ZATERDAG 8 OCTOBER 1932
No. 7324
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
ZONDAGSBLAD
BINNENLAND
DE WIJZIGINGEN IN HET
ENGELSCHE KABINET
Z4ste Jaargang
S)e £cld^elie0oti^cmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per
Voor Ingezonden Mede<Jeelingen wordt
het dubbele van bet tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden,
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, h
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
regel.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
V Voor de Katholieke
Universiteit.
De Katholieken in Nederland kunnen
met trots er op wijzen, dat zij hebben ge
sticht een Katholieke Universiteit.
D e Katholieken van Nederland, want
de stichting en instandhouding en uitbrei
ding van de Katholieke Universiteit ia het
resultaat van een algemeene daadwerkelij
ke steun-verleening onder de Katholieken
van geheel Nederland.
Deze steun-verleemng mag niet ver
zwakken.
En zij moge algemeen blijven.
Men bedenke: dat vele kleintjes een
groote maken en, wanneer in stad en
dorp voor de Katholieke Universiteit wordt
gecollecteerd in de kerken en aan de wo
ningen, dan drage zooveel mogelijk ieder
bij naar de mate van zijn kunnen!
„Ik zal tooh nooit een mijner kinderen
naar de Universiteit te Nijmegen stu
ren". Deze opwerping hoort men inder
daad veel maken, als er voor de Katho
lieke Universiteit wordt gevraagd.
Het Nijmeegsche katholieke dagblad „De
Gelderlander"' heeft daarop dezer dagen
heel ad rem als volgt
Ik zal nimmer een mijner kinderen
naar de Universiteit zenden, zegt men,
wat heb ik er dus aan?
Nu zouden we allereerst willen vragen,
of dat nu de vraag ie, welke uw goede
werken beheerscht, de vraag, wat gij
eraan hebt. Welk persoonlijk nut gij er
van trekt. Welk voordeel gij er voor U
zelf uit slaan kunt.
Als die vraag bij U voorop gaat, nu,
laten wij het maar huiselijk zeggen: dan
geeft gij niet veel weg. Het gaat nu niet
over de vraag, welk loon in het andere
leven voor de goede werken wordt weg
gelegd, maar alleen hierover: in welke
mate gij of uwe kinderen er dadelijk
voordeel uit trekken kunt.
Als gij alleen geeft aan zulke werken,
dan geeft gij niet veel.
Want de meeste goede werken zijn
niet ingesteld voor degenen, die ze met
hun giften geheel of gedeeltelijk onder
houden; geeft gij, om een enkel voor
beeld te noemen, aan de Vereeniging tot
bescherming van meisjes om uw eigen
kinderen een tehuis te 'geven in een
vreemde stad; aan de St. Vinoentiiisver-
eeniging, het patronaat, de missies,
maak het lijstje zoo lang ge maar wilt
geeft gij aan al deze goede werken ten
eigen bate?
Wij moeten den Godsdienst beleven
allereerst in de intimiteit en de oprecht
heid van ons eigen, door de mensohen on
geziene geestelijk leven.
Doch, als deze voorwaarde is vervuld,
dan moét door ons de Godsdienst worden
beleden en beoefend, gepreekt en gepracti-
seerd in het openbare leven! Daarop heeft
God recht! En dat is daarom onze plicht!
De Godsdienst in het openbare leven en
de katholieke gemeenschap hebben voor
voeding en versterking in onze dagen noo-
dig een Katholieke Universitei.t Dit is de
grondgedachte, waarom alle Katholieken
de Katholieke Universiteit zooveel mogelijk
daadwerkelijk moeten steunen.
Weekabonné'8, die geabonneerd zijn op
het Zondagsblad, worden er aan herin
nerd, dat dit vanaf heden ad 50 cent-
betaald moet worden.
DE ADMINISTRATIE.
Doodgravers.
In de „Maasbode" treffen we volgend be
richt aan
Het parlement in Peru heeft een wet
aangenomen betreffende den handel in
onzedelijke boeken, platen en geschrif
ten. Drukkers of uitgevers van een
werk, dat als onzedelijk beschouwd
wordt, moeten een boete betalen ter
waarde van 1500 exemplaren van het
bewuste boek of plaatwerk.
Indien de uitgever deze geldboete
niet kan betalen, dan moet hij voor
straf vier maanden het beroep uit
oefenen van doodgraver op een kerk
hof.
