23ste Jaargang
DINSDAG 22 MAART 1932
No. 7157
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
S)e£clcbelre0oii^cmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij ?ooriiitbetalmg
Voor Leiden 19 cent per week f 2L50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, haar «a
verhaar, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
De groote concerns.
In de socialistische pers kan meermalen
worden geconstateerd reclame en sympa
thie voor groote concerns, waarin de pro
ductie steeds meer wordt samengetrokken.
Dit doet de „Volkskrant" vragen:
Moet de sympathie van socialistische
journalisten voor de reusachtige con
cerns hieruit verklaard worden, dat de
sociaal-democraten, wanneer hun uur
gekomen zal zijn, hot gemakkelijker-
oordeelen, voor de socialisatie alles
klaar gemaakt te vinden in ettelijke
groote bedrijven, dan hun zorgen te
moeten uitstrekken over tallooze on
dernemingen van klein formaat
Wij beschouwen die reusachtige con
cerns als een maatschappelijk kwaad, waar
in het vele slechte, wat intellectueel-be
gaafde zakenmensohen uit het kapitalis
tisch stelsel hebben weten te trekken, als
ligt opgehoopt!
De leiders van die concerns beoefenen
bet zaken-doen maar al te vaak als een
soort sport.
Er wordt niet aan gedacht, om te wer
ken met het doel en de bedoeling, de
maatschappij en de mede-menschen nuttig
te zijn; zaken-doen heeft immers niets
te maken met alles wat op charitatieve
overwegingen lijdt!
De „Volkskrant" schrijft terecht in het
zelfde artikel:
Lowenstein, van de kunstzijde,
Kreuger, van de lucifers, Eastman, van
de films, hebben met millioenen ge-
tooverd en gegoocheld, millioenen die
aan de volkswelvaart waren ontno
men, en toen de debacle kwam, heb
ben zij hun schuld met een lafheid
betaald.
In den regel bepalen deze bras-
eeurs d'affaires zich niet tot den
eenen tak van industrie waarmee zij
begonnen, maar haken zij er allerlei
ondernemingen en bedrijven aan vast,
die tot hun aanvankelijk arbeidsveld
in geen enkele betrekking staan: zij
worden door den machtswellust be
vangen of beschouwen het acoaparee-
reeren en drijven van steeds meer
zaken als een sport.
Het kan zijn, dat we zoodoende aan
goedkoope lucifers, kunstzijde, radio-
artikelen enz. worden geholpen ook
is mogelijk dat ze wanneer het con
cern tot een monopolie is uitgegroeid
duur wordt verkocht maar komt er
een krach, dan stort het kunstmatig
opgezette gebouw ineen en verplet
tert aandeelhouders en arbeiders.
Inderdaad zijn dje reusachtige concerns
èn alle ondernemingen, die daartoe leiden
en er op gaan gelijken, een groot maat
schappelijk gevaar; wij mogen zeggen: een
vorm van kapitalisme, waartegen wij
krachtens onze beginselen van recht en
van liefde afkeerig en vijandig staan!
Wij hebben een tekort aan werkelijk
voorbeeldige Christenen. De andersdenken
den worden te weinig getroffen door het
zedelijk gehalte, de levenswijze en gezind
heid van hen, die gewoonlijk als „goede
christenen" worden aangeduid. Zij zien er
niet meer met bewondering naar op, zooals
de heidenen naar 't voorbeeldig leven van
de eerste christenen.
Deze hadden de belichaming van het
christelijk ideaal gedurig voor oogen.
Broeders, wij willen elkander geen ver
wijten doen, maar godsdienstig genoeg voor
deze ontwrichte wereld zijn we niet.
Kunnen we tot de socialisten zeggen:
„Jullie dogma is het materialisme, al is
jullie wil dan ook dikwijls geest", wanneer
zij óns tegenwerpen: „Is het niet veel erger
wanneer het dogma geest en leven is, maar
de wil materialistisch?"
DR. CHRYS. SCHÜLTE O.O. in
Priesterleben und Priesterwir-
ken. Stuttgart 1929.
DE KONINGIN TE LEEUWARDEN.
Mien meldt ons uit Leeuwarden: Gister
namiddag te vijf uur ia H. M. de Konin
gin, komende van Stavoren, hier ter stede
gearriveerd. Daar de reis streng incognito
was, waren slechts weinigen getuigen van
haar komst.
De reis der Koningin zal zeer zeker in
verband staan met den grooten nood in de
Zuivelindustrie.
