H. M. PIERROT Schoorsteenklokken 23ste Jaargang VRIJDAG 22 JULI 1932 INo. 7259 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal 'Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 t GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regeL Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit drie bladen V Partij-propaganda van slecht allooi. Propaganda voor de partij, waartoe men behoort, kan natuurlijk heel redelijk zijn en heel goed, in ieder geval subjectief beschouwd, n.l. van den kant der propa gandisten. Maar zij kan ook, van welken kant ook bezien, onredelijk en slecht zijn. En dit is zij in ieder geval, als daarbij de in-zich verkeerde methode wordt ge volgd, dat bet doel de middelen heiligt. Dit is zij, wanneer in dezen tijd een po litieke partij, ter versterking van haar po sitie, meetings organiseert, betoogingen in elkaar zet, om het volk maar zoo diep mo gelijk de overtuiging in te dringen, dat de huidige regeering niets doet wat goed is en alles wat goed is nalaat! Ook in dezen tijd veroordeelen wij vanzelf sprekend niet alle critiek op de regeering, hoe moeielijk haar taak ook is. Maar wij veroordeelen en 'we aarzelen niet te zeggen: verafschuwen die cri tiek, welke geen rekening houdt met de moeielijkheden, waartegen, zooals wij hier boven opmerkten, de regeering noodzake lijkerwijze machteloos staat. Ten overvloede, naar wij verwachten, spreken wij hier het vertrouwen uit, dat geen enkel katholieke man of vrouw zich zal laten gebruiken voor een partij-propa ganda, in meetings en betoogingen, als hier bedoeld. Het rapport-Welter. Dat het rapport-Welter niet ongewij- zig door regeering en volksvertegenwoordi ging zal worden overgenomen, staat wel vast. In de „Volkskrant'' noemt het Kamerlid Kuipers de voorgestelde bezuiniging op den steun aan de werkloozen „de meest stuiten de bezuinigingspost in het rapport der commissie-Weiter". En de „Maasbode" van gisteravond, deze meening van genoemd Kamerlid citeerend, voegt er aan toe: „Wij zijn dit geheel met hem eens" Wij hebben reden, om te veronderstel len, dat onder de Katholieke Kamerleden de meening heerscht, dat een deel der voorgestelde bezuinigingen n i e t zal mogen worden doorgevoerd en dat, in plaats daar van, verhoogde of nieuwe belastingen moe ten worden ingevoerd met name een weelde-belasting: op bioscopen, theaters, buibenlandsche pleizierreizen, luxe auto's enz.; een belasting b.v. op in de crisis ge stegen of gelijk gebleven inkomens. Wij zijn er van overtuigd, dat de Katho lieke kiezers aan hun vertegenwoordigers het vertrouwen kunnen schenken, dat deze dfen eisch zullen stellen, om eerst, voorzoo ver noodig, dergelijke inkomstenbronnen, als de genoemde, aan te boren, alvorens te gaan 'bezuinigen zooals het Kamerlid Kuipers het zegt: „ten koste van hen, die zich van weelde-uitgaven moeten onthou den, omdat zij ternauwernood nog dage- lijksch brood kunnen koopen" 1 BINNENLAND In een passage in de driestar van giste ren is een zetfout geslopen; zij luidt: Den eenen groep (der arbeiders) wordt de meening opgedrongen, dat bij een an deren groep (den boeren en tuinders) de nood, dank zij de regeeringshulp, niet zoo groot meer is als bij hen! HORLOGEMAKER 5599 Nlaarsmanssteeg 14 - Tel. No. 1293 Profiteer van de enorme prijsdaling onzer Alles met schriftelijke garantie. EERSTE KAMER. CONTINGENTEERINGEN. Aan de orde is na aanneming van eenige andere wetsontwerpen de regeling van den Invoer van schoeisel, tricotgoederen, wollen en halfwollen stoffen en bovenkleeding. De heer Ter Haar (C.