23ste Jaargang MAANDAG 23 MEI 1932 No. 7207 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN DE K. J. M. V. BINNENLAND ®e£cicbe}i^0oii^Mit DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagtbij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per port f2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regeL Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit vier bladen De bond van Kath. Jonge Middenstands- Vereenigingen in het bisdom Haarlem zal op Zondag 26 Juni a.s. de tweede jaarlijk- sche bondsdag houden in Leiden. Groot- scbe plannen zijn ontworpen welke allen ook in werkelijkheid zullen worden omge zet en waaraan in de komende weken nog voldoende bekendheid zal gegeven worden. Het is echter misschien niet ondienstig vooraf eerst nog eens uiteen te zetten wat de Kath. Jonge Middenstands-Vereenigin- gen (welke wij hier in de stad kennen on der den naam van St. Peter Kanis) zijn, wat haar doel is en met welke middelen zij haar doel trachten te bereiken! Het doel van de vereenigingen is, zooals staat in artikel 2 van de Statuten: „Hare leden te vormen tot mannen van karakter en Katholieken van de daad, zoowel in het private als openbare leven". En de middelen om dat doel te bereiken vindt men in artikel 3: „De vereeniging tracht haar doel te bereiken door: a) Het bevorderen van godsdienstzin en godsdienstkennis bij hare leden; b) Het houden van bijeenkomsten ter be handeling van onderwerpen .dienstig ter ontwikkeling; c) Het bieden van goed vriendschapsver keer; d) Alle andere wettige en geoorloofde middelen, bevorderlijk voor de godsdiensti ge, maatschappelijke, cultureele en lichame lijke ontwikkeling der leden". Ziethier haar doel en de middelen om dat doel te benaderen. Ik hoor een of ander misschien zeggen: het program is wel goed maarJa, het is waar, dat Kath. Jonge Middenstands ver eeniging, althans zeker in Leiden, heeft zich in de eerste jaren van haar bestaan nu juist niet mogen verheugen in een alge meen e sympathie en medewerking. Maar is dat geen gewoon verschijnsel bij iedere nieuwsoortige vereeniging? Ik geef het ook echter volmondig toe, dat de vereeniging zelf hier wel eens aanleiding toe gegeven heeft. Maar welke jonge vereeniging heeft niet de noodige kinderziekten door te ma ken? Doch.... dan moet men niet de ver eeniging maar die kwalen trachten weg te werken. Laten wij nu eerst eens zien, wat de Kath. Jonge Middenstands vereeniging m onze stad, St. Peter Kanis, doet om haar doel te bereiken; hoe zij b.v. in de laatste maanden de middelen, welke in art. 3 van de Statuten aangegeven worden, heeft ge bruikt om tot haar doel te komen. Ten eerste, wat is er gedaan voor de be vordering van godsdienstzin en godsdienst kennis? Het antwoord hierop is, dat er maandelijks een conferentie over een of andere godsdienstkwestie en van tijd tot tijd een algemeene H. Communie wordt ge houden en tenslotte dat het retraitewerk een der eerste programmapunten uitmaakt. Wat dit laatste betreft, de groote actie hiervoor is eenige maanden geleden begon nen en op de eerste bondsretraite was ook al n deelnemer uit Leiden. 