TIEN JAREN FASCISME IN ITALIË
Een carricatuur van Mussolini, die zelf van
bijna alle departementen minister is.
Een spotprent dié in beeld brengt hoe Mussolini iet zelf benoemde als minister van alle departementen. En dan zegt hij: Ziezoo, nu aan den
steeds verergerde, Alom waar de rooden
de meerderheid vormden, maakten zij zich
van de macht meester. £)e eene oproerige
daad volgde na de andere,' de roode garde
nam de openbare gebouwen in bezit en
voerde in verschillende steden een waar
schrikbewind in. Te Bologna werden in 1920
de weinige burgerlijke overheidspersonen
tijdens een vergadering doodgeschoten door
de bolsjewistische leden en hun partijge-
nooten van de straat. De regeering stond
machteloos tegenover dit geweld; in Rome
reden de trams versierd met de Sovjetvlag
en beplakt met strooken, waarop leuzen als
„Weg met den koning" „Leve Lenin" en
„Naar de hel met de bourgoisie" stonden te
lezen.
In Augustus 1922 zochten de Communis
ten nieuwe kracht in algemeene stakingen
die ec ontzettende crisis teweeg brachten,
waarvan zij gebruik wilden maken om zich
van de absolute macht meeste» te maken.
Doch nu was de maat vol. Aan het hoofd
van een fascistenleger greep Mussolini m
en maakte zich tot dictator van Italië.
combattimento" geheeten, waaruit de naam
fascisten ontstond duidend op den naam
„fasces", roedenbundels met bijlen, omwon
den met een lint, die in de oudheid voor de
hooge Romeinsche ambtenaren werden ge
dragen. De „fasces" werden het symbool
van eendracht en vaderlandsliefde. De fas
cisten kleden zich in zwarte hemden en zijn
gewapend met revolvers en speren, zij groe
ten op oud-Romeinsche wijze door den rech
terarm uit te steken.
Het fascisme verbreidde zich met groote
snelheid. In het begin van 1921 telde het
100.000 aanhangers. Zij vormden een mach
tige politieke partij, die zich ten doel stel
de Italië uit zijn verval op te heffen. Ieder
fascist moet een plechtige eed afleggen
„In naam van God en Italië en allen, die
stierven voor Italiës eer, zweer ik mij zelf
geheel en voor altijd op te offeren voor
Italië's welzijn".
Mussolini was van meening, dat de hef
tige klassenstrijd moest eindigen, opdat alle
klassen rustig in het bewustzijn van de
waarde van hun arbeid zich aan een groote
Mussolini en zijn werkvertrek.
De Duce.
Voor den grooten veldheer Napoleon kan
men om zijn onbetwistbare genialiteit be
wondering koesteren, zonder dat men daar
om zijn daden goedkeurt.
Den krachtigen staatsman Bismarck, die
het Duitsche Rijk aaneensmeedde behoeft
men evenmin de cijns van :'n bewondering
te onthouden al dweept men allerminst met
de middelen, die hij durfde te bezigen om
zijn doel te bereiken.
En zoo kan men ook Mussolini grootelijks
bewonderen, zonder alles goed te keuren,
wat hij bereiken wil en zonder te verlangen
naar ook een Mussolini in het eigen land.
Wat men ook op hem en op zijn fascisme
moge aan te merken hebben, het zou dwaas
zijn niet te willen zien, dat Mussolini een
machtige persoonlijkheid is en dat zijn tien
jarig bewind in Italië dat land tot groote
zege geweest is.
Jawel, zegt ge misschien, maar in Italië
is het niet beter dan elders, ook dat land
lijdt door de crisis, ook Mussolini heeft
de ellende niet kunnen weren en het is
daai heelemaal geen dorado.
I Dit zü dadelijk toegegeven, maar we mo-
ger niet vergeten hoe de toestanden in Mus
solini' land waren toen hij daar zijn fas
cistische beweging begon. Als Italië toen
(een welvarend, een welgeordend en rustigI
'land geweest ware en Mussolini had er niet
meer van gemaakt dan het nu is, dan zou!
1 de beoordeeling heel anders moeten zijn.
A'laar het optreden van Mussolini en z'n fas
cisten, hoeveel aanleiding tot critiek dat ge
geven moge hebben, heeft Italië gered van
het bolsjewisme en daardoor misschien ook
Europa. Wij mogen dat niet vergeten.
Er alles bij elkaar is het wel begrijpelijk
dat de „Marsch op Rome" van het fascisti-j
sche leger tien jaar geleden als een feit van
groote historische beteekenis gevierd wordt,
een keerpunt in de geschiedenis van 'talie. I
De toestand vóór 1922.
Een der landen die volstrekt niet voldaan
waren over den vrede, was Italië. Men vond
hier, dat de uitkomsten niet opwogen tegen
het verlies van een half millioen gesneuvelde
en een half millioen verminkte Italianen. De
slecht resultaten tijdens den oorlog, de
nationale vernedering en de uitputting na
den strijd verschaften, evenals in Duitsch-
land de communistische denkbeelden en net!