-H.), opmerkend dat de contingenteeringen diep ingrijpen in het economisch leven, waarschuwt in het algemeen hen, die daardoor hun bedrijf beschermd wenschen te zien. Spr. heeft be zwaar speciaal tegen de contingenteering van bovenkleeding voor vrouwen. Dit arti kel werd tot nu toe in slechts zeer beperk te mate door het binnenland geleverd, en de invoer is niet bovenmatig toegenomen. Er wordt toch niet van de gelegenheid ge bruik gemaakt, om enkele industrieën bi- zondere voordeelen te verschaffen? Er zijn er zelfs die thans hun fabrieken gaan uit breiden. Spr. wijst op de gevolgen bij her stel van normale verhoudingen; de oorlog heeft dienaangaande lessen verstrekt. Het beginsel der crisiswetgeving geldt dus niet voor bovenkleeding. De contingenteering van damesconfectie is volkomen bescher ming. Daartegenover staat het nadeel voor de totaal onbeschermde winkeliers. Spr. zal tegen dit wetsontwerp stemmen. De heer W esterdijk (V.D.) bespreekt de toepassing der Crisismvoerwet in het algemeen. Men wil den status quo bewa ren; simple comme bonjour, zou men zoo zeggen. Toch zijn de oordeelvellingen over die toepassing zeer uiteenloopend. Velen dringen daarbij aan op bescherming. De crisiswetgeving is echt-er niet de beste ge legenheid om over onze handelspolitiek te discussieeren. Men neme zich nu in acht voor proctectionisme en late zich niet op den verkeerden weg dringen, den weg vol voetangels en klemmen. Met de toepassing van de crisisinvoer- wet kam men alle kanten uit, bijv. wat om vang en duur der contingenteeringen be treft. Daarom juicht spr. het door de Twee de Kamer aangenomen amendement-Oud toe. De heer Koster (V.B.), doel en opzet der crisismvoerwet schetsend, waarschuwt eveneens tegen onvoorzichtige toepassing. Spr. is echter van oordeel dat het doel wel eens wordt voorbijgestreefd. Bovendien wc£dt schade toegebracht aan importeurs, agenten, transportbedrijven e.d. Ook de consumenten ondervinden nadeelen. Het verbaast spr. dus dat er gecontingenteerd is voor goederen, welker invoer niet abnor maal steeg, bijv. laken, flanel en de groep der andere wollen en halfwollen stoffen. Ook tricotgoederen vertoonen slechts in 1931 een zeer geringe stijging in vergelij king met 1930. Spr. vraagt zich af, of der gelijke contingenteeringen wel geoorloofd zijn. In tegenstelling hiermede acht spr. de contingenteering van schoeisel volkomen Xn 't algemeen blijve onze industrie ge schikt voor vrije concurrentie. De heer Wibaut (S.D.) verklaart dat zijn fractie tegen deze contingenteeringen zal stemmen. De heer B 1 o m j o u s (R,K.) bestrijd, in enkele woorden het betoog van den heer Koster. De Minister van Economi sche Zaken en Arbeid, de heer V erschuur, erkent dat contingentee- ren een maatregel is, waartoe men niet luchthartig mag overgaan, wat ook niet is geschied noch geschieden zal. Matiging moet worden betracht; maatregelen lokken contra-maatregelen uit. Spr. had verwacht dat men t. a. v. de voorgestelde contingen- schen kan gezeg worden dat 't confectie- beperktheid der contingenteeringen zou hebben aangenomen. Dit geldt ook voor de wollen stoffen. Nu is overmatige invoer een relatief begrip. Bij het handhaven van den status quo moet worden gelet op de oude verhouding tusschen invoer en eigen pro ductie. Terecht is er reeds op gewezen, dat deze contingenteeringen niet bedoelen een wijziging onzer handelspolitiek. Dit blijkt ook uit de percentages der contingentee ringen. Van de gevaren voor de transportbedrij ven is ook spr. doordrongen; doch men overdrijve ook weer niet. Wanneer een be paald vervoer vervalt, mist men het wel, maar het ontstaan van nieuw vervoer wordt niet dadelijk opgemerkt. Het verheugt spr. dat althans de schoei- selcontingenteering de instemming heeft van heel de Kamer, den heer Wibaut uit gezonderd. De bezwaren tegen de contin genteering van damesconfeotie kan spr. niet deelen, daar deze contingenteering' slechts geldt voor 621/2 pOt. der waarde, begrijpt spr. niet dat er niet voldoende keuze bij de winkeliers zou zijn. Spr. waarschuwt die industrieelen die op grond van de contin genteering hun bedrijf uitbreiden. Intus- sohen kan gezgd worden adt het confectie bedrijf in Nederland in 't algemeen behoor lijk loopt. Spr. is bereid, de contingentee ring voor tricotgoederen uit, te breiden tot 100 pCt. De wetsontwerpen worden z.h.st. aange nomen, met aanteekening dat de soc.