23ste Jaargang ZATERDAG 9 APRIL 1932 No. 7172 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BINNENLAND URC ST. CLEMENS-RETRAITENHUIS DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bi] onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal Franco per poEfc f2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné;s ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. [V Loonarbeid van de gehuwde vrouw. In een algemeene vergadering van den National en Vrouwenraad van Nederland, zijn praeadviezen uitgebracht door mej. Anna Polak, mej. E. C. van Dorp en dr. L. G. Kortenhorst over „Het voor en te gen van arbeidsvrijheid voor de gehuwde In tegenstelling met de beide lij.ke praeadviseurs is de heer Kortenhorst een tegenstander van het verrichten van loonarbeid door den gehuwde vrouw. Al wordt in het praeadvies gesproken over fabrieksarbeid, 't is o.i. duidelijk, dat alle loonarbeid is bedoeld. De praeadviseur bepleit de systematische vrijmaking van de gehuwde vrouw uit den fabrieksstand niet op bijkomstige gronden, alhoewel hij allerminst blind is voor de heilzame gevolgen, welke afschaffing van dien arbeid op velerlei gebied hebben zal. Al geeft dr. Kortenhorst gaarne toe, dat in vele, misschien zelfs in de meeste ge vallen de gehuwde vrouw niet door een man zal worden vervangen, er zullen toch nog voldoende voorbeelden overblijven, waarbij dit zeer gewenschte nevengevolg wel intreedt. Hoe meer mannen in staat worden gesteld een gezinsloon te verdie nen, des te grooter zal ook de kans zijn, dat een gezin wordt gesticht. De arbeid van de gehuwde vrouw druisoht in tegen een goede gezinspolitiek en dus ook tegen het belang der gemeenschap. Het bezwaar van den praeadviseur tegen dit soort arbeid blijft onverkort aanwezig, ook wanneer door verder mechanisme van het huishou den door toepassing van electriciteit en door moderne woninginrichting de gehuw de vrouw meer armslag zou kunnen krij gen. De vrijgekomen tijd kan en moet door de huisvrouw besteed worden tot vervol making van ziohzelf en tob heil van haar gezin. De praeadviseur meent vérder, dat een van rijkswege verplichte kindertoeslag het zijne er toe zal moeten bijdragen, om elk motief voor de moeder om geld te verdie nen, te vermijden. Verder wordt er in dit praeadvies op gewezen, dat evengoed als uit den „ziekenpot" van 75 jaar geleden de vakbeweging en weer later de wettelijke ziekteverzekering is gegroeid, zoo ook uit de hier en daar reeds in de textielindus trie en de schoenindustrie, de sigarenin- dustrie en de steenindustrie bestaande kindertoeslagfondsen de wettelijke gezins- behoefteverzekering moet groeien. Dr. Kortenhorst ?ou de overheid alleen willen inschakelen om een verband te leggen tusschen deze nieuwe taak der so ciale verzekering en de noodzakelijkheid het jónge arbeidersgeslaoht voor den huw baren leeftijd te verplichten door spaar zaamheid de financieele basis te leggen voor zijn verder huwelijksleven. Het wil den praeadviseur voorkomen, dat, bij toe passing van dit stelsel van sociale verzeke ring tegen de financieele gevolgen van ge zinsvorming, de openlijke aanleiding, om door getrouwde vrouwen arbeid te doen verrichten, is komen te vervallen. In har monie daarmee zouden ook de fiscale wet ten en de schoolgeldregelingen meer dan fchans geschiedt rekening dienen te hou den met de belangen der gezinnen. Wel licht zou een vrijgezellenbelasting daarbij op haar plaats zijn, aJdus de praeadviseur. Een wettel ij k verbod ziet de praeadviseur ten slotte als het laatste middel. Zou, zoo meent hij, een wettelijk verbod mogelijk worden, dan zou toch re kening moeten worden gehouden met de bestaande