UIT DE OMGEVING
WILT U IETS WETEN?
DINSDAG 14 JUNI 1932
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 7
GEMEENTERAAD VAN ALPHEN a. d. RIJN
De Baad dezer gemeente vergaderde gis
teravond te 7 uur. Voorzitter: de Burge
meester. Afwezig de heer B. Sprey.
Na opening der vergadering worden de
notulen goedgekeurd.
Onder de ingekomen stukken was een
verzoek om subsidie van den R. K. Bond
van Politiepersoneel „St.Michaël". Komt in
behandeling bij de begrooting.
Bericht van den heer van Muyen, dat hij
zijn benoeming tot lid van het Burg. Arm
bestuur niet aanneemt.
Adres van de beide Middenstandsbonden,
waarin de Raad verzocht wordt do voorge
stelde verhooging der water- en lichtprijzen
niet te aanvaarden. Komt ter sprake bij het
desbetreffende agendapunt.
1. Voorstel van B. en W. tot wijziging
der precarioverordening.
Z.h.st. goedgekeurd.
Verlaging van slacht- en keur-
loonen.
2. Voorstel van B. en W. tot wijziging
van de verordening tot heffing van keur
en slachtloonen.
De heer Cocx vond de tarieven voor
noodslachting nog veel te hoog. Kunnen
ook de kosten van uitponden enz. niet ver
laagd worden?
De heer Boeren vroeg, of het de bedoe
ling is terugwerkende kracht aan deze ver
laging te verleenen over het loopende jaar.
Ook stelde spr. voor een verlaging van de
vergoeding van het slachtlokaal.
De heer Ten Cate Brouwer zou eenige
nivelleering wenschen in het verschil Van
keurloonen voor zware en lichte varkens.
De voorzitter antwoordde, dat bezwaar
lijk terugwerkende kracht kan worden ver
leend. Bij herziening der keurloonen kan
met de gemaakte opmerkingen rekening
worden gehouden.
De heer Ten Cate Brouwer wilde scherp
vaststellen, dat van in nood geslacht vee
niet meer dan 6 pond aan één persoon mag
worden verkocht. Er worden soms halve
koeien verkocht aan ondernemers.
De voorzitter antwoordde, dat zoover
hem bekend, dit slechts zelden is gebeurd
bij plotselinge groote aanvoer Men kan het
vleesch toch niet laten verrotten.
De hee-r Ten Cate Brouwer wees nog op
het gevaar, dat dit vleesch, dat voor directe
consumptie is bestemd, in handen van we-
derverkoopers komt.
De voorzitter was van het gevaar over
tuigd. Er zal scherpe controle wprden uit
geoefend.
Weth. Sprey adviseerde- verdere verla^
ging niet toe te passen; anders komt de
gemeente voor een nadeelig saldo.
Een voorstel-Ruting, de keurloonen te
halveeren, werd aangenomen met 115
stemmen.
Een voorstel-Boeren voor varkens zwaar
der dan 100 K G. een slachtloon te vragen
van f 2.50 in plaats van f 3 25 werd aange
nomen met 115 stemmen..
Een voorstel-Ten Cate Brouwer voor var
kens boven 100 K.G. een slachtloon te hef
fen voor de slagers dat oploopt naar gelang
het gewicht toeneemt, werd ingetrokken,
na toezegging van den voorzitter, dat deze
zaak onderzocht zal worden.
Een voorstel-Cocx, alle kosten voor nood-
slachting te schrappen, werd niet onder
steund.
3. Voorstel van B. en W. tot- wijziging
van de steunregeling voor onvrijwillig werk-
loozen.
Z.h.st. goedgekeurd.
Nogmaals de tarieven voor gas,
waterleiding en electriciteit.
4. Voorstel van B. en W. tot voteering
van gelden voor werkloozen- en armenzorg
en in verband daarmede tot verhooging van
de tarieven voor gas, water en electriciteit.
