NED. OOST-INDIE
SPORT
WOENSDAG 9 MAART 1932
DE LEIDSCHÈ COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
en hij heeft steeds getracht zioh te laten
leiden door het verstand cn het gevoel
voor mensclielijkheid. Daardoor was hij
en zal hij steeds blijven een voorbeeld
voor diegenen, die het volk heeft geko
zen voor de leiding en de controle zijner
zaken. Onvermoeid werkte hij voor het
herstel van den vrede voor het geweten,
voor den vrede der partijen en voor den
vrede der volkeren.
In den Senaat zeido de voorzitter Le
brun, dat Briand als minister van Bui-
tenlandsche Zaken gedurende vele jaren
en als permanent gedelegeerde van
Frankrijk bij den Volkenbond in de ge
schiedenis de onvermoeide werker voor
den vrede zal blijven, die zich door geen
enkele teleurstelling liet weerhouden. On
getwijfeld was de werkelijkheid niet
steeds zooals de overleden staatsman
wensohte en in zijn laatste levensdagen
heeft hij zelfs de bitterheid van de ont
goocheling leeren kennen. Maar wie kan
weten, of niet reeds morgen, als de geest
der gereohtigdheid en der waarheid on
der de volkeren weer ontwaakt, zijn stre
ven niet toch vruchten zal dragent
Namens de regeering nam de minister
van Justitie, Reynaud, het woord. Wat
Briand zoo groot maakte, aldus de mi
nister, was, dat hü de Fransche traditie
heeft gevolgd, die s'teeds de politieke
macht ten dienste van een ideaal heeft
gesteld.
Do Kamerzitting werd door het corps
diplomatique bijgewoond en in beide
Huizen, waar alle leden aanwezig waren,
werden de redevoeringen staande aange
hoord en door applaus onderstreept. Ten
toeken van rouw werden de zittingen
daarna opgeheven.
De Paus diep geroerd.
Bij het vernemen van den dood van
Briand gaf de Paus blijk van diepe ont
roering. Hij herinnerde met droefheid
aan de sympathie, die hij koesterde voor
den man, die op alle terreinen zoo mach
tig had bijgedragen tot de vefzoening
der geesten.
POINCARé'S TOESTAND ZORGELIJK.
De gezondheidstoestand van Poincaré
is volgens uit Parijs ontvangen berichten
zorgelijk, zoodat de dokters hem hebben
verboden bezoek te ontvangen.
ITALIË
ITALIË STEMT IN MET EEN DONAU-
BLOC.
De Italiaansche regeering heeft gisteren
op het z.g. Donau-memorandum der Fran
sche regeering geantwoord en tevens de
regeeringen van Groot-Brittannië en
Duitschtand in kennis gesteld met het
standpunt, dat zij in dit antwoord inneemt.
De noodzakelijkheid, een aanvang te ma
ken met het economisch herstel der Donau-
landen is thans, aldus de nota, door alie
Europeesche mogendheden erkend, hoewel
men er nog niet m geslaagd is, het eens
te worden over een organische oplossing
van het vraagstuk, welke voor ailen aan
vaardbaar is.
De italiaansche regeering was een der
eersie, die zich met deze aangelegenheid
hebben bezig gehouden, en is dan ook zeer
ingenomen met de door de Fransche regee-
ring te kennen gegeven bedoelingen. Zij is
steeds bereid, alle desbetrettende plannen
te bestudeeren. Nadat zq naar standpunt
te Geneve had uiteengezet, heeft zij beslo
ten, met Oostenrijk en Hongarije speciale
verdragen te sluiten, welke ten doel heb
ben, door credietfacihteiten en andeie
maatregelen, welke ouder den druk der
monetaire situatie in deze landen moesten
worden genomen, den uitvoer te vergemak
kelijken.
in de nota wordt voorts er op gewezen,
dat net economische leven van Italië tal
rijke aauknoopingspuuten heeft met dat
der beide geuoemde landen. Dit draagt
ertoe bij, het voor alle betrokkenen van oe-
lang te doen zijn, dat een weg wordt gevon
den, die naar nauwere economische samen
werking leidt, en zoodoende ook naar een
algemeen herstel der Donau-Ianden. De
medewerking der Fransche regeermg is
hierbij absoluut noodzakelijk. Het staat
echter nog niet vast, welke methode zal
worden gekozen: een algemeen plan of af
zonderlijke overeenkomsten. Thans dienen
de eerste stappen te worden gedaan, waar
na de algemeene plannen bestudeerd moe
ten worden.