persoonlijke omstandigheden. En wij zijn dit volkomen met hem eens. Hoe ongewenscht ook is, in het algemeen gesproken, de loonarbeid van de gehuwde vrouw, een wettelijk verbod, waarbij geen uitzonderingen werden toegelaten en dat dus daarom practisch zeer bezwaarlijk zou kunnen tot stand komen zulk een wettelijk verbod zou ook ons inziens in de feitelijke omstandigheden niet gewensoht zijn. R. K. KAMER-CENTRALE LEIDEN. De algemeene vergadering (tevens jaar vergadering) wordt gehouden op Zater dag 23 April 1932, des nam. 1.39 nar in Cafe-Restaurant „Zomerzorg" te Leiden. Do agenda vermeldt: Mededeelingen en ingekomen stukken; Bepaling van de plaats der volgende algemeene vergade ring; Jaarverslag van den Secretaris; Jaarverslag van den Pennnigmeester; Verslag van de Commissie van verificatie over het boekjaar 1931; Benoeming van een Commissie van verificatie voor het boekjaar 1932; Vaststelling der jaarlijk- sche contributie; Verslag van den op 27 en 28 November 1931 gehouden Partij raad; Bespreking van het voorstel tot wijziging van het Kiesreglement 1927. Op het Kiesreglement zijn de volgende amendementen ingediend: Op artikel 8. Gouda: In al. 1 te lezen in plaats van: tweede helft der maand October, „twee de helft der maand September". In al. 4 te lezen in plaats van: eerste •helft der maand November, „tweede helft der maand October". In verband hiermede zou de datum, ge noemd in art. 6, evenredig moeten worden vervroegd. Toelichting: Blijkens art. 7 is de ver- kiezingsraad samengesteld uit personen, verspreid wonend over ons land. Het ad- viseerend 'gedeelte wordt b.ovendien groo- tendeels gevormd door actief werkzame leden der sociale oroganisaties. Het lijkt ons daarom practisch ondoenlijk dat een aldus samengesteld college in een ma-and tijd driemaal vergadert. Tevens zal het voor een arbeider door deze wijziging makkelijker worden gemaakt, ook een lid- maatschan van den verkiezingsraad te aanvaarden. Gouda: Al. 5 worde gelezen:/ Hij omschrijft duidelijk en concreet vooropstellende enz. de eischen waar aan ten hoogste tien candid aten zullen moeten voldoen. Bij de bepaling van dit aantal „omschreven zetels" mag voor elke lijst van kieskringen of samengevoegde kieskringen niet minder dan de he1 ft der voor die lijst te verwachten zetels als „niet omschreven zetels" overblijven. Toelichting: Waar de practijk heeft aangetoond, dat het stelsel der nu ge noemde „omschreven zetels" neerkomt op een onttrekken daarvan aan de zeggings macht van den georganiseerden kiezer en het reeds van te voren aanwijzen van be paalde personen als kamerlid, nu door een klein college, (politieke deel van den verkiezingsraad) over welks samen stelling de kiezer bijna niets heeft te zeggen, is dit stelsel voor ons slechts aanvaardbaar bij een beperkt aantal „om schreven zetels". Hoogmade-Woubrugge: Lid 5, laatste volzin, worde aldus gelezen: Dit aantal „omschreven zetels" mag voor elke lijst van kieskringen of samen gevoegde kieskringen niet meer dan 1/3 van het aantal zetels bedragen. (Geen toelichting). Wassenaar: le. In artikel 8 sub 5 in den vijfden regel het woord ,mag" te ver vangen door „zal". 2e. Achter het laatste woord van deze alinea „overblijven", de punt te vervan gen door een komma en dan aan deze alinea het volgende toe te voegen: „ten zij het bestuur van een kieskring of de besturen van samengevoegde kieskringen hiervan vermindering vraagt, resp. vra gen". 