BUITENLAND
RUST DOOR EEN
C. A. C.
UIT DE OMGEVING
ALLERLEI
DINSDAG 16 FEBRUARI 1932
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 7
ONTWAPENING
MINISTER BEELAERTS SPREEKT.
Het is een „vredesconferentie".
In de gisterochtend gehouden zitting der
ontwapeningsconferentie heeft de Neder
landsche minister Beelaerts van Blokland
het woord gevoerd. De minister begon met
de verklaring, dat deze conferentie, aan
vankelijk betiteld als ontwapeningsconfe
rentie en thans officieel genoemd als con
ferentie voor beperking en vermindering
van de bewapening, menigmaal ook van de
tribune der conferentie af als vredescon
ferentie wordt aangeduid.
Deze laatste benaming geeft volgens mi
nister Beelaerts misschien wel het best
het doel der conferentie aan. Wij zijn hier
gekomen voor 'n gemeenschappelijke
krachtsinspanning tot versterking van de
vredeswaarborgen, door een aanval re
richten tegen oatgene wat de meest directe
bedreiging van den vrede is, namelijk Je
bewapening.
Spr. herinnert dan aan hetgeen in vroe
ger jaren reeds op dit gebied gedaan is
en aan den grooten wereldoorlog, welks
namelooze ellende ons nog goed in het ge
heugen ligt. Na den oorlog zyn de veilig
heidswaarborgen veel groote geworden.
De gebeurtenissen in het Verre Oosten
hebben weliswaar duidelijk gemaakt, dat
die waai burgen voornamelijk van zedelij-
ken aard zijn en nog onvolledig en dat de
volkenbond nog niet in staat is, onder alle
omstandigheden het gebruik van de oe-
wapeningsmacht voor de regeling van in
ternationale geschillen te verhinderen of
zelfs maar te beperken.
Doch deze gebeurtenissen, hoe ernstig
ook, mogen ons de gevallen niet doen ver
geten, waarin de volkenbond met succes
voor den vrede is opgetreden. Een gevoelen
van pessimisme over de mogelijkheid van
verwezenlijking van de vredestaak van den
volkenbond zou met gerechtvaardigd zijn.
Alle vredeswaarborgen der laatste jaren
hebben echter het verderfelijke stelsel van
een gewapenden vrede niet kunnen doen
wankelen.
Toch eischt de logica zelf, dat verster
king van de veiligheid haar terugslag zal
vinden in vermindering van bewapening.
Deze zal op haar beurt de veiligheid dan
weer verhoogen. Wanneer men de vrijheid
van bewapening in stand houdt, zal vanzelf
het in artikel acht van het volkenbonds
verdrag genoemde minimum van bewape
ning, dat vereenigbaar is met de nationale
veiligheid, voortdurend in alle landen blij
ven stijgen. Een enkele vermeerdering van
bewapening in een enkel land terwille van
de nationale veiligheid, zal het veiligheids
gevoel bij de naburen verzwakken en ook
hen weer tot vermeerdering van bewape
ning bewegen.
Deze noodlottige kringloop heeft geen
grens en kan slechts eindigen met de e'co-
nomische en financieele ineenstorting en
met den oorlog.
Minister Beelaerts herinnerde vervolgens
er aan, dat het Eransche denkbeeld van
de schepping van ^en internationale per
manente politiemacht reeds voor 1914 door
Prof. van Vollenhoven was verdedigd.
De N ederlandsche ed legatie zal aan net
belangrijke Eransche voorstel alle verdien
de aandacht schenken en overwegen, of dit
denkbeeld thans meer kans van verwezen
lijking heeft dan toen prof. van Vollenho
ven de vraag opwierp.
