BERICHT.
23ste Jaargang
ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1932
No. 7307
3)e £eid^clve(2oii4omt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
.Bij onze Agenten 20 cent per week f 2,60 per kwaijaal
Franco per poet f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
KAPELAAN R. NIEVEEN VAN DIJKUM
Twaalf en een half jaar Kapelaan
der Mon Père.
R. Nieveen van Dijkum her
denkt Maandag 19 September den -dag,
waarop hij vóór l^1/* jaar benoemd werd
tot kapelaan aan de kerk van O.'L. V. He
melvaart .alhier. Plechtig wordt dit feest
morgen, Zondag, kerkelijk gevierd.
Twaalf en een half jaar kapelaa in één en
dezelfde parochie: 't gebeurt wel meer,
maar niet dikwijls, dat een kapelaan zóó
„hokvast" is, want het is een heele tijd
twaalf en een half jaar en gedurende al die
jaren hebben de parochianen der Mon Père-
kerk mogen profiteeren van zijn vele gaven
van geest en hart.
Geen wonder dan ook, dat zij zich blijde
hebben opgemaakt, om hem te huldigen en
om door een passend parochiegeschenk hun
erkentelijkheid te toonen voor bet vele
werk, dat hij in de afgeloopen jaren onder
hen en ook buiten de parochie heeft ver
richt.
Dankbaar kunnen getuigen van zijn zor
gen en toewijding, van zijn arbeid en liefde,
van zijn wijze raadgevingen en zijn warm-
kloppend priesterhart het St. Elisabetii-
Gasthuis alvorens dit een eigen rector had,
het St. Franciscus-patronaat en het gewone
parochie-patronaat, de R. K. sport in haar
eersten wiege-tijd, de Vriendenkring van
het Allerh. Sacrament, de R. K. Harmonie
„Perosi", nu reeds de R. K. Verkenners,
vooral ook het Zangkoor der parochiekerk:
mannen- en jongenskoor, dat hij als Direc
teur tot steeds grooter bloei opvoerde en
waaraan hij uren en uren wijdde, onver
moeid, na drukken dag, de repetities leidend
in zachte gestrengheid en gestrenge zacht
heid -met overgroote liefde voor de kunst
in den dienst van God.
En om het geloovige volk te brengen t-ot
nog grooter en intensiever deelname aan
het H. Sacrificie der Mis, wist hij met
schier bovenmenschelijk pogen den volks
zang ingang te doen vinden bij de Zondags-
Hoogmis, waar nu de geloovigen medezin
gen en medeantwoorden bij de gebeden van
den offerenden priester en staan of zitten
of knielen volgens de voorschriften der H.
Liturgie. Dat is het werk geweest van ka
pelaan Nieveen van DijkumMaar zijn
grootste glorie en zijn troetelkind is de
Maria-Congregatie, waarvan hij maakte
een model-Congregatie, zooals er weinige
zijn. Die jongens en jongemannen der Ma
ria-Congregatie dat zijn „z ij n jongens"
en dankbaar erkennen zij 't en herhaal
delijk reeds hebben zij dit getoond hoe
zeer zij waardeeren alles, wat hij daarin en
daarbuiten voor hen doet, ook daarbuiten:
want voor hen is hij de vraagbaak, de groo-
te raadsman, tot wien zij zich vol vertrou
wen wenden, de vader, die weet te steunen
en te sterken en te bemoedigen in dien
moeilijksten tijd van het menschenleven,
den tijd der rijpende jeugd. Hoe nauw die
Maria-Congregatie hem aan 't harte ligt,
blijkt wel hieruit, dat de directeur het een
ellende vindt, als door een of andere kerke
lijke feestviering, zijn Congregatie-bijeen
komst moet wegvallen.
