IN DE GOEDE WEEK Het zijn ontzaglijk groote gebeurtenis sen, welke wij in de komende week over wegen, gebeurtenissen, die de kunst van 'alle eeuwen tot de grootste scheppingen hebben geïnspireerd. De dagen tusschen Palmzondag en Pa- Schen, waarin ons voor oogen gesteld wordt het lijden des Heeren, een lijden in alle opzichten zoo grievend en hevig, dat de gruwbare pijn, die Christus onderging, nu nog de harten samennijpt, een lijden op den Vrijdag bekröond met den smadelijk- sten dood, den dood aan het kruis. En toch noemen» wij deze week de week van het bitterste lijden, de Goede Week en dien Vrijdag, de dag dat Jezus aan het hout der schande stierf, den Goeden Vrij dag In deze lijdensweek vereenigen zich als in brandpunt al de groote en diep schok kende waarheden, die God ons openbaar de, die wij beurtelings overwegen in den loop des jaars, die wij nooit mogen ver geten of voorbijzien. Al wat de hemel be zit aan verheven Majesteit, indrukwekken de bedreiging en oneindige liefde alles wat de aarde heeft aan smarten en afgrij selijkheid, wat de ziel kan ondervinden aan smaad en ellende, aan bekoring en strijd, dat alles in alle onderdeelen verschijnt hier zichtbaar, tastbaar en levend voor onze oogen. De vinger Gods heeft dat alles hier neergeschreven met zoo duidelijke, zoo DE ZWEETDOEK VAN VERONICA, naar een houtsnede van Hans Burgkmair. aangrijpende karakters, met bloed en won den, dat niemand kan voorbijgaan zon der te lezen in dit levende en onsterfelijk BoekChristus en dien gekruistl God heeft in deze week ons geleerd wat de zonde is. Ook voor dien wist de mensch dat, want God gaf het antwoord op de vraag wat is de' zonde in het geweten van den mensch en in de geschiedenis. God gaf het antwoord op-die vraag door Zijn stem in het hart en de ziel des men- schen, het onsterfelijke geweten, God gaf het antwoord in de geschiedenis, die wel bezien niet veel anders is dan een zich afwikkelend, voortdurend gericht over de zonde. Maar nog had de wereld niet geproefd, HET AVONDMAAL van Lionardo da Vinei. wat het zeggen wil zonde te om reden en doel van het lijden te ver-| De lijdende, doen, nog niet de beteekenis klaren voldoen ten slotte hen zelf aller- stervende en ze- gevat der zonde in haar geheel minst. gepralend uit het ontstellende wanorde en boos-i Men heeft zich voorgesteld een toestand, graf verrijzende heid. Toen heeft God tegenover waaruit alle lijden gebannen is. De cultuur, Verlosser, met al de lichtzinningheid der wereld,1 meenden de optimisten, zou het lijden ver- de afwisselende tegenover de lokkende stem- minderen en ten laatste wegnemen, want i omstandigheden men der hartstochten, voor de ook het individueel lijden vindt volgens hen daar omheen gansche wereld en voor het zijn oorsprong in de sociale misstanden. geeft een volledig aangezicht van hemel en aardei Daarom droomen zij van een gelukstoe-beeld van den opgericht het kruis met stand, waarin alle lijden gebannen zijn zal. grooten strijd Zijnen gekruisten, bloedenden, En het lijden willen zij uit de wereld weg- tusschen den Ko- stervenden Zoonl [nemen door de cultuur, die geleidelijk ning des licht en Het bloedige kruis met Jezus' ibetere toestanden gaat scheppen. Door den vorst der smaad en onteering zijn be-vooruitgang van de techniek, ontwikkeling duisternis. In dien rooving, hoon en bespotting,van de hygiëne, dieper inzicht in de biolo-1 strijd beweegt wonden en pijnen, angst en hui- gtë. zu"en de levensvoorwaarden der men- zich mede het ge- vering en doodstrijd vooral, schen worden verbeterd, en zal men den heele menschdoin Wanneer men, na dien indruk van het ge heel te hebben ontvangen, dieper in de ge-- dachte van den Meester dringt, zoo men de personen, die aan den maaltijd deelnemen, één voor één opneemt, wordt men aanstonds getrokken door het gelaat van den Christus en de blik kan zich slechts noode van die zoo treurige en zoo zachtmoedige trekken