23ste Jaargang
ZATERDAG 23 APRIL 1932
No. 7184
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
ST. CLEMENS-RETRAITENHUIS
BINNENLAND
KERKNIEUWS
LAND- EN TUINBOUW
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
V Lasterlijk geschrijf.
Wij moeten elkander zooveel mogelijk
waardeeren en respecteeren, al staan wij
op verschillend levensbeginsel.
Dat is een eisch in het onderling ver
keer. Dat is ook een eisch in de pers.
Wij verwonderen ons er geenszins over,
als persorganen van andere richting veel
zaken anders bezien en beoordeelen, dan
wij dat is voor ons volstrekt niet een
bron van ergernis.
Maar wél ergeren wij er ons over, als
schrijvers in kranten zich niet ontzien,
om insinuatie, leugen en laster vrij spel te
geven.
En wij aarzelen geen oogenblik, om dat
ten sterkste af te keuren en te veroordee-
len zonder eemge vrees, dat men ook
óns een dergelijke methode van bestrijding
zou kunnen verwijten.
Vooral den laatsten tijd hebben zich ver
schijnselen geopenbaard van een moreele
decadentie, een zedelijk verval in meer
dere persartikelen.
In onze courant onder de rubriek
Stadsnieuws hebben wij daarop de laat
ste dagen gewezen.
En wij schreven gisteren, dat^.wij niet
hoopten, dat het soc.-democr. dagblad.
„Vooruit'' ons dag-werk zou geven met het
signaleeren van dergelijke feiten.
Helaas, dwingt de „Vooruit" van gister
avond on§ wéér, om lasterpraat aan de
kaak te stellen.
Wij doen 't met tegenzin omdat, 't,
eerlijk gezegd, vervelend begint te worden.
En, als wij niet wisben, dat artikelen, als
hier bedoeld, ook ter lezing werden ver
spreid onder degenen, die niet abonné zijn
van genoemd blad, zouden wij er eigenlijk
maar liever over zwijgen.
Nu willen wij op deze plaats nóg eens
onzen oprechten afkeer voor zulk
'n geschrijf uiten.
In de „Vooruit" van gisteravond schrijft
het soc.-democr. Raadslid Schüller weer
over de.Leidsche exploitatie-maat
schappij van onroerende goederen (Lemvog)
en wéér ook moet hij daarbij de eer en
goeden naam van anderen, zonder bewijzen
te kunnen aanvoeren en zelfs in flagrante
tegenspraak met de waarheid, aanranden I
„Geknoei van Raadsleden" staat er sen
sationeel boven een artikel. En dan wor
den er vijf Raadsleden genoemd, die „obli
gatie- of aandeelhouders" van de Lemvog
zijn.
Maar, dat deze vijf Raadsleden „ge
knoeid" hebben, b.v. als Raadslid hebben
getracht Lemvog te bevoordeelen, dat
wordt niet aangetoond; wij zeggen met
beslistheid: kan ook niet van deze
vijf Raadsleden worden aangetoond. De
sokrijver insinueert daarom maar; dat is
gemakkelijker. Bovendien, wij weten van
een der vijf genoemden, dat hij.... nooh
obligatiehouder noch aandeelhouder van
Lemvog is.
Wij willen alléén dit nog zeggen. Bij be
strijding van anderen moet de waarheid
voor alles gaan en moet eer en goede naam
zooveel mogelijk worden ontzien.
Dat is eisch van christelijke beschaving,
maar gelukkig toch ook een algemeen er
kend cultureel goed.
TE NOOROWIJKERHOUT
26—29 April Meisjes boven 17 jaar f 6.50
36 Mei Meisjes 1517 jaar 6.50
1417 Mei Mannen 6.50
21—24 Mei Mannen H. Familie 6.50
24—27 Mei Politiebond 6.50
2831 Mei Jonge Mannen 6.50
31 Mei—3 Juni Gebuwde Vrouwen 6.50
69 Juni Overheidspersoneel 6.50
1114 Juni Leiders Jeugdvereen, 6.50
25—28 Juni Gehuwde Mannen 6.50
28 Juni—1 Juli Heeren Middenst. 10.
5—8 Juli Geh. Dames Middenst 10.—
12—15 Juli St. Jozefsgezellen e.a.
Jonge Mannen 6.50
AANMELDING BIJ DE DIRECTIE
TELEFOON 6048.
KLEINE SCHOLEN.
