23ste Jaargang
DONDERDAG 21 APRIL 1932
No. 7182
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
UIT HET PARLEMENT
BINNENLAND
®e£cidicli^0oii^amt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per po£t f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is roor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Domheid of onwil.
Deze week schreef „een georganiseerd
werkman uit Bijpwetering", in onze cou
rant, dat hij katholieke werkgevers kende,
die geen katholiek-georganiseerde arbei
ders in hun dienst willen hebben.
Deze werkman schreef geen onwaar
heid helaas.
't Is bedroevend en ontstellend, dat er
werkelijk zulke menschen zijn, die blind
blijken te zijn voor wat onze tijd eischt,
in het belang van de enkelingen, in het
belang ook van Maatschappij en Kerk.
't Is haast onverklaarbaar, dat het in
zicht in de werkelijkheid zóó gebrekkig
is. En we moeten er toe komen, om eer
der onwil dan domheid bij dezulken te
veronderstellen
De katholieke arbeiders hebben de ka
tholieke organisatie n o o d i g in hun eigen
belang. Dat is zoo ldaar als de dag; en
geen enkel argument kan worden aange
voerd, om deze stelling te bestrijden.
Maar óók zal dikwijls de katholieke or
ganisatie die voorlichtend en opvoedend
werkt in het belang blijken te zijn van
de werkgevers-zelf. Wie wat dieper ziet,
dan wat onmiddellijk open ligt voor de,,
oogen, zal ook deze bewering niet kunnen
ontkennen.
Doch nog méér moet spreken tot iederen
Katholiek het belang voor Maatschappij
en Kerk, dat gelegen is in een zoo sterk
mogelijke katholieke organisatie spe
ciaal: stands- en vakorganisatie.
Deze toch hebben tot taak, om de
Maatschappij op te bouwen naar christe
lijke wetten. En dat ideaal moet de lief
de trekken van iederen Katholiek, die
ook in het maatschappelijk leven God en
Zijn wetten wil erkend zien; die allen
menschen wil toebedeeld zien de rechten,
die hun naar christelijke beginselen toe
komen
En, als dkt ideaal, helaas, niet voldoen
de zou trekken dan bewege zulk een
lauwe en onverschillige de vrees, dat, in
dien het christelijk ideaal niet
meer en meer naar verwezenlijking wordt
gebracht dat dan het gevaar voor re-
v o 1 u t i e steeds dreigender wordt! Deze
vrees is, inderdaad, maar al te zeer ge
grond op de werkelijkheid, op wat iedereen,
die met open oogen rondziet, kan constatee-
renEn we behoeven toch niet op de
verschrikkelijke ellende van
een revolutie te wijzen? Als een revo
lutie alléén de brandkast-belangen zou
raken van de onwilligen, die zich nu ver
zetten tegen de katholiekè organisatie
hunner katholieke arbeiders dan zou
de ramp te dragen zijn. Een revolutie
treft echter de stoffelijke belangen, en veel
meer nog de geestelijke, de godsdienstige
belangen van een volk!
Maar, ten slotte, dat nu toch niet de
vrees voor revolutie, maar christelijk
rechtvaardigheidsbesef en christelijke
naastenliefde zulke katholieke werkgevers
als door een werkman uit Rijpwetering
bedoeld moge doen inzien, hoe verkeerd
zij handelen, hoe zij zich in deze heele-
maal niet gedragen overeenkomstig hun
katholieke beginselen!
LEESTKLAAR SCHOENWERK.
REGELING VAN DEN INVOER.
Wetsontwerp ingediend.
Een wetsontwerp is bij de Tweede Ka
mer ingediend tot regeling van den invoer
van leestklaar schoenwerk.
Het ontwerp is samengesteld ter vol
doening aan het bepaalde in art. 3 der
„Grisisinvoerwet".
De overweging, welke de Commissie tot
het voorstellen van dezen maatregel heeft
geleid, is deze, dat contingenteering van
leestklaar schoenwerk noodig is, ten einde
het effect beoogd met de contingenteering
van schoeisel, te bereiken. Het zoude im
mers mogelijk zijn, en van deze mogelijk
heid werd reeds gebruik gemaakt, gedeel
telijk afgewerkte schoenen in te voeren en
aldus aan de contingenteering van schoei
sel te ontkomen.
Het
Pachtnoodwetje aangenomen. Crisisdebat in de
Tweede Kamer. De Minister van Arbeid,
Handel en Nijverhedi over den toestand.
(Van onzen Parlementairen medewerker).
