VRIJDAG 21 OCTOBER 1932
No. 7335
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VERSLAG DER TWEEDE KAMER.
BINNENLAND
Z4ste Jaargang
S)e £eicbolie 6ou^omt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent jjer week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geillustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oen per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededcelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin be
trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
HET BEDRIJFSRADEN-ONTWERP.
(Van onzen parlementairen medewerker).
Lieden, die zich gaarne vergasten aan
een rededuel, hebben gisteren hun hart
kunnen ophalen. Zeer uitvoerig en ten
deele, althans van den zijde des Ministers,
zeer scherp is er gedebatteerd over de te
genstelling die er geen is tusschen het „in
stellen" en het „erkennen" van bedrijfs-
raden. Wij zeiden: een tegenstelling die
er geen is. Natuurlijk, in abstracto, bestaat
er wèl een tegenstelling tusschen het in
stellen van organen door den staat en het
erkennen van zulke organen. In het eene
geval denkt men bij het vernemen van het
woord instellen aan een opleggen van be
paalde instellingen door de overheid; in
liet andere geval denkt men aan organen,
die uit het vrije maatschappelijke leven zijn
opgekomen, en daarna door den staat wor
den erkend en met zekere bevoegdheden
worden bekleed. In concreto echter, in het
geval waarvoor wij nu staan, in de L»e-
drijfsradenwet is er voor deze tegenstel
ling geen plaats. Want de-Minister spreekt
in zijn Ontwerp wel over het instellen van
bedrijfsraden, maar, als men op den keper
beschouwt wat er eigenlijk zal gebeuren,
dan is dit niet anders dan dat vakvereem-
gingen van werkgevers en werknemers, die,
sedert de opheffing van het coalitie verbod,,
uit het maatschappelijk leven zijn gegroeid,
bijeen worden gebracht en dan zekere be
voegdheden ontvangen. Dit noemt de
Minister „instellen" van bedrijfsraden; in
werkelijkheid echter is dit niet anders dan
het geven van zekere bevoegdheden aan
de, verschillende vakvereenigingen te za-
men. In den grond der zaak ging dan ook
de geheele discussie over een woordkwestio.
Dc boom die erover werd opgezet reikte
echter ins blaue hinein. De heer v. Wijn
bergen (R.-K.) bracht er zelfs bij wijze van
analogie de gelijkstelling tusschen het
openbare en bijzonder onderwijs bij, of
schoon de verhoudingen hier heel anders
waren.
Zooals liet meestal gaat met dergelijke
discussies waren zoowel de reden van den
Minister als die van den heer Kortenhorst,
polemisch gehouden als zij waren, interes
sant om aan te hooren. Nu eens scheen de
eene dan weer de andere partij onder te
liggen.
De Minister stond zeker het sterkst,
toen hij de door den heer Kortenhorst ge
poneerde tegenstelling tusschen Staat en
Maatschappij verwierp en de toenemende
mode wraakte om alles wat door den
'Staat gebeurd voor te stellen als een pro
duct van boosheid dat men moet wantrou
wen. Op deze tegenstelling berustte die
andere tegenstelling welke de heer Kor
tenhorst alles wat op erkennen lijkt goed
deed noemen en alles wat in de richting
gaat van instellen verkeerd.
Daarentegen gelooven wij dat de heer
Kortenhorst aan het langste eind trok toen
hij den aanval des Ministers op de wetge
vende, juridische en technische kwaliteiten
van zijn stelsel afwees. Practisch nut i-s
ten slotte uit deze discussie weinig voort
gekomen want aan het einde zijner repliek
trok de hqer Kortenhorst op zeer gratie-
lijke wijze zijne amendementen in.
Over het andere belangrijke punt wat
nog verder ter sprake zal komen: de ver
ordenende bevoegdheid, heeft de Minister
zich niet in volstrekten zin uitgelaten. Het
bleek wel dat hij evenmin als de meeste
rechtsche sprekers een principieel bezwaar
tegen die verordenende bevoegdheid heeft.
