23ste Jaargang
DINSDAG 19 SF.PTEMBER 1932
No. *309
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DE TROONREDE.
H.H. WINKELIERS!
5 Leidsche Winkelweek
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per poet f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verbuur, koop en verkoop f 0.50.
Een zeer korte Troonrede.
Als de Troonrede, die vandaag is uitge
sproken, géén enkele concrete aankondi
ging bevat van de wetgeving in het ko
mende parlementaire jaar, dan kunnen
daarvoor twee redenen bestaan.
Eerstens de wensch, om alle aandacht
te richten op den ernst van den tijd en
door niets die aandacht af te leidenom
in de Troonrede alléén op den voorgrond
te brengen dkt wat „de Natie vereenigt" of
vereenigen móet, n.l. de overtuiging, dat
het Vaderland een „duisteren tijd" be
leeft.
De tweede reden, waarom de Troonrede
dit jaar zóó sober is, dat wij er geen voor
beeld in de geschiedenis van kennen, kan
gelegen zijn in het feit, dat de Regeering
al haar plannen voor het komende jaar
kan mededeelen in de morgen verschijnen
de „Millioenen-nota" die trouwens toch
al de laatste jaren veel belangrijker en in
teressanter is dan de Troonrede. In de
„Millioenen-nota" zullen bekend worden
gemaakt de plannen der Regeering, die
zooals de Troonrede zegt veel van de
werkkracht en toewijding der Staten-Ge
neraal zullen vragen. In de „Milloenen-
nota" zal de Regeering bekend maken, hoe
zij wenscht gevolg te geven aan de „vol
strekte noodzakelijkheid" van het streven
om „de kosten der Landshuishouding met
de middelen in overeensteming te bren
gen".
Wij zien, vanzelfsprekend, naar de „Mil
lioenen-nota^' met groote belangstelling
uit.
Het Nederlandsohe Volk in al zijn lagen
moet zich de werkelijkheid onverbloemd
voor oogen stellen alleen dan zal de
ernstige wil, die de Regeering bezielt, om
met Gods hulp het schip van Staat in vei
lige haven te sturen, tot het doel leiden.
En in de Troonrede wordt er wel voor
gewaakt, dat geen enkel ongemotiveerd-
geruststellende voorspiegeling de werkelijk
heid verbloemen zal. Integendeel, van het
begin tot het einde wordt de toestand in
zeer donkere kleuren geschetst.
„In alle taken van volksbestaan bleef
de bedrijvigheid gestadig afnemen". De
werkloosheid plaatst de Overheid „voor
schier onoplosba r e m o e i 1 ij k-
h e d e n". De financieele toestand is
„zorgwekken d".
Er wordt in de Troonrede geen enkel
perspectief geopend op een beteren tijd in
de naaste toekomst. Integendeelgecon
stateerd wordt
„Nog steeds kondigen zich geen be
trouwbare teekenen van kentering- aan".
Dit is een treffende tegenstelling met
waarop wij gisteren meenden te moeten
wijzen met een passage uit de rede,
waarmede de Rector Magnificus der R.-K.
Handelshoogeschool te Tilburg prof. Grim-
bère zijn ambt heeft overgedragen.
Deze wees er op, dat er een opleving ko
men moet en dat daarvan reeds het
eerste gloren aan de kim wordt ge
zien.
Laten we hopen dat het door prof. Grim-
bère bedoelde „eerste gloren" wél een be
trouwbaar teeken van kentering is
De Troonrede bevat geen enkele con
crete aankondiging van de wetgeving in
het komende parlementaire jaar.
Verklaard wordt, dat in het bijzonder
het vraagstuk van de jeugdige werk-
1 o o z e n alle aandacht zal hebben.
Maar h oe de Regeering deze bijzondere
aandacht in een bijzondere zorg zal om-
zetten, vernemen wij niet.
Als terloops vernemen wij de toch
wel belangrijke verklaring, dat de Re
geering zich „nevens voortzetting van de
werkloozenzorg" voorstelt „handhaving van
het peil van sociale voorziening, in betere
tijden bereikt".
