23ste Jaargang
MAANDAG 30 MEI 1932
No. 7213
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DE ONTWAPENINGS-CONFERENTIE
TE GENÈVE.
BINNENLAND
Botsing van twee montagetreinen
S)e£cididie6oti^cmlJ
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per poet f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
IS ER NOG AAN SUCCES TE DENKEN?
Hebben de pessimisten gelijk, die thans
reeds spreken over een crisis der ontwape
ningsconferentie! Ik voor mij geloof, dat
we ons bevinden tusschen normaal verloop
en crisis, dit wil zeggen, dat de conferentie
evengoed uit de crisis tot normaal verloop
kan komen als in een volslagen crisis ver
vallen. Eén ding is zeker: in het slakken-
tempo van nu kan de conferentie niet ver
der gaan. Reeds zijn eenige gedelegeerden
uit de Britsche dominions moedeloos heen
gegaan. Ze hebben overal verteld, dat ze
aan een succes der conferentie niet meer ge-
looven en niet meer terug zullen komen.
Het wordt al warm in Genève en spoedig
zal het er heet zijn. In Juli zou trouwens
een zomer-vacantie plaats hebben en de
bange vraag wordt al gesteld, of vele rijken
buiten Europa na die vacantie nog kost
bare delegaties naar Genève zullen zenden,
wanneer men tenminste bij ..de verdaging
tot 'n grondslag is gekomen voor de hoofd
kwesties der conferentie. Hoe is het zoover
gekomen
Eind April blies een frissche wind in de
slappe zeilen. De Amerikaansche delegatie
deed het gezonde en juiste voorstel der
kwalitatieve ontwapening, d.i. het aange
ven van bijzonder sterke aanvalswapenen,
die voor ieder volk dan zouden worden ver
boden.
Een tegenactie onder Fransche leiding
heeft er toen echter toe bijgedragen, om
het mandaat der technische commissies niet
precies te omschrijven en zoo zijn we in de
tegenwoordige onbevredigende situatie ge
raakt. De poging, om bij gelegenheid van
de aanwezigheid der ministers Stimson,
MacDonald en Brünin| klare duidelijke lij
nen voor de conferentie op te stellen, mis
lukte helaas door het wegblijven van Tar-
dieu. Dan kwamen de Fransche verkiezin
gen en nu wordt er gefluisterd, dat pas
midden Juni een nieuwe Fransche regee
ring zal worden gevormd en dat tot dan toe
geen gewichtige besluiten zullen worden
genomen.
Als actieve deelnemer aan de conferentie
kom ik helaas tot de conclusie, dat de con
ferentie uit eigen kracht niet meer uit het
moeras kan komen. De instructies der regee
ringen zijn voor eenige delegaties te star
en niet elastisch genoeg. Vele buiten-Euro-
peesche staten worden ter conferentie* ver
tegenwoordigd door hun Parijsche gezanten
en zijn er ver vandaan een nieuwe frissche
meening te hebben, niet besmet door de
Europeesche overlevering. Het gewichtig
ste is en blijft echter de bijzondere en
eigenaardige gedachtenwereld van Frank
rijk. waarvan heden nog niemand zeggen
kan, of uit haar in Juni. ontstaan zullen de
reaal-politieke besluiten, die voor het sla
gen der conferentie absoluut noodzakelijk
zijn.
Is er nog aan succes te denken! Ik meen
van wel, als men zich algemeen kan ver
eenigen met de volgende vijf gedachbengan
gen.
Ten eerste is het noodzakelijk, het pro
bleem der kwalitatieve ontwapening niet
van zuiver technisch standpunt op te los
sen, maar alleen naar de beantwoording
der volgende vragenwelke wapenen zullen
een staat, die een ander wil aanvallen, ten
dienste staan ter overwinning van den zich
verdedigenden tegenstander! Het politieke
punt van uitgang moet dus het Kellogg-
pact blijven en de juiste idee, die Gibson
bij 't 'begin der debatten tot grondslag
maakte van zijn actie, dat aan de volken
de vrees moest worden ontnomen, te wor
den aangevallen. Het is duidelijk, dat deze
idee niet beperkt mag worden tot zware
landkanonnen, gasoorlog en tanks, maar ook
tot de zeewapenen, dat zij dus uitgebreid
moet worden tot tonnage der groote oor-
losgschepen en der onderzeöbooten. Het is
dus te hopen, dat de vijf groote zeemogend
heden niet tot 1935 (afloopdatum van het
pact van Londen) zullen wachten, maar
reeds thans op deze conferentie maatrege
len zullen treffen, om hun zeebewapening
te verminderen. Van 1936 af zou die dan
voor de volken gelden. En tenslotte moet
ook bij het luchtwapen hfet principe der
kwalitatieve ontwapening worden doorge
voerd.
