Hitier wou dictator worden.
Het Jubileum van den Deken van
Zoeterwoude
23ste Jaargang
DINSDAG 16 AUGUSTUS 1932
No. 7279
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
▼ooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
'm-
Hindenburg denkt er niet over.
De regeering Von Papen wordt niet gedupeerd.
EEN KORT MAAR KRACHTIG
ONDERHOUD.
Zaterdag heeft een onderhoud plaats
gehad tusschen Rijks-president von Hin
denburg en den leider der nationaal-socia-
listische partij, Adolf Hitler, dat Zaterdag
middag om kwart over vier begon. Het
onderhoud heeft twintig minuten geduurd
en werd gehouden in tegenwoordigheid van
rijkskanselier von Papen, staatssecretaris
Meisner, alsmede de nationaal-socialisten
Röhm en Frick.
Hitler's eisch, de leiding der rijksregee-
ring en daarmede het geheele staatsgezag
in handen te krijgen, is door den Rijkspre
sident afgewezen, daar deze de inwilliging
van dezen eisch voor zijn geweten en het
vaderland niet kon verantwoorden, aange
zien z.i. de nationaal-socialisten van plan
waren deze macht eenzijdig uit 'te oefe
nen, m.a.w. de dictatuur uit te oefenen.
De Rijkspresident verklaarde te betreu
ren, dat Hitier niet zijn steun kon verlee-
nen aan de regeering von Papen, die het
volste vertrouwen van von Hindenburg
had. Aan het einde van het onderhoud
maande de rijkspresident den Nazileider
om de door hem aangekondigde oppositie
ridderlijk te voeren, opdat hij zich kon ver
antwoorden voor vaderland en volk.
Het Persbureau der N. S. D. A. P.' heeft
in verband hiermede een communiqué ge
publiceerd, dat o.a. het volgende behelst:
In de Zaterdagmiddag tusschen onzen
partijleider en den rijkspresident gehou
den bespreking heeft onze leider op de
vraag, of hij bereid was tot een regeering
von Papen toe te treden geantwoord: ,Wij
zijn bereid de volle verantwoordelijkheid
voor de Rijkspolitiek te aanvaarden, wan
neer ons de onvoorwaardelijke leiding
wordt opgedragen.
Zoo niet, dan kan de N. S. D. A. P. niet
aan de verantwoordelijkheid deelnemen.
Aan deelneming in de regeering von Pa
pen kan de partij niet denken. De onder
handelingen waren hiermede afgeloopen,
daar de rijkspresident weigerde onze par
tij als de sterkste, de leiding der regeering
toe te vertrouwen. Onze leider heeft Zater
dagavond Berlijn weer verlaten.
In Berlijnsche politieke kringen is men
over het negatieve resultaat niet verrast.
De rijksregeering betreurt zeer niet ge
slaagd te zijn, temeer daar de kanselier de
deur wagenwijd heeft opengezet om den
nationaal-socialisten een positieve mede
werking mogelijk te maken.
Hitier heeft gemeend zich te moeten
onthouden. Men vindt dit onbegrijpelijk,
omdat juist de regeering von Papen door
intrekking van het S.A.-verbod en het vrij
geven van de radio veel voor de nationaal-
socialistische beweging heeft gedaan, ten
einde de toenadering te bevorderen.
Dit doel is thans mislukt.
De rijkspresident is weder naar Neu-
deck teruggekeerd. Afscheid nemend van
von Papen zeide hij dat thans, nu de poli
tieke verhoudingen opgeklaard zijn, met
grooten spoed moest worden overgegaan
tot het nemen van maatregelen tot leni
ging van de werkloosheid, waartoe hij den
rijkskanselier zijn krachtige medewerking
GALGENHUMOR.
Ware de zaak niet zoo bitter ernstig,
dan zou men geneigd zijn, deze afscheids
woorden als een stukje galgenhumor van
de beste soort te savoureeren. De politieke
verhoudingen opgeklaardschrijft de Ber
lijnsche correspondent van de „Msbd." En
het in elkaar tuimelende kabinet von Pa
pen, dat zich aan de groote en grootsche
taak van de werkverschaffing zet!
Men is op alelrlei gebied zooveel gewend
in Duitschland, dat de overgevoeligheid
er wel uitgeroeid is, maar desniettemin
moeten vele arbeidloozen zich door deze
afscheidswoorden toch wel geirriteerd voe
len.
