23ste Jaargang
ZATERDAG 30 JULI 1932
No. 7266
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2,60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondaes-
blad.
V Waarheid en Schoonheid.
„Zelfs de meest anti-godsdienstige pro
letariër heeft er behoefte aan, het persoon
lijk leven, tenminste bij gewichtige gebeur
tenissen, bij geboorte, huwelijk, overlijden,
te verheffen en te veredelen", aldus de
eommunist Trotzki. En deze bekende com
munist wijst dan aan als hèt middel, om
aan die behoefte te-voldoen.de film.
De bioscoop, zegt Trotzki, is hèt middel
waarvan wij ons in elk geval moeten mees
ter maken. Maar daarnaast trachten de
communisten in Rusland ook b.v. door op
ergerlijke wijze de godsdienstige feesten
na te bootsen, den mensch, wien de gods
dienst is ontnomen, zijn geestelijke verlaten
heid te doen vergeten; zij vieren „proleta
rische" Kerst- en Paaschfeesten. Pater Fi
scher o.f.m-, de leider van de Katholieke
Jeugdbeweging in Weenen, wijst naar aan
leiding hiervan in „Schonere Zukunft" er op
dat de menschelijke ziel, die van nature
christelijk is, zich ook „in het proletariaat"
niet laat onderdrukken; en daarom „grijpt
men naar de leege schelp der proletarische
cultuur en houdt ze aan het oor, om daarin
het verre bruisen der kerkelijke liturgie
en feestplechtigheid als een zwakke echo
te h o oren".
Mr. Kropman vestigt de aandacht op dit
artikel in het tijdschrift „Technisch Gids":
„Pater Fischer dringt er op aan, vooral
aandacht te wijden aan de zorg voor
kerkelijke feesten. Hier ligt een
taak voor de liturgische beweging, opdat
het volk meer en beter kunne deelnemen
aan de ceremonies, welker schoonheid het
zal leeren begrijpen; veel ontbreekt er nog
aan de zorg voor de waardigheid bij het
ontvangen der Sacramenten, als het Doop
sel, het Vormsel, het Huwelijk. In één
woord>: pater Fischer ziet en terecht
hoe bij de socialisten alle moeite gedaan
wordt om tegemoet te komen aan het ver
langen naar geestelijke bevrediging en hoe
zij daarbij althans in Oostenrijk en
Duitschland aanknoopingspunten zoeken
bij den katholieken eeredienst, welke zij
dan echter een anti-godsdienstigen inhoud
geven. Voor ons land staat de zaak wel
iets andersmaar toch! Ook in deze so
cialistische kringen is de behoefte aan gees
telijke goederen groot en wij zouden wel
een goed werk doen, indien wij onze gees
telijke schatten meer onder hun aandacht
en bereik brachten. Het werk van de
Graal en de Katholieke Jeugd vereeniging
heeft in dit opzicht ongetwijfeld beteeke-
nis. Wij kennen socialisten, die dit katho
lieke werk begrijpen en waardeeren en het
enorme verschil inzien tusschen hun cul-
tuur-socialisme en óns cultuur-katholicisme.
'Het ware te wenschen, dat ook vele katho-
BINNENLAND
l dit
Vooral in dézen tijd heeft de mensch-
heid behoefte aan de waarheid en de
schoonheid van den Godsdienst. Och, wij
weten wel, dat nijpende armoede evenmin
als weelderige rijkdom een voedingsbodem
biedt, waarin de waarachtige ziele-cultuur
gemak kei ij k kan bloeien; en dat hon
ger evenmin als overdaad in de ziel een
klankbord vormt, waarin de stem van den
Godsdienst gemak kei ij k wordt opge
vangenMaar toch, tóch zouden wij ons
zoo graag willen veroorloven, om allen, die
onder den druk van den tijd geslagen zijn,
toe te roepen: houdt niet op te streven
naar vervolmaking van waarachtige ziele-
cultuur, door dieper te beleven de W a a r-
b e i d van ons geloof, die tot ons komt in
de vreugde van de Schoonheid der
kerkelijke liturgie
DE EERSTE KAMER
VERKIEZING.
DE NIEUWE SENATOREN.
De volgende bijzonderheden betreffende
de nieuwe Eerste-Kamerleden ontleenen
J. J. W. IJsselmuiden (R.K.)
Joseph Johan Wilhelm IJsselmuiden
werd op 23 Maart 1887 te Arnhem geboren
en genoot o.m. zijn opleiding aan de H. B.
