23ste Jaargang WOENSDAG 18 MEI 1932 No. 7203 DAGBLAD VOOR LEDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BINNENLAND HET WERKTIJDENBESLUIT VOOR WINKELS UIT DE OMGEVING DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEl„ INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 L GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit drie bladen V Een „verrassende cultuur daad". „Tienduizend jonge mensclien tot een zóó eenstemmige en gave uitvoe ring van een uitgebeeld geloofsdenk beeld te brengen is zeker niet moge lijk, wanneer dat centrale denkbeeld niet sterk in de harten der-leidsters en leiders leeft, en alleen al daarom is een spel als dit een verrassende cul tuur-daad van dezen tijd." Zoo besluit de recensent van het liberale „Handelsblad" zijn beschouwing over het Pinksterfeest van de Graal, jl. Maandag in het Stadion te Amsterdam opgevoerd. Inderdaad, deze opvoering was een: cultuur-c! .d van dezen tijd! 't Verblijdt, dat ook buiten onzen kring zulk een waardeering wordt gevoeld en tot uitdrukking komt. Althans hier en daar. De schrijver van „Oproerige Krabbels" in „Vooruit" weet zich niet tot die waar deering op tr werken en quasi-geestig merkt hij op „Ik had ter aanvuring en navolging mijn eigen, menschen graag iets beters voorgehouden. M r in het land der Febc 3, Van Polls en andere Guiten is kreupelrijm koning!" Ongetwijfeld, wij mogen ons niet door wat waarlijk mooi is laten verleiden om ook wat minder of niet mooi is te gaan prijzen! Or' - litt "oht was in werkelijkheid niet bereikt, wat wij graag bereikt hadden gezien. De „Maasbode'-recensent schrijft o.m.: „Evenals 't. vorig jaar, meenen wij, dat tekst en verzen van „Pinks*""».e- gen" een zwak punt zijn. Thans nu sterker naar dynamische elementen in het spel werd gestreefd was dit te kort niet zóó storend als 't vorig jaar, dook storend was het." Maar hij is toch enthousiast over het spel en besluit: „En wie aan 't slot even uit de hoog te neerzag op die nu overvolle Sta dionruimte, een tuin vol wuivende bloemperken nu, met de Bewaarenge len als een krans van gele narcissen rond dezen glanzenden Pinksterzegen, bracht van de schoonste in drukken mee, ooit door een ma nifestatie in dezen trant gebracht. „De Graal" heeft ons op dezen mid dag waarlijk weer rijk gemaakt. Rijk gemaakt door de vertolking der Pinkstergedaohten, dat de liefde en altoos weer de liefde deze wereld red den zal". Wie katholiek of niet-katholiek ob jectief kan en wil oordeelen, zal het Pink sterspel van de Graal toejuichen als een „cultuur-daad van dezen tijd" al zal, vanzelfsprekend, de katholiek lichter tot een bewonderende en geestdriftige stem ming bij dit oordeel komen. Deze stem ming moge dan echter niet een louter ge- voelswerking zijn, doch een diep en werkdadig verstandelijk inzicht, „dat de liefde en altoos weer de liefde deze wereld redden kan!" .Het Pinksterspel van de Graal was, zoo- als gisteren in onze courant getuigd werd: een grootsch stuk werk! De eerste nieuwe Hollandsche haring. Gisteren werden te Vlaardingen de eer ste nieuwe Hollandsche kolmaatjes aange voerd. Eerste kooper was de firma W. Kwakkel- steim aldaar. DE NIEUWE REGELING. tiet Bureau van den Ned R. K Midden standsbond schrijft ons: Tegelijk met de Winkelsluitingswet is op 1 Mei j.l. een nieuw Werktijdenbesluit voor de winkels en kapperszaken in werking ge treden. Het nieuwe besluit paste de werktijdre geling aan aan de Winkelsluitingswet, maar het bracht ook verschillende wijzigingen, die los van deze wet staan. Wij meenen goed te doen, hier een be knopt overzicht van de