HET FALEN VAN DEN VOLKENBOND TIsBheeren-baai ZATERDAG 16 JULI 1932 DE LE1DSCHE COURANT DERDE BLAD PAG. 10 Japan twee klassen menschen. De een gelooft in Geweld, de ander in Recht. De militairiefcen en reactionairen be'hoo- ren tot de eerste klasse en brengen hun overtuiging in praktijk in Mandsjoerije. De andere klasse geloofde in de heilig heid der verdragen en meende dat de groote meerderhehid der staten-onder- teekenaars ze met alle beschikbare mid delen zouden verdedigen. In de plaats daarvan besloten de mogendheden, na veel gebulder, dat tenslotte tot geblaat verflauwde, om een enquête-commissie naar het Verre Oosten te sturen. Wan neer zij het noodig vonden den toestand ter plaatse te onderzoeker., waarom de den ze dat dan niet, alvorens Japan te laken. Dit uitstel en getalm bevestigde de ideen van onze militairi's ten, dat deze opgeblazen verdragen dienden om an dere bedoelingen te verbergen en dat geen enkele natie ze zou verdedigen dan met tong en pen. Van den anderen kant zaA.n de men sehen, die geloofd hadden in de heilig heid der verdragen en de verbetering van het internationaal geweten, zich be drogen en gaven zich gewonnen aan de militaristische idee. En zoo werd heel Japan er toe geleid, de oorlogsbeweging te steunen. In derge lijke omstandigheden is be' zeer moeilijk voor ons terug te keeren. Het is 'n geval als „rijden op een tijger". We kunnen niet halverwege halt naken. Hebben wij verkeerd gedaan in Mand sjoerije en Sjanghai Als dat zoo is, be rust de verantwoordelijkheid in hoofd zaak bij ons. Maar een deel der verant woordelijkheid moet ook gedragen wor den door de Europeesche en Amerikaan- sohe naties. Zij moedigden onze beweging aan door haar geen „oorlog" te noemen. Wanneer wij verdragen hebben overtre den, dan hebben deze naties ons aange moedigd door haar verdragsverplichtin gen te verwaarloozen. Negatieve aanmoediging heeft soms grooter uitwerking dan positieve. Wan neer de wereld het goedkeurde, zouden de meeste staten vele dingen doen, welke niet volkomen te rechtvaardigen zijn. Bijna alle groote mogendheden werden oorspronkelijk groot door onrechtvaardige middelen ten koste van zwakkere, omdat de wereld destijds daarin berustte. Er zijn velen in Europa en Amerika, die ons optreden in Mandsjoerije goed keuren, al stemmen zij ook niet in met ons gedrag in Sjanghai. Terwijl de meeste zwakkere naties over het alge meen de zijde van Ohina kiezen, verzet ten de sterkere staten zich niet krachtig tegen Japan. Bijgevolg beoordeelt elk land de internationale kwesties vanuit het- standpunt zijner eigen belangen en niet overeenkomstig rede en recht. Wan neer nationaal zelfbelang de menschelijke wezens beheersoht en het gevoel van recht en billijkheid zwak is, hoe kan dan een oorlog worden vermeden? Nationalisme beteeken t dus. interna tionale anarchie, zooals het feodalisme en het stammenwezen nationale anarchie be teekenden in het verleden. De vooruitgang der beschaving ver breedt allerwegen de sfeer der mensche lijke activiteit. De stamgemeenschap ont wikkelde zich tot een feodale gemeen schap en de feodale gemeenschap tot een natie. De volgende stap zou moeten zijn de ontwikkeling der naties tot rasgroepen en die van de rasgroepen tot een wereld gemeenschap. Wanneer wij werkelijk vre de en voorspoed begeeren. dan moeten wij met al de ons ter beschikking staan de middelen trachten de bekrompenheid van het nationalisme te verwijden 'en zooveel mogelijk zaken te internationa- liseeren voornamelijk onze harten en onze