23ste Jaargang
No. 7286
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruit betaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Critiek.
Natuurlijk wij behoeven de Regeering
niet in alles te prijzen! Natuurlijk niet.
De R. K. Staatspartij staat volkomen
vrij in haar critiek tegenover de Regee
ring.
En evenzeer natuurlijk geeft de
Regeering ook aanleiding tot critiek.
Critiek echter worde vooral in dezen
tijd geuit ernstig-voorbereid en
op een doel gericht.
En aan deze eischen ontbreekt, helaas,
nog wel 'ns een en ander.
Men critiseert vaak, zonder te hebben
nagedacht; men critiseert, omdat men een
of ander doen of niet-doen van de Regee
ring onaangenaam vindt, liever anders
zou zien. Maar zóó kan men vooral
in dezen tijd van den ochtend tot
den avond op de heftigste en felste wijze
aan 't critiseeren slaan! Bij een ernstig-
voorbereide critiek heeft men de ge
gronde overtuiging, dat het. anders kan en
beter zou zijn. Zoo men deze over
tuiging niet bezit zwijge men voorloo-
pig in plaats van te critiseeren.
De critiek zij, op de tweede plaats, o p
een doel gericht, zoo concreet mo
gelijk. Hij, die critiseert, moet zich er
voor hoeden, de critiek te willen om de
critiek; hij moet daarbij iets positiefs
beoogen, iets positiefs willen.
Ook stelt critiek haar eischen wat be
treft de vormen. Wij wezen gisteren
'hierop. Zelf-ingenomenheid en z elf-o ver-
schatting kan dikwijls de, ook de mate van
critiek begrenzende, vereischte vormen
doen verwaarloozen.
Dit zijn enkele lijnen, die wij hier aan
geven, waarbinnen de critiek zich bewe
gen moet, wil zij zoo effectief mo
ge 1 ij k zijn. Terwijl een ongegronde of
doellooze critiek komt uit een min of meer
zieken geest en een zieke stemming kan
kweeken is gerechtvaardigde, scherp op
het doel gerichte, in de vereischte vormen
gehouden critiek gezond en altijd heil
zaam.
BINNENLAND
TER BESCHERMING VAN DE
ZEDELIJKHEID.
Ter bescherming van de openbare zede
lijkheid in theaters en consumptie-établis
sementen alsmede tegen de excessen in
het strandleven heeft de gevolmachtigde
van den rijkscommissaris voor Pruisen, dr.
Bracht, aan ale politic-autoriteiten twee
rondschrijvens doen toekomen, waarin in
dertijd door dr. Bracht reeds aangekon
digde maatregelen gespecificeerd worden.
Hoe zal de socialistische pers in Duitsoh-
land hierop reageeren 1
Wij komen nog even terug op de be
schamende toestanden aan het strand ten
onzent die, helaas, ook te veel door
Katholieken worden geduld!
In de liberale „Avondpost" schrijft een
lid van den Ned. Vrouwenbond tot ver
hooging van het zedelijk Bewustzijn:
Eindelijk zie ik dan ook eens van
de zijde der pers stemmen opgaan te
gen den ontzettenden toestand van
ons tegenwoordige strandleven. Het is
in één woord, weerzinwekkend wal
gelijk, en, waar uwe redactie nog
spreekt van onwelvoegelijkheid, daar
kan men voorzeker wel het woord on
zedelijk gebruiken. Een dame zeide mij
nog gisteren: Ik weet niet meer waar
ik met mijn beide dochtertjes heen
moet in deze vacantie. Op het strand
kan ik ze niet meer brengen ik wil ze
rein houden, zoolang mij dit mogelijk
ishet strandgebeuren werkt als ver
gif.
Gelukkig, dat ook in vrijzinnige kringen
meer stemmen opgaan ter bescherming van
de zedelijkheid
Dat géén Katholiek, die in deze invloed
kin uitoefenen, zijn plicht en roe
ping verzake, omdat hijbeangst is,
voor preutsch of ouwerwetsch te worden
aangezien
BEZWAREN
TEGEN DE CONTINGENTEERING.
Men kan niet betrekken uit
het land, dat het goedkoopste
is. Weerlegging van den
Minister.
De Centrale Organisatie in zake bezwa
ren ten aanzien van de contingenteering
(C.O.B.C.) heeft in verband met talrijke
bij haar ingekomen klachten de regeering
gewezen op de groote bezwaren, die in de
practijk door den handel worden ondervon
den in verband met de bestaande wijze van
toepassing der contingenteeringsmaatrege-
len, waardoor aan ieder land afzonderlijk
een vast invoercontingent wordt toegewe
zen. Daardoor wordt aan den handel tot op
zekere hoogte de mogelijkheid ontnomen
om goederen te betrekken uit het land, dat
het goedkoopste is.