S., te Arnhem. Reeds op jeugdigen leeftijd
nam hij een werkzaam aandeel in het Ka
tholiek vereenigingsleven in Arnhem, door
het bekleeden van versöhilende bestuurs
functies. Hij gaf den stoot aan de oprichting
van de K. S. A., Arnhem, later herdoopt in
K. C. A. (Kath. Centrale Arnhem) van welk
instituut de heer IJsselmuiden jarenlang
voorzitter was. In 1919 deed hij zijn intrede
in den Gemeenteraad en werd hij terzelfder
tijd gekozen tot wethouder van sociale za
ken. De voortdurende tegenwerking van
soc.-dem. zijde noopte hem in Februari 1921
zijn wethouderschap neer te leggen, doch
reeds enkele maanden later deed hij op
nieuw zijn intrede in het College van B.
en W„ thans als wethouder van financiën.
Deze functie heeft hij vervula tot 16 Maart
1925. Sinds het overlijden van den heer
Coopman bekleedt de heer IJsselmuiden
het voorzitterschap der R. K. Raadsfractie.
Van 1919 af maakte hij deel uit van de
Prov. Staten van Gelderland. Hij i® lid
van den Partijraad der R. K. Staatspartij
en voorzitter van den Geldersohen Bond
van R. K. gemeenteraadsleden.
H. Ruyter (R.K.)
Henricus Ruyter werd op 14 Mei 1893 te
Jisp (N.-H.) geboren uit een boerengezin.
Op later leeftijd is hij lessen gaan nemen
en volgde o.a. de 2-jarige handelsavond
school te Krommenie, waarna hij redac
teur-verslaggever werd van „Ons Blad" te
Alkmaar. Na de oprichting van den R. K.
Land- en Tuirrbouwbond in het Bisdom
Haarlem werd hij in 1916 benoemd tot
hoofdambtenaar en belast met het secre
tariaat der verschillende vakbonden dezer
organisatie. Tijdens den oorlogstijd was de
heer Ruyter lid van verschillende regee-
ringscommissies. In 1921 werd hij benoemd
als hoofdambtenaar bij den Aartsdiocesa-
nen R. K. Boeren- en Tuindersbond te Arn
hem, waarop in 1928 zijn benoeming tot al
gemeen secretaris dier organisatie volgde.
De heer Ruyter is hoofdredacteur van het
orgaan van dien bond, „Het boeren- en
tuindersblad" en vertegenwoordigt de A.
B.T.B. in tal van colleges en commissies op
landbouwgebied.
A. J. Schoemaker (R.K.)
De heer A. J. Schoemaker is 12 December
1877 te Deventer geboren. Hij is betrokken
bij verschillende handels- en industrie-on
dernemingen hier te lande en in onze kolo
niën. Hij bezocht in verband daartnee Ned.-
Indië.
De heer Schoemaker is reeds 20 jaar lid
van den gemeenteraad van Deventer en
verscheiden jaren wethouder dier gemeen
te. Hij werd voor de Tweede Kamerverkie
zingen in 1929 op de candidatenlijst der R.
K. Staatspartij voor de groep ZwolleAs
sen geplaatst als plaatsvervanger van den
deskundige op het gebied van sociaal-eco
nomische vraagstukken.
J. W. J. de Vos van Steenwijk. (Chr. Hist.)
J. W. J. baron de Vos van Steenwijk
woont te Diepenheim en is sinds 1914 lid
der Provinciale Staten van Overijsel.
Hij is ridder in de orde van den Ned.
Leeuw en eereridder der Balije van Bran
den burg der Johanniterorde.
Mr. P. Droogleever Fortuyn (V.B.)
Het nieuwe gekozen Eerste Kamerlid,
mr. P. Droogleever Fortuin, Burgemeester
van Rotterdam, werd den 28sten December
1868 aldaar geboren. Na zijn promotie ves
tigde hij zich in 1894 als advocaat to
's Gra/venhage. In 1912 werd hij als lid van
den Haagschen Rad en reeds 'het volgend
jaar tot wethouder gekozen. De porte
feuille van financiën der residentie werd
aan zijn handen toevertrouwd. Gedurende
deoorlogsjaren was hij tevens belast met
de dirstributie zaken.
Na den oorlog in 1919 verwisselde hij van
departement en kwamen de afdeelingen
Openbare Werken, Stadsontwikkeling en
Volkshuisvesting onder zijn leiding te
staan.
In 1923 stelde hij zich niet meer als wet
houder herkiesbaar en makte het volgend
jaar een studiereis naar Indië, Oost-Azië
en Amerika.