Met betrekking tot de door Frankrijk
voorgestelde voorkeursrechten wordt er up
gewezen, dat ook brankrijk zelf van oordeel
is, dat dienaangaande nog geen gevestigde
opvattingen bestaan. De vijf hierbij be
trokken landen dienen hierover te onder
handelen. De italiaansche regeering be-
twijteit echter, of een dergelijke conferen
tie trans opportuun is, daar deze een op
lossing misschien zou vertragen. Een defi
nitieve oplossing kost tijd, zoodat het de
voorkeur verdient, aldus de nota, reeds te
voren het verleenen van den noodzakelijken
financieelen steun te overwegen om even
tueel© catastrofes te vermijden.
CHINA
HET CONFLICT MET JAPAN.
DE VOLKENBOND OVER JAPAN.
Ontruimen, blijft de eisch van China.
De algemeene commissie der buitenge
wone Volkenbondsvergadering heeft giste
ren de algemeene discussies gesloten. Nug
elf sprekers hebben aan de discussies deel
genomen, zoodat 31 delegaties haar mee
ning hebben kenbaar gemaakt. Niemand
heeft een woord van verdediging voor Ja
pan gesproken. Algemeen heeft men aange
drongen op strikte eerbiediging van het
Volkenbondsverdrag. Aan het slot van den
middag was het woord weer aan Yen en
Sato. De Chinees overtrof zichzelf in de
heldere uiteenzetting van zijn opvattingen
over de taak der Volkenbondsvergadering.
Zijn rede maakte opnieuw diepen indruk.
Hij besteed, dat de Volkenbondsverga
dering het rapport van de commissie in
Mandsjoerije zal moeten afwachten, alvo
rens advies over de oplossing van het ge-
heele geschil te geven. Dit wachten op het
rapport over Mandsjoerije mag echter niet
ten gevolge hebben, dat de Volkenbond-s-
vergadering niet reeds thans duidelijk uit
spreekt, dat Japan door de militaire bezet
ting van Chineesch gebied, het Volken-
bondsverdrag en het pact van Kellogg
heeit geschonden. Bovendien zal de Vol
kenbondsvergadering den eisch van den
Volken bondsraad omtrent de terugtrekking
van de Japansche troepen uit alle Chinee-
sche gebieden moeten herhalen.
Sato was gisteren heel kleinmoedig. De
Japanners hebben blijkbaar gezien, dat hun
zaak in de Volkenboudavergadering verlo
ren is en dat alle verontschuldigingen
niemand kunnen doen vergeten, dat Japan
een misdaad heeft begaan door Chineesch
grondgebied militair te bezetten.
Sato deed dan ook niet de minste moeite
meer den Volkenbond van verdere oe-
moeiingen uit te schakelen. Integendeel,
hij bedankte den Volkenbond en Amerika
voor de goede hulp tot oplossing van het
geschil.
Zaterdag zal te Genève het werk van den
Volkenbond stil staan, fcen einde allen ge
delegeerden, die dit wenschen, gelegenheid
te geven naar de begrafenis van Briand te
gaan.
Nieuw Japansch ultimatum gelast?
De Japansche opperbevelhebber heeft
het zenden van een nieuw ultimatum aan
de Chineesche autoriteiten bevolen. In dit
ultimatum wordt geèischt, dat de Chinee
sche troepen nog tien K.M. verder van
Sjanghai terugtrekken.
Mochten de Chmeezen dezen eisch niet
inwilligen, dan zullen de Japansche troe
pen opnieuw de vijandelijkheden openen.