In eeD schrijven, dat de C.O.B.C. naar
aanleiding daarvan van den minister van
Economische Zaken en Arbeid mocht ont
vangen, deelde deze mede geGn wijziging
in deze geest in de toepassing van de con-
tingenteeringismaatregelen te kunnen be
vorderen. Hoewel de minister van meening
was, dat de door de C.O.B.C. bepleite wijzi
ging formeel niet in strijd met 't beginsel
der meestbegunstging is, zou 'n dergelijke
wijziging de kans met zich brengen, dat aan
ons land verleende faciliteiten bij wijze vaa
représaillemaatregelen ingetrokken worden
omdat een dergelijke wijziging voor bepaal
de landen zeer onvoordeelig zou zijn.
Naar aanleiding van een in de dagbladen
verschenen communiqué van het onderhoud
dat de mijndirecties en vertegenwoordigers
van mijnwerkersorganisaties met den mi
nister van Waterstaat hebben gehad en
waaruit blijkt, dat de regeering de weu-
schen van deze organisaties in zake een be
perking van den invoer van buitenlandsche
steenkool ernstig in overweging zal nemen,
heeft de C.OB.C. haar bez waren tegen de
zen maatregel der regeering uiteengezet.
Blijkens een schrijven, dat de C.O.B.C. van
den minister van Economische Zaken eu
Arbeid ontving, hebben deze bezwaren de
volle aandacht van de regeering. Intusschen
is in de dagbladen het bericht versohenen,
dat de regeering vóór 1 Januari a.s. in ver
band met de bestaande handelstractaten
niet tot contingenteering kan overgaan m
verband met de bijzonder groote moeilijk
heden, welke ondernemingen ondervinden,
die in de basisjaren niet of slechts ten deele
haar werkzaamheden op zoodanige schaal
uitoefenden als ten tijde van den aanvang
der invoerbeperkingen, in het bijzonder
dus jonge ondernemingen en heeft de
C.O.B.C., hoewel ten volle de moeilijkheid
beseffend om daarin te voorzien, den mi
nister verzocht te trachten een modus te
vinden, waardoor deze ondernemingen al
thans in groote mate in hare behoeften aan
buitenlandsche producten kunnen voorzien.
In de practijk is gebleken, dat de be
staande mogelijkheid om voor dergelijke
jonge ondernemingen bijzondere invoer
vergunningen te verkrijgen, niet voldoende
is. Met nadruk wijst de C.O.B.C. er op dat
door het nemen van den ge vraagden maat
regel de verstarrende werking van de con-
tingenteeringsmaatregelen verminderd wor
den. De minister zette in een antwoord uit
een dat de regeering deze bezwaren stellig
niet onderschat; een verstarrend element
a-cht zij hier inderdaad aanwezig zoodat
deze aangelegenheid dan ook bij voortdu
ring haar aandacht heeft. De minister oor
deelt echter de thans geldende regeling het
minst bezwaarlijk.
Fransche moeilijkheden.
De C.O.B.C. is verder in contact geko
men met de sedert kort opgerichte te Pa
rijs gevestigde Union Frangaise des Indus
tries Exportatrices (U.S.I.E.). Deze ver-
eeniging heeft haar ontstaan te danken aan
de nadeelen die de Fransche exportindu
strie ondervindt van de belemmering van
het internationale ruilverkeer. Zij stelt zich
ten doel geleidelijke verlaging van de in
voerrechten, opheffing van de contingen-
teeringen, bevordering van de directe on
derhandelingen tusschen de vertegenwoor
digers van de Fransche en buitenlandsche
industrieele bedrijfstakken. Als praktisch
punt van de naaste toekomst beoogt zij
o.m. een door internationaal overleg te ver
krijgen verruiming van de invoercontingen
ten. Zij wil dat bereiken door overleg met
de belanghebbenden in het buitenland en
door contact te zoeken met buitenlandsche
organisaties, die eenzelfde doel hebben. De
C.O.B.C. heeft met bijzondere instemming
dit streven begroet. De C.O.B.C. zal in ge
regeld contact met de U.S.I.E. blijven en
verleent gaarne haar bemiddeling aan or
ganisaties van exportindustrieën hier te
lande, die eveneens- in nader contact met
de U.S.I.. willen treden.
R. K. MIDDENSTANDSBOND IN HET
BISDOM HAARLEM.
Het Zilveren Bondsfeest op 7 September
te Haarlem.
