BUITENLAND
DINSDAG 4 OCTOBER 1932
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
jaar zijn twee wagens noodig om haar ont
zagwekkende omvang te dragen.
Heel aardig gevonden was de groep, de
Regionale Sbroomverzorging uit de Leid-
sche centrale voorstellend. Wie had kun
nen denken, dat men een zóó cerebraal ge
geven zóó fleurig in beeld zou hebben ge
bracht. Twee-en-dertig meisjes, ieder dra
gend het wapen harer gemeente, waren de
dorpen, welke Leiden van electrisch licht
en electrische kracht voorziet. De Leidsche
Stedemaagd troonde op haar paard in net
midden.
Als tegenstelling een groep van donkere
werkers, een reuzen-kabelrol voortsleepend
en werktuigen dragend om het kabelnet
uit te breiden.
Dan weer een gestyleerde maquette,
Rijnlands Industrie voorstellend, door mid
del van een electromotor en schoorsteenen
en kranen. Wat zou de Leidsche industrie
zijn zonder de Electrische Centrale als bron
van stuwkracht.
Alles gaat electrisch. Iedere fabriek zingt
in zijn zoemende machines het lied van
Louis Davids ,Doe het electrisch".
De meerijdende luidsprekerwagen deed
het eveneens electrisch en galmde onver
moeid deze hymne der electriciteit door de
straten.
Het slot van deze groep was een praal
wagen, welke de huisaansluiting ver
beeldde.
De practijk.
Ten slotte groep IV de Toegepaste Elec
triciteit in huis en hof.
De toepassingen der electriciteit zijn na
tuurlijk legio en men heeft slechts een
greep gedaan uit de verbijsterende veel
heid.
Piccolo's rolden alle mogelijke electri
sche apparaten, in close-up vorm behoorlijk
vergroot, over de Leidsche keien. „Denkt
mu een electrisch geschenk" was de ver
maning, die aan dit practisoh gedeelte
voorafging. „Viert Sinterklaas en Kerstmis
electrisch" had men ook kunnen zeggen,
of „Geeft uw vrienden en vriendinnen een
electrisch blijk van waardeering", „Geeft
uw dierbaren een electrische poot, zoen
electrisch".
Hoe u dat alles doen kunt? De S. L. F.
zal het u leeren; zie maar. Daar rollen voor
bij een radio, de triomf van het mensche-
lijk vernuft over de electrisohe golven in
den aether, een electrisch strijkijzer (Een
baby van een jaar, die speelt 't ook al
klaar) een schemerlamp, een Fön-appa-
raat (uitstekend om het haar te drogen na
een regenachtigen 3 October, actueel 1), een
stofzuiger, een ijskast enz.
Alles gaat tegenwoordig electrisch. Kui
kens worden electrisch uitgebroed, de
eieren moeten echter nog op de gewone ma
nier gelegd worden. Maar wat er al niet
uit een ei kan komen bewezen de twaalf
„groot-model" kuikens, die zoo pienter de
wereld in keken.
Wat de toekomst ons nog brengen zal,
weten wij niet. Wellicht zal de „Ultrasol"
dan aangebracht worden boven de geheele
stad, zoodat wij zullen kunnen genieben van
kunstmatig zonlicht. Maar als de „homo
electricus" in mijn huis verschijnt, dan loop
ik er uit. Hoe het vrouwtje, dat de sfeer
der poëzie verruilde voor het proza van
het schakelbord, het op deze laatste wagen
uithield in tegenwoordigheid van zoo'n
„griezel van een vent" is ons een raadsel.
Maar het is de toekomst en deze is er nog
niet. Gewoonlijk komen toekomstbeelden
niet uit; dat zij een troost.
Toen nog muziek en dan het einde.
Onze lezers kunnen zich, na hetgeen wij
van god Pluvius schreven, voorstellen, dat
na ontbinding van den stoet, ook de regen
ophield
Toch een aardige optocht, met een zeer
apart cachet.
EEN AVOND VAN VROOLIJKE
KUNST.
Des avonds had in de groote Stadsge
hoorzaal en in de foyer weer een gezellige
cabaretavond plaats.
