24ste Jaargang
MAANDAG 10 OCTOBER 1932
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
ZONDAGSBLAD
No. 7325
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bi] onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bi]
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden,
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
regel
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Dr. CL. MEULEMAN. t
Hedenmorgen is vrij plotseling overle
den dr. Gl. Meuleman, directeur van de
Wilhelmina-sohool, R. K. Kweekschool
voor vroedvrouwen te Heerlen.
Dr. Meuleman was eenigen tijd lijdende
aan suikerziekte, doch was pas enkele da
gen bedlegerig. Toen vanmorgen mevr.
Meuleman thuis kwam uit de kerk, vond
zij haa echtgenoot dood te bed liggend.
Dr. Meuleman werd 13 Maart 1871 te
Zwolle geboren en promoveerde 22 Maart
1902 aan de Stedelijke Universiteit te
Amsterdam tot doctor in de geneeskunde.
Nia eerste te Leiden als assistent van
prof. v. d. Hoeven werkzaam te zijn ge
weest en daar een uitgebreide practijk te
hebben waargenomen, werd dr. Meuleman
naar Heerlen geroepen waar op 2 Januari
1912 de Vroedvrouwenschool werd opge
richt.
Dr. Meuleman is ook meerdere jaren
lid van den gemeenteraad van Leiden ge
weest.
Buitengewoon groot zijn de verdiensten,
die de overledene had op sociaal-medisch
terrein.
Met dr. Meuleman is, specdaal aan de
mijnstreek ontvallen een hard werker, die,
geleid door zijn katholieke beginselen en
onbaatzuchtige toewijding, heel veel voor
veler geestelijk en maatschappelijk heil
heeft gearbeid.
3EGEERINGSBELEID EN R.-K.
KAMERFRACTIE.
Wat behartigd zal worden.
In een vergadering der B.-K. Kiesver-
eeniging te Amsterdam heeft het Tweede
Kamerlid C. J. Kuiper verklaard, dat de
katholieke Kamerfractie in de komende
maanden naar vermogen zal bevorderen:
le. dat de belangen der groote gezin
nen zooveel mogelijk worden ontzien
2e. dat de werkloosheidszorg in het
raam der mogelijkheden aan redelijk te
stellen eischen blijft voldoen.
3e om waterstaatswerken ter voorko
ming van verdere uitbreiding der werk
loosheid zoo mogelijk uit te breiden en ge
forceerd uit te voeren.
WORDT DE INVOER VAN KOLEN
GECONTINGENTEERD?
Op de Donderdagmiddag gehouden be
sprekingen over de eventueele contingen-
teering van den invoer van steenkolen is
gebleken, dat alle vertegenwoordigers van
de mijnstreek sterk voor contingenteering
waren. Sprekers uit de meest verschillende
andere bedrijven overal elders in den lan
de, dus de overgroote meerderheid, waren
er tegen.
SCHILDERIJEN VAN H M. DE
KONINGIN.
H.M. de Koningin heeft als totaal op
brengst van de tentoonste'iingen van Haar
werken een bedrag van 31.366 doen af
dragen aan het Steuncomité voor Beelden
de kunstenaars.
DESTRUCTIE VAN VEE EN VLEESCH.
De Minister van Binnenlandsohe Zaken
heeft.het volgende schrijven gericht tot de I
colleges van burgemeesters en wethouders
der gemeente in de betreffende gebieden:
„Zooals uw College bekend zal zijn, heeft
de N.V. Nederlandsohe Thermo-Chemische
Fabrieken het voornemen, voor het westen i
des lands een destructor te bouwen, die
het den gemeenten mogelijk zal maken te j
voldoen aan het voorschrift van artikel 15
van de Vleesohkeuringswet en aan de arti
kelen 61 en 63 van het Koninklijk Besluit
van 5 Juni 1920 Stbl. 285 zooals dat later
is gewijzigd, tot uitvoering van artikel 18
van de wet. Onder voof-behoud van goed
keuring van de Sta ten-Generaal heeft de
Regeering met het bestuur van bovenge
noemde N.V. een overeenkomst van geld-
leening gesloten, strekkende om haar het
behoodigde bouwkapitaal te verschaffen,
waarmede gepaard za-1 gaan toezicht van
Regeeringswege op de uitoefening van het
bedrijf en geregelde controle van het af
te leveren product, wat de steriliteit be
treft.
Aangezien in toenemende mate vragen
rijzen bij gemeentebesturen te dezer zake,
heb ik gemeend, ter wegneming van onze
kerheid het bovenstaande te uwer kennis
te moeten brengen.
De destructor zal werken voor een ge
bied, omvattende plm. 450 gemeenten in
Zuid-Holland, Noord-Holland, Utrecht en
Gelderland".