zinnen. Tegenwoordig zijn er veel menschon, wier geest geïnternationali seerd is, maar wier hart fel nationalis tisch is. Het hart vecht tegen den geest, het nationalisme tegen het internatio nalisme. Sommigen noemen dezen stand van zaken den strijd tusschen vooroor deel en rede. Hoe het ook zij, de twee moeten verzoend worden, of de oorlog zal onvermijdelijk zijn. MET DE FIETS GESLIPT. Wielrijder overleden. DRIE MIJNWERKERS BEDOLVEN. OP DE MIJN MAURITS. Een mijngang gedeeltelijk ingestort. Op de Staatsmijn „Maurits" te Lutte- rade is gisterenmiddag omstreeks één uur een gang gedeelteijk ingestort. Daarbij zijn drie mijnwerkers bedolven. De reddings brigade is in de mijn afgedaald, maar heeft de menschen nog niet kunnen redden. Voor het leven van de bedolven mijnwer kers, wier namen op het oogenblik nog niet bekend zijn wordt gevreesd. De namen der bedolvenen. Nader kan worden gemeld, dat de be dolvenen zijn de Nederlanders Broos, ge huwd en 35 jaar oud en van de Wal, 20 jaar en ongehuwd, resp. wonende te Echt en Geleen, en de 42-jarige Belg Holbeckx, gehuwd en wonende te Ulestraeten. De an dere in de gang aanwezige mijnwerkers konden zich nog in. veiligheid stellen. Het reddingswerk is in vollen gang. Naar wij gisteravond uit Heerlen ver namen, zijn in den loop van den avond, de lijken der drv«# slachtoffers geborgen. WEER EEN ONGELUK BIJ HET VUURWERK. Mortier uiteengesprongen; twee licht gewonden. Donderdagavond werd te Schevmingen weder een vuurwerk ontstoken, dat opnieuw tot een ongeluk leidde. Tijdens het afste ken van het vuurwerk sprong een mortier uit elkaar. Een stuk kwam tusschen het pu bliek op den Strandweg terecht. De 22-jari- ge J. B. uit de Terschèllingsohe-straat te Den Haag werd aan den rechterarm getrof fen en kreeg een niet ernstige kneuzing. Door denzelfden scherf werd de 27-jarige C. K. uit de Puttenschestraat aa<n zijn voet getroffen. Beiden konden hun weg vervol gen. ERNSTIGE BRAND IN GROESBEEK. Twee woningen afgebrand. Gistermiddag ontstond door tot nu toe onbekende oorzaak brand in het pas ge bouwde huis van den heer J. Rikken in de Siep te Groesbeek. Het vuur sloeg over op het huis van den heer L. Vissers, dat ongeveer 100 M. verder ligt en waarvan het dak met stroo bedekt was. Beide hui zen zijn tot den grond toe afgebrand. Ook de woningen van B. Rikken en J. Peters, die reeds vlam hadden gevat, liepen groot gevaar eveneens een prooi van het vuur te worden. Doordat spoedig hulp aanwezig was slaagde men er in laatstgenoemde hui zen te behouden. Eenige geiten en var kens konden worden gered. De verbrande huizen waren laag. verze kerd. KAPITALE BOERDEIJ AFGEBRAND. De brandweer machteloos, bij gebrek aan water. Vrijdagmiddag omstreeks vijf uur is brand uilgebroken in de kapitale boerde rij „De Nieuwe Hoeve" aan den Straal- schen Weg te Venlp. De boerderij, die het eigendom was van den heer F. v. d. Grin ten, te Venlo, was bewoond door den landbouwer P. Steeghs. Vermoedelijk is de brand door hooibroei ontstaan. Toen het vuur uitbrak waren -alle bewoners op het veld werkzaam. Al het vee was in de wei de, behalve een twintigtal konijnen, en eenige kippen en kuikens, die in de vlam men omkwamen. De brandweer, die onder brandmeester van Alphen spoedig aanwezig was. kon wegens,, gebrek aan water niets uitrich ten. De heele boerderij, woonhuis met stal len, huisraad en akkergereedschappen, werden door het vuur vernield. Slechts de zwart geblakerde mure bleven overeind staan. Er was zeer veel belangstelling voor den brand, die ver in den omtrek te zien was. De schade moet door verzekering worden gedekt. 