VRIJDAG 7 OCTOBER 1932
No. 7323
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Bezuiniging
Lager Onderwijs.
BINNENLAND
VOORNAAMSTE NIEUWS.
Ziste Jaargang
9e £cidóelve(Boti/tamt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
De Regeering heeft een spoed-wetsonfc-
werp aan de Tweede Kamer ingediend
waarvan het doel is: besparing op de kos
ten van het lager onderwijs. De bedoeling
is de wet in werking te doen treden op
1 Januari a.s.
Het ontwerp wil besparing op de
wachtgeldregeling en subsi-
dieering van het b ij zonder on
der w ij s, terwijl een nieuwe leer-
lingenschaal zal worden ingevoerd,
waardoor het aantal onderwijzers
aal worden beperkt.
Voorgesteld wordt dat aan elke school
voor gewoon lager onderwijs het hoofd
wordt bijgestaan door ten minste één on
derwijzer, zoodra het aantal leerlingen 35,
door twee zoodra het 76, door drie zoodra
het 131, door vier zoodra het 186 bedraagt.
Voor elke vijftig leerlingen meer wordt
één onderwijzer meer vereischt.
Aan elke school voor uitgebreid lager
onderwijs wordt het hoofd bijgestaan docr
ten minste één onderwijzer zoodra het aan
tal leerlingen 27 bedraagt. Voor iedere 26
leerlingen meer wordt één onderwijzer
meer vereischt.
In bijzondere gevallen kan de Minister
van Onderwijs het verplicht getal onder
wijzers lager stellen.
Ten aanzien van de wachtgeldregeling
wordt bepaald, dat geen wachtgeld wordt
verleend indien een aan den onderwijzer
verleend wachtgeld nog niet is vervallen
en zijn dienst in de laatste betrekking kor
ter dan twee jaren heeft geduurd.
Het wachtgeld van de onderwijzeres, die
op den datum, waarop haar ontslag werd
verleend, gehuwd en niet de kóstwinster van
een gezin was, wordt echter niet langer bo-
schikbaar gesteld dan gedurende drie
maanden, vermeerderd met zooveel keer
anderhalve maand als haar diensttijd volle
jaren telt. De onderwijzeres die op bedoel
den datum gehuwd en de kóstwinster van
een gezin was, doch die hoedanigheid ver
liest, wordt nadien in gelijken geest behan
deld. De op wachtgeld gestelde is op straffe
van geheel of gedeeltelijk verlies van het
wachtgeld verplicht aan den Minister alie
inlichtingen te verstrekken welke deze m
deze noodig acht. Overigens moet hij zich
gedragen naar de door den Minister te ge
ven voorschriften, strekkende hetzij om te
geraken tot het verkrijgen van een betrek
king of een andere bron van inkomsten,
hetzij tot het doen instellen van het ge
neeskundig onderzoek ter verkrijging van
pensioen, indien daartoe aanleiding be
staat.
Wanneer meer onderwijzers aan een
school zijn verbonden, wijzen Burgemeester
en Wethouders volgens bij algemeenen
maatregel van bestuur te stellen regelen
aan, wie tot het wettelijk verplicht aantal
behooren, en geldt die aanwijzing voor het
verdere deel van het jaar.
Voor de rijksvergoeding komen in ge
meenten met minder dan 25.000 inwoners
niet in aanmerking de scholen voor uitge
breid lager onderwijs met minder dan 24
leerlingen in het geheel, minder dan twaaif
leerlingen in het tweede en de hoogere
leerjaren te zamen en minder dan zes leer
lingen in het derde en de hoogere leerjaren
te zamen, met dien verstande, dat de aan
spraak op deze vergoeding gedurende het
kalenderjaar van de opening der school
en gedurende de eerste twee kalenderjaren
nadat den opening niet op dien grond ver
loren gaat, mits het aantal leerlingen gedu
rende het eerste kalenderjaar nadat de
opening niet minder bedraagt dan twaalf
en gedurende het tweede kalenderjaar niet
minder dan 21.