aangebrachte wij zigingen te laten volgen. Op Zondag. Bedienden beneden 18 jaar mogen vol gens de Arbeidswet op Zondag nooit in den winkel werken. In aansluiting aan de Winkelsluitingswet is thans ook aan de bedienden van 18 jaar en ouder in het algemeen op Zondag de arbeid in winkels verboden. Dit verbod geldt niet als en voor zoolang de winkel krachtens art. 3 of art. 4, le lid, der Winkelsluitingswet of krachtens een gemeentelijke bepaling, voortvloeiend uit art. 9 der Winkelsluitingswet, geopend mag zijn. Hierop zijn echter weer enkele uit zonderingen. Voor den verkoop en de aflevering van rouw kleeding en voor het verrichten van herstellingen en de aflevering van in her stelling gegeven voorwerpen mag een win kel op Zondag en trouwens altijd ge opend zijn, maar het personeel mag hier voor op Zondag niet in den winkel wer ken. Voorts vallen geheel buiten de Win kelsluitingswet de verkoop van dag- en weekbladen en de verkoop en aflevering van ijs Maar het winkelpersoneel mag op Zondag dag- en weekbladen alleen verkoo- pen tot 1 uur 's middags en het mag op Zondag alleen ruw ijs verkoopen of afleve ren, dus geen consumptieijs. Ook in de banketbakkerszaken, geduren de de vier uren, dat deze geopend mogen zijn, mag dus op Zondag door het perso neel, dat onder het werktijdenbesluit valt, geen consumptie-ijs worden verkocht. De banketbakkersbediende enz. op Zondag. Het winkelpersoneel moet behalve zijn vrijen middag of morgen eens in de week een heele vrijen „dag" hebben van 32 uren. En die vrije dag moet minstens eens in de drie weken een geheel vrije Zondag zijn. Op de twee andere Zondagen echter mag de wekelijksche rustdag door 4 uren arbeid aaneen worden onderbroken, zonder dat daardoor de dag als wekelijksche rustdag nietig wordt, mits de bediende in totaal, buiten de 4 arbeidsuren, maar 32 rusturen overhoudt. Met de 4 arbeidsuren inbegre pen, moet er dus een tijdsruimte van 36 uren liggen tusschen het einde van den ar beid op Zaterdagavond en het begin van het werk op Maandagmorgen. Deze bepaling is ruimer gesteld en rui mer geldend, maar zij heeft practisch voor al beteekenis voor de banketbakkersbedien den. De banketbakkersbedienden moeten dus behalve hun vrijen middag of morgen minstens eens in de 3 weken een geheel vrijen Zondag hebben. Maar op de twee andere Zondagen mogen zij 4 uren in den winkel werken, mits er 36 uur ligt tusschen het einde van het werk op /^aterdag en het begin op Maandag (Za terdagavond 10 uur Maandagmorgen 10 uur). Dan geldt dus deze Zondag ondanks de onderbreking van 4 uren, voor den we- kelijkschen vrijen dag, zoodat men niet nog eens in de week een heelen dag vrij moet geven, zooals men volgens het oude werk tijdenbesluit verplicht zou zijn geweest. Al wat hierboven t.a.v. den Zondag is vermeld, vindt voor de bedienden, die tot een Kerkgenootschap be'nooren, dat den we- kelijkschen rustdag op den Sabbath of op den Zevendedag viert, overeenkomstige toe passing, t.a.v, den Sabbath of den Zeven dag, als de betreffende personen een daar toe strekkend verzoek tot het hoofd of den bestuurder der onderneming hebben gericht Door de week. Ook voor de werkdagen is het Werktij denbesluit aangepast aan de Winkelslui- i tingswet. Bedienden beneden IS jaar mogen krach tens de Arbeidswet door de week nooit na 8 uur werken. Het nieuwe Werktijdenbesluit verbiedt thans aan de oudere bedienden in het algemeen den arbeid na 8.30 uur. Op de dagen echter, waarop volgens de Win kelsluitingswet de winkel langer open mag zijn, dus in het algemeen op Zaterdag, in de twee weken voor St. Nicolaas en in