3e. Verder aan artikel 8 sub 5 een nieuwe alinea toe te voegen als volgt: Indien door een kieskring of door sa mengevoegde kieskringen vermindering wordt gevraagd en deze vermindering door den Verkeizingsraad wordt toege staan, zal de Verkiezingsraad den kies kring of de samengevoegde kieskringen aan welke(n) het hoogste aantal „om schreven zetels" moet worden toegewezen, in de gelegenheid stellen, dit aantal „om schreven zetels" met één of meer te ver minderen, mits onder die „omschreven zetels" er én of meer voorkomen met een omschrijving, gelijk aan die, welke is of zijn toegewezen aan den kieskring of de samengevoegde kieskringen, welke ver mindering van het aantal „niet omschre ven zetels" heeft of hebben aangevraagd". Toelichting: Het kan gebeuren, dat een kieskring of een groep van samengevoeg de kieskringen, om welke reden ook, vrij willig een aantal „omschreven zetels" tot zich wenscht te trekken.. In dit geval moet die kieskring of die groep van kieskringen daartoe in de ge legenheid kunnen worden gesteld en moet hieraan tevens de mogelijkheid kunnen worden verbonden, dat een andere kies kring of groep van kieskringen met een gelijk aantal „omschreven zetels" wordt ontlast. Deze mogelijkheid is bij de bestaande redactie uitgesloten, doch wordt bij de voorgestelde amendeering geboren. DONKERSTEEG Boenen LEIDEN Op artikel 10. Hillegom: Bladz. 5, 5e regel. „En hoeveel niet omschreven zetels er zijn". (Geen toelichting). Op artikel 11. Hillegom: In een Kieskring waar ver wacht wordt dat er slechts één zetel is, mag dit geen kwaliteitszetel zijrf: (Geen toelichting). Op artikel 22. Gouda: Lid 3 worde gelezen: „De geldigheid eener stem wordt voor elk vak waarin gestemd wordt, afzonder lijk beoordeeld. Elk vak, waarin meer of minder witte stippen zijn zwart (of rood) gemaakt, dan in de eerste twee leden van dit artikel is omschreven, is van on waarde". Toelichting: Elk vak is te beschouwen als een afzonderlijk stembiljet. In de eer ste opzet van dit kiesreglement, waarvan we nu een wijziging behandelen, was dan ook het plan der toenmalige commissie om aparte, verschillend gekleurde stem biljetten te verstrekken voor elk soort zetel. Het lijkt ons zeer onbillük, om een goed ingevuld stembiljet ongeldig te ver klaren, omdat een ander niet goed werd ingevuld. Inleidingen door de heeren Heemskerk en Tobé, uit Leiden. De heer P. Heemskerk zal spreken over: „De taak der overheid ten opzichte van het gezin". De heer H. L. C. Tobé zal spreken over: „Het gezin en het arbeidende meisje". UIT HET GRAFISCH BEDRIJF. Overeenstemming van partijen in de Lithografie. De onderhandelingen tusschen den Ne- derl. Bond van Steendrukkerijen en de werknemersorganisaties in het lithogra- fischbedrijf over een nieuwe collectieve ar beidsovereenkomst hebben, naar wij ver nemen, tot overeenstemming geleid. De contractueele loonen worden met in gang van 2 Mei a.s. met 2 gulden per week verlaagd en met ingang van 1 Augustus nogmaals 1 gulden. Op het loon van hen, die meer dan het contractueele minimum verdienen kan eveneens dezelfde verlaging worden toe gepast, doch in geen geval een grootere verlaging. Alle andere verlangens der werkgevers zijn afgewezen, zooals: beperking van het aantal vancantiedagen en een gewensch te extra-verlaging van het loon der Offset- drukkers. Aan werkgeverszijde waren bij de on derhandelingen betrokkènde Nederl. Bond van Steendrukkerijen en aan werk nemerszijde; de Nederl. Litho-, Foto- en Cremigrafenbond. de Nederl. R. K. Grafi sche Bond en de Nederl. Christelijke Gra fische Bond. Partijen zullen nu het resultaat der on derhandelingen aan de leden voorleggen. WERKLOOSHEID. Ook onder onderwijzers. Voor twee vacatures als onderwijzer bij het openbaar lager onderwijs te Amers foort hebben zich 107 sollicitanten aange meld, onder wie 34 die sedert het behalen van hun acte nog geen betrekking konden vindon. TE N00BDWIJKEBH0UT 2629 April Meisjes boven 17 jaar f 6.50 30 April3 Mei Leden Voetbalbond 6.50 3—6 Mei Meisjes 1517 jaar 6.50 1417 Mei Mannen 6.50 2124 Mei Mannen H. Familie 6.50 24—27 Mei Politiebond 6.50 28—31 Mei Jonge Mannen 6.50 31 Mei—3 Juni Gehuwde Vrouwen 6.50 6—9 Juni Overheidspersoneel 6.50 1114 Juni Leiders Jeugdvereen. 