WIJ VERWACHTEN
heel LEIDEN en OMGEVING
a.s. DINSDAG om 2 uur
Schitterende Straat- en Waterverlichting
OOK VOOR U a
STADSNIEUWS
SPORT
ONDERWIJS
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1932
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD PAG. 14
bij de OPENING des-
GROOTE GALONNEN RECLAME
ir A A Geschenken ter waarde van
en...|OUU fl. 10.000
zijn gratis beschikbaar S
Zie vooral annonce Maandagavond met volledig Winkelweek-Program
CRISISTOESTANDEN IN VROEGER
JAREN.
De historie herhaalt zich en er ia niets
nieuws onder de zon.
Wij moenen, dat wij die thans een econo
mische crisis meemaken bijzonder getrof
fen worden, in tegenstelling met de men-
schen uit „den goeden ouden tijd", maar
als men dc historie opslaat, ziet men dat
deze goede oude tijd even goed zijn tijden
van malaise en crisis heeft gekend.
De heer J. J. Planjer heeft onder boven
staande titel enkele losse notities gepu
bliceerd, door hem verzameld, voornamelijk
uit „De Geschiedenis ©ener Hollandscho
stad" van wijlen prof. P. J. Blok en uit
„De Geschiedenis van de Leidsche Laken
industrie" van prof. dr. H. W. Posthumus,
waaruit blijkt, dat ook onze vaderstad
eeuwen geleden zorgvolle tijden heeft ge
kend. Zelfs in de 14e eeuw lezen wij van
loonkwesties en molestatie van werkwil
ligen; in de 15e eeuw van ©en tarievenoor-
log, waardoor vooral de lakenindustrie ge
troffen werd; in 1431 van ©en dreigend
failliet van de gemeente Leiden, weike
door belastingverhooging moest worden
voorkomen, enz.
Ook in de 17e eeuw bestond hier te Lei
den een steunregeling voor werklooze „ge-
meene handwerx- en arbeytsluyden", ter
wijl wij in het boekje (dat nauwelijks 20
bladzijden telt) ten slotte nog lezen, dat
in Febr. 1815 Leiden 28.500 inwoners telde,
van wie in 1816 niet minder dan 10.600 ge
regeld werden bedeeld! Dan hebben wij
het nog zoo kwaad nietl
R. K. Metaalbewerkersbond, afd. Leiden.
Donderdag vergaderden de R. K. Metaal
bewerkers in het Bondsgebouw. De voor
zitter, de heer J. Giezen, opende de verga
dering met den Chr. groet en sprak een
woord van welkom tot een hoofdbestuurder
J. van Abbevê en de leden.
De notulen werden gelezen en onveran
derd goedgekeurd. Mededeeling werd ge
daan, van een schrijven van de „Leidsche
Installateurs-Vereeniging'', dat zij 31 Aug.
het contract, hetwelk 1 November 1932 ein
digt had opgezegd. De samenwerkende bon
den hadden aan het bestuur van bovenge
noemde vereeniging verzocht, zoo spoedig
mogelijk met de bespreking te beginnen
over het nieuwe af te sluiten contract.
Vervolgens werd voorgelezen de gevoerde
correspondentie met de Directie der N.V.
„Zilverfabriek Voorschoten". Uit dit schrij
ven bleek, dat de stemming onder het per
soneel der „Zilverfabriek'' minder gunstig
is. Volgens ontvangen inlichtingen op de
personeelsvergadering had de directie een
loonsverlaging doorgevoerd van ongeveer
25%. ©en cijfer hetwelk zoover bekend nog
in geen enkel bedrijf was toegepast. De per-
soneel-vergadering had dan ook den hoofd
besturen opgedragen met de directie der
„Zilverfabriek" de besprekingen te openen
voor ©en loonsverlaging op een basis van
10%.
Daarna werd de vergadering in kennis
gesteld, met het uitvoerig schrijven van het
hoofdbestuur over de contributie-verhoo-
ging van 5 cent per 1 October a.s.
Na al deze mededeelingen was het woord
aan den hoofdbestuurder J. van Abbevê.
Spreker deelde mede, dat aan de Directie
van Tieleman en Dros' conservenfabrieken
door de samenwerkende bonden een bespre
king was aangevraagd, in verband met het
groote ontslag van werklieden enz. Dat ein
de September de wachtgeldregeling zou
eindigen aan de Kon. Ned. Grofsmederij,
die voor het grootste gedeelte van het per
soneel zeer ongunstig was geweest. De
werkzaamheden die de bondsbesturen bij
de rijkswerkloozendienst en bij B en W. der
gemeente Leiden daarvoor hadden gedaan
werden aan de vergadering medegedeeld.