62* ECHTE FRIESCHE -50aper ons zaJt£e en gturtye rooktabak, f terkade teruggekeerd. De drijvende motor spuit „Jan van der Heyden" werkt aan stuurboordzijde met volle kracht. Haar waterkanon werpt door de in den huid gebrande gaten een enorme watermassa, terwijl andere stralen eveneens van de „Jan" door andere gaten hun water in het schip gieten. Groote zwarte plekken op den huid duiden aan, waar de platen gloeiend hebben gestaan. Op den wal wordt ook nog met een waterkanon ge werkt. Wanneer enkele oogenblikken deze machtige straal wordt stopgezet, stijgt weer dadelijk de rook zwaarder uit de rui men op. Het water dat langs den scheeps wand loopt verdampt zichtbaareen be wijs, dat het schip gloeiend heet is. Er is dan ook geen sprake van dat de brand weer in het schip kan doordringen. Zoo ver men kan nagaan branden ruim II en III uit, terwijl ruim I schade heeft. Het staat vast, dat het schot, dat de machine kamer van ruim UI scheidt zwaar ontzet is. Ook heeft het vischruim boven de ma chinekamer gebrand, terwijl ook eenige daar gelegen hutten te lijden hebben ge had. Of de machines zelf hebben geleden, kan nog niet worden nagegaan. In het schip dat 9500 ton groot is, zijn vandaag naar schatting 1200 ton water gespoten. Het schip maakte hedenavond 21 graden slag zij en ligt voor 3.80 M. en achter 5.50 M. onder in 8 M. water. Voor omslaan be staat voorloopig geen gevaar. Het is thans heel zeker, dat een derde van het schip nieuw zal opgebouwd moeten worden. De schade is in het geheel nog niet te ramen. Het was wel zoo goed als zeker, dat de brandweer den geheelen nacht met onver minderde kracht moest doorw-ken. LANDBOUWER MET EEN HOOIVORK GESTOKEN. Aan den grend genageld. Donderdagmorgen heeft een boerenar beider den landbouwer P. D. de Graaf, te Schagen, mishandeld, wegens een standje over zijn wijze van werken. De knecht was bezig het hooi in de boer derij te bergen. Hij deed dit niet naar den zin van den boer. Deze gelastte hem toen het hooi beter te plaatsen, waarop de knecht zijn. patroon uitschold en hem allerlei be- leedigingen naar het hoofd slingerde. De boer antwoordde hierop: „Met jou valt toch'niet te praten", en ging weg van den deel, om het paard voor den wagen te spannen. De knecht sprong toen van de hooiberg en viel zij patroon van achteren met een hooivork aan. Hij wilde hem hier mee een slag op het hoofd geven. De boer wist den slag gedeeltelijk te pareeren, doch liep niettemin een wonde aan het hoofd op, benevens aan den arm, waarmee hij dee slag had afgeweerd. Door den slag kwam de boer te vallen en hierop stak de knecht zijn baas met. de hooivork door mond en wangen en nagelde den man aan den grond. Op het gegil kwamen de vrouw en de vader van den boer toeloopen, en wisten den knecht de hooivork af te nemen. De dader, gehuwd en vader van drie kin deren heeft zich bij de politie aangemeld. VIER FASCISTEN GEWOND. De ongeregeldheden te Overschie. Bij de ongeregeldheden, die Donderdag avond te Schiedam en Overschie bij de bot singen tusschen fascisten en communisten plaats vonden heeft een lid van E.H.B.O. vier fascisten voorloopig verbonden, die verschillende verwondingen hadden. De eerste had twee gaten in het hoofd, de tweede een wond in de borst, een ge wonde kin en een ^waar gekneusden arm, vermoedelijk tengevolge van een steenworp en de vierde een schotwond aan den sche del. De auto, waarmee zij uit Delft gekomen waren en waarnaar met steenen was ge