23ste Jaargang
ZATERDAG 27 FEBRUARI 1932
No. 7138
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
UIT DE ONTWAPENINGSSTAD
BINNENLAND
ST.-CLEMENSRETRAITENKUIS
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
V oor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bi] onze Agenten 20 cent per week f 2-60 per kwarr&a!
Franco per poet f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur on
verhuur, koop on verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
V Nogmaals het z.g. Kortings
wetje.
„Het schijnt niet overbodig nog iets
meer mede te deelen over de beslissing
der Tweede Kamer inzake het z.g. Kor
tingswetje" aldus een der Kamerlid-
redacteuren in de „Volkskrant".
En hij heeft daarin volkomen gelijk.
Ook de „Maasbode" van gisteravond
schrijft een vrij groot artikel (ook van een
Kamerlid-redacteur?) om het verloop van
zaken duidelijk te maken.
En wij willen graag erkennen, dat bed
den daarin wel zijn geslaagd. In 't bij
zonder de houding der Katholieke fractie
in deze is duidelijker geworden, dan zij
ons althans was.
Wij laten den schrijver in de „Volkskrant"
aan het woord:
Een zeer groote meerderheid der Ka
mer had tegen het z.g. Kortingswetjo
van minister De Geer ernstige bezwaren.
De eerste behandeling moest dan ook
op het laatste moment worden ge
schorst. Men wilde blijkbaar een conflict
vermijden.
Toen werd een amendement-Van Vuu-
ren ingediend, gevolgd door §en sub-
amendement-Suring. Dit laatste was het
verst strekkend. Het kwam het eerst in
stemming en werd aangenomen met
niet minder dan 77 tegen 13 stemmen.
Men zou nu hebben verwacht, dat het
zoo gewijzigde amendementVan Vuuren
nu ook met dezelfde meerderheid werd
aangenomen. Het werd integendeel ver
worpen met 55 tegen 36 stemmen. Was
het aangenomen, dan zou voor alle ge
meenten, behoudens voor gemeenten, die
meer dan 80 opcenten op de Gemeente
fondsbelasting heffen deze werden
vrijgesteld een gelijke korting van 3
pet. worden toegepast. Deze heffing zou
niet toegepast worden op de provincies
en zij hield verband met de salarissen.
Het gewijzigde amendement-Van Vuu
ren bracht dus een groote verbetering.
Het zou de beste oplossing zijn geweest.
Het blijft dan ook onbegrijpelijk, dat ie
sociaal-democraten en vrijzinnig-demo
craten, die dit amendement hielpen ver
beteren, er toch tegen hebben ge
stemd. Dit was in elk geval een slechte
politiek.
De Kamer kwam toen voor velen
onverwacht voor de beslissing te
staan, om het ongewijzigd wetsontwerp
aan te nemen of te verwerpen. Verwer
ping zou een ministerieele crisis hebben
veroorzaakt. Zulk een crisis in dezen tijd
en op dit moment, nu een nieuwe Staats-,
leening is uitgeschreven, zou ernstige
gevolgen hebben gehad. Men moet er
niet lichtvaardig over denken. Een ge
wetensvolle beslissing op zulk moment,
kan zwaar vallen 1
Wij weten nu, dat de Katholieke Kamer
fractie tegen het wetsontwerp-De Geer
was; dat zij (in haar geheel of de meerder
heid?) dat wetsontwerp bevredigend gewij
zigd oordeelde door aanneming van het
amendement-Van Vuuren; dat „voor velen
onverwacht" dit amendement werd verwor
pen, en de meerderheid der Katholieke Ka
merfractie toen alleen daarom voorstemde,
omdat zij geen kabinetscrisis durfde ver
oorzaken.
In dat „voor velen onverwacht" afstem
men van het amendement-Van Vuuren kan
dan ook een verklaring worden gevonden
voor het zwijgen van de meerderheid der
Katholieke Kamerfractie, die onver
wacht voor ons allen vóór het wetsont
werp stemde.
De sociaal-demoeraten en vrijzinnig-de
mocraten hebben hier ongetwijfeld
een slechte politiek gevoerd. DU
staat vast. MaarEn „Volkskrant" èn
„Maasbode" hadden er óók op kunnen wij
zen, dat het amendement-Van Vuuren zou
zijn aangenomen, als mèt de geheele Ka
tholieke Kamerfractie ook de andere twee
reehtsche Kamerfracties zich in haar ge
heel daarbij hadden aangesloten. Er is in
deze toch ook wel, aan verscheiden, kanten,
naar 't ons toeschijnt, een tekort aan be
vredigend overleg geweest, noodig om die
slechte politiek van de S.D.A.P. en Vrijz.-
Democr. te keeren.