Het verluidt dat de Japanners vreezen,
dat de nieuwe Chineesche versterkingen,
wolke ongeveer 50.000 man zouden bedra
gen, door de 20 K.M. zone zouden kunnen
heenbreken.
Japansche opmarsch naar Nanking in
voorbereiding?
Het Chineesche hoofdkwartier deelt me
de, dat de Japansche troepen hun aanval
len veruer voortzetten, meldt V.D. uit
Nanking. Up het traject SjanghaiNanking
hebben zij verscheidene plaatsen bezet. De
Chineezen beweren, dat de Japanscüe troe
pen uit Tokio bevel hebben ontvangen,
Nanking zoowel van de land- als van de
zeezijde aan te vallen. Te dien einde zijn
ongeveer 80.000 man Japansche troepen
geconcenti eerd. Zij zouden de eerstvolgen
de dagen den aanval op Nanking openen.
Chineesche troepenbeweging.
Te Sjanghai worden Japansche berich
ten verspreid, meldt V. D. uit Londen, vol-
geus welke Japansche verkennrngsvliegcui-
gen sinds Zaterdag groote rtoepenconcen-
traties hebben waargenomen in de omge
ving van 'laitsjang. Hieruit zouden de Ja
panners concludeeren, dat de Chineezen
een groots opgezetten tegen-aanvai voor
bereiden. Een Chineescne troepenafdee-
ling is Maandag naar Lioeho opgemar
cheerd, waar zich de pas ontscheepte Ja-
panseno troepen bevinden Japanscne voor-'
posten zijn door Chineesche soldaten be
schoten. Ook bij Hangtsjau zouden Chinee
sche versterkingen in aantocht zijn.
P0E-NJI TE TSJANGTSJ0EN.
Installatie heeft heden plaats.
De Chineesche ex-keizer Poe-nji is gis
termiddag te Tsjangtsjoen, de hoofdstad
van den nieuwen staat Mandsjoerije, aange
komen. Zijn officieele installatie als hoofd
der regeering zal heden geschieden.
De stad Tjangtsjoen was ter eere van
de komst van Poe-nji in feesttooi. Hem
viel een geestdriftige ontvangst ten deel.
De Japanners hadden maatregelen geno
men voor zijn veiligheid. Vanavond zou do
stad geïllumineerd zijn.
OVERCOMPLETE LANDSDIENAREN.
Regelen voor vervroegde pensionneering.
Aneta seint uit Buitenzorg:
Met betrekking tot de pensionneering
van overcomplete landsdienaren heeft de
Regeermg een rondschrijven verzonden,
waarin o m. tijdelijk wordt vastgesteld, dat
overbodige landsdienaren ontslagen kun
nen worden:
lo. Wanneer zij den leeftijd van 55 ja
ren hebben bereikt en alsdan recht hebben
op verminderd pensioen.
2o. wanneer zij recht hebben op een
normaal pensioen, tenzij de betrokkenen ia
het belang van den landsdienst binnen
twee jaren in een andere betrekking kun
nen worden geplaatst.
Gehuwde landsdienaressen die geen kost-
winster zijn, dienen in aanmerking te wor
den gebracht voor ontslag zoodra zij recht
hebben op verminderd pensioen.
Doze nieuwe regelen worden ook toepas
selijk verklaard op landsdienaren die op
wachtgeld zijn gesteld, dan wel met verlof
zijn vertrokken, of aan wie buitenlandsch
verlof is toegekend Laatstgenoemden zul
len echter eerst ontslagen worden na om
mekomst van het him verleende verlof.
BUITENL. BERICHTEN.
ONGELUKKEN.
SLACHTOFFERS VAN STORM IN
AMERIKA.
Reeds 38 dooden.
Gemeld wordt, dat er zioh ten gevolge
van den hevigen storm langs de Ameri-
kaansche kust, acht schepen in gevaar be
vinden of vermist worden. Het aantal doo
den te land en ter zee ie reeds gestegen tot
38. Verschillende steden in het Noorden
van den staat New York zijn door den he
vigen sneeuwval geheel geïsoleerd en niet
minder dan 70 auto's zijn ip de wegen in
dit gebied ingesneeuwd. Een aantal vlieg
tuigen i« bezig hen van voedsel te voorzien.
