ZATERDAG 16 JULI 1932
No. 7254
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
23ste Jaargang
3)e£öicbcliz
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2Ü0 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
V Het rapport-Weiter.
Er worden tegen het rapport-Weiter
grieven geuit, die niet gerechtvaardigd
zijn. Dit constateert K. (het Kamerlid
Kuiper) in een helder artikel in de „Volks
krant".
Met vergeet n.l. de opdracht, welke aan
de Commissie is gegeven!
De Commissie had namelijk de opdracht,
om „binnen zoo kort mogelijken termijn
aan Ons (de Kroon) zoodanige voorstellen
te doen als in verband met de noodzakelijk
heid van een blijvende en aanzienlijke ver
laging van het peil der Rijksuitgaven
dienstig zullen zijn".
Deze opdracht is, aldus de heer K., door
de regeering natuurlijk na grondig beraad
en welbewust in deze bewoordingen vast
gesteld.
Hieruit volgt, dat de bedoeling der re-
gecring tweeledig was. Zij wenschte voor
stellen tot een aanzienlijke, maar te
vens ook tot een blijvende verlaging
der Rijksuitgaven.
Het was niet te doen om te geraken tot
een tijdelijke verlaging om door de crisis
heen te komen, maar om het peil der Rijks
uitgaven b 1 ij v e n d op een aanzien
lijk lager cijfer te brengen.
Dat de Commissie dus diep-ingrijpende
bezuinigings-maatregelen heeft voorge
steld daarover mag men haar geen ver
wijt maken.
En men mag haar ook niet verwijten:
waarom hebt gij óók niet voorgesteld ver
meerdering van inkomsten, inplaats van
uiteluitend vermindering van uitgaven?
Deze grief zou terecht gemaakt kunnen
worden, aldus weer de heer K., als ze niet
geheel en al b u i t e n de opdracht der
Commissie om ging. Had zij voorstellen
moeten doen om het rijksbudget, dal wil
zeggen de uitgaven en inkomsten der schat
kist in evenwicht te brengen, dan had zij
ook belasting-voorstellen kunnen doen,
maar dit kon zij nu niet. Zij had alléén te
adviseeren in de richting van aanzien-
1 ij k e en b 1 ij v e n d e verlaging van het
peil der Rijksuitgaven.
Wij maken deze opmerkingen, om de
kwestie zuiver te stellen.
Geenszins willen wij hiermede verklaren,
het gehéél en al met het rapport-Weiter
eens te zijn, in dezen zin, dat wij gaarne
alle voorstellen, daarin vervat, ongewijzigd
zouden willen overgenomen zien door re
geering en volksvertegenwoordiging. Vol
strekt niet.
Zonder in bijzonderheden te treden, wil
len wij reeds wel als onze meening uitspre
ken, dat bepaalde voorstellen, die op een
deel op het minst draagkrachtige deel
der bevolking veel te zwaren druk leggen,
zullen moeten vervangen worden door an
dere waarschijnlijk door een belasting-
verhooging, waardoor de lasten billijk
naar draagkracht zullen worden ver-
dèeld. Bij „belastingverhooging" denken
wij op de eerste plaats aan een belasting
op weelde-uitga ven, een nieuwe of ver
hoogde; óók op die weelde-uitgaven, weike
de gemeenten kunnen treffen of reeds feite
lijk treffen. Dat de Commissie-Weiter niet in
deze richting heeft gezocht, nogmaals, daar
voor kan haar geen verwijt treffen. Een
verwijt in deze zou later gemaakt kunnen
worden aan regeering en volksvertegen
woordigers, die wel ook moeten bezien
deze zijde van de mogelijkheid, om tot
een sluitende begrooting te komen.
DE RIJKSMIDDELEN.
De opbrengst van de Rijksmiddelen over
Juni j.l. bedroeg 30.888.649 tegen
34.842.685 in Juni 1931.
De inkomsten ten bate van het Gemeen
tefonds bedroegen in Juni j.l. ƒ4.040.710.30
tegen ƒ66.683.19 in Juni 1931.
De inkomsten ten bate van het Lee-
ningsfonds 1914 bedroegen in Juni j.l.
4.796.967.81 tegen 4.596.086.96 in Juni
1931.
De inkomsten ten bate van het Wegen
fonds bedroeegn in Juni j.l. ƒ700.412.51 te
gen ƒ671.482.48 in Juni 1931.