'n Klein begin, maar het begin was er en „doorzetten" was het parool. En het re sultaat is, dat zich nu reeds 12 deelnemers hebben opgegeven voor de Zomerretraite. Zoo gaat het is de goede richting en met een flink tempo. Vervolgens, wat wordt er gaan betref fende punt 2 van artikel 3 der Statuten? Wat wordt er gedaan voor ontwikkeling? Wij zullen slechts enkele grepen doen uit het rijke en volledig afgewerkte winterpro- gramma en wijzen op een viertal leerzame lezingen van het Tweede-Kamerlid A. H. J. Engels, over „Rerum Novarum" en „Qua- dragesimo Anno"; op hoogst interessante lezingen van Ir. L. J. M. Feber, van Hor- nek, redacteur van „De Tijd", van Piet Kasteel e.a. Wij kunnen hier ook wijzen op de deba tingclub, welke om de veertien dagen bijeen komt en waar telkens een van de leden zelf een inleiding houdt, 't Spreekt van zelf, dat deze club een bizondere aantrekkelijkheid maar ook een niet te onderschatten ver dienste heeft. Tenslotte, wat doet de K. J. M. V. voor goed vriendschaps verkeer en vermaak? Zooals bekend, heeft de K. J. M. V. hier in Leiden een „Eigen-Huis", een localiteit waar de leden niet alleen voor lezingen, doch ook een paar keer in de week voor ontspanning bijeen komen. En ieder ver standig mensch zal toch moeten toegeven, dat dit niet de geringste verdienste is van de K. J. M. V., omdat daardoor, wanneer onze Jonge middenstanders eens wat ont spanning zoeken, zij tot hun vrienden gaan in een eigen lokaal, waardoor voor menig een niet denkbeeldige gevaren voorkomen worden. Tot dit doel is ook opgericht een biljart club, worden er van tijd tot tijd vriend schappelijke voetbalwedstrijden tegen zus- terafdeel ingen gehouden en wordt er een paar maal per jaar een feestavond en bal avond gehouden. Zietdaar, in groote trekken geteekend, wat de K. J. M. V. is, wat haar doel en wei- haar middelen zijn. En als moderator wil ik thans openlijk verklaren, dat het gaat steeds crescendo. Wij gaan vooruit stap voor stap, en al heeft 't wel eens de schijn gehad, dat er een stap achteruit ge zet werd, in de laatste jaren zijn wij veel, zeer veel vooruit gegaan. Ja, ik geef het nogmaals toe, dat er fou ten zijn gemaakt, maar dat is bij zoo'n jon ge vereeniging en dan nog van jongeren haast van zelf sprekend. De grootste fout echter is, dat deze or ganisatie zoo lang op zich heeft laten wachten. De organisaties van de jongeren uit den arbeidersstand bestaan al lange ja ren en men zal toch niet denken, dat het voor de jonge middenstanders minder noo- dig is. Maar nu de organisatie gekomen is en nog in haar eerste bestaan is, moet het toch onbillijk genoemd worden niets door de vingers te zien en terstond de hoogste eisch te stellen. En een tweede fout is, dat zoovelen zoo- ng buitenstaander bleven. Niet dege nen, die blijven toezien en eerder zelfs ne gatief dan positief handelen, helpen de maatschappij vooruit, maar wel degenen die naar best vermogen zich inspannen en, al struikelen zij soms meerdere malen, toch vooruit komen en tenslotte hun doel berei ken. In September van het vorig jaar heeft onze Bisschop, Mgr. Aengenent, dan ook als Zijn uit- drukkelijke wensch te kennen gegeven, dat alle katholieke jonge middenstanders zich ver- nigen in de K(atholieke) J(on- g e) M(i ddenstandsvereeniging). L. GUDDE, Pr., Moderator van St. Peter Kanis. ONVERDRAAGZAAMHEID. Verleden week is in de Tweede Kamer behandeld een motie van den sociaal-demo eraat Drop, waarbij bleek, dat de S.D.A.P. als een doorn stak dat in de Limburg- sche mijnstreek aan den kerkenbouw katholieke en protestantsche subsidie is en wordt verleend. Het „Huisgezin" schrijft naar aanleiding van deze motie: „Nu zeggen de sociaal-democraten altijd, dat zij niets tegen den godsdienst hebben, dat zij dien zelfs respecteeren en dat hun geestverwanten, die aan godsdienst hech ten, te dien opzichte volkomen vrij zijn. Ook zullen zij er prijs op moeten stellen, dat katholieke arbeiders, niet-geestverwan- ten, voor wie de. godsdienst het hoogst is, in de