Na de mislukte besprekingen welke de
regeering met Hitier voerde, zal de re
geering von Papen dus aan het bewind blij
ven. Echter kan eiken dag een vonnis van
het staatsgericht in Leipzig los komen,
waardoor deze regeering zoodanig gedes
avoueerd wordt, dat een verdere handha
ving ervan aan zinneloosheid zou grenzen.
Slaagt de regeering er echter nog in, deze
klip te omzeilen dan is de rijksdag nog
daar. Dit college telt 607 leden en daar
van kan het kabinet met eenige maar
ook nog niet eens met volstrekte zekerheid
op den steun van 37 leden rekenen. Het
heeft omtrent 270 leden tegen zjch en, ge
sterkt door deze wetenschap, zal het zich
nu eens met frissohen moed aan de oplos
sing van het arbeidsloozenvraagstuk zet
ten. Grimmige galgenhumor.
Hindenburg heeft dan deze regeering
gehandhaafd en, hoe vreemd het ook klin
ken moge, gaat een groot deel des lands
hierin een klein stuk weegs met hem mee.
Wane hij stond voor de keus tusschen dit
regime en dat van Hitier. Hierbij valt
allereerst te bemerken, dat een Hitler-re
gime een erg vaag begrip is. Volgens de
officieele lezing, welke van de onderhan
deling tusschen Hindenburg en den
„Führer" gegeven wordt, verlangde Hitier
niets minder dan een verkapte dictatuur,
welke hij meteen op éénzijdige wijze wilde
expioiteeren. Het persbureau van de na
tionaal socialistische partij geeft een veel
gematigder lezing van het geval en ge
bruikt zinswendingen, die heelmaal niet
naar dictatuur zweemen, maar veeleer een
aehterdeurtje naar het Centrum open la
ten. Met eene verwijzing naar de overspan
nen eischen, die Hitier hem stelde, recht
vaardigt Hindenburg zijn weigering. Hitier
met het kanseliersambt en andere be
voegdheden te omkleeden.
Deze nuanoeering in de redactie van de
twee communiqué's is dus van gewicht,
maar van veel meer beteekenis is de vraag
wat Hitier eigenlijk wil. Wil hij werkelijk
aan de macht komen of ducht hij de ver
antwoordelijkheid en prefereert hij een
goedkoope maar gewinbrengende oppositie
te handhaven? Wat Hitler's persoon be
treft, kan men aannemen, dat de man zich
veel liever wat in het Bruine Huis in Mun-
chen laat verafgoden (er is al eene nieuwe
redactie van het Onze Vader in omloop,
waarin Hitier de rol van O. L. H. vervult)
dan dat hij in het kanselierspaleis van de
Wilhelmslrasse elk oogenblik van den dag
door beslommmeringen gederangeerd
wordt.
Von Papen en von Schleicher voelen
zich gedupeerd.
Naar uit de toon van sommige regee-
rings communiqué's valt af te leiden, voe
len von Papen en generaal von Schleicher,
de rijksminister, zich schandalig door Hit-
Ier gedupeerd. Zij zijn zoo vriendelijk te
gen Hitier geweest en hebben zelfs belof
ten van hem weten los te krijgen, en nu
houdt Hitier zich niet aan zijn beloften.
De socialisten hebben reeds een pro
gram voor Ombouw van het staathuishou-
den" gereed gemaakt en dat zal aan den
rijksdag voorgelegd worden. In dat program
komt o.a, confiscatie van alle groot grond
bezit en verdeeling er van onder kleine ko
lonisten voor. En nu wil het geval, dat de
nazis, den mannen rondom Schleicher en
consorten geen grooter hak zouden kunnen
zetten, dan de socialistische voorstellen
ten deze te ondersteunen.
Trekt von Papen wat hard tegen hen
van leer, dan sluiten de nazis zich direct
aan bij een of ander socialistisch of com
munistisch program van ombouw van het
economisch leven aan en dan raken de
poppen eerst recht aan het dansen.
STEMMEN UIT PARIJS.
De Parijsche bladen publiceeren uitvoe
rige berichten over de besprekingen tus
schen den Rijkspresident en .Adolf Hitler.
De „Pauple": in het belang van den vrede
en van de internationale samenwerking
valt het toe te juichen, dat de Rijkspresi
dent met Hitier gesproken heeft.
De „Quotidien" is van meening, dat
Hitier hiermede de eenige kans om zonder
bloedvergieten tot eer en macht te gera
ken, heeft verloren.
De „Populaire" schrijft: de Nationaal-
Socialistische beweging is thans voor de
vraag gesteld: voor of tegen de politie.
Een bittere strijd zal wellicht nog vol
gen, doch Hitier zal toch het onderspit
moeben delven.