DE UITVOERING VAN DE
CRISIS-ZUIVELWET.
Boter.
De regeeringscommissaris voor de hulp
verleening aan de melkveehouderij, voor
zitter der crisis-zuivelcentrale, deelt mee,
dat de heffing op boter ingevolge de crisis-
zuivelwet. voor de periode 17 tot en met 23
Juli op 42 cent per kilogram is gehand
haafd. De binnenlandsche prijs in den
groothandel stijgt niettemin met 5 cent per
K.G., daar de Leeuwarder noteering met 5
cent omhoog is gegaan, en komt dus op ba
sis van f 1.25 per K.G. De prijs van de bo
ter in den kleinhandel wordt nu f 1.40 k
f 1.50 per K G. Melkveehouders, die hun
melk op basis boternoteering verkoopen,
kunnen per 100 K.G. melk met een vetge
halte van 3 pet. aanspraak maken op 17
cent hoogeren prijs dan in de thans loopen-
de week. De bijslag uit het crisis-zuivel-
fonds blijft 1 1/4 cent per K.G. melk met
een vetgehalte van 3 pet.
Melk.
De regeeringscommissaris voor de hulp
verleening aan de melkveehouderij, voor
zitter van de Crisis-Zuivel-Centrale, be
richt het volgende:
Met het in werking treden van de Crisis-
zuivelwet begin van deze week vragen de
melkveehouders zich af, welke de invloed
daarvan is op den prijs dien zij voor hun
melk ontvangen.
Ter voorkoming van verwarring is het
nuttig, er de aandacht op te vestigen, dat
de melkprijsverhoogign ten gevolge van de
Crisis-zuivelwet door de samenwerking van
regeering en zuivelorganisaties reeds be
gin Juni is ingetreden en voorhands slechts
het doel kon zijn om die verhooging te
handhaven gedurende Juli.
Op 27 Mei was de Leeuwarder boterno
teering 78 cent per K.G. en de wereld
marktprijs is sedert dien daar nog beneden
gebleven. Niettemin werd de Leeuwarder
noteering op 3 Juni gesteld op f 1 en op 10,
17 en 24 Juni en op 1 Juli op f 1.15 per
K.G. De Nederlandsche noteering stond
tengevolge van diverse maatregelen reeds
5 weken ruim 50 pet. boven de wereld
markt. De uitbetaalde melkprijzen pasten
zich daarbij aan.
Op 2 Juli is echter de noteering voor 8
en 9 Juli weer op f 1.15 gesteld, doch van
10 Juli af op f 0.78. Daarbij werd echter de
bijslag op de melk bepaald op f 1.25 per
100 K.G. melk van 3 pot. vetgehalte.
Wat gedurende de maand Juni reeds of
ficieus gebeurde, is dus nu officeel volgens
de wet geregeld: door een bijslag wordt
den Nederlandschen melkveehouder een
melkprijs verschaft die boven den natuurlij
ken prijs ligt. Een verhooging voor Juli in
vergelijking met Juni en begin Juli betee
ken t- dit echter niet.
Of het in de toekomst mogelijk zal zijn
den bijslag te verhoogen teneinde meer
dan thans tot den richtprijs voor de melk
te naderen, is nog niet te zeggen. Men kan
slechts hopen, of het zal gelukken moet na
der blijken.
Voorshands zij slechts geconstateerd, dat
het gelukt is om de totale ineenstorting,
die eind Mei dreigde, reeds in Juni af te
wenden en te doen veranderen in een prijs-
verhooging, die reeds in Jui inging en wel
ke door de toezegging van een bijslag van
10 Juli tot 30 Juli van f 1.25 per 100 K.G.
melk ook gedurende deze periode vermoe
delijk zal kunnen worden gehandhaafd.
DE AFGEKEURDE DIE WERD
GOEDGEKEURD.
Vrij naar „Le Pendu dependu"
of „De gehangene die werd af-
geknoopt" van Gheon.
't Gebeurde bij liet Staatsbedrijf der
Nederlandsche Posterijen.
Voor 1922 werd een monteur afgekeurd,
bij een keuring door de administratie ge-
eisoht. De man liet 't er niet bij, ging hoo-
ger op en werd door 2 professoren her
keurd en in orde bevonden.
De betrokkene begaf zich naar de 2 doc
toren, die hem in de eerste instantie on
geschikt voor den dienst hadden verklaard.
Dezen zeiden toen zich vergist te hebben.