gelegenheid zijn, hun godsdienst plichten te vervullen niet alleen, maar dit ook te doen in een passend Godshuis. Wanneer, m.a.w., een arbeidersbevolking de kosten van een kerksticthing niet kan dragen, dan mogen, neen, behooren de werkgevers particuliere maatschappijen of de Staat hen tegemoet te komen in het bevredigen eener behoefte, even klemmend minstens als die aan het stoffelijk brood. Daarom was het van de sociaal-democra ten minstens tactisch verkeerd, de subsidie voor de bevrediging der geestelijke behoef ten van de mijnbevolking aan te tasten. Dit ging in tegen hetgeen zij steeds met woorden voorstaan, waarop ze zich zelfs beroemen. Hier komt bij, dat ze op hun vingers kon den uitrekenen, dat het aan de orde stellen van de kwestie de anti-papisten uit hun tent zou lokken, die wel voor hun instel lingen, uitsluitend voor hun instellingen subsidie verlangen, maar ze aan Rome niet gunnen. Zoo hebben we een discussie beleefd, die de sociaal-democraten in de positie drong van ongeloovigen en de anti-papisten een gratis gelegenheid schonk weer eens tegen Rome te fulmineeren. En voor hun straf verdiende straf zijn de sociaal-democraten met hun motie alleen blijven staan, jammerlijk einde van een odnerenming waarbij ook 't gezond verstand zoek was en die een betere leiding der fractie zou hebben weten te voorko men". LOONSVERLAGING. Wij veroordeelen een streven naar loons verlaging, alsof daardoor en zelfs daar door alléén verbetering in en genezing van den oeconomischen toestand kan worden verwacht. Er zijn gevallen, waarin geen ge gronde motieven kunnen worden aange voerd voor loonsverlaging, terwijl men in andere gevallen er niet loonsverlaging al léén niet komen kan. Doch dit voorop gesteld moeterkend, dat in tal van gevallen loonsverlaging in dezen tijd nu eenmaal noodzakelijk is. 't Zou laf zijn, deze onaangename en harde, maar onontwijkbare waarheid niet in de oogen te zien en struisvogelpolitiek te spelen. De sociaal-democraat L. H. Mansholt vult in het heden verschenen nummer van „De Sociaal-Democraat" een reede eerder door hem geleverd betoog over het loon- vraagstuk aldus aan: Ik sprak als mijn overtuiging uit: „dat Nederland in tal van gevallen met de thans hier geldende loonen de concurrentie op de wereldmarkt niet zal kunnen volharden, ook niet met de soherpst denkbare rationalisatie". Even verder wees ik er op, dat m.i. het oogenblikkelijk belang van de Ne derlandse he arbeidersklasse geen anderen weg dan aanvaarding van loonsverlaging toelaat, waarbij ik tevens niet mocht verzwijgen, dat de koopkracht van het loon, door daling van tal van artikelen van levensonderhoud beneden kostprijs, in den laatBten tijd belangrijk is gestegen. Lk ijeb evenwel bij dit alles nadruk kelijk een nauw omschreven voorwaarde gesteld, en nu ik heb gemerkt, dat ik door meerderen misverstaan ben, wil ik de slotconclusie hier herhalen, waarbij ik op de laatste drie vogels den nadruk leg, omdat deze m.i. de voorwaarden be helzen waaronder alleen de arbeiders in het Nederlandsche bedrijfsleven loons verlaging zonder verzet kunnen acceptee ren: „Ik meen, dat in deze koog-ernstige tijden onze Partij inzake de loonpolitiek niet kan volstaan met de door mij geci teerde, weinig zeggende en onduidelijke verklaring. (Van de ontwerp-resolutie van het P.B. M.). Wij dienen, naast de geoefende felle critiek op het kapitalis me, ma. te erkennen, dat onder de hui dige verhoudingen behoud van het be drijfsleven eerste eisch is, ook in het be lang der arbeidersklasse, en dat in loons- en salarisverlaging