DE ORKAAN-RAMP OP CUBA
24ste Jaargang
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1932
INo. 7353
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betaling van 50 een per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit viif bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
V Nieuwe indirecte belastingen.
Zooals gisteren gemeld, is de Regeering
gekomen met een Nota van Wijzigingen
op het wetsontwerp inzake de 30 opcenten
op het tarief, dat haast een ministerieel©
crisis had veroorzaakt en waarvan de be
handeling daarom*in de Tweede Kamer
was geschorst. Komt tijd, komt raadEn de
raad is gekomen.
Met deze wijziging zal de aanleiding
voor de crisis wel vervallen zijn, waar zij
immers thans de verhooging van het ta
rief beperkt tot artikelen, die hier te lande
niet geproduceerd worden, zoodat van een
zuiver fiscale verhooging kan gesproken
worden. Waar juist het groote bezwaar
van velen stak in*de zoo gezegd protec
tionistische tendenz van het eerste
voorstel, zal nu de reden van oppositie,
speciaal van dr. Colijn c.s. ongetwijfeld
weggenomen zijn.
Maarof nu weer niet anderen on
tevreden zullen zijn?
Zonder twijfelja. En met reden.
„Anderzijds" aldus de „Residentiebo
de" zullen velen in den lande mees
muien, dat nu juist die artikelen, welke
hier wel geproduceerd worden en waarvan
een buitenlandsche stroom hier nog steeds
de laatste restjes onzer industrie en land
bouw beconcurreert, vrij uitgaan. Dat
daarnaast de suikeraccijns weer terugkeert
tot de vroegere verhoogingj maakt de zaak
niet beter."
En het blad vervolgt:
„Intusschen, het land moet geregeerd
worden en een Kabinetscrisis thans zou al
zeer ongelegen komen, zoodat men zich
wel bij deze wijziging zal moeten neerleg
gen. Want andere middelen om aan geld
te komen, vallen evenmin in den smaak.
Als er één man opstaat om er een aan te*
wijzen, staan er dadelijk vijf gereed om
het af te wijzen. De voorgenomen wijzi
ging voelt de Regeering zelf ook als „on
aangenaam", maar ze meent ze als de
minst schadelijke te moeten accepteeren."
Het„Huisgezin" is al evenmin enthou
siast, maar komt toch ook tot de conclu
sie, dat het nu gewijzigd wetsontwerp wel
zal móeten worden aanvaard:
„Hetgeen minister De Geer thans voor
stelt: opcenten van artikelen die hier niet
worden geproduceerd en opcenten van den
suikeraccijns, is niet precies in overeen
stemming met de gezinspolitiek, welke in
het program der R. K.Staatspartij met
©enigen nadruk wordt voorgestaan.
Maar men zal, indien men althans de re
geering tot den volgenden zomer op de
been wil houden, onder het Caudijnsche juk
door moeten.
Men zal zelf, tegen z'n zin, voor het in
zijn twee deelen weinig sympathieke voor
stel moeten stemmen.
Omdat er groot gevaar bestaat, dat 'bet
anders verworpen zal worden en een kabi
netscrisis zal uitlokken met al de gevolgen
vandien, Donderdag nog door mr. Aalberse
in de Kamer met schrille kleuren ge
schetst."
Intusschen geeft deze aangelegenheid
alle reden, om van de R.-K. Staatspartij,
op een vergadering van den Partijraad,
een klaar antwoord te vragen en te ver
langen op de vraag: wat de belasting-poli
tiek zal zijn der R.-K. Tweede Kamer-frao-
tie in den eerstvolgenden tijd.
ST. CLEMENS-RET/AITENHUIS
TE N00RDWIJKERH0UT
18—21 Nov. Korkzangers\
f 6.50
2629 Nov. Mannen
6.50
29 Nov.—2 Dec. HecreV L
.TJL
10.-
7—10 Dec. St. JosephgVz.
(vo\)
6.50
10—13 Dec. St. Josephglke
MerVj
6.50
1316 Dec. Jonge Manne
6.50
1720 Dec. Gehuwde Ma)
ien
6.50
22—25 Dec. St, Josephgez.
«volt,)
6.50
25—28 Doc. SL Josephgez. (volt.)