Alhoewel het Ons bekend is, dat het Ka
tholiek Bijzonder Onderwijs hier te lande
een gemiddeld aantal leerlingen per school
heeft, hooger dan dat van andere richtin
gen en zelfs aanzienlijk hooger dan dat van
het openbaar onderwijs, komt het Ons toch
raadzaam voor, onnoodige stichting van
kleine Katholieke scholen zooveel mogelijk
te voorkomen.
Daar de vergoedingen uit de publieke
kassen voor leerkrachten en schoolgebou
wen afhangen van het aantal leerlingen,
kunnen kleine scholen uiteraard maar wei
nig leerkrachten en schoollokalen vergoed
krijgen. Het gevolg daarvan is, dat iedere
leerkracht onderwijs moet geven aan drie
of meer van de zeven leerjaren, waarin ook
een kleine school ingedeeld is. Daardoor
zal het onderwijs gewoonlijk minder goed
zijn, dan dat aan scholen met meer leer
krachten.
Het valt dan ook kwalijk tegen te spre
ken, dat kleine scholen in het algemeen
niet in het belang van het onderwijs zijn
Nu wordt dat bezwaar weliswaar eenig-
zins verlicht, wanneer aan kleine scholen
naar verhouding meer leerkrachten en
schoollokalen toegewezen en vergoed wor
den dan aan groote, maar opgeheven wordt
het daardoor niet en bovendien worden
kleine scholen dan naar verhouding dure
scholen.
Een en ander legt ons den plicht op er
voor te blijven waken, dat kleine scholen
niet dan ingeval van noodzakelijkheid wor
den opgericht.
In plaatsen of streken, waar een minder
heid van Katholieken voor hun kinderen
onmogelijk op andere wijze Katholiek bij
zonder onderwijs kunnen erlangen, dan door
de stichting van een kleine school, kan die
noodzakelijkheid eer aanwezig geacht wor
den. dan daar, waar een kleine school al
leen dienen moet hij voorbeeld om den af
stand van huis naar school te verkorten.
In elk geval behouden Wij Ons nadruk
kelijk voor, die noodzakelijkheid in eerste
instantie te beoordeelen. Daarom bepalen
Wij, onverminderd reeds vroeger gegeven
voorschriften, dat Katholieke instellingen,
vereenigingen of particulieren in Ons Bis
dom geen stappen mogen doen. die tot de
stichting eener kleine school kunnen lei
den, zonder te voren Onze toestemming
daarvoor gevraagd en verkregen te hebben.
t J. D. J. AENGENENT,
Bisschop van Haarlem.
Haarlem, 12 April 1932.
„St. Bavo'\
TWEEDE KAMER.
De Colorado-Kever op de
Agenda. Het Pondenver-
lies der Nederlandsche Bank.
Na de sensationeels reciprociteits-maat-
regelen der Fransche Regeering, getroffen
naar aanleiding van het weren vaoi Fran
sche aardappelen en groenten in Neder
land, wegens het gevaar van de Colorado-
Kever, die in Frankrijk op groote schaal
zijne verwoestingen aanricht, is het van
eenige beteekems, dat de behandeling van
het desbetreffende wetsontwerp op de
agenda van Dinsdag a.s. ia gezet.
De beraadslagingen over het wetsont
werp tot dekking van het pondenverlies der
Nederlandsohe Bank zijn gisteren voortge
zet.
Wij moeben heden ons overzicht bekor
ten. Nadat de Minister aan het woord is
geweest werden de algemeene beschouwin
gen gesloten.
In behandeling kwam het amendement
van der Waerden, op art. 1 om aan art. 1
toe te voegen, dat de vordering der Bank
vervalt, als het recht der bank om als cir
culatiebank werkzaam te zijn, eindigt; en
het amendement van denzelfden heer om
5 millioen méér uit de reserve te halen ter
dekking van het pondenverlies.
Het eerste amdement wordt aangeno
men met 44 stemmen tegen 10 (tegen: anti-
re v. en Ohrist.-Hist.), het tweede verworpen
met 32 tegen 23 stemmen.
Art. 1 wordt z. h. s. aangenomen.
Bij de behandeling van een derde amen-
dement-v. d. Waerden, ingediend op art. 2
en ten doel hebbend van de winst boven
2 millioen plus 15 pet. van het meerdere
ter aanvulling der reserve, niet de helft
aan den Staat en de helft aan de aandeel
houders bot ten hoogste 5 pet. op hunne
aandeelen te doen toekomen doch 65 pet.
aan den Staat en 35 pet. aan de aandeel
houders, komt het nog tot een scherp de
bat.
