S)e £eld6cli^0oii^cMit
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1932
No. 7310
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
EEN BEGROOTINGSTEKORT VAN
148 MILLIOEN.
BINNENLAND
23ste Jaargang
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week MM f 2.60 per kwartaal
Franco per pott f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeeiingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Besparingen, salariskorting, verhoogingen
invoerrechten, accijns en belastingen.
BLIJVENDE SALARISVELAGING
AFGEWEZEN.
Geen verlaging van werklooze-
steun in het vooruitzicht gesteld.
De Minister van Financiën, mr. D. J. de
Geer, heeft zijn „millioenennota" inge
diend.
Daaruit blijkt, dat er op de Rijksbegroo
ting voor 1933 een tekort is van 147.6^ mil
lioen gulden. Voor 125 millioen wordt dek
king voorgesteld door vier soorten maat
regelen. Deze zijn:
lo. Een besparing op de uitgaven tot
een bedrag van 57 millioen.
2o. Een salarisverlaging ad 14.5 mil
lioen.
3o.- Een versterking van de middelen
met 36 millioen.
4o. Een tegoedschrijving aan den dienst
voor 1933 van 18 millioen uit het reserve
fonds.
Er blijft alzoo een tekort van 22.1 mil
lioen, welk bedrag een gevolg is van het
tekort op de exploitatie der spoorwe
gen.
BEPERKING ÓP DE UITGAVEN.
Nagenoeg alle hoofdstukken der begroo
ting hebben hun aandeel in de besparing
geleverd. Daarbij is uiteraard gebruik ge
maakt van het rapport-Weiter.
BEZUINIGINGEN BIJ HET LEGER.
De vredessamenstelling van de land
macht zal aldus worden gewijzigd, dat de
opleiding van de dienstplichtigen van 8 re
gimenten infanterie zal geschieden bij de
16 overige regimentende beide Storm-
scholen worden opgeheven; de Normaal-
schietschool wordt opgeheven als zoodanig;
het eerste regiment onbereden artillerie en
twee treinafdeelingen worden opgeheven,
benevens één der drie schoolbatterijen en
de Rijkspostduivendienst. De duur der her
halingsoefeningen wordt met 4 dagen ver
kort.
De Rijkswerf te Hellevoet-sluis zal ge
heel woiden opgeheven, het Amsterdam-
sche marine-etablissement gedeeltelijk.
De rechtpraak zal aldus worden gecon
centreerd, dat 7 rechtbanken .en 48 kanton
gerechten worden opgeheven.
De concentratie van rechtspraak zal me
de tot bezuiniging leiden bij het gevange
niswezen (opheffing van huizen van bewa
ring) en bij de kinderbescherming (concen
tratie Voogdijraden).
Ook in de militaire strafrechtspraak en
de belastingrechtspraak is zij het op
beperkte schaal vereenvoudiging moge
lijk.
Verder komt in aanmerking de afschaf
fing van den dienst van deurwaarders in
strafzaken, het vervangen van het stelsel
van exploiten door mededeeiingen, door
bemiddeling van den postdienst.
Bij het gevangeniswezen is door de re
organisatie van den dienst der Rijkswerk
inrichtingen opheffing van qó gestich
ten te Hoorn en Gorinchem reeds een
besparing verkregen.
Ook bij het Rijkstucht- en opvoedings
wezen is door de opheffing van het Rijks
opvoedingsgesticht te Avereest reeds ver
mindering van lasten bereikt. Intusschen
zal een verdere terugbrenging van de in
derdaad zeer hoogere uitgaven van dezen
dienst worden verkregen door de perso
neelsformatie in die gestichten, evenals
vroeger, bij die der tuchtscholen te doen
aansluiten.
De subsidiën aan particuliere zorg op
het gebied der kinderbescherming zijn, in
verband ook met de kostendaling, vermin
derd, waarbij echter met groote omzichtig
heid is gehandeld.
Terwijl deze maatregelen een ten dee-
le in deze begrooting verwezenlijkte
vermindering van uitgaven brengen, is bij
de voorbereiding dezer begrooting tevens
in het oog moeten worden gehouden, dat
nieuwe of vermeerderde uitgaven onder de
bestaande omstandigheden niet kunnen
worden aanvaard.