Het zou echter kunnen zijn dat het verlee-
nen van die verordenende bevoegdheid in
de praktijk zou neerkomen op het 0111 hals
brengen der Bedrijfsraden. De Minis tor
wilde afwachten of dit gevaar door een of
andere formulecring zou kunnen worden
ondervangen en zich eerst dan definitief
uitspreken- Hij was er overigens van over
tuigd, dat die verordenende bevoegdheid
zou komen.
De verdere discussies hebben geloopen
over twee amendementen van den heer v.
d. Bergh en Kupers (B.D.A.P.).
Het eerste amendement had betrekking
op het bepalen van het aantal leden dat
door iedere aangewezen vakvereeniguig
in den bedrijfsraad zal worden benoemd.
Daarbij wenschten de voorstellers zoover
de overige vereischten voor het verkrijgen
eener goede samenstelling en een bedrijfs-
raad zulks toelaten rekening gehouden te
zien met het aantal leden der betrokken
vakvereenigingen. Nadat uit de discussie
was komen vaat te staan dat de voorstel
lers hiermede geen evenredige vertegen
woordiging op het oog hadden, werd tiet
amendement aanbevolen door. de grootst
mogelijke meerderheid der Commissie van
Rapporteurs en met slechts enkele stemmen
tegen aangenomen. De Minister had er zich
niet tegen verzet.
Er ontspon zich vervolgens een uitvoe
rige discussie omtrent een tweede amen
dement van dezelfde heeren, die in artikel
14 der Wet waarin bepaald wordt dat de
bedrijfsraad tot nadere regeling zijner
werkzaamheden een reglement vaststelt,
een bepaling wenschten te zien opgenomen,
dat tenminste de helft der leden werkge
vers en de helft der leden arbeiders hunne
stem daarvoor zouden uitbrengen. De mo-
ti veering van dit amendement was, dat b.v.
met een stem meerderheid in het reglement
zou kunnen worden bepaald dat alle be
sluiten van den bedrijfsraad met de gewone
volstrekte meerderheid van stemmen zou
den worden genomen, en dan zou men de
figuur kunnen krijgen, dat b.v. over een
collectief arbeidscontract met een stem
meerderheid zou kunnen worden beslist,
wat natuurlijk voor de praktijk geeneriei
beteekenis zou hebben. Hiertegenover
werd gesteld zoowel door professor Slote-
maker de Bruine als door den Minister,
dat bij een stemmingswijze volgens het
amendement yK van het aantal leden van
de bedrijfsraden het tot stand komen eener
beslissing zou kunnen tegenhouden, ter
wijl bovendien de twee partijen eenigszias
als tegengestelde partijen tegenover elkaar
zouden koüien te staan, wat geheel in
strijd zou zijn met het karakter der bedrijfs
raden. De oplossing van de puzzle scheen
mogelijk te zijn door een denkbeeld dat
aan de hand werd gedaan door den lieer
van Poll (R.K.) die in overweging gaf te
bepalen dat tenminste 1/3 van de leden van
ieder der partijen zijne stem aan de vast
stelling der of de wijziging van het regle
ment zou geven. Of schoon de Minister dit
niet bepaald noodzakelijk achtte, erkende
ook hij dat op deze wijze aan den mogelij
ken kwaadwillige wiens aanwezigheid door
de heeren v. d. Bergh en Kupers werd ver
ondersteld de slagtanden zouden worden
uitgetrokken.
De voorzitter sloot de vergadering, blijk
baar om beide partijen de gelegenheid te
geevn over dit nieuwe denkbeeld na te
denken en het in een voorstel te formulee-
koninklijke besluiten.
Notariaat.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot notaris
binnen het arrondissement Rotterdam, ter
standplaats Rotterdam N. P. van Prooije,
candidaat-notaris te Rotterdam.
mr. truyen in de tweede kamer.
Mr. P. W. H. Truyen heeft zijn benoe
ming tot lid van de Tweede Kamer aan
vaard. Zooals men weet zal de heer Truyen
de plaats innemen van het overleden Ka
merlid J. J. C. Anient (R.-K.).