Moge inderdaad de wensch van de
Troonrede in vervulling gaan en onder ons
Volk op den voorgrond treden wat de Na
tie vereenigt, niet wat haar verdeelt. Op
dat zoo ons Volk met Gods hulp door de
branding van dezen tijd 'weer in veilige ha-
^jen komel
De Troonrede-werpt alle aandacht op den zorgvollen
toestand, waarin het Nederlandsohe Volk verkeert.
Er wordt nog geen enkel concreet Regeeringsplan aangekondigd.
De twee Communistische Tweede-Kamerleden roepen na de Troon
rede: „Weg met de Troon, weg met de Koningin waarna de
Staten-Generaal unaniem en geestdriftig het „Wilhelmus" zingt.
Vandaag, den derden Dinsdag in Sep
tember, is zooals gebruikelijk, de zitting
der Staten-Generaal op plechtige wijze ge
opend in een vereenigde vergadering der
beide Kamers.
De heer mr. W. L. Baron de Vos van
Steenwijk, die het voorzitterschap be
kleedt, opende, nadat de leden der Staten-
Generaal zich in de Ridderzaal op het Bin
nenhof vereenigd hebben, te half een
uur de vergadering en deed door don
griffier van de Eerste Kamer voor
lezen het koninklijk besluit, houdende
zijn benoeming tot voorzitter van de Eer
ste Kamer gedurende de zitting, welke he
den zou aanvangen.
De voorzitter benoemde vervolgens
een oommis-sie, die Hare Majesteit de Ko
ningin in het gebouw zal ontvangen en uit
leiden. Deze commissie bestaat uit de vol
gende Kamerleden: de Eerste Kamerleden
prof. van Embden, Blomjous, mr. de Veer,
prof. Steger en Koster en de Tweede Ka
merleden Snoeck Henkemans, Fleskens,
Zijlstra, de Wilde, mevr. Bakker-Nort,
Boon, Tilanus, mej. Meijer, Knottenbelt en
Kortenhorst.
Voorzitter der commissie was prof. van
Embden.
De Ministers, hoofden van Ministerieele
Departementen, en de leden van den Raad
van State vereenigden zich te één uur
mede in de Ridderzaal.
Hare Majesteit de Koningin, vergezeld
van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins
der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg,
en van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses
Juliana, kort daarna in de Ridderzaal aan
gekomen, wordt door de Commissie in do
vergadering binnengeleid, neemt plaats
op den troon, en houdt, terwijl ter rechter
zijde van Hare Majesteit Zijne Konink
lijke Hoogheid de Prins der Nederlanden
en ter linkerzijde Hare Koninklijke Hoog
heid Prinses Juliana der Nederlanden
plaats namen de volgende rede:
In dit plechtig oogenblik, Leden
van de Staten-Generaal, nu een
nieuwe zitting van de Volksverte
genwoordiging een aanvang neemt,
richten Mijne gedachten zich meer
dan ooit op den duisteren tijd, dien
het Vaderland beleeft.
De ernstige wil, die de Regeering
bezielt, met Gods hulp het schip
van Staat in veilige haven te sturen,
kan slechts leiden tot het doel, in
dien ons Volk in al zijn lagen zich
de werkelijkheid onverbloemd voor
oogen stelt.
Zonder voorbeeld in de geschiede
nis zijn de economische verhoudin
gen over heel de wereld ontred
derd; onweerstaanbaar grijpen de
gevolgen der crisis steeds verder
om zich heen en nog steeds kondi
gen zich geen betrouwbare teekenen
van kentering aan.
Moederland en Overzeesche Ge
westen zien hun welvaart ernstig
ondermijnd. Nieuwe belemmeringen
in het handelsverkeer tusschen de
volkeren werden toegevoegd aan de
vele, welke reeds ten vorigen jaie
de crisis verscherpten.
In alle takken van volksbestaan
bleef de bedrijvigheid gestadig af
nemen; handel, scheepvaart en vis-
scherijen zijn evenzeer getroffen als
nijverheid en land- en tuinbouw.