Zooals gebruikelijk werd in beide zalen
hetzelfde programma gegeven. En wat een
programma
De volle zalen hebben naar hartelust
genoten van de vroolijke en verbazingwek
kende nummers, die gebracht werden en
waarvan enkelen vooral stormen van ap
plaus verwekten.
Dat was vooral Dumas, de populaire hu
morist, die een bijzondere gave van con-
fereeren heeft. De dwaze dingen, die hij
zegt, zegt hij zoo droogweg, op zulk een
toon of het de gewoonste zaak ter wereld
is, dat het effect daardoor nog komischer
wordt. Zijn parodie op „Daar kwam een
vogel gevlogen" was een prachtvondst, die
het deed, vooral de coupletten op Veraart,
den regenmakcr, en op den onbekenden sol
daat. Het liedje op 3 October met als re
freintje: „Toen hebben we lekker hutspot
gegeten" deed het niet minder.
Zeer goed was ook Jeanne Horsten voor
al met haar „Klein vogelijn op groene tak",
dat zij zong als een Hongaarsche, als een
Engelsche syncopation, als meisje van 7
jaar, als Tyrolerin en als een mislukte
operazangeres. Het was meer dan verma
kelijk.
Meesterlijk was ook vooral de kunste
naar op het gespannen koord, Lepomme,
die zijn onovertroffen kunststukken alleen
in de groote zaal bracht, omdat het too-
neel in de foyer voor zijn griezelige evolu
ties te klein bleek.
De vier Braggaars, toonbeelden van
kracht en behendigheid brachten de toe
schouwers eveneens in extase.
Daarbij kwamen nog Mr. Max, de snel-
teekenaar, die in enkele tellen allerverma-
kelijkste caricaturen te voorschijn tooverde,
de drie Brions met prachtige acrobatische
evolutiesAgatha Reiff en Max Dekker in
hun operette-scène: Grafin Maritza en
vooral ook Victor Marchant, met recht de
koning der diabolo-spelers genoemd om
de meesterlijke wijze, waarop hij met zijn
diabolo's omsprong.
Het was in een woord een kostelijk
programma, dat de menigte, die beide za
len geheel bezette, schitterend geamuseerd
heeft.
4 OCTOBER.
De centen zijn op en het feest i«
ge
Wij zijn in den nacht weer naar huis
De spaarpot is leeg en het feest is
voorbij,
Alleen wellioht niet voor een hij en
een zij.
Wij hebben gezongen tot diep in
den nacht,
En aan geen 8-urenda.g gister
gedacht.
Wij hebben gehutspot, wij hebben
Het is weer eens echt 3 October
geweest.
Toch zijn we vanmorgen weer „friech"
opgestaan,
Met knikkende knieën aan d' arbeid
De oogen wat flete en de
wat bleek,
Wat pijn in je hoofd en je maag wat
van streek.
Geen trek nog in eten, zoo moe als
een hond,
Je tong als een lappie van leer in je
mond.
De feestdag ligt duimendik op je
En steeds opnieuw vallen je oogen
maar dicht.
Je hebt wel weer trek, maar je eet
toch maar niet,
Je vreest dat er dan iets heel
aalriligs geschiedt.
Je herkauwt de hutspot een keer
wel of tien,
Je kunt in een jaar nu geen hutspot
meer zien.
Maar straks als je thuis komt, onzalige
strop,
Dan eet je wéér hutspot, het restje
moet op.
Je haakt heel den dag vol verlangen
naar bed,
De vierde October: 't is uit met
de pret!
TROUBADOUR-
HET AVONDFEEST.
Er is eigenlijk geen feest op den avond
van 3 October, maar de feestgangers ma
ken er een feest van. Dat is een bezoek
aan het Lunapark op het Schuttersveld,
na de vele regens in den middag in een
modderpoel herschapen, of, voor zoover
men niet naar de Stadsgehoorzaal gaat,
zoekt men zijn vermaak op straat, waar
honderden jongelui en ook ouderen, arm in
arm, op vroolijke wijze uiting geven aan
hun stemming.
't Was in den avond wel frisch, maar ten
minste droog weer en het straatbeeld ver
schilde als het ware niets bij voorgaande
jaren, wanneer het den geheelen dag mooi
weer was.
Toch moeten er blijkens het aantal ge-
slationneerde auto's fietsen en mogelijke
andere vehikels, minder meDschen van bui
ten in de stad zijn geweest. Dat valt ook
af te leiden aan minder drukte bij trams
en spoor.