DE UITWERKING VAN DE WINKEL
SLUITINGSWET.
Een officieel onderzoek.
Naar de „N. R. Crt." verneemt, heeft, de
minister van oeconomische zaken en ar
beid den raad van beheer van het oecono-
misch instituut voor den middenstand ver
zocht, een summier onderzoek in te stel
len naar de uitwerking van de Winkelslui
tingswet op den omzet in het winkelbedrijf
voornamelijk op Zondag.
Het ligt in de bedoeling, dit onderzoek
op beperkte schaal te doen geschieden en
voorshands te bepalen tot de koek- en ban
ketbakkerswinkels, sigarenwinkels en slij
terijen, en wel te 's-Gravenhage en te Am
sterdam. Met de plaatselijke midden
standsorganisaties zal omtrent de uitvoe
ring overleg gepleegd worden, en de me
dewerking van de lindelijke middenstands
bonden is ingeroepen.
DE HAAGSCHE GEMEENTE-
BEGROOTING.
Hoewel de begrooting en de M. v. T.
nog niet zijn verschenen hebben B. en
W. van 's-Gravenhage den gemeenteraad
bereids het z.g. voorwoord toegezonden.
Hieruit blijkt, dat aanvankelijk een te
kort viel te overbruggen van 60.000.000.
Dit bedrag, hebben B. en W. door het
nemen van verschillende maatregelen
(waarvan de raad reeds sommige heeft
goedgekeurd) weten terug te brengen tot
2.600.000.
Bij de dekking van genoemd tekort
gaan B. en W. voorshands uit van een
stijging van het aantal opcenten met 20,
dus dit te brengen op 26. Het tekort is
hiermede evenwel niet gedekt. De meer
derheid van B. en W. overweegt in ver
band hiermede het vaststellen van een
nieuwe salarisregeling voor los, tijdelijk
en nieuw aan te stellen personeel, een
wijziging in de regeling der periodieke
verhoogingen van ambtenaren en werk
lieden, invoering van den 9-urigen werk
dag voor het verplegend personeel in de
gemeente-ziekenhuizen en afschaffing van
den vacantiebijslag. Van deze maatrege
len verwachten B. en W. een besparing
van 500.000. De rest van het tekort
zouden B. en W. willen dekken uit de
reserves der productieve bedrijven, die
op 31 Dec. 1931 totaal 7.191.933 bedroe
gen en waarvan B. en W. thans 1.100.000
ovor de begrooting van 1933 willen aan
wenden.
Mochten de crisisuitgaven over 1933
in werkelijkheid stijgen tot de hoogte,
als waarop thans voor 1932 dient te
worden gerekend, of mocht de gemeen
teraad zich met de door B. en W. voor
gestelde maatregelen niet kunnen ver
eenigen, zoo zal rekening moeten worden
gehouden met een aantal opcenten, dat
gelegd is iets boven 40.
Pinda-verkoopers in Den Haag
verbaliseerd.
De politie heeft tegen eenige van de
vele Chineezen, die de laatste weken in
Den Haag pinda's in suiker te koop aan
bieden, proces-verbaal opgemaakt, terwijl
de trommels met inhoud in beslag zijn ge
nomen.
De Chineezen zijn n.l. niet in het bezit
van een ventvergunning, terwijl zij boven
dien de Winkelsluitingsverordening over
treden.
ANDREO CSEH EN DE
CSEH-METHODE.
Woorden, niets zeggend voor hen, die
nooit het voorrecht hadden Andreo Cseh
te zien voor een volle zaal met leerlingen,
woorden, die een wereld van zonnige
vreugde en sympathie inhouden voor de
honderden jonge en.... oudere cursisten,
die zijn lessen bijwoonden.
Een beschrijving geven van de metho
deonmogelijk. De woorden les
sen, methode, passen zelfs in het minst
niet bij den aard van Andreo Cseh, die
veel meer heeft van een geestig en onder
houdend verteller, dan van een leeraar in
den gewonen zin.
Waarom moeten lessen altijd ernstig zijn?
zegt Andreo Cseh. De moderne mensch
hjeft in de eerste plaats behoefte, aan
vreugde in onzen tijd van haasten en hard
werken. Waar Andreo Cseh dan ook komt,
verspreidt hij die vreugde om zich heen,
zoodat de 40 uren, die hij noodig heeft om
de kennis van Esperanto bij te brengen,
als een blijde herinnering in de gedach
ten van zijn leerlingen blijven voortbe
staan.
Zóó komt het dat niemand een les ver
zuimt en dat het aantal deelnemers gedu
rende den cursus nog toeneemt. Bij het
afscheid kunnen de leerlingen' zelf in het
Esperanto dank zeggen voor al het goede
dat gegeven werd.