„Tel.".
MIJNRAMP IN JAPAN.
18 slachtoffers.
Uit Tokio wordt een ernstig mijnongeluk
gemeld. In een kolenmijn heeft een ontplof
fing van mijngas plaats gehad. Men vreest
dat 18 slachtoffers te betreuren zijn. Vijf
lijken zijn reeds geborgen.
SPOORWEGONGELUK AAN DE
RIVIERA.
Drie personen zouden omgekomen zijn.
Uit Nice wordt gemeld, dat gistermorgen
©en ontsporing heeft plaats gehad op den
tandradspoorweg van Beau Soleil naar La
Turbie. Naar verluidt zijn drie personen om
het leven gekomen.
STAKING BIJ DE FRANSCHE
UNIVERSITEITEN.
Protest tegen vrijstelling van het
staatsexamen.
Gisteren is aan alle universiteiten van
Frankrijk een werkstaking onder de stu
denten uitgebroken als protest tegen het
votum van de Kamer, waarbij aan daarvoor
in aanmerking komende studenten bij het
middelbaar onderwijs de mogelijkheid
wordt geopend, zich voor de rechtsstudie
te doen inschrijven met vrijstelling van het
staatsexamen. Totnogtoe deden zich geen
incidenten voor.
KONINGSMANTEL VAN HAWA?
GESTOLEN.
Uit het gebouw van het ethnografisch
instituut der universiteit van Göttingen is
in den afgeloopen nacht een veeren mantel
uit Hawaï gestolen. De manjel bestaat uit
een gevlochten „cape", waarin kostbare
veeren zijn geknoopt. De kraag is bezet met
roode en gele veeren. Voorts werd een
eveneens van roode en gele veeren vervaar
digde he'.m gestolen. De waarde der beide
voorwerpen wordt op twee millioen mark
geschat.
De diefstal is van beteekenis, omdat een
dergelijke koningsmantel thans niet meer
kan worden gemaakt De stammen, die der
gelijke mantels vroeger vervaardigden, zijn
thans uitgestorven. De autoriteiten hebben
een groote belooning uitgeloofd.
PLANNEN VOOR WERKVERSCHAF
FING IN DUITSCHLAND.
Een Berlijnsch avondblad maakt mel
ding van een uitgebreid programma der
rijksregeenng voor werkverschaffing, van
bestellingen voor publieke doeleinden ten
bedrage van 11/2 milliard Mark en van ar-
beidsmogelijkheid voor 600.000 werkldozen.
Van welingelichte zijde verne/nen wij, dat
het hier voorloopig nog slechts om ontwer
pen gaat. Eerst in den loop der volgende
week sul'en positiever bijzonderheden kun
nen worden vastgesteld van een program
ma voorwerk verschaffing.
BABY LINDBERGH.
Onderhandelingen gaande?
Lindbergh heeft gisteren twee brieven
gekregen, waarvan de een getypt is en de
ander een handschrift vertoont, dat volko
men gelijk is aan dat van het briefje, dat
in de slaapkamer van den jongen Lind
bergh is gevonden. De inhoud van deze
brieven is niet bekend gemaakt, doch men
neemt aan, dat zij van de ontvoerders van
de baby afkomstig zijn. Gezegd wordt, dat
zij de verzekering bevatten, dat de jongen
gezond en wel is en voorts aanwijzingen be
helzen over de wijze waarop de losprijs
moet worden betaald.
Te middernacht heeft Lindbergh bezoek
gekregen van een vooraanstaand rechtsge
leerde, wiens naam evenwel niet bekend is
gemaakt. Deze bezoeker zou hebben ver
klaard, in het bezit te zijn van een vol
macht tot het treffen van de noodige maat
regelen voor de teruggave van de baby.
