23ste Jaargang VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1932 No. 7313 e£<2idóch&(3outia/ni DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per poet f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regeL Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit vier bladen WETTELIJKE REGELING VAN DE HUISINDUSTRIE. De regeering heeft aan de Tweede Ka mer der Staten Generaal aangeboden een ontwerp-Huisarbeidswet, d.i. een wet tot regeling van de huisindustrie. Het doel van dit ontwerp is bepalingen vast te stellen tot bestrijding van de mis standen in de huisindustrie. De huisindustrie is vanaf den tijd, dat de huisarbeid dezen naam kreeg om industri- eelen loonarbeid buiten de inrichting van den ondernemer in de woning van den ar beider aan te duiden in tegenstelling tot den arbeid van den zelfstandigen kleinnij- vere in zijn woning, een bron van schade voor de arbeiders geweest. De huisindustrie maakt het den onder nemer mogelijk kosten te besparen voor werklokalen, vuur, licht en toezicht; zij ver gemakkelijkt het voor hem om zich te ont trekken aan Arbeidswet, Veiligheidswet, Ongevallen- en Invaliditeits- en Ziektever zekering enz.; zij wentelt alle risico van on regelmatige werkgelegenheid op de arbei ders af; zij maakt alle beïnvloeding van de arbeidersvoorwaarden door» de vakorgani saties uiterst moeilijk. Maar de huisarbeiders hebben van dezen bedrijfsvorm bijna niets dan groote nadoe len. Zij verrichten hun werk in kleine, niet voor bedrijfsarbeid geschikte ruimten. De mogelijkheid om overmatig lang te werken en vrouw en kinderen te doen medehelpen, leidt tot het zich schikken in steeds lager loonen, die ten slotte op langen arbeids duur en op gratis of goedkoope hulp bere kend zijn. Zij missen alle aanraking met vakgenooten, in wie zij mededingers zien. Zij dragen het volle risico van de conjunc tuur, want de werkgever heeft er geen en kel belang bij de hoeveelheid uib te geven werk naar iets anders te regelen dan naar zijn afzet op het voor hem gunstigste oogenblik. Een fabrikant moet rekening houden met de capaciteit van zijn fabriek en heeft er voordeel bij het werk zooveel mogelijk, regelmatig te doen voortduren. De woning van den huisarbeider wordt door het gebruik als werkplaats voor be woning nog minder geschikt. Ieder verslag over huisindustrie schildert den algemee- nen wantoestand, dat gemerkt wordt in woon- en slaapvertrekken. Het minst on gunstig is het nog, waar een dakkamertje overschiet als uitsluitend werkplaats, doch hygiënisch staan die vertrekjes verre ten achter bij zelfs middelmatige fabrieksloka- len. Al deze en meerdere oorzaken maken, dat met huisindustrie onafscheidelijk ver bonden zijn: la-ge loonen, lange arbeids duur, kinderarbeid, ongezonde werkplaat sen, slechte bewoning, ontoegankelijkheid voor organisatie, benadeeling van het ge zinsleven. De bedoeling is, deze mistoestanden zoo veel mogelijk weg te nemen door de arbei ders met hun gezinnen daartegen te be schermen. In de eerste plaats is gedacht aan de vaststelling van minimum loo nen. Het minimumloon doemt ten doode alle huisindustrie, die haar eenige bestaans reden heeft in de uiterst lage loonen van heele gezinnen. Hebben minimum-loon-be- palingen dus de bedoeling de ernstigste nadeelen der huisindustrie voor de huisar beiders weg te nemen, zij hebben tevens tot bijkomstig gevolg, dat de huisindustrie geen ernstige bedreiging meer vormt voor de fabrieksnijverheid. De grondgedachte van het stelsel, dat aan het ontwerp ten grondslag ligt, is, dat in een bedrijfstak waarin de huisarbeiders loonen verdienen die in vergelijking met loonen/ voor gelijksoortigen arbeid in fa brieken of werkplaatsen, abnormaal laag zijn en hierdoor oorzaak worden van over- matigen arbeid, kinderarbeid en benadee ling van het gezinsleven, een raad of com missie kan worden ingesteld, waarin ver tegenwoordigers