^e£cidieHe0oii^amt
li
53ste Jaargang
DONDERDAG 7 APRIL 1932
No. 7170
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
ZONDAGSBLAD
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEE. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
>it nummer bestaat uit drie bladen
V De Katholieke Pers.
I In een van zijn jongste toespraken heeft
Kardinaal Bourne zich als volgt uitgela-
jten over pers en radio in den modernen
pijd.
„De uitgevers overstroomen het land
et dag- en weekbladen, tijdschriften en
•oeken, de wonderbare Godsgave van de
iadio verspreidt de uitspraken van allerlei
ofeten over de geheele wereld. Wanneer
ij cnszelven afvragen, welke waarde dit
volksonderwijs heeft, dan moeten wij eer-
[lijk bekennen, dat het in vele gevallen niet
voldoet aan de meest elementaire eischen.
He schrijvers en de sprekers zijn zeer dik
wijls mensehen, die niet de geldigheid er-
'kennen van de zedenwet, zooals die door
den Schepper in de harten der menschen
is gegrift. Zij lachen om de openbaring,
de leer van Christus en bet getuigenis
van het Christendom. Maar wij, katholie
ken, zijn niet te verontschuldigen, wanneer
wij op een dwaalspoor gebracht worden
door ijdel gephilosofeer of door te luisteren
naar immoreele raadgevingen.
Gelukkig kunnen wij in Nederlarid roe
men op het bezit van een veelzijdige pers
en een uitmuntende katholieke radio."
Op de beteekenis van de katholieke pers
in ons land is nog dezer dagen gewezen
door den Bisschop van Haarlem, Z.H.Exc.
Mgr. Aengenent.
Toen de Bisschop had ingezegend de
pers voor het nieuwe dagblad voor Am
sterdam .,De Nieuwe Dag" zeide Mgr.:
Een Katholieke grootpers bezitten
we reeds en wel in die mate, dat an
dere landen ons die benijden. We be
zitten ook een behoorlijke en op vele
plaatsen uitstekende gewestelijke pers
die in stand moet worden gehouden
en tot bloei komen.
De Bisschop is er blijkbaar van over
tuigd, dat de katholieke pers in zijn veel-
z ij d i g e schakeer ing op ver
scheiden terrein een nuttige en noo-
dige taak heeft te verrichten.
Mogen zich ook in deze alle Katholieken
plaatsen aohter hun Bisschop en met
terdaad toonen, dat zij waardeeren
de katholieke pers, „ons door andere lan
den benijd"; de katholieke pers, die op
vele plaatsen „uitstekend" is.
Vooral in deze dagen mag nog wel 'na
worden herinnerd aan het woord van Paus
Pius X.
„Wat baat het kerken te bouwen, mis
siën te houden, scholen op te richten
alle goede werken, alle krachtsinspanning
der Katholieken zullen onvruchtbaar blij
ven, indien ze zich niet tevens van de ver
dedig! ngsmddelen en de wapenen der ka
tholieke pers weten te bedienen."
EERSTE KAMER
De V oorzitler deelt mede, dat de
Centrale Afdeeling heeft besloten, Donder
dag in de afdeelingen te doen onderzoe
ken de Indische Begrooting en de aanvul
lende Indische begrooting.
Aan de orde is de stemming over de
begrooting van Defensie. De begrooting
wordt aangenomen met 29 tegen 14 stem
men. Tegen sociaal- en vrijz. democraten.
Z. h. st. worden hierna aangenomen de
vestingbegrooting 1932 en de begrooting
om het Fonds ter verbetering van de Kust-
verbetering voor 1932.
Aan de orde is de begrooting der Ar
tillerie-inrichtingen 1932.
De min. v. D e f e n s ie beantwoordt een
vraag, in het eindverslag gedaan naar aan
leiding van de aanwezigheid van commu
nistische cellen in de fabriek aan de Hem-
burg. Spreker heeft reeds eenige maanden
geleden een diepgaand onderzoek doen in
stellen, dat nog niet is voltooid. Na afloop
van dit onderzoek zal de minister over
wegen welke maatregelen hij moet ne
men in verband met de bereikte resulta
ten van het onderzoek.
De begrooting wordt z.ks. aangenomen
en de vergadering gesloten.
DE NEDERLANDSCHE WEEK
TE AMSTERDAM.
Het bezoek aan de tentoonstelling van
Nederlandsche producten in het Cartlon
Hotel te Amsterdam, is groot. Als gevolg
daarvan zal deze tentoonstelling tot en
met Vrijdag geopend blijven. Woensdag
middag werden wederom voordrachten ge
houden.