De politie heeft te Bristol (Pennsylvania)
2 mannen en 2 vrouwen gearresteerd, die
er van verdacht worden betrokken te zijn
bij het schrijven van den brief, welken
Lindberg Zaterdag heeft ontvangen en
waarin een losgeld van 50.000 wordt ver
langd.
Hulp der kerken gezocht.
Leden van verschillende organisaties
hebben de gedachte aan de hand gedaan,
de kerken te benutten als heiligdommen,
waar de ontvoerders van het kind van
Lindbergh dit kunnen overdragen en het
losge.d in ontvangst nemen, zonder ge
vaar te loopen.
VOETBAL
DIOO. HAARL. VOETBALBOND.
UIT HET LEIDSCHE DISTRICT.
De Juniorencompetitie.
Uitslagen van Zondag:
Afdeeling A.
Leiden I-«. J. C. I 1—1; O. V. V. I—
Teijlingen I 20; R. W. D. ID. O. S. I
5—1.
Afdeeling B.
V. V. B. IS. M. O. 1 0—0; Meerburg
I—S. N. A. I 3—1.
Afdeeling O.
V. V. L. II—Meerburg II 1—3; S M. O.
II—R. W. D. II 0-2.
Programma voor Zondag a.s.:
Afdeeling A.
D. O. S. I—O. V. V. I (H. van Velen);
Teijlingen I—R. W. D. I (G. E. Bakker).
Afdeeling B.
Meerburg I—V. V. B. I (S. Belt); S. M.
C. IAlph. Boy8 I (A. Knecht).
Afdeeling O.
R. W. D. II—Meerburg II (A. Waaier);
V. V. L. II—A. S. C. I (C. v. d Zijden).
Aanvang der wedstrijden 1 uur.
De compeetitieleider,
P. J. A. DE VRIND.
R. K. Scheidsrechters—0ud-,fLeiden"-leden
Het Bcheidsrechters-elftal dat Zondag
a.s. op het Maaldriftrspoitpark tegen de
oud-„Leiden'-leden een medaille wed
strijd speelt, is als volgt samengesteld:
C. Onderwater
R. v. Gelder Joh. .Meijer
D. Haverkorn G. Niersmon G. Abswoude
N. Caspers C. v. d. Geer L. Schrama
Th. Hensing Jac. Hoogenboom
Eventueel aangewezen zijnde tot het
leiden van een wedstrijd, gelieve men tij
dig bericht van verhindering naar Zaan
dam te zenden.
INTERACADEMIALE WEDSTRIJDEN
VOOR DAMES.
De interacademiale sportwedstrijden
voor dames, uitgeschreven door de Am-
sterdamsche Studenten Athletiekclub T.
H. O. R„ zijn na de afdeeling schennen
voortgezet met athletiek- en gymnastiek-
wedstrijden in de Turnhal aan de Pas-
8eerderstraat te Amsterdam.
Een vijftal damesploegen nam hieraan
deel.
De uitslagen waren:
1. T. H. O. R. (Amsterdam) 71 punten;
2. Utrecht 170 punten; 3. Groningen, 66
punten; 4. Leiden, 57 punten; 6. Wagenin-
gen 41 punten.
De hockeywedstrijden, die op het ter
rein van Amsterdam gespeeld werden, had
den de volgende resultaten:
LeidenUtrecht 70; LeidenGronin
gen 60; LeidenAmsterdam 00;
UtrechtGroningen 30; UtrechtAm
sterdam 02; GroningenAmsterdam
06, waardoor de totaaluitslag werd:
1. Leiden met 2 gew. wedstrijden, 1 ge
lijk, 0 verloren; doelgemiddelde 130; 2.
Amsterdam (T. H. O. R.) met 2-1-0, doel
gemiddelde 80; 3. Utrecht met 1-0-2, doel
gemiddelde 39; 4. Groningen met 0-0-3,
doelgemiddelde 015.
Het tournooi wordt nog vervolgd met
zwemmen, paardensport en tennis.
ZWEMMEN
NATIONALE WEDSTRIJDEN Z. I. A. N.