Diplomaten die
kunnen lachen.
GENEVE, 24 Februrai.
om een uur ongeveer is
het eerste deel der Ontwapenings-Cónfe- j
rentie geëindigd, zooals dat officieel heet:
als een nachtkaars uitgegaan, luidde de al-
gemeene indruk.
En dat kon ook bijna niet anders. Het
punt dat van Maandag 8 Februari af ze
ventien dagen lang op de agenda stond,
heette „Discussion générale". Wat wordt
er gediscussieerd Niets natuurlijk. Het
geen achter dien hoopgevenden naam
schuilt, is niet anders dan wat in onze
spreekwijze heel wat juister „Algemeene
Beschouwingen" heet.
De rest is duidelijk. Vier-en-zestig aan
wezige landen beteekenen ook vier-en-zes
tig sprekers, oftewel vier-en-zestig redevoe
ringen. Er is een Ontwerp-Overeenkomst
der Voorbereidende Ontwapenings-Com-
missie binnen wier kader de redenaars min
of meer blijven moeten. Strikt genomen
zeggen ze dus. een paar schakeeringen uit
gezonderd, allemaal hetzelfde. En de
eerste week ging het nóg. De groote lan
den deden hun stemmen hooren, de
Braziliaan de Macedo Soares hield een
toespraak van tien minuten, het nieuwtje
was er nog niet af. Maar toen de tweede
week werd ingezet door den vertegenwoor
diger van Haïti, die ongeveer twee uren
noodig had om er het zijne van te zeggen,
toen minderde de belangstelling ziender-
oogen.
De Conferentie op zoek naar
een spreker.
Toen we voor het eerst tot den engelen
bak werden toegelaten, welke in het Palais
du Grand Conseil voor perstribune dient,
hingen daar zeer discrete kartonnetjes
met het verzoek om niet te applaudissee-
ren. Een dag of drie, vier, hebben we on
der dat regiem geleefd, toen, ofschoon nie
mand tegen dit verzoek in handelde, die
discrete kartonnetjes plots verdwenen wa
ren, om plaats te maken voor enorme
plakkaten welke elk teeken van afkeu
ring of instemming direct verboden. Deze
plakkaten golden ook de „publieke belang
stelling", welke van het kartonnetjes-sys
teem verschoond was gebleven.
Zoo langzaam-aan zijn die plakkaten
een stille ironie geworden, waar ze met
hun dringend-zwarte opschriften hingen
als een gil in de woestijn. De „publieke be
langstelling" toch, die ondanks alles ap-
plaudisseeren bleef, had haar voor drie
weken zoo moeizaam veroverde plaatsen
bijna geheel verlaten.
De pers die een paar weken geleden
met opdrachten van twee- en drie-duizend
woorden per dag in haar zak liep, mocht
nu de honderd of bonderdvijftig woorden
niet overschrijden, en de journalisten hin
gen in de bar, in de perszaal, en wianneer
men terugdenkt aan den tijd, toen men
bijna over elkaar heen moest stappen, dan
zijn er de laatste dagen velen «.elfs niet
meer naar de Place Neuve gekomen.
De gedelegeerden waren nog trouw op
hun post. Grooter echter dan voor Gerr
spreker was gewoonlijk hun belangstel
ling voor de kranten, waarvan ze heele
pakken meebrachten.
Een vermakelijk incident teekende he
denmorgen wel heel duidelijk de alge
meene malaise. Toen Arthur Henderson den
allerlaatste spreker, den vertegenwoordi
ger van Venezuela, opriep, bleek dezu
zelfs niet in de zaal te zijn. Er werden een
paar boden uitgezonden om hem te zoeken.
Toen ze onverrichterzake terugkeerden,
schorste de voorzitter ten einde raad de
vergadering voor tien minutenEen
kwartier laten was de heer Makay, die rus
tig in zijn hotel zat, ontdekt en stak hij
met zijn speech van wal.
Als de Duitschers konden
lachen.
Eenige afwisseling bracht nog de rede
van Nadolny. In groote lijnen waren de
Duitsche voorstellen natuurlijk al bekend
sinds de vergaderingen der Voorbereidende
Commissie. Maar dat deed toch aan de sen
satie niets af van ze officieel te hooren
verkondigen en ze te zien deponeeren op
de tribune van den voorzitter.