Herstel van internationaal ruilver
keer wenscht de Regeering te be
vorderen door verdragen, die een
ruimer geest ademen. Daarnevens
moet zij bij voortduring bedacht blij
ven op afwending- van de gevaren,
waarmede buitenlandsche maatrege
len den afzet van onze voortbreng
selen bedreigen.
Zijn reeds tal van noodmaatrege
len tot stand gekomen om ineen
storting van onmisbare bedrijfstak
ken te verhoeden, nieuwe regelin
gen met hetzelfde doel zullen moe
ten volgen.
De werkloosheid, bron van zoo
veel leed, heeft een nooit gedach
ten omvang aangenomen. Zij plaatst
de Overheid voor schier onoplos
bare moeilijkheden, niet het minst
van gcldelijken aard. De Regeering
zal haar voortdurende zorg ook in
de toekomst aan dit maatschappelijk
euvel geven; het zoo noodzakelijk
herstel van het bedrijfsleven zal
haar daarbij tot richtsnoer blijven.
In het bijzonder zal ook het vraag
stuk van de jeugdige werkloozen
alle aandacht hebben.
Nevens voortzetting van de werk
loozenzorg stelt handhaving van het
peil van sociale voorziening, in be
tere tijden bereikt, de uiterste
eischen aan het z' ozeer verminder
de draagvermogen ;ier Natie.
De sterke daling van het nationaal
inkomen en de diepe inzinking, wel
ke het economisch leven vertoont,
oefenen een noodlottigen invloed op
de opbrengst van 's Rijks middelen.
De financieele toestand is dienten
gevolge zorgwekkend. Veel zal van
Uw werkkracht en toewijding ge
vergd worden, opdat tijdig de meest
dringende maatregelen tot stand ko
men. Ik weet, dat het beroep, dat
ten deze op Uw medewerking zal
worden gedaan, niet vergeefsch zal
zijn en Ik vertrouw, dat het gemeen
overleg tot een uitkomst zal leiden,
die aan den ernst van den toestand
beantwoordt.
Ook in de Overzeesche Gewesten
wordt er krachtig naar gestreefd de
kosten der Landshuishouding met
de middelen in overeenstemming te
brengen. Het feit, dat meer en meer
in alle maatschappelijke kringen de
overtuiging doordringt van de vol
strekte noodzakelijkheid van dit
streven, versterkt de verwachting,
dat ondanks alle bezwaren, het doel
zal worden bereikt.
Evenzeer als in de donkerste da
gen zijner roemrijke geschiedenis
behoeft ons Volk thans eendracht
ter ontplooiing van al zijn stoffelijke
en zedelijke krachten. Op den
voorgrond trede daarom wat de Na
tie vereenigt, niet wat haar ver
deelt.
Met de bede, dat Gods hulp Mijn
Volk sterke en met den wensch dat
God Zijn zegen aan Uwen arbeid
moge schenken, verklaar Ik de ge
wone zitting der Staten-Generaal
geopend.
Na het uitspreken dezer rede, roepen
de twee communistische Kamerleden (de
leden der S.D.A.P. zijn, zooals vorige jaren,
niet aanwezig): „Weg met de Kroon, weg
met de Koningin". Unaniem en geestdriftig
werd door alle aanwezigen het Wilhelmus
gezongen, dat de hernieuwde pogingen van
de communisten overstemde. De commu
nistische Kamerleden, de Visser en Wijn
koop, waren ook bij de binnenkomst van
de Koningin niet van hun zitplaatsen op
gestaan.
Hare Majesteit de Koningin, vergezeld
van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins
der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg
en van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses
Juliana en voorafgegaan door de Commis
sie, verlaat, onder het zingen van het Wil
helmus, de vergaderzaal. Toen de Koningin
op het bordes verscheen, om in den Gouden
Koets te stappen, werd het Wilhelmus
buiten meegezongen en H. M. werd geest
driftig toegejuicht.
De voorzitter sluit, nadat de Commissie
in de zaal is teruggekeerd, de vereenigde
vergadering.
DE KONINKLIJKE STOET.
AANKOMST EN VERTREK.