De heer va-n Kleef wees erop, dat B. en
W. thans nog meer voorstellen dan 10 we
ken geleden, namelijk verhooging der wa-
terprijzen, welke voorstellen indertijd zijn
verworpen. Een dringende noodzakelijkheid
voor weder-indiening van dit voorstel acht
spr. niet aanwezig. De reden van dit her
nieuwde voorstel zou spr. willen noemen
met woorden van wijlen weth. Van Leeu
wen. „de heeren willen hun zin hebben".
Onverklaarbaar is spr. dat de commissie
voor de water- en lichtbedrijven met de ge-
dachtenging van B. en W. accoord gaat.
Bevreemding verwekt het, dat de directie
Ier bedrijven zich niet met hand en tand
tegen verhooging der tarieven verzet. Dit
wijst op zwakheid en gebrek aan inzicht.
Spr. wees met cijfers op onbillijkheden in
de regeling. Ook de werkloozen worden
door deze verhooging getroffen. De bereke
ning van meerder winst zal falen, omdat
ieder op het gebruik zooveel mogelijk zal
bezuinigen. De Middenstand hunkert nog
steeds naar een vastrecht-tarief.
De heer Lam verklaarde zich eveneens
tegen het voorstel; de bedrijven zijn aller
minst noodlijdende. Deze verhooging is de
meest onbillijke.
De heer Boeren zou het betoog van den
heer Van Kleef kunnen onderschrijven, in
dien het gold normale tijden. Spreker'g
stem vóór dit voorstel is alleen ingegeven
door de noodzaak om de begrooting voor
dit jaar te dekken. Uit het weder-indienen
van dit voorstel blijkt, hoe slecht de toe
stand der gemeente-financiën is. Werkloo-
zenzorg en armbestuur hebben het budget
in de war gestuurd, zonder dat dit voorzien
is. Wil men de werkloozenzorg voortzetten,
dan moeten de gemeente-financiën daar
toe in staat worden gesteld. Deze abnor
male tijd dringt tot abnormale maatrege
len. Het aantal personen dat door maatre
gelen als deze getroffen wordt, is gewoon
lijk groot.
Indien spr. niet aan deze groene tafel zat,
nou hij in menig opzicht aan de zijde der
adressanten staan, niet omdat de onder-
werpelijke aangelegenheid anders is, maar
omdat hij dan de vrijheid zou hebben deze
aangelegenheid anders te zien. Maar het
gemeentebelang moet spr. hier verdedigen,
De heer Verdonk heeft dit voorstel ook
niet met sympathie begroet, maar het is
noodzakelijk.
De heer Den Uyl noemde dit voorstel het
minsk-gelukkige wat men zou kunnen aan
nemen. Het treft gelijkelijk den villa-bewo
ner en de arme werklooze. Welke bezwaren
zijn er de opcenten op de gemeentefonds
belasting te verhoogen? De voorgestelde
belasting kan slechts tijdelijk de cata
strophe uitstellen. Waarom wordt voor de
zen tijd geen crisisfonds gevormd? Gedeel
telijk zou spr. daarvoor een leening willen
sluiten; de gemeente is nog voldoende cre-
dietwaardig Spr. verwacht, dat zelfs in
deze gemeente deze leening nog zal worden
volteekend.
Do heer Koren verklaart zich tegen het
voorstel van B en W., evenals de heer
BJuting.
De heer den Ouden stelde voor de re
ductie voor groote gezinnen te laten ver
vallen wegens de vele administratie daar
aan verbonden. In plaats daarvan stelde
spr. voor de verhooging niet te doen plaats
hebben voor werkloozen.
Het is noodzakelijk.
De voorzitter herhaalde nogmaals de on
gunstige cijfers van de gemeente-financiën.
De gemeente wordt iedere dag f 600 armer;
daartegenover staat niets dan hulp "en
steun. Dit jaar moet gedekt worden een
tekort van minstens f 150.000. De werkloos
heid is wel iets verminderd, maar van den
anderen kant komen iederen dag nieuwe bij.