6.50 2528 Juni Gehuwde Mannen 6.50 28 Juni—1 Juli Heeren Middenst. 10.— 5—8 Juli Geh. Damers Middenst. 10.— 12—15 Juli St. Jozefsgezellen e.a. Jonge Mannen 6.50 AANMELDING BIJ DE DIRECTIE TELEFOON 6048. 2883 TEKORT VAN 15 20 MILLIOEN BIJ DE SPOORWEGEN. SALARISVERLAGING. Met ingang van 1 Juli en 1 October a.s. Naar wij vernemen, heeft de directie der Nederlandsche Spoorwegen aan den Per- soneelraad medegedeeld, dat zij in ver band met het te verwachten tekort over 1932 van 1520 millioen gulden zich ver plicht ziet tot loonsverlaging over te gaan, welke, naar haar oordeel, bepaald moet worden op 10 pet. van alle bezoldi gingen, periodieke verhoogingen, premiën, toelagen en verdere vergoedingen, waar door over een geheel jaar een besparing van ongeveer 9 millioen gulden zal worden verkregen. De loonsverlaging zal 1 Juli a.s. in wer king treden. De directie is echter bereid haar in de eerste drie maanden slechts voor de helft toe te passen, zoodat zij eerst op 1 October a.s. uitvoerig in werking zal treden, In een spoedvergadering van den Perso- neelraad is Vrijdagmorgen deze kwestie behandeld. De Raad sprak er zijn groote verbazing over uit, dat in de conferentie van 29 Maart j.l. de directie zelfs met geen woord over deze verlaging heeft gespro ken, hoewel teen reeds bezuinigingsmaat regelen aan de orde zijn geweest. De Personeelraad besloot deze zaak niet in behandeling te nemen, doch haar voor te leggen aan de verschillende organisa ties. DE „NEBO". Belangwekkende tentoonstelling. De Nederlandsohe Bouwtentoonstelling 1932, Kortweg „Nebo" genoemd, die giste ren in de zalen en den tuin van het Kon. Zoölogisch Botanisch genootschap (Die- rentuiny in Den Haag is geopend, omvat een 110-tal inzendingen, waarvan er ver scheidene een geheel complex van stands in beslag nemen. Gistermiddag is de tentoonstelling of ficieel geopend. De voorzitter van het uitvoerend comi- t', dr. Vinkhuizen, heette de talrijke aan wezigen, waaronder waren directeuren van gemeentelijke diensten en bedrijven, de inspecteur van de Genie en de comman dant van de legerdivisie le afdeeling, har telijk welkom, memoreerde het plotseling overlijden der secretaris van het uitvoe rend comité, den heer Steenbeek, en zette de bedoeling van de tentoonstelling, bouw meester en industrie tot elkaar te bren gen, nader uiteen. De voorzitter deelde mee, dat 125 exposanten aan deze tentoon stelling deelnemen en dat tijdens de ten toonstelling voordrachten zullen gehouden worden o.a. door Fransch en Duitsche ar chitecten, waardoor de zaak een interna tionaal karakter krijgt. Hierna verkreeg de heer ir. P. Bakker Schut, directeur van den Dienst van Stadsontwikkeling en Volkshuisvesting, 't woord tot opening van de tentoonstel ling. Het verwijt dat is gehoord, dat deze tentoonstelling een winstgevend doel be toogd, duldt spr. niet. Integendeel ziet hij er een verdienste in, dat deze expositie zonder eenige overheidssteun is tot stand gekomen. Na het overlijden van de heer Steen- beek te hebben herdacht, wees spr. op de voorname plaats, welke het bouwbedrijf in de Nedrlandsche industrie inneemt ten gevolge van de bevolkingstoeneming. Niet alleen woningen waren daardoor noodig maar ook winkels, magazijnen, fabrieken, kerken en scholen. Er is een inzinking in het bouwbedrijf gekomen door de crisis, maar