De tweede gedachte staat- in verband met
de kwantitatieve ontwapening. Ook hier
staan we gelukkig voor een Amerikaansch
initiatief. De Duiteche cijfers zouden voor
Alleen Gods barmhartigheid kan ons redden
uit dezen grooten nood. Het middel om uit
dezen verschrikkelijken nood te raken is aan
gegeven door den Paus". Aldus ongeveer
de voorzitter van den Partijraad der R.K.
Staatspartij op de vergadering van j.l. Za
terdag.
Vanzelfsprekend is het, dat wij ook met ge
spannen belangstelling uitzien naar wat de
invloedrijke leiders der wereld-ordening
willen en doen, of zij kunnen en willen zijn de
instrumenten in Gods Hand....; dat wij hopen
op Genève, op de belangrijk-beslissende Ont
wapeningsconferentie.
Onze lezers zullen het op prijs stellen over
deze conferentie de meening te vernemen van
een Staatsman, die aan de conferentie deel
neemt.
de bewapening te land als richtsnoer voor
de militaire bewapening dienen, die noodig
is voor de binnenlandsche veiligheid der
landen. Daarbij zouden dan komen strijd
krachten voor de landsverdediging en voor
de verdediging van overzeesche gebieden.
Ook hier mag men zeggen, dat er maar een
minimum van goeden wil noodig is om deze
gedachte ter uitvoering te brengen.
De derde gedachte gaat over het Fran
sche voorstel betreffende het vormen van
een internationaal leger. Ik betreur, dat
het nog niet mogelijk was om over dit voor
stel in de algemeene commissie te onder
handelen. De onmogelijkheid van dit voor
stel zou dan zijn gebleken. En de Fransche
politici hadden zich er dan van kunnen
overtuigen, dat niet om redenen van oppo
sitie. maar doodgewoon om gebrek aan
deelneming hun voorstel in dezen tijd on
mogelijk is.
Het is te hopen, dat de Franschen dit
zullen inzien. Dan zal er een duidelijker en
zuiverder atmosfeer ontstaan.
De vierde gedachte is vooral voor
Duitschland van gewicht, zij betreft het op
houden met het discrimineeren van Versail
les en het herstel van gelijk recht voor alle
staten. De Duitschers wenschen geen op
voering der bewapening en ook geen be-
wapeningsconcurrentie. Zij wenschen een
aanpassing van den algemeenen toestand
der Duitschers aan dé conventie, die voor
alle staten zal gelden, voor het geval, dat
de anderen niet eenvoudig op grond van
Versailles ontwapenen. Zij wenschen groo-
tere veiligheid door de ontwapening der an
deren. Churchill heeft dezer dagen tegen
„gelijkheid" gesproken, omdat hij van mee
ning is, dat het Fransche leger het beste
bolwerk is tegén het bolsjewisme. Hierop
va-lt te zeggen, dat Duitschland ook niet
absolute cijfergelijkheid met Frankrijk
eischt, maar alleen het vervangen van deel
V van het Verdrag van Versailles door een
internationale overeenkomst, waarin type
en methode der wapenen dezelfde zijn,
maar waarin de cijfers, alhoewel met een
strekking naar latere gelijkmaking, ten
gunste van het Fransche leger veel hooger
mogen blijven. Het beste bolwerk tegen het
bolsjewisme op het continent is een gezond
Duitschland, dat tegelijk met de verdedi
ging van eigen cultuur en economie de
Europeesche beschaving tegen 't bolsjewis
me kan beschermen.