Toen de wetgever van Peru deze
strafbepalingen maakte ging hij daar
bij terecht uit van de zeer juiste rede
neering, dat degenen, die de jeugd ver
pesten door hun slechte lectuur, in den
waren zin des woords doodgravers zijn
van hun volk. Bovendien is dit de
meest geschikte gelegenheid om geld
straf in arbeidstraf te veranderen.
Men zou op dat besluit van het parle
ment in Peru misschien dit kunnen aan
merken, dat het den bedoelden booswichten
te veel eer doet door hen als straf een ge-
voon menschwaardig vak of ambacht te
laten uitoefenen!
Maar als symbool van hun misdaad is
die straf goed bedacht
Goed bedacht voor hen, van wie Christus,
die de Goedheid en de Liefde is, gezegd
heeft, da-t 't hun beter ware met een molen
steen om den hals te worden geworpen in
het diepste der zee
Een vraag voor het practische leven:
Zijn wij, katholieken, voldoende conse
quent en hebben wij genoeg verantwoorde
lijkheidsbesef en, zoo noodig, durf, om
niet mede te werken op eenigerlij
w ij z e met hen, die onzedelijke „boeken,
platen, geschriften'' drukken, uitgeven of
in hun winkel verkoopen?
Aan het bekende „Koopt niet enz." mag
misschien nog wel eens worden herinnerd!
R. K. KINDERUITZENDING.
Een propagandafilm.
Naar de „Msbd." verneemt, heeft de R.
K. Kinderuitzending in het Bisdom Haar
lem het initiatief genomen tot het doen
vervaardigen van een propagandafilm voor
de uitzending van zwakke kinderen naar
koloniehuizen. Verschillende vereenigui-
gien op het gebied der kinderuitzending
zullen tot dit doel samenwerken.
Inmiddels is een filmcominissie inge
steld, bestaande uit de heeren nu. A. J. M.
Leesberg (voorzitter Kolonie St. Jozei)
voorzitter; P. N. de Lange (directeur R. K.
Kinder uitzending) secretaris en A. van
Domburg (redacteur „De Tyd") technisch
lid.
DE SWEEPSTAKE-TROMMEL DRAAIT
WEER.
Bij de trekking in de sweepstake voor
de Cesarewitch heeft de Nederlander de
heer Bielder, Houtrustweg 312, Den Haag.
op No. A R 06129 een paard getrokken en
wel R. B. Bennett. De winnaar krijgt, ook
als het paard niet geplaatst wordt, in elk
geval een prijs van 1458.6.8. pat.
In totaal ia voor de sweepstake ontvan
gen 3.624.448 p.st., waarvan 2.378.939 p.st. in
prijzen wordt uitgekeerd, oa. 23 prijzen van
30.000 p.st. 23 van 15.000 pat. en 23 van
10.000 pat. De ziekenhuizen ontvangen
679.564 pat.
Later ontvingen wij nog bericht, dat
ook de volgende gelukkigen een paard had
den getrokken:
„Good Luck" Middenweg 47, Amsterdam
DD 66086 met „Mand rit sa ra".
„Rogratey", Jagerslaan 27, Rotterdam
RN 50628 met „Prince Oxendon".
„European Sellers Syndicate", Wou
ter, Leiden, BL met „Prince Oxendon".
J. W. Benschot, Wileslaan, Djocja, CS
55625 met „Roi de Paris".
De economische voor
uitzichten
VELE MILLIOENEN BESCHIK
BAAR VOOR DE INDUSTRIE
LONDEN, 3 October 1932.
De veranderingen, welke in de samen
stelling der regeering aangebracht zijn,
waren reeds zoo lang van te voren met de
grootste stelligheid verwacht, dat zij haar
uitwerking reeds gehad hadden nog voor
zij waren ingevoerd.
