Het Begrootingsdebat in de
Tweede Kamer
24ste Jaargang
/RIJDAG 11 NOVEMBER 1932
No. 7352
®e£cicbclie(Bou/tant
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 oent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 een per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 oent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
„Marxistisch-clericaal".
Dr. E. Verviers van wiens hand wij in
langen tijd niets hadden gelezen schrijft
in het Novembernummer van „De Gids" een
artikel tegen de.... „Marxistisch-clericale
economie''.
Niet in de overproductie of in de al te
snelle rationaliseering zijn de oorzaken van
den tegenwoordigen toestand op econo
misch ge-bied te vinden, meent de schrijver,
maar wel in het feit, dat de vrije economie
heeft plaats gemaakt voor de gebondene.
Wij leven reeds sinds jaren onder een re
giem van „Planwirtschaft" en er zijn reeds
zooveel collectivistische elementen in onze
maatschappij, dat de noodige kapitaalvor
ming onmogelijk geworden is. In plaats van
overproductie is er integendeel gebrek aan
kapitaal.
Het bewijs voor deze laatste stelling
haalt de schrijver uit het feit, dat de uit
gave van emissies momenteel veel geringer
is dan voor den oorlog.
Terecht wordt in het „Vad.1' van gisteren*'
dit „bewijs'' met als zoodanig aanvaard.
Wanneer men reserves en stille reserves
mede in de rekening had opgenomen, zou
het beeld ongetwijfeld geheel anders zijn
geworden. Daarbij komt nog, dat een bij
zonder groot stuk nieuw kapitaal niet in
den vorm van emissies kan gevat worden.
In de vaststelling van het gevolg, dat de
„Planwirtschaft" met zich heeft gesleept,
de kapitaal-vermindering tast de heer Ver-
viers dus o.i. mis: het „bewijs'", dat hij er
voor geeft, bewijst niet.
Maar wij kunnen verder gaan en vragen:
waar bestaat dan dat regiem van „Plan
wirtschaft" behalve, in bepaalden zin, in
Sovjet-Rusland?
Wij meenen met meer recht het tegen
overgestelde te kunnen vaststellen, n.l. een
bandeloosheid in de productie, dank zij het
feit, dat er geen voldoend-practische „Plan
wirtschaft" heerecht!
Het streven naar de absolute vrijheid
van de liberale oeconomie wordt door ons
niet aanvaard Wij achten daartegenover
ook in de economie een gebondenheid
noodzakelijk, opdat deze haar doel zal be
reiken voor zooveel mogelijk men-
sohen een zoo groot mogelijke welvaart.
Men kan zeggen, dat hierin„marxisten''
en „clericalen" overeenkomen. Hoewel er
toch nog wel zooveel verschilpunten blijven
bestaan in de uitwerking en practiseering
dezer grondgedachte,- dat er bezwaarlijk
kan worden gesproken van een „marxistisch-
clericale economie''
BINNENLAND
Redevoeringen van de heeren Colijn en Aalberse. Beiden zien
den financieelen toestand somber in. Mr. Aalberse
pleit voor steun aan landbouw en industrie,
vraagt bijzondere belangstelling voor
het droeve lot der landarbeiders,
hulp bij de credietmoeilijk-
heden van den midden
stand en steun aan
de binnenschipperij.
BACONINVOER IN ENGELAND.
Overeenstemming over een 20 pet.
vermindering.
Op de in het Engelsohe ministerie van
Landbouw gehouden conferentie tusschen
den minister van Landbouw majoor Eliott
en de handelsattaché der betrokken lan
den is, naar Reuter seint, praetisoh ge
sproken overeenstemming bereikt over een
20 pet. vermindering der buitenlandsohe
importen in Engeland van bacon.
Een deputatie van de belangrijkste or
ganisaties in den landbouw heeft gisteren
een audiëntie gehad bij den minister. De
deputatie drong behalve op de invoering
van quota, op heffing van invoerrechten
voor den invoer van vleesch aan. Men
verwacht een invoerrecht van 2 pence per
pond op buitenlandsch schapenvleesoh en
11/2 pence op ander buitenlandsch vleesch.
Naar de Londensohe corr. van de „Tel."
nog verneemt is bij de gisteren geëindigde
bespreking over de beperking van den
invoer van vleesch in Engeland een basis
gevonden, die vrij bevredigend voor Neder
land moet zijn. «Tel."
Gift van H. M. de Koningin.