afwenden. „De Christus", zegt Théophile Gauthier, „draagt op Zijn gelaat de onuit sprekelijke zachtaardigheid van het vrijwil lige slachtoffer; het azuur van het paradijs licht in Zijn oogen en de woorden van vrede en troost vallen van Zijn lippen als hemelsch manna in de woestijn. Het teere blauw van Zijn oogappel en de matte tint der huid openbaren de smarten van het inwendig met gelaten berusting gedragen kruis. Hij neemt vastbesloten Zijn lot aan en wendt bij dezen laatsten vrijen maaitijd het hoofd niet af van den spons met gal en al het lijden dat hem wacht. Een Goede Week inderdaad waarin we met Christus lijden willen om daarna met Hem te zegevieren over zondr en dood. Zoo is de lijdensweek de Goede Week, om wat ons daarin gegeven en geleerd wordt. En wie het meest met den Christus lij den, zullen het zekerst met Hem verheer lijkt worden. Ziet zijn Heilige Moeder. in zijn lange ont wikkeling door de wereldgeschiede nis: De dood en zijn verlatenheid van God, zijnideaal-toestand steeds meer benaderen, gefolterde ziel en zijn luid ge- Indien het waar zoude zijn bleef het ten roepdat is het beeld der slotte een zeer scharle troost voor de mil- zonde en zijn roep is de roep boenen, die nu lijden, voor de millioenen, der zonde I die gedurende duizenden jaren nog lijden het leven stri|den Zooveel wonden als hier 2u"en' Want men geeft ,oe' dat 2eer 'ang~ een w?.nder"iken zichtbaar zijn?? zooveel .on"23™ »Jd« 2a' gen, die van eeuw tot eeuwien verdrijven. verkondigen: God is een recht- Meent men dat de mensch van heden - vaardige God en Zijne oordee- zich zelf totaal vergeten kan en zich troos- *vk cue len ziin vreeseliik voor den 'en met de gedachte: ik lijd nog wel, maar °n.» "et neern|ne schuldigen zondaar. |"a "lij, duizenden jaren na mij, zal hel heM verlossing De zonde heeft den Heer aan !le"scJ;^on;heI ,li£„verlo!t zi'n' mede het kruis geslagen; elke zware ,,r 'V werken en Ii]den. zonde slaat Hem aan het kruis ,.L,aldre,n ze?'„ln z"n °ver d? Ka" - voor de zonden van allen is tho''eke wereldbeschouwing dan ook te- Hij gekruisigd, dan ook hebben recht van deze lheone: tweestrijd. Daarom is deze lijdensweek de Witte Donderdag De Goede Week ook om den Don- allen door hunne zonden Hem I ..Laat men eens gaan naar een arm darda? als Lhr'S" gekruisigd. (Hebr IV 22) menschenkind dat in lijden, moeiten, ont-lur. *,UI H Het lijden van Christus veroorzaakt'door bering en strijd onder den last des levens jjpiis geelt, als hij de zonde der menschen, leert, hoe vreese- zucht en weent en het dit sprookje voor-"eI "l,aa;sa"a- i;;i. vnndo ie- Ar,* i:;,jlpn-apn Zal dp oruyplnkkipp nip! apinoven. nieni inSlllt om te CHRISTUS VOOR PILATUS Oud-Duitsch kunstwerk van Bertram. lijk die zonde is, maar dat lijden heelt te- 'eggen. Zal de ongelukkige niet gelooven,h... „,rh.v„ vnnr„.i|inB vens voor ons den Hemel heropent, omdat fa' men hem wil bespotten? Waarom moei digheid voldaan geworden is. van den grooten meester Lionardo da Vinei, van een toekomstig geslacht?" I J«us SesPruke,n: zielsbed.oefd, maar De heiden Seneca ried het al: „De deur vol zachtmoedigheid heeft Hij gezegd welke Waarom het lijden? staat open, kort is de weg naar de vrij- schrikkelijke dingen voor de deur slaan en Het probleem van het lijden heeft vele heid." a!!en han8en a's hat war,e aaa ZJ'nJ'PPeni groote geesten bezig gehouden. Welnu het onbegrepen en onbenutte 1'1- w'LÏSSf."1..!? Hierover waren zij het eens, dat het lij- den heeft steeds meerdere rampzaligen dien h*hh»n ..nuLrênïn den in velerlei vormen door de wereld gaat, weg opgedreven, bewijs te meer, dal niet hebben aangegrepen bij liet verne- dat de aarde terecht een tranendal ge- het lijden door vooruitgang der beschaving i^nnn*ra,kdne Sem'inHen'Ml^e^verfaHe!! I vermindert, dat geen schoone thet De wijsbegeerte kan voor het probleem mensch met dat lijden vermogen I noemd wordt. vermindert, dat geen schoone theorieën deH ucn weiuemmuen