Die uitwerking ia gering geweest, of
schoon de pers clagen lang liet aftreden der
vrijuandels-überalen tot naar hoofdschotel
gemaakt heelt, en de heeren Baldwin, Lord
Snowden, Six John Simon en Sir Herbert
Samuel dus „eerlijk" van elke zijdo
twee ons op radioreferaten onthaald
hebben.
indien gebeurd was wat de liberale
„News Chronicle in het begin der week
zeide te verwachten, ofschoon zij het waar
schijnlijk slechts hoopte, en ook Sir John
bimon, Mr. Walter üunciman en de on
dergeschikte inxnist-ere, die tot hun groep
behooren, afgetreden waxen, dan zou er
ongetwijfeld een moeilijke toestand voor
de Nationale regeering ontstaan zijn. Zij
had zich dan bezwaarlijk nog langer ils
Nationaal kunnen aandienen, aangezien zy
dan feitelijk uitsluitend bestaan zou heb
ben uit conservatieven benevens enkele La-
bourmannen, die evenwel de Labourpaxtij
niet achter zich hebben. Thans evenwel is
één liberale groep, en wel de sterkere vau
de twee, in de regeering vertegenwoordigd,
en deze heeft dus formeel haar nationalen
status behouden.
Na hetgeen wij de vorige week opmerk
ten omtrent do oorzaken van de crisis, be
hoeven wij thans hierop niet terug te ko
men.
De zakelijke wijze, waarop Mr. MacDo-
nald zonder verwijl in de ontstane vacatu
res voorzien heeft, is algemeen op hoogen
prijs gesteld. Up het oogenblik, waarop Sir
Herbert Samuel het bijltje er bij neerleg
de, had de Eerste Minister zijn lijst van
opvolgers, samengesteld in overleg met de
heeren Baldwin en Sir John Sinlon, reeds
gereed. De keuze van Sir John Gilmour,
den conservatieven minister van Landbouw,
tot opvolger van Sir Herbert Samued, als
Home Secretary, wordt niet als een bijzon
der gelukkige beschouwd. De minister van
Binnenlandsche Zaken moet een zeer uit
gebreide kennis hebben van Engelsch
recht, en Sir John's ondervinding beperkt
zich tot het geheel daarvan verschillende
Schotsche recht. Mr. Walter Elliot, die als
minister van Landbouw in het kabinet
komt, is zelf een landbouwer uit een be
kende landbouwersfamilie. Het komt zel
den voor, dat een politicus benoemd wordt
tot hoofd van een departement, waarvan
hij desnoods een der afdeelingscheïs had
kunnen zijn. Misschien blijkt deze inbreuk
op de conventies in de practijk verblijdende
resultaten te hebben.
Mr. Baldwin, die Lord President of the
Council is, volgt bovendien Lord Snowden
op als Lord Privy Seal. Beide ambten zijn
slechts sinecures, en wordon meestal waar
genomen door staatslieden, die een groot
aandeel hebben in de dagelijksche leiding,
of een speciale taak hebben te volbrengen,
welke niet onder eenige departement res
sorteert. Mr. Baldwin's eigenlijke functie is
die van vice-premier, een ambt dat offi
cieel niet bestaat. Hij staat echter veeleer
naast dan onder Mr. MacDonald. Terwijl
deze de opperste leiding heeft over En-
gelands internationale politiek, geeft Mr.
Baldwin den toon aan in de binnenlandsche
staatkunde der regeering.
Door de vereeniging der beide sinecures
ondex Mr. Baldwin is het aantal leden van
het kabinet teruggebracht van twintig tot
negentien, zoodat een ministersalaris van
3000 p.st. uitgespaard wordt, een inlei
ding, naar men hoopt, tot andere en groo-
tere besparingen.
De ondergeschikte regeeringsposten, vrij
gekomen door het heengaan der Samuel-
liberalen, zijn meerendeels bezet door jon
ge politici, behoorende tot de Simon-groep.
Sir John Simon en Mr. Runciman hebben
goed hun best gedaan voor hun volgelin
gen, en Mr. MacDonald heeft zeker rede
nen hen eenigszins naar de odgcn te zien.
De Simon-groep telt in het Lagerhuis 35
leden, en van dezen hebben 3 zitting in het
en 7 in de regeering. De belangrijk
ste der ondergeschikte benoemingen ia die
van den 24-jarigen Mr. Hore-Beliska, den
voorzitter van het partijbestuur, tot finan
cieel secretaris der Schatkist. Dit is het
hoogste onder-ministerschap, en zij, die tot
dezen post geroepen worden, zijn meestal
er toe bestemd bij een der eerst voor komen
de vacatures een zetel in het kabinet te
krijgen.
Meer dan 100.000.000 p.st. voor
industrieels leeningen.