Naar wij vernemen, beeft H. M. de Ko
ningin een bedrag van duizend gulden ter
beschikking gesteld van het Comité voor
directe steunverleening aan sohippersge-
zinnen.
Er is toch wel een zeker crescendo in de
tot nu toe gevoerde debatten. De redevoe
ringen die gisteren door de heeren C o-
lijneu Aalberse werden genouden sta
ken in beteekenis weer uit boven hetgeen
gisteren werd gezegd, al moet ook nu nog
worden volgehouden dat ten aanzien van
de sociaal-economiscne vraagstukken van
dezen tijd vergeers naar een lichtend pers
pectief zal worden gespeurd.
Het betoog van den heer C o 1 ij n muntte
als gewoonlijk weer uit door een prettige
en sterk zelfbewuste voordracht en door
heldere overzichtelijkheid, waaronder wel
iswaar de diepte soms te lijden heelt. Voor
een afrekening met het Kabinet, dat, blij
kens het aanvaarden van een debat, zich
niet demissionair acht, achtte de Anti-Re
volutionaire leiaer geen termen aanwezig
omdat dit Kabinet eigenlijk een noodhulp
is en op cntiek zou kunnen antwoorden,
dat het Parlement dan maar voor een beter
Kabinet had moeten zorgen; maar vooral
ook omdat het te kampen heeft met moei
lijkheden zoo groot als nauwelijks in de
geschiedenis van ons land kunnen worden
aangewezen. Van meer belang is de vraag
wat er na de verkiezingen, die buiten dn
Kabinet zullen omgaan, dient te gebeuren.
Spreker behandelde dan achtereenvol
gens 5 punten, te weten: den finantieelen
toestand, de economische politiek, de mo-
reele zijde van de crisis, de werkeloosheid
en de wenschen der anti-revolutionaire
fractie ten aanzien van het constitutioneeie
parlementaire stelsel na de a.s. verkiezin
gen.
De finantieele toestand is nog veel erger
dan hij schijnt wegens den in de millioenen-
nota niet vermelden achterstand van
229.000.000 in de afschrijvingen der spoor
wegen; het tekort van 230.000.000 in hel
pensioenfonds van het spoorwegpersoneel
en de 6 a 7 mill, die jaarlijks zullen moeten
worden besteed wegens de noodzakelijke
huurverlaging der met rijksgeld gebouwde
woningen. In dezen finantieelen toestand
zal niet spoedig verbetering komen; want
deze crisis zit in de structuur der wereld
economie; tijdens den oorlog is de Centraal
en West-Europeesche industrie uit naar
monopolie verdrongen.
De economische politiek zit onmiddellijk
rast aan deze structuur. Wij moeten reke
nen op een blijvend verlies in onze export,
dus: omvorming onzer productie en sa
menwerking met Indië. Bij den te verlee-
nen steun moet op -de belangen van het
geheèle voLk worden gelet en de sociale
rechtvaardigheid in acht worden genomen.
Dit brengt spreker op de moreele zijde van
de crisis. De crisis ontwikkelt vooral slech
te eigenschappen des volks, daarvoor zijn
diepere oorzaken: gezins- en gezagsont-
wrickting; als bewijs van gezinsontwrich
ting haalt de spreker het boek der Wi-
baut's aan. Het gezag is door God aan de
overheid gegeven die het moet handhaven
maar, dit is spreker met den heer Mar-
ohant eens, die het dan ook alleen moet
handhaven. Wat het werkeloos vraagstuk
aangaat, dit is het allerbelangrijkste van
allen. Met steun alleen is het niet op te
lossen. Steun kan zelfs de demoralisatie,
die het ergste gevolg der werkeloosheid is.
nog verergeren, maar: bovendien Nederland
zal geen 150.000.000 per jaar aan steun
kunnen blijven betalen. Daarom moeten
werkverschaffing en werkverruiming den
voorrang hebben op steun, doch daarmede
alleen kan geen oplossing worden verkre
gen; zelfs bij herstel zullen er dan nog veel
werkeloos blijven. Dus moet er nieuwe
werkgelegenheid komen. In de industrie is
dit niet mogelijk, dus moet het gevondeu
worden in vergrootirig onzer bodemopper
vlakte ergo mag de Zuiderzee-drooglegging
niet worden stop gezet.