Mi'. Truyen promoveerde op 12 Novem
ber 1902 aan de universiteit te Amster
dam tot doctor in dc rechtswetenschappen
op een proefschrift „Het rechtskarakter
der zoogenaamde arbeidsreglementen". Ge
durende eenige jaren was mr. Truyen rech
ter in de arrondissemntsrechtbank te Roer
mond. In 1919 werd hij benoemd tot in
specteur van het lager onderwijs van de
•erste inspectie en in 1924 tot hoofd-in-
<>ecteur.
BOTEREXPORT NAAR DUITSCHLAND
De nieuwe regeling.
De besprekingen, welke hier zijn gevoerd
tusschen Denemarken, Finland en Duitsch-
land betreffende de regeling van den bo-
terinvoer naar Duitschland hebben tot een
resultaat geleid.
Medegedeeld wordt dat men bij deze on
derhandelingen overeen is gekomen het
totale invoercontingent vast te stellen op
55.000 ton per jaar, in welk contingent de
onderscheiden boter exporteerende landen
naar rato van hun gemiddelden invoer in
de jaren 1929, 1930 en 1931 zullen parii-
cipeeren.
Het invoertarief wordt voor alle landen
gelijkelijk vastgesteld op 75 M. per ton,
m.a.w. de valutatoeslag die tot dusver den
Nederlandschen boterexport naar Duitsch
land nog eenigszins begunstigde, verdwijnt.
De nieuwe regeling zal 15 Nov. a.s. in
werking treden.
REGEERING EN LOONACTIE.
Vragen aan minister Ruys.
Het Tweede Kamerlid, de heer Amclink,
heeft den minister van Binnenlandsche
Zaken gevraagd of het juist is, dat op 18
October j.'l. aan het gemeentebestuur van
Hellendoorn een telegram is gezonden,
waarin gezegd werd dat de arbeiders, die
weigeren de loonsverlaging bij de Kon.
Stoomweverij te N ij verdal te aanvaarden,
van steunverlecning en werkverschaffing
uitgesloten moeteii worden. In het door
den secretaris-generaal, mr. Fredcriks, ge-
teekeud telegram werd bovendien mede
gedeeld, dat de minister onverwijlde be
kendmaking van den inhoud gewenscht
achtte.
De heer Amelink vraagt of, indien dit
juist is, de minister wil mcdedeelen welde
redenen ertoe geleid hebben om op deze
wijze de betreffende arbeiders die reeds
een loonsverlaging van 10 pet. hadden on
dergaan te beïnvloeden, opnieuw een loons
verlaging van 12 a 20 pet. te aanvaarden.
DE STAATSLOTERIJ.
Ook uit de volgende loterijen zullen
nummers uitgenomen worden.
De Iiaagschc redacteur van de „Msbd."
.meldt:
Zooals men weet, is bij de vorige Staats
loterij de regelmatige volgorde der uitge
geven nummers onderbroken, ten einde bet
voor particuliere loterijen moeilijker te ma
ken om op de officieele trekkingen der
Staatsloterij haar prijzen toe te kennen.
Naar wij vernemen, ligt het in de be
doeling om voorloopig met dezen maatre
gel door te gaan en bij de uitgifte der
eerstvolgende loterijen wederom eenige
nummers uit te nemen.
BETERE KAASPRIJZEN.
Een blijvend verschijnsel?
Men meldt aan de „N. R. Crt.":
Op de gisteren te Hoorn gehouden kaas
markt is voor verschillende stapels boeren
commissiekaas 30 per 50 K.G. besteed.
Sedert geruimen tijd is een zoodanige no
teering niet bereikt. Ook dc prijzen van
de overige kaassoorten vertoonen den laat-
sten tijd een niet onbelangrijke stijging.
Of de prijsverbetering van dit product blij
vend zal zijn, of dat deze verbetering aan
seizoeninvloeden moet wordeij toegeschre
ven, zal de toekomst moeten leeren. In
ieder geval zal deze prijsverhooging, voor
al op het oogenblik, bij de betrokkenen
zeer welkom zijn.