Naar wij vernemen zou Hare Majesteit
heden confereeren met enkele vooraan
staande personen op landbouwgebied, o.a.
met den voorzitter van de Friesche Maat
schappij van Landbouw, Ir. Ooeterbaan.
Hare Majesteit logeerde ten huize van
den Commissaris der Provincie Friesland,
Baron van Harinxma Thoe Sloten te
Leeuwarden.
KONINKLIJK BESLUITEN.
Burgemeester.
®tj Kon. besluit is benoemd tot burge
meester der gemeente Roosendaal en Nis
pen mr. C. A. Prinsen.
Notariaat
Bij Kon. besluit is aan D. F. Oudenamp-
sen, op zijn verzoek, met ingang van den
dag, waarop zijn opvolger als notaris zal
zijn beëedigd, eervol ontslag verleend uit
zijn betrekking van notaris te Wildervank.
DE BEZUINIGINGSCOMMISSIE-
WELTER.
In de eerste dagen van November is de
Staatscommissie ad hoe, aan welke werd
opgedragen binnen zoo kort mogelijken ter
mijn zoodanige voorstellen te doen als in
verband met de noodzakelijkheid van een
blijvende en aanzienlijke verlaging van het
peil der Rijksuitgaven dienstig zullen zijn,
onder leiding van den heer Ch. J I. M.
Weiter, haar werkzaamheden begonnen.
Naar het Hdbl. thans verneemt, is de som
missie met haar arbeid gereed gekomen en
is binnenkort het rapport te verwachten.
HET C. A. 0. IN HET BAKKERS
BEDRIJF.
Onderhandelingen op de loonbasis
van 1929.
Vrijdag is op een vergadering van alle
partijen besloten, dat de onderhandelingen
aangaande de C. A. O. in het Bakkers-be
drijf zullen worden gaande gehouden op
een loonbasis van het contract, zijnde een
grondloon van f 34.
Wanneer voor de steden Rotterdam, Den
Haag en Amsterdam overeenstemming zal
bereikt worden over de afwijkingen hier
op, in verband met het al of niet bestaan
van crisistoestanden in de bedrijven, zal
bedoelde overeenkomst tot stand komen,
waarvan de duur, uiterlijk tot 31 December
1932, afhankelijk zal zijn van het al of niet
tot stand komen van een overeenstemming
aangaande de voorgestelde wijzigingen der
meer technische artikelen der bestaande
overeenkomst.
Onderhandelingen hierover zullen na het
tot stand komen der loonregeling aanvan
gen.
Hangende de onderhandelingen over de
loonregeling zal tót 26 Maart a.s. de be
staande O. A. O. gehandhaafd blijven.
DE MOEILIJKHEDEN IN DE
TEXTI EL-NI JVERHEID
De burgemeester van Enschedé geeft zijn
bemiddelingspogingen op.
De burgemeester van Enschedé, de heer
Edo Bergsma, onder wien6 leiding eenige
•bijeenkomsten zijn gehouden van partijen,
betrokken bij het textielconflict, heeft aan
de belanghebbende organisaties bericht,
dat hij geen verdere stappen zal onderne
men, zulks naar aanleiding van de bespre
kingen met de Eendracht, Sint Lambertus
en Unitas op Donderdag j.l„ waarbij ge
constateerd kon worden, dat fcusschen ge
noemde organisaties geen overeenstemming
bestaat.
GEEN HULP AAN BOLLENTREKKERS.
De minister van Binn. Zaken en Land
bouw heeft aan de Westlandsche Bollen-
trekkers, die gezamenlijk een adres tot den
Minister hebben gericht naar aanleiding
van den nood in de bedrijven, bericht, dat
vooralsnog niet tot steunverleening kan
worden overgegaan. Het verzoek inzake
het verhoeden van executies, ten gevolge
van de onmogelijkheid tot het betalen der
bollen, waarvan de betalingstermijn ver
streken vs, werd door den Minister naar
zijn ambtgenoot van Justitie doorgezonden.
DE NOOD IN DEN LANDBOUW.
Kosten der sociale wetgeving.
De Katholieke Nederlandsche Boeren- en
Tuindersbond en het Koninklijke Neder
landsche Landbouw comité hebben zich met
een adres tot den minister van Binnenland-
sche Zaken en Landbouw gewend, waarin
zij er aan herinneren, dat reeds eerder ver
zocht is, maatregelen te treffen, welke het
landbouwbedrijf bij voortduur in st-aat zul
len stellen te voldoen aan de wettelijke ver
plichting tot het opbrengen van premiën
voor de sociale verzekeringen.