van ondernemers en ar beiders zitting hebben en die tot taak heeft te onderzoeken of het gewenscht is mini- mumloonen vast te stellen en bij bevesti gende beantwoording van deze vraag zoo danige loonen vast te stellen, dan wel daar toe strekkende voorstellen te doen aan de bevoegde overheid. Naast vele andere, vraagt de kledingin dustrie wel het meest de aandacht met het oog op de loondrukkende werking, die de huisindustrie op het georganiseerde bedrijf uitoefent en op de exploitatie der huis naaisters. Het ontwerp eisght, dat de arbeid moet geschieden voor 'n onderneming; deze eisch dient om uit te sluiten, dat arbeid voor een huishouden, bestaande in b.v. het herstellen van schoenen, het wasschen, strij ken en repareeren van kleeren e.d. onder het wettelijk begrip huisarbeid zou komen. Behalve het vaststellen van minimum- loonen worden nog andere maatregelen ge troffen ter bestrijding van de misstanden in de huisindustrie. Afgescheiden toch van de loonen zijn aan dezen bedrijfsvorm ern stige nadeelen, inzonderheid van hygiëni- schen aard verbonden, omdat de uitoefe ning van het bedrijf in hoofdzaak geschiedt in woningen of in gebouwen, 'welke tevens geheel of gedeeltelijk bewoond worden, al thans niet in behoorlijk ingerichte werk plaatsen. Om deze nadeelen tegen te gaan is de mogelijkheid geschapen om op grond van gevaar voor de gezondheid, de zede lijkheid of het leven, bepaalde soorten van arbeid in dergelijke ruimten te verbieden of alleen toe te staan onder bepaalde voor waarden. De daartoe strekkende voor schriften zullen niet beperkt blijven tot de eigenlijke huisindustrie, omdat in 'het zelf standig kleinbedrijf, zooals het sigarenma- ken, het sohoenmaken, mandenmaken en meubelmaken rechtstreeks voor verbrui kers, zich soortgelijke misstanden voordoen als in de huisindustrie. Vier administratieve hulpmiddelen wor den voorgesteld om te bereiken, dat de huisarbeider en de arbeidsinspectie be kend zijn met het loon en de arbeidsin spectie kan nagaan, welke huisarbeiders voor een werkgever werkzaam zijn, waar zij arbeid verrichten en welke loonen zij eventueel moeten ontvangen en welke zij uitbetaald hebben gekregen. Er zullen in gesteld worden een loonboekje, een huisar beiders-register. een loonlijst en een loon- register. Het loonboekje wordt afgegeven door den burgemeester der Gemeente, binnen welke de huisarbeider woont. Daarin moet het adres van de werkplaats van den huis arbeider vermeld worden, terwijl de huis arbeider verplicht is er de namen van zijn hulparbeiders in te vermelden. Deze loon boekje mogen niet aan jeugdige personen, d.w.z. personen beneden IS jaar, worden uit gegeven. Gezien de zwakke positie, die de huisarbeider in het algemeen tegenover den werkgever inneemt, is deze bijzondere be scherming van jeugdige personen, naar de Bégeering meent, onmisbaar te achten. Het huisarbeidersregister berust bij den werkgever en vermeld de namen en adres sen van al zijn huisarbeiders en de adres sen hunner werkplaatsen, benevens naam, geslacht en geboortedatum van hun hulp- arbeiders. De loonlijst moet goed zichtbaar in de daarvoor bestemde lokalen worden opgehangen en vermeldt de bedragen wel ke worden uitbetaald per ingeleverde een heid of in tijdloon voor te noemen presta ties en voorwerpen of stoffen. Het loonregister moet ook door den werkgever aangelegd en bijgehouden wor den. Het vermeldt de door iederen huis arbeider ontvangen loonen, met datum van uitbetaling en de verrichte arbeid in soort en hoeveelheid. Ten slotte is de huisarbeider verplicht bij het ontvangen en inleveren van werk den werkgever zijn loonboekje ter invulling aan te bieden en het nader op aanvrage der opsporingsambtenaren onmiddellijk ter beschikking te stellen. V Te goeder trouw. De socialistische pers had er haar ver bazing over uitgesproken, dat op een ka tholieke bijeenkomst besloten was, een