„N. R. Crt."
DE NEDERL. SPOORWEGEN.
249 locomotiefbeambten overcompleet door
de malaise.
Thans zijn er bij de Nederlandsche spoor
wegen 1881 machinisten, 901 ondermachi
nisten, 1785 leerlingen-machinisten en 13
leerlingen-machinisten voor lichten dienst
in functie.
Ingaande 1 November a.s. zullen, naar
do „L'tr. Crt." meldt, 30 machinisten en 1
leerling-machinist ontslagen worden, waar
na er, als gevolg van de malaise, nog 249
loeomotiefbeambten overcompleet zullen
zijn.
Met den Winteixlienst zullen ditmaal
geen ondermachinisten tot machinist be
vorderd worden terwijl niet doorgegaan
zal worden met het afnemen van examen
voor hen, die nog niet aan een examen
hebben deelgenomen.
BEZUINIGING OP DE WETENSCHAP.
Naar het persbureau Vaz Dias meedeelt
zal, in verband met de bezuinigingen die
bij het universitaire onderwijs te Gronin
gen moeten worden betracht, het hooglee-
raarsambt in de geologie worden opgehe
ven, terwijl voorts achttien verschillende
lagere functies bij de verschillende univer
sitaire instellingen als administrateur, as
sistent, bediende, technicus enz. komen te
vervallen.
Spreekkoren verboden bij demonstraties.
In een betooging van het handels- en
kantoorpersoneel, georganiseerd in den
Modernen Bond te Amsterdam, hebben
spreekkoren op de bekende suggestieve
wijze de socialistische leuzen uitgeroepen.
De hoofdcommissaris Versteeg heeft aan
het bestuur van den Algemeene medege
deeld, dat hij, toen de toestemming tot de
betooging reeds was verleend, uit Den
Haag instructie heeft ontvangen om voort
aan spreekkooren bij straatdemonstraties
te verbieden.
CRISIS-ZUIVELCENTRALE.
De Crisis-Zuive'.centrale maakte bekend,
dat de prijs van het crisis-botermerk en de
vervoervergunning voor boter voor de week
van 23 tot en met 29 October wederom be
paald is op 0.75 per K.G.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
EEN MINISTERIEELE VERDEDIGING. Dit nummer bestaat uit vier bladen
Gisteren heeft Minister Verschuur zijn
wetsontwerp inzake Bedrijfsraden kundig
en knap verdedigd vooral tegenover zijn
partijgenoot dr. Kortenhorst (die tenslotte
zijn amendementen heeft ingetrokken).
De Kameroverzichtschrijver van de
„Maasbode" is vol lof over de rede van
minister Verschuur. Zooals meej gebeurt,
gebruikt deze overzicht-schrijver meerdere
epitetta ornanti om den bevrienden po
liticus op ondubbelzinnige wijze zijn be
wondering te uiten:
„Van meer dan gewone allure was de
verdediging van dit wetsontwerp".
„Er bleek na dc doorwrochte ministe-
rieele iede geen behoefte aan repliek."
En inzake de strijd tusschen minister
Verschuur en dr. Kortenhorst schrijft hij:
„Of deze woordenstrijd echter groot nut
heeft, voora1 wanneer zij gevoerd wordt in
de met ironie gelardeerde pcriodenstijl,
welke de Minister uitnemend beheerscht,
is een andere zaak.
De Kameroverzicht-schrijver van het
„Handelsblad" schrijft over het tweege
vecht Verschuur—Kortenhorst:
„Bij zijn bestrijding van mr. Ivorten-
horst's systeem legde hij (de Minister) wel
een ontzaglijken ijver aan den dag om alle
mogelijke projectielen op zijn partijgenoot-
Korlenhorst af te schieten. Enfin, was sieh
liebt, neefct. sic-h, zullen we maar denken!