de Kerstweek en op de andere dagen, waarop of alle of bepaalde winkels volgens rat. 4, 2e lid der wet, volgens art. 5, 3e lid der wet (Israëlitische winkels) of krachtens gemeen telijke bepaling op grond van art 9 der wet, langer open mogen zijn, mag ook het per soneel van 18 jaar en ouder later werken en wel tot een half uur na het tijdstip van inkelsluiting. Zelfs staat het besluit toe, dat het personeel van 18 jaar en ouder in alle winkels op a-lle dagen, dat deze krach tens een gemeentelijke bepaling op grond van art. 9 der wet later open mogen zijn, tot ten hoogste elf uren per dag werkt, ech ter met uitsluiting van winkels, die gere geld na 8 uur open mogen zijn. Bij een en ander is wel te verstaan, dat het week- maximum van 53 uren in het algemeen ge handhaafd blijft. Bedienden van 18 jaar en ouder mogen derhalve werken tot 8.30 uur of, als de win kel na 8 uur open mag zijn, tot een half uur na sluiting van den winkel. Bij de beoor deeling van deze regeling dient men voor een goed begrip der zaak mede het z.g. afhelp-halfuurtje in oogenschouw te nemen, dat precies als onder het oude werktijden besluit ook onder het nieuwe blijft bestaan. Het afhelp-halfuurtje geldt niet als wette lijke werktijd en behoeft niet op de ar beidslijst te zijn ingevuld. Maar het mag dan ook alleen gebruikt worden, indien en voor zoolang er nog klanten vallen te be dienen, die op het tijdstip van winkelslui ting reeds aanwezig waren. Wil men het personeel van 18 jaar of ouder, onafhanke lijk van het afhelpen van klanten, nog ge durende een half uur na het tijdstip van winkelsluiting te werk stellen voor andere bezigheden in den winkel, dan geeft het werktijdenbesluit daartoe de gelegenheid, doch dan geldt dit half uur wel als wette lijke arbeidstijd en dan dient het tijdstip van een halt uur na sluitingstijd als tijd stip van einde van den arbeidstijd op de arbeidslijst te zijn ingevuld. Populair ge zegd dus: de winkelier, die om 8 uur sluit, mag het personeel van 18 jaar en ouder hoogstens een half uur laten afhelpen, zon der dat het op de arbeidslijst staat. Dit personeel mag ook geregeld een half uur na sluitingstijd blijven werken, onverschillig waaraan, maar dan zal het wel op de ar beidslijst moeten staan. In de uitzonderingsgevallen, die wij in de voor-vorige alinea vermeldden, behoeft voor het personeel van 18 jaar en ouder de „nachtrust'* de tijd tusschen het einde en het begin van den werktijd niet 11, doch slechts 9 uur te bedragen. Verder bepaalt het besluit, dat personeel van 18 jaar en ouder na 8.30 uur in winkels a-rbeid mag verrichten, bestaande in of on middellijk verband houdende met: a. den verkoop en de aflevering van brandstof en smeermiddelen voor en van onderdeelen voor spoedeischende herstel lingen aan voer- en vaartuigen en rijwielen; b. den verkoop en de aflevering van win kelwaren, ten behoeve van binnenkomende, uitgaande en doorgaande schepen, werken in winkels, die ingevolge gemeente- werkne in winkels, die ingevolge gemeente lijke bepaling krachtens art. 9 der Winkel sluitingswet geregeld na 8 uur des namid dags geopend mogen zijn, echter dan na tuurlijk zonder verlenging van den totalen arbeidsduur per dag. Overigens handhaaft het nieuwe werk tijdenbesluit uit den aard der zaak in het algemeen de reeds bestaande verruiming van werktijd voor bedienden van 18 jaar en ouder op Zaterdag, in de Kerstweek en an derszins voor bepaalde dagen of zaken. De bestaande verruiming tot 11 uur voor per soneel van 18 jaar en ouder in vischwin- kels, die tot dusver op Vrijdag was toege staan, mag volgens het