Indien de Staat het noodzakelijk acht
den land- en tuinbouwers een bepaalde gel
delijke verplichting op te leggen, behoort
hij ook alles te doen, wat in zijn macht ligt
om hen economisch in staat te stellen deze
verplichtinge na te komen.
Tot nu toe moet hetgeen van overheids
wege gedaan is ten gunste van het land
bouwbedrijf, en inzonderheid geldt dit
voor de veehouders- en gemengde bedrij
ven, als ontoereikend worden beschouwd
om het bedrijf weder eenigszins rendabel
te maken.
Zooals de omstandigheden zich thans la
ten aanzien, kan het ook nog wel eenigen
tijd duren, voordat er maatregelen van dus-
danigen aard en strekking worden geno
men. Hoewel de organisaties zich niet kun
nen voorstellen, dat de regeering werkloos
zal b' ij ven toezien hoe steeds meer land
bouwbedrijven ontredderd worden, begrij
pen zij. dat het voorbereiden van de te ne
men maatregelen een tijdroovend en moei
lijk werk is.
Inmiddels wordt door de leden der aan
gesloten organisaties in steeds toenemende
mate druk uitgeoefend, teneinde te komen
tot een gedeeltelijke ontheffing van het
landbouwbedrijf van de lasten der sociale
verzekering.
Algemeen toch, zoo gaat het adres voort,
wordt het als een schromelijke onbillijkheid
gevoeld, dat een verMsslatend bedrijf als
het landbouwbedrijf thans is, ook nog de
premiën der sociale verzekering moet op
brengen.
In verband hiermede vestigen deze orga
nisaties de aandacht on de regeling der
premiebetaling, zooals die bij de Zee-onge
vallenwet is geregeld, waarbij het Rijk een
gedeelte van die lasten voor zijn rekening
neemt.
De organisaties verzoeken wel te willen
voerwegen of er geen aanleiding bestaat
om de gedragslijn, welke hier voor het Zee-
visschersbedrijf is gevolgd, ook, zij het dan
tijdelijk, ten aanzien van het onbeschutte
landbouwbedrijf toe te passen. Bedoe'de
regeling zou weer kunnen vervallen, zoo
dra hetzij door de verbeterde conjunctuur,
hetzij als gevolg van maatreeelen van over
heidswege het landbouwbedrijf weer eeni-
germate loonend zal zijn geworden en der
halve in staat moet worden geacht de so
ciale lasten te kunnen
ALG. VEREEN. V. BLOEMBOLLEN
CULTUUR.
(V er volg).
Na de rede van den heer Krelage werden
de notulen goedgekeurd.
Eveneens werden goedgekeurd het jaar
verslag en de rekening en verantwoording.
Het voorstel om art. 23 van het Handels
reglement voor den bloembollenhandel te
wijziging werd goedgekeurd.
Alvorens behandeld werden de aanvul
lingen van het handelsreglement inzake
compensatie heeft mr. Merens, voorzitter
van de commissie van compensatie van
vorderingen in verband met cessie een toe
lichting op de nieuwe artikelen gegeven.
De commissie is er in geslaagd een re
geling te ontwerpen, die niet indruischt te
gen de geldende wettelijke bepalingen en
toch tegemoet komt aan de wenschen, die
aan hot oorspronkelijke voorstel der afd.
SchotenVelsen ten grondslag liggen. Dit
voorstel, dateerende van 15 Dec. 1930,
had de strekking om in den bloembollen-
handel compensatie van wederzijdsche vor
deringen steeds mogelijk te maken, maar
cessie dier vorderingen uit te sluiten.
Wegens het groote belang van deze zaak
had het hoofdbestuur het gewenscht 'ge
acht te doen nagaan of het mogelijk zou
zijn op andere wijze het beoogde doel to
bereiken, dan in het voorstel-Schoten
Velsen was aangegeven; daarom is deze
commissie, bestaande uit juristen en vak
lieden, ingesteld.
De afgev. van Noordwijk zei met belang
stelling de juridische toelichting to heb
ben gehoord, maar de regeling gaat den
meestcn leden toch boven de pet. Daarom
zou hij alleen willen weten of de eenvou
dige regeling, die vroeger bestond, waar
bij men met de veilingbesturen een con-
tractje kon sluiten, dat een kwartje kost
te, nog geldig is. Zoo ja, dan zal hij met
genoegen stemmen vóór de nieuwe wijzi-
NOODLOTTIGE BRAND
TE ECHT (L.).
VIJF KINDEREN GEWOND.