De vijfde, de slotgedachte, betreft de
noodzakelijkheid van een samenkomst der
voornaamste staatslieden, die in April mis
lukte, in Juni te herhalen met inclusief
de Fransche leidende mannen. Het is dui
delijk, dat de oplossing van het herstel-
probleem zeer nauw samenhangt met de
principieele beslissing in het ontwapenings-
vraagstuk. Wij moeten krijgen een klaar
keerpunt in wereldpolitiek en wereldeco
nomie. Iedereen moet toch inzien, dat zon
der nieuw vertrouwen de wereldciisis op
geen enkel gebied za. kunnen worden over
wonnen. Het schijnt, dat pas op net aller
laatste oogenblik moge het dan nog niet
te laat zijn! princiiv'eele beslissingen zul
len worden genomen. Mogen ze geluk bren
gen voor vrede en wereld.
W0KJXER FREIHERR
VOX RHEIXBABEX.
(Nadruk verboden).
zuiderzee thans
afgesloten.
TECHNISCHE OVERWINNING.
DE TOEKOMST VOL VRAAGTEEKENS.
De afsluiting van de Zuiderzee is Zater
dagmiddag een feit geworden.
Zaterdag is de afsluitdijk gedicht en heeft
de Zuiderzee opgehouden te bestaan.
Het groote werk is volbracht en na
eeuwen is de Noordzoe, welke binnen onze
landpalen was gedrongen, teruggeworpen.
Als is de toekomst-, ook voor het machtige
werk, nog vol vraagteekens, een hulde aan
onze kranige ingenieurs is zeker op haar
plaats en ten volle verdiend. Zij hebben
een schier bovenmenschelijke opdraoht vol
bracht. We weten het immers allemaal,
zegt het „Vaderl.", waaraan we dit ontlee-
nen: De kosten zijn tegengevallen. De land-
honger is tot een minimum gedaald, de boer
wil hot op de zee gowonnen land voorloopig
niet hebben, een typisch visschersbedrijf is
vernietigd, de geleerden zijn het over de
toekomst van het IJaselmecr niet eens, en
de gevoelens van het Nederlandsohe volk
bewegen zich tussohen het rooskleurigst
optimisme en het zwartgalligst pessimisme.
Moge de toekomst den optimist gelijk ge
ven!
Zaterdag omstreeks één uur in den mid
dag waren bij het laatste sluitgat aanwe
zig de minister van Waterstaat, mr. Paul
Reymer, de heeren dr. H. Colijn en mr. G.
Vissering, resp. '.„er en vice-voorzit-
ter van den Zuiderzeeraad, dr. ir. H. Wort-
mann en ir. M. C. E. Bongaerts, die mede
deel uitmaken van het dagelijksch bestuur
van den raad, en de beide secretarissen,
mr. K. Jansma en mr. W. J. Vogel.
Voorts had. een aantal leden van den
Zuiderzeeraad gevolg gegeven aan de tot
hen gerichte uitnoodiging.
Tot het gezelschap behoorden verder o.m.
de directeur-generaal der Zuiderzeewer
ken, ir. De Block van Kuffeler, ingenieurs
en ander personeel.
Toen het groote moment was aangebro
ken en de voltooiing van den afsluitdijk
een feit geworden was, voerden achtereen
volgens het woord minister Reymer, oud
minister Colijn en ir. De Block van Kuffeler.
Dr. ARIëNS-VEREENIGING.
De Dr. Ariëns-vereeniging. voor herstel
van katholieke alkoholisten in Nederland,
houdt een Herdenkings- en Studiebijeen
komst op Donderdag 9 Juni a.s. om half
twee, te Utrecht in het Gebouw voor Kuns
ten en Wetenschappen.
Het is thans vijfentwintig jaar geleden,
dat het Dr. Ariëns-fonds werd gesticht, dat
later tot Dr. Ariëns-vereeniging uitgroeide.
Dit feit zal op eenvoudige wijze herdacht
worden in deze bijeenkomst, waar de Voor-
zit'ter de heer P. Voestermans uit Venlo,
een korte beschouwing zal houden in ver
band met deze 25 jaar reddingsarbeid, die
voor zooveel honderden in het land een réd
ding naar ziel en lichaam gebracht heeft.
Pater Grollenberg p.P. uit Nijmegen zal
daarna spreken over „De Stille Reddings
brigade der Dr. Ariëns-vereeniging".
Vervolgens zal Dr. C. T. Kortenhorst,
Psychiater te Vught, behandelen: „Alkoho-
lisme en Erfelijkheid".