Weer teruggekeerd in het vaderland,
werd hij in 1925 tot lid van de Tweede Ka
mer gekozen. In het zelfde jaar werd hij
door den Volkenbond benoemd tot lid van-
de oommissie voor onderzoek en beslissing
van conflicten tusschen Griekenland en
Bulgarije.
In 1928 werd hij opvolger van mr. dr.
J. Wytema benoemd 4ot Burgemeester van
Rotterdam, in verband met welke benoe
ming hij het volgend jaar aftrad ls lid
van de Tweede Kamer.
Tot de voornaamste openbare functies
welke mr. Droogleever Fortuyn behalve zijn
burgemeesterschap bekleedt behoort zijn
voorzitterschap van de Vereen, van Neder-
landsohe Gemeenten, terwijl hij bij de Bank
voor Nederlandsche Gemeenten de functie
van regeeringiscommissaris bekleedt. Ver
der is hij o.m. curator van de Nederlandsche
Handels-Hoogeschool en niet-militair lid
van den Raad van Defensie.
NADERE BIJZONDERHEDEN.
Veel merkenswaardig heeft de gisteren ge
houden Eerste Kamer verkiezing niet op
geleverd, constateert de „ÏSf. R. Crt." Dit
maal heeft geen der Staten-leden gebruik
gemaakt van de hun bij do Provinciale wet
verleende bevoegdheid, om door het uit
brengen van voorkeursstemmen, wijziging
te brengen in de volgorde der candidaten-
lijsten.
Er zijn uitsluitend z.g. lijststemmen uit
gebracht, waaruit valt op te maken, dat
de Staten-leden zich bij de samenstelling
van de ca/ndidatenlijsten zonder meer heb
ben neergelegd.
In groep 2 (Gelderland, Overijsel, Gro
ningen en Drente) hebben klaarblijkelijk
alle Statenleden op de candidaten hunner
eigen politieke partijen gestemd. In Zuid-
Holland zijn echter, naa-r uit den uitslag
valt te gissen, waarschijnlijk ingevolge voor-
afgemaakte afspraken, enkele stemmen op
candidaten van andere politieke richting
uitgebracht.
Zoo heeft de lijst van den Vrijheidsbond
eon stem meer verworven dan er Staten
leden zijn; die van de Vrijz. Dem. bond 2
stemmen meer en die van de C. H. Unie
één stem meer. Waarschijnlijk zijn deze
stemmen afkomstig resp. van het Hervormd
Geref. lid en uit de fractie® van de S.D.A.
P. en de R. K. Staatspartij.
Hieraan is toe te schrijven, dat de Staatk.
Geref. partij geen Eerste Kamer-zetel heeft
kunnen verkrijgen, die haar ongetwijfeld
zou zijn toegekend, als de Statenleden in
Zuid-Holland op de candidaten hunner
eigen politieke richting gestemd zouden
hebben. De Vrijz. Dem. heeft aan de waar
schijnlijk van de S.D.A.P. verworven 2
stemmen het behoud van zijn Eerste Ka
mer-zetel te danken.
NED. SPOORWEGEN.
Buurtverkeer.
Door de Nederlandsche Spoorwegen wor
den met ingang van 1 Augustus a.s. ver
krijgbaar gesteld onderstaande speciale
retourkaarten voor buurtverkeer.
LeidenScheveningenKurhaus en om
gekeerd: II kl. ƒ1.25, III kl. 0.85; Lei
denWitte brugPompstation en omge
keerd: II kl. ƒ1.25, III kl. 0.85; Leiden
Waalsdorpsoheweg en omgekeerd: II kl.
1.25, III kl. ƒ0.85; LeidenRenbaan
Achterweg en omgekeerd: II kl. 1.25, III
kl. ƒ0.85.
Deze plaatsbewijzen, waarmede zoowel
over Den HaagLaan van Nieuw Oost-In-
dië als over Den Haag H.S.M. gereisd mag
worden, zijn geldig in alle voor buurtver
keer aangegeven treinen.
VOOR BOUWPLANNEN 20 MILLIOEN.
Bij den R.-K. Bouwarbeidersbond is een
schrijven binnen gekomen van het ministe
rie van Binnenland sche Zaken, waarin
worden aangegeven bouwplannen voor ver
schillende gemeenten en woningbouwver-
eenigingen, aldus meldt de „Volkskrant".
In bedoeld schrijven is verder vermeld,
dat voor voorschotten oogenblikkelij.k een
bedrag van ongeveer 20 millioen gulden
beschikbaar is, waarvan ongeveer de helft
of een iets hooger bedrag van voorschot
ten krachtens de Woningwet.