De heeren Ebels en Oud zijn aangewezen,
om het pachtnoodwetje in de Eerste Kamer
te verdedigen, wat voor de hand lag, om
dat zij het ook in de Tweede Kamer hebben
verdedigd. Deze laatste heeft het wetje
met 73 stemmen tegen 1 (die van den heer
W ij n k o o p, die een korte verklaring af
gaf, dat z.i. het wetsontwerp onvoldoende
en verslechterd was) aangenomen.
Bij de daarna volgende voortzetting der
debatten over de motie-Knottenbelt, sprak
de heer C o 1 ij n (A.-R als zijne overtui
ging uit, dat alle hier uitgesproken rede
voeringen niets maar dan ook niets er toe
bijdragen, om de crisis tot oplossing te
brengen, waarna hijzelf zulk een redevoe
ring hield. De inhoud daarvan kwam hier
op neer dat het middel, door den heer
Knottenbelt voorgesteld, om tot prijsverla
ging te komen maar zéér betrekkelijke
waarde heeft. Van de loonsverlaging van
30% in Engeland, tengevolge van de waar
dedaling van het Engelsche Pond, heeft
men zich daar gouden bergen beloofd. Maar
daarvan is niets uitgekomen. De Engelsche
export is tengevolge van die loonsvermin
dering nauwelijks toegenomen. Van den
anderen kant- moet men ook niet zeggen,
dat loonsverlaging nooit beteekenis heeft
ter bevordering van onzen export. Het is
duidelijk, dat dit in vele gevallen wèl zoo
is. Maar ook dan nog kan de Staat weinig
of niets doen, om die loonsverlaging te be
vorderen. Want de loonen in de exportbe
drijven zijn geenszins hoog. Worden ze ver
laagd, dan zullen de arbeiders m die be
drijven een compensatie moeten krijgen in
den vorm van prijsverlagingen. Maar die
zijn afhankelijk van de loonen in de be
schutte bedrijven En hier kan de Regeering
niets aan doen. Hier zullen de economische
feiten hun dwang uitoefenen. De overheid
moet hierbuiten blijven. Als zij iets doet.
loopt dat faliekant uit. De in Duitschland
beproefde poging om door regeeringsingrij-
pen de prijzen te verlagen, is een groote
mislukking geworden!; daarin heeft de heer
Hiemsira gelijk. Maar deze wil nu juist de
regeering meer doen ingrijpen. Hij wil
méér invloed van de Kfegeering, hij wil
Planwirtschaft. Maar dit Planwirtschaft
brengt ons juist in den put; want het is
juist misgeloopen van het oogenblik af toen
de Staten gingen ingrijpen in het econo
mische leven, om zichzelf te beveiligen En
dit is niet anders dan Planwirtschaft.
Aan het slot zijner rede rekende de heer
Colijn af met den heer Kersten, wien hij
„pure demagogie" verweet (de voorzitter
hamert en zegt: dit is een te sterk woord).
Het is niet waar, dat de Kamer de boeren
tot bloedens en tot bezwijmens toe geeselt.
De Kamer heeft alle voorstellen, die haar
door de Regeering werden gedaan, om de
boeren te helpen, aanvaard. (De heer
Duys wijzend op den heer Kersten: en
dan stemde h ij tegenEn als ze meende,
dat de Regeering in gebreke bleef, heeft
ze initiatiefvoorstellen gedaan, zooals ze er
nog pas een heeft aangenomen. Het is ook
niet waai dat de sociale verzekering eeni-
gen beteekenenden invloed heeft op de be
drijfskosten van het boerenbedrijf. Spr.
leest de onkosten voor van een weidebe-
drijf in de Rijnstreek. Deze bedragen bijna
f 5000.— waaronder f 2000.hypotheeklas-
ten en f 1200.loonen. Onder die f 5000.
is slechts f 74.— aan sociale lasten. Het op
treden van den heer Kersten komt voort
uit de troebele bron van eigengerechtig
heid. leugenachtigheid en huichelarij. (De
voorzitter klopt. De heer Wijnkoop:
Dat mag hij wel zeggen!)
Er is alweer groote opwinding in de Ka
mer, zooda-t de heer K u ij p e r (R.K.) zich
zeer moeilijk verstaanbaar kan maken.
Deze was verwonderd, dat juist van een
zijde, die het vrije spel der economische
krachten gehandhaafd wenscht te zien, een
regeeringsmgrijpen in tal van burgerrech
telijke verhoudingen werd voorgesteld.