Met den traditioneelen luister heeft de
Koningin zich heden, evenals ten vorigen
jare, vergezeld door den Prins en Prinses
Juliana, naar het Binnenhof begeven ter
plechtige opening van de zitting van de
Staten-Generaal.
Als steeds heerschte reeds in den vroe
gen morgen een buitengewone levendigheid
in de binnenstad. Treinen, bussen, trams
en auto's brachten heele drommen van
buiten aan, die den Koninklijken stoet
kwamen aanschouwen. Vele particuliere
woningen, vooral die, welke gelegen wa
ren aan den weg, welke de stoet zou vol
gen, hadden de vlag uitgestoken.
De menigte, die zich bij het Paleis in
het Koordeinde had opgesteld om daar het
vertrek en de terugkomst van den stoot
af te wachten, kon <ie Koningin reeds vóór
één uur het oogenblik van afrijden van
den stoet van het Paleis hartelijk toe
juichen, toen deze per auto van den Rui-
gen Hoek, waar zij verblijft, kwam aanrij
den. Voorts viel daar de aankomst gade
te slaan van de eerewacht vóór het Pa
leis, ditmaal bestaande uit een compagnie
Wielrijders van honderd man, onder ne
vel van een kapitein, met het regiments
vaandel. Deze eerewacht, waarvan als naar
gewoonte, de Koninklijke Militaire Kapel,
met de trompetters van het regiment deel
uitmaakte, stelde zich ter weerszijden van
het Paleis op om daar de Koninklijke Fa
milie bij het vertrekken van den stoet de
militaire eerbewijzen te brengen.
Bij deze eerewacht bevond zich de com
mandant van het Regiment Wielrijders,
luitenant-kolonel H. C. G. Baron van La-
wick, met zijn adjudant.
Daar zag men ook, ongeveer een haif
uur vóór het vertrek van den stoet, de de
tachementen cavalerie aankomen, aange
wezen om den stoet te openen en te sluiten
en vervolgens de officieren der landmacht
van het Militaire Huis der Koningin, allen
te paard, wien onmiddellijk achter het Ko
ninklijk Staatsierijtuig, een plaats in den
stoet was aangewezen.
Eindelijk werden de kijklustigen nabij
het Paleis voor hun wachten op het ver
trek schadeloos gesteld door het aanrijden
van de galakoetsen en de schitterende
Gouden Koets, waarin de Koninklijke Fa
milie straks zou plaats nemen.
Ter opening van den stoet, die onder
algemeen© leiding stond van R. F. O. S.
Baron Bentinck, eersten stalmeester van
de Koningin, was een detachement aange
wezen van het 2e regiment Huzaren, sterk
45 ruiters, onder bevel van een ritmeester,
met den regimentsstandaard en het muziek
korps der huzaren, dat gedurende den tocht
muziek ten gehoore bracht. Do Regiments
commandant, luitenant-kolonel A. Die-
mont, en diens adjudant reden met dit de
tachement mede.
Onmiddellijk daarop volgden, in gala
livrei, een rijknecht-majoor en twee rij
knechts te paard.
Daarachter kwam de eerste1 der met
twee paarden bespannen galakoetsen,
waarin de Kamerheer-Ceremoniemeester
der Koningin, R. A. Baron van Harden-
broek van Hardenbroek gezeten was. Naast
elk portier ging één lakei.
Hierop volgde een tweetal gala-koetsen,
waarin acht Kamerheeren volgens rang van
benoeming gezeten waren; naast elk por
tier gingen twee lakeien.
In de eerste dezer koetsen, de tweede
in den stoet, hadden plaats genomen de
Kamerheer in gewonen dienst Jhr. A. G.
Sickinghe, de Kamerheeren in buitenge
wonen dienst Jhr. mr. W. M. de Brauw, mr.
W. J. Baron v. Lynden en mr. J. C. Baron
Baud, dienstdoende ter beschikking van
Prinses Juliana.
In de volgende, derde galakoets waren
gezeten de Particulier Secretaris van de
Koningin, F. M. L. Baron van Geen en de
Kamerheeren in buitengewonen dienst Jhr.
H. J. Repelaer van Driel, Thesaurier van
de Koningin, mr. S. B. W. Graaf van Lim
burg Stirum en W; H. Baron Taets van
Amerongen van Woudenberg.