Een spontane en schoone feestviering.
Reeds maanden te voren was de voor
bereiding voor het veertig-jarig Priester
feest van den hoogeerwaarden heer J. C. F.
Jansen, deken en pastoor \an Zoeterwoude,
aangevangen en had Kapelaan Brans een
feest-comité gevormd, waarin hem als
voorzitter de hoofdleiding werd gegeven.
Als verdere commissieleden werden aange
wezen door het R. K. Kerkbestuur de hee-
ren Jac. v. Leeuwen Azn., J. de Jong, A.
v. Leeuwen en Q. de Jong; R. K. Armbe
stuur de heer J. v Leeuwen Joh.zn., voor
de L. T. B. de heer Th. C. Bex*g, Hanze de
heer Joh. Vlasveld, R. K. Zangkoor de heer
O. H. de Boer, Volksbond de heer C. v.
Haastrcgt, R. K. Onderwijs de heer J.
Sohoyten en mej. C. Qmzigt, R. K. Vrou
wenbond mevr. G. Schouten-Krom, Patro
naat de heeren O. de Jong en C. P. J.
Paardekooper, Kath. Gezellenvereenigxng
de heer G. v. de Zon, Graalwacht mej. B.
v. Noort. De heer Jac. v. Leeuwen Azn.
fungeerde als secretaris-penningmeester.
In het eere-comxt£ namen zitting de
zeereerwaarde heer G. H. Klaverweijden
O.S.Cr., de edelachtbare heer P. Wap, bur
gemeester van Zoeterwoude, de heer H. F.
Noordman, de heer M. Th. Kompier, oud
wethouder, de heer H. Smeets, secretarxs
der gemeente, de weled. zeergel. heer dr.
J. B. J. Kortmann.
Met groote toewijding heeft de Feest
commissie hare taa<k onder energieke lei
ding van Kap. Brans opgevat en ten uit
voer gebracht, getxxige het heerlijke Pries
terfeest waarvan de herinnering nu gelegd
wordt tusschen de vele gpuden bladzijden
in het boek der roemrijke geschiedenis van
de oude parochie van St. Joannes de Doo-
per Onthoofding.
De blijde intocht.
De Jubilaris zou te halfacht zijn blijde
intocht doen door de beide parochies; oia
zes uxxr begint dan ook de groote opmarsch
naar „de Lamme schans". Volop muziek, zin
gende opwaarts trekkende groepen, paar
den in galop of dartel springend riepen
de menschen op de been en ieder zocht
reeds het mooiste plekje om alles te kun
nen zien.
Langs den Vliet heeft de regelingscom
missie een zware taak om tusschen de vele
menschen de stoet goed te regelen. Precies
op tijd staat alles in marschorde en na eem-
ge minuten wachten, arriveert de Jubilaris,
vergezeld van zijn broer, den Zeereerw. Pa
ter Ludovicus O.P. en zijn neef de eerw.
Frater Emmanuel O.P.
De Jubilaris stapt uit zijn auto en ieder
ziet hoe de anders zoo kalme grijze pries
ter getroffen is door zoo'n ontvangst.
Nadat de Jubilaris met zijn gezelschap
in de koets heeft plaats genomen, spreekt
de edelachtbare heer P. Wap, het wel
komstwoord.
De Burgervader noemt het een voorrecht
als hoofd van deze gemeente de jubileeren-
de priester te mogen begroeten als een
volle waardeering voor de verdiensten van
den Herder die in zijn gemeente een pa
rochie bestuurt met zooveel godsdienstzin
en ware eensgezindheid.
Dan noemt de Burgervader in hartelijke
woorden de hechte samenwerking, noodig
tusschen wereldlijk en geestelijk gezag,
met den wensch dat deze verhoudingen
steeds de allerbeste mogen blijven. Fanfa
res en levendige toejuichingen volgen op
het hartelijk welkomstwoord.
Filmoperateurs en fotografen vangen nu
hun werk aan en daar begint ihet grootsche
défilé langs het rijtuig van den Jubilaris,
dat geplaatst was voor de buitenplaats
„Oud Cronestein".
Een stoet met praalwagens.
Daar komen de heeren voorrijders in
zwart costuum, direct gevolgd door een
groote peleton wielrijders op rijwielen,
kwistig met de vele kinderen uit Flora'6
tuin gesierd.
Nu gaat de groote praalwagen van de
Kabh. Gezellenvereeniging aan het rollen,
de vurige paarden, gemend door middel-
eeuwsch gecostumeerde stalmeesters.