Als de eerste indruk beslissend is
Een Fransche krant, waarvan we ons
momenteel den naam niet met zekerheid
herinneren, schreef onlangs dat de Duit
schers nooit of te nimmer succes zullen
hebben in de diplomatie.... omdat ze
niet kunnen lachen
Daar valt wat voor te zeggen.
zoek zijn; diplomaten die niet
Zie nn bijvoorbeeld Tardieu. Keurig ge
kleed, de eenige man ter wereld die wer
kelijk elegant een lorgnet weet te dragen,
een paar krullen in zijn haren waarvoor
een Napolitaansche Figaro in z'n knieën
zou vallen, beklimt hij de tribune, lacht
eens naar Arthur Henderson, lacht eens
naar de vergadering, deponeert zijn be
faamde voorstellen, lacht nog eens en heel
de Conferentie, ofschoon zij nauwelijks den
moed vindt om te ademen, terwijl zij haar
hart vasthoudt, heel de Conferentie, zeg
gen we, lacht mee en applaudisseert.
Paul Boncoür. die, wanneer onze mid-
deleeuwsche schilders zich niet vergist heb
ben, sprekend op den H. Petrus lijkt, glim
lacht den heelen dag en schijnt zelfs niet
te kunnen spreken zonder te la-ehen. In-
tusschen slaagt hij er als voorzitter van
den Volkenbonds-Raad in om den Japan
ner Sato alles onder zijn neus te wrijven
zonder hem éénmaal nijdig te maken.
Reynaud, die eiken dag een ander zwart
costuum draagt, heeft in zijn bolrond ge
zicht, dat nog een beetje gebruind is van
zijn lange reis door de tropen en dat be
kroond wordt door een glimmende brij"
van heel veel pommade en heel weinig
haar, de lachrimpels zoo diep ingegroefd
staan, dat hij zelfs lacht, wanneer hij niet
lacht. En intusschen is hij dikke vrienden
met den fascist Grandi. ondanks dat hij
toch ook over Tunis Minister van Kolo
niën is; althans, een paar dagen geleden
nog was.
En nu de Duitschers
Briining staat te preek en, dat je onwille
keurig op het ritueele „in de eeuwen "dei
eeuwen, amen zit te wachten. Weiszacker
lijkt te snikken wannéér hij1 in den Raad
van den Volkenbond, met een kleur tot
achter zijn ooren, een paar woorden zegt.
Von Bülow, die zijn haar precies kamt als
Napoleon, kijkt of hij morgen den slag van
Waterloo zal verliezen, en. wanneer hij het
met den Iithauer Zaunius aan den stok
heeft over Memel, zou men wenschen, dat
er maar vast een Volkensbondsleger klaar
stond om in te grijpen.
En voor de verdediging der Duitsche
voorstellen zendt men Nadolny. Als ge
zant in Ankara is die ongetwijfeld op zijn
plaats, want het lijkt waarschijnlijk dat
Mustapha Kémal Pascha van krachtige fi
guren houdt. Ook in Rome zou hij het wel
„doen". Von Neurth lijkt zoo Weensch-
aristocratisch naast Mussolini.
Nadolny sprak als een kolonel met pen
sioen en met jicht. En wij herhalen:
Als de eerste indruk beslissend is....
De vooruitzichten zijn
gunstiger.
Arthur Henderson besloot de Algemeene
Beschouwingen met een lange rede waarin
hij de voorloopige resultaten der Conferen
tie besprak en zeide, in de vrij groote ge
lijkheid der geuite meeningen op sommige
zeer belangrijke punten een gunstig voor
teeken te zien van het verder verloop der
bijeenkomst welke, volgens de woorden van
Gibson, geen bijeenkomst der regeeringen,
maar der volken is.
Evenals in zijn openingsrede schilderde
hij de gevolgen van een modernen oorlog,
ook voor de niet-strijders en vooral voor
de kinderen, herinnerde hij aan de harde
les van het conflict in het Verre Oosten, en
constateerde hij met genoegen den vasten,
algemeenen wil die thans ook door de
meeste redenaars uitgesproken is, om
door de vermindering en de beperking
der bewapening den oorlog zooveel mogelijk
buiten te sluiten.
Hij wees er op hoe vrijwel eenstemmig
de vermindering der zware artillerie, der
groote tanks en der linieschepen is be
pleit. hoe de afschaffing «van gassen en ba
cillen, alsook de beperking van het lucht
bombardement, practisch reeds een feit ge
worden is.