Uitvoering heeft spreker de vergadering
inlichtingen gegeven over het besluit van
het hoofdbestuur tot 5 cent contributie-ver
hooging per 1 October a.s. Het hoofdbe
stuur kon niet anders handelen. Wat men
voorheen over 6 jaar aan werk!oozen-uit-
keeringen uitbetaalde, moet nu in 1 jaar
uitbetaald worden.
En tot slot werd besproken de buitenge
wone Verbondsvergadering op 29 Sept. te
Utrecht te houden. Dan zal het „rapport-
Weiter" eens flink onder het mes worden
genomen. En het standpunt van de Ver
bondsvergadering over dit. rapport zal in
een adres aan de R. K. Kamerfractie en
aan de Tweede Kamer worden bekend ge
maakt.
Bij de rondvraag waren nog eenige
klachten over loonen, werkverschaffing en
wachtgeld Kon. Ned. Grofsmederij, waarna
sluiting volgde op de gebruikelijke wijze.
SLUITING VAN CAFé'S OP
3 OCTOBER A.S.
Namens den Burgemeester dezer ge
meente brengt de Commissaris van Politie
ter kennis van belanghebbenden, dat het
sluitingsuur voor drankinrichtingen in den
nacht van 3 op 4 October a.s. is bepaald op
1 uur.
Tot dat uur mogen houders van muziek-
vergunningen in hunne inrichtingen muziek
laten maken.
Degenen, die zich alsnog van zoo'n ver
gunning wenschen te voorzien, moeten een
daartoe strekkend verzoek vóór Donderdag,
29 September a.s. bij den Commissaris van
Politie hebben ingediend.
Biologenclub „Pater Bernsen".
De biologenclub der R. K. H.B.S., thans
genaamd Biologenclub „Pater Bernsen",
houdt volgende week Maandag en Dins
dag haar jaarlijksche biologische en geo
logische tentoonstelling in het schoolge
bouw, ingang Galgewater. De tentoonstel
ling is Maandag geopend van 79.30 uur
n.m. cn Dinsdag van 25 en 79.30 uur
namiddag.
Prof. Van Itallie 25 jaar hoogleeraar.
Prof. dr. van Itallie, hoogleeraar in do
artsenijbereidkunde en waarnemend recbor-
magnificus der Leidsche Universiteit, her
denkt morgen den dag, waarop hij 25 jaar
geleden het hoogleeraarsambt aanvaardde.
Ernstige aanrijding.
Hedenmorgen omstreeks 9 uur heeft op
het kruispunt VrouwensteegAalmarkt—
Boommarkt een ernstige aanrijding plaats
gehad. De 31-jarige J. W., ambtenaar bij
den Burgerlijken Stand, kwam op dat mo
ment uit de Vrouwensteeg om naar de
Kippenbrug te gaan, doch werd gegrepen
door een van de Boommarkt komende
luxe-auto, bestuurd door S. O. uit Am
sterdam. W. werd 10 M. op den radiateur
meegenomen en viel daarna van den wa
gen af, waarna het rechterwiel hem over
de borst ging. Ernstig gewond werd hij door
den E. H. D. naar het Acad. Ziekenhuis
vervoerd. Volgens ooggetuigen zou de auto
bestuurder te snel gereden hebben.
De Leidsche winkelstand.
In perceel Hoogl. Kerkkoorsteeg 9. heeft
de heer C. van Muyen een zaak geopend in
brillen, pendules en zilverwerken. De heer
v. Muyen, die aanvankelijk eenige jaren
in het klokken-vak was, heeft daarna een
opleiding voor opticien gevolgd. Men zie
de desbetreffende advertentie in dit num
mer.
Cursus Reddend Zwemmen der L. R. B.
Nu het zomerseizoen weer ten einde
raakt gaat langzamerhand het zwemmen
weer tot het verleden behooren. Toch kan
en mag de Leidsche Reddingsbrigade niet
stil zitten. Getracht zal dan ook worden
om, evenals het vorige winterseizoen, een
cursus reddend zwemmen te organiseeren
in de zweminrichting aan de Mauribskade
te den Haag. Dit kan echter alleen bij vol
doende deelname doorgaan. De kosten be
dragen slechts 15 cent per les van 1 1/2
uur. Men verplicht zich voor het gehee'e
seizoen. De lesuren zijn waarschijnlijk des
Zaterdags van 6 tot 7 1/2 uur n.m. Opgave
kan geschieden bij den heer W. Laman,
Kanaalstraat 50. Geeft u ook op aJs lid der
L. R. B. Contributie zwemmend lid mini
mum 0.50. Contributie lid min. 1.