Dat was blijkbaar ook de opvatting van
den heer Kortenhorst, die overigens nog
het genoegen mocht smaken aan te toonen,
dat mr. Verschuur gedurende zijn roffel-
vuur een paar keer een leelijkcn bok had
gescheten. Intusschen was de voorsteller
der toch geen schijn van een kans hebben
de amendementen zoo verstandig om zijn
voorstellen terug te nemen, na n i e t in den
stijl van den minister, doch „zonder eenige
geprikkeldheid, energiek maar niettemin
beleefd" van repliek gediend te hebben!"
En uit de „N. Rott. Crt." knippen we
volgende passage:
„Bij dr. Vos ovcrheerschte echter de
sympathie voor de amendementen van
den heer Kortenhorst, die daarentegen
door diens geestverwant achter dc groene
tafel bestreden is met een felheid, welke
slechts in schijn getemperd werd door den
ietwat breedsprakig-gezapigen indruk, wel
ken het vrij langzame tempo van de mi-
nisterieele voordracht en dc geheele hou
ding en toon van minister Verschuur ple
gen te maken. In Shakespeare's Julius Cae
sar wordt de vinnigheid van den mageren
man (type-Cassius) tegenover dc gemoede
lijkheid van den dikkerd gesteld; mi
nister Verschuur, die uiterlijk niets van
een Cassius heeft, kan in schijn grootva
derlijk en in wezen zeer stekelig zijn."
Een Persjublieum van een bizonder soort.
Op 19 October bestond het communisti
sche blad „De Tribune" een kwart eeuw
eerst als weekblad, sedert 1 April 191G als
dagblad. Over dit feit schreef dr. W. van
Ravesteyn in de roode pers een herinne
ringsartikel. Dr. van Ravesteyn is, .200
men weet, redacteur van „De Tribune" ge
weest en communistisch kamerlid, doch
na uitgeworpen te zijn is hij teruggekeerd
naar de S. D. A. P.
Uit zijn artikel knippen we één passage,
welke handelt over de dwingelandij van
Moskou.
„Toen „De Tribune" in 1909 orgaan van
een zelfstandig partijtje was geworden,
hebben haar oprichters met inspanning van
al hun krachten beproefd een radicale so
cialistische partij (in 1918 heette dat com
munistisch) te stichten. Zij schenen daarin
eenige jaren te slagen. Het was de glorie
periode van het blad: de jaren van 1916 tot
omstreeks 1920.
Toen bleek, dat dc pas opgerichte In
ternationale in Moskou een zoo straffe
centralisatie wilde doorvoeren, dat van de
zelfstandigheid van de West-Europeesche
secties en organen geen sprake meer kon
zijn. De worsteling 0111 een zekere zelfstan
digheid te behouden duurde ongeveer 4 a
5 jaren, een lijdensweg, die in Mei 1925 met
de onvermijdelijke nederlaag eindigde.
Het pogen een „radicale" socialistische
partij in Nederland te vestigen, had ge
faald. Voortaan was er, naast de groote Ar
beiderspartij, nog slechts plaats voor een
door Moskou betaald en geringeloord filiaal
van de Russische regeeringspartij. Het stre
ven dit moet men thans in 't licht der
geschiedenis erkennen naar zulk een
partij was van tevoren tot mislukken ver
oordeeld. De ondergang van de echte „Tri
bune" had iets van de tragedie".
Dat is de nederlaag van 1925, zegt de
goed-inge w ij de schrij ver.
BUITENLAND.
Japan verwerpt het ontwapeningsvoor
stel van Hoover. (2e blad).
Een magazijn-instorting te St. Margre-
then in Zwitserland veroorzaakt 10 dooden.
(Buitenl. Bcr. 2e blad).
BINNENLAND.
De Bedrijfsradenwet in de Tweede Ka
mer. Dr. Kortenhorst heeft zijn amende
menten ingetrokken. (1ste blad).
Mr. Truyen heeft zijn benoeming tot lid
der Tweede Kamer aanvaard, (lslo blad).
