24ste Jaargang
ZATERDAG 22 OCTOBER 1932
No. 7336
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VERSLAG DER TWEEDE KAMER.
BINNENLAND
S)e£cicboiie6oiiAmit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonnés ver
krijgbaar tegen betaling van 50 een per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
worden aangeboden of govraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
HET BEDRIJFSRADEN-ONTWERP.
(Van onzen parlementairen medewerker).
Met veel moeite en na een vergadering, die
tot half zeven duurde, heeft de Kamer zich nu
vrijwel door de Bedrijfsradenwet heengewot-
steld. Men was gisteren blijven steken in de
behandeling van het amendement v. d. Bergh
Kupers, ten aanzien van de wijze waarop
de bedrijfsraad zijn reglement vaststelt. De
nacht had raad gebracht en de heer v. d.
Bergh had zijn amendement gewijzigd in de
richting van het door den heer v. Poll voorge
stelde. Hij had nu n.l. bepaald, dat het regle
ment slechts zou kunnen worden vastgesteld
met 2/3 van alle stemmen. Zoowel de heer v.
Poll als de Minister kon zich daarbij neer
leggen; de laatste nam het amendement nu
over. De heer van Poll (R.K.) lichte daarna
zijn amendement toe, waardoor de bedrijfsraad
in plaats van de bevoegdheid de taak zou
krijgen om het oprichten van ondernemingsra
den te bevorderen. De Mi n i s t e r ontried dit
amendement niet, hij was alleen van oordeel,
dat, door het verheffen van deze ééne bevoegd
heid van den bedrijfsraad tot zijn taak, de*
andere bevoegdheden van dien raad als van
mindere beteekenis zouden kunnen worden be
schouwd. In stemming gebracht werd het amen
dement verworpen met 57 tegen 32 stemmen.
Voor stemden de sociaal-democraten, de heer
Floris Vos en de Katholieken: Suring, Her
mans, Uyen, v. d. Meys, Fleskens, Maenen, en
van Poll.
Van 2 tot 6 uur heeft de Kamer daarna
beraadslaagd over het groote punt der veror
denende bevoegdheid. Naast de amendementen
v. d. Bergh en Kupers, om deze verordenende
bevoegdheid, omringd van zeer sterke waarbor
gen, thans bij de wet toe te kennen, was er
een nieuw amendement Hermans-Goseling, dat
de verordenende bevoegdheid louter en alleen
principieel in deze wet wilde vastleggen. Tel
kens opnieuw zou dan bij een afzonderlijke
wet feitelijke verordenende bevoegdheid-op een
of ander punt kunnen worden toegekend. De
kers van rechts, die, zooals bij de alge-
meene beschouwingen was gebleken, toeken
ning van verordenende bevoegdheid in de ge
geven omstandigheden nog niet gewenscht
achtten, bleken nochtans geen tegenstanders
van de vastlegging van het principe in de wet,
dat de bedrijfsraden de verordenende bevoegd
heid zullen krijgen.
Bij de debatten wees de heer v. d. Bergh
(S.D.A.P.) er nog eens op. dat de verordenen
de bevoegdheid die hij wilde toekennen eerst
kunnen worden uitgeoefend, wanneer 2/3
werkgeversleden en 2/3 der arbeidersleden
van den Bedrijfsraad zich daarvoor zouden
verklaren. Bovendien behoefde zulk een be
sluit dan nog de goedkeuring van den Econo-
mischen Raad, en tenslotte kon het door de
Regeering worden vernietigd.' Ook kon de ver
ordenende bevoegdheid zich alleen over eenige
expresselijk genoemde punten uitstrekken.