Ten slotte: wat moet er gebeuren na de
verkiezingen? Als het mogelijk is herstel
van den normalen parlementairen toestand
en als het niet mogelijk is? Spreker aoht
het beter daarop thans geen antwoord te
geven; hij wil alleen zeggen, dat een toe
stand zooals nu bestaat „nogal bezwaren"
ontmoet. Wat voor een Kabinet er echter
ook mag komen, hij hoopt dat het ons dem
Weg zuruck zal wijzen en den moed der
verantwoordelijkheid zal bezitten, want wij
staan nog pas aan het begin der smarten
De rede van den heer Aalberse ging
meer op details in dan die van den heer
Colijn. Eerst aan het einde trok zij de ai-
gemeene belangstelling der Kamer. Deze
spreker was van oordeel dat wij niet te
doen kebben met een normale crisis, doch
met een crisis uit de constructiefouten der
volkshuishoudingen. Wat ons land betreft
zag hij nog geen begin van opleving, aller
lei verschijnselen wijze op het tegendeel.
De heer Aalberse protesteerde tegen het
verwijt, dat was geda rv in een adres der
Neder landsche werkgevers, als zou in ons
land roekelooze finantieele politiek zijn
gevolgd De ook door de Commissie-Wel-
ter erkende moeilijkheid van besparing be
wijst het tegendeel. Den arbeid dezer com
missie respecteert spreker; hij had. haar
echter liever anders samengesteld gezien.
De arbeid, tot bezuiniging en tot versterking
der middelen is onaangenaam voor de Re
geering, maar nog veei moeilijker voor het
parlement. Spreker bestrijdt vervolgens de
uniionmteit van alle subsidie-verlaging, de
inkrimping van het aantal ambtenaren, die
erger is dan een algemeene inkrimping der
salarissen, de iiscaie monopolies en komt
dan te spreken over de economische poli
tiek. Hulde brengend aan Minister Ver
schuur betoogt hij, dat ook in 1933 steun
aan den tuinbouw en steun aan de indus
trie noodzakelijk zal zijn. De huren der
arbeiders-woningen zullen omlaag moeten
en de loonen der landarbeiders omhoog,
omdat deze op een ontoelaatbaar pen zijn
afgezakt. Daarom moet bij steun aan den
landbouw als voorwaarden worden gesteld
een zeker minimum loon voor de landarbei
ders. Ook de middenstand zal door crediet-
verg©makkelijking gesteund moeten wor
den. Ten aanzien van de binnenschippers
sluit spreker zich aan bij den heer Duy-
maer van Twist. Hij betoogt de onmogelijk
heid der 40-urige arbeidsweek met behoud
van het weekloon, waardoor de productie
kosten zouden worden verhoogd. Alge
meene salarisverlaging is evenmin een red
middel uit de crisis als de koopkraclit-
theone die loonsverhooging wil. Bestrij
ding der cumulatie beteekent geen bezui
niging. Een extra-korting op de salarissen
der religieusen zou beteekenen een ingrij
pen van den Staat in de besteding van het
loon en een straf op spaarzaamheid.
De werkgelegenheid in ons land is met
45 pet. verminderd; werkverschaffing is
soms neg slechter dan steunverleening;
het beste is dus voortzetting van de droog
legging der Zuiderzee. De belangstelling
der Kamer leeft op als spreker het tele
gram van den Minister van Binnenlandscüe
Zaken naar Nijverdaal bespreekt. Spreker
is verheugd over het eerlijke antwoord van
den Minister, maar dit neemt niet weg, dat
het gebeurde ontoelaatbaar is. Het mag
niet voorkomen dat een door den Minister
onderteekend telegram buiten zijne voor
kennis wordt verzonden.
Sommigen hebben gemeend dat dit Ka
binet in de positie zou verkeeren van wat
van Houten eens genoemd heeft eene Re
geering vooralsnog. Maar spreker zou zijne
motie van de vorige week niet hebben in
gediend indien deze niets anders dan uit
stel van executie had moeben beteekenen.
Hij hoopt dat er een oplossing zal worden
gevonden, want een Kabinetscrisis op dit
oogenblik zou Kamerontbinding met zich
brengen; en deze zou een grenzenlooze ver
warring veroorzaken met een grenzenlooze
oplaaiing der belangenpolitiek en een ver
sterking der alleruiterste partijen. Hij hoopt
dat het middel zal worden gevonden om
dit onheil van het land af te wenden. Wat
LOONSVERLAGING BIJ DE
„ARBEIDERSPERS".