Door den heer S. Rodrigues de Miranda,
wethouder van Publieke Werken te Am
sterdam, werd gesproken over: „De arbei
ders en de werkverruiming."
Spr. begint met in het licht te stellen,
dat de Nederlandsche arbeiders zoomin als
de Nedeilandsche producten voor de bui
tenland sche behoeven onder te doen. Ech
ter om de producten te kunnen koopen,
zijn inkomsten noodig. De groote massa
behoort dus verzekerd te zijn van een be
hoorlijk loon en wie dus wil bevorderen
den afzet van Nederlandsche producten
dient zich ook te beijveren voor handha
ving van het loonpeil. Een goede zorg voor
het werkloozenleger dat thans 300.000 be
draagt. kan dus leiden tot een voldoend
gebruik van Nederlandsch fabrikaat. Met
handhaving van de loonen kan bij de dis
tributie een zoodanige besparing worden
verkregen, dat het verbruik van bepaalde
artikelen aanmerkelijk zal toenemen.
Door het geven aan de arbeiders van
medezeggenschap in ihet productieproces
ziet spr. ook een middel, de belangstelling
te wekken voor het Nederlandsche pro
duct.
Ook meende spr. dat het vervangen van
de buitenlandsche arbeiders door Neder
landsche krachten ook werkverruiming zal
geven.
Ten slotte stond spr. eenige oogenblik-
ken stil bij de bouwnijverheid, die bijna
geheel stil ligt, omdat geen bouwcredie-
ten te verkrijgen zijn. Dit meent spr. houdt
verband met hoogere loonpolitiek, en moet
in volstrekte tegenstelling staa-n met het
doel van deze Nederlandsche Week.
Na afloop dezer rede merkte de voorzit
ter mr. Guépin op, dat tegen de gemaak
te afspraak van neutraliteit, de spreker
een recht streek schen aanval op een be
sluit van de Nederlandsche Regeering
gemaakt heeft. Spr. wil dit toeschrijven
aan het feit, dat de heer Oe Miranda plot
seling als invaller voor den heer Kupers
optrad en daardoor met deze afspraak niet
op de hoogte was.
Hierna was het woord aan mr. J. A. de
Wilde, lid der Tweede Kamer en voorzit
ter van de Rijkscommissie voor werkver
ruiming.
Spr. begint met te herinneren aan het
leerzame betoog van den heer Zaalberg,
waaruit de zorgwekkende toestand van
ons bedrijfsleven zoo duidelijk bleek.
Bij de bespreking van het onderwerp:
werkverruiming, moet, zeide spr., bedacht
worden, dat alereerst de natuurlijke werk
verruiming haar waarde behoudt. En die
bestaat in de uitbreiding der relaties, wel
ke elk goed fabrikant en koopman na
streeft door het leveren van goede waar
voor goedkoopen prijs. Met name in zulke
zware tijden als we nu doormaken, moet
de particuliere ijver op dit gebied ver
dubbeld worden. Perioden van druk en
strijd kunnen soms dienên om met sleur te
breken en krachtige reorganisatie ter
hand te nemen.
Maar de druk kan zoo zwaar worden,
dat men er aan ten onder gaat. Daarom
kan het Nederlandsche bedrijfsleven niet
aan zijn lot worden overgelaten.
Spr. wijst dan op enkele middelen, die
kunnen worden aangewend om de werk
verruiming te bevorderen zooals het ver
schaffen van productieven arbeid, in ver
band waarmede hij met name de Zuider
zeewerken noemt; financieele steun, maar
alleen dan, als daardoor het algemeen be
lang bevorderd kan worden. Ook kan in
zeer speciale gevallen het verrijzen van
nieuwe industrie gevorderd worden.
Maar het voornaamste middel is toch
bevordering van het gebruik van Neder
landsche producten.
Spr. wijst in dit verband op den onwil
en de onkunde, die ten aanzien van het
Nederlandsche product bij velen bestaat.
STEUN AAN DE VEEHOUDERIJ.
Wetsontwerp spoedig te wachten.
De Geldersch-Overijsselsche Maatschap
pij van Landbouw heeft als antwoord op
het petitionnement bericht van den Minis
ter ontvangen, dat een wetsontwerp tot
steunverleening ten behoeve van de vee
houderij spoedig het departement zal ver
baten, terwijl maatregelen ten behoeve van
de varkenshouderij een punt van onderzoek
uitmaken.
HILVERSUM'S GEMEENTE-
FINANCIEN.
De crisistijd werkt op den financieelen
toestand van de gemeente Hilversum ook
bijzonder ongunstig.