Het betoog van den sociaal-democratischen
afgevaardigde bleek al evenmin als dat van
den heer G o s e 1 i n g (R.K.) ter verdediging
van het amendement Hermans eenigen in
vloed uit te oefenen op dr. Vos (V.B.), die
van de toekenning van verordenende bevoegd
heid, in welken zin en in welke mate dan ook,
niet veel minder dan den ondergang van ons
bedrijfsleven verwachtte, en zelfs van de artis
ticiteit van de producten. Hij werd daarover in
het ootje genomen door den heer J o e k e s
(V.D.), die echter zijnerzijds verklaarde de
amendementen-v. d. Bergh niet te kunnen steu-
Ook de Minister, die de legislatieve eigen
schappen der amendementen v. d. Bergh ten
zeerste prees, en ook erkende, dat zij met
de noodige waarborgen waren omringd, bleef
er toch afwijzend tegenover staan. Hij bleek
zelfs met de uiterste behoedzaamheid tegen
over de amendementen Hermans-Goseling te
staan, die hij slechts kon aanvaarden, wanneer
vast stond, dat eigenlijk in den bestaanden
toestand, krachtens welken thans, overeenkom
stig artikel 194 van de Grondwet, ook veror
denende bevoegdheden aan bedrijfsraden kun
nen worden toegekend, geen enkele verande
ring was gekomen. In stemming gebracht wer
den de amendementen-v. d. Bergh verworpen
met 53 stemmen tegen en 24 vóór. Met de so
ciaal-democraten stemde de heer van Poll
(R.K.) vóór. De amendementen Hermans-Gose-
lings werden daarna aangenomen met 64 stem
men vóór en 14 tegen. Vóór stemden de sociaal
democraten, de vrijzinnig-democraten, de anti
revolutionairen, de meeste christelijk-histori-
schen en de Katholieken, met uitzondering van
de heeren Korstenhorst en v. Voorst tot Voorst.
De Kamer bleef daarna steken in de behan
deling van een amendement-Kuiper, dat voor
alle duidelijkheid in de wet wilden zetten, dat
de Bedrijfsraad zijn medewerking ook verleent
bij de uitvoering van wetten en algemeene
maatregelen van bestuur. Aangezien echter op
de overige artikelen geen amendementen zijn
ingediend, kan thans wel worden verwacht, dat
het wetsontwerp spoedig in zijn geheel zal zijn
afgehandeld.
UITZENDING VAN DE DEMONSTRATIE
TEGEN DE REGEERING?
Mr. Knottenbelt stelt vragen.
De Voorzitter van de Tweede Kamer
heeft gistermiddag medegedeeld, dat mr.
Knottenbelt de volgende vragen, welke hij
aan den minister 'van Waterstaat had toe
gezonden, op het daarvoor bestemde uur
(Vrijdagmiddag 3 uur 45) mondeling heeft
willen stellen:
1. Acht de Minister het in het algemeen
belang gewenscht, dat op 8 November a.s.
ter gelegenheid der voorgenomen betoo
gingen op Hout rust en in de straten van
Den Haag, de te houden redevoeringen en
het verloop der straatbetoogingen per ra
dio worden verbreid?
2. Zoo neen, ligt het dan in het voorne
men van den Minister zijn medewerking
daaraan te onthouden, door niet aan de
algemeene omroepvereeniging A.V.R.O. den
plicht op te leggen voor dat doeleinde
eenige zenduren aan de sociaal-democrati
sche omroepvereeniging V. A. R. A. af te
staan
3. Waaraan zou de Minister de bevoegd
heid tot het opleggen van een dergelijken
plicht ontleenen?
DeMinister van Waterstaat, mr. Reymer,
was echter nog niet in staat op deze vra
gen te antwoorden, daar hij nog in afwach
ting is van bet advies van den Radioraad.
ONZE BOTERINVOER IN
DU ITSCHLAND.
Het aan Nederland toegewezen contingent.
Volgens deze nieuwe regeling krijgt van
het totale contingent Nederland het recht
tot invoeren van 21 pet., Denemarken 32
pet., Zweden S pet., Rusland 5 pet., Estland
6 pet., Finland 3.8 pet. en Letland 10 pet.
Tot een derde van normaal
teruggebracht!
De verdeeling van de 55.000 ton boter,
die in Duitschland zal mogen worden in
gevoerd, zal ak volgt zijn over de voor
naamste landen:
Nederland 21 pet- dus 11.550 ton
Denemarken 32 pet. 17.600
Zweden 8 pet. 4.400
Rusland 5 pet. 2.750
Estland 6 pet. 3.300
Finland 3.8 pet. 2.100
Letland 10 pet. 5.500
Rest 14.2 pet. 7.800
Totaal 100 pet. 55.000
Wij hadden het Nederlandsche contin
gent globaal geschat op 13.000 tons. De
werkelijkheid blijkt dus nog iets lager te
zijn. De normale boter-export naar
Duitschland beliep steeds 34.000 ton, zoo
dat onze Duit^fche boteruitvoer precies tot
een derde van normaal wordt terugge
bracht.
EXPORT VAN MELKCHOCOLADE.
Restitutie van de heffing op
melkpoeder.