H. Mis te doen opdragen voor Albert Thomas, den sociaal-democraat, die op internatio nale conferenties veel vruchtbaar werk heeft verricht. De „Maasbode" merkte naar aanleiding van deze verbazing o.m. het volgende op. Men schijnt nog niet te weten, dat de Kerk wel stelsels veroordeelt, maar geen menschen, die immers te goeder trouw kunnen zijn. En wie zal ooit uit maken, wat er, zelfs nog op het uiter ste moment, in een ziel kan zijn omge gaan. Hierop reageert de „Vooruit'' weer als volgt Het zal wel aan onze onwetendheid liggen, maar wij begrijpen onder die omstandigheden niet goed, dat de Kerk de begrafenis van socialisten naar ongewijde aarde verwijst. Dat begraven van socialisten op ongewijde aarde zit de socialistische pers wat dwars evenals het niet toelaten tot het ont vangen der Heilige Sacramenten van katholieken, die zich bij het Socialisme hebben aangesloten! Telkens en telkens weer opnieuw wordt daarop gehakt, daar tegen gefoeterd en gefulmineerd. En toch is het niet vanzelfsprekend, dat iemand, die zich niet houdt aan de door het bevoegde kerkelijk gezag gestelde voor waarden, om als katholiek te leven, om lid te zijn van de Kerk dat zoo iemand niet Langer als katholiek kan worden be schouwd, noch tijdens zijn leven noch bij zijn begrafenis En, als die voorwaarden niet naar den zin zijn van de socialisten dan moeten zij er zich toch maar bij neerleggen. Wij heb ben ook geen zeggenschap in de woorwaar- den, die de S.D.A.P. stelt voor het lidmaat schap harer partijen wij begeeren zulk een zeggenschap ook, natuurlijk, niet! Maar het niet meer lid zijn van de Kerk, het niet meer als katholiek be schouwd en bejegend worden, is niet in strijd met de leer en opvatting der Kerk, dat „menschen te goeder trouw kunnen zijn"; dat niemand ooit kan uitmaken, „wat er, zelfs nog op het uiterste moment, in een ziel kan omgaan". Dit moest toch ook voor een socialistische redactie klaar zijn als de lichtste dag! Haar onwetend heid in deze is wel heel erg grof. BINNENLAND UITVOERING CRISIS-ZUIVELWET. De consumptie-melk. Bij Kon. besluit (Stbl. 475) is bepaald, dat het verkoopen, vervoeren en afleveren van oonsumptiemelk in de door den minister van Economische Zaken en Landbouw aan gewezen gebieden slechts is toegestaan op voorwaarde, dat daartoe vergunning is ver leend door de Crisis-7 jivel-Centrale. De Centrale is bevoegd voor die vergun ning de door den minister vastgestelde voorwaarden te stellen. De vergunning kan, ingeval van niet-nakoming van de daarvoor gestelde voorwaarden of indien de houder overigens de juiste uitvoering van de wet ernstig in gevaar brengt, to allen tijde door de Centrale worden gewei gerd of ingetrokken. Van dó weigering of de intrekking der vergunning staat den belanghebbenden bin nen 7 dagen na de mededeeling daarvan beroep open bij den minister. Het instellen van beroep heeft echter .geen schorsende werking ten aanzien van de oorspronke lijke beslissing. Wordt in beroep deze be slissing gewijzigd,, dan treedt de gewijzigde beslissing in de plaats van de aangevochten beslissing. Dit besluit kan worden aangehaald on der den titel van: Crisis-Zuivel-Besluit III en treedt in werking met ingang van he- UITVOERING CRISIS-VARKENSWET. De Minister van Economische Zaken en Arbeid heeft bepaald, dat voor het tijdvak tot 30 October de heffing, bedoeld in arti kel 6 van de Crisis-Varkenswet 1932, zal bedragen 9 cent per K.G. geslacht gewicht (evenals voor den vorigen termijn). MARGARINEPRIJS VERHOOGD. Met ingang van Maandag a.s. Op de Woensdag in Utrecht gehouden vergadering van den Alg. Ned. Zuivelbond deelde de regeeringscommissaris van de Rijkscrisis-zuivel-centrale mede, dat met ingang van Maandag a.s. de margarine in den handel zal kosten minstens 1.04 per K.G. Bovendien zal de uitkeering per liter melk met 3/4 vet gebracht worden op 5 1/2 cent. DE HUISSLACHTINGEN. Een schrijven van het R.