6.50
36 Jan 1933 Jonge mannen
6.50
7—10 Jan. Gehuwde Mannen
6.50
Het Begrootingsdebat in de
Tweede Kamer
De laatste dag der algemeene
wingon in eersten termijn is, wat de kwa
liteit der gehouden redevoeringen betreft
niet afgeweken van het peil waarop deze
over het algemeen waren ingesteld. Zelfs
de heer de Visser (O.P.) slaagde er niet
in vroegere redevoeringen over den alge-
meenen toestand, welke hij heeft gehouden,
te benaderen. Ook over zijne rede lag voor
zijn doen iets mat?. De inhoud daarvan laat
zich uiteraard wel denken: de klaarblijke
lijke ondergang van het kapitalisme en de
even klaarblijkelijke opkomst van het com
munisme; ziedaar den korten inhoud van
'e heeren Visser's beschouwingen. Hier te
lande, zooals de heer Aalberse zeide, een
vermindering der werkgelegenheid met 45
pet. en in Sovjet-Rusland een snel toene
mende welvaart. En dan verder natuurlijk
de oude recepten over den aanval der Re
geering op de arbeidersklassen en het ver
raad der Soc.-Dem. aan de zaak der arbei
ders.
Na den communistischen leider zijn er
verschillende finantieele specialisten aan
■het woord geweest, die echter al Peel wei
nig ander inzicht in den finantieelen toe
stand hebben geopend noch konden ope
nen, dan Minister de Geer zelf heeft ge
daan. De een kan dit middel, de anuer weer
een ander middel aanbevelen om het gat
van bijna 150.000.000 te stoppen, het komt
er ten slotte op neer, dat Symen moet be
talen. Had de heer F 1 e s k e n s (R.K.)
gisteren een omzetbelasting aanbevolen te
genover de couponbelasting, welke Minis
ter de Geer op zijn programma heeft staan
de Katholieke afgevaardigde wilde daar
bij de eerste levensbehoeften vrijgesteld
zien en in andere belastingen oompensatie
voor de groote gezinnen zien aangebracht
vandaag kwam de heer B i e r e m a
weer met eenige andere denkbeelden. Al
leen hierover zijn de heeren het eens,
dat de financieele toestand ongunstiger
moet worden geacht dan in de Millioenen-
nota werd voorgesteld. Ook de heer d e
Wilde (A.R.) was van dit oordeel. Deze
ging, nu Minister de Geer van zijn voor
nemens ten aanzien van de invoerrechten
ie teruggekomen voor het overige vrijwel
met de denkbeelden der Regeering ac-
coord. Hij bestreed uitvoerig de socialis
tische maatregelen tot dekking van het te
kort; en hij bracht deze partij in niet ge
ringe moeilijkheden door de vraag op te
werpen waarom de voorzitter der fractie, de
heer Albarda, zich onthouden had van hei
aanbevelen van drie middelen, die wel voor
kwamen op het bezuinigingsplan van den
voorzitter der partij den heer Oudegeest.
Dit waren de verlaging van de rente der
Staatsschuld, een Staats-hypotheekbank en
het tabaksmonopolie. Waarom versmaadt de
heer Albarda de 85.000.000 welke deze mid
delen volgens den heer Oudegeest zouden,
opbrengen, vroeg de Anti-Revolutionaire
spreker. En zijn antwoord luidde: Omdat de
heer Albarda prestige heeft op te houden!
De binnenschippers vonden pleiters in
mejuffrouw Katz (C.H.) en den heer de
Boer (S.D.A.P.), die het noodzakelijk
achtte in herinnering te brengen dat hij de
eerste was geweest, om een motie tot steun
aan de binnenschippers voor te stellen. De
heer J. ter Laan (S.D.A.P.) nam het op
voor het overheidspersoneel. Hij critiseer-
de het scherp, dat, nu verschillende bon
den tot overleg bereid bleken, de Minister
niet anders gepleegd heeft dan een zuiver
formeel overleg. En hij stelde een motie
voor om de Regeering te verzoeken iedere
vermindering van de inkomsten der amb
tenaren na te laten.