Deze plannen kunnen voor uitvoering
in aanmerking komen, wanneer partijen tot
een bevredigende loonsverlaging komen.
De brief eindigt als volgt:
„Ik stel er in verband met een verslag
van de conferentie in de dagbladen prijs
op, er op te wijzen, dat de regeering niet
een norm van loonsverlaging heeft voorge
steld, maar alleen heeft aangedrongen op
overleg om te komen tot loonsverlaging.
Het bedrag van 15 pet. van de contract-
loonen is genoemd, nadrukkelijk, als een
persoonlijke opvatting van den spreker,
die met zooveel woorden verklaarde geen
opdracht van de regeering op dit punt te
hebben."
DE UITVOERING VAN DE
CRISISZUIVELWET.
De prijs van het merk voor
boter op ƒ0.55 per K.G. vast
gesteld.
De minister van Oeconomische Zaken en
Arbeid heeft met ingang van 31 Juli als
prijs voor het merk van boter 0.55 per
K.G. vastgesteld.
Voorts wordt met ingang van denzelf
den datum de vervoervergunning voor bo
ter op 55 cent bepaald.
Boterinvoer uit Letland.
De minister van Oeconomische Zaken en
Arbeid brengt ter kennis van belangheb
benden, da-t boter afkomstig uit Letland
welke voorzien is van een der Letland-
sche botercontrolemerken, voor zooveel
de bepalingen der Boterwet betreft, vrij
mag worden ingevoerd, mits de boter ver
gezeld is van het vereischte bewijs van
herkomst en de vaten, indien de boter
niet rechtstreeks uit Letland wordt inge
voerd verzegeld of gelood zijn op een wij
ze, waaruit blijkt, dat de waar zich in ori-
gineelen staat en in origineele verpakking
bevindt.
De uitbetaling van den bijslag
op de melk door zuivelfa
brieken.
Omtrent de te volgen wijze van uitbe
taling van den bijslag van de crisis-zuivel-
centrale op de door veehouders aan zui
velfabrieken geleverde melk, brengt de
crisis-zuivel-oentrale het volgende ter ken
nis van belanghebbenden: coöperatieve
zuivelfabrieken, die uitsluitend melk van
deelgenooten verwerken en dus geen in
brengers of losse leveranciers hebben, kun
nen den bijslag ongesplitst van het overi
ge melkgeld, dus in één totaal bedrag uit-
keeren.
Daarentegen dienen de coöperatieve
zuivelfabrieken met inbrengers of losse le
veranciers voor deze personen en de parti
culiere fabrieken voor alle leveranciers den
bijslag afzonderlijk te vermelden.
Het ligt in de bedoeling om door nauw
gezette controle de juiste naleving van
deze bepaling te bevorderen. Bij nalatig
heid kan intrekking van de erkenning
als producent door de crisis-zuivel-oentrale
volgen.
Opslag van boter in
koelhuizen.
De crisis-zuivel-centrale brengt het vol
gende ter kennis van belanghebbenden:
Zooals bekend is, wordt voor uitslag van
boter uit een koelhuis een merk vereisoht,
dat behoort te worden aangevraagd bij het
crisis-zuivelbureau. Ook op de verpakking
van boter, die slechts voor enkele dagen
ter opstijving wordt opgeslagen, dient te
worden aangebracht het merk voor koel
huisboter.
De crisis-zuivel-oentrale is echter bereid
van het aanbrengen van het merk dispen
satie te verleenen, indien een verklaring
wordt overgelegd van een erkend koelhuis
houder, dat de boter niet langer dan 7 da
gen in het koelhuis is opgeslagen geweest,
uitsluitend met de bedoeling ze voor expe
ditie meer geschikt te maken.
Een koelhuishouder wordt op zijn ver
zoek erkend door de orisis-zuivel-oentrale,
indien hij zich verbindt aan de centrale
om het crisis-zuivelbureau alle gewenschte
inlichtingen met betrekking tot voorraad,
inslag en uitslag van boter, te vefstrekken
van 15 Mei af, van wijzigingen van den
voorraad op door of vanwege de cen
trale te bepalen wijze en wekelijks opgave
te doen en op verzoek van de centrale of
van het bureau aan haar ambtenaren
zage van zijn boeken te verleenen.
Erkende koelhuisihouders zullen onder
door de centrale te stellen voorwaarden
bevoegd worden verklaard, zelf koelhuis-
merkén uit te reiken, terwijl in de toe
komst door de centrale bij de uitvoering
der crjsis-zuivelwet slechts met erkende
koelhuisihouders zal worden gehandeld.
