INGEBRUIKNEMING VAN DE
NIEUWE RIJNZICHTBRUG
Mooie verbinding van
Haagweg en Morschweg
DE 136STE BRUG
IN LEIDEN.
Onder groote belangstelling zoowel van
offieieele zijde als van den kant der be
woners van het Haagweg- en het Morsch-
wegkwartier is gistermiddag om half vijf
do^groote nieuwe Rijnzichtbrug, die de
verbinding vormt tusschen Haagweg en
Morschweg in gebruik genomen.
Tegen dien tijd verzamelden zich tal van
genoodigden in het aan den Morschweg-
gelegen wijkgebouw der Gereformeerde
Kerk, waaronder waren Mr. A. v. d.
Sande Bakhuijzen, Burgemeester van Lei
den, de wethouders J. Splinter, T. Goslin-
ga en Mr. A. Tepe, bijna alle leden van
den gemeenteraad, de heer P. Boot Sr. en
Mr. Dr. P. G. Knibbe namens den Kamer
van Koophandel, de gemeente-secretaris
Mr. Dr. van Strijen, de dijkgraaf en de
secretaris van Rijnland Mr. P. A. Pijnacker
Hordijk en Mr. J. Slagter, en vele hoofden
van gemeentelijke diensten.
Nadat een kopje thee was gepresenteerd
nam de wethouder van fabricage, de heer
J. Splinter het woord.
De bouw van de brug en de
voorbereiding.
Het is mij een aangename taak om al
vorens tot de offieieele opening van de
nieuwe brug over het Galgewater, de Rijn
zichtbrug, wordt overgegaan U een korte
uiteenzetting van de geschiedenis van de
totstandkoming van die brug te geven.
Immers, door de totstandkoming van de
nieuwe verbinding tusschen het Haagweg-
kwartier en het Morschwegkwartier, welke
tevens de verbinding van die stadswijken
met de binnenstad zeer ten goede komt,
zal eindelijk worden voorzien in een reeds
lang gevoelde behoefte.
Zoowel in als buiten den Gemeenteraad
werd al geruimen tijd geleden het groote
belang van de totstandkoming van eene
verbinding tusschen genoemde wijken be
toogd en naarmate beide wijken zich uit
breidden, werd dit belang grooter jïn
grooter.
Ook het Dagelijksch Bestuur der ge
meente was overtuigd van de noodzake
lijkheid van het maken van eene brug,
welke de beide dichtbevolkte wijken ge
makkelijker met elkander en met het ove
rige deel van de stad zou verbinden.
Het vraagstuk van de voorziening in die
verbinding was echter niet gemakkelijk op
te lossen, omdat de.gemeente niet de be
schikking over de voor den brugbouw be-
noodigde gronden had.
Reeds lang poogde dan ook het Ge
meentebestuur de hand te leggen op de
voor het maken van een brug genoodigde
gronden, welke pogingen eindelijk met
succes werden bekroond. Bij Raadsbesluit
van 6 Mei 1929 werden terreinen aan den
Haagweg en aan den Morschweg aange
kocht voor een te bouwen brug.
Toen die gronden eenmaal in het bezit
van de gemeente waren gekomen is on
verwijld met de voorbereiding van den
brugbouw aangevangen, en, nadat bij
Raadsbesluit van 2 September 1930 voor
den bouw een bedrag van 132.500 be
schikbaar was gesteld, werd spoedig met
de daadwerkelijke oplossing van het
karakter te geven.
U zult het ongetwijfeld op prijs stellen
om enkele mededeelingen betreffende de
nieuwe brug te vernemen.
Bij het opmaken van de plannen en de
uitvoering daarvan moest overleg worden
gepleegd met de Nederlandsche Spoorwe
gen, omdat de opritten van de nieuwe brug
vraagstuk een aanvang gemaakt.
Wel is er dus aanleiding om de open
stelling van de brug, naar welker totstand
koming door velen zoo lang en reikhalzend
werd uitgezien een eenigszins feestelijk
zouden komen te liggen binnen een af
stand van 8 m. vanuit de spoorbaan, ten
gevolge waarvan voor den geheelen bouw
vergunning van de Nederlandsche Spoor
wegen vereischt was.
Aanvankelijk gaven de Spoorwegen de
voorkeur aan het maken van een draai
brug.
Aangezien echter een draaibrug, wegens
den langen duur van openen en sluiten,
niet meer op haar plaats is in een dicht
bebouwd stadsgedeelte met een druk ver
keer, alsmede om redenen van technischen
aard, werd door de Directie van Gemeen
tewerken de bouw van een enkele ophaal
brug voorgestaan, met welke oplossing de
Spoorwegen zich tenslotte vereenigden.
Hierna gaf spr. eenige cijfers betreffen
de den bouw, verschillende verhoudingen
en de inrichting der brug.