Hedenochtend omstreeks vier uur heeft
in de woning van den landarbeider R. Cui-
pers, staande even buiten de kom der ge
meente Echt, een noodlottige brand ge
woed. Het uit steen opgetrokken huisje be-
Btaat uit slechts een benedenwoning en
zolderverdieping. De man is eenige dagen,
omdat hij elders werkt, afwezig. Zijn vrouw
sliep in de benedenwoning en de vijf kin
deren sliepen op de zolderverdieping. Door
onbekende oorzaak brak omstreeks vier uur
brand uit, waardoor de kinderen niet langs
de trap naar beneden konden komen. Het
vuur greep snel om zich heen. De oudste
zoon, een ongeveer 16-jarige jongen, be
merkte het gevaar en heeft hoewel hij zelf
door het vuur gewond werd, achtereenvol
gens de vier andere kinderen over het dak
in veiligheid gebracht. Allen hadden ech
ter brandwonden opgeloopen. Twee der kin
deren, die het eerst gered werden, werden
licht gewond; zij zijn naar het St. Anto-
niusziekenhuis te Echt overgebracht. De
drie andere kinderen, onder wie de oudste
zoon, die allen in veiligheid bracht, kregen
ernstige brandwonden. Zij zijn per auto
naar het R. K. Ziekenhuis te Sittard over
gebracht. Hun toestand was hedenmorgen
ernstig.
De vrouw van C. kon ongedeerd uit het
huisje komen. De woning is geheel uitge
brand. De oorzaak van den brand is onbe
kend.
Nadere bijzonderheden.
Nader wordt ons uit Echt gemeld:
De brand werd het eerst ontdekt door
het 13-jarig dochtertje, dat met haar zuster
de moeder en een ruim 80-jarigen grootva
der in de benedenverdieping sliep. Het
kind werd wakker door den rook en zij
r ekte door hulp te roepen onmiddellijk
de slapenden. In allerijl werd de oude man
gewikkeld in beddelakens naar buiten ge
bracht, terwijl ook de moeder en de zuster
veilig uit het brandende huis kwamen. Het
vuur greep echter zóó snel om zioh heen,
dat de vijf zoons, die op de zolderverdie
ping sliepen, niet meer naar beneden kon
den komen. Door het hulpgeroep waren zij
gewekt. Zij bemerkten den rook en snel
den naar het kleine dakvenster om lucht
te krijgen. Het vuur bereikte intussehen de
zolderverdieping en voor de vijf jongens
was de toestand heel gevaarlijk. De oudste
zoon, de 24-jarige Hendrik, slaagde er ech
ter in zijn vier broers, den 20-jarigen Frans,
den 16-jarigen Jan, den 14-jarigen Tonny
en den 12-jarigen Hubert door het venster
naar buiten te brengen. Frans sprong van
het dak op den weg. Daar het huis laag
was, kon dit gemakkelijk zonder ernstig
gevaar geschieden. Intussehen was er hulp
komen opdagen en hadden buren een lad
dertje tegen den dakgoot geplaatst, waar
langs de anderen naar beneden konden ko
men.
De 14-jarige Tonny is er het ergst aan
toe. Hjj heeft zeer ernstige brandwonden
bekomen en men vreest voor zijn leven.
Met zijn broers Frans en Jan is hij naar
Sittard overgebracht. De eerstgenoemde
had een voet verbrand, terwijl Jan ernsti
ge brandwonden aan beide handen heeft.
De oudste zoon Hendrik en het jongste
kind Hubert, zijn minder ernstig gewond
en werden beiden in het St. Antoniusgast-
huis ter plaatse opgenomen.
De grootvader, de moeder en de beide
meisjes, werden bij buren onderdak ge
bracht. Het huisje is geheel afgebrand, ter
wijl verder nog drie varkens en een paar
geiten in de vlammen zijn omgekomen.
gingen van het Handelsreglement.
De heer Merens antwoordde, dat onge
twijfeld kan blijven bestaan de regeling,
waarbij men zijn vordering overdoet aan
een bank.
Nadat nog enkele opmerkingen waren
gemaakt en vragen gesteld, die door mr.
Merens werden beantwoord, werden de
verschillende wijzigingen en aanvullingen
goedgekeurd.
De voorziter wenschte de vereeniging
geluk met de aanneming van deze regelin
gen, die voor den normalen handel van
groot gewicht zijn. Spr. dankte de commis
sie voor haar arbeid.
Verschillende sprekers brachten de con-
tingenteeringsmaatregelen in andere lan
den ter sprake, waarop de voorzitter op-
merke, dat de vaklieden nu opgeschrikt
zijn en dus wel gereed zullen zijn om geza
menlijk bij de regeering op te treden, zoo
dra dit noodig wordt geacht.