„Ik meet niet met twee maten"
In het „Grafisch Weekblad" zet de heer
Van der Wal van den Alg. Ned. Typogra
fenbond zijn bestrijding van Dr. Wibaut,
voort. Hij betwist aan den heer Wibaut
dat zooals deze in „Het Volk" had ge
schreven hij (v. d. Wal het ten onrechte
zou hebben voorgesteld, alsof de onderne
mingsraad bij „de Arbeiderspers" de be
voegdheid zou hebben ten opzichte van de
loonregeling een stem uit te brengen. In
tegendeel
„Mij is maar al te zeer gebleken, schrijft
de heer v. d. Wal, dat de ondernemings
raad aan „De Arbeiderspers" geen enkele
feitelijke bevoegheid heeft en ik kan dus
onmogelijk in de dwaling zijn vervallen,
welke de heer Wibaut mij wenscht aan te
wrijven. Echter, wil ik gaarne en meer in
overeenstemming met de werkelijkheid bij
de zoo opgevatte medezeggenschap den on
dernemingsraad in mijn gedachten tot een
gewone winkelcommissie reduceeren, want
dan nog zou elke redelijke werkgever en
dit soort is in de typografie, gelukkig, niet
zeldzaam in een analoog geval de win
kelcommissie zooal niet geraadpleegd, dan
toch op de behoorlijke wijze verwittigd heb
ben.
Ware deze gedragslijn ook aan „De Ar
beiderspers" gevolgd, dan zou allicht een
der leden van de „winkelcommissie", zij
het dan ook gedreven door louter eigen be
lang, tot den goeden raad zijn gekomen, om
eerst nog eens te overwegen, of het voor
vakbeweging en partij, als deelnemers in
de vennootschap, niet fnuikend zou zijn,
midden in een algemeenen en fel gevoerden
strijd tegen loonsverlaging, aan eigen in
richting het voqrbeeld te geven, dat men
van de omstandigheden gebruik moet ma
ken, wanneer deze de ge'egenheid bieden,
om de loonen te verlagen, zonder dat
ernstig verzet gevreesd behoeft te worden.
De tweede fout, welke ik in het oog van
den heer Wibaut beging, zou daarin be
staan, dat ik geen verschil zie tusschen het
verweer van de moderne arbeidersbewe
ging tegen loonsverlaging die de arbeiders
bedreigt en de houding ten opzichte van een
loonsverlaging, die in col'ectieve overeen
komst is tot stand gekomen. Als dit inder
daad een fout is, moet ik er mij schuldig
aan bekennen.
Ik ben nog wel niet heelemaal zoo oud
en op verre na niet zoo wijs als de heer
Wibaut, maar ik kan er toch op bogen, mijn
gehee'.e leven lang te hebben gepoogd het
meten met twee maten achterwege te laten.
En wat aan „De Arbeiderspers" geschiedde,
is precies hetzelfde als wat andere werkge
vers en wat publieke lichamen ten opzichte
van loonsverlaging hebben gedaan of wen
schen te doen.
De heer Wibaut zal zeggen, dat slechts
gebruik werd gemaakt van de gelegenheid,
die de boekdrukkerspatroons zich hadden
verworven, om de loonen te verminderen.
Maar de door mij bedoelde werkgevers en
openbare lichamen doen ook niet anders
dan van de gelegenheid welke zij meenen te
zien, gebruik te maken om de loonen te
verlagen"'.
Van der Wal betoogt dan verder o.m
waarom van de directie van „De Arbeiders
pers" beter verwacht had mogen worden:
„Omdat ieder, die in deze vennootschap
iets te zeggen (ik spreek niet van mede
zeggen) heeft, dag in dag uit bezig was
met te betoogen, dat loonsverlaging bij den
tegenwoordigen stand der productie niets
baat, doch wel schaadt. En waarvan som
migen, die de gave daartoe hadden, met
schrille kleuren de ellende schilderden,
welke zou gaan rondwaren in de gezinnen
der ambtenaren, wier schriele loon' van
niet meer dan 4 a 5 duizend gulden per jaar
nog met 5 tot 8 procent zou worden vermin
derd".
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Hindenburg blijft von Papen steunen. (2e
blad).
De onlusten te Genève. Reeds 12 dooden.
Uitzonderingsmaatregelen te Genève ge
troffen. (2e blad).
De voorbereding van de bestuursover-
dracht in de Vereen. Staten. (2e blad).
BINNENLAND.
Het begrootingsdebat in de Tweede Ka
mer. (1ste blad).
De regeering heeft een nota van wijzi
ging op het wetsontwerp tot heffing var»
tijdelijke opcenten op alle invoerrechten
ingediend, waarbij thans wordt voorgesteld
de heffing van 30 opcenten op de artikelen
die hier te lande niet worden geproduceerd
en de heffing van 20 opcenten op den sui
keraccijns.