In verband met de onmiddellijke nabij
heid van de Spoorbrug moeten speciale
beveiligingsmaatregelen worden genomen.
Deze maatregelen bestaan voorloopig
uit het seinen met vlaggen, terwijl de
brugwachters van de nieuwe brug met die
van de spoorbrug telefonisch zijn verbon
den.
De definitieve regeling zal nader door
den Minister van Waterstaat worden be
paald.
De brug mag, ingevolge de door de
Spoorwegen verleende vergunning slechts
geopend worden als de Spoorbrug geopend
is.
Aan den bouw is medegewerkt door de
volgende aannemers:
Th. L. J. Zitman te Leiden, die den
onderbouw verzorgde
de N.Y. Wernink's Beton Maatschappij,
die de betonnen brugdekken maakte;
de N.V. Kloos Zonen, te Kinderdijk
aan wie het maken van den ijzeren boven
bouw werd opgedragen;
de N.V. Haarlemsche Machinefabriek
v.h. Gebr. Figec, die het maken van de
bewegingsinrichting aannam
L. P. Janssen, te Leiden, die de leunin
gen, hekken en lichtmasten op de opritten
leverde;
J. J. L .Koet, te Leiden, die het schilder
werk heeft verricht
De uitvoering van het werk had een vlot
verloop.
Hierna bracht spr. dank aan de aanne
mers, de autoriteiten van de Spoorwegen,
van den Provincialen Waterstaat en van
het Hoogheemraadschap van Rijnland, die
allen medewerkten om het werk tot een
goed einde te brengen.
En zoo is dan, onder de bekwame lei
ding van den Directeur van Gemeentewer
ken deze verbinding tot stand gekomen,
tot groote voldoening van het Gemeente
bestuur en van de bewoners van de stads
gedeelten aan den Haagweg en den
Morschweg.
Ik wil niet eindigen, dan nadat ik na
mens het Gemeentebestuur een woord van
dank heb uitgesproken aan allen die aan
het tot standbrengen van de verbinding
hebben medegewerkt, en die er op eenige
wijze voor hebben zorg gedragen, dat het
werk zoo voorspoedig is verloopen.
In 't bijzonder moge in dit verband wor
den genoemd de Ingenieur bij Gemeente
werken, den heer D. Y. Lem, onder wiens
directe leiding het werk is uitgevoerd en
de heeren Barentsen, Hoofdopzichter en
Peenstra en Van der Mark, beiden tech
WOENSDAG 18 MEI 1932 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD PAG. 5
DE NIEUWE RIJNZICHTBRUG TE LEIDEN. De autoriteiten be-
treden de brug na de opening". Voorop de Burgemeester en de
wethouder van Fabricage.
nisch ambtenaar bij den dienst van Ge
meentewerken.
Ik eindig met het uitspreken van den
wensch, dat de brug eene verdere ontwik
keling van de betrokken stadswijken zal
bevorderen.
En nu verzoek ik U vriendelijk Hoogge
achte Burgemeester de verbinding tusschen
het Hoogweg- en Morschwegkwartier door
het neerlaten van de brug tot stand te
brengen.
Hierna nam de Burgemeester het
woord.
In Leiden 136 bruggen.
Na dank te hebben gebracht aan het
kerkbestuur voor de beschikbaarstelling
der zaal, ving de burgemeester aldus aan.
Gelukkig, Mijnheer dc Wethouder van
Fabricage, dat niet ieder werk dat hier
ter stede in de laatste jaren is uitgevoerd
door den dienst van Gemeentewerken, een
officiëele functie medebrengt. Het open oog
dat U keeft voor de noodzakelijkheid in
deze gemeente publieke werken uit te
voeren, gepaard met uw laai doorzettings
vermogen zouden in de periode van uw
wethouderschap talloozc gelegenheden
opgeleverd hebben om de publieke aan
dacht op even zoovele verbeteringen te
vestigen. Het verheugt mij dat u ditmaal
eens een uitzondering heeft willen maken
en ik eens getuigen mag van de waardee
ring die wij koesteren voor de goede zor
gen die u voor onze gemeente aan den dag
blijft leggen. En wanneer ik U daarvoor
dank, dan mag ik daarbij U zoudt niet
anders wmschen ook het geheel van het
kundige corps dat u daarin terzijde staat,
in begrijpen.
Verder sluit ik mij gaarne aan bij de
woorden van dank die U richtte tot al die
genen die de tot staudkoming van dit werk
hebben helpen bevorderen. Ik mag daar
bij ook met dank vermelden de zeer ge
waardeerde medewerking die de Directeur
van Markt- en Havendienst verleende.