Vooral legde hij er den nadruk op, dat
de Ontwerp-Overeenkomst der Voorberei
dende Commissie gehandhaafd is geble
ven als basis der Conferentie.
En dit is inderdaad wel het meest ver
heugende feit. Veel waarde heeft de Ont
werp-Overeenkomst als zoodanig niet,
zij is veel te weinig positief; de verschil
lende redenaars hebben er, om het popu
lair uit te drukken, aan gevrals de
ratten, de Fransche, Duitsche, Russische en
Turksche voorstellen staan er feitelijk glad
naast, maar voorloopig is ze behouden en
de Conferentie heeft een basis waarop ze
bouwen kan wat ze zelf wil, terwijl ze an
ders voor een chaos van onverzoenlijke
ideeën en meeningen had gestaan en....
beter gedaan had met maar naar huis te
DE VERHOOGING VAN DEN WIJN
ACCIJNS.
Maatregelen van de wijnproduceerende
landen gevreesd.
Aan de Tweede Kamer is een adres ge
richt door het Comité van Economisch Ver
weer uit de Nederlandsche Land- en Tuin
bouworganisaties, waarbij zijn aangesloten
de Algemeene Nederlandsche Zuivelbond,
de Bond van Kaasproduoenten, de Chris
telijke Boeren- en Tuindersbond, de Ka
tholieke Nederlandsche Boeren- en Tuin
dersbond, het Koninklijk Nederl. Land-
bouw-Comitó en de Nederlandsche Tuin-
bouwraad.
Gewezen wordt op bet adres van de
Vereeniging van Nederlandsche Wijnhan
delaars en wel meer bepaald van het aan
het slot van dit adres vermelde, luidende:
„Ten slotte veroorlooft de Vereeniging
van Nederlandsche Wijnhandelaars zioh,
er Uwe Kamer op te wijzen, dat reeds de
kennisneming alleen van het wetsontwerp
tot een zeer geprikkelde stemming in de
wijnproduceerende landen heeft aanleiding
gegeven. Vooral omdat in enkele landen,
die het meeste nadeel van de nieuwe ac-
cijnsverhooging zullen ondervinden, in den
laaf/sten tijd tegenover den Nederland-
schen export, vooral van zuivelproducten,
eei. wat concilianter houding was aange
nomen dan er bestond in de eerste tijden
dat men in die landen contingenteerings-
De Vereeniging van Nederlandsche
Wijnhandelaars kan niet ontkomen aan de
vrees, dat dat laatste wetsvoorstel zijn
weerslag zal krijgen in nieuwe maatregelen
van de bedoelde Staten, welke maatrege
len niet anders dan tot groot nadeel van
den Nederlandschen landbouw, de Neder
landsche veeteelt en de Nederlandsche ex
portindustrie zullen kunnen leiden".
Daaruit concludeerde het Comité, dat
het overtuigd is van het gevaar, dat dreigt,
zoo in Frankrijk hèt door den minister
van Financiën ingediende wetsontwerp tot
ontstemming leidt en de afzet van Land
en tuinbouwproducten, met name van
kaas, naar Frankrijk daardoor weer moei
lijkheden zal ondervinden, waarbij in het
bijzonder in het oog moet worden gehou
den, dat de Fransche consument, hetzij
door den prijs, hetzij om andere reden,
eenmaal afgeleid zijnde van het gebruik
van Nederlandsche land- en tuinbouwpro
ducten, in het bijzonder van Nederlandsche
kaas, niet gemakkelijk tot dat gebruik zal
worden teruggebracht;
dat het meent, daar nu eenmaal de ver
schillende landen, in casu Nederland en
Frankrijk, meenen door maatregelen, die
den handel in het algemeen en den handel
in land- en tuinbouwproducten in het bij
zonder belemmeren, iets te moeten doen
in het belang van de financiën van dat
land, het hem wil voorkomen, dat het veel
juister zou zijn, als de regeeringen van
beide landen middelen zouden willen bera
men, waardoor de wederzijdsche afzet
werd bevorderd in plaats van dat hij werd
belemmerd;
dat, nu een wetsvoorstel tot verhooging
van de opcenten op den accijns van wijn
van 20 op 80 bij de Kamer is ingediend,
Let alleszins gerechtvaardigd is aan de
Kamer te vragen, de behandeling van dit
wetsontwerp niet te doen plaats hebben,
alvorens duidelijk is gebleken dat het der
Regeering niet mogelijk is tot overeenstem
ming te komen met de regeering der Fran
sche Republiek inzake de middelen, die
kunnen dienen om den afzet der wederzijd
sche landbouwproducten, zuivel en wijn te
bevorderen en daardoor de landbouwende
bevolking in haar zwaar bestaan een rug
gesteun te geven.