Zoo de reconstructie der regeering de
meestbesproken gebeurtenis der afgeloopen
week is geweest, de belangrijkste mag men
haar misschien niet noemen. Het heden in
werking tredende besluit, waarbij het ver
bod tot uitgifte van nieuWe leeningen op
geheven is geworden zal ongetwijfeld van
grooter beteekems blijken te zyu. De aan
kondiging van dit, besluit viel samen met
die van de resultaten der groote oonversie
operatie, welke de hoogst-gespannen ver-
wachtmgen overtroffen hebben.
Er liggen in de Engelsche banken hon
derden milüoenen ponden werkeloos en on
productief. Het verbod op emissies heeft
tengevolge gehad dat tal van industricele
ondernemingen uitbreidings- en ontwikke
lingsplannen hebben moeten uitstellen. Het
oprichten van nieuwe ondernemingen is
eveneens in vele gevallen vertraagd gewor
den. Men berekent, dat op het oogenblik
minstens honderd millioen pond van het
gold aan de banken onmiddellijk productief
kan worden gemaakt ten behoeve van de
industrie.
Is deze raming juist, dan zal tengevolge
van de intrekking van het emissie ver bod
de werkloosheid nog vóór het eind van het
jaar een aanzienlijke vermmdering onder
gaan. De industrie heeft geruimen tijd ge
wacht op de intrekking, welke evenwel uit
gesteld werd tot na het eind der conver
sie-operatie, en onder overigens gunstige
omstandigheden mag men thans rekenen
op een merkbare herleving in verschillen
de takken van nijverheid.
Zijn de omstandigheden gunstig?
Wat het binnenland betreft zeer zeker.
In de eerste acht maanden van dit jaar is
de invoer van goederen uit hot buitenland
87.000.000 p.st. lager geweest dan in de
overeenkomstige periode van 1931, ondanks
de omstandigheid dat in sommige maan
den, vóór de afkondiging van nieuwe tarie
ven, de invoer abnormaal hoog geweest is.
Men neemt dan ook aan, dat de import zal
blijven afnemen, hetgeen beteekent dat de
Bribsche industrie op de binnenlandsche
markten voortaan zal voortgaan het aan
het buitenland verloren terrein te herove
ren.
Hierbij komt, dat de tarieven tengevolge
gehad hebben dat buitenlandsche fabri
kanten, vooral Duitsche, Tsjeoko-Slovaak-
sche, Belgische en Anierikaansche, fabrie
ken in Engeland oprichten, en daar zij uit
sluitend met Rritsche arbeiders en in hoofd
zaak met geen ander dan Britsch technisch
en kantoorpersoneel mogen werken, zullen
ook zij bijdragen tot vermindering der
werkloosheid.
Een andere gunstige factor is de verbe
terde financieele positie des lands. Uit de
jongste begrootingscijfers blijkt, dat, dank
zij den tarieven, in het eerste halfjaar de
inkomsten 5.000.000 p.st. hooger, en dat de
uitgaven 14.000.000 p.st. Lager geweest zijn
dan in 1931. Zoozeer is de toestand verbe
terd, dat de regeering overweegt eenige
van de in 1931 ingevoerde salarisverlagin
gen weder in te trekken.
Wat het buitenland betreft is daarente
gen de situatie minder gunstig. Ondanks
de depreciatie van het pond is de export
tot eind Augustus toe 26.000.000 p.st. lager
geweest dan gedurende de eerste acht maan
den van het vorige jaar. Dit ie het gevolg
van de sterk verminderde koopkracht van
Engelsche afnemers en van de door ver
schillende regeeringen afgekondigde invoer
beperkingen.
Vele beoordeelaars in Engeland zien
over het hoofd, dat een verbetering van
den economischen toestand op 't Continent
voor dit land eveneens een noodzakelijk
heid is. Voor het oogenblik ie er voor En
geland niets belangrijker dan het herwin
nen der binnenlandsche markten, maar op
dat de Brit9che industrie krachtig zal kun
nen opleven, zal ook een herstel van de
koopkracht van het buitenland moeten in
treden. Alleen dan mag men met stellig
heid aannemen dat 100.000.000 p.st. en
meer, die thans in de banken liggen, winst
gevend aan industrieele expansie zullen
kunnen besteed worden.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
V.B.-commissie bestudeert nader het plan
tot het doen uitvoeren van internationale
werken. (3e blad).