Dit bedrag is voor f 70.000 gedekt en nu
moet er nog f 70 000 bij. Met verhooging der
opoenten fondsbelasting komt men er met
geen stukken. Deze zullen toch wel ver
hoogd moeten worden; misschien wel tot
honderd. Ook met een crisisfonds komt men
'er niet. Aan een aftrek voor groote gezin
nen zijn geen onoverkomelijke administra
tieve moeilijkheden verbonden. Het denk
beeld van den heer Den Ouden is spr. zeer
sympathiek, maar spr. kan het op het
oogenblik niet overzien en zal het in B. en
W. bespreken.
De beide wethouders verdedigen het
voorstel van B. en W.
De heer Ten Cate Brouwer betoogde nog
maals, dat wegens vermindering der kolen-
prijzen, aan de gasfabriek een extra-winst
moet kunnen worden gemaakt, wanneer de
leiding bekwaam en deskundig is. Spr. zou
een onderzoek willen doen instellen door
een commissie van technici of eenige toe
name van winst te bespeuren valt.
De voorzitter zei de toe een onderzoek te
zullen instellen.
Een sympathiek denkbeeld.
De heer Den Ouden diende een voorstel
in, waarbij de wensch wordt uitgesproken
dat B. en W. de mogelijkheid onderzoeken
om vrijstelling van verhooging der tarieven
voor de werkloozen te verleenen.
Het voorstel van B. en W., gecombineerd
met de opdracht van den heer Den Ouden,
werd aangenomen met 9 tegen 7 stemmen.
Vóór stemden de heeren Boeren, Cocx,
Van 't Riet, Herngréen, Ruting, Muiswin
kel, Verdonk, Den Ouden en Sprey.
5. Voorstel van B. en W. tot het verlee
nen van medewerking voor den aankoop
van schoolbanken voor de R. K. school te
Aarlanderveen, krachtens art. 72 der Lager-
Onderwijswet 1920
Z.h.st. aangenomen.
6. Voorstel van B. en W. tot het verlee
nen van medewerking tot de herstelling
van de aan particulieren in eigendom' be-
hoorende Nieuwstraat en tot onderhand-
schen aankoop van die straat van de tegen
woordige eigenaren.
Z.h.st. aangenomen.
7. Voorstel van B. en W. tot verhuring
van het gedeelte van het pand Raadhuis
straat 118, hetwelk niet in gebruik is voor
het landbouwhuisonderwijs aan de Zuid-
Hollandsche Vereeniging tot bestrijding der
tuberculose.
Z.h.st. aangenomen.
8. Voorstel van B. en W. tot het in vas
ten dienst aanstellen als gemeentewerkman
met ingang van 12 Juli 1932 van A de
Graaf, thans tijdelijk als zoodanig werk
zaam.
Z.h.st. aangenomen.
9. Wijziging van de geraeentebegrooting
1931.
Z.h.st. aangenomen.
10. Voorstel van B. en W. tot verkoop
van een perceel bouwgrond, gelegen aan de
Zaalbergstraat, aan Mej. P. Meijer.
Z.h.st. aangenomen.
HILLEG0M.
Kinderverlamming. Te Hillegom doen
zich momenteel vijf gevallen voor van kin
derverlamming bij jeugdige kinderen. De
gevallen zijn niet van ernstigen aard, zoo
dat geen bijzondere maatregelen genomen
behoefden te worden.
KATWIJK.
Werkloosheid. Stand der werkloosheid
per Za terdag 11 Juni 1932.