Zoo heeft kap. Nieveen van Dijkum ge
werkt en werkt hij nog in het openbaar,
gezien door de wereld, maar hij zelf en on
telbaar velen weten, en dat weet de we
reld niet wat hij als priester doet in
biechtstoel en in huisgezin, in de huisgezin
nen der welgestelden en der armen, der ar
men vooral.
In dankbaarheid voor dat alles zal er
morgen een heel bijzonder gebed in de pa
rochie opstijgen voor zijn welzijn, voor
Gods zegen over zijn persoon en over zijn
priesterlijken arbeid met de bede tot O. L.
Heer, dat kap. Nieveen van Dijkum tot zijn
pastoorsbenoeming toe moge blijven de ge
lukkige en gelukbrengende kapelaan der
Mon Përe-kerk. Dat gebed moge verhoord
worden door God!
DEKEN HOMULLE.
ONZE AANSTAANDE
UNIVERSITEITS-ZONDAG.
Sinds jaren heeft Italië zijn „Giornata
universitaria". Onder bescherming en aan
moediging van Z. H. den Paus. De univer-
siteits-dag is daar gesteld op Passie-Zon-
'lag; in alle kreken wordt de aandacht ge
vestigd op het hooge belang van de Katho
lieke universiteit, er wordt gebeden voor
haar groei en bloei, er wordt geldelijke
steun gevraagd voor onderhoud en uit
breiding, Zoo worden verschillende doel
einden tegelijk bereikt: het besef, dat de
Katholieke universiteit primair een groot
geestelijk belang is, wordt verlevendigd
bij het volkde overtuiging wordt gesterkt
dat zij een gemeenschapsbelang is, dat dus
allen ter harte moet gaan; de offerzin
wordt geprikkeld om dat gemeenschappe
lijk ideaal te helpen verwezenlijken.
In een brief, gedateerd 10 October
1928, heeft de Paus aan het Hoogwaardig
Episcopaat van de Vereenigde Staten voor
gesteld dit voorbeeld te volgen. Hij ver
zoekt om één Zondag aan te wijzen als
„Universiteitsdag", waarop in alle kerken
gepreekt zou moeten worden over het
nut en de noodzakelijkheid der Washing-
tonsche universiteit. De geloovigen dienen
dan te worden opgewekt tot de grootst
mogelijk liefdadigheid en giften moeten
worden ingezameld volgens voorschriften
door- het Episcopaat te geven.
Ook het Nederlandsoh Episcopaat
wenscht dit voorbeeld te volgen. De jaar-
lijksche inzameling is reeds sinds 1921 ge
regeld, iedere parochie heeft daarvoor zijn
eigen organisatie, het Sint Rad-boud-comi-
té. Maar het is ook noodig, dat we ons
allen op één dag meer bijzonder bezinnen
.op de geestelijke belangen, die voor ons
volk op het spel staan bij het hooger on
derwijs. De meest aangewezen dag scheen
daarvoor de laatste Zondag van Septem
ber, waarop de aankondiging en aanbe
veling geschiedt van de jaarlijksche inza
meling. De opening van het nieuwe studie
jaar, die daaraan kort te voren vooraf
gaat, is een aanleiding te meer, die in de
zen tijd de aandacht op onze eigen univer
siteit vestigt.
Op Zondag den 25sten September a.s.
zullen wij op verzoek van het Hoogwaar
dig Episcopaat in het openbaar en geza
menlijk bidden voor het werk van onze
katholieke universiteit. In het wijd ver
spreide wekelijksch Zondagsmissaal „Bron
van christelijken geest" zal het gebed met
korte toelichting worden opgenomenhet
is tevens voor alle parochiale comité's
verkrijgbaar gesteld, gedrukt op een devo
tieplaatje voor de St, Radboud, ontworpen
door Joan Collette.