Indien de gemeente 25.000 of meer, 50.000
of meer, dan wel 100.000 of meer inwoners
telt, bedraagt het voor aanspraak op rijks
vergoeding vereischt aantal leerlingen ten
minste onderscheidenlijk 36, 48 of 60 in het
geheel, voor het tweede en de hoogere leer
jaren te zamen niet minder dan de helft,
voor het derde en de hoogere leerjaren te
zamen niet minder dan een vierde gedeel
te daarvan. De aanspraak op deze vergoe
ding gaat gedurende het kalenderjaar van
de opening der school en gedurende de eer
ste twee kalenderjaren na de opening
wegens onvoldoend aantal leerlingen niet
verloren, mits het aantal leerlingen gedu
rende het eerste kalenderjaar na de
opening niet minder bedraagt dan onder
scheidenlijk 18, 24 en 30 en gedurende het
tweede kalenderjaar niet minder dan on
derscheidenlijk 31, 42 en 52.
Wanneer aan een school voor uitgebreid
langer onderwijs, welke voor vergoeding als
®oodanig reeds in aanmerking
het aantal leerlingen daalt beneden de
zooeven genoemde getallen, gaat de aan
spraak op vergoeding gedurende drie ach
tereenvolgende jaren niet op dien grond
verloren, zoolang niet in eenig jaar het aan
tal daalt beneden het drie-vierde gedeelte
daarvan.
Voor een school voor uitgebreid Lager
onderwijs, welke voor vergoeding als zoo
danig reeds in aanmerking is gekomen, kan
de Minister gedurende de drie achtereen
volgende jaren telkens voor ten hoogste
een jaar ontheffing verleenen van den eisch
betreffende het getal leerlingen in het
derde en de hoogere leerjaren.
De op 1 Januari 1931 loopende wachtgel
den der onderwijzeressen, die op den datum,
waarop haar ontslag werd verleend, ge
huwd en niet de kóstwinster van een gezin
waren, vervallen met ingang van 1 Januari
1934, voorzoo ver zij met reeds vóór dezen
datum vervallen zijn.
Ten slotte zal op de rijksvergoeding in
mindering worden gebracht de jaarwedde
van den onderwijzer, die:
a. bij zijn benoeming tot hoofd der
school niet in het genot was van wacht
geld, terwijl wachtgeld als gewezen hoofd
eener openbare lagere school genoten werd
door een gewezen onderwijzer, die op het
tijdstip van ingang der benoeming niet
ouder was dan 60 jaar;
b. bij zijn benoeming tot onderwijzer
aan de school niet in het genot was van
wachtgeld, terwijl wachtgeld als gewezen
onderwijzer aan een openbare Lagere school
genoten werd door een gewezen onderwij
zer, die tijdens de benoeming niet ouder
was dan 60 jaar.
Nu het aantal wachtgelders weer aanzien
lijk zal toenemen, acht de Regeering het
noodig hun herplaatsing zooveel moge
lijk te bespoedigen. Toegevoegd werd reeds
de verplichting, bij het benoemen van
hoofden en onderwijzers van openbare la
gere scholen wachtgelders te laten voor
gaan. Dit is thans algemeen gesteld en
wordt niet beperkt tot de zoogenaamde
eigen wachtgelders. Aangezien kan worden
verwacht, dat het aantal onderwijzers op
wachtgeld na vier jaar weer normaal zal
zijn, is de werkingsduur van dezen maat
regel thans beperkt tot vier jaren, dus tot
1 Januari 1937.
Broederlijke eenheid.
„Het gevoel van een te verwezenlijken
broederlijke eenheid der menschen als
hoogste zedelijke eisoh en tevens als
hoogste geluk, als diepste zaligheid is on
denkbaar in de heidensche wereld. Het
kan slechts rijpen aan den boom der
christelijke charitas, der universeele
liefde."