Russische bolsjewisme een vruchtbaren ak-j
ker. De onrust werd steeds heviger en het
tijdperk 1919—1922 is vervuld van revo-
lutionnaire scenes en allerlei wandaden.
Vooral in Noord-Italië won het bolsjewis
me veld. De arbeiders legden beslag op de
fabrieken sloten de gebouwen „voor alle
onwelkomenen" d.w.z. de eigenaars en
trachten hun communistische denkbeelden
te verwezenlijken. Zij verkondigden, dat de
grond behoorde aan dengene, die hem ont
gon en dat de winkels in de steden gemeen
schappelijk bezit waren. Alle loonen der
werklieden werden verhoogd. Een straatve
ger verdiende tweemaal zooveel als een
rechter, een professor aan de universiteit
moest zich tevreden stellen met 15.000 lire.
terwijl een havenarbeider 50.000 verdiende
en bovendien vrijgesteld was van belastin-
gen. Inmiddels bleek natuurlijk dat ongeor-|
dende benden niet in staat zijn de productie
voort te brengen of handel te drijven; de
levensmiddelen stegen schrikbarend in prijs,
waardoor de slechte stemming in den lande
Mussolini bezoekt de arbeiders bezig met de drooglegging van moerassen.
Wie was Mussolini? J
Benito Mussolini, geboren in 1883 was de
zoon van een smid. Eerst werkte hij in zijn
'vaders smidse, toen werd hij onderwijzer. I
Zijn vader was een vurig socialist en de
zoon niet minder, hij had zeer gepronon
ceerde revolutionnaire, socialistische denk
beelden. Na een verblijf in Zwitserland waar
hi* het niet gemakkelijk had, werd hij jour
nalist en was hij. van 1912 tot 1914 leider
van het hoofdorgaan der socialisten de
„Avanti."
„Elf maal" zegt hij, „heb ik in de gevan
genis gezeten. Dat blijf je in je leven bij, m
het laai een lijden achter dat niet meer uit
te wisschen is."
Gec rijkdom alleen macht, blijkt de leu
ze van dezen avonturier. Daarom verlaat
hij zijn post als leider der socialistische
„Avanti" om weer van voren af aan te be
ginnen zonder in het minst met zijn financi-
eele positie rekening te houden. Het bezit
brengt hem geen vreugde maar hij wordt
inwend.door de eerzucht verteerd.
Mussolini is revolutionnair, maa. vóór
alles Italiaan. Heel diep in dit opstandige
hart zetelt de liefde voor het vaderland.
Zoolang dit niet in gevaar is, is hij inter-
nationalist, socialist van de uiterste link-
sche richting. Maar wanneer hij de Ger-
maansche, voor hem barbaarsche bedreiging
meent te zien in een mogelijke overwinning
der Centralen, vraagt hij om interventie om
oorlog. Italië heeft thans de kans zich een
plaats onder de Europeesche volken te ver
overen, roept hij uit. I
Ir zijn nieuw blad „II Popoio d'Italia" vecht
hi: voor Italië's deelneming aan den wereld
oorlog en wel in verbond met de gealli
eerden. Hij werd door de Franschen betaald
wordt er gezegd, maar Sarfatti vertelt van
de armoedige ruimte waarin de redactie van
de Fascistische krant huisde.
Wanneer de oorlog wordt verklaard neemt
hij als vrijwilliger dienst. Hij komt in de
loopgraven en wordt verafschuwd door een
groot deel zijner wapenbroeders die tegen
hun wil ten strijde zijn getrokken. Ze deden
de doör Mussolini eens verkondigde leer
stellingen eer aan en verafschuwden de vrij
willigers die den oorlog gewild hadden.
Met groote dapperheid nam hij deel aan
den oorlog, hij was een der mannen die na
de nederlaag bij Caporetto den moed van
het Italiaansche volk wakker hielden en lot
nieuwe inspanning opwekten.
de algemeene staking. Mussolini zond een
mededeeling naar het ministerie Facta, dat,
indien de regeering niet binnen 48 uren
zorgde, dat de staat zijn plicht deed, het
fascisme zou regeeren. De regeering
deed geen enkelen stap. Daar zij volkomen
machteloos bleek, mobiliseerde Mussolini
het fascistenleger, dat hij beval naar Rome
op te trekken. Den 26stèn October eischle
Mussolini in een ultimatum aan de regee
ring ze. ministerposten en controle over het
vliegwezen. De regeering wankelde zij De-
sloot, dat het leger zou worden gemobili
seerd en dat de staat van beleg zou worden
afgekondigd, doch koning Victor Emanuel
weigerde zijn toestemming en ontbood Mus
solini naar Rome Deze formeerde den 29en
October zijn ministerie de strengste orde
hield het fascistenleger zijn intocht in Rome,
om echter reeds na 24 uur op bevel van
Mussolini de stad weer te verlaten.
Heeft Mussolini wat bereikt
Ja, de man die aldus tien jaren geleden
aan de macht gekomen is, heeft ongetwij
feld zeer veel bereikt. Het zou dwaas zijn
dit niet te willen zien. Hij heeft Italië en
den Italiaan veranderd, hij bracht in de eer
ste plaats orde en discipline, zonder welke
het land zeker een prooi van het Bolsje-
wime zou zijn geworden. Verder een enor-
men prikkel tot particulier initiatief, een
krachtdadige bevordering der volkswel
vaart.