Mannen 18 jaar en ouder: los arbeiders
122, opperlieden 30, grondwerkers 74, tim
merlieden 26, schilders 3, metselaars 16,
kuipers 27, varensgezellen 11, smid 1, mon
teur 1, boekhouder 1, kantoorbediende 1,
magazijnbediende 1, broodbakker 1, potten
bakker 1, autogeen-lasscher 1, visschers 99,
chauffeurs 2, scheepmakers 8, mandenma
kers 2, stokers 11, binnenschippers 10, fa
brieksarbeiders 2, boerenarbeider 1, tuin
man 1, landarbeiders 59, kok (visscherij) 1,
stucadoors 1, bloemist 1. Totaal 515.
Vrouwen 18 jaar en ouder: dienstboden
2.
Mannen beneden 18 jaar: metselaars 1,
kuipers 1. Totaal 2.
LEIDSCHENDAM.
Autotocht. Donderdag 16 Juni a.s. zal
te Leidschendam de autotocht voor ouden
van dagen enz. gehouden worden en men
verzoekt ons mede te deelen, dat de oudjes
om 1 uur gereed moeten zijn, want dan
worden zij van huis afgehaald.
Om 1.30 uur verzamelen voor het Ge
meentehuis te Leidschendam. De auto's
moeben voor het Gemeentehuis rijden met
den kop naar Leiden en achter elkaar aan
sluiten vanaf den Achterweg te Leidschen
dam.
De tocht gaat via Wassenaar naar Sche-
veningen, Hoek van Holland over Rijswijk,
waar de oudjes in de „Naald" zullen wor
den onthaald.
Bij aankomst te Leidschendam zal de
st-oet vanaf de Veursche Paal met muziek
worden afgehaald en zoo naar het Gemeen
tehuis trekken, waar de stoet wordt ont
bonden.
R0EL0FARENDSVEEN.
DE PLAATS MET ONDERGANG
BEDREIGD.
Een belasting op uitvoer van bloembollen
gevraagd
Maandag kwam wederom een groot aan
tal bloembollentrekkers in vergadering bij
een ter bespreking van den noodtoestand,
welke hier in heb bloembollentrekkersbe-
drijf heerscbt.
De Voorzitter, de heer J. de Jong, open
de de vergadering met den Chr. groet. Spr.
heette in het bijzonder welkom den gees
telijk adviseur en den Burgemeester dezer
gemeente en deelde mede, dat deze verga
dering was uitgeschreven op verzoek van
een aantal trekkers. Het hoofdbestuur had
geen gelegenheid hier hedenavond tegen
woordig te zijn, doch spr., begrijpende den
noodtoestand, was zeer gaarne bereid deze
bijeenkomst te doen houden.
De Voorzitter hoopt dat de besprekingen
een za-kelijk karakter zullen dragen en gaf
hierna het woord aan den heer B. v. d.
Meer, die in een zeer zakelijk betoog mede
deelde, dat in verband met de gedane
mededeelingen van den heer Kampschoer
dat de Regeering in de maand Mei steun
zou verleenen aan tuinderij en bloembollen-
trekkersbedrijf en nu het reeds Juni was,
gaarne zou vernemen hoe het thans met de
steunverleening staat. Er dreigt volgens
spr. weer nieuw gevaar voor de trekkers.
Spr. stelt zich deze vraag: wat kan er ge
daan worden om dit onheil te keeren? Is
er voor het hoofdbestuur van den LT.B.
niet alle aanleiding aanwezig om te trach
ten wederom opnieuw uitstel te verkrijgen
in verband met de onderhandelingen die
heden gaande zijn? 90 crediteuren sleepen
volgens spr. nog 90 andere mede en zoo
doende wordt de plaats met den ondergang
bedreigd.
Spr. vraagt vervolgens: als geen steun
van de Regeering is te krijgen, kan dan de
plaats zelf niet iets doen, in overleg met
gemeentebestuur, veilingsbestuur en be
stuur van de Coöp. Boerenleenbank? Ook
deze besturen hebben bij de instandhouding
van de bedrijven bet allergrootste belang.