Daar de heer Knottenbelt vooral gesproken
heeft over de loonsverlaging, gaat de spr.
hierop wat nader in. De noodzakelijkheid
daarvan moet aan de arbeiders worden dui
delijk gemaakt, voordat men kan verwach
ten, dat deze daarmede instemmmen. Dat
kan alleen door openhartig en eerlijk over
leg; en het verheugt spr., dat de heer Knot
tenbelt dit ook heeft bepleit Hij heeft
daarmede een les gegeven aan vele groot-
werkgevers, die dezen weg niet op willen.
Spr. bepleit daarna dat overleg en hoopt
dat de regeering het zal bevorderen.
Nadat de heer v. d. Heyden (S.D.A.P.)
nog het optreden van den heer Kersten had
gewraakt, wien hij schromelijke overdrij
ving ten nadeele der steuntrekkenden ver
weet en de heer A 1 b a r d a (S D.A.P be
twist had, dat het ingrijpen der Staten door
tariefverhoogingen en Contingenteeringen
ook maar iets met internationale Planwirt
schaft had uit te staan het was er het
tegendeel van en den heer Korstenhorst
had geantwoord, dat socialisatie niet met
een hooghartig woord kon worden afge
daan, daar deze idee steeds meer veld won,
nu zelfs de oudernemers geen raad meer
weten - kwam de Minister van Ar
beid, Handel en N ij verheid aan
het woord.
Deze begon met den toestand te schets
sen: snelle daling van den uitvoer; steeds
meer opgelegde schepen en steeds meer
werkloozen. In dezen toestand is het een
der grootste gevaren, als de waarheid aan
het volk wordt onthouden. Deze waarheid
is, dat men niet meer kan uitgeven dan
men heeft, dat de particuliere inkomens
niet kunnen stijgen als het nationaal inko
men daalt. De motie, zooals ze luidt, acht
spr. een revolutioneerend ingrijpen in de
rechtsorde. Maar in de toelichting waren
dingen, waarmede de Regeering kan mee
gaan. Loonsverlaging kan soms niet uit
blijven. Telkens blijkt het de Regeering,
dat met eenige loonsverlaging de werkge
legenheid zou toene-n'r n. Ten aanzien van
Huurverlaging heeft de "Regeering uitvoe
rig overleg gepleegd met gemeenten, hy
potheekbanken enz. Als resultaat daarvan
zullen credieten worden verleend, waarbij
alle factoren die op de bouwkosten druk
ken, zullen worden verlaagd. De kosten
zijn zoo berekend, dat voor te verschaffen
credieten slechts zal kunnen worden ge
bouwd. wanneer óók de loonfactor wordt
getroffen. Er zal echter gezorgd worden,
dat het Contractloon behoorlijk kan wor
den gehaald Er is ook overleg gaande met
de middenstandsbonden, om tot verlaging
der prijzen te komen.
Periodieke publicaties der prijzen in de
groote steden, waarvoor door den midden
stand kon worden geleverd, is op komst.
Geheel het streven der regeering is ge
richt op bevordering van aanpassing der
productiekosten aan den toestand. Zij
treedt inderdaad op als „katalysator" een
chemisch begrip, dat stoffen aangeeft, wel
ke bepaalde chemische reacties bevorderen.
De regeering kan echter niet- meedoen
aan discussies over nieuwe denkbeelden als
die van Prof. Mees over een veranderlijke
geldswaarde, omdat zij, als zij iets zegt, de
volle verantwoordelijkheid ervoor draagt-,
dat dit in daden wordt omgezet.
In den loop zijner rede deelde spr mede
steeds bereid te zijn als goed makelaar het
overleg tusschen arbeiders en werkgevers,
dat door mislukking der Oommissie-Kan is
benadeeld, waar op gang te brengen.
De replieken namen hierna een aanvang.
Daarbij wees de heer Knottenbelt
(V.B.) de beschuldiging af dat hij alleen
maar over loonsverlaging zou hebben ge
sproken. Maar aangezien de loonen 80 h 90
pCt. der productiekosten uitmaken en het
ging over verlaging daarvan moest hij daar
over wel veel spreken Spr. beantwoordde
daarna de verschillende debaters doch ein
digde met zijn motie in te trekken.
De heer Hiemstra (S D.A.P.) juichte
het toe, dat de liberale motie werd inge
trokken en de socialistische werd gehand
haafd. Dat was een beeld van wat .komen
zou. Daarna polemiseerde spr. nogal op
pervlakkig tegen den heer Kortenhorst e.a.
en verdedigde hij zijn motie.