In verband hiermede heeft de minister
tot zijn leedwezen moeten afzien van de
inwerkingstelling van de jeugdgevangenis
te Zutfen, die naar schatting voor 1933
een bedrag van 200.000 zou hebben ge
vergd.
De kosten ter zake van ondertoezicht
stelling van minderjarigen, die zich de
laatste jaren in steeds stijgende lijn bewo
gen, en, ondanks door den minister getrof
fen maatregelen, ook in 1932 het daarvoor
uitgetrokken bedrag zullen overschrijden,
heeft de minister voorshands niet willen
schrappen, in het vertrouwen, dat van do
zijde der kinderrechters begrepen zal wor
den, dat deze uitgaven binnen enge gren
zen zullen moeten worden gehouden, wil
niet buitenwerkingstelling van de thans
bij ondertoezichtstelling mogelijke bijzon
dere voorzieningen onvermijdelijk zijn.
Voor de psychopatenzorg was verhoo
ging van uitgaven voor 1933 niet te ont
gaan, doch ter voorkoming van verdere
stijging zal een voorstel worden gedaan
om de gevallen, waarin ter beschikking
stelling mogelijk is, te beperken.
Voorts zal een voorstel tot wijziging van
het tarief van gerechtskosten in strafzaken
worden ingediend, ten einde de zeer be
langrijke stijging, die deze post in de laat
ste jaren heeft vertoond, terug te brengen.
Betreft het vorenstaande de uitgaven,
op vermeerdering van inkomsten is de
minister eveneens bedacht. In verband
daarmede kan worden tegemoetgezien een
ontwerp tot wijziging der gratis procedure
in burgerlijke zaken, terwijl voorts voor
zieningen in overweging zijn betreffende
de invordering van gerechtelijke boeten en
aan opvoering zooveel mogelijk van het
verhaal ter zake van kosten van kinder
verzorging aandacht zal worden gegeven.
DIPLOMATIE.
Het aantal gezanten zal blijkens de thans
verschenen begrootingsstukken worden ver
minderd door wijziging in de diplomatieke
vertegenwoordiging te Athene, Cairo, Lis
sabon, Mexico, Warschau en Weenen.
MEER EN MINDER.
Wat de verschillende begrotingshoofd
stukken betreft, wordt in vergelijking tot
1932 voor 1933 geraamd:
voor de hooge colleges van staat f 52.434
minder;
voor buitenlandsche zaken f 336.581 min
der;
voor justitie f 1.946.439 minder;
voor binnenlandsche zaken f 1.986,228
minder;
voor onderwijs f 5.836.544 minder;
voor nationale schuld f 10.683.811 meer;
voor financiën f 1.631.395 minder;
voor defensie f 7.519.164 minder;
voor waterstaat f 10.187.361 meer;
voor economische zaken en arbeid
f 16.583.931 minder;
voor koloniën f 194.029 minder.
SALARISVERLAGING.
Een bedrag yan 14.5 millioen aan salaris
verlaging had de commissie-Weiter willen
vinden door de bestaande tijdelijke korting,
met depressie voor lager bezoldigden en ge
huwden, te vervangen door een definitieve
en uniforme korting van 8 pet. en door
daarnaast den bestaanden 3 pets aftrek
voor ongehuwden te vervangen door een
5pcts aftrek. De regeering wenscht het laat
ste punt over te nemen; het eerste niet.. Zij
is van meening, dat de driejarige korting
met depressie, zooals die verleden jaar
werd vastgesteld, ongewijzigd kan blijven.
Overneming van het desbetreffende voor
stel der commissie zou reeds thans vast
leggen dat de salarissen blijvend moeten
worden verminderd; zou de gedurende drie
jaren voorgenomen depressie tusschentijds
beëindigen en zou den pensioengrondslag,
welke tot dusver onveranderd bleef, in de
verlaging betrekken. De regeering ziet tot
een en ander niet voldoende aanleiding en
is daarom te rade gegaan, de vereischte
vermindering van lasten aan te brengen
door het bestaande verhaal der pensioen
premie voor het eigen pensioen met 5 pet.
te verhoogen en dus te brengen op 8 pet.
VERSTERKING VAN DE MIDDELEN.