-dem. geacht worden te hebben tegen gestemd. Voorts worden z.h.s. aangenomen de wetsontwerpen inzake contingenteering leestklaar schoenwerk, boter, rijwielban den, porselein, aardewerk en tegels. GARANTIEREGELING KIPPEN HOUDER IJ. Aan de orde is het wetsontwerp inzake Garantieregeling ten behoeve van de kip- penhouderij. De heer Gelderman (V.B.) consta teert, dat aan de veelzijdigheid van dezen bewindsman wel zeer hooge eischen worden gesteld. Naast het internationale betalings verkeer behandelde de Kamer alleen dezen- middag met dezen minister reeds onderwer pen van allerlei strekking: schoeisel, tri cotgoederen, wollen stoffen, terwijl nog op de agenda moeten komen het ontwerp in zake steun aan de scheepvaart en aan de varkenshouderij. Thans geldt het de garantieregeling ten behoeve van de kippenhouderij. De eier- productie is voor tal van boeren in alle provincies een nuttig nevenbedrijf, voor bepaalde groepen een hoofdbron van irn komsten. Met deze 100 millioen op te leg gen eieren zijn we nog niet van de over productie af. Spreker zal daarom zijn stem aan dit ontwerp niet onthouden. Spr. dringt erop aan, den opslag vooral in Nederlandsche inrichtingen te doen ge schieden. De heer Van Citters (A.-RR kan zich niet geheel onttrekken aan de mee ning, dat de opzet wat te eenzijdig is ge schied via de coöperaties. Met name op den schralen zandgrond in Gelderland heeft zich de pluimveehouderij sterk ontwikkeld; de eier-aanvoer op de vrije markt te Bar- neveld c.a. was in het afgeloopen jaar 355 millioen van de 930 millioen eieren, terwijl met de coöperaties incluis de totale produc tie 1800 millioen eieren beloopt. Spr. zou noch den vrijen handel noch de coöperaties willen missen doeh bij dezen opslag in koelhuizen wordt de vrije handel vrijwel geheel uitgeschakeld. Van aankoop door tusschenkomst van de gemeentebestu ren viel niet veel te verwachten. Een bevre digende regeling voor degenen, die op de vrije markt zijn aangewezen, zou althans voor het volgende jaar indien de steun regeling ook dan nog van kracht mocht blijven wensohelijk zijn, bijv. op den voet van gelijkheid 50 50) tegenover de coöpe raties. De heer Westerdijk (V.B.) wijst op het belang van onzen eierenexport, die in 1930 61 millioen gulden beliep, tegenover 63 millioen boter-, 68 millioen kaas- en 41 millioen baconexport. Het kdppenhoudersbedrijf is er vooral voor den kleinen boer; intusschen -staat het op wetenscbappelijken grondslag. Spr. zal gaarne voor dit ontwerp stem men. Hij zet verder uiteen, dat terwijl de coöperatie streeft naar een behoorlijken productieprijs en een handelswinst, de vrije handel zich toelegt op een zoo hoog moge lijke handeiswinst. De coöperatie werkt voor den boer het gunstigste, uitbreiding van de coöperatie verdient daarom in het belang van den boer aanbeveling. De heer Steger (R.K.) kan zich met dit ontwerp vereenigen. Hier wordt de koe bij de horens gepakt. (Gelach). Hij wens oh t echter eenige opmerkingen over de wijze van uitvoering van deze wet te maken. Zoo zou spr. gaarne zien, dat naast de bij de N. P. F. aangesloten coöperatieve ver koopinstellingen ook het plan van een con trole voor den vrijen handel in overweging werd genomen. Het onderbrengen van eie ren in buibenlandsche koelinrichtingen zou spr. willen zien beperkt; men zou den eisch kunnen stellen, dat het Nederla-ndsche geld ook en alleen voor Nederlandsche koelhui zen beschikbaar komt. De heer Diepenhorst (A.-'RI.) wijst erop, dat de coöperatie slechts een dorde van den eieromzet bestrijkt. De coöperatie neemt intusschen in dit ontwerp eeD wel wat bevoorrechte positie in. De vereeniging van eierexporteurs en de organisatie der vrije eierenhandelaren zijn gaarne bereid alsnog te onderhandelen op voet van gelijkwaardigheid tegenover de coöperatie; spr. hoopt dat de minister de toegestoken hand zal aanvatten. Minister Verschuur brene-1 in herinnering, dat de opzet: den inzinkenden eierprijs op te vangen en teceij verder ver val te behoeden volkomen is bereikt door den maatregel om 100 millioen eieren uit de markt te nemen. Een toelichting op het telegram aan de regeering. De