Het geschenk dat u ons heden brengt is
een brug l nog wel een beweegbare, waar
aan wij den naam Rijnzichtbrug hebben
gegeven, een naam, gekozen, omdat zij
ligt tegenover de straal van dien naam,
die herinnert aan het nu verdwenen bui
tenhuis en die verder inderdaad een zeei
fraai gezicht op den Rijn geeft.
Mag ik mijnerzijds eenige wellicht be
langwekkende cijfers van stedebouwkundi
gen aard voegen bij do door u genoemde,
die de technische beteekenis van de brug
in het licht stelden?
Dit jongste geschenk van Gemeentewer
ken heeft zeer vele goede hoedanigheden,
biedt zelfs technische nieuwigheden, maar
het kan niet bogen op orginaliteit.
Wat het bureau van Gemeentewerken
ditmaal geproduceerd heeft kan toch moei
lijk als een nieuwigheid voor Leiden ge
kwalificeerd worden. Inderdaad, Leiden is
op het gebied van bruggen zeer wel voor
zien en goed gesorteerd.
Het is zeer de vraag welke gemeente in
Nederland en vermoedelijk in de geheele
wereld rijker aan bruggen voorzien is dan
Leiden. Amsterdam en Leiden ontloopen
elkaar zeer weinig en staan in bruggen-
rijkdom verre aan de spits van dc Neder
landsche Gemeenten. De Rijnzichtbrug is
de 13Gste brug in onze stad en onder de
zen behoort zij tot de groep der beweeg
baren, waarvan zij het 30ste exemplaar is.
Het aantal vaste bruggen bedraagt 91 en
een vijftiental, waaronder bijv. Wilhelmi-
na- en Spanjaardsbrug, liggen wel in deze
gemeente, doch, zijn althans, gelukkig, in
onderhoud bij anderen.
Een meer merkwaardig dan
voordeelig bezit.
Toch denke men niet licht over de
eischen die dit meer merkwaardig dan
voordeelig bezit aan de gemeentelijke finan
ciën stelt. De bedieningskosten, en ge
woon licht onderhoud slaan voor 102.000
's jaars op de begrooting (ongerekend de
sociale lasten).
Drukken de bedieningskosten van al
deze bruggen reeds zeer zwaar op het ge
meentelijk budget, de verzorger van de
stadsgelden zou mij terecht verwijten, in
dien ik niet- ook wees op de zeer zware
kapitaalsuitgaven, die deze noodzakelijke
kwalen met zich brengen en die op hun
beurt geen geringe jaarlijksche uitgaven
voor rente cn aflossing na zicli sleepen.
In de korte spanne tijds die ik hot
voorrecht heb hier werkzaam te zijn ge
weest, is voor vernieuwing van oude brug
gen of nieuwbouw ruim 6 ton uitgegevon en
volgens de begooting voor dit jaar kosten
bruggen en hunne bediening ons ongeveer
200.000.'s jaars. Waar nu nog daarbij
komt dat er 19 bruggen zeer dringend om
verbetering of vernieuwing vragen zal het
u niet verwonderen, dat ik aan het Colle
ge van Burgemeester en Wethouders bob
voorgesteld dit vraagstuk cons in studio
to nemen en met. belangstelling zie ik do
resultaten van dit onderzoek, dat zich niet
uitsluitend op technisch gebied beweegt,
doch ook van economischen aard is, tege
moet.
De Rijnzichtbrug zal thans wat de toe
gang tot het havengebied onzer gemeente
betreft de rol gaan vervullen die tot nu
toe op de Haagbrug cn de Blauwpoorts-
brug rustte.
De eerste gedachte om deze brug te
nvilcen is ons ingegeven door de zorg, die
wij eenerzijds hadden voor een onvoldoen
de bezetting van een openbare school aan
deze zijde van den Rijn, en do behoefte
aan een openbare school aan gene zijde.
Tegelijk kon deze brug ook voor bijzon
dere scholen het rccrutecringsterrein ver
dubbelen. Dit was evenwel niet uitsluitend
de reden waarom wij tot den bouw over
gingen. Een brug op dit punt brengt een
aanzienlijke verbetering op verkeersge
bied in het Westelijk stadsdeel. Dit steeds
zich uitbreidende Westerkwartier werd
over een te grooten afstand door den Rijn
in twee doelen gescheiden zonder onder
linge verbinding Westelijker dan de Bos-
tclbrug en al bestond er behoudens wat
onderwijsbelangen betreft nu geen na
gesproken behoefte aan een nauwere ver
binding dier twee declen onderling, er zal
voor beide een aanzienlijke verbetering
komen, ten aanzion van de verbindingen
niet andere stadsgedeelten. De practijk zal
voor een groot deel moeten aantoonen
welk geniale deze verbinding zal opleve
ren en het zou zelfs der moeite waard zijn
om eens na te gaan welk gebruik er van
gemaakt wordt. Uit stedebouwkundig oog
punt kan m. i. oen dergelijk onderzoek wel
van belang zijn. Vast staat reeds nu, dat
het Haagwegkwartier een zeer gewenschle
vluggere verbinding krijgt niet het Sta
tion; het verkeer in hot Noordeindo zal
eenige beperking kunnen ervaren; wie
uit de richting Den Haag komend 't gevaar
wil mijden door een langdurige opening
van den Haagbrug te worden opgehouden,
zal door het Morsehkwartier een wellicht
gunstiger reis naar het Stadscentrum kun
nen maken. Ik houd mij overtuigd, dat
deze brug welkom zal zijn aan tal van
Leidenaars, het zij arbeiders, winkeliers,
bestel- en bezorgdiensten, wellicht ook
vervoerders van personen, als een verkor
ting van de af to leggen afstanden.