De Minister zette uitvoerig en zéér
gedocumenteerd uiteen, dat dit niet billijk
zou zijn en besloot met de mededeeling, dat
zulk een verdeeling bij de bank wel niet
zou worden aanvaard. Dat móét de Bank
wel aanvaarden, want de Bank bestaat
eigenlijk niet eens meer, repliceerde de
heer v. d. Waerden (S.D.A.P.) Ze heeft
niets meer in te brengen en moet wel goed
vinden, wat wij beslissen.
Hier interrumpeerde de heer Heems
kerk (A.R.). Het is onverantwoordelijk
zóó over de Ned. Bank te spreken. En
heengaande zei hij nog luid: Het is bijna
landverraad
Waarop de heer Oud (V.D.) vuur vatte,
en betoogde: er is niets onverantwoorde
lijks in de waarheid te zeggen, die ieder
een immers toch kent. Als de bank het
amendement niet wil, wordt het wetsont
werp ingetrokken, en dan moet het verlies
worden afgeschreven met alle winst, die
gemaakt wordt. En dat is voordeeliger
voor den Staat, als men op 4 millioen winst
rekent, dan de ons voorgelegde regeling.
Maar de Kamer wilde de verantwoorde
lijkheid voor intrekking van het wetsont
werp noch voor verwerping aanvaarden.
Zij verwierp dit amendement-v. d. Waer
den met 32 tegen 23 stemmen en nam de
wet aan met 33 tegen 23 stemmen.
BEPERKING POSTDIENST OP
ZATERDAGMIDDAG.
Vervroegd sluitingsuur der kantoren.
Met ingang van 7 Mei a.s. wordt voor de
postkantoren, vereenigde kantoren, bijkan
toren met volledige dienstuitvoering en de
hulpkantoren het sluitingsuur voor den
postloketdienst des Zaterdagsmiddags be
paald op 16 uur en voor de bijkantoren
met beperkte dienstuitvoering in het alge
meen op 15 uur.
Bij wijze van overgangsmaatregel zal ge
durende den normalen openstellingstijd tot
uiterlijk 18 uur gelegenheid bestaan voor
het behandelen van expresse-zendingen,
telegrafisch postwissels, reispostchèues en
cheques met spoedadviezen, storingen met
spoedbehandeling en voor het afhalen van
postrestante stukken.
Deze Zaterdagsche dienstbeperking geldt
dus niet voor de poststations.
PROF. KORS NAAR BELGIE.
Een spreekbeurt te Brussel.
Naar de „Msbd." verneemt heeft prof.
dr. J. B. Kors O.P. een uitnoodiging
ontvangen van de „Vereemging voor Vol
kenbond en Vrede" te Brussel tot het hou
den van een rede voor deze vereemging.
In de uitnoodiging aan prof. Kors, was
tevens de mededeeliug gedaan, dat de
Belgische Veiligheidsdienst tegen deze
komst geen bezwaren heeft en niet de
minste moeilijkheid in den weg zal leggen.
Prof. Kors zal aan de uitnoodiging ge
volg geven.
NOODKREET DER BOUWARBEIDERS.
Het N.V.V., het R.-K. Werkliedenver
bond en het Christelijk Nationaal Vakver
bond hebben een adres aan den minister
van Arbeid, Handel en Nijverheid gezon
den, waarin na een conferentie, die op
13 April heeft plaats gevonden, opnieuw
scherp gewezen wordt op de groote crisis
werkloosheid onder de bouwarbeiders.
De werkloosheid in de bouwbedrijven is,
hoewel de weersomstandigheden volledi-
gen arbeid mogelijk maken, en de z g. sei
zoenarbeid reeds in vollen gang moest zijn
nog altijd buitengewoon groot, aldus lezen
wii in dat adres.
De gezamenlijke besturen vragen den
minister, spoedig maatregelen te willen
nemen, die er toe kunnen leiden, de kasbe-
sturen in staat te stellen, aan de reglemen
taire verplichtingen ten aanzien van de
verzekerden ten volle te voldoen.
Zij wijzen er den minister op, dat, ten
gevolge van de groote offers, in het verle
den door de bouwvakarbeiders gebracht,
alle kassen daarbij niet onbelangrijk bene
den de 300 pet., zooals dit voor sommige
ander kassen is toegezegd, zullen blijven.
BOTERINVOER IN DUITSCHLAND.
Wijziging in de contingenteerings-
metbode?
Uit welingelichte landbouwkringen
wordt, aldus een V.-D.-bericht uit Berlijn,
medegedeeld, dat door de leiding van het
Reichsverband der Deutschen Industrie
onderhandelingen gaande zijn met Deen-
sche en Nederlandsche vertegenwoordi
gers over verlaging van de Duitsche in
voerrechten op boter.