Op deze wagen waren de hoektorens ge
plaatst van de hechte Kolpingsburcht, sym-
boliseerende de deugden of deviezen uit
Kolpings rijk program en idealen en wij
zien de leuzen: godsdienstzin, arbeidzaam-
heir, vroolijkheij en eensgezindheid.
Gezellen in kleeding uit den tijd van
Kolping houden de wacht tusschen een
frissche bloemenschat en ranke heesters.
Fier loopen ook de gezellen met blinken
Dit nummer bestaat uit vier bladen
de gouden kruisen langs en ach tor de
wagen.
Daar komt de ruiterstoet,) een traditie
van eeuwen voort zetten; eerst de bruine
paarden en de schimmels waarop de jonge
lingschap als echte jockey's, in witte hem
den met gele sjerpen en wit-gele petten,
langs rijden; een af deeling van dertig paar
den.
Het echte karakter van de blijde intocht
is daarmede bewaard gebleven.
Hoog een breed opgebouwd verschijnt nu
de praalwagen van Aloysius Sport Club.
Zes meter in de lucht staat de A.S.C.-vlag
en daar glinsteren de vele medaille's aan
den spits.
Als een levend beeld van de Sport zit
ten op de onderste treden de kleuters in
frissche costuumpjes tegen de kleuren van
belijning en bloemen, veertig in getal te
vlaggezwaaien met het geelzwart van
A.S.C. Hooger op de adspiranten achter
de verschansing waarop een „Hulde aan
den Jubilaris". Nog hooger de voetballers
in onberispelijk geelzwart en bovenaan
zwaait de athleet de groote vlag.
Palmen en mooie bloemen wuiven mede
met de vlaggen waardoor het geheel bui-
tengéwoon voldeed. De Sport-Commissie
volgt nu in het nieuwe sport-costuum waar
achter de overige leden met vele vlaggen.
Dan slaat hot corps tamboers van de St.
Jansfanfare maat en orde en daarachter in
uniform komt het muziekcorps in de volle
dige bezetting. Jammer dat de drie saxo
phones (het geschenk van den Jubilaris)
nog niet mee konden gaan.
De Duibsche Brandenburg marschen ge
ven een stevige marschmaat en vroolijke
klank.
Voort gaat het défilé langs den Jubilaris.
Daar slaan de leden van het Patronaat
stram de Romexnsche groet. In hun fel
groen, der hope kleur, maakt deze groep
een mooi effect.
En immer kleuriger volgen de Graal-
wachters met de zwierige vlaggen en daar
juicht het voor den Jubilaris op diens uit
roep: „Excelsior, alleluia vooruit".
Daarachter komen de eerste koetsen
waarin het eere-comité, de voorzitter en
enkele leden van <ie feestcommissie en het
parochiaal Kerkbestuur en nu beginnen de
bepluimde koppen van het vierspan paar
den in beweging te komen en volgt de Her
der zijn blijde schapen.
De stoet wordt gesloten door de laatste
ruiterij van zwarte paarden.
Overal staan er veel menschen langs den
weg. De klokken van de Kruisheeren-Kerk
luiden zoo lang de stoet voorbij trekt en
het geheele convent van het Kruisheeren
klooster is opgesteld op de trappen voor de
hoofdingang.
Langs Noordibuurt en Dorpstraat en
Schenkelweg komt de heerlijke stoet bij
ondergaand zonlicht in de Zuidbuurt.
De nieuwe klokken beieren.
Bij deze lichttempering wordt het geheel
stemmiger en gekomen aan de boerderij
„Het Paradijs" houden de trommen en de
muziek stil en beginnen de nieuwe klokken
in den toren, het feestgeschenk der paro
chie, voor het eerst te beieren.
Langzaam schuift de stoet voor de kerk,
dank zij de goede regeling, in elkaar en
worden de praalwagens en groepen op het
plein voor de pastorie opgesteld.
Bij het uitstappen komt een rij bruidjes
do Jubilaris me> bloemen geleiden naar
het hooge bordes van de pastorie. En
steeds maar galmen de klokken hun bron
zen stemmen door de lucht, om weer te
zwijgen voor koper van de St. Jansfanfare,
waarbij de parochianen het welkomstlied
zingen. Nu komt de weleerw. heer H.
Brans, voorzitter van het feestcomité, om
uit te spreken de
Welkomstrede.