De vierde galakoets bood plaats aan do
grootofficieren G. Ch. Baron Snouckaeit
van Schauburg en gep. luitenant-generaal
Jhr. C. L. van Suchtelen van de Haare.
In de vijde galakoets waren gezeten de
Grootmeesteres, mevrouw G. C. Gravin van
Lynden van Sandenburg en de dienstdoen-
i de dame du palais mevrouw C. E. de
l Brauw, geboren Jonkvr. van Reenen.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Op de Britsche antwoordnota zal de
Duitsche regeering evenmin antwoorden
als op die van Frankrijk. (2de blad).
Weer een nieuwe partij in Duitschland.
(2de blad).
BINNENLAND.
De opening der Staten-Generaal. (1ste
blad).
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
(Kerkn., 2de blad).
Overleden is het Tweede Kamerlid J. J.
C. Ament. (1ste blad).
Wederom verscheidene doodelijke ver
keersongelukkon. (Gem. Ber., 3de blad en
Laatste Berichten).
LEIDEN.
Vergadering van R. K. Boeren en Tuin
ders voor meerdere practische vertegen
woordiging in de Tweede Kamer. (Pag. 6.)
De komende feestelijkheden in de Sleu
telstad. (Pag. 7).
U denkt wel aan de
VERGADERING der
hedenavond in de Kleine Stadszaal
In de zesde galakoets volgde do Opper-
ceremoniemcoster, gep. genoraal-inajoor J.
H. F. Graaf Du Monceau,
Naast elk portier van al deze rijtuigen
gingen twee lakeien.
Nadat al deze galakoetsen waren weg
gereden kwam het groote oogenblik: het
voorrijden van de met acht paarden be
spannen Gouden Koets.
Op dat oogenblik stak een militair, bij
één der vleugels van het Paleis geposteerd,
een stok met een Oranjevlaggetje op, het
gebruikelijke sein, op dezelfde wijze aan
vele andere militairen tot aan het Malie
veld doorgegc\ien, tot het lossen van het
eerste der tijdens den duur der plechtig
heid afgegeven minuutsohoten uit de op het
Malieveld opgestelde batterij der le Artil
leriebrigade, bestaande uit 4 vuurmonden.
Onder het daveren van het eerste schot
presenteerde de eerewacht het geweer en
terwijl de Koninklijke Militaire Kapel zacht
en plechtig het Oude Wilhelmus inzette,
stapten de Koningin, de Prins en Prinses
Juliana onder het gejubel der muziek ui
de Gouden Koets, die zich daarop statig
in beweging zette. Naast elk der acht paar
den, waarmede de koets bespannen was,
ging een koetsier en aan elke zijdo van de
koets liepen vier lakeien.
Alle vorstelijke personen waren getooid
met het lint van het Grootkruis van den
Nederlandschen Leeuw.
Ter rechterzijde van do staatsiekoets
reed tt paard de chef van het Militaire
Huis der Koningin, de gep. vicc-admiraal
F. Bauduin, ter linkerzijde de Gouverneur
der Koninklijke Residentie, luitenant-ge
neraal Jhr. W. Röell, commandant van het
veldleger. Beiden reden een weinig achter
het portier.
Achter de Gouden Koets reden te paard
twee aan twee de adjudanten der land
macht in buitengewonen dienst, gep. lui
tenant-generaal Jhr. E. J. M. Wittert, re-
serve-luitenant-genoraal J. H. Borel, gep.
generaalmajoor II. C. J. ter Beek en H. G.
Rambonnet, rescrve-luitenant-kolonel W.
Froger en W. G. van Hoogenhuijze en ma
joor A. R. W. Gey van Pittius; de adju
danten in gewonen dienst kolonel Jhr. C.
M. Storm van 's Gravesande, luitenant
kolonel Jhr. W. Laman Trip, adjudant van
den Prins, luitenant-kolonel W. C. M. de
Jonge van Ellemeet, majoor van het Ne-
derlandsch-Indische leger O. O. van Res
teren en de ordonnans-officieren ritmees-