De Crisis-Zuivel-Centrale brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat met in
gang van 31 October 1932 restitutie zal
kunnen worden verleend van de heffing op
melkpoeder, verwerkt in melkchocolade,
voor zoover bestemd voor export-
Deze restitutie zal uitsluitend kunnen
plaats vindon op grond van een certificaat,
afgegeven door de Crisis-Zuivel-Centrale.
Dit certificaat dient door den exporteur
van melkchocolade te worden aangevraagd
bij de Crisis-Zuivel-Centrale (Laan van
Meerdervoort84, te 's-Gravenhage) door
middel van een daartoe bestemd formulier,
hetwelk gratis verkrijgbaar wordt gesteld.
KAAS- EN MELKPRODUCTEN NAAR
FRANKRIJK.
In beginsel overeenstemming over de
oplossing der moeilijkheden.
De Parijsche correspondent van de
„Msbd." seint d.d. 21 October:
In verband met verschillende moeilijkhe
den voor den handel aan contingenteerings-
ïnaatregelen verbonden, hebben de heeren
dr. Fortuna, Blink en De Vos, onder-voor
zitter en secretaris van het Crisis-Zuivei-
bureau, vandaag te Parijs besprekingen ge
voerd met de vertegenwoordigers der Fran
sche syndicaten van zuivelproducten en
importeurs, welke besprekingen ook wer
den bijgewoond door onzen landbouw-con-
sulent en waarnemend handels-attaché te
Parijs, ir. Zevenster.
Het eerste deel der besprekingen betrof
onzen kaasinvoer in Frankrijk, die tenge
volge van de fouten aan de Fransche con-
tingenteeringswijze verbonden, de Fran
sche importeurs en handelaren voor bepaal
de moeilijkheden stelt. Frankrijk heeft n.l.
het jaarcontingent gelijkelijk verdeeld over
vier kwartalen ons j»-rdoor noodzakelijk
elk van die kwartalen het volle toegelaten
quantum aan Frankrijk te zenden, wat in
sommige kwartalen van ongunstigen in
vloed is op prijzen, die de Fransche produ
centen maken.
Het heeft onzen onderhandelaren weinig
moeite gekost aan te toonen, waar de fout
zit. Door de contingenten van elk kwartaal
te regelen naar onzen export naar Frank
rijk in normale tijden, zou natuurlijk voor
komen worden, dat in tijden, dat de Fran
sche markt geen behoefte heeft aan onze
producten, onze toevoer op den prijs zou
drukken. Het eigenaardige verschijnsel doet
zich n.l. voor, dat grafieken van kaasin
voer aantoonen, dat Italië weinig invoert
als wij op ons hoogtepunt zijn en omge
keerd. Men was het er spoedig over een*,
dat de contingenten voor elk kwartaal
moeten bepaald worden naar opgedane er
varing omtrent seizoenbehoeften. Wordt
voor een dergelijke regeling vanuit Neder
land een stap gedaan bij de Fransche over
heid, dan zullen de Fransche importeurs
dien steunen. Ook voor de melkproductie
is de uniforme regeling zeer schadelijk ge-
bleekn voor de Franschen zelf. Terwijl zij
het volle contingent op de Fransche markt
trachten te brengen, drukt onze import van
ongesuikerde melkproducten op de Fran
sche productie. Onzerzijds is aangetoond,
dat het euvel kan worden weggenomen als
de contingenteering niet. de afzonderlijke
cijfers geeft voor de gesuikerde en ongesui
kerde melkproducten, doch een totaal cij
fer aan de seizoenswenschelijkheid overla
tend of gesuikerd of ongesuikerd zal wor
den gezonden.
De Fransche onderhandelaren waren het
in beginsel met onze vertegenwoordigers
eens in welke richting de oplossing der
moeilijkheden moet worden gezocht, doch
wenschten onze voorstellen nog nader te
bestudeeren.
In den laatsten tijd heeft men van som
mige kanten getracht den indruk te vesti
gen, dat men hier, bescherming in de con
tingenteering gelegen, wenscht ,te vervan
gen door verhoogde tarieven, zooals dat
bijv. met boter is gescheid. Onze onderhan
delaars hebben echter van een dergelijk
streven niets kunnen bemerken.
STAATSLOTERIJ.
Geen „slaapnummers".
De Haagsche redacteur van de „Msbd."
herstelt een vorig bericht:
Het blijkt ons thans, dat wij gisteren
door onzen zegsman, van wien wij meenden
te mogen verwachten, dat hij goed op de
hoogte was, omtrent de zgn. slaapnummers
in de eerstvolgende Staatsloterij niet juist
zijn ingelicht.