Op de loopende begrooting is de onder
steuning in geld en uitkeeringen aan geor
ganiseerde werkloozen geraamd op 280.000
voor het geheele jaar. Maar het eerste
kwartaal moest reeds worden uitgegeven
190.000. B. en W. begrooten thans hot
benoodigd bedrag voor het geheele jaar
op 780.000 of een half millioen meer.
B. en W. zijn van meening, dat de vol
gende maatregelen moeten worden getrof
fen.
Verhoóging van het aantal opcenten op
de gemeentefondsbelasting tot 70 (thans
40); het heffen van 50 opoenten op cje ver
mogensbelasting; het toepassen van een
korting van 3 pet. op de salarissen en loo
nen van het gemeentepersoneel; het aanne
men van het voorstel, rakende het aanvra
gen van rijkssubsidie voor de werkloozen
uitkeeringen.
DE SCHEURING IN DE S. D. A P.
De houding van het N. V. V.
Gisteren heeft te Amsterdam een druk
bezochte vergadering plaats gevonden van
de hoofdbesturen der bij het N.V.V. aan
gesloten organisaties, waarbij te 'ens uitge-
noodigd waren, vertegenwoordigers van de
elf federaties van bestuurdersbonden.
Op deze vergadering werd met 285.794
stemmen vóór, 16 871 stemmen tegen en
11.907 stemmen blanco de volgende motie
aangenomen:
„De vergadering van het N.V.V. met de
hoofdbesturen der aangesloten organisa
ties, gehouden op 6 April 1932, kennis ge
nomen hebbende van het verzoek der O.
S. P. om toelating tot den Algemeenen
Raad van N. V. V. en S. D. A. P. van oor
deel, dat de samenwerking tusschen N.V.
V. en S.D.A.P. welke in het verleden voor
de positie en den strijd der Nederlandsche
arbeidersklasse van zóó groote beteekenis
is geweest, ongewijzigd en onverzwakt
moet worden bestendigd, van meening,
dat in verband daarmede een wijziging in
de samenstelling van den Algemeenen
Raad en de gewestelijke plaatselijke raden
ongewenscht is, besluit het desbetreffende
verzoek van de O.S.P. af te wijzen en de
bestuurdersbonden en gewestelijke federa
ties van bestuurdersbonden op te dragen
in overeenstemming met deze uitspraak
te handelen."
Ook de tegen en blanco stemmende or
ganisaties waren niet vóór samenwerking
met de O.S.P.
STOPZETTING VLAMOVEN-STRAAT
KLINKER-FABRIEKEN.
In een gistermiddag te Utrecht gehou
den vergadering van vlamoven-straatklin
ker-fabrikanten is in beginsel besloten tot
een ingrijpende beperking der productie
van straatklinkers door stopzetting van fa
brieken, daartoe gedwongen door de steeds
grooter wordende invoeren van buitenland
sche wegdekmaterialen en het gebrek aan
gelden voor uitvoering en onderhoud van
wegen.
PRIJSVERLAGING IN NOORDZEE
BADPLAATSEN.
Ondervoorzitterschap van den heer L.
Roozen is in hotel Wittebrug een goed be
zochte vergadering gehouden van hotel-
en pensionhouders in de Nederlandsche
N oordzeebadplaatsen.
Wa-s men er vroeger reeds in geslaagd,
de minimumprijzen te verlagen, thans is,
gehoor gevende aan de stemmen uit het
publiek, overeenstemming bereikt over de
vraag of ook de maximumprijzen op een la
ger niveau konden worden vastgesteld, het
geen thans is geschied in overeenstemming
met de verminderde financieele draag
kracht van het publiek.
Het wilde de ter vergadering aanwezigen
voorkomen, dat men nu op den goeden
weg is omdat het Nederlandsche publiek
op verheugende wijze blijk geeft van zijn
voornemen, zijn vacantie in eigen land cn
aan zee te willen doorbrengen.
Naar het buitenland vertrokken.
Tegen den bekenden communistischen
propagandist en geneesheer dr. K. te Am
sterdam is eenigen tijd geleden een klacht
ingediend wegens overtreding van artikel
251bis, wetboek van strafrecht. Naar aan
leiding van deze klacht en het gevolgde
onderzoek, schijnt de grond hier onder
zijn voeten .te warm te zijn geworden, en
hij heeft de wijk naar het buitenland geno
men. Hij zou nog kans gezien hebben zijn
geneeskundige practijk te verkoopen.
MOLENAARS BIJ H. M. DE KONINGIN
Om wijziging van de Tarwewet
verzocht.