Aldus mevr. Henriette Roland Holst in
een voordracht over Herman Gorter, ge
houden in een vergadering van de Ko
ninklijke Vlaamsohe Academie te Gent.
Deze socialistische dichteres getuigt
hier naar waarheid, dat een broederlijke
eenheid der menschen ondenkbaar is in
een heidensche wereld, Daarin ia
wel denkbaar „democratie" of „communis
me", ook „weldadigheid naar vermogen"
of „philanthropie", naar geen broederlijke
eenheid, geen naastenliefde in den
vollen zin en waarachtige beteekenis „als
hoogste zedelijke eisch en tevens als hoog
ste geluk".
Deze broederlijkheid „kan slechts rij
pen aan den boom der christelijke chari-
tas.
Deze broederlijke eenheid onder de
menschen kan inderdaad alleen opbloeien
en uitgroeien, als de menschen Ohristen
zijn zich niet slechts Christen noemen,
doch Christen z ij n 1
ENGELANDS BAC0N-PLANNEN.
De N. England Wholesale Grocers Asso
ciation heeft in een circulaire bekend ge
maakt, dat zij, indien zij genoodzaakt zou
zijn, om een keus tusschen de twee te doen,
de voorkeur zou geven aan een invoerrecht
op bacon boven den een of anderen vorm
van invoer-contingenteering.
Zij slaat met ernstige bezorgdheid het
plan der Eng. regeering gade,- om den in
voer van bacon te beperken door een quan-
titatieve limiteering van den invoer uit het
buitenland of uit de dominions.
VETTEN, OLIE EN REUZEL BELAST.
BEPAALDE VERPAKKINGEN
VOORGESCHREVEN.
Er komen banderolles.
Recht op reuzel zal ƒ0.35 per
K.G. bedragen.
Naar de „Tel." verneemt, is nu zeer
spoedig het Kon. Besluit te verwachten in
zake het heffen van rechten op andere vet
ten dan boter en margarine, welke reeds
met resp. 0.65 en 0.45 per K.G. belast
waren, in het belang van den steun aan
den landbouw. De nieuwe regeling houdt in
een belasting o-a. van vet, dat verkocht
wordt in de slagerswinkels, voorts van reu
zel en van oliën. Deze accijns is bedoeld
als een indirecte steun aan de botercon-
sumptie en het verbruik van boter in be
paalde industriën, welke vaak in den Laat-
sten tijd, in plaats van boter, de tot dus
ver onbelaste vetten en oliën verwerkten,
zooals o-a. biscuitsfabrieken en dergelijke.
In een dezer dagen onder leiding van
den heer Buckmann, leider van de Crisis
Zuiver Centrale, gehouden bespreking met
vertegenwoordigers van allerlei vetten-ver-
werkende industrieën is medodeeling ge
daan van de maatregelen.
Deze zullen, zoo wij goed ingelicht zijn,
reeds morgenavond in de Staatscourant
verschijnen en Maandag 10 October in wer
king treden.
In de beschikking wordt ons gezegd, dat
het vervoeren, verkoopen of afleveren in
eenheden van meer dan 80 K.G. van andere
vetten dan tot dusver als spijsvetten aange
wezen vetten en oliën, slechts toegestaan
is onder voorwaarde, dat de partij verge
zeld is van een geleidebiljet, dat door de
Crisis Zuivel Centrale wordt afgegeven.
Eveneens is een geleidebiljet noodig voor
vervoeren, verkoopen en afleveren in een
heden van meer dan 80 K.G. van vetten,
welke gekleurd of kunstmatig gearomati
seerd zijn of een bijmenging bevatten van
zout of water en overigens door samen
stelling of bewerking uiterlijk weinig of
niet verschillen van boter en margarine.
Reuzel.