nieuwe besluit óf op Vrijdag óf op Donderdag worden geno men. Het nieuwe besluit brengt ook een, ver moedelijk nu als definitief bedoelde, rege ling voor den St. Nicolaastijd. Het personeel van 18 jaar en ouder mag in alle winkels in het tijdvak van 25 No vember tot en met 5 December gedurende ten hoogste elf uren per dag en zes en zes tig uren per week werken, onder voor waarde, dat de betrokken bedienden in het tijdvak van drie weken, aanvangende den Zondag vóór 25 November, in totaal niet lander dan honderd twee en zeventig uren arbeid verrichten. Het personeel tusschen 16 en 18 jaar mag in alle winkels in het tijdvak van 25 No vember tot en met 5 December gedurende ten hoogste 10 uren per dag en zestig uren per week arbeid verrichten, onder voor waarde, dat het in het tijdvak van drie weken, aanvangende den Zondag vóór 25 November, in totaal niet langer dan hon derd zes en zestig uren arbeid verricht. Tenslotte mag men in de twee weken vóór St. Nicolaas voor het geheele perso neel éénmaal den vrijen middag of morgen laten vervallen, met dien verstande, dat voor het personeel van 14 of 15 jaar het weekmaximum blijft bepaald op 53 uren. Wil men dus ook voor deze groep den vrij en middag of morgen éénmaal laten ver vallen, dan zal men in dezelfde week op andere tijdstippen in totaal een zelfde aan tal uren vrij moeten geven. Rusttijden. In de regeling van de rusttijden is een wijziging gekomen, die de moeite waard is. Volgens het oude besluit moest na 5 1/2 uur arbeid dit blijft natuurlijk gelden 1/2 uur rust worden gegeven. Indien de ar beid na 6 uur 's avonds eindigde, moest minstens één rusttijd gegeven worden van 1 1/2 uur, gelegen tusschen 11 1/2 en 3 1/2 uur. Die rust van 1 1/2 uur moest ook gegeven worden als het personeel om 1 uur in dienst kwam, zoodra het na 7 uur 's avonds worken bleef. Volgens de bepalingen van het nieuwe besluit moet een rusttijd van 1 1/2 uur ge geven worden, als de arbeidstijd vóór 1 uur des namiddags aanvangt, en tevens later dan 61/2 uur des namiddags eindigt. En de rust van 1 1/2 uur kan dan liggen óf tus schen 11 1/2 en 2 1/2 uur óf tusschen 4 en 7 uur des namiddags. Uit het nieuwe besluit, volgt dus, dat met een rust van 1/2 uur volstaan kan worden als het personeel om 1 uur in dienst komt. Dan behoeft dus niet meer een rust van 11/2 uur gegeven te worden. Evenzoo behoeft geen rust van 1 1/2 uur gegeven te worden op dagen waarop in een gemeente een jaarmarkt wordt gehouden en in de gemeenten Alkmaar, Bolsward, Deventer, Goes, Groningen, Hoorn, Kam pen, Leeuwarden, Meppel, Middelburg, Nijmegen, Sneek, Steenwijk, Zierikzee en Zwolle op dagen, waarop daar weekmarkt wordt gehouden. SPOORWEGPLANNEN. Nieuwe stations in de Maasstad. KOSTEN 120 MILLIOEN. B. en W. van Rotterdam stellen don Raad voor in beginsel de spoorwegplannen, in overleg tusschen de Ned. Spoorwegen en Rotterdam gemaakt, goed te keuren. Het gaat hier om plannen waarvan de uitvoering in totaal 120 millioen gulden zal kosten. Zij omvatten den bouw van een nieuw D.P.-station, een nieuw reizigersstation op den linker-Maasoever, splitsing van het goederen- en reizigersverkeer en den bouw van een spoorbrug over de Maas ter hoog te van den Stormpolder, die het Zuidev- Station met de lijn naar Gouda zal verbin den. De spoorwegen zouden een kleine 90 mil lioen gulden voor hun rekening nemen, an dere belanghebbenden 34 millioen gulden. BOTER NAAR DUITSCHLAND. Geen wijziging contingent. Het Comité voor Economisch Verweer heeft het volgende telegram aan den mi nister van Buitenlandsche Zaken gezon den: Van betrouwbare