Verzoeken om erkenning dienen te wor
den gericht tot de crisis-zuivelcentrale.
De centrale deelt voorts mede, dat voor
de z.g. „vrije" boter niet de gunstige re
geling geldt, welke werd getroffen door de
regeering vóór het in werking treden van
de crisis-zuivelwet.
Teneinde tegemoet te komen aan ver
zoeken van eigenaren van koelhuisboter,
is de centrale bereid de gunstige regeling
alsnog van toepassing te verklaren voor
degenen, die vóór 3 Augustus a.s. aan het
crisis-zuivelbureau (Laan van Meerder-
voort 84, 's-Gravenhage) mededeelen, dat
zij geacht willen worden tot die regeling
te zijn toegetreden en opgaven van de be
treffende hoeveelheid indienen.
Voor de boter, die van heden af in er
kende koelruizen wordt opgeslagen, zal
restitutie plaats vinden van de daarop be
taalde heffing, waardoor deze boter tot
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Een nieuwe noodverordening in Duitsch
land. (4e blad).
De lastige oud-strijders uit Washington
verdreven met behulp van tanks, mitrail
leurs en traangas. (4e blad).
BINNENLAND.
Het Nationaal Maria-Congres. (3e blad).
De uitvoering van de Crisiszuivelwet.
(Ie blad).
In het Centraal Station te Amsterdam
is een spoorwegarbeider tusschen de goe
derenlift doodgedrukt. (Genu. Berichten,
4e blad).
DE VERKIEZINGEN IN
DUITSCHLAND.
Morgen worden, zooals men weet, in
Duitschland de verkiezingen gehouden voor
den Rijksdag.
Deze verkiezingen hebben aller belang
stelling; zij zijn van zeer groote beteeke-
nis voor de toekomst in en buiten Duitsch
land.
Wij geven in dit nummer in een geïllus
treerde pagina eenige bijzonderheden en
wetenswaardigheden omtrent de verkiezin
gen voor den Duitschen Rijksdag.
Maandag zullen wij op uitgebreide schaal
in alle gemeenten, welke ons blad bestrijkt,
bulletins verspreiden, waarin de uitslag der
verkiezingen.
ONZE PHOTO-WEDSTRIJD.
Wij verwijzen naar mededeelingen elders
in dit nummer, betreffende onzen photo-wed-
strijd en de daaraan verbonden prijzen.
het oogenblik van uitslag op ba-sis van ex
portprijs staat. De definitieve heffing zal
bij uitslag worden vastgesteld volgens de
bestaande regeling. Uit den aard der zaak
is het een voorwaarde, dat deze boter bij
het crisis-zuivel-bureau wordt opgegeven.
DE INVOER VAN BOTER IN
DUITSCHLAND.
Conferentie van Duitschland met Nederland
en Denemarken.
Men meldt uit Berlijn aan de „N. R. Ct.":
In een gisteren gehouden vergadering
van het rijkskabinet is de kwestie van het
botertarief en van de contingenteering van
den boterinvoer uitvoerig besproken. In
het begin van de volgende week worden
vertegenwoordigers van de landen die bij
den invoer van boter in Duitschland het
grootste belang hebben, n.l. Nederland en
Denemarken, te Berlijn verwacht.
Ongeoorloofde invoer van wapenen?""
Wolff meldt uit Emmerik: Wegens het
niet in acht nemen der wettelijke voor
schriften voor het transport van wapenen
heeft de politie hier een zending wapens
en munitie, bestemd voor een firnxa in Arn
hem, aangehouden. De zending, die uit re
volvers en geweerpatronen bestond, is in
bewaring genomen. Van Duitsche en Ne
derlandsche zijde heeft men de afwikkeling
van deze zaak ter hand genomen.
H. M. de Koningin in Nederland terug.
De Koningin is gisteren per trein uit het
buitenland te Nijmegen aangekomen en
vandaar per auto naar Soestdijk vertrok
ken.
Stukadoorsstaking geëindigd.
Na een staking van precies 3 maanden
heeft de „moderne" Stucadoorsbond te
Schiedam de voorwaarden, waarop de af
sluiting van het landelijk collectief contract
met den Ned. Stukadoorspatroonsbond en
den R. K. Stukadoorspatroonsbond St. An-
fchonius gestrand was, aanvaard.
Naar wij vernemen heeft mr. A. H.
Du Mosch President der Arr. Recht
bank te 's-G raven hag e tegen 1
Sept. eervol ontslag gevraagd.