gooid, was zwaar beschadigd. Naar de politie te Schiedam nog mede deelt, zijn de aanvallers op den landweg Schiedam-Overschie bekend en worden dezen thans door de politie opgespoord. In de Japansch-Chineesche kwestie De mogendheden hebben hun Kellogg-verplichtingen omzeild. NAAR INTERNATIONALISME. Onderstaand artikel is van de hand van IJ. Osaki, den Japan- schen minister.van Justitie, die waarschuwt tegen het nationa lisme, dat onvermijdelijk tot oor log moet voeren. Zestig jaar geleden trachtten wij in Japan ons nog veiligheid te verschaffen door individueele bewapening. Wij allen droegen zwaarden voor onze verdediging. Ook ik. Maar bittere ervaring toonde, dat. dit de gevaarlijkste manier was om veiligheid te zoeken, daarom braken wij met het aloude gebruik en bevonden ons veel veiliger dan tevoren. Dit argument slaat ook op de natio nale bewapeningen. Nooit kan veiligheid worden verkregen door bewapening. Neem bijvoorbeeld de jongste gebeurte nissen in Japan, waar nog thans de oor logkoorts gloeit. De geheele natie steun de leger en vloot, die naar Mandsjoerije en Sjanghai werden gezonden. De laat ste algemeene verkiezingen, die een on gekend groote meerderheid brachten, hebben op de meest duidelijke wijze de geestesgesteldheid mijner landgenooten getoond. De nationale wensch ten gunste van voortzetting eener krachtige politiek tegenover China won het bij de kiezers van elke andere overweging. Het was een verkiezing ten gunste van het slach ten van menschelijke wezens op groote schaal, hetwelk zijn terugslag had op den binnenlandsohen toestand, zooals bewezen wordt door de vermoording van particuliere personen, onder wie drie mij ner persoonlijke vrienden: de voormalige minister-president, de oud-minister van financiën en een groot-financieel. Maar dit verlangen naar krachtige maatregelen behoort niet tot het karak ter van Japan alleen. Overal waar ik kom, zie ik teekenen van onrust en krijgstoerustingen in den een of anderen vorm. Bijna alle naties der wereld doen mee aan deze actie onder verschillende voorwendsels en in verschillend tempo. Japan vertegenwoordigt slechts de rich ting van de internationale gezindheid in den tegenwoordigen tijd. En waarom la ken de naties van Europa en Amerika nu Japan, omdat het doet wa^ zij zelf onder dezelfde omstandigheden zouden doen? De laatste twintig jaar hebben de Chi- neezen ons- voortdurend op alle manie ren getart en wel in zulk een mate, dat het soms bijna ondraaglijk werd voor de mees ten mijner landgenooten. Hoo aanhoudend en sterk deze uitda gingen waren blijkt duidelijk uit het feit, dat het geheele volk het eens is, wat be treft de kwesties van Mandsjoerije en Sjanghai. De voornaamste reden, waar om deze operaties officieel geen oorlo gen werden genoemd, is, dat. de meeste verdragen, gemaakt door zoogenaamde beschaafde staten in het belang van het internationaal recht niets anders dan „vodje? papier" zijn en de onderteeke naars zijn verstandig genoeg, om dit af schuwelijke feit te verbergen onder ver schillende schijnschoone redeneeringen en het zoo klaar te spelen aan de verdrags verplichtingen te ontkomen. Zoolang bij gevolg deze „operaties" geen „oorlog" werden genoemd, waren 't Volkenbonds statuut en het Kelloggpact niet geschon den en het internationaal geweten was gerust. Evenals in ieder ander land, zijn er in GEMENGDE BERICHTEN ONGELUKKEN. GECOMPLICEERDE AANRIJDING. Tractor tegen een huis. Donderdag had te Amersfoort een ern stige aanrijding plaats op den hoek Arn- hemscheweg-Bisschopsweg