T00NEEL.
„Monte Carlo" op 3 October.
Op 3 October zal in den Schouwburg een
voorstelling worden gegeven van „Monte
Carlo" van Ladislaus Fodor, den schrij
ver van „Juffrouw Kerkmuis".
De hoofdrollen worden vervuld door
Annie van der Lugt Melsertvan Ees, Jan
van Ees, Louis Gimberg e.a.
Bijwoning van dit stuk achten wij alleen
voor geestelijk volwassenen toelaatbaar.
Hedenmiddag te ruim 12 uur passeerde
Z. K. H. Prins Hendrik per auto de stad
naar Den Haag.
Openlucht-filmvoorstellingen.
Op verzoek van de Winkelw'ëekcommissie
der Leidsche Middenstands-Vereenigingen,
heeft het bestuur der afdeeling Leiden van
de vereeniging „Nederlandsch-Fabrikaat''
besloten, om, evenals het vorige jaar open
lucht-filmvoorstellingen te houden op het
Kaasmarktterrein.
De voorstellingen zullen gehouden wor
den op 28 September, 1, 3, 4 en 5 October
a.s. aanvangende te 8.30 nam. Verschillende
belangwekkende industrieele films zullen
worden vertoond, oa. op den eersten avond
het bedrijf der stedelijke lichtfabrieken,
Pluimveevoederfabriek P. Sluis te Wees-
perkarspel, bereiding van thee hier te lande
en in N.O.I. en van de firma Jan Jaarsma
Haardenfabriek te '«-Gravenhage.
Bovendien heeft het bestuur gemeend, ge
zien het resultaat van het vorige jaar, het
zakelijk succes der winkeliers te vergrooten,
door voor hen een doeltreffende reclame op
met witte doek beschikbaar te stallen.
-De gelegenheid hiervoor is opengesteld
tot uiterlijk Dinsdagmorgen 12 uur bij den
propagandadist Schutterstraat 10a te Lei
den.
Gistermiddag is de 6-jarige G. j. b. uit
do Korte Langestraat op het Havenplein
in een schuit gevallen. Hij liep een snij-
wonde op aan den linkerwang en werd door
i den E. H. D. naar het Acad. Ziekenhuis
vervoerd ter behandeling.
Vereeniging Motordienst Leiden.
Op de gisteren in Hotel „Den Burcht' ge
houden algemeene vergadering werd na
verkiezing \an een 2den voorzitter wegens
ontstentenis van den voorziter, den heer
A. Kater, die reeds mondeling te kennen
had gegeven zijn voorzitters-ambt wegens
drukke werkzaamheden nedert te leggen,
den heer H. M. Verhulst het presidium der
vergadering opgedragen.
Door den heer G. Hoppezak werd een
keurig uitgewerkt verslag uitgebracht over
de j.L gehouden feestelijke bijeenkomst,
waarop vele landstormers aanwezig wa
ren geweest. Na dankzegging door den
voorzitter, werd besproken eventueel© me
dewerking aan de op 1 Oct. a.s. te houden
Taptoe in samenwerking met den B. V. L.,
wier oommdt., de heer E. Raams, aanwezig
was. Tijdens deze besprekingen gaven meer
dan de helft der aanwezigen zich op mede
te werken en werd bij acclamatie besloten
de overige leden der Verg. en der sectie
per rondschrijven op te wekken mede te
doen.
Over het punt: te houden bijeenkomst
werd druk gediscussieerd, en besloten, dat
op de e.k. algemeene vergadering het be
stuur met definitieve voorstellen zal ko
men.
De commissie van kascontrole bracht bij
monde van den heer Raams, verslag uit be
treffende hare bevindingen; de penning
meester werd na dankzegging gedéchar-
geerd.
De rondvraag liet eenige belangrijke
punten naar voren komen, welke deels af
gehandeld, deels in handen van het be
stuur ter afdoening werden gesteld.
Namens het blad Motorstorm, het lijf
blad der leden V. M. C„ was een der ver
tegenwoordigers aanwezig, die op verzoek
van den voorzitter uitmuntend uiteenzet
te, dat daadwerkelijke steun gewenscht
was, om het blad steeds ten volle tot zijn
recht te doen komen. De aanwezige leden
toonden dit ten deele door het nemen van
een jaar-abonnement en het steunen met
advertenties. De voorzitter wees op de
belangrijkheid dezer zaak, n.L het handha
ven >an het eigen orgaan.