Vereeniging van Kaashandelaren Bodegraven en Omstreken, te Bodegra ven heeft, zooals wij reeds hebben ge meld, aan den minister van Oeconomische Zaken en Arbeid een telegram gezonden, waarin zij zekerheid vroeg, dat, bij een eventueele heffing op kaas, de dan ge vormde voorraden onbelast zullen blijven, waarin zij dringend verzocht bevordering van een ruimere toepassing van de devie- zenverordening door Duitschland, desnoods door krachtige Nederlandsche maatrege len. De vereeniging heeft dit telegram in een brief bevestigd en daarop een toelichting gegeven, waaraan wij het volgende ontlee- nen: Het artikel volvette Goudsche kaas, ge maakt op de boerderij, kan op dezen tijd van het jaar alleen loonend verkocht wor den, indien de hande geniegd is daarvan een groot gedeelte op te leggen voor tij den van kleinere productie. Bij de huidige buitengewoon onzekere tijden is dit risico zeer grootdaarom is het thans ook zoo nadeelig, dat een nieuwe onzekerheid ge schapen is. Het is namelijk niet bekend of er op inkoopen die wij thans doen, en wel ke kaas misschien nog maanden in onze pakhuizen opgeslagen moet blijven, niet later een heffing door een of andere Ne- derlandsche-crisis-instelling gelegd zal worden. De verklaring in de couranten, dat zulks geen punt van bespreking heeft uitgemaakt, geeft geen geruststelling; men kan dit immers eiken dag wel in be spreking brengen. Er zal geen rust terug- keeren voordat men van den minister de pertinente verklaring heeft ontvangen, dat nooit en te nimmer eenige heffing, in welken vorm ook, zal plaats hebben op kaas, die reeds door een kaashandelaar gekocht is en waarvan hen niet te voren mededeeling gedaan is, dat er heffing op zal plaats hebben. Wat betreft de deviezen-moeilijkheden, is het den minister bekend, dat zulks voor den kaashandel hoofdzakelijk met Duitsch land het geval is. Deze maand is er nog een ernstige verscherping van dien nood toestand ingetreden. Zooals door de regeering in de Tweede Kamer ook is medegedeeld was de basis der regeling in Duitschland, de ontvang sten van de maand van het vorige jaar daarvan werd ca. 50 pet. afgetrokken voor waardedaling en invoerbeperking, dus ontving men c.a. 5 pet.; hiervan werd in Januari 1932 75 pet. toegewezen, dus werd het tot 37 1/2 pet. van Januari 1931 terug- ge: bracht. Deze maand Januari 1932 wordt ahns als norm genomen voor toewijzingen in de maanden Juli-Augustus-September. Echter wordt ook van dit nieuwe bedrag wederom slechts 50 pet. toegewezen, zoo dat men in het allergunstigste geval slechts 18 3/4 pet. ontvangt van hetgeen men in Januari 1931 kreeg. Deze cijfers zijn echter in werkelijkheid minder, omdat sommige bedrSgen uitge schakeld werden. Door het nemen van de maand Januari als norm is de korting veel grooter. In Januari ontvangt men de betalingen der geleverde kaas in Decem ber, en deze maand is voor kaasexport zeer ongunstig, terwijl de maanden Juli-Augus tus-September in den regel een veel groo ter exportcijfer aanwijzen, zoodat men mag aannemen, dat wij ten hoogste 10 15 pet. toegewezen krijgen van den normalen ex port van Juli-Augustus-September 1931. De onderhandelingen kunnen blijkbaar geen verbetering in de deviezen-regeling brengen. Indien op deze wijze tot heden niets bereikt kon worden, zoo hebben wij thans als norm genomen voor toewijzingen betalingsverkeer met Duitschland gere geld kan wordenwaarom wij dringend verzoeken zulke krachtige maatregelen te nemen, dat wij een gunstiger ling met Duitschland krijgen. ZEER GERINGE DALING DER INDEXCIJFERS. Sinds 1 Maart j.l. minder dan 1 Over Juni waren de indexcijfers der kosten van het levnsonderhoud, berekend op de basis van het peil der prijzen ge durende de periode 1923'24 100: voor arbeidersgezinnen 79.8 (tegen 79.9 in Maart j.l. en 86.9 in Juni 1931) en voor gezinnen van meergegoeden 81.5 (tegen 81.8 in Maart j.l. en 89.0 in Juni 1931). Sedert Maart 1932 is er dus wederom een daling, zij het dan een zeer geringe, en wel van 0.1 voor de arbeidersgezinnen en van 