Buitengewoon veel heeft het fascisme
voorts gedaan voor de ontginning van wei-
I nig vruchtbare streken en dit met niet te
I loochenen succes, waarbij de grondbezitters
waterregeling in bergachtige streken, het
bebosschen der berghellingen om verder
wegspoelen van den vruchtbaren humus te
voorkomen, dit alles werd en wordt met
energie ter hand genomen.
Zelfs de Pontijnsche moerassen, sinds
eeuwen de grootste malariahaard van Italië,
gaat men in vruchtbare vlakten veranderen.
En behalve dit en zooveel meer mag ze
ker Mussolini ook als een machtig politiek
succes aangerekend worden, dat hij de Ro
meinsche Quaestie hielp oplossen, die on
oplosbaar scheen.
Hoe men ook over het fascisme en Mus-
silini denke in Italië wordt de Duce altijd
naast en soms ook wel voor den koning ge
noemd een groote mate van genialiteit
wordt hem zelfs door zijn grootste vijanden
niet ontzegd.
De Duce houdt een redevoering voor de fascistische militie-legioenen.
De eerste fascisten.
Ir. 1919 richtte Mussolini het eerste fas
cistische corps op, aanvankelijk bestaande
uit vroegere officieren en soldaten van de
stormtroepen. De fascisten werden mili
tair georganiseerd en aan zeer strenge dis
cipline onderworpen. De leden werden ver
deeld in verschillende corpsen „.fascio di
gezamenlijke taak konden wijden het wel
zijn van het vaderland. „Al wat het Itali
aansche volk groot kan maken, vindt in
mij een bondgenoot", zegt Mussolini", en
al wat bijdraagt om dit volk te drukken,
te verruwen of te verarmen, heeft een vijand
in mij".
De eerste taak van het fascisme was de
bestrijding van de communistische terreur
in Italië. De fascisten wilden de vrijheid van
den arbeid verdedigen. Zij keerden zich met
dezelfde kracht tegen stakende arbeiders als
tegen werkgevers, die hun fabrieken of za
ken sloten. Zij gebruikten dezelfde wapens
als hun tegenstanders, zoodat de botsingen
tuschen de fascisten en de communisten
vaak tot bloedvergieten leidden, al gebruik
ten de fascisten dikwijls ongevaarlijke mid
delen als b.v. wonderolie, die zij toepasten
op de plaatsen, waar door het optreden
der communisten gebrek aan levensmidde
len heerschte. In steden, die door stakingen
geplaagd werden, stelden de fascisten zich
ter beschikking als bouwwerklieden, tram-
en treinpersoneel. Hun opofferend werken en
de bescherming, die zij den werkwilligen
boden, verschafte het fascisme groot ver
trouwen bij de bevolking.
In 1920—1921 verdreven de fascisten de
communisten uit de Noord-Italiaansche ste
den, waar zij volkomen geheerscht hadden
en in de eene stad na de andere werd de
roode sovjetvlag gestreken. Daar de fascis
ten met ondragelijke willekeur optraden en
de eigendommen hunner tegenstanders ver
nielden, proclameerden de socialisten, anar
chisten en communisten den 31 Juli 1922
werkelijk niet gespaard zijn. Voor het aan
leggen en acquaducten, landbouwkolonies
enz. droeg de Staat in de kosten bij. De
Alleen iemand die de kwaliteiten van Mus
solini bezit is dan ook in staat geweest met
den Heiligen Stoel tot een vergelijk te ko
men en een einde te maken aan de Romein
sche kwestie die sinds bijna 60 jaar öp een
oplossing wachtte.
Vandaar ook dat kardinaal Dubois, de
Aartsbisschop van Parijs in een onderhoud
met een Engelschen journalist die Zijne
Eminentie ondervroeg over de regeling der
'Romeinsche kwestie zeide: „Wij hebben
een grooten Paus en Mussolini is een genie''
Hij heeft zijn kracht en genialiteit gesteld
in dienst van zijn vaderland. Hij is eerzuch
tig. Hij erkende het zelf tegenover Sarfatti
die zijn biographie schreef:
„En toch ja! Ik ben door eerzucht beze
ten. Zij brandt, zij vermurwt en verteert mij
innerlijk als een lichamelijke pijn. Openrijten
met mijn wil, openrijten wil ik een teeken
in den tijd als een leeuw met zijn klauw.
Zooals een eerzuchtige Napoleon, die
Frankrijk liefhad, zeker veel voor zijn land
gedaan heeft, een gevaar werd voor den
vrede van Europa, zoo vreest men soms ook
d?t Mussolini's idealen voor den Europee-
schen vrede noodlottig zouden kunnen zijn.
Het Forum Mussolini, het groote Italiaansch- stadion, dat deze maand, .ter gelegen
heid van de herdenking van den oprnarsch naar Rome, zal geopend worden.