Spr. betreurt het dat in onze hedendaag-
sche maatschappij een leus heerscht, waar
op men er op uit is don middenstand don
nekslag toe te brengen. Kapitaal en arbeid
voeren den boventoon.
De Voorzitter dankt den heer van der
Meer voor zijn zakelijke uiteenzetting. Dat
er steun komt voor den geheelen tuinbouw
gelooft spr. zeer zeker, doch voor de trek
kers heeft spr. weinig hoop. Het hoofd- en
afdeelingsbestuur in samenwerking met het
gemeentebestuur heeft alles gedaan om
steun te verkrijgen en de onderhandelin
gen zijn nog steeds gaande.
De Burgemeester, hierna het woord ver
krijgende wil wel iets zeggen, doch het is
volgens spr. uiterst moeilijk in deze verga
dering toezeggingen te doen. Vaak krijgt
men uit Den Haag zulk een vaag antwoord,
dat al het optimisme weer is weggevaagd.
Spr. houdt er dan ook niet van verwach
tingen bij de menschen op te wekken, welke
toch niet verwezenlijkt worden. Op het
adres van Nov. 1931 is nog steeds geen nat-
woord ingekomen. Spr. wijst erop dat de
provincies Noordbrabant, Limburg en
Noord-Holland steun aan de tuinderij heb
ben gegeven. De provincie Zuid-Holland
heeft tot op heden nog niets gedaan. Spr.
is ten allen tijde bereid tot confereercn m
Den Haag en te doen wat mogelijk is.
De heer Koek wijst op het orgaan van
den L.T.B. waar de trekkers worden tegen
gewerkt, want in een berichtje dat daarin
gelanceerd is staat, dat het nu reeds l1/»
maand na 1 Mei is en dat van verwoestin
gen nog niet kan gesproken worden. Dit
berichtje heeft bij spr. groote ontstemming
verwekt.
De heer C .Huigsloot wijst erop dat, zoo
de trekkers niet finantieel, dan toch mo
reel ten gronde worden gericht door som
mige debiteuren.
Als voorbeeld van de mentaliteit die som
mige debiteuren er op na houden, deelt spr.
de vergadering mede, dat een firma bij
een trekker is gekomen om te trachten wat
van dezen trekker los te krijgen. Toen de
trekker mededeelde dat hij niets had te
missen en het weinige wat hij van de vei
ling ontving noodig had om in de eerste
levensbehoeften van zijn gezin te voorzien,
werd hem geantwoord dat nog niemand
van honger was gestorven maw. geef alles
maar af en meld je verder maar aan bij de
liefdadigheid. Je moet anders maar aan het
werk.
De heer Kerkvliet uit. eveneens zijn onte
vredenheid over den gang van zaken De
trekkers worden nu eenmaal beschouwd als
speculanten. De personen, die geen last van
den crisis hebben, weten niet wat voor ar
beid er door de trekkers wordt gepresteerd
om een schamel stuk brood te verdienen
Onder het masker van speculatieve be
drijven wordt de steun afgewezen. Spr.
stelt voor dat uit de vergadering een of
meer leden worden aangewezen om den
noodtoestand in Den Haag nog eens ter
dege naar voren te brengen.
De heer P. Huigsloot gelooft dat wan
neer men naar een middel zocht om aan
geld te komen, er wellicht meer kans op
steun van de Regeering zou zijn. Spr. komt
met het idee om de uitvoer van bloembollen
te belasten en de meerdere opbrengst ten
goede te doen komen van de trekkers. Dit
voorstel vindt bij de vergadering luide bij
val.
Tot slot deelt dc Burgemeester mede, dat
hij morgen een onderhoud met Den Haag
zal aanvragen, bij welke oonferentie dan
tegenwoordig zullen zijn een lid van het
Hoofdbestuur met een lid van het afdee
lingsbestuur en de heeren B. v. d. Meer en
P. Huigsloot.
De heer v. d. Zwet dringt bij het ge
meentebestuur nog aan om steun aan de
trekkers te verleenen.