Van die vergissing werd de Pensioenraad
alsmede de administratie op de hoogte ge
steld.
De man zou dus weer in dienst kunnen
worden genomen.
Geen denken aan.
De man was gepensionneerd en bleef ge-
pensionneerd.
Tenslotte nam de betrokken monteur
een Kamerlid in den arm dat zijn van
die „manusjes van alles"' blijkbaar met
als resultaat dat de directeur-generaal or
der gaf opnieuw te keuren, maar.... op
den aanvangsmaatstaf, d. i. die van een
18-jarigen jongen ambtenaar, terwijl de
man in kwestie ondertusschen 56 jaar was
geworden.
Natuurlijk werd hij afgekeurd. En wel
voor zijn oogen.
We zijn er nog niet; de man kreeg een
brilletje en werd tenslotte weer te werk
gesteld onder arbeidscontract.
Elke drie maanden moest rapport over
hem worden uitgebracht. Dit rapport luidde
gunstig zoodat de man ten lange leste, na
zooveel jaren van pensioen, weer als....
monteur in dienst werd gesteld.
„V olkskrant".
HET RAPPORT-WELTER.
De houding van de R. K. Staatspartij.
De „Utrechtsche Courant" zegt, dat het
rapport-Welter door het bestuur van de
R. K. Staatspartij nog niet voldoende be
studeerd zal kunnen zijn, alvorens het
ontwerp-verkiezings-program aan de kie
zers moet worden voorgedragen. (Volgens
het partijreglement moet dit vóór Augus
tus a.s. geschieden). Wel zal volgens het
blad, het partijbestuur van zijn meening
over het rapport-Welter zoo spoedig mo
gelijk doen blijken, zoodat de kiezers nog
vóór den verkiezingsstrijd kunnen verne
men, welke houding de R. K. Staatspartij
t. o. v. het rapport-Welter zal aannemen.
Wij hebben aldus de „Volkskrant"
op grond van informaties reden aan te ne
men, dat zulks niet het geval zal zijn; sinds
de verschijning van het rapport-Welter
heeft het dagelijksch bestuur noch het be
stuur der R. K. Staatspartij vergaderd, doch
onze zegslieden meenden, dat het Partij
bestuur wel de opvatting zal huldigen,
dat het hied een zaak geldt van actieve
politiek, waarvoor het woord is aan ed
Kamerfractie.
Men weet, dat men, wanneer men het
met een besluit, der Kamerfractie niet eens
is, aan den voorzitter van den Partijraad
vragen kan stellen.
Men weet ook, dat de- leden va-n den
Partijraad gebruik kunnen maken van het
nieuwe „vrageninstituut"; men kan zich
langs dezen weg zekerheid verschaffen om
trent den gang van zaken in het Partijbe
stuur t. a. v. het rapport-Welter.
HET RAPPORT-WELTER EN HET
ONDERWIJS.
Buitengewoon dilettantisme.
Van een deskundige op onderwijsgebied
vernam de „Res.-bode", dat de voorstel
len van de commisie-Welter inzake bezui
niging op onderwijs een buitengewoon di
lettantisme verraden. In een bekend en
zeer betrouwbaar onderwijsbureau had
men reeds bij de eerste nauwkeurige be
studeering ontdekt, dat bijv. het aanstel
len van z.g. hup-onderwijzeressen in de
eerste twee klassen niet alleen geen bezui
niging zal geven, maar juist verhooging
van onkosten. Terwijl daarnaast dit stel
sel nadeelig is voor het onderwijs en prac-
tisch onuitvoerbaar.
Dit gedeelte van het rapport, zoo ver
klaarde deze deskundige, getuigt van wei
nig in zicht en studie -van het vraagstuk bij
de commissie.
NATIONAAL MARIA-CONGRES.
Congreskaarten.
Op het Congrebureau komen geregeld
verzoeken om inlichtingen betreffende de
faciliteiten, welke de Congreskaarten bie
den. We kunnen daarop het volgende ant
woorden
Er zijn twee soorten kaarten: lidmaat
schapskaarten ad 1en begunstigers-
kaarten ad 2.50.