0.4 voor de gezinnen van meer gegoeden. Een nadere beschouwing van de onder- deelen leert, dat een vrij groot aantal brieken van het budget sedert Maart 1932 gedaald is en sommige daarvan niet on aanzienlijk doch dat deze daling groo- tendeels te niet gedaan wordt door de werking van enkele rubrieken, welke een VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De nieuwe regeeringstoestand in Prui sen. Voorloopig geen nieuwe ministers. De houding der andere Duitsche lan den. Op de conferentie van Ottawa heeft Baldwin op verlaging der tariefmuren aan gedrongen. BINNENLAND. Contingenteeringsmaatregelen en garan tieregeling kippenhouderij door de Eerste Kamer goedgekeurd. (1ste blad). Een ernstig verkeersongeluk te Dedems- vaart. Zes gewonden. (Gem. Beridhten, 3e blad). Diefstal van een brandkast te Abcoude op klaarlichten dag. De dief gearres teerd. (Laatste Berichten).) Beruchte autohandelaar voor de recht bank. (Rechtszaken, 1ste blad). Een douane-beambte dood geschoten. (Gem. Berichten, 2de blad). Landbouwuitvoer in Nederland (2de blad). stijging ondergaan, voornamelijk groenten en fruit en bovendien bij de beter-gesi- tueerden aardappelen en bij de arbeiders brandstof. De stijging van groenten is naar verhou ding sterker voor de arbeiders dan voor de beter gesitueerden, die bij de Maart berekeningen voor de eerste groep van ge zinnen hoofdzakelijk zijn gebruikt, in deze maand zeer laag in prijs waren. Dat om gekeerd aardappelen voor de meergegoe den zijn gestegen, terwijl zij voor de arbei ders zijn gedaald, ligt hieraan, dat de dure nieuwe soorten, die in Juni aan de markt waren, op de budgetten der beter gesi tueerden een grooteren invloed hadden. Zonder deze stijging bij aardappelen, groenten, fruit, die uitsluitend als sei- zoenverschiinsel te beschouwen zijn, ware de totale daling van de index-cijfers groo ter geweest dan bovengenoemde 0.1 resp. waren de prijzen in Juni even hoog geweest als in Maart, dan zou de daling n.l. hebben bedragen: voor de ar beiders 1.4 en voor de meergegoeden 1.1 De postbrandstof vertoont bij de arbei ders een stijging niettegenstaande de good- koopere zomerprijzen van huisbrand, onder den invloed der verhooging van petroleum, waarvan de prijs in Maart 7 cent per liter bedroeg tegen thans 10 cent, en die door de arbeidersgezinnen meer gebruikt wordt dan door de andere groep. Bij de beter gesitueerden had het geringe verbruik van dit artikel dan ook ten gevolge, dat de goedkoopere zomerprijzen van huisbrand tot uiting kwamen in een daling van de rubriek in haar geheel. Eveneens gestegen, doch in geringere mate, is vleesch (varkens- en schapen- vleesch en de mindere kwaliteiten kalfs- vleesch) en voor de arbeidersgezinnen vet ten (natuurboter). In de daling waren betrokken de rubrie ken brood, beschuit en koek, grutterswa ren, melk, kaas, eieren, visch, kruideniers waren, kleeding, schoeisel, toilet- en waschartikelen, woninginrichting en huis raad. Voor enkele was deze verlaging slechts het doorwerken van een reeds vroe ger ingetreden daling, in zooverre n.l. prijsverlagingen, in den loop van Maart ontstaan, bij de berekening van het index cijfer over Maart slechts ten deele konden worden meegeteld dit was o.a. het geval voor brood. Voor andere geld 't een sinds Maart ingetreden verlaging, aansluitend aan de algemeens dalingsbeweging van den laatsten tijd, zooals b.v. voor sommige gruterswaren (o.a. rijst) en kruidenierswa ren (thee), voor kleeding, schoeisel, huis raad. Voor een derde groep, waartoe be- hooren melk, eieren en visch, is tevens te .wijzen op seizoenoorzaken. De posten kleeding, schoeisel, huisraad zijn voor de beter gesitueerden sterker gedaald dan vor de arbeiders, hetwelk er mede toe heeft bijgedragen, dat de totale daling van het indexcijfer voor de eerste categor# van gezinnen grooter is dan voor de tweede. s»Tel." De Koningin. H. M. de Koningin houdt thans verblijf te Zinal (Valais, Zwitserland), in het hotel Des Diablons.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 1