Het vervoeren, enz. in eenheden van
meer dan 25 K.G. van reuzel ia slechts toe
gestaan ook onder de voorwaarde, dat de
partij vergezeld wordt van een geleidebil
jet, door de Centmie afgegeven.
Onder reuzel wordt dan verstaan gesmol
ten varkensvet, dat niet is gekleurd of
kunstmatig gearomatiseerd of bijmenging
bevat van zout en water.
De allereerst genoemde spijsvetten (met
uitzondering dus van de gekleurde of
kunstmatig gearomatiseerde en van reu
zel) moeten verpakt zijn in eenheden van
1/4, 1/2, 1, 2 1/2, 5, 10. 20, 26 of 50 K.G. Op
de verpakking van elke eenheid komen
zegels of banderolles, aanduidende het ge
wicht en vermeldende „vet (geen reuzel)".
Voor de gekleurde of kunstmatig gearo
matiseerde vetten, die dus, welke niet of
weinig verschillen van boter en margarine,
moet de verpakking hetzelfde worden als
voor de eerstgenoemde vetten. Deze vetten
krijgen ook banderolles, waarop vermeld
I worden behalve de woorden „vet (geen reu
zel)" de woorden „dubbele heffing".
Voor zoover dan ten slotte reuzel wordt
vervoerd, verkocht of afgeleverd in hoe
veelheid van 25 K.G. en minder, moet zij
zijn verpakt in eenheden van 1/4, 1/2 of
25 K.G. Ook op de reuzel komt het belas-
tingmerk, vermeldende o.a. het woord
„reuzel".
Uit ten verkoop, ter aflevering of in op
slag voorhanden hebben van reuzel is
slechts toegestaan in eenheden van 1/4, 1/2
of 25 K.G., voorzien van het vereischte
merk voor vervoer. Dit geldt ook voor de
andere genoemde vetten.
De belasting.
In het Kon. Besluit wordt vermeld, dat
de prijs van het reuzel-merk, dus de reu-
zel-banderolle 0.35 per K.G. zal bedra
gen, en eveneens 0.35 voor vetten, andere
dan gekleurde of kunstmatig gearomati
seerde. Voor deze vetten, die het merk
„dubbele heffing" er bij krijgen, wordt de
banderolle op 0.70 per K.G. gesteld.
Het bepaalde betreffende de vetten en
reuzel, behalve voor vetten gekleurd of
kunstmatig gearomatiseerd, is niet van toe- j
passing voor de waar, gedurende het tijd- J
vak van 9 tot en met 15 October door een
winkelier uit zijn winkelvoorraad vervoerd,
verkocht of afgeleverd.
Het bovenstaande beteekent dus oa. dat
los vet of losse reuzel nergens meer te krij
gen zullen zijn en alle ruim 21.000 slagers
in Nederland deze artikelen, als sigaren,
gebanderolleerd moeten verkoopen.
SALARISREGELING BURGEMEESTERS
EN SECRETARISSEN.
In Noord-Holland 6 pet korting.
Enkele maanden geleden hebben Ged.
Staten van Noord-Holland aan de gemeen
tebesturen in deze provincie gevraagd hun
meening te uiten over een evenbueele sala
risverlaging van burgemeesters, secretaris
sen en ontvangers. Het voornemen van
Ged. Staten was pensioenverhaal toe te
passen.
De meeningen van de verschillende ge
meentebesturen liepen zeer uiteen.
Ged. Staten hebben met het nemen van
een beslissing gewacht, totdat een beslis
sing zou zijn genomen inzake de salaris-
regeling van het provinciale personeel.
Thans is een circulaire aan de gemeente
besturen gericht, waarin Ged. Staten me-
dedeelen, dat het eerste plan voorloopig
is teruggenomen en dat gedurende drie
jaar een tijdelijke verlaging op de salarissen
van burgemeesters, secretarissen en ont
vangers zal worden toegepast van 6 pet.