Men schrijft ons: De bouw van onze ka
tholieke middenstandsbonden meeren-
deels bonden van vereenigingen brengt
mede, dat de diocesane organisaties zich
over het algemeen niet rechtstreeks tot
haar leien wenden.
Slechts bij hooge uitzondering pleegt dit
te gebeuren.
Maar zoo n uitzondering is thans aanwe
zig nu de Middenstandsbond in het Bisdom
Haarlem zich gereed maakt om zijn 25-
jarig bestaan te gaan herdenken. Nu roept
de Haarlemsche Bond al zijn leden op om
in de Bisschopsstad dit Bondsfeest mede te
komen vieren.
Iedere georganiseerde R. K. Middenstan
der in het Haarlemsche herinnert zich nog
levendig de prachtige oogenblikken van de
viering van het 3e lustrum te Haarlem, in
1922, toen in de nieuwe St. Bavo-Kathe-
draal het Hanze-altaar werd ingewijd, het
eigen altaar van den Bond in de hoofdkerk
van het Bisdom, het eerste Gilde-altaar na
de hervorming (pas bij de voltooiing van de
kathedraal in 1930 werd door andere orga
nisaties het besluit genomen dit voorbeeld
te volgen).
Natuurlijk zal de herdenking van het Zil
veren Bondsfeest een aanvang nemen rond
dit Heilig Hart-altaar *in He Kathedraal.
Daar zal te 10 uur Zijne Hoogw. Exc. Mgr.
Aengenent een H Mis met zang opdragen
tot intentie van den Bond en van zijn le
vende en overleden leden en werkers.
Ingeleid door een toespraak van den
Geestelijken Adviseur van den Bond, Rec
tor Bots, zal vervolgens de hernieuwing
plaats vinden van de opdracht van den
Bond aan het Heilig Hart door den Bonds
voorzitter en door alle aanwezigen.
De Jubileum-Commissie heeft getracht
van de plechtigheid in de Kathedraal iets
zeer bijzonders en aangrijpends te maken.
Niet alleen zullen de vaandels der afdee-
lingen in de Kathedraal wordeïi opgesteld,
maar ook zal het H. Hart-altaar worden
omgeven door een grootsche bloemenhulde,
waarvoor door alle afdeelingen bloemstuk
ken zullen worden gezonden.
In het middaguur vindt ten Raadhuize
de officieele ontvangst plaats van Hoofd
bestuur, Jubileum-Commissie, en de H.H.
Geest. Adviseurs en Bestuursleden der af
deelingen. door Burgemeester en Wethou
ders van Haarlem.
Het hoogtepunt van den dag zal zijn de
groote feestvergadering, des middags 3 uur
in het Gemeentelijk Concertgebouw in de
Begijnstraat. In deze vergadering, die zal
worden geleid door den voorzitter der Ju
bileum-Commissie, den heer P. J. M. van
Tetering, zal een herdenkingsrede worden
uitgesproken door den Bondsvoorzitter, den
heer C. J. G. Struycken, terwijl als feest
gave aan den jubileerenden Bond zal wor
den aangeboden het stamkapitaal voor een
diocesane stichting tot oprichting van
plaatselijke voorschotfondsen voor midden
standers, die in moeilijkheden verkeeren.
Zijne Hoogw. Exc. Mgr. Aengenent heeft
toegezegd de vergadering te zullen bezoe
ken en het zal ongetwijfeld een indrukwek
kend oogenblik opleveren, als onze sociale
bisschop, te midden van zijn georganiseer
de katholieke middenstanders zal getuigen
van zijn gevoelens na 25 jaren principieelen
middenstandsstrijd en van zijn visie op
onze katholieke, sociale beweging in dit
tijdsgewricht.
De Zeereerw. Pastoor J. G. Jansen te
's-Gravenhage, oud-geestelijk adviseur van
den bond, die aanvankelijk als feestrede
naar zou optreden, moest bericht van ver
hindering zenden.
In zijn plaats zal thans het woord voeren
de Weleerw. Heer W. Bosch, kapelaan van
St. Willibrord buiten de Vesten te Amster
dam.
Kapelaan Bosch zal als onderwerp be
handelen: „Onze taak nog niet voleind!"
Het zal onzen katholieken middenstand
goed doen te vernemen, dat de Jubileum-
Commissie, ook met de keuze van dezen
spreker bleef binnen den kring der naaste
verwanten van wijlen den onvergetelijken.
directeur van het Bondsbureau, den heer
Chris Jansen.
Het Hoofdbestuur besloot de viering van
het Zilveren Feest op bijzondere wijze te
wijden aan de nagedachtenis van dezen
groot en katholieken strijder.