Na een dankwoord wordt de vergadering
gesloten.
V raag: A. v. d. Z. inzake belasting.
Antwoord: Het door u bedoelde
meisje verdient o.i. te weinig om in de be
lasting te worden aangeslagen. Mochu de
vrije kost en inwoning in uw gemeente
nogal hoog worden berekend, dan be
draagt. de belasting in ieder geval toe niet
meer dan een paar gulden.
Daaï het meisje de inkomsten van de
familie van inwoning niet vermeerdert, zal
de belasting voor deze familie niet hooger
zijn; evenwel ook niet lager, daar uit uw
schrijven niet blijkt, dat de familie eenige
onderhoudsplicht tegenover het meisje
heeft.
DE AVONTUREN VAN EEN VERKEERSAGENTJE.
431. Zoo gezegd, zoo gedaan. Weer ging hij te water en
weer zakte -hij, nu vrijwillig onder water, denkende dat
't. nu ook wel goed zou gaan, net als de eerste keer.' Maar
hij vergat te bedenken, of Keesie nog wel op do zelfde
plaats zou zijn en....
432nauwelijks was hij beneden, of hij voelde, dat
hij zou verdrinken. Hij riep om hulp en hij zou zeker
verdronken zijn, als Keesie en het matroosje niet net
op tijd waren aangesneld en hem weer naar boven had
den geholpen.
BONDSDAG VAN „ST. RAPHAëL".
Massa-manifestatie te Utrecht.
REDE VAN DEN HEER
A. 0. DE BRUYN.
De jaarlijkeohe bondsdag van den Ned.
R. K Bond van Spoor- en Tramwegperso
neel „St. Raphael"' had Zondag in de etad
Utrecht plaats.
Het programma van dezen dag werd ge
opend met een H. Mis, gecelebreerd door
den Zeereerw. heer G. W. B. Sahilte, in de
paroahiekerk van U. L. Vrouw ten Hemel
opneming aan de Biltstraat.
Daar <le bondsadvieeur, de Zeereerw.
heer JbL J. M. Donders, verhinderd was do
zen bondsdag bij te wonen, heeft do cele
brant in diens plaats tot de in de kerk ver-
oenigden oen toespraak gehouden, waarin
hij oju. allen kraohtig opwekte tot gebed
en voorbeeldig leven, ook wat het openbaio
betreft, dat middels de organisatie tot de
wereld spreken moet.
Na de H. Mis had een optocht plaats
welke werd geformeerd in de omliggende
straten. Ledon van do Jonge Werkman «n
de R. K. Verkennersbeweging zorgden er
voor, dat dit opstellen vlug en voor de
deelnemers op prettige en gemakkelijke
wijze plaats vond en men weldra op kon
trekken.
Vooraf gegaan door de Nieuwe Harmo
nie, die een vlot marech-tempo aangaf, trok
een 58-tal groepen in gesloten formatie via
Mgr. v. d. Weteringstraat en de Malie
straat naar de Maliebaan, waar gedefileerd
werd langs het paleis van den Aartsbis
schop. Verschillende muziekoorpsen, die
over den geheelen stoet waren verspreid,
zorgden door het spelen van pittige mar-
sohen vroolijk tromgeroffel ervoor dat de
pas niet verslapte, terwijl de kleurrijke,
sprekende vaandels en banieren den mar-
oheorenden groepen een fleurig oachot ga
ven.
In de Maliebaan hadden velen zicih ver
zameld om den optocht te zien passeeren
en vooral voor het Bisschoppelijk Paleis
hadden de toeschouwers zich samenge-
groept.
Z. H. Exo. Mgr. J. H. G. Jansen sloeg
het défilé gade, 6taande voor een der
vensters van zijn paleis, in gezolsohap zij
ner beide secretariseen.