dient te worden be rust, voor zoover en voor zoolang wordt aangetoond dat het voorkomen van de ontwrichting van het nationale bedrijfs leven, dit noodzakelijk maakt". (Vet ge drukt thans van mij. M.). lk meen dus dat loonsverlaging in Ne derland onder de bovenaangehaalde om standigheden moet worden aanvaard. Ik erken: het is een slecht middel, evenals de Tarwewet, de steun aan den bieten- bouw, de steun nu aan de zuivelboeren, tal van contingenteeringsmiddelen slech te middelen zijn, die ik alleen aan vaard om het groote kwaad: nog groo- tere ontwrichting van het bedrijfsleven in Nederland, te ontgaan. Als ik een drenkeling met een haak boven water kan houden, vraag ik uuj niet af, of hij ook kans loopt, met die haak een schram op te loopen. Ik kies het kleinste kwaad, en tracht hem te redden- Zoo sta ik thans in vele gevallen aan de zijde van de regeering en ik acht loyale medewerking onzerzijds geboden, waar ze tracht te redden wat te reddeu valt, wetende dat ik daardoor behoor tot diegenen waarover ons partijblad „Het Volk" geregeld in de meest felle bewoordingen oordeelt. Ik zal dat gela ten over mij heen laten gaan, in de vaste overtuiging, dat ik mijn standpunt in deze crisistijd volkomen ui overeenstem ming weet met mijn eerlijke sociaal-demo cratische overtuiging. Dat is eerlijk gesproken. En het standpunt, dat deze sociaal democraat inneemt, moet eigenlijk door al len worden ingenomen. De woorden, hierboven vet gedrukt, ge ven heel juist aan, wanneer en in hoe ver loonsverlaging noodzakelijk is en moet worden aanvaard. In de ti.D.A.P. komt betreffende het vraagstuk der loonsverlaging eenige ken tering. In den Amsterdamschen Raad hebben, zooals gemeld, verleden week een drietal sociaal-democraten de heeren Polak, v. d. Bergh en Ossendorp door hun voor stemmen de loonsverlaging voor het ge meente-personeel doen aannemen! De socialistische pers zwijgt nog over dit geval 1 LOONSVERLAGING SPOORWEG PERSONEEL. De Personeelraad zal zich in verbinding stellen met de directie. Te Utrecht is onder leiding van den Per soneelraad een gecombineerde vergadering gehouden van de vijf organisaties van spoorwegpersoneel ter bespreking van den laatsten brief van den minister van Water staat-, waarin deze den raad in overweging gaf zich omtrent de aangekondigde loons verlaging in verbinding te stellen met de directie der Ned. Spoorwegen. Na uitvoerige besprekingen werd beslo ten op het denkbeeld van den minister in te gaan. Aan voorzitter en secretaris van den raad werd opdracht gegeven, de bespre king met de directie voor te bereiden. Door de Nederlandsche Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel waren giste ren in alle zalep en in de tuin van het N.V.- huis te Utrecht demonstratieve vergade ringen belegd, om te protesteeren tegen de loonsverlagingsvoorstellen van de Directie der Nederlandsche Spoorwegen. Er bestond voor deze protestbijeenkomst een enorme belangstelling en uit alle streken van het land waren de spoorwegmannen opgeko men, ozodat elk plekje in het N.V.