De afd. Hillegom maakte er bezwaar
tegen, dat een tweede beursdag wordt ge
houden op Donderdag, omdat er op dien
dag ook des winters te Hillegom beurs is.
De voorz. antwoordde, dat het een
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Tegenstrijdige verwachtingen over den
uitslag van de vredesonderhandelingen tus-
schen China en Japan. (Buitenl., 2de blad).
De tocht van de „Graf Zeppelin". Een
verstekeling bijtijds ontdekt (Luchtv., 2de
blad).
Cyclonen en sneeuwstormen in de Ver.
Staten eischen vele slachtoffers. (Tele
grammen).
BINNENLAND.
Bij een brand te Echt liepen vijf kinde
ren brandwonden op. (1ste blad).
Een arrestatie te Amsterdam in verband
met zwendel in Duitsche obligaties. (Laat
ste Ber.).
Het autobus-ongeluk bij Hasselt. (Gem.
Ber. 3de blad).
Liefdesdrama te 's Hertogenbosch*. (Gam.
Ber. 3de blad).
Balans van een brug op een autobus
neergestort. (Gem. Ber. 3de blad).
Nieuwe invoerbeperkingen. (1ste blad).
Engeland en de bloembollen. (L. en T„
2de bla<d).
EEN BESCHRIJVING VAN
OUD-NIEUWKOOP Bladz. 13
GEILLUSTREEROE PAGINA
VOOR DE DAMES Bladz. 7
proefneming voor Haarlem is. Een con
currentie van Hillegom zit er niet in. Als
de proef slaagt, blijkt daaruit, dat de twee
de beursdag in Haarlem noodig is.
Een der afgevaardigden uit Rijnsburg
stélde de vraag of de binnonlandsche broei
een gevaar wordt geacht voor het vak. Spr.
zou willen weten of er een gevaar is voov
den exporteur of den kweeker. Hij sohat
den binnenlandsche broei op 300 millioen
bollen.
De voorzitter antwoordde, dat dere
zaak in het hoofdbestuur zal worden be
handeld maar intussehen wilde hij wel
zeggen, dat 300 millioen bollen voor bloe
menverkoop te veel is. De bollenhandel
wordt er door benadeeld.
De af deeling Beverwijk vraagt onder
applaus adhaesie te betuigen aan de po
gingen om te komen tot afschaffing van
den zomertijd. De voorzitter zegt, dat de
vereeniging vóór afschaffing is en deze al
het mogelijke zal doen om tot afschaffing
te komen.
Ten slotte sprak de voorzitter nog een
woord van afscheid tot den heer Braun,
die lange jaren afgevaardigde was van de
afdeeling Noordwijk. Niets meer aan de
orde zijnde sloot de voorzitter de verga
dering.
INVOER VAN AARDEWERK BEPERKT.
Met ingang van 1 Maart.
Bij K.B. van 18 Maart zijn op grond van
de Crisis-invoerwet porselein, aardewerk
en tegels voor den tijd van drie maanden
aan oontingen tee ring onderworpen, ingaan
de per 1 Maart j.l.
Deze beperkingen bedragen voor:
Porselein (wit, gekleurd, gedecoreerd,
bedrukt of beschilderd) 90 ten honderd van
hetgeen gemiddeld per drie maanden in de
jaren 1928, 1929 en 1930 van die goederen
uit dat land is ingevoerd, naar de waarde
berekend;
fijn aardewerk (wit, gekleurd, gedeco
reerd, bedrukt of beschilderd), met uitzon
dering van sanitair aardewerk, 75 ten hon
derd van hetgeen gemiddeld per drie maan
den in de jaren 1929 en 1930 van die goede
ren uit dat land is ingevoerd, naar de
waarde berekend;
sanitair aardewerk, 85 ten honderd van
hetgeen gemiddeld per drie maanden in de
jaren 1928, 1929 en 1930 van die goederen
uit dat land is ingevoerd, naar het gewicht
berekend
muur- en wandtegels (Jverglaasd of met
gekristalliseerde glazuren), 60 ten honderd
van hetgeen gemiddeld per drie maanden
in de jaren 1923, 1929 en 1930 van die goe
deren uit dat land is ingevoerd, naar de
waarde berekend.
Alleen bij het handelsregister ingeschre
ven importeurs kunnen invoervergunningen
krijgen tot overeenkomstige percentage»
van het door hen ingevoerde in de jaren
1928, 1929 en 1930.
De minister kan echter in bepaalde om
standigheden bijzondere vergunningen af
geven.