tusschen een oe- laden verhuiswagen met tractor er voor en een bezorgauto van de firma Joh. de Heer uit Rotterdam. Eerstbedoeld voertuig werd in de flank aangereden door den bestel auto, komend van den Bisschopsweg. Om ernstiger gevolgen te voorkomen gooide de bestuurder van den verhuisauto het stuur naar links om, met het gevolg, dat de wa gen terecht kwam tegen het hoekhuis Kroontjesmolen-Arnhemscheweg. Een raam in dat perceel werd totaal ingedrukt, bene- \ens een gedeelte van den gevel. Het voor ste gedeelte van den tractor werd geheel vernield. Van de vijf inzittenden werden er vier min of meer ernstig door glasscherven ge wond. Na in het St. Elisabeth's Ziekenhuis verbonden te zijn konden zij de reis ver volgen. De twintigjarige N. Gobets Gradisen. die gisteravond halftien nabij de Mamsche- •brug te Tiel fietste, slipte bij het uitwijken met zijn rijwiel en kwam zoodanig te val len dat hij bewusteloos opgenomen werd. Per auto naar zijn ouderlijke woning ver voerd, overleed hij, zonder bij kennis geko men te zijn, enkele uren daarna. ONGELUK IN STEENFABRIEK. Door een lift gedood. Donderdagmiddag vonden eenige arbei ders der N.'V. Canoy-Herfkens Steenfabrie ken te Tegelen, vlak bij de zich in het ge bouw bevindende transportlift den 70-jari- gen J. van D. uit Tegelen, bewusteloos neer liggen met een gapende wonde in het hoofd, v. D., die jarenlang op de steenfabriek werkzaam was, verrichtte de laatste jaren, wegens zijn leeftijd, slechts lichte bozig heden. Men vermoedt dat hij juist in de buurt van de lift is geweest, en zoo dicht daarbij is gekomen, dat deze hem aan het hoofd heeft geraakt. De man werd naar zijn woning te Tegelen overgebracht, waar hij spoedig, zonder tot bewustzijn te zijn gekomen, is overleden. „Msb." DE BRAND IN DE „M0LDANGER". Uit Amsterdam wordt ons nader ge meld: Gedurende den geheelen middag heeft het vuur in het in aanbouw zijnde motor schip Moldanger voortgeduurd. Nu eens werden de rookwolken lichter, waardoor men de hoop koesterde, dat het. vuur was uitgewoed, maar enkele oogenblikken la ter steeg weer een grijze vettige rook uit het schip. Tusschen schip en wal was een zwaren ijzeren brug gelegd voor het verkeer der werklieden, die bij den afbouw waren be trokken. Deze brug is in den loop van den middag weggenomen om het slagzij ma kende schip van een zwaren druk te ont lasten. Men hoopte, dat de slagzij daar door zou verminderen. Dit wegnemen van de brug werd verricht door een bok, die het gevaarte oplichtte. De bok werd door de sleepboot Daniël Goedkoop tot bij de brug gesleept. Deze boot geraakte onder de brug bekneld, waardoor het stuurhuis in ekaar werd gedeukt. Gisteravond om negen uur woedde de brand nog voort. Nog steeds stijgen rookwolken uit de ruimen 2 en 3 op. De drijvende stoomspuit „Jason" is voorloo pig naar haar standplaats aan de Ruy- 0NTSNAPTE PSYCHOPAAT GEARRESTEERD. Hij deed groote inkoopen te Baarn, doch betaalde niet. Bij geruchte kwam de politie te Baarn ter oore dat zich deze week een heer in een der pensions aldaar had gevestigd, die zeer luxueus leefde en zich groote uitgaven permitterede. Zoo kocht hij o a. een nieuwe auto van f 7500, benevens voor duizenden guldens aan meubelen en luxe voorwerpen. Voor het Duitsche meisje, waarmee hij naar Baarn gekomen was, kocht hij een nieuwe fiets, dure japonnetjes enz. Dc man beweerde, dat hij uit Britsch- Indië kwam, waar hij in suiker en katoen „deed". Hij wilde zich voorloopig in Baarn vestigen en in verband hiermede had een der