Een deputatie uit het bestuur van den
Nederlandschen Molenaarsbond is gister
middag ten pa lei ze Noordeinde te 's-Gra-
venhage door H. M. de Koningin ontvan
gen. De deputatie kwam de tusschenkomst
van H. M. inroepen om te voorzien in den
nood der molenaars als gevolg van de uit
voering van de Tarwewet.
De deputatie bestond uit de heeren C.
Pezelman Jzn., Wieringerwaard en J. W.
E. Schrijver, Nijbroek bij Deventer, secre
taris. Naar deze heeren verklaarden, had
den zij de tusschenkomst van H. M. de
Koningin ingeroepen om te trachten een
wijziging van de Tarwewet te verkrijgen.
Als gevolg van de voorgeschreven maat
regelen zijn vele molenaars in groote moei
lijkheden geraakt en hulp is dringend
noodig.
Naar hun opvatting zou het wensche-
lijk zijn de Tarwewet te maken tot een ac-
cijnswet, waarbij de meelfabricage belast
wordt. TJït de opbrengst van dezen ac
cijns zouden dan de boeren geholpen
kunnen worden.
Hare Majesteit had overweging van de
argumenten van den Molenaarsbond toe-
INV OER LEESTKLAAR SCHOENWERK
Tijdelijke beperking van 1 April
1 October 1932.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat in ver
band met de gebleken noodzakelijkheid,
wordt overgegaan tot tijdelijke beperking
van den invoer van leestklaar schoenwerk.
Artikel 1 van het besluit luidt
„Gedurende het tijdvak van 1 April 1932
tot 1 October 1932 is de invoer uit ieder
land verboden van leestklaar schoenwerk,
voor zoover deze meer bedraagt dan 100 ten
honderd van de gemiddelde hoeveelheid
welke van dat-schoenwerk gedurende het
overeenkomstig tijdvak der jaren 1930 en
1931 is ingevoerd".
Volgens artikel 2 zal met ingang van den
dag, waarop d^t besluit in werking treedt,
de invoer der in het vorig artikel genoemde
goederen s'echts zijn toegestaan, indien
daarbij wordt overgelegd een daartoe door
of vanwege den Minister van Arbeid, Han
del en Nijverheid af te geven vergunning.
liet in het eerste lid bepaalde geldt niet
bij invoer van de in dit besluit genoemde
goederen, waarvan ten genoegen van den
Minister wordt aangetoond, dat zij vóór
een nader door den Minister te bepalen da
tum ten rechtstreekschen invoer naar Ne
derland zijn verzonden.
Vergunningen, bedoeld in het eerste lid,
worden slechts verstrekt aan hen, wiens
ha'nde'szaak in het Handelsregister is inge
schreven en die blijkens deze inschrijving
mede het, bedrijf van importeur van de in
dit besluit genoemde goederen uitoefent en
tot een hoeveelheid, in totaal gelijkstaande
aan ten minste 95 en ten hoogste 100 ten
honderd van het middelde der door hem
gedurende het in het vorig artikel genoem
de tijdvak der jaren 1930 en 1931 ingevoer
de hoeveelheid.
De hoeveelheid van de in dit besluit ge
noemde goederen, ingevoerd door den in
hpt vorig lid bedoelden importeur van 1
April af tot op den datum van het in wer-
1 ig treden van'dit besluit genoemde goe
deren, in het tweede lid bedoeld, strekt in
mindering van de totale hoeveelheid, vast
gesteld ingevolge het vorig lid.
Hij, die de in dit besluit genoemde goe
deren wenscht in te voeren, dient daartoe
een door hemzelf of door zijn gemachtigde
onderteekende schriftelijke aanvrage om
vergunning in bij den Minister, houdende
opgave van de totale hoeveelheid, op welke
hij overeenkomstig het bepaalde in het vo
rig artikel aanspraak kan maken, de soort
i het land van herkomst der in te voeren
goederen, de hoeveelheid der gedurende
het in het vorig artikel genoemde tijdvak
der jaren 1930 en 1931 door hem ingevoerde
goederen, zoomede van de hoeveelheid der
ingevolge het tweede lid van het vorig ar
tikel ingevoerde goederen.
Dit besluit treedt in werking met ingang
van den dag na dien der dagteekening van
de Nederlandsche Staatscourant, waarin
het is geplaatst.
Verdere bijzondrheden vermeldt Stcrt. no.
66 van 6 April.
WOEKERBESTRIJDING.
Oprichting van een nieuwe vereeniging.
Nu de Geldschietwet in het Staatsblad
is verschenen heeft zich een voorloopige
commissie gevormd, bestaande uit de hee
ren: Mr. Dr. G. v. d. Bergh, lid van dp
Tweede Kamer der Staten-Generaal, P.