De lidmaatschapskaarten ad 1.ge
ven:
I. gratis toegang tot alle plechtigheden,
vergaderingen enz. zijnde:
le. Pontificale H. H. Missen op Zon
dagmorgen
2e Algemeene vergaderingen op Zater
dag, Zondag en Maandag;
3e. Plechtigheden op het Congres-ter
rein nam.
a. de openluchtvergadering Maandag
avond 8 uur.
b. de H. Mis in de open lucht op Zon
dag 10.30 uur.
c. de plechtige "Maria-omdracht, Pon
tificaal Lof en Kroning van het Maria
beeld op Zondag te 4 uur.
d. de kinderhulde en het sluitingslof
op Maandag te 5 uur.
II. gratis toegang tot. de Maria-voor-
drachten van den declamator-troubadour
Teo de Witte.
III. gratis toegang tot de Maria-kunst-
tentoonstelling in villa „Belvoir".
IV. gereduceerde prijzen voor de Bijbel-
sche tafereelen op de H. Landstichting.
V. gratis toegang tot de tentoonstelling
van Maria-litteratuur in de Openbare
Leeszaal.
De begunstigerskaarten ad 2.50 geven
bovendien recht op gratis-toezending van
het Programmaboek en van het Verslag
boek van het Congres.
DE WERKLOOSHEID.
Kwart millioen ingeschrevenen.
Het departement van Binnenlandsche
Zaken heeft aan alle gemeenten verzocht
in de eerste week van Juli op te geven
hoeveel geheel en gedeeltelijk werkloozen
op 25 Juni 1932 als werkzoekenden bij de
plaatselijke organen der arbeidsbemidde
ling (incl. het aantal tewerkgestelden bij
de werkverschaffingen) waren ingeschreven.
Bij het samenstellen van dit overzicht zijn
gegevens ontvangen van 996 gemeenten. In
deze gemeenten stonden op 25 Juni 1932
ingeschreven 244.557 geheel werkloozen en
18.618 gedeeltelijk werkloozen. Van 81 ge
meenten met 270.557 inwoners waren nog
geen gegevens binnengekomen.
Invcerbepalingen voor versch en bevroren
rund- en kalfsvleesch verlengd.
Bij K. B. van 7 Juli is bepaald, dat ge
durende het tijdvak van heden tot 16 Ja
nuari a.s. de invoer uit ieder land van
versch of gekoeld rund- en kalfsvleesch is
verboden, voor zoover deze meer bedraagt
dan 60 ten honderd van hetgeen gemiddeld
per zes maanden in de jaren 1929, 1930 en
1931 van die goederen uit dat land is in
gevoerd, naar de hoeveelheid berekend.
Van deze hoeveelheden kan van ieder
land in mindering worden gebracht het-
gocn door dat land gedurende het tijdvak
\an 16 Januari 1931 tot heden boven de voor
dat land vastgestelde hoeveelheid werd
ingevoerd.
De minister van Economische Zaken en
Arbeid is bevoegd van hem, die versch of
gekoeld rund- of kalsvleesch anders dan
uit Denemarken wenscht in te voeren, het
stellen eener bankgarantie of andere ze
kerheid te vorderen.
Dit besluit treedt vandaag in werking.
Het bedrag ter bestrijding van de kos
ten is vastgesteld op 0.25 voor elke 100
kg. of gedeelte daarvan, met een minimum
van 1 per zending.
Ook voor bevroren rund- en kalfsvleesch
is het K. B. tot beperking van den invoer
met zes maanden verlengd.
VERBOUWING VAN HET UTRECHT-
SCHE STADHUIS.
Voor drie ton.
B. en W. van Utrecht hebben aan den
Raad een uitvoerige voordracht doen toe
komen over plannen om het stadhuis, dat
zoo langzamerhand aan ernstige kwalen
en gebreken is gaan lijden, te verbouwen
en in het algemeen meer dienstbaar te ma
ken aan de moderne eischen.
Het tot stand brengen van deze verbe
teringen, die B. en W. tevens zouden wil
len dienstbaar maken aan een belangrijke
verruiming ten behoeve van het verkeer in
de omgeving van het stadhuis, is thans mo
gelijk gemaakt door de ontruiming van het
op den hoek van de Oude Gracht en Gan
zenmarkt gelegen gebouw „Het Keizer
rijk", waar de muziekschool van Toonkunst
gevestigd was en de verplaatsing van het
hoofdbureau van politie naar het Paarden-
veld.
B. en W. zijn van meening, dat, indien
de mogelijkheid daartoe aanwezig ware,
de bouw van een nieuw stadhuis boven de
verbetering van het bestaande zeker te
verkiezen ware.