Van andere welingelichte zijde wordt
hieraan toegevoegd, dat de onderhandelin
gen niet in de eerste plaats betrekking
hebben op een verlaging van de boterta-
rieven, doch op de mogelijkheid om de
huidige absolute contingenteering te wij
zigen in eèn proportioneele contingentee
ring, waarbij rekening zal worden gehou
den met den omvang der vroegere leveran
ties.
OPSLAG EN KOELING VAN EIEREN.
Verzet tegen den voorgestelden maatregel.
In de gisteren gehouden spoedvergade
ring van pluimveehouders in Landsmeer,
deelde de voorzitter, de heer van Schaik,
mede dat de afgevaardigde van Den
lip en spreker Woensdag in een onderhoud
met de Kamerleden Duys, v. d. Bilt, Oud,
Kortenhorst en Bakker is gesproken over
het onttrekken door de Regeering van 100
millioen eieren aan de markt om deze te
koelen. Van verschillende zijden is deze
zaak bekeken en de Kamerleden waren er
ten slotte van overtuigd, dat de belangen
der pluimveehouders in Noord-Holland ge
heel anders zijn, dan van die in de andere
provincies.
Er blijkt in den lande een algemeen
verzet te komen tegen de voorgestelde
koeling der eieren, omdat die geen voor
deel zal afwerpen voor de pluimveehou
ders. De heer van Schaik deelde nog mede,
dat het Kamerlid Duys het nadeel van koe
ling in de Tweede Kamer t.z.t. zal verde
digen.
De Regeering zal spoedig een commissie
benoemen voor de regeling van den steun
in den vorm van toeslag per kip, in welke
commissie ook een vertegenwoordiger uit
Noord-Holland wordt aangewezen.
Salariskorting Gemeentepersoneel te
Maastricht.
In e-ene vergadering der gemeentcambte-
nare ngroep der plaatselijke Arka-afdae-
ling te Maastricht, werd het voorstel van
B. en W. van Maastricht tot korting op de
salarissen van het gemeentepersoneel be
sproken.
Dit voorstel bevat eene korting van 3
pCt. voor gehuwden en 5 pCt. voor ongo-
huwden, ingaande 1 Mei a.s.
Uit de vergadering kwam een voorstel,
voor eene progressieve heffing, waarbij de
salariskorting bepaald werd als volgt: voor
gehuwde werklieden 23 pCt.; voor onge
huwde werklieden 35 pCt.; voor gehuwde
ambtenaren 28 pCt. en voor ongehuwde
ambtenaren 310 pCt.
Dit voorstel werd door de vergadering
aangenomen en zal in eene gecombineerde
vergadering wel door afgevaardigden der
andere organisaties nader besproken wor
den.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
NIEUWE BEDEVAARTSKERK TE
BRIELLE.
Plechtige Consecratie met de verschillende
plechtigheden.
Op Woensdag 27 April a s. zal Z H. Exc.
Mgr. J. D. J. Aengenent de nieuwgebouw
de Bedevaartskerk op het Martelveld te
Brielle plechtig consacreeren, bij gelegen
heid van de 25e bedevaart der theologan
ten van het Grootseminarie te Warmond.
Aanvang der plechtigheden om 8 uur;
de geloovigen en belangstellende pelgrims
hebben toegang tot de kerk om half 10,
wanneer de relieken der martelaren, na
de processies om de kerk, plechtig de kerk
worden binnengedragen en de altaarwij
ding begint; omstreeks 11 uur begint de
Pontificale Hoogmis
De namiddagoefeningen vangen aan om
2 uur.
Van uit de nieuwe kapel gaan clerus en
pelgrims naar de oude kapel om in plech
tige processie het kostbaar reliekschijn,
waarin zich 70 relieken der Martelaren
bevinden, rond te dragen, eerst naar het
Martelveld, waar de predikatie zal plaats
hebben en voor de verschillende intenties
zal gebeden worden, en ze dan plechtig de
nieuwe kerk binnen te dragen en te plaat
sen op het daarvoor bestemde marmeren
voetstuk, vóór het presbyterium, waarna
Pontificaal Lof.
Deze plechtigheden zijn voor iedereen
toegankelijk.
Ten gerieve van de belangstellende pel
grims volgt hier de reisgelegenheid naar
en van Brielle op Woensdag 27 April.