Het wekt nauwelijks verwondering, dat
de naaste familie van den redenaar bij
Gods genade, die Chris Jansen was, bij ver
hindering van Pastoor Jansen een tweeden,
evenwaardigen feestredenaar kon aanwij-
Combinatie postbestellingen.
Binnenkort zullen in Den Haag, Rotter
dam en Amsterdam de derde en de vierde
postbestelling gecombineerd worden. Er
blijven dus slechts drie bestellingen per
dag over. Deze maatregel is in voorberei
ding met het oog op bezuiniging.
NOODTOESTAND TUINBOUWBEDRIJF
Wat overweegt de regeering?
Naar het Ned. Correspondentie-Bureau
meldt heeft de toestand in verschillende
takken van tuinbouw de regeering gedu
rende den laatst en tijd beziggehouden.
Nu zij dezer dagen alle benoodigdo ad
viezen heeft ontvangen, zal zij zeer bin
nenkort haar eindoordeel in dezen vormen.
ARBEID IN BROODBAKKERIJEN.
De verkoop op 31 Augustus a.s.
De Minister van Economische Zaken en
Arbeid heeft vergund, dat in verband met
de viering van den verjaardag van Hare
Majesteit de Koningin in broodbakkerijen
in alle gemeenten des Rijks door hoofden
of bestuurders en door bakkersgezellen op
Woensdag 31 Aug. 1932, in afwijking van
het bepaalde bij de artikelen 35, tweede
lid, en 36, derde lid, der Arbeidswet 1919,
om 3 uur des voormiddags met den bak-
kersarbeid wordt aangevangen. Boven
dien mag voor zoover betreft brood-
bakkerijen, aan welke een vergunning, als
bedoeld in artikel 37, eerste lid, de Ar
beidswet 1919, is verleend, op dien dag
reeds te 1 uur des voormiddags met ar
beid, bestaande in het gereedmaken van
deeg en ovens, worden aangevangen.
Voorts heeft de minister aan hoofden of
bestuurders van broodbakkerijen in allo
gemeenten des rijks vergund, dat, in af
wijking van het bepaalde bij artikel 35,
zesde lid, der Arbeidswet 1919, op Woens
dag 31 Augustus 1932, deeg of brood, dat
na 8 uur des namiddags van den' vorigen
dag gebakken of opgewarmd is:
le. van half acht uur des voormiddags
af uit het gebouw met aanhoorigheden,
waarin zich de broodbakkerij bevindt,
wordt vervoerd
2e. van 8 uur des voormidags af wordt
verkocht of afgeleverd.
RUSSISCHE DELEGATIE HIER
GEWEIGERD?
Deelnemers aan het wereld-anti-oorlogs
congres te Amsterdam.
Het persbureau Vaz Dias meldde gis
teravond via Kovno uit Moskou:
Naar hier ter stede officieel verluidt is
aan de Russische delegatie voor het we
reld-anti-oorlogscongres te Amsterdam
door de Nederlandsche regeering geen toe
stemming verleend Nederland te bezoe
ken.
PLECHTIGE JAARDIENST VOOR
WIJLEN. MGR. DR. NOLENS.
Het bestuur van de Katholieke Kamer
club heeft zorg gedragen, dat den eersten
•September a.s. op passende wijze zal wor
den herdacht dat een jaar geleden het stof
felijk overschot van wijlen mgr. dr. W. H.
Nolens te Venlo werd ter aarde besteld.
Dien dag zal in de kerk van O. L. Vrouw
Onbevlekt Ontvangenis te Venlo (Smtel-
veldstraat) een plechtige H. Mis als jaar-
dienst worden opgedragen voor de ziele-
rust van den overleden staatsman.
Kwestie veerdam te Holwerd.
Men zal zich de al lang hangende kwes
tie van den veerdam te Holwerd herinne
ren, waarvan we aan het begin van de vo
rige maand een overzicht hebben gegeven.
Hier had men een pad en aanlegsteiger,
die aan alle eischen van openbaar pad en
steiger voldeden en waarvan het eerste
door het rijk plotseling werd afgesloten en
aanleggen van het laatste voor particulie
ren werd verboden, waarvoor dan ook de
ondernemer van een veerdienst werd gever
baliseerd.
Do kantonrechter te Dokkum heeft deze
overtreder vrijgesproken, daar het niet i
bewezen dat het rijk hier het recht heeft
tot sluiting.
UIT DE RIJNSTREEK
ZOETERWOUDE (H.R.).
DE WILHELMINA FEESTEN.