Te plan. 11 uur werd de vergadering
door den voorzitter gesloten onder dank
zegging voor de betoonde medewerking
der leden tegenover hen, die onvoorbereid
plotseling voor het leiden dezer belangrijke
vergadering werd geplaatst, met mede-
dankzegging aan den wnd. sectie-oommdt.
en den oommdt. der B. V. L.
Voor het examen politie-diploma (met
aanteekening) van den Alg. Ned. Politie
bond is geslaagd de heer C. Verkerk, voor
het gewoon diploma de heer M. J. Verha
gen, beiden alhier.
voetbal
Leidsche Politie Sportvereeniging.
Het bestuur der Leidsche Politie Sport
vereeniging is thans als volgt samenge
steld: Inspecteur G. H. van der Ham, le
voorzitterD. Slot, 8e voorzitterJ. de
Boer, le secretaris; N. L. Segaar, 2e secre
taris; J. B. Straathof, penningmeester; J.
Vleerbos, commissaris en C. van Hoeyen,
commissaris.
Het secretariaat van de afdeeling voet
bal bijft geveestigd bij den heer G. H. van
der Ham, Rijn- en Schiekade No. 96a.
Welterrapport „ondeskundig"!
Het Hoofdbestuur van de Unie van
christelijke onderwijzers heeft zich in zako
het rapport-Welter met een memorie tot
den ministerraad en de Tweede Kamer ge
wend, waarin op de ondeskundigheid wordt
gewezen, waarop in het rapport de onder-
wijsbezuinigingen zijn behandeld.
Nadat in het algemeen is opgemerkt,
dat het door de commisie verstrekte cij
fermateriaal geen betrouwbare basis is
voor de geformuleerde voorstellen en is
vastgesteld, dat het vertrouwen in geraam
de cijfers door wat zich tijdens en na de
bezuinigingen van 19231924 heeft afge
speeld, in de kringen van ambtenaren en
onderwijzers uitermate is geschokt, schrijft
het bestuur, dat nationale zorgen natio
naal gedragen moeten worden en dat in
elk geval met de betrokkenen vooraf over
leg gepleegd had moeten worden.
De verhoogde leerlingenschaal wordt zoo
nadrukkelijk mogelijk verworpen mede om
dat de er uit voortvloeiende verbouwings-
kosten de bezuinigingen illusoir maken. De
maatregelen ten opzichte van het buiten
gewoon onderwijs, dat ten bate der meest
gehandicapten in den strijd om het be
staan is ingericht, hadden achtewege moe
ten blijven. De concentratie der scholen
wordt ten sterkte ontraden. De berekenin
gen der commissie dienaangaande missen
elke reëele basis, elk der door haar ge
noemde getallen is aanvechtbaar. Boven
dien staan tegenover eventueel© geringe
bezuinigingen nieuwe uitgaven aan ver-
bouwingskosten enz. De wezenlijke bezui
niging wordt op zijn zachtst genomen pro
blematisch.
De voorstellen om voor de beide laagste
klassen een speciaal soort onderwijzeres
sen te creëeren worden afgewezen. Hier gaf
niet de wil, goed onderwijs te verschaffen,
den doorslag maar de zucht om a tout
prix te bezuinigen. De lyrische ontboeze
ming over „de sfeer der moederlijke zorg"
en, „vrouwelijke eigenschappen" zijn al te
doorzichtig en maken geen indruk.
Op dezelfde wijze worden de andere
voorstellen der commissie onder de loupe
genomen, terwijl daarnaast enkele objec
ten worden aangewezen, waarop naar de
meening van het bestuur op reëele wijze
zou te bezuinigen zijn, wanneer daarover
overleg met organisaties plaats heeft.
DE AVONTUREN VAN EEN VERKEERSAGENTJE.
577. Maar de ijzeren staven, welke door het matroosje
naar het bosch zouden worden gebracht, waren wat al
te zwaar voor hem. Tot zijn grooten schrik leit hij ze
vallen, juist boven het wachtlokaal van de nachtwach
ten, die het kasteel moesten bewaken.
578. Met donderend geraas vielen de tralies door het dak
van het wachthuis en verschrikt vlogen de officier en
zijn mansohappen uit de deur, sohreeuwend dat er on
raad was. Een van de soldaten wilde door het venster
het huis verlaten, maar omdat hij zoo dik was, bleef hij
in de opening steken.