zijde vernemen wij, dat aan het Landwirtschaftsministerium te Berlijn niets bekend is van voorstellen on zer regeering tot wijziging botercontingent overeenkomstig onz evoorstellen van 20 Fe bruari aan minister van Binncnlandsche Zaken en Landbouw waarvan U afschrift werd gezonden. Wij schreven over deze aangelegenheid tevens op 21 Maart, 15 April en 6 Mei en verzoeken Uwe Excellentie dringend mede te doelen welke voorstellen gedaan zijn en in welk stadium de onderhandelingen vcr- keeren. Onze boterexport naar Duitschland wordt volgens het thans geldende systeem vernietigd. Comité voor Economisch Verweer: (w.g.) POSTHUMA, voorzitter, (w.g.) GELUK, secretaris. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Nieuwe Pauselijke Encycliek in verband met den nood der tijden (2e blad). Kabinetscrisis in België om de taal kwestie. (2e blad.). Een ultimatum van het Japansche leger. (2e blad). Nederlanders aan boord van de bran dende „Philippar" gered. (Buitenl. Ber. 2e blad). Schandelijk bedrog in de Lindbergh-zaa*. (Buitenl. Ber. 2e blad). LEIDEN. De „opening" van de nieuwe Rijnzicht- brug. (2de blad). HET GEWIJZIGDE WERKTIJ DENBESLUIT Btadz. 1 DE ANGST VOOR HET BOEK Bladz. 6 DE RIJKSMIDDELEN. Do Rijksmiddelen hebben in April 3.622.225 en in de eerste 4 maanden 15.299.232 minder opgebracht. Prof. dr. G. C. Nijhoff. f Na oen langdurige ongesteldheid is in het Diaconossenhui» te Groningen op 7B-ja- rigen leeftijd overleden prof. dr. G. C. Nij hoff, oud-hoogleeraar in de verloskunde aan de Rijksuniversiteit, aldaar. HILLEGOM. Zweminrichting. De gemeentelijke Zweminrichting is gisteren voor 't eerst voor het publiek opengesteld in dit soi- zoon. Raadsvergadering. De Raad dezer gemeente komt Vrijdag 27 dezer in open bare vergadering bijeen. Na afdoening dor agenda zal afscheid genomen worden van Mr. J. B. Hens, secretaris dezer gemeente, die per 1 Juni te Nijmegen als Chof-Grif- fier in functie treedt. Ouden van dagen. Dc gratis auto tocht voor de ouden van dagen zal gehou den worden op Donderdag 2 Juni. Uiter lijk half twee vertrekken de auto's van de Van den Endelaan. Langs een omweg wordt gereden naar Groenendaal, waar thee gedronken wordt. Verder gaat de tocht langs verschillende mooie wegen naar IJmuiden, waar de inwendige menech zal worden versterkt. Niet minder,-dan 80 automobielen zijn voor dit mooie doel be langloos beschikbaar gesteld. Hopen we dat mooi weer de gezelligheid verhoogt. Radio-distributie. De jogingen van zekere zijde om de radio-cenl rale te doen overgaan in gemeentelijke distributie zul len geen succes hebben. Aan den Baad zal worden voorgesteld voor het tijdvak 19321938 concessie te verleenen aan do Hill. Radio Centrale alhier. Wij juichen dit voorstel toe, al wordt con vergoeding aan de gemeente van 750 per jaar ge- ëischt. De ondernemendo mannen der Hill. adio-Centrale toch hebben zeer hoo- ge kosten gemaakt, enorme risico geloopen en verliezen geleden. Thans is er uitzicht op een kleine vergoeding daarvoor. Bo vendien begrijpt het bestuur den tijd, doordat het de tarieven ongevraagd zeer beduidend verlaagde. STOMPWIJK. Volksbond. Op Vrijdag 2q Mei a.r. zal de R. K. Volksbond afd. Stompwijk des n.m. 8 uur haar ledenvergadering houden in het café „de Nieuwe Sohenk- kan". Geboren: Maria Cornolia Tlieresia, d. van H. van Dorp en A. A. v. Meurs. Ondertrouwd: II. Vogelaar en J. Hogevorst. G. G. Kooijman en A. M. Bolleboom. Gehuwd: G. J. J. Vurens cn A. J. van Rijn. Overleden: Neeltje v. d. "Kijk, 39 j. Sophia Johanna Arnolda Muusers, 3 weken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 1