Het bedrag van 36 millioen aan verster
king van de middelen wordt gevonden uit
de heffing gedurende een jaar van 30 op
centen op alle invoerrechten en op den bier
accijns (26 millioen) en uit de (aanhangige)
weeldevertenngsbelasting (10 million»). De
minister stelt verder de heffing van 30 op
centen op alle aanslagen in de Gemeente
fondsbelasting over het aanstaande belas
tingjaar in uitzicht; het aantal van 30 zal
voor de hoogere inkomens geleidelijk tot
150 stijgen. De opbrengst wordt geraamd op
24 millioen, waarvan 2'3 aan de begrooting
voor 1933 ten goede komt. Verder extra-
opcenten op de vermogensbelasting, ge
raamd op 3 millioen, waarvan ook 2/3 aan
1933 ten goede komt.
HET 'RfAPPORT-WELTER.
Geen verlaging van den werkloozensteun?
„Het rapport-Weiter bevat tal van ad
viezen, welke niet de gewone rijksbegroo-
ting betreffen, of althans niet tot een con
creet. voorstel tot besparing op die begroo
ting hebben geleid. Tot de hier bedoelde
adviezen behooren b.v. die welke gelden de
uitkeeringen aan de werkloozen. alsmede
verschillende maatregelen geheel of ten
deele rakende andere publiekrechtelijke
lichamen dan het Rijk. Sommige daarvan
zijn van zeer ingrijpenden aard. De regee
ring meent, dat het omvangrijke en nauw
gezette werk, door de commissie ook op al
zóódanige punten verrioht, en dat haar in
bepaalde gevallen gebracht heeft tot voor
stellen van reorganisatie, die, al zijn zij niet
van onmiddellijk belang voor het tegen
woordig budget, naar het inzien der com
missie op den duur tot belangrijke vereen
voudiging en dus besparing kunnen leiden,
een ernstig onderzoek verdient, al moet zij
zich haar oordeel in verschillende der hier
bedoelde aangelegenheden nog voorbehou
den".
SAMENVATTING
Om het tekort te dekken stelt de Regec-
ring voor:
1. Besparing f 57.000.00
2. Salarisverlaging f 14.500.000.
3. Bijdrage uit Reservefonds f 18.000.000.
4. Opcenten Gem..; ridsbel. (30 tot 150)
f 16.000.000.—
5. Dertig extra-opeen ten vermogen
f 2.000.000.—.
6. Opcenten invoerrechten bieraccijns
(30) f 26.000.000.—.
7. Weeldeverteringsbelasting f 10.000.000.
Totaal f 143.500.000
HET SPOORWEGTEKORT.
De minister van financiën wijst voorts op
het spoorwegtekort over 1932 als een der
donkerste punten op de rijksbegrooting. Dit
tekort zal, naar verwacht wordt, rond
f 26 millioen bedragen, terwijl f 5.5 mil
lioen hiervan, naar de vigeerende bepalin
gen, zal gevonden worden uit gelden, die
anders voor afschrijving bestemd zijn. De
regeering is met de directie der spoorwe
gen in overleg getreden tot het voorberei
den van maatregelen, om in 1933 het tekort
op de exploitatie dat op de Rijksbegroo
ting van 1934 zal drukken tot de geringst
mogelijke afmetingen terug te brengen. In
middels is het denkbeeld van het instellen
van een Rijksverkeersfonds bij de regeering
in overweging. Zij betwijfelde, of de ver
wachting juist is, dat een verhooging der
wegenbelasting het concurrentievermogen
der spoorwegen in die mate zou bevorderen,
dat het hun hierdoor mogelijk zou wor
den, na invoering van de noodige bezuini
gingen, hun exploitatierekening te doen
sluiten. Intusschen is de instelling van een
verkeersfonds mogelijk, ook zonder dat een
versterking van de wegenbelasting wordt
aangebracht.
In elk geval, en ook afgescheiden van
een eventueele in te stellen verkeersfonds,
zal het vraagstuk van het spoorwegtekort
in den eersten tijd de voortdurende aan
dacht van de regeering vorderen.
Intusschen is met de dekking van dit te
kort thans hoofdstuk IX der Rijksbegroo
ting voor 1933 moeten worden belast en
vormt deze dekking de oorzaak, dat er een
nadeelig saldo van f 22 millioen op het
Rijksbudget voor het volgend jaar blijft be
staan.
Het voorzitterschap der Tweede Kamer.
Hedenochtend om half elf heeft de com
missie uit de Tweede Kamer, daartoe door
den voorzitter aangezocht, aan H. M. de
Koningin de nominatie voor het voorzit-
terchap der Tweede Kamer aangeboden.