Intusschen waren de straten nog overvol
en ook op het Schutterland, ondanks de
kans op 'n modderballet waren nog heel wat
feestgangers. De hosvlonder met het popu
lair concert van het Stedelijk Muziekkorps
trok heel wat menschen.
Het einde van den dag kwam weer met
bet gebruikelijke vuurwerk, door de fa.
Kat opnieuw op uitstekende wijze ver
zorgd. Gelukkig dat dit van den regen
niet al te veel te lijden gehad. Het was
een rijk programma, dat een interesanten
aanblik bood. De slotdecoratie bestond uit
een plus- en min-teeken, waartusschen een
bliksemflits, waaronder de woorden „Die
het Electrisch" in blokletters van diamant-
vuur. Omringd door een brillant decoratie
vuurwerk van brillantvuur. Geflankeerd
door brillant palmtaken en brillantvuur,
waarin gekleurde zonnen draaien. Voorts
geflankeerd door contra-batterijen van Ro-
meinsche kaarsen, welke een menigte ge
kleurde iichtkogels over het geheel heen-
werpen. Groot slotbombardement en ster
renregens. Opstijgen van een bouquet vuur
pijlen, welke gekleurde liohtkogelbouqquet-
ten over het geheel
HET VERLOOP DER
FEESTELIJKHEDEN.
Aan het slot van ons verslag mogen
we zeggen, dat het 3-Octoberfeest als al
tijd een vlot verloop heeft gehad. On
danks het feit, dat de regen de menschen
meer dan anders in de café's deed vertoe
ven, is het nergens tot onregelmatigheden
gekomen Dat er wel eens iemand wat te
veel heeft gedronken dan eigenlijk oirbaar
is, was niet te vermijden. Maar dat ge
beurt wel iederen dag, ook zonder feest
viering.
De politie is van den vroegen morgen
tot den laten avond in de weer geweest en
haar komt voorzeker een woord van lof toe
voor de wijze, waarop zij zioh van haar
taak gekweten heeft.
De Crisis-collecte-opbrengst is momen
teel nog niet bekend. Er zijn vijftiendui
zend bloempjes verkocht. Voorts bevon
den zich drie gouden tientjes en een hon
derdtal guldens in de busjes. Er was aan
dubbeltjes een gewicht van 12 K.G. Ver
moed wordt, dat de opbrengst ongeveer
2000 zal bedragen.
Gisteravond werd in het Luxor-Thea-
ter de 3-October-film van de Orion Pro-
filti reeds gedraaid. In beeld werd ge
bracht de kranshechting bij het stand
beeld van v. d. Werff tijdens de koraalmu-
ziek, een stukje van de uitdeeling van ha-
VOLKENBOND
HET LYTT0N-RAPP0RT
GEPUBLICEERD.
Over de Mandsjoerijsche kwestie.
Het rapport van de door den Volkenbond
benoemde enquete-commissie voor de
Mandsjoerijsche kwestie, naar haar voor
zitter Lyttonrapport genoemd, is Zondag
■lijkertijd gepubliceerd door het volken
bondssecretariaat, te Nanking en te Tokio.
Het rapport dat opgesteld is, vóór Japan,
Mandsjoerije heeft erkend, beslaat 160 pa
gina's en is in tien hoofdstukken verdeeld.
Te beginnen met het negende hoofdstuk
bevat het de algemeene principes en aan
bevelingen voor de regeling van de Mand
sjoerijsche kwestie en wel:
1. Japan en Ohina hebben het recht ge
lijke behandeling van den Volkenbond te
eischen. Een oplossing, welke slechts ten
deele voordeelig zou zijn, zou niet de zaak
des vredes dienen.
2. Bij het herstel van den vrede tus-
schen de beide landen moet rekening wor
den gehouden met de belangen van de
sovjet-unie.
Iedere oplossing moet in overeenstem
ming zijn met de bepalingen van het vol
kenbondsstatuut, het Kellogg-pact en het
negenmogendhedenverdrag van Washing
ton.
4. De rechten en belangen van Japan
in Mandsjoerije zijn onloochenbare feiten.
Een oplossing, welke deze belangen ne
geert, is niet bevredigend.