mees.c. verraut mensch met dat lijden vermogen te verzoe-12al;,^! Sevde'ln5,, „d,e _rnen_op_de gelaat van het lijden geen bevredigende oplossing nen. trekken en in de houding der apostelen le zen kan, zijn nagenoeg dezelfde; maar de van Michelangelo (1475- 1564) zooals alleen Lionardo bezeten heeft vinden, men moet zijn toevlucht daarvoor Monseigneur Van Keppler schreef te-? - - tot den opbaringsgodsdienst nemen. recht: „Unze hedendaagsche cultuur staatJJ,tJrukk,ng wisselt af naar gelang van hun Het vraagstuk pijnigt ook de moderne onder hoogdruk van lijden." temperament en alles is aangegeven met een geesten en de theorieën, die zij bedachten Niet de ongelukkige wijsbegeerte, wei i kun,sJ ,van schakeering, een kracht van uit- de geopenbaarde godsdienst lost voor ons drukk|ng» een juistheid van voorstelling, op het probleem van het lijden. De godsdienst leert waarom het lijden is op deze wereld, zij troost en sterkt en ver zoent ons met het groote en vele leed, dat wij te dragen hebben. Christus, die in een zee van lijden ge dompeld werd ons ten heil en als voor beeld, Hij verlicht op heldere wijze dit mysterie. Ons lijden met Hem in verbinding ge bracht heeft reden van bestaan, heeft waar de en doel. Het lijden ons opgelegd is bewijs van Gods Vaderliefde, want wie met Hem lijdt, ook met verheerlijkt worden zal, De wereld is een tranendal, het leven dik wijls een lijdensweg, maar meedragend het Kruis van den Christus, Hem volgend, zijn wij uitverkorenen. Belast en beladen gaan de tot Hem, geeft Hij de verkwikking, die den last licht en het juk zoet maakt. Daarom is de lijdensweek de Goede Week. Zeker de Christus heeft geleden en wij lijden met Hem, maar noch Zijn lijden, noch het onze is zonder doel en beteekenis, ge lijk de ongeloovige zou meenen. Christus heeft voor ons geleden. In Zijn lijden en sterven wordt Jezus in de hoogste volkomenheid de aanvoerder en gids, die allen voorgaat en trekt tot Zich, die moed instort en geestkracht aan Zijne volgelingen. Zijn bovenmenschelijk geduld in naamlooze vernedering smaad, Zijn onbeschrijfelijke zachtmoedig heid tegenover Zijne beulen tegenover alle zondige menschen zijn de groote openbaring Zijner macht tegenover het/ge weld der duistere machten en der zonde.' De God van liefde vestigt Zijn rijk; het rijk,1 dat niet alleen bestand zal zijn tegen alle vijandelijke aanslagen, maar voltsreki overwinnend. CHRISTUS AAN HET KRUIS i De lijdende, stervende en zegepralend uit 1 naar een houtsnede van Martin Schonjauer Wat nameloos leed heeft zij gedragen om Hem en wat heeft Haar zoon weer geleden om Zijn bedroefde Moeder. O, als Maria het lijk van den aan het Kruis gestorven en van het Kruis algeno- men Christus op haar schoot heelt, dan lijdt zij als geen moeder ooit geleden heelt. Maar Zij kent een glorie als geen ander schepsel Gods ooit bereiken zal. Maar niet Maria, niet de Heilige Vrouw alleen wórdt met Christus verheerlijkt. Want daar naast jezus aan een kruis hangt een moordenaar, die alle zonde be dreven, alle straf verdiend heeft. Hij er kent dat in Jezus een Rechtvaardige lijdt om de zonden van anderen, hij vraagt om Jezus' genade. En ziet, hij ook wordt met Christus verheerlijkt want deze zeil be looft den moordenaar, dat hij met Hem zal ingaan in het Paradijs. Dus al waren wij tot heden zoo schuldig en zoo onwaardig als die moordenaar, niets belet ons, dat wij ons onder het Kruis scharen, niets kan het ons onmoge lijk maken, dat wij nog deelhebben in de ver diensten van het heilig lijden van Onzen Zalig maker. Laten wij met den dienstknecht van den hoofdman rouwmoedig erkennen, dat Christus waarlijk is de Zoon Gods, die mede door onze zonden gekruisigd werd, die mede onze schuld uitboette. Nemen wij dan gewillig Zijn Kruis op onze schou ders en volgen wij Hem, die door dit Kruis de wereld verlost heeft. E. W, (Nadruk verboden)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 5