Moger er voor onze katholieke hooge-
school rijke zegen uitgaan van deze alge-
meene gebedsactie. Over den nood van
onzen tijd klagen we allen. Maar de mees
ten zien te uitsluitend den stoffelijken
nood, terwijl toch de geestelijke in de eer
ste plaats onze bezorgdheid dient te wek
ken; in dien nood ligt tevens de diepste
grond van de stoffelijke ontreddering on
zer samenleving. Onze geestelijke en so
ciale voormanne, die in de branding staan
van den tijd, houden niet op ons daarop
te wijzen.
En van het hoogste gewicht voor be
houd, herstel en doorwerking van de ge
zonde geestelijke beginselen, die de maat
schappij moeten leiden, is het hooger on
derwijs. Wij willen hierbij wijzen op de
merkwaardige woorden uit een oproep tot
deelneming aan de „Salzburger Hoch-
schulwochen", die uitging gezamenlijk van
de Görrisgesellsohaft, van de „Katholische
Akademikerverband", van den vorst-
aarts-bisschop van Salzburg Mgr. Dr. Ig
natius Rieder en van den deken der theo
logische Fakulteit, Dr. Paul Baumgartner:
„De katholieken staan voor den zwaren
strijd, die gevoerd wordt om de religeuse
en geestelijke grondslagen der Europeesche
Kuituur. Zij moeten bekwaam worden ge
maakt tot dat „apostolaat van den geest",
dat Pius XI heeft aangewezen als de bij
zondere zending der intellectueelen. Zij die
nen zich uit te rusten voor een beslissing,
waarbij, als we ons niet bedriegen, alles
op het spel staat. Zulk een uitrusting kan
niet diep en grondig genoeg zijn. De ernst
van den tijd, dien alleen geestelijk blin
den miskennen, roept gebiedend om een
vaste wetenschappelijke gelegenheid tot
systematische scholing en tot grondige en
algeheele vorming, ontsproten aan den
geest der katholieke Kerk en gericht op
dien geest."
Wij hebben die vaste gelegenheid in
onze eigen katholieke -universiteit, al is
zij dan nog onvoltooid. Moge onze komen
de Universiteits-Zondag bij allen het besef
verlevendigen, dat -wij al onze krachten
dienen in te spannen om dit hooge geeste
lijke goed te bewaren, te beschermen en
breeder te doen gedijen.
Namens het Centraal
Sint Radboud-Comité:
HENRI HERMANS, Voorzitter.
Prof. J. HOOGVELD, Secretaris.
BINNENLAND
DE BEDRIJFSRADENWET.
Uiterlijk in de tweede helft van October
in behandeling?
Naar de N.R.Ct. verneemt, is er groote
kans, dat de bedrijfsradenwet nog vóór de
algemeene beschouwingen over de rijksbe-
grooting in openbare behandeling zal wor
den genomen. Minister Verschuur schijnt de
hoop te koesteren, dat dit wetsontwerp
uiterlijk in de tweede helft van October aan
de orde zal komen.
NIET LUISTEREN NAAR MOSKOU.
Minister Reymer acht het ongewenscht
uit overwegingen van regeeringsbeleid.
Op de vragen van het lid der Tweede Ka
mer, den heer De Visser, betreffende het
nemen van maatregelen tot het verleenen
van vergunning aan radio-distribuanten tot
het afstemmen op den Vakvereenigingszen-
der te Moscou op golflengte 1304 M. heeft
de minister van Waterstaat geantwoord:
Het Radioreglement 1930 voorziet geen
censuur op radiodistributie, die derhalve
niet wordt toegepast.
Krachtens art. 33 lid 1, van het Radio
reglement 1930 is zonder toestemming van
den minister van Waterstaat het doorgeven
door radio-distribuanten van door buiten-
landsche omroepstations uitgezonden pro
gramma's verboden.
De minister geeft in den reg^l aan radio-
distribuanten, die in staat zijn daarnevens
de Nederlandsche programma's volledig
door te geven, toestemming tot doorgeven
van programma's der Europeesche stations,
met uitzondering der Russische. Het stellen
dezer uitzondering wordt bepaald door
overwegingen van regeeringsbeleid.