5. Een nieuwe interpretatie der rechten,
langen en wederzijdsohe verantwoorde
lijkheid der beide landen in Mandsjoerije
is wenschelijk langs den weg van weder
zijdsohe overeenstemming.
6. Er moeten bepalingen worden ge
maakt voor een directe regeling van ge
schilpunten van mindere beteekenis.
7. De regeering van Mandsjoerije moet
gewijzigd worden op een wijze, welke in
overeenstemming is met de souvereiniteit
en de constitutioneele onschendbaarheid
van Ohina, waarbij vérgaande autonomi-
»che maatregelen moeten worden genomen,
welke rekening houden met de plaatselijke
omstandigheden en den bijzonderen toe
stand der drie provincies.
8. De birinenlandsche orde moet gehand
haafd worden door plaatselijke politie-troe-
pen. De veiligheid tegen een buitenland-
schen aanval moet berusten op een terug
trekken van alle troepen, met uitzondering
van de politie-troepen, zoomede op een be
sluit van een niebaanvalspact tussohen de
betrokken staten.
9. Het is gewenscht, dat een nieuw han
delsverdrag wordt gesloten tussc'hen Ja
pan en China.
IC. De handhaving van den vrede in het
verre Oosten is een kwestie van interna
tionaal belang en vereisoht een tijdelijke
internationale samenwerking voor het
herstel van Ohina.
Practische voorstellen aan
den V. B.-raad.
Het laatste, tiende, hoofdstuk, bevat de
ilgende practisohe voorstellen van den
volkenbondsraad, teneinde te kunnen ge
raken tot een definitieve oplossing van
het geschil:
De volkenbondsraad noodigt de Japan-
sche en Chineesche regeering uit, te on
derhandelen op de basis van de aanbeve
lingen der oommissie. Voor het geval deze
uitnoodiging wordt aangenomen, moet zoo
spoedig mogelijk een consultatieve confe
rentie worden bijeengeroepen, teneinde
een bijzonder regiem voor het bestuur der
drie Oostelijke provincies in het leven te
roepen. Deze conferentie zal bestaan uit
vertegenwoordigers van de Japansche en
Chineesche regeering en twee delegaties
der vertegenwoordigers van de bevolking.
Oordeel over het rapport
De volkenbondsraad beslist bij even-
tueele geschillen. Buiten deze conferentie
onderhandelen de Ohineesohe en Japan
sche regeering direct met elkander.
De commissie stelt vervolgens voor het
resultaat van al deze onderhandelingen in
vier verschillende overeenkomsten vast te
1. Een verklaring van de Chineesche re
geering betreffende de instelling van een
speciaal bestuur voor de drie Oostelijke
provincies op grond van de voorstellen der
conferentie;
2. Een Japansoh-Ohineesch verdrag in
zake de belangen van Japan;
3. Een Japansch-Ohineeech verdrag in
zake wederzijdsche hulpmaatregelen, non-
agressie, en arbitrage;
4. Een Japansoh-Ohineesch handelsver
drag.
Voor de bijeenkomst van de consulta
tieve conferentie moeten de groote lijnen
betreffende deze kwesties voorwerp zijn
van een overeenkomst tussohen de beide
regeeringen met medewerking van den
volkenbondsraad.
De oommissie-Lytton besluit haar uitge
breid rapport aan den volkenbondsraad
I^aee7 Daarom: alleen nog ©«hie ASPIRIN
in de origfneele verpakkingen!
Wanneer U Aspirin-fabletten koopt, moogt U alleen deze verpakkingen verlangen,
want dan hebt U de zekerheid, werkelijk de echte Aspirin-tabletten te ontvangen.
Denkt niet, dat elke witte tablet Aspirin is. Het origineele Aspirin heeft op elke
tablet hef ingestempelde BAYER-kruis als teeken van echtheid, zuiverheid en kwaliteit
en is uitsluitend In oranjeband-buisjes of oranje-zakjes verkrijgbaar. Losse Aspirin-
tabletfen worden niet meer door Bayer geleverd.
met de veTldaring dat het essentieele doel
thans moet zijn het directe begin van on
derhandelingen tot herstel van het ver
trouwen.
Japan uit den volkenbond?