Door de Nachtegaalstraat, Muldorstraat,
de Lith de Jeudestraat en de Kruisstraat
trok men vervolgens naar het Concertge
bouw „Tivoli", waar een algemeene verga
dering werd gehouden.
Het duurde ruim een half uur, voordat
de vele duizenden hun plaatsje hadden ge
vonden en de heer Hellemans uit Boxtel,
bondsvoorzitter, het openingswoord, spre
ken kon.
Spr. wees op het feit, dat men hier bij
een was gekomen, niet ter bespreking van
loonsverhooging of verlaging, maar om de
banden dichter aaneen te halen en zoo ster
ker en hechter te staan voor de toekomst.
Het woord was hierna aan den heer A. (J.
de Bruyn, voorzitter van het R. K. Werk
liedenverbond. Aan deze rede ontleenen wij
het volgende:
Hoewel uw Vakcentrale, het Verbond,
met sympathieke belangstelling nauwgezet
volgt, hetgeen er met uw loonpositie ge
beuren gaat het nauwe verband tussohen
de loonen van Overheids- en seani-Over-
lieidspersoncel en die van de werknemers
in particuliere ondernemingen spreekt
thans wel zeer duidelijk het kan, in het
stadium waarin zich thans de onderhande
lingen bevinden, niet de bedoeling zijn, dat
ik mij daarmede, op deze vergadering, in
het bijzonder bemoei.
Ik moge u, meer in 't algemeen, spreken
over de sociale positie van den werknemer,
hoe zij is, hoe zij worden moét en blijven
wij elkander trouw worden zè.1.
Onze Volkshuishouding, vrucht van ont
kerstening en heidendom, is hopeloos in de
war.
Hij, die ervoor gezet wordt ,om te pro-
beeren het geval te ontwarren, ziet zich
voor een bijna onmogelijke taak geplaatst.
Onvoldoend bekwame, uitsluitend op zich
zelf vertrouwende, het Christendom als lei
dend sociaal en economisch beginsel ver
werpende lieden hebben het economisch le
ven ergerlijk in het moeras gestuurd.
Deze tijd riaat voor het ontkluwen van
de verwarde massa. Vele middelen worden
aangewend, niet het minst het middel, dat'
ge ook kent: loonsverlaging.
Zal het aanwenden van ai die problema
tische middelen, al zweren sommigen bij
enkele er van, blijvend resultaat opleve
ren?
Zoo goed als zeker: neen.
Men zal zich, wil men vruchtdragend
werk verrichten, van deze verwarde en ver
worden maatschappij moeten ontdoen, om
daarvoor in de plaats een gansch nieuwe,
een rein-Ohristelijke op te bouwen, met als
pijlers: waarheid, recht, solidariteit.
Voor méér dan 40 jaren reeds heeft de
groote Gezagsdrager Paus Leo XIII den
volkeren klaar en duidelijk voorgehouden,
dat, werd het roer niet radicaal omgetrok
ken, onze maatschappij onherroepelijk vast
zou loopen. De onchristelijke chaos, gedra
gen door onbeteugelde hebzucht der con
currentie en door een verslindenden woe
ker, werd hartgrondig verworpen.
De Paus pleitte voor orde in de voort
brenging en binnen de ordening zou aan
den factor arbeid de eere en eerste plaats
worden ingeruimd; met name moest den
werknemers, uit wier arbeid „de wolvaart
der staten haar oorsprong neemt", recht
worden gedaan; de arbeiders moesten wor
den ontproletariscerd, doordat zij eenig
eigendom dienden te verwerven.
Het is, vóór 40 jaar, Leo XIII geweest,
die, indien door vrij onderling overleg niet
de gewenschte rechtvaardige verhoudingen
zouden geschapen worden, de staten op
hun plicht wees om, in het algemeen b«-
jlang, regelend in te grijpen.
En Leo XTII waarschuwde: neem spoe-
Idig afdoende maatregelen, voor het te
laat is!
Hebben de allereerst verantwoordelijke