Het standnunt ter aanzien der Russische
zenders geldt algeméén, ongeacht de tno-
geliike belangrijkheid van bepaalde uitzen
dingen.
De minister beantwoordt ontkennend de
vraag: „Weet de reeeerine dat voornoemde
vakvereenigingszender uiterst belangrijke
zendingen van groote cultureele waarden de
aether instuurt, zooals pas nog weer de in
teressante rede van den Nederlandsehen
cineast Joris Ivens.en vindt de regeering
het geoorloofd dat een belangrijk deel der
luisteraars hiervan wordt verstoken?"
OP DE MARKT TE GOUDA UIT
LOGEEREN.
Weer te groote aanvoer van varkens.
Blijkbaar vervuld van de hoop, dat de
regeering een even soepele houding zou
aannemen als de vorige week, toen zij
1500 te veel aangevoerde slachtvarkens te
gen den richtsprijs kocht, hebben de vee
houders wonende rond Gouda gisteren we
derom zooveel krulstaarten ter Goudsche
markt gebracht, dat het door de Centrale
Woensdag j.l. vastgestelde aantal van 200
verre werd overschreden. Toen de markt
geëindigd was stonden nog 400 stuks in de
hokken.
Evenals de vorige week hebben het ge
meentebestuur door den wethouder van
het markt wezen, den heer C. H, Koemans
en de voormannen der organisaties ge
poogd de centrale tot koopen te bewegen,
'n Vertegenwoordiger der centrale is pools
hoogte komen nemen en deed bij zijn ver
trek toezegging in Den Haag nader over
leg te zullen plegen, doch om ongeveer 6
uur kwam het bericht binnen, dat besloten
was de varkens niet af te nemen.
De aanvoerders wenschten ze echter
niet meer mede te nemen en ze besloten
de beesten op de markte te laten overnach
ten in de verwachting, dat de regeering,
die ook de varkens, welke men te Leiden
had laten liggen, heeft gekocht, Vrijdag
morgen, alsnog haar standpunt zou wijzi
gen.
Burgemeester Gaarlandt heeft nog ge
poogd de veehouders te bewegen hun die
ren op te laden, doch de meesten hadden
naar zijn verzoek geen ooren en aldus zag
Gouda het ongewone gebeuren, dat de
markthokken werden ingericht als slaap
gelegenheid voor de onrustige knorrepot
ten. De boeren verzorgden de dieren uit
stekend en dekten ze, voordat zij ze onder
de hoede van een politie-agent achter lie
ten met stroo warm toe.
In den laten avond hebben nog verschei
dene boeren hun varkens opgeladen, doch
pl.m. 200 beesten bleven overnachten.
Hedenmorgen heeft burgemeester Gaar
landt zich opnieuw met de varkenscentra
le in verbinding gesteld, doch hem werd
ten antwoord gegeven, dat men er niet aan
dacht, tot koopen te besluiten.
De boeren verlangden nu, het door hen
betaalde marktgeld terug. Dit werd hun
echter op verschillende gronden geweigerd
ook nadat een deputatie zich met wethou
der Koemans had verstaan. Een gedeelte
der varkens werd daarop naar huis mede
genomen, het andere werd aan opkoopers
verkocht.
DE CRISIS-VARKENSWET.
Wat het district Gouda wil.
Te Gouda is in „Het Blauwe Kruis" een
bijeenkomst gehouden van de onderschei
dene commissies, welke in de omgeving
benoemd zijn om de Varkenswet en hare
gevolgen nader te bespreken.
Deze vergadering, welke onder leiding
stond van den heer A. van Wijnen, werd
mede bijgewoond, door den burgemeester
van Gergambacht, den heer Kooiman, den
wethouder van het marktwezen, den heer
O. H. Koemans, den vertegenwoordiger
van de Var kens centrale, den heer A. van
Berkel, den secretaris van ed IIoll. Mij.
van Landbouw, ir. Huisman en door verte
genwoordigers van den Chr. Boeren- en
Tuindersbond en van den R.-K. Land- en
Tuindersbond.