Een stadhuis, dat uit representatief oog
punt in alle opzichten een waardig huis
der gemeente zal zijn en dat tevens aan
alle eischen van een modern kantoorgebouw
voldoet, zal door de plannen van B. en W.
niet worden verkregen. Maar het schijut
wel overduidelijk, dat er in de tegenwoor
dige tijdsomstandigheden van de uitvoering
van een dergelijk kostbaar werk als den
bouw van een nieuw stadhuis geen sprake
zal kunnen zijn.
Om dezelfde reden, zou men kunnen vra-
ge of dan de uitgave van een bedrag van
300.000, dat met de verbouwing gemoeid
zal zijn, wel gemotiveerd is.
Zulks dient evenwel bevestigend beant
woord, niet alleen op grond van de urgen
tie, maar tevens omdat de verbouwing een
zeer welkome gelegenheid tot werkverrui
ming in het bouwwerk zal vormen.
Aangenomen kan worden, dat door de
uitvoering 46 werklieden gedurende 75 we
ken werk zullen vinden. Hiermede zijn dus
gemoeid 45 X 75 3450 manwerken, het
geen op een besparing aan steunuitkeering
door de gemeente wordt gerekend op 3450
x 12 41.400.-.
VALKENBURG (L.)
HOTEL JANSSEN (Villa Dr. Herman). Bonds-
hotel. Telef. 65. Centr. verw. Alle comf.
Schitterende tuin. Gr. garage. Eigen luxe
toeringcar. V. en naseiz. f 4.Seiz. f 4.50
Clubs reductie. 5134
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De staking in België heeft zich weer uit
gebreid. (3e blad).
Mislukte besprekingen tusschen MacDo-
nald en de Valera, (3e blad).
BINNENLAND.
Instorting in de staatsmijn Maurits.
Drie dooden. (Gem. Ber., 3de blad).
De brand op het motorschip „Moldan-
ger" hedennacht bedwongen. (Gem. Ber.,
3de blad en Laatste Berichten).
De uitvoering van de Crisis-Zuivelwet
(lste blad).
De opbrengst van de rijksmiddelen, ftste
blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De nationale roeikampioenschappen.
(4de blad).
DE A. S. PRESIDENTSVER
KIEZING IN AMERIKA.
EEN GEILUSTREERDE PA
GINA Bladz. 5
DE AFGEL00PEN WEEK IN
HET BUITENLAND Bladz. 13
EEN GEÏLLUSTREERDE PA
GINA VOOR DE VROU
WEN Bladz. 15
HET WEER VOOR ZONDAG
Waarschijnlijk droog en matig warm.
Verrassingen zijn mogelijk. Over het
algemeen onzekerder dan verleden
week.
De algemeene weerstoestand in West-
Europa is sedert de warme dagen en het
woeden van de zware onweders *van Dins
dag 12 Juli heel wat minder stabiel dan
de vorige week, waardoor de vooruitzichten
voor het weer aan het weck-einde onze
ker geworden zijn. Het is intusschen
merkwaardig, dat de onweers-depressie
niet die algemeene verstoring van het goe
de weer hebben gebracht, die in de meeste
gevallen op het onweer volgt.
Tot Donderdagavond is liet gebleven bij
eenige afkoeling in het Westelijkst ge
deelte van ons werelddeel. Hieruit zou
kunnen worden afgeleid, dat de algemeene
weerstoestand nog een sterke neiging tot
stabiliteit bezit, die ten goede kan komen
aan het weer der volgende dagen.
Bij hét verschijnen van dit bericht zal
een nieuwe onweersdepressie, die aan den
ingang van het Engelsche Kanaal was ver
schenen, wel Oostwaarts getrokken zijn
en zal de Noordelijke luchtstroom, welke
de Britsche eilanden reeds bereikt heeft,
ook bij ons verdere afkoeling hebben ge
bracht.
Daarna zal het gebied van hoogen druk,
hetwelk ten Westen der Britsche eilan
den ligt, zich wel over Zuidwest-Europa
uitbreiden, terwijl in het Noordwesten een
nieuwe depressie Oostwaarts zal trekken.
Wij kunnen dan bij ons tegen Zondag naar
West loopenden wind, matig warm en ge
deeltelijk bewolkt, droog weer verwachten,
misschien weer spoedig gevolgd door toe
nemende warmte in het Zuiden des lands.
De algemeen weerstoestand kan ons
echter verrasingen brengen, die nog niet
te voorzien zijn.