Op het vastgestelde uur kwamen de Ka
merleden in 4 auto's aan bij het Paleis
Noordeinde.
De heeren prof. Aalberse en van Dijk
waren in het ministerscostuum, dr. Vos en
baron van (Boetzlaer van Dubbeldam in
het costuum van Tweede Kamerlid, prof
Eerdmans droeg de professional toga, de
heer Schaepman was in uniform als ma
joor der Grenadiers en mr. Joekes in rok.
Voorts maakte mevrouw van Italille
van Embden deel uit der commissie.
J. J. C. AMENT. t
Zooals gemeld, is te Amsterdam, 68 jaar
oud, overleden de heer J. J. C. Anient, lid
van de Tweede Kamer en directeur van
den Limburgschen Land- en Tuinbouwbond
te Roermond.
Johannes Josephus Cornelus Ament werd
21 Mei 1864 te Stamproy in Limburg ge
boren. Te Rolduc werd hij opgeleid voor
onderwijzer, welk ambt hij van 1884 tot
1905 uitoefende, eerst aan de school te
Beegden, later als hoofd van de school te
Tungelrooy en onderwijzer aan de Nor
maalschool te Weert. Hij had intusschen
in 1896 de akte Landbouwkunde behaald
en zijn belangstelling voor dit vak bepaalde
zijn latere loopbaan. In 1905 verliet hij n.I.
het onderwijs om als zuivelconsulent iu
Limburg op te treden, totdat hij in 1918
benoemd werd fot Rcgeeringscommissaris
te Maastricht. Na twee jaar werd hij di
recteur van den Limburgschen Land- en
Tuinbouwbond en voorzitter van den Ziud-
Nederlandsöhen Zuivelbond.
Sinds 1922 maakt de heer Ament ook
deel uit van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal.
Zijn verdiensten werden erkend door zijn
benoeming tot officier in de orde van
Oranje Nassau, tot ridder in de orde van
den Nederlandschen Leeuw in 1930 cn tot
commandeur in de orde van Leopold II van
België in 1932.
De begrafenis zal te Roermond geschie
den.
Opvolger als Kamerlid.
Opvolger voor den Kamerzetel van den
heer Ament is dé heer J. H. Maenen.
EERSTE KAMER.
Nadat de griffie der Eerste Kamer voor-
i lezing heeft gedaan van het Koninklijk Be-
sluit, waarbij tot voorzitter der Kamer
j voor het zittingsjaar 1932/33 is benoemd
mr. W. L. baron de Vos van Steenwijk,
houdt deze de volgende rede:
J Zoo heeft het dan H. M. de Koningin ten
i vierden male mogen behagen, mij voor het
tijdperk eener zitting de leiding van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal toe te
betrouwen.
Mijne erkentelijkheid deswege zal door
voeld worden door een ieder, die weet hoe
na dat Hooge Collego van Staat mij aan
het harte ligt. Een lichaam, waarvan de
leden, op door mij niet genoeg te waardee-
ren wijze, den voorzitter bij de vervulling
van zijn ambt medewerking en steun ver-
leenen.
U zij daarvoor mijn oprechte dank ge
bracht.
Wel zijn het benarde bange tijden. Wil
len wij de moeilijkheden doorworstelen,
die op onzen weg liggen, ze te boven ko
men, dan zal het Nederlandsche volk in
zijn geheel, met ernstige bezinning, zich
hoe langer hoe meer daarvan bewust moo-
ten wo-den, gereed manhaftig groote offers
te brengen. Onafwijsbare voorwaarde om
eene betere toekomst, een mogelijk herstel
voor te bereiden.
En zoo is het onze dure plicht, de kracht,
den eerlijken moed to hebben der Natie,
zonder eenige verdoezeling, helder en klaar
voor oogen te stellen, dat de toestand in
hooge mate zorgwekkend is.
Derhalve zien, maar ook zeggen, waar
het op staat. Zulks na te laten waren sohnl-
digo verzuimenis, zou getuigen van poli
tieke inzinking en verwording.