Gisteren is practisch besloten tot een
vermindering van den invoer van bacon
in Engeland met 20 pet. (lste blad).
De officier van justitie bij de rechtbank
te 's-Gravenhage heeft tegen den bakker
W. J. van C., uit Amsterdam 8 maanden
gevangenisstraf geëischt wegens poging tot
zware mishandeling van politiedienaren bij
de relletjes op 20 Sept. te 's-Gravenhago.
(Rechtz., lste blad).
Moord en zelfmoord te Amsterdam.
(Laatste berichten).
OMGEVING.
Bij een botsing tusschen een auto en een
woonwagen onder Wassenaar werden 7
personen gewond van wie 3 ernstig. 2de
blad).
Onder Sassenheim is een 7-jarig jonge
tje aangereden en gedood, (lste blad.
de regeeringsvorming na de verkiezingen
betreft zou de Katholieke fractie uit be
ginseloogpunt de voorkeur geven aan sa
menwerking met de partijen waarmede zij
reeds zooveel in het belang des lands heeft
tot stand gebracht. Maar tegen verbree
ding van den basis eener parlementaire
Regeering zou zij geen bezwaar hebben,
mits er een duidelijk Regeeringsprogram
zou zijn. Of zij ook bereid zou zijn tot de
samenwerking van de Sociaal-Democraten,
hierop antwoord spreker: le silence et
aussi une réponse (Zwijgen is óók een ant
woord).
Nadat de heeren L a n g m a n (C.-H.) en
F 1 e s k e n s (R.-K.), welke laatste met den
Minister van Financiën polimiseerde, voor
al over coupon-belasting en omzet-belasting,
hadden gesproken werd de vergadering ver-
TIJDELIJKE HEFFING VAN
OPCENTEN OP ALLE INVOER
RECHTEN.
Wijziging van het wetsontwerp.
De regeering heeft bij de Tweede Ka
mer een nota van wijziging op het wets
ontwerp tot tijdelijke heffing van opcenten
op alle invoerrechten ingediend. Daarbij
wordt voorgesteld 30 opcenten te heffen
op den invoer van goederen, die hier te
lande niet worden voortgebracht. Ten einde
te voorzien in de vermindering van inkom
sten, die uit deze wijziging zal voortkomen
stelt de regeering voor 20 opcenten op den
suikeraccijns te heffen.
Nu de behandeling van het wetsontwerp
vertraging heeft ondervonden, stelt de re
geering voor den datum van inwerkingtre
ding op 1 Januari a.s. te stellen.
ZORG VOOR JEUDIGE KATHOLIEKE
WERKL00ZEN.
Een nationale commissie gesticht.
Naar wij vernemen, werd gisteren te
's-Hertogenbosch op uitnoodiging, van de
Inter-diocesane Jeugdcommissie, onder
voorzitterschap van rector B. H. de Groot
een bijeenkomst gehouden om te komen
tot een nationale commisie voor de behar
tiging der belangen van jeugdige katholie
ke werkloozen. Onder verzorging te ver
staan niet louter ontspanning, maar ook
vakopleiding.
De bijeenkomst werd bijgewoond door
vertegenwoordigers van: de Interdiocesane
Jeugdcommisie, R.-K. "Werkliedenverbond,
Nederl. Verbond „de Jonge Werkman",
„Sint Jozefsgezellensvereeniging", de 5 dio
cesane R, K. Volks, en Werklieenbonden,
de 4 diocesane bonden van „de Jonga
Werkman", het Gentraal Comité voor
Patronaatsbelangen, de K. J. V.. (Wij ver
namen, dat „de Graal" wel uitgenoodigd,
gemeld had niet aan de besprekingen te
zullen deelnemen, aangezien zij geen werk
loozen zou hebben).
De besprekingen hadden tot resultaat dai
een nationaal comité tot stand kwam
waarin zitting kregen de zeereerw. heeren
Van den Berg (de J. W.), van Galen (Sin!
Jozefgez.), Bannenberg (Interd. Jei?gdc.)\
Frencken (K.J.V.). de heer Zwanikken (J.
W. en een nog door het bestor van hei
I R.-K. Werkliedenverbond aan te wijzen
I vertegenwoordiger; voor het Verbond nam
de heer Jos. Veldman aan de besprekin»
I gen deel. „Volkskrt.'