Gisteravond vonden onder zeer groote
belangstelling in de overdekte zwemin
richting „De Regentes" te Den Haag,
zwem- en polowedstrijden plaats, welke
georganiseerd waren door Z. L A. N. en
waarvan de opbrengst aan het Nationaal
Crisis Comitë ten goede kwam. Onder de
aanwezigen merkten we ojn. op de bur
gemeester van Den Haag en de voorzit
ter van den Nederlandschen Zwembond.
De resultaten waren als volgt:
100 meter rugslag voor heeren (seniores)
1. K. P. Jongbloed (Z. I. A. N., Den Haag)
1 min. 21.2 sec.; 2. L. Korpershoek (R. Z.
C., Rotterdam) 1 min. 21.4 sec.; 3. J. J.
van Woerkom (S. Z. C„ Schiedam) 1 min.
23.4 sec.
100 meter vrije slag voor dames (senio
res): 1. Mej. C. Laddé, (Het Y, Amster
dam) 1 min. 15,4 sec.; 2. mej. G. Klapwijk
(R. D. Z.. Rotterdam) 1 min. 19.4 sec.
100 meter vrije slag voor heeren (senio
res): 1. G. van Voorst (A. Z., Amsterdam)
1 min. 4.4 sec.; 2. W. Delwel (R. Z. C., Rot
terdam) 1 min. 6.6 sec.; 3. J. C. Scheffer
(D. J. K., Amsterdam) 1 min. 7.8 sec.
Bij het nummer 100 meter rugslag voor
dames ging mej. T. Baumeister alleen over
de baan. Zij maakte een tijd van 1 min.
25.6 sec.
3 x 50 meter wisselslag estafette voor
dames: 1. R. D. Z. (Rotterdam) met de
dames Baumeister, Cauwe en Klapwijk in
1 min. 59.4 sec.; 2. S. Z. C. (Schiedam) in
2 min. 11 sec.; 3. Z. I. A. N. (Den Haag).
Idem voor heeren: 1. Z. I. A. N. (Den
Haag) met de heeren De Haas, Jongbloed
en Hegi in 1 min 41.6 sec.; 2. R. Z. C.
(Rotterdam) 1 min. 45.S sec.; 3. D. J. K.
(Amsterdam) 1 min. 47.6 sec.
Waterpolo: H. P. C.Z. I. A. N. 11
(Z. I. A. N. wint na loting); H. Z. en P. C.
D. J. K. 41; Verliezersronde: D. J. K.—
H. P. C. 84; Winnaars ronde: Z. I. A. N.
H. Z. en P. C. 4—2.
HOE DE REVOLUTIE IN
SPANJE MOGELIJK WAS
In de pas verschenen aflevering van het
bekende tijdschrift „Studiën" komt een zeer
interessant artikel voor over een vraag:
Hoe is hetgeen thane in Spanje gebeurt,
mogelijk? De schrijver, pater Gorris S.J„
behandelt deze vraag.
Het is de moeite waard, het artikel in
zijn geheel te lezen.
De oorzaken van de gebeurtenissen,
welke zich na de omverwerping der mo
narchie in Spanje afspelen, zijn velerlei.
En in zekeren zin zijn die gebeurtenissen
een herhaling en vervolg van hetgeen zich
in vroeger tijden reeds voordeed. Dr. Gor
ris geeft een vluchtig overzicht van Span-
je's geschiedenis sinds het jaar 1820 en
daaruit blijkt, dat sinds dien tijd de Jezuïe
ten reeds herhaaldelijk uit bet land werden
verdreven (thans voor de vijfde maal), ter
wijl eenvoudig niet te schatten of te tellen
is, hoeveel revoluties daar in dien tijd zijn
geweest en hoe lang en hoe dikwijls intus-
schen tegen Kerk en Godsdienst werd ge
ageerd. Wat daar ginder in Spanje ge
beurt, is dus eigenlijk voor dat land „niets
bijzonders", zooals de schrijver zegt.