Na re- en dupliek der heeren Kersten en
Colijn, werd de discussie gesloten.
EERSTE KAMER.
In de gisteren gehouden vergadering
van de Eerste Kamer is het wetsontwerp
betreffende de nieuwe departementale in
deeling z.h.s. aangenomen.
De Min. v. Binnen 1. Zaken en
Landbouw, jhr. Ruys de Beeren-
brouck, zeide, naar aanleiding van ge
maakte opmerkingen, dat met een afzon
derlijk departement van Landbouw de
landbouwbelangen niet gediend zouden
zijn. Ook aan een specialen directeur-gene
raal voor den landbouw heeft spr. op dit
oogenblik geen behoefte. Zoowel spr. als
minister Kan volstonden met een waarne
mend directeur-generaal, nl. dr. Swaving,
die uitnemende diensten aan de regeering
STEUN AAN DE
MELKVEEHOUDERIJ.
MENGGEBOD VOOR MARGARINE.
GECONTROLEERDE VERKOOP VAN
ZUIVELPRODUCTEN EN
SPIJSVETTEN.
Een wetsontwerp is ingediend, houden
de tijdelijke maatregelen tot hulpverlee
ning aan de melkveehouderij
In de toelichting zet de regeering uit
een den hoogst ernstigen toestand, waar
in het veehoudersbedrijf verkeert ten ge
volge van een tot heden ongekende waar
dedaling van de opbrengst der melkpro
ductie, waa rdoor het bedrijf aan algeheel e
verarming is prijs gegeven.
De regeering heeft hierin aanleiding
gevonden, maatregelen te beramen en ad
vies ingewonnen van de Landbouw-Crisis-
Commissie. De strekking van dit advies
heeft zij aanvaard.
Het plan waarvan de regeering is uit
gegaan, is als volgt door het „Vad." over
zichtelijk weergegeven:
Voor zuivelproducten.
Gecontroleerde verkoop met mogelijk
heid van prijsbeinvloeding voor wat de
binnenlandsche markt betreft; fondsvor
ming door middel van de baten van de
zen verkoop.
Voor margarine.
Opneming in de margarine van een niet
onbelangrijk percentage boter, welke te
mengen boter tegen iets lageren prijs dan
de boter in het algemeen, centraal wordt
geleverd.
Voor andere spijsvetten.
Gecontroleerde verkoop met mogelijk
heid van prijsbeinvloeding.
De regeering zet voorts uiteen de nood
zakelijkheid, eenige nevenmaatregelen te
treffen ten aanzien van punten waarmede
het eigenlijke onderwerp in nauwe relatie
staat. Bij de uitwerking van deze neven
regelingen z al getracht worden zooveel
mogelijk dezelfde verhoudingen als in nor
malen tijd, maar dan op een hooger prijs
niveau dan op het oogenblik, tusschen de
genoemde producten te bewaren.
Bij het door de regeering gekozen stel
sel wordt de margarine als zoodanig niet
in prijs verhoogd.
In het mengproduct zal het element
margarine denzelfden prijs behouden.
Wat geschiedt, is slechts menging den
margarine met boter. Daardoor wordt een
waar verkregen, waarvan allen de boter
mededraagt tot do voring van het fonds,
dat voor steun van het veehoudersbedrijf
zal aangewend worden. In verband ech
ter met het feit, dat de aldus met marga
rine gemengde boter geconsumeerd zal
worden door minder draagkrachtigen, zal
deze te mengen boter tegen lager prijs
beschikbaar zijn, dan de boter, welke
door meer draagkrachtigen als zoodanig
genoten wordt. Deze menging brengt de
consumptie van boter niet in gevaar en
werkt in de richting van nationaal ge
bruik van een nationaal produot.
Den uitvoer van deze hoeveelheid dan
ook werkelijk mogelijk te maken is een der
doeleinden der voorgedragen regeling.
Uit het te vormen crisis-zuivelfonds zal
op alle melk welke onder controle verwerkt
is, een zoodanige toeslag worden verstrekt
dat de netto opbrengst der melk van een
zeker vetgehalte per kg. een bepaalden
richtprijs bereikt. Er moet gelegenheid zijn
den richtprijs te toetsen aan de gegevens
omtrent alle factoren welke de productie
kosten uitmaken.