Het einde der debatben voor gisteren
kwam met een scherp demagogische rede
van den heer Kersten (Stk. Ger.), d e
er geheel op berekend was kiezers van de
Anti-Rev. af te vangen. De zwaarste re
gisters op het orgel van deze dominee wer
den uitgehaald. En men weet wel wat men
dan te hooren krijgt: De tyrannie van Ro
me, de beeldendienst, de rijke lrioosterkas-
sen en al het demagogische materiaal waar
over de heer Kersten beschikt, moest dienst
doen. Met een zelfvoldane verklaring dat
hij nederig wilde zijn, weet spreker de ge
heel© crisis en al de ellende aan de ver
loochening van Gods woord. Ook de zwak
te der Regeering is aan afvalligheid van
Gods W-oord te wijten. Zij straft niet de
godslastering, zij laat de spoorwegen op
Zondag rijden en zelfs in de stations re
clame daarvoor maken; zij weigert welis
waar de radio-zender ypor -de revolutio
naire be tooging,-tij staat de extra-
treinen toe. Deze Regeering zegt wel dat
het zal blijken dat de revolutionairen op
graniet zullen bijten wanneer zij willen
trachten ons volk tot hunne inzichten over
te halen; maar hoe zou dit te verwachten
zijn waar zij niets doet om ons volk tegen
die inzichten te beschermen, ja zelfs de
kinderen van de Lagere school af in die
revolutionaire beginselen laat opleiden. Up
deze wijze ging het voort, met hier en daar
een speculatie op de boeren en andere
zware in het nauw gebrachte volksgroepen
en met het onvermijdelijke slot dat de anti
revolutionaire partij door haar coalitie met
Rome de revolutie in ons volk bevorderde.
Het was blijkbaar een 'ware verademing
voor de twee leden, die buiten 's heeren
Kersten twee partijgenooten nog in de Ka
mer aanwezig waren, toen deze zijn rede van
5 kwartier eindigde en de Minister-Presi
dent het woord kreeg ter inleiding van
zijne op Dinsdag a.s. te houden redevoe
ring.
DE OMVANG BLIJKT STEEDS GROOTER TE WORDEN.
De laatste raming is 1800 dooden.
UITEENL00PENDE CIJFERS.
De stormvloedcatastrofe op Cuba heeft,
naar thans blijkt, veel ernstiger gevolgen
gehad dan men tot nu toe heeft aangeno
men. Het aantal dooden varieert in de ver
schillende berichten. Terwijl enkele berich
ten van 50 dooden spreken, wordt van an
dere zijde melding gemaakt van het verlies
van 1800 menschenlevens.
De visschersplaats Camaguey is door een
8 M. hoogen springvloed volkomen verwoest
Duizenden vluchtelingen zijn te Santa Cruz
en de omliggende plaatsen aangekomen.
Alle ziekenhuizen zijn tjokvol. Levensmid
delen en medici zijn per vliegtuig overge
bracht. De schade, welke aan de te velde
staande gewassen is aangericht is ook niet
bij benadering te schatten. De marinesleep
boot „Sciota'', di§ in nood verkeerde, is
thans buiten gevaar. Twee torpedojagers
hebben hulp verleend.
De orkaan bereikte een snelheid van 200
mijl per uur en teisterde vooral de provin
cie Puerto Principe, waar hij dood en ver
derf zaaide met name in de steden Cama
guey en Santa Cruz del Sur. In deze ste
den zijn dan ook de 11166816 slachtoffers te
betreuren. Camaguey is de hoofdstad dei-
provincie Puerto Principe en heeft een in
wonertal van omstreeks 88.000 zielen. De
ellende, die de orkaan veroorzaakte werd
nog vergroot door een vloedgolf, die vooral
de stad Santa Cruz del Sur havende. De
dijken, die de stad beschermen, werden
door de aanstormende golven doorbroken
en hei water stroomde met geweld de str'a-
ten der stad binnen, waar het volgens over
levenden uit de stad een hoogte bereikte
van wel 2025 voet. Tal van inwoners wa
ren er in geslaagd bijtijds hun woningen te
verlaten en zich in veiligheid te brengen,
doch velen, die er niet toe hadden kunnen
besluiten hun bezittingen in den steek te
laten, zagen zich plotseling door het zeewa
ter ingesloten in hun huisjes. Vele men-
schen moeten zijn verdronkentemeer daar
er voor de vluchtelingen vaak geen andere
schuilplaats was dan in de moerassen der
suikerrietvelden. De materieele schade is
enorm, daar de meeste huizen in Santa
Cruz del Sur van hout zijn en geen weer
stand konden bieden aan orkaan en vloed
golf. In de haven zijn verscheiden schepen
gezonken.