Maar Spanje is toch een katholiek land,
zal de lezer zeggen. Hoe laat het zich dan
verklaren, dat zulke dingen kunnen voor
komen?
Men leze het antwoord in de „Studiën".
Eenige der voornaamste passages die
namelijk, welke de verhouding van gods
dienst en Staat m Spanje betreffen en
daarbij ook den regeeringsvorm laten
wij hier volgen. Gorris schrijft:
„Al aarzal ik om Spanje een katholiek
land te noemen er bestaan naar mijn
inzien geen katholieke landen, gelijk ook
geen protestantsche landen meer; in zulke
eenvoudige, algemeene formules is het bou
te geestesleven van welk modern volk ook,
niet meer onder te brengen al aarzel ik
dus om Spanje een katholiek land te noe
men, zeker is toch, dat zoo goed als alle
Spanjaarden katholiek zijn, of heeten. Op
de 21 millioen inwoners hebben er zich bij
de volkstelling van 1920 nog geen 10.000
als protestant opgegeven. We kunnen dus
gerust zeggen, dat in Spanje geen andere
godsdienst wordt beleden en zelfs niet ge
kend-, dan de katholieke.
In overeenstemming hiermee werd dan
ook in het Concordaat van 1851 vastgelegd:
„De Roomsche en Apostolische katholieke
godsdienst blijft, met uitsluiting van elke
andere, alleen de godsdienst van het Spaan-
sche volk". In normaal rustige tijden, on
der het monarchaal bewind, was de hou
ding van het officieele gezag hiermee in
den regel en m groote lijnen wel in over
eenstemming. 'Zoo verklaart de Grondwet
van 1875 (die waaronder Alfonso XII en
de pas afgetreden Alfonso XIII regeer
den):
1. De Katholieke, Apostolische, Room
sche godsdienst is de godsdienst van den
Staat.
2. Niemand zal echter om zijn godsdien
stige overtuiging lastig worden gevallen,
en iedereen kan vrij zijn eigen eeredienst
uitoefenen, behoudens den eerbied aan de
christelijke zedewetten verschuldigd.
3. Openbare ceremonies en manifesta
ties zijn echter niet geoorloofd dan die van
den staatsgodsdienst (dus de katholieke).
Deze positie als staatskerk bracht voor
het Katholicisme zeker voordeelen, maar
ook niet geringe nadeelen mee. Van den
eenen kant kreeg de Kerk, op papier al
thans, toezicht op het onderwijs; de geeste
lijkheid werd, ter vergoeding van het ge
roofde kerkelijk goed, van staatwege ge
salarieerd; verschillende wereldlijke han
delingen gingen vergezeld van godsdiensi-
ge plechtigheden; de eeredien9t kon-zich
luisterrijk in het openbaar vertoonen, enz.
Van den anderen kant moest aan den Staat
een groote invloed op de benoeming van
bisschoppen en andere geestelijken wordon
ingeruimd; de Staat werd in het bezit ge
laten van de rijke geroofde kerkelijke goe
deren, en de schamele bezoldiging, die hij
ter vergoeding 'daarvan uitkeerde, vooral
aan de lagere geestelijkheid, maakte deze
tot hetgeen men genoemd heeft: proleta
riërs in toog. Maar vooral: doordat do re
geering officieel katholiek was, werd elke
politieke actie tegen de richting of het
behoud van de bestaande constitutie en
we hebben gezien: revolutie tegen de -e-
geering is in Spanje 'n periodiek verschijn
sel tevens een actie, die zich vanzelf ook
richtte tegen de Kerk. Welnu, de monar
chie was de gewone, meest voorkomende
regeeringsvorm van het Spaansche volk;
al wat dus republikeinsch was en naar om
wenteling streefde: anarchisten, communis
ten, socialisten, radicalen, gedeeltelijk ook
liberalen, het was allemaal tegen den be-
staanden regeeringsvorm van den Staat, en
dus ook tegen den godsdienst van den
Staat, en dus anti-katholiek".
Klant: Ik wou graag dat blikje daar
onderaan hebben.