Het rapport-Lytton wordt uitvoerig be
studeerd door de bevoegde instanties der
raadsleden. Algemeen is men het er over
eens, da/t het rapport nadrukkelijk de sou
vereiniteit van Ohina in Mandsjoerije er
kent en slechts onderhandelingen voorstelt
tussohen Japan en China inzake de schep
ping van een vergaande autonomie der drie
Oostelijke provincies.
Het rapport-Lytton staat voorts in
scherpe tegenstelling tot de Japansche op
vatting, dat de scheiding van Mandsjoerije
en China vrijwillig was, aangezien nadruk
kelijk wordt vastgesteld, dat de Chineesche
bevolking in Mandsjoerije tegen de Mand
sjoerijsche regeering is.
Evenzoo wordt de motiveering van het
Japansche optreden in Mandsjoerije de be
strijding van het bendewezen, van allen
grond ontbloot geacht.
Het rapport is in zooverre reeds door
de feiten achterhaald, dat de Japansche
regeering kort na de onderteekening van
het Lytton-rapport Mandsjoerije als sou-
vereinen staat heef erkend en daarmede
den volkenbond, de belanghebbende groote
mogendheden en Ohina voor een fait ac
compli heeft gesteld.
Naar de meening van vooraanstaande
volkembond'skringen zal de goedkeuring van
het Ljdtonrapport door den volkenbonds
raad onverwijld leiden tot het uittreden
van Japan uit den volkenbond. In Engel
sche en Fransche kringen streeft men er
evenwel naar, dit uittreden met aLle mid
delen tegen te gaan. Men neemt derhalve
aan, dat de onmiddellijk belanghebbende
groote mogendheden: Engeland, Frankrijk
en Italië, evenals de Vereenigde Staten,
diplomatieke stappen zullen ondernemen,
teneinde met de Japansche en Chineesche
regeeringen te komen tot een modus viven-
di, welke thans slechts zou kunnen worden
gevonden op de basis van Mandsjoekoeo.
Van welingelichte zijde wordt verno
men, dat de Japansche regeering bij de in
November a.s. te Londen te houden be
sprekingen in den volkenbondsraad over
het rapport-Lytton de in dat rapport ge
dane voorstellen als onaanvaardbaar zal
afwijzen,^
Niettemin is men in Japansche kringen
van meening, dat op de basis van het
Lytton-rapport onderhandelingen over an
dere punten mogelijk zijn.
ring en wittebrood en de vlucht der post
duiven uit het ochtendprogramma.
De optocht, afgaande van den Hooge
Rijndijk, dus vóór den regen, is goed ge
slaagd, in aanmerking genomen het don
kere weer. Uit den regen zijn enkele aar
dige close ups op de Breestraat opgeno
men.
Het talrijke publiek (Luxor was natuur
lijk uitverkocht) beloonde die staaltje van
activiteit met een gul applaus.
DE ECONOMISCHE WERELD
CONFERENTIE.
Te Londen In Februari 1933?
De commissie voor de politieke voorbe
reiding van de economische en financieele
wereldconferentie is gisteren onder lei
ding van sir John Simon te Genève bij
eengekomen.
De commissie heeft «definitief Londen
als den zetel der conferentie aangewezen.
Omtrent den datum heeft men daarente
gen nog steeds geen beslising genomen.
Wel bleek een zekere voorkeur te bestaan
voor 20 Februari als openingsdatum, doch
de commissie besloot ten slotte toch tot de
definitieve vaststelling van den datum eerst
over te gaan in een nieuwe zitting die
zij half November zal houden, als de vol
kenbondsraad hier weder zal bijeenkomen
voor de bespreking van het Lytton-rap
port.
SCHOT GELOST IN COMMISSIE
VERGADERING.
Reuter meldt uit Genève, dat gister
avond om zeven uur, op het oogenblik waar
op de vierde Volkenbondscommissie haar
zitting beëindigde, een man, die zioh in
den tuin va-n het Volkenbondsgebouw ver
dekt had opgesteld, een revolverschot los
te op den glazen gevel van het gebouw,
waarin zich ongeveer honderd gedelegeer
den, secretarissen en persvertegenwoordi
gers ophielden. De kogel bleef in den vloer
steken en verwondde niemand.
De daer werd gegrepenhij zou een
Hongaar zijn, Buday geheeten. Hij ver
klaarde, dat hij een minister had willen
dooden.