Zoo staat ge thans temidden van uwe
parochianen, aldus spr., die met vreugde
dezen dag hebben tegemoet gezien, die zich
dagen en weken lang in- en uitwendig heb
ben voorbereid, die u vandaag zoo graag
en zoo spontaan luisterrijk hebben begeleid
bij uw entrée in uwe parochie om morgen
in een blijde en dankbare stemming met
u mede te vieren de herdenking van den
dag, waarop gij 40 jaren geleden uit de
handen van uwen bisschop de H. Priester
wijding mocht ontvangen.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
President von Hindenburg heeft Hitler's
eisch om de dictatuur in te stellen afge
wezen. (1ste blad).
Hatelijke maatregelen in Spanje tegen
de Katholieke Kerk. (3de blad).
Het conflict BoliviaParaguay in kal
mer banen. (3de blad).
De stratosfeertocht van prof. Plccard
voor onbepaalden tijd uitgesteld. (Lucht
vaart, 2de blad).
BINNENLAND.
Verschillende priesterfeesten.
LEIDEN.
De pontificale inzegening van het Sport
pak „Haagweg". (Pag. 5.).
SPORT EN WEDSTRijuhin.
De laatste resultaten der Olympische
wedstrijden te Los Angeles. (3de blad).
Het is on<s daarom een vreugde, op den
vooravond van dezen voor u zoo schoone
dag, u van harte namens allen een welkom
in uwo parochio to£ te roepen.
Welkom, Jubilaris, in ons middon, waar
gij een tiental jaren gewerkt hebt als pas
toor van deze parochie, met de u eigen
vaderlijke leiding, met de bescheiden werk
zaamheid van uwe goede daden, met de
overtuigende kracht van uwe steeds wel
gemeende woorden!
Welkom, Jubilaris, als priester van God,
als den goeden vader voor allen, als den
minnaar van vrede, als den volijverigeu
bouwheer in ons roomsch Zoeterwoude, bij
zonder als den bouwheer in het belang van
de Zoeterwoudsclio jeugd, als degene, die
de luister van Gods huis steeds hebt liefge
had, die hebt gewerkt en nog voortdurend
werkt aan de verfraaiing en versiering van
Gods huis onder ons volk. En dit welkom,
waarin wij u begroeten als den minnaar
van den luister van Gods huis, is u zoo
juist het schoonste toegeroepen, van boven
uit den toren van uw kerk, waar de drie
groote klokken in blijde harmonie getuige
nis geven van die liefde, die in u is voor
den luister van Gods huis! Toen wij inder
tijd met u spraken over een geschenk, dat
de parochie u zou willen aanbieden bij ge
legenheid van uw 40-jarig Priesterfeest,
toen maaktet gij uw verlangen kenbaar van
een tweetal nieuwe klokken, bij den reeds
bestaanden klok. En hoe graag hadden w tj
allen u dit geschenk in zijn geheel willen
geven. Maar omdat gij zelf do omstandig
heden van dezen tijd begreep, omdat gij
zelf wist, hoeveel er voor die twee klok
ken noodig was, hebt gij die klokken laten
komen en ons overgelaten, wat er door de
parochie voor zou geofferd kunnen worden.
Zoo zingen die twee klokken een eenvoudig
lied van de dankbaarheid van uwe parochia
nen; maar juichen zij een hooggestemd lied
van uwe mildheid in uwen ijver voor den
luister van onze parochiekerk. Wilt u dan
aanvaarden het geschenk van uwe parochia
nen, dat zij met ijver en liefde bijeen heb
ben gebracht, als blijk van waardeering en
dankbaarheid bij uw 40-jarig Priesterjubiió.
H. E. Jubilaris, naast dit stoffelijk ge
schenk zullen wij morgen een ander, een
beter, een meer volledig geschenk voor u
brengen; de belofte van een hartelijk ge
bed tot Jesus in het tabernakel, om zegen
over uw persoon, zegen oyer uw arbeid, en
zegen over u dierbaren. Zoo moge het
feest voor de parochie zijn een feest van
zegen en rijke vruchten in de zielen, en
voor u, H. E. Jubilaris, een feest, dat u nog
Lang in een blijde herinnering moge bren
gen.
Luide toejuichingen klinken door de
lucht, de vlaggen worden gezwaaid en de
St. Jansfanfare zet het „Lang zal hij le
ven" in.
De Jubilaris, hoe kalm ook, was nu diep
onder den indruk en gaf een teeken om
stilte en sprak:
Dierbare parochianen, gij hebt mij op
feestelijke grootsche wijze binnen do pa
rochie geleid, ik ben dan ook van harte
dankbaar voor dit bewijs van liefde en
sympathie voor uwen pastoor.