Deze bijeenkomst is toegankelijk voor al
len, die in het werk der Dr. Ariëns-vereeni
ging en in de te behandelen onderwerpen
belang stellen.
In den voormiddag van dezelfde dag,
om kwart over 11 komen Afdeelingen en
Correspondentschappen in jaarvergadering
bijeen, ter afdoening van de jaarlijksche
vereenigingszaken.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS.
buitenland.
Rijkskanselier dr. Brflning heeft het ont
slag van het kabinet ingediend welk ont
slag is aanvaard. (1ste blad).
Rede van rijkskanselier Brüning over
de werkloosheid. (2de blad).
Vliegtuig met geredden van de „Phi-
lippar" in Italië verongelukt. (Luchtv., 2de
blad).
binnenland.
De elfde vergadering van den Partijraad
der R.-K. Staatspartij (3de blad).
Man onder den trein graakt op het sta
tion te Haarlem. (Laatste Berichten).
Ernstige verkeersongelukken. (Gem. Bcr.
3de blad en Laatste Ber.).
omgeving.
Nabij Voorschoten zijn twee montage-
treinen op elkaar gebotst. Een ge
wonde. (1ste blad).
Ernstig verkeersongevallen te Wassenaar
(lste blad).
sport en wedstrijden.
Nederland verloor den voetbalkamp te
gen de profs van Tsjecho-Slowakije met
21. (2de blad).
DE ONTWAPENINGSCONFE
RENTIE TE GENEVE Bladz. 1
INFLATIE VAN DEN GUL
DEN Blad. 7 en 8
EEN MONTEUR ERNSTIG GEWOND.
Nabij station Voorschoten.
Hedennacht omstreeks 1 uur heeft op de
spoorlijn LeidenDen Haag nabij het sta
tion Voorschoten een botsing plaats gehad
tusschen twee montage-treinen, waarbij
een monteur ernstig is gewond.
Voor vernieuwing van de draden van
de bovenleiding van den spoorweg ver
trokken hedennacht van het station Den
Haag twee montage-treinen, ieder bestaan
de uit een locomotief en twee werk-wa-
gens. De treinen volgden elkaar op een
tijdsafstand van 4 a 5 minuten.
Montagetrein I stopte op de in de
dienstorder aangeduide plaats, nabij blok-
post P. B. Het was zwaar mistig, en dat
was oorzaak, dat 'de machinist van mon
tagetrein II den stilstaanden trein niet
bemerkte en er met een flinken gang tegen
op botste en een van de twee wagens
zwaar beschadigde.
Op het achterbalkon van dezen wagen
stonden op het oogenblik van de aanrij
ding vier monteurs, onder wie een leerling
machinist, de heer Boot uit Den Haag, die
wegens overcompleet dezen nacht als mon
teur dienst deed. Toen de mannen plotse
ling de roode lichten van den naderenden
locomotief door de nachtelijke nevel za
gen opdagen, sprongen er twee langs den
uitgang van het balcon af. Voor de twee
anderen bestond geen andere uitkomst dan
den wagen binnen te vluchten. Door de
schok van de botsing werd de monteur
Boot tegen de grond gesmakt en brak
daarbij een been. De andere monteurs
kwamen er goed af.
Dat de vier mannon in levensgevaar
verkeerden, blijkt wol uit het totaal ineen-
gedrukte en versplinterde achterste ge
deelte van den wagon. Ook hot voorge
deelte, dat tegen den eersten wagen van
den tfein gedrongen werd, is zwaar be
schadigd.
Naar Den Haag werd onmiddellijk om
hulp gebold. Do gewonde monteur werd
spoedig per extra-trein naar Den Haag
vervoerd en daar in het ziekenhuis opge
nomen.
De ongevallentrein werd vanuit Den
Haag gezonden, die de half-versplinterde
montage-wagen wat „bijspijkerde", waarop
deze met een vaart van 2 A 3 K.M. per
uur op een zijspoor kon worden gereden.
Vermoedelijk zal do wagen daar worden
afgebroken.
De locomotief van de aanrijdende trein
werd licht beschadigd.
Het trein-verkoer ondervond groote ver
traging. De treinen moeslen langs opgaand
spoor naar Den Haag rijden. Te 9.02 was
de belemmering weggeruimd.
Naar de schuldvraag wordt een onder
zoek ingesteld.
(Foto Slcgtenhorst.)