Dreigende financieele catastrophe in
Roemenië. (3e blad).
De Kerkvervolging in Mexico. (3e blad).
BINNENLAND.
Wijziging in de uitvoering der Crisis-
varkenswet. (L. en T., 3de blad).
Offi* eel wordt medegedeeld, welke vet
ten onder de Crisiszuivelwet vallen. de
blad).
UITVOERING CRISIS-ZUIVELWET.
Plantaardige en dierlijke
vetten.
By beschikking van 7 October heeft de
minister van oeconoinische zaken en ar
beid.
Gezien artikel 1, sub 4o., der G'risis-Zui-
velwet 1932 (Staatsblad no. 290);
met ingang van 9 October:
I. aangewezen als andere spijsvetben in
den zin van genoemd artikel:
1. alle vetten, ongeacht of zij ai dan
niet een bewerking hebben ondergaan en
of zij al dan niet zijn vermengd, met uit
zondering van:
a. ongesmoltcn dierlijk vet, dat zich nog
in de vliezen bevindt;
b. cacaoboter;
c. melkvet;;
d. vetten van mineralen aard of her
komst;
2. alle oliën, ongeacht of zij al dan niet
oene bewerking hobbon ondergaan en of
zij al dan niet zijn vermengd, met uitzon
dering van:
a. oliën, die eene temperatuur van 15 gr.
O. vloeibaar zijn en g<xm hardingsproces
hebben ondergaan;
b. oliën van mineralen aard of herkomst;
II. bepaald, dat over de vraag of een
vet of een olie van mineralen aard of her
komst is, of wel of eene olie bij eene tem
peratuur van 15 gr. O. vloeibaar is en gocn
hardingsproces heeft ondergaan, zelfstan
dig wordt beslist door de Crisis-Zuivcl-
Otrale.
Men zie voor de vastgestelde formulieren
van vervoer vergunningen en geleide-biljet
ten voor spijsvetten de staatsoourant van
gisteravond no. 195.
Contingenteering van den in
voer van ongesmolten vet te
verwachten.
Naar wij vernemen, ie eerstdaags to
wachten de afkondiging van ©en Kon. be
sluit, houdende regeling tot contingentee
ring van den invoer van ongesmolten dier
lijk vet op basis van 100 pet. van den ge
middelden invoer gedurende de jaren 1929,
1930 en 1931.
De termijn van deze contingenteering is
gesteld van 1 October 1932 tot 1 October
1933.
In deze zelfde Staatscourant is voorts
opgenomen een beschikking van den nn-
niêter van oecononiisclic zaken en arbeid,
betreffende de uitvoering van hot Crisis-
zuivelbeeluit ten aanzien van spijsvetben.
Plantaardige en dierlijke vetten.
Dc C'risis-zuivel-oentrale meldt:
Met ingang van a.s. Zondag worden al
de plantaardige en dierlijke vetten onder
controle van de Crisis-zuivel-oentrale ge
bracht. Het vervoer van deze vetten, zoo
mede mengsels daarvan, onderling of met
olie, zal slechts geoorloofd zijn, indien zij
voorzien zijn van de daarvoor vastgestelde
banderolle. Deze banderolles worden ver
strekt voor verpakkingen van: 1/4, 1/2, l,
2 1/2, 5, 10, 12 1/2, 20, 25 en 50 Kg. voor alle
vet, met uitzondering van reuzel, waarvoor
een speciale banderolle voor verpakkingen
van 1/4, 1/2 en 25 Kg. verstrekt wordt.
Merken (banderolles) worden verstrekt
voor de volgende gewichten: voor vetten
(goen reuzel): 1/4, 1/2, 2 1/2, 5, 10 en 25 K.g.;
voor reuzel 1/4, 1/2 en 25 Kg.
Aanvraagformulieren voor merken (ban
derolles) en geleidebiljetten zijn bij de Cri
sis-zuivel-oentrale, Laan van Meerdervoort
84 te 's-Graveuhage, vorkrijgbaar.
De volgende uitzonderingen zijn toegela
ten: 1. Export van deze artikelen; 2. Ver
voer naar fabrieken, welke een gebandorol-
leerd product vervaardigen; 3. Vervoer
naar fabrieken, welke het artikel behoeven
voor vervaardiging van een product, dat
niet voor consumptie bestemd is.
Vloeibare oliën, zooals katoenolie, grond-