Waarschijnlijk heeft men te doen met
een gedesequilibreerd man.
talrijke noodlijdende oorlogsinvalieden, na
gelaten betrekkingen van gesneuvelden en
aan veteranen een feestgave geschonken.
Bijna 3000 personen ontvingen elk 150 M.
uit het Hindenburg-fonds.
Daarmee stijgt het totaal-bedrag der tot
nu toe geschonken giften uit het fonds tot
bijna 6 millioen Mark.
VERKEERSSTAKING TE HAMBURG.
Zaterdagmorgen is te Hamburg een al
gemeene verkeersstaking begonnen.
Wie zich naar zijn werk wilde begeven,
vond noch stadstrein, noch tram, autobus
of veerpont. Aangezien het Vrijdagnacht
gevallen besluit Zaterdagmorgen nog niet
bekend was, verzamelden zich steeds weer
menschen aan de haltes voor tram of bus.
De verkeersstaking heeft ook Zondag
voortgeduurd.
Tengevolge van de staking is een nood-
verkeer ontstaan, dat de politie in het be
lang van de openbare veiligheid eenigszins
tracht te regelen.
Stakers poogden auto's van de Altona
Transportmaatschappij om te gooien. Toen
dit niet gelukte, werden de bussen bescha
digd, waarbij een vrouw ernstige verwon
dingen bekwam.
In totaal werden 14 personen gearres
teerd.
ENGELAND
DE ENGELSCH-IERSCHE WRIJVING.
De gouverneur-generaal te Dublin
afgetreden.
De gouverneur-generaal van Ierland, Ja
mes Mac Neill, is wegens meeningsverschil-
Ien met den Ierschen premier, De Valera,
afgetreden.
ITALIË
MUSSOLINI DREIGT!
Afweermaatregelen tegen de Duitsche
contingenteering.
Volgens een bericht uit Milaan hebben
de Italiaansche banken opdracht gekregen
geen deviezen meer ter beschikking te
stellen van Italiaansche importeurs, die
goederen uit Duitschland betrekken. Deze
maatregel is getroffen als verweer tegen
de Duitsche contingenteeringsmaatregelen.
De Duitsche gezant te Rome heeft zioh ter
stond in verbinding gesteld met het Ita
liaansche ministerie van buitenlandsche za
ken teneinde tot een voorloopigen modus
vivendi te geraken, welke zal gelden totdat
het handelsverdrag gesloten zal zijn. De
Duitsche commissie zal in verband hierme
de na afloop van de onderhandelingen te
's-Gravenhage niet, zooals oorspronkelijk
de bedoeling was, naar Parijs, doch naar
Rome vertrekken.
DUITSCHLAND
HINDENBURG 85 JAAR.
Zondag heeft Duitschlands rijks-presi
dent von Hindenburg zijn 85sten verjaar
dag gevierd. Naar Wolff meldt, heeft de
president bij deze gelegenheid weer aan
BRITSCH-INDIE
GANDHI DREIGT WEER MET VASTEN.
GaniïTu moet aan zijn volgelingen te ver
staan gegeven hebben, dat hij weer zou be
ginnen te vasten, indien binnen zes maan
den het merk der „onaanraakbaarheid" niet
wordt weggenomen van de kasten, waarop
het thans drukt.
MEXICO
De GODSDIENSTSTRIJD.
Dreigement van president Rodriguez.
President Rodriguez heeft verklaard, dat
alle Roomsch-Katholieke kerken aan het
gebruik voor den godsdiensi onttrokken
zullen woraen, indien de houding der Kerk,
aan den dag gelegd in de pauselijke ency
cliek van 30 September, wordt bestendigd.
De encycliek vergeleek de behandeling
der Roomsch-Katholieken in Mexico met
die in Rusland en protesteerde tegen het
verbod van godsdienstonderwijs op de
school, terwijl er bij de geloovigen op werd
aangedrongen een katholieke actie te orga-
niseeren en te ontwikkelen.
De „Osservatore" merkt naar aanleiding
hiervan op, dat het antwoord even snel als
kenmerkend is voor den geest, welke
Mexico beheerscht, en duidelijker dan al
het andere laat zien, hoe in Mexico tegen
de rechten der Katholieke Kerk gezondigd
wordt.