Na 'n inleiding van den heer v. Wij
nen en langdurige discussies werd beslo
ten in samenwerking met de organisaties
de volgende verzoeken in Den Haag te be
spreken: betere vertegenwoordiging in de
Centralemogelijkheid tot wijziging van
het teeken van het lidmaatschapvrijheid
van huisslachtingen-; geen kunstmatige
doordrijving van den invoer van één var
kenssoort; wijziging der kosten van mer
ken vrijstelling van merken van varkens,
zwaarder dan 100 pondregistratie der
zeugen; uitstel van het merken gelijkstel
ling van den zichtprijs van zware en lich
te varkensterugbetaling van het ge
storte bedrag ad 5, wanneer een boven
tallige big sterft.
DE NOOD IN WEST-FRIESLAND.
Werkverschaffing voor de tuinders
en arbeiders.
In Hoorn is deze week een bespreking
gehouden tusschen burgemeesters van een
15-tal Westfriesche gemeenten, welke ge
meenten in het bijzonder getroffen worden
door de malaise in den tuinbouw, met den
heer Meyer de Vries, hoofdinspecteur voor
de Werkverschaffing.
Het doel van deze bespreking was na te
gaan, wat kan worden gedaan om den nood
onder de tuinders en de tuinarbeiders zoo
veel mogelijk te lenigen.
Voor de tuinders, zoo werd medegedeeld,
kon, daar het hier ging om werkgevers,
geen steunregeling worden getroffen. Dit is
echter wel mogelijk voor de arbeiders, het
geen dan ook reeds in enkele plaatsen in
West-Friesland is geschied.
Voor de tuinders en ook voor de arbei
ders zal thans zooveel mogelijk werk wor
den verschaft, hetgeen op het goede voor
beeld van hetgeen in de gemeente St. Pan-
cras is geschied, voor een belangrijk deel
zal bestaan in baggerwerk. Daarnaast ko
men wegverbetering en slootverbetering
aan de orde
Rijksmiddelen.
De Rijksmiddelen hebben over
Augustus van dit jaar twee miillioen meer
opgebracht, dan in Augustus 1931. Over de
eerste acht maanden van dit jaar 33.5 mil-
lioen minder dan over dat deel van 1931.
Crisisbotermerk.
De crisiszuivelcentrale deelt mede, dat
de prijs van het crisisbotermerk en de
vervoervergunning voor boter voor de
week van 18 to en met 24 September 65
cent per K.G. bedraagt.
President Haagsche rechtbank.
Bij Kon. besluit is benoemd tot president
van de arr.rechtbank te 's-Gravenhage mr.
J. E. van Rhede van der Kloot, thans vice-
president van die rechtbank
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
KERKNIEUWS
UNIVERSITEITS-ZONDAG.
Zooals bekend is, heeft het Hoogwaardig
Episcopaat van Nederland reeds vroeger,
den laatsten Zondag van September aan
gewezen als den dag, waarop van den
preekstoel moet worden aangekondigd, dat
de parochiale St. Radboud-comité's in de
maanden October en November do geloovi
gen zullen bezoeken teneinde de jaarlijk
sche geldinzameling te houden, ten bate
van de Katholieke Universiteit te Nijme
gen.
Thans heeft het Hoogwaardag Episcopaat
besloten, dien Zondag te maken tot een
Universiteits-Zondag, zooals die in Italië
bestaat, onder de hooge goedkeuring en
aanmoediging van Z.H. den Paus, teneinde
de geloovigen dieper te doordringen van
het hooge belang, dat op het spel staat, bij
het instandhouden en uitbreiden onzer Ka-
bholieke Universiteit.