Oud-zouaaf overleden.
Te Venlo is in den ouderdom van 89 jaar
overleden de heer H. H. Trienekens oud-
Pauselijk zouaaf. De overledene was door
Z. H. Paus Pius IX begiftigd met de me
daille „Bene merenti".
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Alle moties van wantrouwen in de regee
ring Brüning door den Rijksdag verwor
pen. (Buitenl. 3de blad).
Hitier beëedigd als ambtenaar. (Buiteni.,
3de blad).
De toestand rondom Sjanghai. (Buitenl.,
3de blad).
BINNENLAND.
De R. K. Land?rbeidersbond St. Deus
De'dit heeft het aanbod der Patroonsver-
eenigingen in de Bloembollenstreek aan
vaard. (1ste blad).
Bejaarde vrouw te Rotterdam verbrand.
Vrouw te Den Haag zware brandwan
den bekomen. (Gem. Berichten, 3de blad).
EIGEN CORRESPONDENTIE
UIT GENEVE Bladz. 1
VAN HET OORLOGSTER
REIN IN MANDSJOERIJE Bladz. 5
EEN NOVELLE VAN
EDGAR WALLACE Bladz. 5
DE UITBREIDING VAN ONZE
COURANT.
Het is ons voortdurend streven, zooveel
mogelijk aan de wenschen en verlangens
van onze lezers te voldoen.
Wij weten, dat in ieder Katholiek ge
zin behoort te zijn een Katholieke courant
vooral in dezen tijd nu juiste inlichting
en voorlichting omtrent zoovele belangrijke
feiten en vraagstukken dringende eisch is.
Wij weten ook, dat door zeer velen
wordt begeerd een eigen plaatselijk en ge
westelijk dagblad.
De „Leidsche Courant" wil zijn voor een
groot gedeelte van Zuid-Holland het ge
westelijk katholiek dagblad, dat in ieder
katholiek gezin toegang vindt.
Wij hebben sedert eenige maanden, ter
verdere vervolmaking van onze courant,
ons van de medewerking van verscheidene
correspondenten en medewerkers in het
buitenland verzekerd. En wij hebben mo
gen constateeren, dat deze nieuwe uitbrei
ding van den inhoud onzer courant door
onze lezers wordt gewaardeerd.
Over deze waardeering verheugen wij
ons. Om onze courant te doen beantwoor
den aan alle eischen, die aan een gewes
telijk katholieke courant kunnen worden
gesteld, bedelen wij geen steun, maar vra
gen wij wel daadwerkelijke waardeering,
sympathiek medeleven der Katholieken
met hun eigen courant
Wij mogen in dit nummer geven de eer
ste correspondentie uit Genève waarheen de
aandacht van heel de wereld is gevestigd
van een eigen correspondent.
TE N00RDWIJKERH0UT
gaan en geen kostbaren tijd te verspillen.
Natuurlijk kan men daarop niet al te
veel staat maken, daar de meeste spre
kers een slinger om den arm hielden. De
eigenlijke Conferentie gaat pas beginnen
in de Algemeene Commissie die vanavond
haar eerste zitting hield. Er werden daai
reeds dadelijk spijkers met koppen gesla
gen.
Wijl de vergadering tot morgenochtend
onderbroken werd, komen we er later op
terug.
JAN HOEK.
Zaterdag 58 Maart. Geh. en ongeh.
mannen f 6.50
Zondag 2023 MrL Heeren gegoede
stand 15.
Woensd. 23—26 Mrt. Dames onderw. 10.—
Zaterdag 2629 Mrt (Paaschdagen)
St Josephgez. en andere J. M. 6.50
Dinsdag 19—22 April Jonge Dames 10.—
Zaterd. 2326 April Geh. Mannen 6.50
Dinsd. 2629 April Meisj. bov. 17 j. 6.50
Zaterd. 30 April3 Mei Leden
Voetbalbond 6.50
Dinsdag 3—6 Mei Meisjes 15-17 jaar 6.50
AANMELDING BIJ DE DIRECTIE.
TEL. 6048. 1556