Bovendien. Al geven wij ons volkomen
rekenschap van het „niets bestendigs hier
benêen", toch verlangen wij allen, ofschoon
het overig Europa grootendeels er reeds op
is teruggekomen, hier te lande vooralsnog
behoud van het parlementaire stelsel. Dit
zal zich echter slechts zoolang staande
kunnen houden als het Staatsbestel het
Staatsgezag onder zijn vigueur veilig zijn.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Hcover doet een beroep op Duitschland
om deel te nemen aan de Ontwapenings
conferentie. Henderson pleit voor het Duit-
sche standpunt. (2e blad).
Gandhi in hongerstaking. (2e blad).
BINNENLAND.
MILLIOENENNOTA EN STAATSBE-
BR00TING VOOR 1933 (1ste blad).
Verhooging van Duitsche invoerrechten.
(2de blad).
Ernstige relletjes te 's-Gravenhage.
Een agent verraderlijk gestoken. (3de blad
en Laatste Berichten).
Vlasfabriek te Appingedam afgpjrand.
(Gem. Berichten, 3de blad).
OMGEVING.
De officieele opening van het nieuw9
Raadhuis te Katwijk. (3de blad).
Daartoe is primordiale eiscfc, dat de leden
der volksvertegenwoordiging, zich van hun
ne kiezers volstrekt onafhankelijk gevoelen
de en betoonende. eerbied afdwingen.
Niet het minst door de wijze, waarop zij
den volke onomwonden, onverschrokken de
waarheid, des nondig de rwest harde, ja
pijnlijke, durven voorhouden.
Geve God, aan Wiens zegen alles is ge
legen, dat de Eerste Kamer der Staten-
Generaal haar zoo schoon verleden indach
tig, gedurende de zitting, welke heden aan-
vig, ook te dezen hare taak versta cn /c
met groote oprechtheid en nauwgezetheid
vervulle.
Deze rede werd door alle leden staando
aangehoord.
De voorzitter spreekt vervolgens
woorden van waardeering aan het adres
van de heeren v. d. Lande, Arntz, Dobbel-
mann en „last not least" mr. Rink, die na
veeljarige werkzaamheid zijn afgetreden,
als lid der Kamer.
Nadat mr. Van Lanschot (R.-K.)
namens de betreffende commissie rapport
heeft uitgebracht over do geloofsbrieven
van den voorzitter en nadat mededoeling
is gedaan van de beëediging door H. M. do
Koningin van baron De Vos van Steenwijk,
legt de heer mr. C. H. J. A. J a n s s e n do
L i m p e n s (R.-K.) in handen van den
voorzitter de vereischte eeden af.
De voorzitter wenscht den heer
Janssen de Limpens geluk met diens be
noeming.
De vergadering wordt gesloten.
WAAROM HET WEER ZOO
AFKOELDE.
AANVOER VAN KOUDE LUCHT.
Sedert het laatst van de vorige week,
toen nog warme zomerdagen voorkwamen
met een maximum-temperatuur van 25 gra
den Celsius, is het weer sterk afgekoeld,
vooral van Maandag op Dinsdag. De val
van de temperatuur was vooral groot bij do
minimum-temperatuur en bedroeg ongeveer
7 graden Celsius terwijl het maar weinig
gescheeld heeft of in den nacht van Maan
dag op Dinsdag was de eerste nachtvorst
opgetreden.
Het is een volkomen normaal verschijn
sel, wanneer in dezen tijd van het jaar het
weer snel koeler wordt. In den regel ver
loopt de daling van de temperatuur in dien
tijd sneller dan de stijging in de lente. Do
afkoeling der laatste dagen is echter het
gevolg van de omstandigheid, dat vrij plot
seling een koude Noordelijke luchtstroom is
doorgekomen, die over het grootste gedeel
te van Noordwest-Europa massa's koud©
lucht heeft aangevoerd. Deze koude lucht
stroom, uit het hooge Noorden komende,
werd het eerst Zaterdagmorgen bij Ysland
waargenomen. Een etmaal later was deze
stroom doorgedrongen tot Schotland cn Ier
land. Hij bereikte Maandagmorgen ons
land, hetgeen ook geheel overeenkomt met
de omstandigheid, dat het Maandagmorgen
veel koeler was dan een etmaal tevoren.
Met deze afkoeling, die vooral in tegen
stelling met het warme weer dat eraan
voorafging, zoo opvallend is, keerde de tem
peratuur terug tot het niveau, dat voor
dezen tijd van het jaar normaal is.
(Nadruk verboden).