Wij schrijven daarom bij deze voor, dat
voortaan ieder jaar na de afkondiging,
waarvan boven sprake is, onder of na de
H.H. Missen van dien dag door priester en
volk zal worden gebeden het volgende ge
bed:
Zij die zich vanaf heden abonneeren op
„De Leidsche Courant", ontvangen de nog
verschijnende nummers tot 1 October a.s.
gratis.
DE ADMINISTRATIE.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Duitschland en de Ontwapening. (2de
blad).
Het Catalaansch statuut. (2d blad).
BINNENLAND.
Ernstige auto-ongelukken te Beverwijk
en Huiten. (Gem. Ber. 3de blad).
Jongen in Den Haag tegen tram gereden
en gedood. (Gem. Ber. 3de blad).
Nachtelijke roofoverval onder Weert.
(Gem. Ber. 3de blad).
LEIDEN.
Dr. Wiersma benoemd tot lector aan de
Universiteit te Charkow. (1ste blad).
Gebed voor de Katholieke Universiteit.
LAAT ONS BIDDEN.
Wij bidden, Heer, dat de Verstrooster,
die uit U voortkomt, ouzo geesten moge
verlichten en volgens de belofte van Uwen
Zoon tot alle waarheid voeren.
O God, ons licht en onze kracht, zie ge
nadig neder op ons, Uwe dienaren, gcwaar
dig U, op voorspraak van de allerzaligste
Moedermaagd en van alle Healigen van ons
Vaderland, het werk van de R. K. Univer
siteit te zegenen, dat wij tot verheerlijking
van Uwen heiligen naam ondernemen en
geef, dat het moge gedijen tot heil van hot
U toegewijde volk. Door Christus onzen
heer, Antw. Amen.
H. Servatius, Antw.: Bid voor ons.
II. Willibrord, Antw.: Bid voor ons.
H. Radboud, Antw.: Bid voor ons.
Alle Heiligen van Nederland, Bidt voor
ons.
Onze Vader Wees Gegroet.
Glorie zij den Vader.
t J. D. J. A ENG EN ENT,
Bisschop van Haarlem.
Kerkelijke rechtbank tot voorbereiding
van het proces.
Op verzoek van de rechtbank, ingesteld
door Z.Em. Kardinaal Franciscus Marchet-
ti-Selvaggiam, kardinaal-vicaris van Rome,
om te onderzoeken de faam van heiligheid,
deugden en wonderen van den Dienaar
Gods Pater Joannes Philippus Roothaan
S.J., heeft Z, H. Exc. de Bisschop van Haar
lem een rechtbank ingesteld tot het opne
men van getuigenissen, welke sommige per
sonen in ons vaderland daaromtrent zouden
kunnen geven, meldt „St. Bavo".
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft daartoe benoemd tot Index Delegatus
den Doorl. en Hoogw. Heer Mgr. H. Taskin,
president van het Theologicum te War
mond; tot Iudices adiuncti den H. E. Z. G.
Heer M. Wijtenburg, regent van Hageveld
te Heemstede en den Z, E. Heer W. Nolet,
Pastoor te Amsterdam; tot Promotor Fi-
dei: den H. E. Z. G. Heer Dr. G. van Noort,
Deken van Amsterdam; tot Actuarius den
W. E. Heer H. Berkhout, Rector van het
Maagdenhuis te Amsterdam; tot Cursor
den W. E. Heer H. van Spanje, Kapelaan
van het Begijnhof te Amsterdam.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal
Donderdag 22 September a.s. te half 1 uur
in het Bissch. Paleis, voornoemde recht
bank installeeren.
Dr. Th. N. Vlaming.
Naar wij vernemen heeft Z. Ii, Exc, de
Bisschop van Haarlem aan den Hoogeerw.
Zeergeleerden Heer Dr. Th. N. Vlaming op
zijn verzoek om gezondheidsredenen tegen
1 October a.s. eervol ontslag verleend als
officiaal van het Bisdom.