Echter zal 25 pet. van de jaarwedden tot
een maximum van 1000 niet voor ver
laging in aanmerking komen. Als de be
trokken functionarissen meer functies be-
kieeden zullen de salarissen worden samen
gesteld en de korting zal worden toege
past op het totale bedrag.
Deze regeling geldt niet voor Amster
dam en Haarlem.
DE SALARISVERLAGING VOOR HET
RIJKSPERSONEEL.
Het Christelijk Overheidspersoneel wil
met de regeering in overleg treden
omtrent wijziging van de
gedane voorstellen.
Het permanent comitó van Christelijke
organisaties van personeel in publieken
dienst kwam gisteren te Utrecht bijeen ter
bespreking van de door de regeering voor
genomen salarisverlaging en verhooging
van het pensioen-premieverhaal.
De vergadering was van oordeel, dat
deze voorstellen niet voldoen aan de re
soluties, welke door de buitengewone al-
gemeene vergadering van het Christelijk
Nationaal Vakverbond op 23 Augustus j.l.,
en door het congres van het permanent co
mité op 30 Augustus jl. zijn aangenomen,
voornamelijk wat betreft de tijdelijkheid
der inkomstenvermindering en het pro
gressieve karakter daarvan.
De vertegenwoordigers van het perma
nent comité zullen in de vergadering der
centrale commisie voor georganiseerd over
leg op 11 dezer het standpunt, neergelegd
in bovenbedoelde resoluties nader uiteen
zetten, en trachten door reëel overleg met
de regeering tot overeenstemming te ko
men over de te treffen maatregelen.
UITKEERINGEN WERKLOOZE BOUW
VAKARBEIDERS.
Worden 10 October hervat
Vertegenwoordigers van den Alg. Ned.,
den R. K. en den Chr. Bouwvakarbeiders-
bond hebben een bespreking gehad met
ambtenaren van den Rijksdienst der Werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemidde
ling.
Besloten werd, dat de werkloozenkaesen
van genoemde organisaties met ingang van
10 October wederom uitkeeringen zullen
verstrekken over een tijdsduur als in de
reglementen dier kassen is bepaald.
DE LOONSVERLAGING BIJ DE
SPOORWEGEN.
Het standpunt der Katholieke organisatie.
Na de mededeeling over de nieuwe a.s.
inkomisrten vermindering voor het spoor
wegpersoneel merkt „Het Rechte Spoor",
het vakorgaan der katholieke spoorweg
mannen van deze week op:
De Directie zegt, dat zij tot haar leed
wezen tot dezen maatregel overgaat!
Dat weten wijl Wij weten, dat zij haar
personeel gaarne zou hebben laten houden
wat het heeft. Maar al aanvaarden wij on
voorwaardelijk het feit, dat de Directie
met haar leedwezen deze verlaging moet
voorstellen, dat behoeft ons niet te beletten
ons zoo sterk mogelijk tegen invoering van
de aangekondigde maatregelen te verzet-
ten, omdat wij ons tot dat verzet verplicht
en gerechtigd achten 1
Verplicht!
Omdat deze nieuwe verlaging het loon
dat reeds te laag is door de vroeger toege
paste aderlatingen, nog meer ontoereikend
zal maken. Wij voelen ons verplicht tegen
de voorgestelde verlaging met de grootst
mogelijke kracht op te komen, omdat voor
al het personeel, ingedeeld in de laagste
loonschalen en de groote gezinnen, deze
verlaging niet dragen kunnen, dan ten kos
te van ontbering!
Gaat deze verlaging door, dan zullen dui-
BUITENLAND.
De Fransche Volkenbondsgedelegeerde
Bonnet meent, dat dr. Colijn te pessimis
tisch was. (3e blad).
De vier-mogendhedenconferentie uitge
steld. (3e blad).
De Kerkvervolging in Mexico. (3e blad).
BINNENLAND.
Belasting op vetten, olie en reuzel. (1ste
blad).