Als inkomsten waaruit het Crisis-Zuivel-
fonds zijn baten zal trekken, denkt de re
geling zich de opbrengst van merken,
welke tegen een prijs, variabel voor ver
schillende tijdvakken, beschikbaar zullen
worden gesteld. Er zal met kracht moeten
worden gewaakt tegen het gevaar dat de
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Het voortgezet debat inzake de ontwa
pening. (2de blad).
Groote aardverschuiving bij Kochem aan
de Moezel. (Buibenl. Berichten, 2de blad.)
BINNENLAND.
Verbod van in- en doorvoer van groen
ten en bloembollen in Frankrijk. (2de
blad).
Wetsontwerp tot steun aan de melkvee
houderij. (lste blad).
De electrische fiets. (1ste blad).
heeft bewezen. Thans is degene, die 23
I jaren diens plaatsvervanger is geweest,
j bereid gevonden diens functie te bezetten.
De V oorzitter deelt mede, dat het
wetsontwerp inzake voorbehoud van toe
treding tot het ontwerp-verdrag betreffen
de aanduiding van het gewicht op groote
stukken vervoerd per schip, van de agenda
moest worden afgevoerd, daar de betrok
ken minister niet aanwezig is.
prijs opzet zou worden verhaald op den le
verancier van de melk.
In het stelsel is opgenomen
de mogelijkheid een gebod tot verwerking
van melk in brood vast te stellen.
De uitvoering van dit stelsel zal in han
den worden gelegd van een rechtspersoon
lijkheid bezittend lichaam, genaamd Cri-
sis-Zuivel-Centrale in het bestuur waarvan
vertegenwoordigers van alle bij dit com
plex van steunmaatregelen betrokken be
langhebbenden zitting hebben.
De Centrale zal de merken alleen ver
strekken aan door haar alleen erkende
producenten en importeurs van zuivelpro
ducten en spijsvetten en aan evenzoo er
kende margarineproducenten tegen beta
ling van een door den Minister vastgesteld
bedrag.
De Centrale stort de opbrengst der mer
ken in een dusgenoemd: Crisis-Zuivel-
Fonds waarvan de baten op de aangege
ven wijze zullen worden besteed.
In het ontwerp is voorzien het expirec-
ren der regeling, behoudens verlenging
bij de wet, na een werking van ten hoogste
drie jaar.
KONINKLIJKE BESLUITEN.
Burgemeester.
Bij Kon. besluit is benoemd tot burge
meester van Medemblik P. C. J. Peters.
Do heer P. O. J. Peters, benoemd tot bur
gemeester van Medemblik, werd 21 Maart
1891 te Weert geboren.
De heer Peters, die aanvankelijk onder
wijzer in Bemmel en daarna in Amsterdam
was, kwam in 1917 in de gemeente-admini
stratie, eerst te Halfweg vervolgens te Am
sterdam. In 1923 werd hij benoemd tot
secretaris van de gemeente Laren (N.-H.)
en administratieur (hoofd) van het gemeen
telijk gasbedrijf aldaar. Voorts is hij secre
taris van de afdeeling Noord-Holland van
de Vereeniging van Ned Gemeenten en lid
van de vaste commissie voor uitbreidings
plannen in de provincie Noord-Holland. Hij
is Roomsch-Katholiek.
LOONSVERLAGING BIJ DE N.Z.H.T.
Voorloopig opgeschort.
De conferentie door de directie van de
N.ZH. tram met vertegenwoordigers van
de personeelsorganisaties te Haarlem ge
houden, heeft tot resultaat gehad, dat de
op 1 Mei in te gane loonsverlaging voor
loopig is opgeschort.
Er zal op 10 Mei een nieuwe bespreking
worden gehouden.
De bekende industrieel A. S.. v. d. Bergh
overleden.
De lieer A. S. v. d. Bergh reed met zijn
auto ir. de Ruycbroklaan te 's-Gravenhagc,
toen de wagen plotseling stopte. Mén
vond teen den heer v. d. Bergh dood achter
het stuur zitten gebleken is, dat hij aan
'n hartverlamming wos overleden. Door den
Geneeskundigen Dienst werd het stofte-
lijk overschot naar de wonig aan de To
bias Asscrlaan overgebracht.
De overledene bereikte den leeftijd vaal
76 jaar.
De heer Van der Bergh werd 24 Octo
ber 1855 te Geffen bij Oss geboren. Hij
kwam reeds op zeer jeugdigen leeftijd in
de zaak van zijn vader, den heer S. v. <L
Bergh, die toen een exporthandol dreef in
natuurboter en later de grondvester is ge
worden van het margarine-concern.