Naar wij thans van het bureau der
Staatsloterij zelf vernemen, zullen in de
eerstkomende 461e Staatsloterij geen zgn.
„slaapnummers" worden uitgenomen.
De in het trekkingsplan genoemde 21.000
nummers zullen in regelmatige volgorde
worden uitgegeven.
Omtrent volgende loterijen kan nog niets
worden medegedeeld.
L0TISI CO-BEHEER.
President-commissaris en mr.
Last nemen ontslag op de ver-
gadering van aandeelhouders
Afgetreden directeur gedé-
chargeerd.
Onder voorzitterschap van den heer C.
P. Koene is Vrijdag de op 10 October j.l.
uitgestelde vergadering gehouden van aan
deelhouders in de N.V. De Eerste Ned.
Mij. tot Verzekering van Risico in Lote
rijen „Lotisico".
Nadat de voorzitter een uitvoerige uit
eenzetting heeft gegeven van den stand
van zaken, dient de heer Trijde de volgen
de motie in:
„De buitengewone vergadering van aan
deelhouders enz., overwegende, dat. de hou
ding van de directie der vennootschap met
betrekking tot de uitbetaling aan mr. H.
F. A. Völlmar van een bedrag van ƒ250.000
als honorarium ernstig twijfel wekt aan
de juistheid van het beheer der directie,
ook over vorige boekjaren
besluit:
le een commissie te benoemen van drie
aandeelhouders en/of polishouders met op
dracht een onderzoek in te stellen naar
het beheer der vennootschap over alle ja
ren, waarover de commissie meent haar
onderzoek te moeten uitstrekken van haar
onderzoek rapport uit te brengen aan do
alg. vergadering van aandeelhouders, met
bepaling dat directie en commissarissen
verplicht zullen zijn aan de commissie alle
door haar gewenschte inlichtingen te ver
strekken en met toekenning aan de com
missie van de bevoegdheid, zich één of
meer deskundigen te assumeeren;
2e te bepalen, dat de salarissen der le
den van de commissie en der e.v. deskun
digen zullen komen ten laste der vennoot
schap
3e. punt 5 der agenda (bespreking ver
trouwensvotum) eerst in behandeling te
nemen, dat de commissie van onderzoek
rapport aan de alg. vergadering van aan
deelhouders zal hebben uitgebracht."
De motie, instemming gebracht, wordt
met 2070 tegen 120 stemmen verworpen.
In stemming komt thans punt 2 der agen
da: voorstel tot het instellen van een ac
tie tegen den afgetreden directeur tot be
taling van f 250.000.
Dit wordt met 1973 tegen 120 stemmen
en 64 blanco verworpen.
Mr. Last neemt na deze beslissing zijn
ontslag al« commissaris, omdat hij de ver
antwoordelijkheid niet langer kan dragen.
De voorzitter neemt eveneens ontslag en
wel als president-commissaris van de daar
mee samenhangende vennootschappen. Hij
zal deze vergadering- nog tot het einde
leiden.
De heer W. H. Haighton betreurt de be
sluiten van dc heeren Last en Koene, die
resp. als vriend van de familie Haighton
sedert 30 jaren en als lid van het college
van commissarissen gedurende 25 jaren
aan de vennootschap verbonden zijn ge
weest. Hij acht hun beslissing in strijd met
het belang van Lotisico.
Met 2070 tegen 49 stemmen en 140 blan
co, wordt volledige décharge verleend aan
den afgetreden directeur, den heer J. C.
Destree.
Tot commissarissen in de vacature-Last
en -Koene worden benoemd mr. H.'F. A,
Völlmar en drs. J. Mullemeïster.
De kosten van uitvoer van veg.
Op vragen van het Tweede Kamerlid van
Rappard:
Zou de minister, ten bate van onzen vee
export, willen overwegen, of geen termen
aanwezig zijn om de kosten, verbonden aan
do regeling van quarantaine en immunisa-
tic tegen mond- en klauwzeer, welke be
staat ten opzichte van uit te voeren run
deren, door het rijk te doen dragen, voor
zoover betreft die voor serum, veeartsenij-
kundige onderzoekingen en controle?