van een krachtige energie om tot herstel te geraken, getuigt deze tentoon stelling. In bouwkundig opzicht neemt ons land een bijzondere plaats in in Europa, merkt spr. op. Spr. gaat dan de verschillende groepen der Nederlandsche bevolking na, die di rect of indirect een bestaan vinden in het bouwvak en wier aantal steeds groeien de is. Het is een gelukkige gedachte geweest deze tentoonstelling in Den Haag te hou den, omdat, dank zij de belangrijke bevol kingstoeneming, het bouwbedrijf meer van grocte beteekenis is. Wil Den Haag zijn aantrekkelijkheid blijven behouden, dan moet het blijven do woonstad bij uitnemendheid en tegelijk de werkstad, die gezocht wordt. Deze tentoonstelling bevat niet alleen bouwmaterialen, maar ook architectuur en binnenhuis-architectuur, zoodat er zoowel voor vaklieden als ook voor het groote publiek heel wat belangwekkends te zien is. Spr., die de overzichtelijkheid van deze tentoonsteling ten zeerste prees, sprak de hoop uit dat zij een succes zou blijken te zijn en door anderen zou worden gevolgd. Dit nummer bestaat uit vijf bladen waaronder geïllustreerd Zondags- blad. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De Donau-conferentie mislukt. (3e blad). Ernstige onlusten in Chili. (3e blad). Nadere berichten van de bandjir op Java. (Ned. Oost-Indië 3e blad). BINNENLAND. Salarisverlaging bij de Spoorwegen. (1ste blad). HET SPEL VAN DE GRAAL OP PINKSTEREN Bladz. 5 BURGEMEESTER VAN KATWIJK. Bij Kon. Besluit is met ingang van 18 April benoemd tot burgemeester dor Ge meente Katwijk Mr. W. J. Woldringih van der Hoop, met toekenning van gelijktijdig eervol ontslag als burgemeester der ge meente West-Kapelle. De nieuwe burgemeester, die 41 jaar oud is en de Ohristelijk Historische rich ting is toegedaan, is sinds 8 jaar burge meester van West-Kapelle in Zeeland. Hij werd geboren in Groningen, van waar hij na het voleinden zijnor middel bare studie naar Leiden vertrok, om aan de Universiteit de colleges in de rechts geleerdheid te gaan volgen. Gedurende dien tijd woonde Mr. Wol- dringh van der Hoop in Noordwijk, waar hij ook, toen hij na het behalen van zijn titel werkzaam werd gesteld aan de ge meente-secretarie te Voorschoten, bleef wonen. In Voorschoten volgde zijn benoeming tot burgemeester te West-Kapelle. waar hij, zooals gezegd, 8 jaren het burgemees tersambt vervulde, om dit nu met Kat wijk te verwisselen. Mr. Woldringh van der Hoop is gehuwd en heeft twee kinderen. Het bovenstaande is reeds geplaatst in een gedeelte onzer vorige oplage. Hier volgen nog eenige bizonderheden over de persoon van den nieuwen burge meester. Mr. Wicher Jacob Wolderingh van der Hoop, burgemeester van Westkapelle, be noemd tot burgemeester van Katwijk als opvolger van mr. J J. Schokking, werd 19 April 1891 te Groningen geboren. Hij be zocht het gymnasium te Zutphen en werd in 1911 aan de Leidsche universiteit als student in de rechten ingeschreven. Hij promoveerde aldaar in 1919 op stellingen tot doctor in de rechtswetenschap. Na zijn promotie maakte hij een reis om de wereld. Bij zijn terugkeer iu 1921 werd hij werkzaam gesteld aan de gemeente secretarie to Voorschoten. Van 1916 tot 1923 woonde hij te Noord- wijk. In laatstgenoemd jaar werd hij lid van den Raad dezer gemeente, als hoeda nig hij de chr. hist, partij vertegenwoordig de. In November 1923 werd hij benoemd tot burgemeester van Westkapelle Mr. Woldringh van der Hoop is een be kend beoefenaar van het golfspel. Aan de jaarlijksch te Noordwijk gehouden wedstrij den nam hij tot dusver geregeld deel. Zijn installatie te Katwijk zal plaats vinden 18 April.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 1