Naspel van de incidenten te Boskoop;
twee verdachten voor de Haagsche Recht
bank. (Rechtzaken, 2de blad).
Het pensioenfonds in het Bloembollen-
bedrijf (L. en T., 2e blad).
INTERNATIONAAL CONGRES
R. K. WERKGEVERS.
Aan het einde der bijeenkomst werd
een resolutie aangenomen, waarin op grond
van de overweging, dat werkgevers en
werknemers in hetzelfde bedrijf in feite
samenwerken, waar zoowel hun belang als
hun plicht medebrengt, om te arbeiden ten
bate van het algemeen welzijn van hun bo-
drijf, het oordeel wordt uitgesproken, dat
do katholieke patroons tot plicht hebben
de toenadering 'en de samenwerking le be
vorderen, teneinde staking en uilsluiting
zooveel mogelijk te voorkomen
dat de vakorganisatie zoowel van werk
gevers als van werknemers voor dit doel
noodzakelijk is, aangezien een geregeld
overleg tusschen werkgevers en werkne
mers alleen op deze wijze mogelijk is.
dat do ontwikkeling van dit overleg er
toe leidt, 0111 in het algemeen het collectief
contract, afgesloten tusschen daarvoor in
aanmerking komende patroons- cn arbei
ders-organisaties, te beschouwen als de
normale vorm, om dc algemeeno arbeids
voorwaarden te regelen
dat hieruit logisch volgt, dat aan de sa
menwerking tusschen patroons cn arbei
ders oen blijvend karakter worde gegeven,
en dat zich geleidelijk ook paritctisch sa
mengestelde commissies vormen, die ten
doel hebben zich bezig te houden met het
opsporen van de oorzaken van arbeids
conflicten, dezelve zooveel mogelijk le
voorkomen door het zoeken van oplossin
gen, dio dc belangen der betrokken partijen
zooveel mogelijk bijeenbrengen.
Teneinde dit te bereiken, sprak <le ver
gadering dc wenschelijkheid uit, dat in elk
bedrijf, zoo vaak de omstandigheden zulks
cischen, landelijke of gewestelijke bijeen
komsten plaats vinden, waarin gemeen
schappelijk dc middelen kunne "worden be
sproken. om de gevolgen van dc economi
sche crisis te verzachten en dc vooruit
zichten van het bedrijf te verbeteren door
gezamenlijk van gedachten te •wisselen
over alle vraagstukken, die voor een goe
de organisatio van den arbeid van belang
zijn.
Het congres was overtuigd, door uiting
te geven aan deze beginselen en dezo ge
dachten, geheel in overeenstemming te
zijn met do inzichten, de laatste jaren
stecrls sterker door den Heiligen Stoel ver
kondigd.
NEDERLANDSCHE VARKENS
CENTRALE.
Het Bestuur der Nederlandscho Varkens-
centrale maakt bekend, dat 11a uitvoer van
rug- en buikspok, afkomstig van varkens
met een slachtgowicht van 170 K.G, en
meer, geslacht in do periode van 23 tot cn
met 29 October, door haar aan de oxpor-
tucrs een bedrag zal worden vergoed van
9 cent per K.G. uitgevoerd spek, zijnde heb
bedrag, dat bij de slachting als heffing is
betaald.
Tot het verkrijgen van deze vergoeding,
zal het rug- cn buikspek als bovenbedoeld
gewaarmerkt moeten zijn door den Keu
ringsdienst, welke de keuring heeft verricht
van het varken, waarvan het spek afkoms
tig is. Tevens moet het spek voorzien zijn
van een duidelijk dagstempel van dezen
Keuringsdienst,. Tot het verkrijgen van do
terugbetaling moet de uitvoer plaats heb
ben vóór 30 November 1932.
Tot directeur van den Limburg-
s c h o n La nd. cn Tuinbouw b o n d
te Roermond is inplaats van wijlen den
heer J. J. C. Anient benoemd de zeer-
eerw. heer ir. Bcmelmans, directeur der
R.-K. Landbouwschool tc Roermond.