-huis dicht bezet was. Als sprekers traden op de heeren Moltma-ker, van Braambeek, Jou- stra, Landskroon, Groenewoud en Van Hinte. Sprekers waren de heeren E. van Hinte en van Braambeek. Met algemeene stemmen werd de volgen de motie aangenomen: Het demonstratief Congres der N.V„ be zocht door duizenden Spoorwegmannen, ge houden op 22 Mei 1932, van oordeel, dat tegen de aangehondigde loonverlaging en tegen do wijze, waarop deze ter kennis van het personeel is ge bracht met alle kracht dient te worden op gekomen van oordeel, dat door de reeds ingevoer de loonsverlagingen en talrijke andere ver slechteringen der arbeids-voorwaarden dit laatste voorstel van inkomsten-verminde ring als niet te aanvaarden moet worden verklaard, draagt het hoofdbestuur der N.V. op de in den Personeelraad vereenigde andere Bonden voor te stellen, met de best moge lijke middelen van afweer de regeering en de directie duidelijk te maken, dat het Ne- derlandsch Spoorwegpersoneel niet terug wil naar den tijd van het pauperisme, waar in het voorheen jaren heeft moeten leven; roe-pt nu vooral iederen spoorman op zijn plicht tegenover de organisatie te doen. Na afloop van de vergaderingen had een straatdemonstratie plaats. SUBSIDIE WIJKVERPLEGING. ZUID-HOLLAND. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland stellen aan de Provinciale Staten voor, een algemeene regeling te treffen, waarbij onder zekere restricties voor subsidie in aanmerking kan komen elke provinciaal ge organiseerde vereeniging, welke door haar plaatselijke afdeelingen, in Zuidholland- sche gemeente werkzaam, de wijkverple ging wenscht te zien ter hand genomem UIT HET BAKKERSBEDRIJF. Arbeidsovereenkomst verlengd? In een vergadering van werkgevers- en werknemersoranisatiee in het bak kersbedrijf, is voorgesteld de thans gel dende collectieve arbeidsovereenkomst VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Miss Earhart's vlucht over den Oceaan geslaagd. Zij landde Zaterdagmiddag in Ierland en vloog gisteren door naar Lon den. 4e blad). Ook de DO X heeft zijn tocht succesvol volbracht en ligt thans in de haven van Vigo.. (4e blad). Het Pruisische kabinet afgetreden. (4e blad). Onrust in Griekenland. De Grieksche re geering afgetreden, (te blad). BINNENLAND. Dienstmeisje met balconhek neergostort en gedood. (Gem. Bcr. 3de blad). Groote brand te Broekhuizen (Gem. Ber. 3de blad). Weer een slachtoffer van den smokkel handel. (Gem. Bor. 3de blad). Vier boerderijen te Heeze afgebrand. (Laatste Ber.). SPORT EN WEDSTRIJDEN. Het Ned. Elftal voor den wedstrijd tegen Tsjecho Slowakije vastgesteld. Alphen is tweede klasser geworden. De Kampioenscompetities. De Hollandia-roeiwedstrijden. Nederland wint voor den elfden maal den Korfbalwedstrijd van België. voor on'bepaalden tijd te verlengen, met dien verstande, dat het contract zal ein digen met een wcdcrzijdscho opzegging van vier weken. TEGEN DE GEMEENTELIJKE AUTONOMIE! Aan het adres van de Kamer van Koop handel en Fabrieken te Utrecht aan de re geering is het volgende ontleend: „Met den meesten klein verzoekt do Ka mer van koophandel en fabrieken aan de regeering een einde te maken aan do on der de huidige omstandigheden zeker niet gemotiveerde en de algemeene wolvaart schadende, bevoorrechte positie van het gemeente-personeel en ook vóór dit perso neel, bij gelijkwaardigen arbeid, arbeids voorwaarden vast te fitellen, welke meer het peil naderen, waarop de werknemer in het particuliere bedrijf zijn diensten aan de gemeenschap geeft". „De gemeentelijke loonpolitiek", aldus het adres, „gaat verre uit boven de plaat selijke belangen, waarover de gemeentebe sturen tot oordeelen geroepen en bevoogd zijn en daarom is het gerechtvaardigd, dat ter bescherming en bevordering van do al gemeene volkswelvaart door het 'Dijk in deze aan de gemeentelijke autonomie gren zen gesteld worden". HET LINDBERGH- DRAMA. De plaats in het bosoh, op ongeveer 4 Y, mijl afstand van het huis van Lindbergh, waar het lijkje van den kleinen Charles Lindbergh" gevonden werd.,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 1