Huizen weggespoeld.
In Camaguey is het aantal s'achtoffers
eveneens groot. Hier heeft de orkaan bui
tengewoon hevig gewoed. Huizen werden
als het ware van den bodem weggeschoren,
mensch en dier onder zich bedelvend. Alle
verbindingen zijn verbroken, zoodat er
vliegtuigen moesten worden uitgezonden
om eenig verkeer met de stad te onderhou
den.
Een der vliegers rapporteerde aan den
minister van Verkeerswezen, dat er volgens
zijn inlichtingen te Santa Cruz del Sur 300
menschcn om hut leven zijn gekomen, ter
wijl er 400 worden vermist. Te Queens Gar
den, ten zuidwesten van Santa Cruz del Sur
zijn naar men vreest 110 menschen omgeko
men, van wie 60 visschers. Volgens berich
ten uit de diverse geteisterde pl-atsen
neemt het aantal slachtoffers nog vt «rtdu-
rend toe.
Uit Santa Cruz del Sur is, zoodra het
verkeer eenigszins was hersteld, een trein
met 300 overlevenden te Camaguey aange
komen; van de ongelukkigen zijn er onder
weg tien bezweken, terwijl 80 anderen in
levensgevaarlijken toestand verkeerden,
zoodat zij onmiddellijk naar een ziekenhuis
moesten worden overgebracht. Er worden
strenge maatregelen genomen om plunde
ringen in het geteisterde gebied te verhin
deren. Er zijn troepen uitgezonden, die op
dracht hebben eventueele plunderaars op
sTaanden voet neer te schieten. President
Machado heeft gevraagd hem volledig op
de hoogte te houden en onmiddellijk maat
regelen te nemen om den getroffenen hulp
te verleenen.
Ook het bekende tabaksgebied van
Vuelta is zwaar getroffen.
Daar de sanitaire toestand als ernstig
wordt beschouwd, hebben de autoriteiten
gelast, dat tot crematie der dooden moest
worden overgedaan.
Watermuur landwaarts gezweept.
De overlevenden vertellen aangrijpende
bijzonderheden over het gebeurde. Een wa
termuur van twintig voet, zoo deelden zij
mede, werd door de geweldige kracht van
den orkaan landinwaarts gedreven over een
afstand van 20 Kilometer. Er is geen enkel
huis in Santa Cruz staande gebleven. Voor
al de vloedgolf heeft veel menschenlevens
gevergd. Tientallen dorpen in de provincies
Puerto Principe en Santa Clara zijn ver
woest en over groote afstanden zijn de 'ge
wassen vernield
Arriba is door den orkaan zwaar bescha
digd. Voorts is groote schade aangericht
aan den bananen-oogst op Jamaica; de
spoorlijn te Kingston werd door een vloed
golf vernield.
BINNENLAND
REGELING BOTERINVOER.
Voorloopig geen verlaging van het
contingent.
De minister van Economische Zaken en
Arbeid heeft een nota bij de Tweede Ka
mer ingezonden naar aanleiding van het
verslag nopens het wetsontwerp tot wijzi
ging van de wet van den 25ste Juli 1932, tot
regeling van den invoer van boter.
Naar aanleiding van de in het verslag
gestelde vraag of er niet, gezien de moei
lijkheden bij den export van boter, alle re
denen zijn, om het contingent te verlagen,
merkt de Minister op, dat ook bij deze con-
tingenteering is uitgegaan van het begin
sel. dat de in de Crisis-invoerwet verleen
de bevoegheid dient om overmatigen invoer
te weren.
De Minister is van meening, dat in het
onderhavige geval een contingenteering op
basis van 100 pCt. de meest aangewezen
maatregel is.
Bovendien vormt het invoercontingent
voor boter een gering percentage van het
binnenlandsohe verbruik, zoodat een ver
mindering van de importmogelijkheid aan
de Nederlandsche melkveehouderij geen
steun kan bieden. Intusschen is de Minis
ter bereid bij het onderzoek, dat ingesteld
moet worden voordat tot verlenging der
contingei vGeringsperiode kan worden over
gegaan, ftiede met het oog op andere belan
gen, na te gaan, of reductie van het con
tingent mogelijk is.