Om al deze redenen, Dames en Heeren,
meen ik de gemeente geluk te mogen wen-
sclien met het volbrachte werk en gaarne
zou ik thans overgaan tot de opening van
dc brul?, waren het niet, dat deze juist
open staat. Waar nu deze brug alleen in
gesloten toestand de boven geschetste
verbetering tot werkelijkheid kan bren
gen, zou ik gaarne den Directeur van
Gemeentewerken, wiens dienst dit werk tot
ons aller tevredenheid zoo vlot en zoo
kunstig heeft uitgevoerd, willen verzoeken
of hij do verbinding tot stand wil brongen
en ons toonen, dat met een enkele hand
beweging het voetgangers- en rijverkeer,
dan wel de scheepvaart op hun wenken
bediend kunnen worden. Tk noodig u uit
met mij dit te gaan aanschouwen en dan
gezamelijk ons naar dc overzijde te be
geven.
Dank van de bouwers.
Vervolgens sprak de heer D u f o u r na
mens de bouwers van de brug en bracht
daarbij dunk^aan Wethouder Splinter voor
de vriendelijke samenwerking, die tc dan
ken was aan de goede organisatie van
Publekeo Werken en vooral ook aan do
medewerking van «Ion Directeur. De zeer
geringe correspondentie, die bij de tot
standkoming van dit werk is gevoerd be
wijst de goedo voorbereiding ervan.
Spr. brengt vooral dank hiervoor, dat
bij do bouw van deze brug do gelegenheid
is gegeven een nieuwe constructie toe te
passen en daar een nieuwe constructie
steeds risico met zich brengt, was hierbij
vooral het vertrouwen van Publieke Wer
ken noodig, waarvoor spr. den dank der
bouwers betuigt. Spr. zeide tenslotte, te ho
pen, dat de nieuwe Rijnzichtbrug tot in
lengte van jaren tot volle tevredenheid
van het gemeentebestuur cn van Publieke
Werken zal funotionccren.
Kcm 'ns over de brug!
Hierna begaven alle aanwezigen zich
naar dc nieuwe brug, die eerst door den
directeur van P.W., den heer Ir. de Blauw
werd geopend en weer gesloten. Aan beide
zijden va dc brug, zoowel op den Morsch
weg als aan den Haagweg was de belang
stelling zeer groot, en het medoleven met
deze gebeurtenis bleek ook wel hieruit,
dat niet alleen <le brug met talrijke vlag
gen was versierd, maar dat ook van ver
schillende huizen in do omgeving de drie
kleur wapperde.
Dc nieuwsgierigen werden echter door
de politie op een afstand gehouden.
Nadat de directeur van Gemeentewer
ken de brug weer had neergelaten wan
delde het gezelschap over do brug, heen
en weer, waarbij do fotografen hun werk
verrichten.
Toen dit was geschied, werd de toegang
tot de brug vrijgegeven en onder hevig
gejuich stormde de talrijke jeugd de brug
over, spoedig door de oudere bewoners dier
buurt gevolgd.
Direct daarop reden ook dc eerste auto's
over de brug, wat natuurlijk eveneens on
der groote belangstelling der jeugd vooral
geschiedde.
De genoodigden begaven zich daarop
weder naar heb wijkgebouw der Gerefor
meerde Kerk, waar de eerewijn word ge
presenteerd en geklonken werd op do pas-
geopende nieuwe Rijnzichtbrug, de prachti
ge verbinding tusschen twee stadsgedeel
ten.
KERKNIEUWS
Pater H. van Dijk O.P. t
In den ouderdom van 77 jaar is gister
middag in de pastorie der Zecrccnv. Pa
ters Dominicanen aan de Nassaulaan te
Alkmaar, waar hij sinds 1927 woonachtig
was, overleden de Zecreerw. pater H. A.
B. van Dijk O.P. emerituj#-j>astoor to
Leeuwarden.
De op li.
(Foto Slcgtcnhorst.)