makelaars in zijn opdracht een ruime villa gehuurd, die volgens de moderne eischen moest worden ingericht. Nadat de man gistermorgen weer ver schillende inkoopen had gedaan, o.a. een etui met zilveren messen, besloot de politie in te grijpen. Hij werd gearresteerd. Spoedig bleek, dat hij een valschen naam had aangenomen en dat alle verhalen van zijn verblijf in Indië zuivere fantasie waren. De gearresteerde bleek ontvlucht te zijn uit het psychopathenasyl te Heiloo. Al zijn inkoopen had hij te Baarn in twee dagen gedaan, behalve de auto die in Amsterdam was gekocht. Van betalen van een en ander was natuurlijk geen sprake. Met deze arrestatie heeft de politie te Baarn een goede greep gedaan, aangezien deze man reeds herhaaldelijk met de poli tie en justitie in aanraking is geweest. Vandaag wordt hij in handen van de jus titie te Utrecht gesteld. Alle gekochte goe- der-«« heeft de politie in beslag genomen. „Hbld." HACHELIJKE ONDERNEMING. Zware granaat door onbekende „verhuisd". Eenige dagen geleden werd gelijk ge meld te St. Willibrord, onder de gemeen te Etten-Leur een houwitser granaat van groot kaliber gevonden. Van militaire zijde •had .men het projectiel ter plaatse laten ingraven, om het tot ontploffing te brengen, daar aan het transport groot gevaar verbon den was. Thans blijkt, dat een onbekende dit ge vaarlijk vrachtje vervoerd heeft tot in de gemeente Hoeven op ongeveer een half uur afstand van de vindplaats. Welk gevaar de vervoerder getrotseerd heeft, behoeft niet gezegd. Van deskundige zijde vernam de „Msb.", dat dit werkje levensgevaar lijk is geweest. De granaat staat thans on der bewaking en zal op de nieuwe vind plaats tot ontploffing worden gebracht. EEN SCHIP VAN DE OOST-INDISCHE COMPAGNIE. De „Haarlem" gevonden? Uit Kaapstad wordt gemeld: Een ber gingsmaatschappij is in de Tafelbaai bezig met een wrak, vermoedelijk van de „Haar lem", het eerste schip van de Oost-Indi sche Compagnie, dat in 1649 hier is ge strand. De maatschappij is reeds drie maanden aan het werk. Thans zijn de eerste voorwerpen gevonden, w.o. bloed rood hout. Het vermoeden bestaat, dat een kleine hoeveelheid zilver en Chineesch aardewerk gevonden zullen worden. STOOMVAARTBERICHTEN STOOMVAART MIJ. NEDERLAND. POELAU TELLO (tJhuisr.) arr. 15 Juli te Havre. KON. H0LL. LL0YD. ORANIA (uitr.) vertr. 15 Juli van Mon tevideo. SANTA FE (uitr.) pass. 15 Juli Vlissin- gen naar Antwex*pen. KON. PAKETV. MIJ. NIEUW ZEELAND vertr. 14 Juli van Adelaide van Singapore naar Brisbane. SID A JOL vertr. 13 Juli van Banila naar Samarinda. HOLLAND—AFRIKA LIJN. SPRINGFONTEIN (thuisr.) vertr. Juli van Port Natal. H0LLAND-AMERI KA-LIJN. DINTELDIJK, Rotterdam-Y anc., vertr. 13 Juli van Cristobal. NEBRASKA, Rotterdam-Vanc. vertr. 12 Juli van San Francisco. HOLLAND—AUSTRALIË LIJN. GROOTEKERK (thuisr.) vertr. 15 Juli van Duinkerken naar Antwerpen. HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN. GAASTERLAND (uitr.) vertr. 12 Juli van Dakar. ROTTERDAMSCHE LLOYD. DEMPO (thuisr.) vertr. 15 Juli van Be- lawan. POELAU ROEBIAH vertr. 15 Juli van Botterdam naar Batavia. STOOMVAART MIJ. OCEAAN. HEOTOR, JapanRotterdam arr. 14 Juli te Londen. MARON, BataviaAmsterdam vertr. 14 Juli van Belawan. MEDON, RotterdamJapan, vei'tr. 14 Juni van Hongkong. SARPEDON, DairenRotterdam ver trok 13 Juli van Tientsin. Deze oude burcht is door Frans I gebouwd. Een mooi kasteel, niet waar. Ja, maar waarom heeft hij hem zoo ver van den spoorweg af gebouwd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 10