A. van Aggelen, directeur der Geni. Bank
van Leening te Leiden, Prof. Mr. D. van
Blom, oud-voorzitter van de Leidsche woe-
kercommissie, Prof. Dr. J. H. Boeke, oud
adviseur van het Volkscredietwezen in
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Donau-conferentie te Londen. (2e
blad).
Nog geen accoord te Sjanghai. (2e
blad).
BINNENLAND.
Beperking invoer leestklaar schoenwerk
(lsle blad).
De toestand in de mijn-industrie. (1ste
blad).
Dreigende stopzetting vlamover-straat-
klinker fabrieken, (lsto blad.)
Boerderijen afgebrand te Pijnacker en
Hindeloopen. (Gem. Bcr. 3do blad).
Brutale roof in een juwelierswinkel te
Den Haag. (Gem. Ber. 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De samenstelling der ploegen voor den
wedstrijd Nederland—België. (3de blad).
Het Ned. proefelftal verliest van Coven
try City. (3de blad).
ALKEMADE IN VROEGER
JAREN Bladz. 8
Weekabonné's, die geabonneerd zijn op
het Zondagsblad, worden er aan herin
nerd, dat dit vanaf heden ad 50 cent
betaald moet worden.
DE ADMINISTRATIE.
Ned.-Indiè, Mr. P. A. Pijnacker Hordijk,
voorzitter van de Leidsche Maatschappij
van Weldadigheid, Prof. Mr. C'. W. de
Vries, secretaris van de Algemeene Ar-
menconimissie, 's-Gravenhagc, P. J. 'For-
lanier, oud-directeur v. d. Gein. Dienst v.
Maatsch. Hulpbetoon, Rotterdam. Mr. J.
Everts, secretaris van den Armenraad to
Amsterdam, G. v. Roekei, secretaris van
den Armenraad te Arnhem, Dr. J. H.
Adriani, secretaris van de Armenraad to
Utrecht, Mr. G. C. J. D. Kropman, wet
houder van Amsterdam, Mr. A. Jonker,
directeur der vereeniging van Nederland
sche Gemeenten, N. Arkoma, adj-direc-
teur van de ver. v. Nederl. Gemeenten, .T.
W. Jurrorna, dir. v. h. bureau voor Maatsch.
Steun te Amsterdam, J. P. v. d. Tak, di
recteur van de Stadsbank van Leening
te Amsterdam, M. Bueno de Mesquita, J.
lïromct, leden van de commissie voor
Maatschappelijk Werk der Intern. Order
nf Odd Fellows, J. D. D. Pruissen, lid v. h.
Hoofdbestuur v. d. Mij. tot Nut van heb
Algemeen en Hovens Grove, Algemeen
Secretaris v. d. Mij. tot Nut van Algemeen,
ten einde verdere stappen te ondernemen
om het kwaad van den woeker te bestrij
den.
Bedoeling is thans een vereeniging op lo
richten die het geheele terrein van do
woekerbestrijding zal bestrijken. Het dool
van de vereeniging is vooreerst om tot een
organisatie van het niet-commcrcieelo
volkscredietwezen te geraken, waarbij
voornamelijk gedacht wordt aan het be
vorderen van de oprichting van stichtingen
of andere rechtspersonen op niet-commer-
cieele basis, welke tot doel hebben in do
volksbehoefte aan crediet te voorzien,
zooveel mogelijk in samenwerking met ge
meentebesturen, armenraden en andere so
ciale instellingen.
Daarnaast stelt zij zich ten doel oin tot
een zoo goed mogelijke uitvoering van de
bestaande wet te geraken.
Ten slotte wil zij trachten te bevorde
ren het tot stand komen van wettelijke re
gelingen tot bestrijding van de woeker ook
waar deze zich buiten het geldschietersbe-
drijf voordoet, en in het algemeen waar
schuwend en inlichtend optreden.
Het lidmaatschap van de vereeniging
staat open zoowel voor personen als voor
vereenigingen.
Do oprichtingsvergadering zal plaats
vinden 30 April a.s. 's middags half drie,
op een nader vast te stellen plaats. Per
sonen of vereenigingen, die met het doel
van de vereeniging sympathiseeren, wordt
verzocht een naamkaartje of andere adhae-
siebetuigingen te zenden aan den voorloo-
pig secretaris, Mr. Th. J. Eskens, van
Eeghenstraat 12, Amsterdam, waarop hun
een uitnoodiging tot het bijwonen van de
oprichtingsvergadering zal worden toege
zonden.