-K. Werklieden- verbond. Het R.-K. Werkliedenverbond heeft zich, naar de „Volkskr." meldt, tot de regeering gewend met een schrijven, waarin het ver zoek „zoodanige maatregelen te willen treffen, dat eveneens degenen, die twee varkens houden en deze beiden zullen slach ten voor eigen gebruik, van de heffing zul len zijn vrijgesteld". Bovendien wees het Verbondsbestuur er op, dat voor grootere gezinnen (negen of meer personen b.'v.) het zeer wel te verdedigen zou zijn, töo te staan, dat drie varkens voor eigen gebruik gehouden worden, zonder dat bij slachting de heffing zal plaats hebben. Gezien de omstandigheid, dat de slacht tijd snel nadert, hoopt het Verbondsbe stuur, dat de minister spoedig een beslis sing ten gunste van de plattelanders neemt Boter. De crisis-zuiveloentrale deelt mede, dat de Leeuwarder-commissie-noteering voor boter is vastgesteld op 83 cent per K.G. ZEEVISCH EN GEZOUTEN HARING NAAR FRANKRIJK. Het contingent vastgesteld. Het met 1 October a.s. ingaande contin gent voor versche zeevisch en gezouten ha ring is door de Fransche regeering vast gesteld: Fijne versche zeevisch tijdvak 1 Octo ber31 December 1932 2850 uintalen; fijne versche zeevisch tijdvak 1 Januari31 Maart 1933 2850 quintalen; grove versche zeevisch tijdvak 1 October31 December 1932: 14000 quintalen; grove versche zee visch tijdvak 1 Januari31 Maart 1933 14000 quintalen; gezouten haring tijdvak 1 October31 December 1932: 10600 quin talen; gezouten haring tijdvak 1 Januari 31 Maart 1933 7000 quintalen. CONTINGENTEERING VAN STEENKOLEN. Onder de Belgische steenkoolproducen ten, vooral in de provincie Henegouwen, heerscht, aldus meldt men aan de „Tel.", groote onrust over een aan de Nederland- sche regeering toegeschreven plan om den invoer van Belgische, Duitsche en Engel- Bche steenkool te contingenteeren. De Haagsche correspondent van ge noemd blad verneemt bij informatie, dat inderdaad besprekingen gaanoe zijn over het vraagstuk van den import van buiten- landsche steenkolen. DE DUITSCHE C0NTINGEN- TEERINGEN. Besprekingen met de Duitsche Commissie zullen volgende week beginnen. Naar de „Msbd." verneemt zullen de be sprekingen tuaschen onze Regeering en een Duitsche Commissie over de nieuwe Duit sche Contingenteeringen begin volgende week te 's-Graven'hage een aanvang ne men. EEN VERZEKER INGSMOEILIJKHEID. De Nieuwe Boerhaave. De proefprocedure, gevoerd tusschen de curatoren van de gefailleerde verzekering maatschappij De Nieuwe Boerhaave eener zij ds en een verzekerde, aangewezen door de algemeene commissie tot behartiging van de belangen van de verzekerden bij die maatschappij anderzijds, is geëindigd. Zooals men zich zal herinneren, hebben curatoren de verzekerden bij genoemde verzekeringsmaatschappij aansprakelijk ge steld voor het liquidatie-tekort, dat bij de uitspraak van het faillissement aanwezig bleek te zijn De kantonrechter te Amsterdam was blij kens zijn vonnis van meening dat de ver zekerden niet als lid van een Onderlinge Verzekering Maatschappij konden worden beschouwd en derhalve ook niet aanspra kelijk konden worden gesteld voor het te kort. Curatoren gingen van dit vonnis in be roep bij de Amsterdamsche rechtbank, doch deze bevestigde het vonnis van den kantonrechter op dezelfde gronden. Van dit vonnis, dat 31 Mei j.l. werd uit gesproken, zijn curatoren niet in cassatie gegaan, zoodat het vonnis thans in kracht van gewijsde is. DE AARDAPPELMEEL-INDUSTRIE. Steun voor den oogst 1932 in overweging. Naar wij vernemen overweegt de Re geering een steunverleening aan den oogst 1932 van fabrieksaardappelen. Omtrent het door het „Hbld." gemelde plan der Regeering om 600.000 balen aard appelmeel uit de markt te nemen, valt, naar ons bij informatie bleek, nog niets met zekerheid te zeggen. Centrale Besturenbond van Zuivelhandel organisaties. Onder leiding van den heer W. Nijmeyer, voorzitter