Hedenmorgen terwijl het oranje zonnetje
zich nog gedeeltelijk schuil hield, werden
de Wilhelminafeesten ingezet met een kin-
derhulde aan den Edelachtb. Heer Burge
meester als vertegenwoordiger van H. M.
de Koningin.
Nadat alle schoolkinderen onder leiding
der Commissie en het onderwijzend perso
neel om de commissie-tent geschaard wa
ren, sprak de voorzitter, de heer J. P. de
Bruijn, het openingswoord, zich allereerst
richtende tot den heer Burgemeester en
Mevr. Wap. Het treft juist., dat wij nog
leven in het octaaf van uw jubileum en
daarom zullen do kinderen, die daartoe nog
niet de gelegenheid hadden, U op bijzon
dere wijze huldigen. Hopende dat deze
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Proclamatie van de regeering en van
Hitler over de doodvonnissen van Beuthen.
(2de blad).
De pauselijke legaat van Mexico verbiedt
elk gewapend verzet tegen de Kerkvervol
ging. (2de blad).
BINNENLAND.
Goederentrein te Utrecht op stilstaande
wagens geloopen. Hoofdgeleider gedood.
(lste blad).
DE DOCHTER VAN DEN
DICTATOR.
Juist op het oogenblik, nu wij weer le
zen van de troebelen in Zuid-Amorikaan-
sche Staten, waar de eene dictator klaar
staat om den andere met of togen dezes
zin op te volgen, zal een feuilleton, waarin
zulk een verjaagde dictator de hoofdrol
vervult een bijzondere interesse hebben.
Stel u bovendien daarbij voor een dic
tator een soort despotisch alleenheer-
scher die doodsbenauwd is voor zijn
werkelijk lieftallige dochter, daar deze het
met de ietwat eigenaardige levenswijze
van haar papa niet eens is. Want Pa gaat
wel eens op strooptochten uit, totdat de
man komt, die een spaak in het wiel steekt
en
Meer verklappen wij niet, het is bijzon
der interessant en bovendien ook niet on
aardig om eens met een heuschen dictator
kennis te maken en met diens dochter.
Da»r, zooal9 gezegd, ondanks het dicta
torschap, de dochter Pa.pa de baas is, stel
len wij u dus voor:
DE DOCHTER VAN DEN DICTATOR,
ons nieuw feuilleton.
ERNSTIG SPOORWEGONGEVAL
TE UTRECHT.
GOEDERENTREIN LOOPT OP EENIGE
STILSTAANDE WAGENS.
HOOFDGELEIDER GEDOOD.
Naar wij vernemen is hedenmorgen te
5.24 uur de goederentrein 4605 bij het bin
nenrijden van het station te Utrecht in
botsing gekomen met eenige stilstaande
wagens, welke op een zijspoor stonden,
doch te dicht bij de plaats, waar twee spo
ren elkander naderen. Door do botsing
ontspoorden verschillende wagens.
De hoofdgeleider van den goederentrein,
do heer Kloeke uit Amsterdam, werd bij
de botsing zoo vreeselijk verminkt, dat do
dood vrijwel onmiddellijlc intrad. Onmid
dellijk zijn maatregelen genomen om het
versperde spoor weer vrij te maken.
vijfjarige dag zal mogen worden gevierd en
dat het de kinderen mag worden ingeprent
eerbied voor orde en gezag, waarvan U als
Burgemeester de afstraling zijt als verte
genwoordiger van H. M. de Koningin.
Door de St. Jansfanfare werd het Wil
helmus ingezet, wat door de kinderen werd
gezongen, alsmede nog eenige andere va-
derlandsche liedjes.
Namens do kinderen werd cl nor Marietje
van Harteveld en Dina van Mil een keu
rige samenspraak gehouden op het jubileum
van den heer Burgemeester, waarbij hulde
en dank werd gebracht voor de steeds be
toonde belangstelling voor de W. V
Onder aanbieding van een keurige bloe
menmand werd deze hulde besloten inct het
zingen van een speciaal „Huldelied''.
De Burgemeester dankte den voorzitter
voor deze hulde, welke hij aanvaardde als
gebracht aan H. M. onze landsvorstinne, op
wier schouders thans zoo'n zware last
drukt Z Ed. wenschte de vereeniging ge
luk met het 1ste lustrum en hoopte dat het
Oranje-zonnetje op dit bescheiden feest
mag stralen
Ook dankte hij de kinderen voor deze
niet verwachte huldiging en wenscht allen
een genoeglijk feest.
Hierna werd begonnen met de kinder
spelen en tractatie tot groote vreugde der
kinderen.
Het W V.-feest is op waardige wijze be
gonnen en zal naar wij hopen, ook morgen
op waardige wijze worden gevierd.