Hoe Andreo Cseh, Roomsch Katholiek
Priester in Roemenië van Hongaarsche na
tionaliteit, er toe gekomen is deze methode
te ontwerpen, deelden wij reeds in ons eer
ste stuk mede. Wij kunnen er nu nog aan
toevoegen, dat zijn werk, ofschoon vol hu
mor, toch de vrucht is van ernstige studie.
Hij verwerkt de moeilijkheden in streng
logische volgordein plaats van de tech
nische termen te onderwijzen, geeft hij het
wezenlijke van de grammatica en door
deze in haar elementen te ontleden, brengt
hij heldere begrippen bij in plaats van
moeilijk te begrijpen woorden. Zonder aan
taalregels te denken, leeren de cursisten
die zelf vinden door de actueele, geestige
vragen van den leeraar.
Wie dit alles zelf geheel en al beleven
wil neme deel aan den volledigen te Lei
den te geven cursus en wie beginnen wil
met de kat eens uit den boom te kijken
make gebruik van de uitnoodiging der sa
menwerkende Esperanto-vereenigingen om
de groote openbare proefles te bezoeken.
Deze is morgenavond in den foyer van de
Stadsgehoorzaal te Leiden. Zie de adver
tentie in ons blad van Zaterdag.
Regeering koopt boter.
Te Goes zijn ongeveer 700 K.G. boter,
die de producenten niet konden verkoopen,
opgekocht namens de regeering. Verschil
lende prijzen werden betaald, voor de bes
te kwaliteit 1.45 per K.G.
Nog een Sweepstake-winnaar.
Nadat Vrijdag de 27 paarden van de
Cesarewitch hun Sweepstake-eigenaar had
den gekregen, werd Zaterdagmorgen een
aanvang gemaakt met do trekking der 2300
troostprijzen van 100 pond.
Eerst werden echter nog tien groote
prijzen uitgetrokken, zoogenaamde over-
schotprijzen van 7893.18 pd.st. elk.
Een dezer prijzen viel in Holland en
werd gewonnen door dr. J. Rueb, Bazar-
straat 29, Den Haag, ticketnummer Q
04066.
Hieronder geven wij nog de waarden,
berekend naar den huidigen stand van de
weddenschappen van de in Holland geval
len paarden:
R. D. Bennet 2200 pd.st., Mandritsnra
2200 pd.st., Prince Oxcndon 2100 pd.st. Ms.
Nitsichin 3200 pd.st., Popotte II 1800 pd.st.,
Chelmarsh 2200 pd.st., Blandearna 3000
pond sterling.
ALGEMEENE NEDERLANDSCHE
BOND VOOR KINDERBESCHERMING
Zaterdag hield bovengenoemde bnod
een algemeene vergadering in het Jaar
beursgebouw te Utrecht.
Deze druk bezoohte ledenvergadering
was uitgeschreven ter bespreking van de
bezuiniging, die op het gebied der kin
derbescherming zal worden aangebracht.
Mr. de Bie, de sympathieke voorzitter
opende half drie de vergadering met een
kort overzicht van datgene wat reeds
gedaan was, om de belangen der zuivere
takken van kinderbescherming onder de
aandacht van den minister te brengen.
Er waren drie heeren verzocht inleidin
gen te houden over eer deel der kinder
bescherming in verband met de bezui
nigingsmaatregelen, respectief mr. Valen
ten over gezinsverpleging, mr. Tellegen
over geslachtsverpleging en mr. Over-
water over kinderrechtspraak.
De heeren kregen respectief een half
uur, 20 minuten en 15 minuten om hun
referaten te houden en zouden daarna
gelegenheid gegeven worden voor debat.
Na de interessante verhandelingen der
inleiders gaven zich 15 personen op om
inlichtingen of aanmerkingen, die elk 5
minuten kregen maar waarvan enkelen
15 maakten, zoodat het reeds naar half
vijf liep, voordat de inleiders van ant
woord konden dienen en aangezien de
meesten van verre gekomen waren en te
gen 5 uur afreizen wilden, verliep de
vergadering zonder tot bepaalde conclu
sies te zijn gekomen.
De zaak wa-s reeds van alle kanten
bekeken en de overtuiging heersch-
te dat het bestuur van den bond alles
doet om de fatale gevolgen der bezuini
ging te voorkomen.
Huldiging Alkmaar's burgemeester.
In Juni van dit jaar is de burgemeester
van Alkmaar, mr. W. C. Wendelaar, door
de burgerij gehuldigd bij zijn koperen
ambtsjubileum. Een comité uit de burgerij
heeft toen den burgemeester een monu
mentale lantaarn beloofd, welke ontwor
pen was door architect Kropholler en op
het Kerkplein zou worden opgericht.