INVOER ONGESMOLTEN DIERLIJK
VET.
Contingenteering tot 100 pet.
Ingediend is een wetsontwerp tot rege
ling van den invoer van ongesmolten dier
lijk vet. Daarin wordt o.m. bepaald:
i 1. Gedurende het tijdvak van 1 October
1932 tot 1 October 1933, of zooveel eerder
als door de Kroon zal worden bepaald, is
de invoer uit ieder land verboden van on-
1 gesmolten dierlijk vet, voor zoover deze
meer bedraagt dan 100 pet. van de hoe
veelheid, welke gemiddeld in de jaren i929,
1930 en 1931 van die goederen uit dat Land
is ingevoerd.
2. Boven de ingevolge het vorig lid vast
gestelde hoeveelheden kunnen door of van-
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De orkaanramp op Cuba neemt verschrik
kelijke afmetingen aan. Men spreekt van
1800 dooden. (Ie blad).
Heden algemeene staking te Genève (3e
blad).
Ontwapeningsdebat in het Lagerhuis. (3e
blad).
De godsdienststrijd in Mexico. (3e blad).
BINNENLAND.
Voortzetting der algemeene beschou
wingen over de Begrooting in de Tweede
Kamer. (1ste blad).
LEIDEN.
Begrafenis van Prof. Dr. J. H. Zaaljer.
(lste blad).
Herdenking van het vierde eeuwgetij
van Prins Willem van Oranje aan de
Leidsche Universiteit in tegenwoordig
heid van Koningin en Prinses, (lste blad).
OMGEVING.
Onder Stompwijk is een boerderij met
schuren en hooiberg afgebrand. (3de blad).
Brutale inbraak in de Katholieke Kerk
en Pastorie te Langeraar. (lste blad).
WIJ BEGINNEN IN DIT NUMMER
EEN NIEUW KINDERVERHAAL, DAT
DE KINDEREN ONGETWIJFELD IEDE-
REN DAG MET PLEIZIER ZULLEN
VOLGEN.
wege den minister, op grond van bijzondere
omstandigheden bijzondere vergunningen
tot invoer dier goederen worden verleend.
Aanzienlijke consumptie-vermeerdering
van onbelaste vetten, aldus de Mem. van
toelichting, zou de opbrengst der heffin
gen zoodanig doen verminderen, dat aan
een effectievo uitvoering van de steunmaat
regelen ten behoeve van de melkveehoude
rij ernstig tekort zou worden gedaan.
GARANTIE-UITKEERINGEN AAN
SUIKERBIETENVERBOUWERS.
Op de vragen van het Tweede-Kamerlid,
den heer Braat, betreffende spoedige uitbe
taling der garantie-uitkeermgen ten beuoe-
ve van de verbouwers van suikerbieten, ant
woordde de minister yan economische zaken
en arbeid o.in., dat tot een maximum van
8.25 per 1000 k.g. garahtiebicten van Rijks
wege uitkeeringen zullen plaats hebben ten
behoeve van de verbouwers van suikerbie
ten, oogst 1932.
Tot het doen van die uitkeeringen zou
eerst kunnen worden overgegaan na afloop
van de campagne, wanneer uit do boekhou
ding der fabrieken de vereischte gegevens
blijken. Daarom zullen onder de noodige
waarborgen (bankgarantie) voorschotten
op dio uitkeeringen worden verstrekt tot
een maximum van 100 pet. van hot per 1000
kg. garantiebieten beschikbare bedrag. De
zer dagen zullen de eerste voorschotten be
schikbaar worden gesteld, terwijl begin De
cember een tweede voorschot zal worden
uitgekeerd. In het midden van het volgend
jaar zal do eindafrekening kunnen plaats
hebben.
GODSLASTERINGSWETJE.
In het „Staatsblad" van gisteren is aige-
kondigd do Wet van 1 Novonibor 1932 tot
aanvulling van het Wetboek van Straf
recht' met voorzieningen betreffende be
paalde voor godsdienstige gevoelens kren
kende uitingen.
Het vischbedrijf van Amsterdam opgeheven
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
op voordracht van B. en W. tot opheffing
van hot gemeentelijke vischbedrijf beslo
ten, met 23 stemmen tegen 19.