Reisgelegenheid naar Brielle
a. bootgelegenheid: Van Vlaardingen
vertrekken er 2 booten om 9.30 uur, aan
komst Brielle 10.35. Op deze booten is
plaats voor plm. 500 pelgrims.
b. per eigen auto-gelegenheid: over
Maassluis:
Vertrek der veerbooten te Maassluis en
Brielle, op elk heel en elk half uur. Duur
dezer reis van MaassluisKape juist één
uur. Tegenover den ingang der nieuwe ka
pel is een parkeerterrein voor auto's op
eigen terrein.
c. per tramgelegenheid van Rotterdam
(Rozenstraat) Vertrek 7.03 en 8.17, aan
komst Brielle 9.16 en 11.16 uur.
Retourgelegenheid:
a. De boot vertrekt 2 55, 6 en 6 55 uur.
b. Tram: vertrek Brielle 4.22 en 6 58 uur.
Retours Vlaardingsche boot zijn, desge-
wenscht, ook geldig op de tram.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Het compromis te Genève. (3de blad).
De Indische leidster mevr. Najdoe gear
resteerd. (3de blad).
BINNENLAND.
Sluitingsuur der postkantoren op Zater
dagmiddag vervroegd. (1ste blad).
Officieronfoif met een nasleep; adv.-fis-
caal eischt veertiten dagen gevangenisstraf
tegen den luitenant die door den Krijgs
raad werd vrijgesproken. (Rechtzaken, 3de
blad).
De Tweede Kamer heeft het wetsont
werp in zake de dekking van het ponden
verlies der Nederl. Bank aangenomen. (1ste
blad).
LEIDEN.
Aandeelhoudersvergadering van de Lem
vog. (1ste blad).
HET FRANSCHE INVOERVERBOD VAN
BLOEMBOLLEN
In strijd met de goede verhoudingen.
Het „Weekblad voor Bloembollencultuur"
schrijft naar aanleiding van het Fransche in
voerverbod voor bloembollen:
Op aandrang van het Centraal Bureau der
Veilingen heeft de Regeering een invoerverbod
voor groenten en aardappelen uit Frankrijk
uitgevaardigd.
Het antwoord van Frankrijk is een totaal
invoerverbod van tuinbouwproducten, ook van
die producten, die in het geheel niet vallen
onder het invoerverbod van Nederland, Duilsch
land en Engeland.
De op sanitaire gronden getroffen maatregel
wordt beantwoord met een handelspolitieke
represaille-maatregel. Dit is strijdig met goede
internationale verhoudingen en naar wij ver
trouwen is hierover het laatste woord nog niet
gesproken. Hier ligt voor onze regeering een
taak te vervullen.
Dat bij pogingen om het Fransche besluit
ongedaan te maken op de steun van Enge
land en Duitschland kan worden gerekend,
gelooven wij zeker, want als zouden de belan
gen van die landen bij invoer van tuinbouw
producten in Frankrijk minder groot zijn dan
de Nederlandsche. in de verhouding tusschen
Engeland en Frankrijk past toch niet een zoo
misolaatste weerwraakmaatregel. als deze.
Intusschen zal er een zekere tijd verloopen
voordat de onderhandelingen resultaat kunnen
hebben. En staat het bloembollenvak voor het
verlies van een afzetgebied, dat elk jaar aan
beteekenis won. In 1931 werden nog ruim 1
millioen K.G. bloembollen naar Frankrijk ver
zonden en er was rfeen reden om daling van
dit cijfer te verwachten, gezien de betrekkelijk
sterke economische positie van Frankrijk.
tJIT r>F. OMCFVÏNG
WASSENAAR.
ARM BEKNELD TUSSCHEN MOTOR.
De arm zal geamputeerd moeten worden.
Gisteravond omstreeks 6 uur had do
grondboorder L. alhier, die een motor voor
de draineering, staande bij den in aanleg
zijnde Storm van 's-Gravensandcweg al
hier, wilde smeeren, het ongeluk met zijn
linkerarm bekneld te raken tusschen een
der wielen van de motor. Op zijn hulpge
roep kwamei aanvankelijk een paar jon
gens en later eenige marine toegesneld, die
den motor stopzetten. Het kostte heel wat
moeite het verwonde lichaamsdeel, dat
van de hand tot den schouder verbrijzeld
was, uit de machine te verwijderen. Nadat
de doktoren Baart de la Faille en Jansso
een noodverband hadden gelegd, werd L.
per ziekenauto naar het zieknhuis te Lei
den vervoerd. Gevreesd wordt, dat hij zijn
arm zal moeten missen.
LEIMUIDEN.
Personalia. Met ingang van 1 Mei e.k.
is tot onderwijzeres voor tijdelijk aa-n
de R. K. Zustersihoool alhier benoemd me-
juffr. C. v. Sije te Weeap.