Valsche munters voor de Amsterdam-
sche Rechtbank. (Rechtzaken, 3de blad).
Familiedrama te Wanroy (Rechtzaken,
3e blad).
EEN GEÏLLUSTREERDE PA
GINA OVER MEXICO 2de Blad.
EE N GEÏLLUSTREERDE PA
GINA VOOR DE DAMES 2de blad.
zenden van het spoorwegpersoneel, met zijn
ongeregelden dienst voor zijn verantwoorde
lijken en vaak gevaarvollen arbeid minder
inkomsten genieten dan arbeider® in werk
verschaffing.
Gerechtigd 1
Of beteekent het geen geweldig offer, als
men in nog geen tien jaar 25 tot 30 pet. van
zijn inkomsten heeft moeten offeren en
daarbij en daarboven nog niet geringe in
geld althans voor de maatschappijen -
te waardeeren offers heeft moeten bren
gen?
Wij herinneren slechts aan de verlenging
der diensten; aan de geweldige verminde
ring der bovorderingskansen door kaderwij-
ziging en degradatie van werkzaamheden;
aan de onredelijke indeeling van diensten,
tengevolge waarvan velen van het perso
neel op de „onmogelijkste" uren in en uit
dienst komen, waardoor de gezinnen op
hooger kosten worden gedreven; aan de in
krimping van verlofdagen, aan de vermin
dering der dienstkleeding, om van de in-
tensiveering van den arbeid in 't algemeen
nog maar niet te spreken
Wij achten ons gerechtigd tegen do
plannen der Directie in scherp verzet te
komen, omdat de inderdaad zeer slechte
bedrijfsuitkomsten der spoorwegen voor
een niet gering deel geweten moeten wor
den aan de nalatigheid der regcering, die
tot nu toe, ondanks tijdige en herhaalde
waarschuwingen, letterlijk alles heeft ver
zuimd, om de onredelijke en oneerlijke con
currentie welke den spoorwegen sedert lang
wordt aangedaan, te beteugelen 1 Hot ver
ontrustende spoorwegtekort over 1932 heeft
j <lc regeering voor eon groot deel op haar
rekening te schrijven! Van hare nalatig
heid moeten wij de gevolgen ondervinden
HET FILIAAL-WINKELBEDRIJF VAN
FABRIKANTEN.
Protest van winkeliers.
Op initiatief van den Nederlandschen
Kruideniersbond heeft te Bussum gister
avond een protestvergadering plaats ge
had naar aanleiding van het feit, dat de
N.V. Hollandsche Cacao en Chocolade Fa
brieken v.h. Bensdorp cn Co. te Bu
een winkel heeft geopend en van zins in
meerdere winkels in andere plaatsen to
vestigen. Er waren meer dan tweehonderd
kruideniers uit het Gooi aanwezig. Do
voorzitter van den Bond, de heer Van der
Linden uit Rotterdam en vertegenwoordi
gers van den Bond van Koffiehuishouders,
afd. Bussuin en Omstreken waren ook aan
wezig. De firma's Bensdorp. Verkade,
Zaandam en Van Nelle Rotterdam, had
den vertegenwoordigers gezonden om
haar standpunt uiteen te zetten. De spre
kers namens beide laatstgenoemde firma's
s rellen haar artikelen verkrijgbaar in de
Bensdorpwinkel.
Men besloot om de firma Bensdorp to
doen weten, dat de Gooische kruideniers
haar zullen boycotten, indien zij binnen
veertien dagen „niet een maatregel zal
treffen, welke ten voordecle van den Mid
denstand zal komen".
CRISIS ZUI VEL CENTRALE.
De Crisis Zuivelcentrale maakt, bekend,
dat de prijs van het crisisbotcrmerk en do
vervoervergunning voor boter voor de
week van 9 tot en met 15 October wederom
bepaald ia op 65 cent per K.G.