Deze lantaarn is nu gereed gekomen en
Zaterdagmorgen kwamen op het Kerkplein
de burgemeester en diens familie, wethou
ders, raadsleden, ambtenaren, de leden
van, het comité en vele ander belangstel
lenden tezamen.
De voorzitter van het comité, mr. G. G.
B. van der Feen de Lille, hield daarbij een
rede, waarna de burgemeester hartelijk
dankte voor dit bewijs van waardeering.
Motie van leedwezen jegens den antirev.
Wethouder te Amsterdam.
In een onder leiding van den heer J.
Deutekom in de Koopmansbeurs gehoudeu
drukbezochte vergadering van de Centr
der Anti-revolutionaire Kiesvereenigingen
te Amsterdam, werd onmiddellijk na de
opening in bespreking gebracht de houding
door wethouder Douwes (A.R.) aangenomen
met betrekking tot de stempelva-oantie op
20 September jongstleden (gegeven aan de
werkloozen voor de betooging in den Haag
bij de opening der Sta ten-Generaal).
Velen meenden dat de anti-revolutionai
re wethouder aan de uitvoering van bedoeld
besluit van B. en W. niet had mogen mede
werken. De kiesvereeniging Amsterdam-
Noord nam die medewerking zoo hoog op,
dat zij een motie voorstelde om den heer
Douwes als lid der A.-R. partij te royeeren.
Deze motie wekte groote verontwaardiging.
Met een verpletterende meerderheid werd
besloten, haar niet in behandeling te ne
men.
Hierna kwam in bespreking een motie,
voorgesteld door het Centraal bestuur, wel
ke aldus luidde:
„De Centrale der Anti-Rev. kiesvereeni
gingen te Amsterdam betreurt het besluit
van burgemeester en wethouders inzake
het vrijgeven van stempelen voor werkloo
zen op 20 September jongstleden;
en spreekt haar ernstig leedwezen er
over uit dat wethouder Douwes zijne mede
werking aan de uitvoering van dat besluit
beeft verleend".
Deze motie werd met bijna algemeene
stemmen aangenomen.
Eervol ontslag aan den secr.-generaal van
Defensie.
Bij Kon. besluit is met ingang van 1 Ja
nuari a.s. aan mr. J. Woltman op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend als secreta-
ris-generaal van het departement van de-
I fensie.
j Aan mr. Woltman is dank betuigd voor
de gewichtige diensten door hem gedurende
een reeks van jaren aan den lande bewe-
i /.en, terwijl hij is benoemd tot commandeur
in de orde van Oranje-Nassau.
Weekabonné's, die geabonneerd zijn op
het Zondagsblad, worden er aan herin
nerd, dat dit vanaf heden ad 50 cent
betaald moet worden.
DE ADMINISTRATIE.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Nadere bijzonderheden omtrent het
Fransche ontwapeningsplan. (lste blad).
De Kerkvervolging in Mexico. Aartsbis
schop mr. Diaz gearresteerd, (lste blad).
26 Portugeesche visschers verdronken bij
Groenland. (Buitenl. Ber., lste blad).
BINNENLAND.
Overleden is dr. Cl. Meuleman, direc
teur van de R. K. Kweekschool voor
Vroedvrouwen te Heerlen, (lste blad).
De verstrekking van goedkoope marga
rine. (3de blad).
Brutale roofoverval te Zenderen. Oude
vrouw verrr"--d; haar zuster gewond.
(3de blad en Laatste Berichten.).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De jaarlijksche wedstrijden van den
Westelijken Roeibond te Leiden gehouden.
De voetbalcompetitie gaat door ondenks
regenval.
R0EL0FARENDSVEEN.
OUD-ZOUAAF V. KLINK OVERLEDEN
Alhier is in den ouderdom van 92 jaar
overleden Gerrit van Klink, oud-Pauselijk
zouaaf.
De overledene was de oudste inwo
ner van ons dorp.
A. R. K. A. en salarisverlaging.
Het voltallige hoofdbestuur der A. R. K.
A. vergaderde 7 en 8 October te 's-Gra
venhage. De voornemens der Regeering
tér zake van de salarissen werden breed
voerig bosproken.
Besloten werd, alvorens verder actie te
voeren, de vergadering van het Georgani
seerd Overleg op 11 October a.s. af te
wachten. De mogelijkheid van een buiten
gewone algemeene vergadering na dien
datum werd zeer ernstig overwogen.
Pauselijke onderscheiding.
Ter gelegenheid van het zilveren ju
bileum op heden van de St. Martinus,
afdecling Utrecht van den It. K. Bond
van P. T. T.-personeel St. Petrus, is do
heer H. v. d. Broek, voorzitter van dien
Bond en mede-oprichter van de afdeeling
door Z. H. de Paus begiftigd met het
gouden kruis „Pro Eclessia et Pontifice".