Acht de minister dit niet een maatregel,
welke eenerzijds den druk op onzen ex-
porthandel in vee kan verlichten en ander
zijds de regeling, boven bedoeld, tengoede
kan komen, omdat daardoor meer mede
werking zal worden verkregen van de zijde
der exporteurs in de uitvoering?
heeft de minister van oeconomische za
ken en arbeid geantwoord:
Aangezien het onder de bestaande om
standigheden wel als uitgesloten moet wor
den beschouwd, dat de Staat rechtstreeks
het gevraagde offer zou kunnen brengen,
overweegt de ondergeteekende. of niet op
andere wijze, wellicht als onderdeel van
de crisismaatregelen in het belang der vee
houderij, een oplossing in den geest van do
gestelde vragen kan worden gevonden.
Een positief antwoord kan in verband
met het daartoe noodige overleg nog niet
gegeven worden.
Intusschen moge ondergeteekende hierbij
opmerken, dat betrokkenen thans reeds
van rijkswege een tegemoetkoming ontvan
gen in de kosten, verbonden aan de voor
geschreven quarantaine voor zooveel
Oit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Amerika aanvaardt verlenging der bewa-
peningsvacantie. (3de blad).
De Duitsche regeering weerlegt de be
weringen van Hitier. (3de blad).
Engeland de hinderpaal voor de verwe
zenlijking van de Nederlandsch-Belgische
tol-unie. (3de blad).
BINNENLAND.
De Bedrijfsraden in de Tweede Ka
mer. Verordenende bevoegdheid aan
vaard.
Pastoor Henri Donders, f (Kerkn., 1ste
blad).
Duitschlands boterinvoerregeling; nadee-
len voor ons land. (1ste bid.)
Met ingang van 31 Oct. a.s. zal resti
tutie worden verleend van de heffing op
melkpoeder, verwerkt in voor export be
stemde melkchocolade. (1ste* blad).
Onze zuiveluitvoer naar Frankrijk; be
sprekingen te Parijs. Voorloopige overeen
stemming in zake de kaasexport. (1ste blad)
Doodelijke aanrijding op den onbewaak-
ten overweg te Kethel. (Gcm. Ber. 4de blad)
Twee motorbooten op het IJselmeer ge
zonken. De opvarenden gered. (Gem. Ber.
4e blad).
Valsche munterij te Den Haag ontdekt.
(Gem. Ber. 4de blad).
LEIDEN.
De bezuiniging bij de Leidsche Universi
teit: 30 personen ontslagen. (1ste blad).
deze in de daarvoor aangewezen quaran
taine-stallen geschiedt, terwijl het scrum,
noodig voor de immunisatie, indien de/e
door den veeartsenijkundigen dienst nood
zakelijk wordt geacht, door de rijksscrum-
inrichting tegen de helft van den kosten-
den prijs wordt verstrekt.
Huisvrouw en middenstand.
Dezer dagen werd onder leiding van
mevr. C. Eerdmans—De Holl uit Leiden,
een \ergadering gehouden van de Centraio
Contact-commissie, welke gevormd is door
de besturen van do Ncd. Vereeniging van
Huisvrouwen en den Kon. Ned. Midden
standsbond.
In haar openingsrede wees de presiden
te op het groote nut, dat regelmatig over-
log tusschen de groote organisaties van
verbruikers en dL-tribuanten kan hebben.
Juist in een moeilijken tijd als men thans
doormaakt is een taak voor de Centrale
Contact-commissie weggelegd.
Besloten werd, dat het voorzitterschap
definitief door een afgevaardigde van do
Nederlandsche Vereeniging van Huisvrou
wen zal worden vervuld, het secretariaat
door den Kon. Ned. Middenstandsbond, al-
zoo door mevr. C. EerdmansDe Holl en
den heer P. L. van der Leeuw.
De secretaris gaf een uitvoerig.overzicht
van de voorbereidende werkzaamheden om
het contactcommissiewezen te propageeren
en te verbeteren Reeds worden geregeld
verschillende landelijke belangen bij dc C.
C. C. voorgedragen, terwijl omgekeerd ver
schillende onderwerpen onder de aan
dacht der plaatselijke commissies gebracht
werden. Deze wisselwerking zal krachtig
bevorderd worden. Binnenkort zullen nieu
we contact-commissies gevormd worden te
Deventc en Hoorn, terwijl elders reeds
voorbereidingen gaande zijn.
Besloten werd de aandacht van alle be
langhebbenden te vestigen op de wensche-
lijkheid om bij prijsaanduiding in étalages
als anderszins steeds te vermelden, dat de
prijs per meter bedoeld is. „Tel.''