van den 's Gravenhaagsohen meikslijtersbond, vergaderden te Utrecht bestuurderen van een twintigtal organisa ties in den detailhandel van zuivelproduc ten, teneinde ingevolge den oproep, te ko men tot stichting van den Centralen Bond. Alle aanwezigen verklaarden zich in be ginsel bereid aan de oprichting van den oentralen besturenbond hun medewerking te verleenen en hun organisaties daartoo te adviseeren. De heer Nijmeyer stelde 1 October als definitieven beslissingsdatum, opdat begin October, wederom te Utrecht de bond de finitief kan worden geconstitueerd, waar toe inmiddels de noodige stappen zullen worden gedaan. Het secretariaat is gevestigd te 's Gra- venhage, Prinses Mariestraat 21. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De algemeene beschouwingen ter Vol kenbondsvergadering gesloten. (3de blad). Opstand in BraziliëT geëindigd? (3de blad). Een Russische duikboot met 35 man ge zonken. (BuitenL Berichten, 3de blad). BINNENLAND. De consumptiemelk onder de crisiszui- velwet gebracht, (late blad). Het R. K. Werkliedenverbond over het rapport-Weiter en de Regeer'ngsplannen. (2de blad). Contingenteering van steenkolen? (lete blad). HULDIGING GENERAAL SNIJDERS. De oud-opperbevelhebber van leger en vloot, generaal C. J. Snijders, is bij het be reiken van diens 80-jarigen leeftijd in het Kurhaus te Scheveningen gehuldigd. De huldiging werd bijgewoond door Prins Hendrik en door de Ministers Deckers en Dunner. Oud-Minister Van Dijk sprak namens een buidigingscomité den jubilaris toe en heriirfierde eraan, hoe onder leiding van generaal Snijder» de mobilisatie 1918 tref fend snol en regelmatig werd volbracht. Bpr. bood den generaal een legpenning aan in edel metaal, vervaardigd door Toon Du- pius met het inschrift: „Gij waakte van Augustus 1914 tot November 1918 voor 's lands veiligheid". Generaal önijders betuigde in een dank woord zijn erkentelijkheid voor do koning- lijko belangstelling en voor het grootsclie eerbetoon. Na deze huldiging „binnenshuis" werd de viering op de boulevard voortgezet bij het monument voor Leger en Vloot, in welk monument een gedenkplaat zou worden onthuld met de beeltenis van generaal Snijders. Do onthulling van do plaquette had plaat» door mevrouw Snijders. Vanaf een estrade werd vervolgens het defiló van mi litairen en burgers gadegeslagen. Na afloop van het défilé werd in het Kurhaus een drukbezochte receptie gehou den, waarbij vele burgerlijke en militaire autoriteiten den tachtig-jarige kwamen ge-* lukwenschen. DERTIG OPCENTEN OP DE INVOERRECHTEN. Alsof het wetsvoorstel reeds is aangenomen. Het Verbond van Nederlandsche Werk gevers deelt mede, dat gevraagd is op grond waarvan reeds thans Nederlandsche importeurs 30 opcenten op het tarief van invoerrechten moeten betalen. Geant woord kan worden, aldus wordt aan het Corr. Bureau gemeld, dat dit een indirect gevolg is van het voornemen van den mi nister van Financiën om de voorgestelde 30 opcenten op de invoerrechten na te vor deren van 29 September j.l af. Met het oog hierop zullen degenen, die aanvanke lijk de invoerrechten hebben te voldoen, dat zijn meestal de exporteurs, convooi- loopers en anderen, ter vermijding van ri sico en moeite reeds terstond van hun opdrachtgevers behalve de bestaande in voerrechten, .storting van 30 opcenten vra gen, Zij zijn dan zeker dat zij aan hun toekomstige verplichtingen tegenover de douane-autoriteiten kunne voldoen. Zoo doende heeft in dit geval de aankondiging van het voorstel tot navordering ten ge volge, dat gehandeld wordt, als ware het betrokken wetsvoorstel reeds aanvaard. Nieuw R.-K. Ziekenhuis te Venray. Naar de „Msbd." verneemt zijn er plan nen gerezen om in Venray een R.-K. Zie kenhuis te stichten. Dit ziekenhuis zou ge ëxploiteerd worden door dc Ecrw. Zusters Franciscanessen uit Roosendaal.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 1