Het denkbeeld van een niet-permanente
internationale politiemacht, waarvan de
staten bij een voorkomende gelegenheid de
contingenten zouden leveren, is reeds m
het volkenbondsverdrag neergelegd. De op
dit punt bestaande verplichtingen zijn ecu-
ter tot dusver meer in beperkenden dan
in uitgebreiden zin geïnterpreteerd. Deze
neiging tot beperking der verplichtingen
zal stellig minder sterk zijn, indien het
verlangen tot uitbreiding der sancties zal
zijn vergezeld gegaan van werkelijke ver
mindering van bewapening.
Ne Nederlandsche delegatie zal aan het
conierentie een nieuwe poging doen om een
meer bevredigende regeling inzake de pu
bliciteit der bewapening te verkrijgen.
De minister sprak zich vervolgens uit
ten gunste van een verbod van bepaalde
soorten oorlogstuig, die bijzonder voor aan-
valsdoeleinden dienen of zelfs als zij voor
verdediging gebruikt worden, een buiten
gewoon vernielende werking hebben. De
minister erkent dat een dergelijk verbod op
de nationale verdediging van het eene land
een gansch andere uitwerking zou kunnen
hebben dan op die van een ander land. De
kwestie moet dus ernstig onderzocht wor
den, maar als het gelukken zou, een derge
lijk verbod bot stand te brengen, zou deze
conferentie een belangrijk tastbaar resul
taat verkregen hebben.
De Nederlandsche delegatie is een voor
stander van een verbodsbepaling van het
gebruik van gifgassen en van de voorbe
reiding van den chemischen oorlog, gelijk
zij zal medewerken tot alle maatregelen,
bestemd tot bescherming van de burgerlij
ke bevolking, tegen het werpen van bom
men uit de lucht. De Nederlandsche regeo-
ring is ook een voorstander van een ver
bodsbepaling, dat in volle zee automatische
contactmijnen gebruikt worden.
DUITSCHLAND
HET RIJKSPRAESID1UM.
Hindenburg stelt zich beschikbaar.
Op de in de laatste dagen aan hem ge
richte vragen heeft rijkspresident von Hin
denburg het volgende antwoord gep.uDb-
ceerd
„Na ernstige overweging heb ik, in het
bewustzijn van mijn verantwoordelijkheid
voor het lot van het vaderland, besloten
mij beschikbaar te stellen voor een even-
tueele herkiezing.
De omstandigheid, dat het voorstel hier
toe niet van één partij, doch uit breede la
gen van het volk tot mij is gekomen, doet
mij in mijn bereidwilligheid een plicht zien.
Indien ik gekozen zal worden, zal ik ook
in de toekomst met al mijn kraohfcen het
vaderland trouw en naar geweten dienen,
om het naar buiten toe te leiden tot vrij
heid en gelijkberechtigdheid en naar bin
nen tot eenheid en opgang.
Indien ik niet gekozen word, blijft mij
dan het verwijt bespaard, dat ik in dezen
moeilijken tijd mijn post eigenmachtig ver
laten heb.
Voor mij bestaat slechts één waarachtig
nationaal doel: aaneensluiting van het volk
in zijn strijd om het bestaan, volledige
deelneming van eiken Duitscher aan den
harden strijd om het bestaan der natie'*.
De Rijksdag komt 23 Februari bijeen.
De Rijksdag is thans definitief tegen 23
Februari, drie uur 's middags, bijeengeroe
pen. Op de agenda staat alleen de vast
stelling van den dag voor de verkiezing
van den rijkspresident, waarbij zal worden
uitgegaan van het voorstel der rijksregee-
ring, de eerste stemming op 13 Maart en
de tweede, zoo noodig, op 10 April te hou
den.
ENGELAND
MACDONALD MOET MINSTENS DRIE
WEKEN RUST NEMEN.
Zondagmiddag is de Britsche premier
MacDonald van de kliniek waar hij ver
toeft, naar een specialist gegaan, die zijn
pa-s-geopereerde oog grondig heeft onder
zocht. Daarna werd officieel medegedee'd,
dat het resultaat der operatie zeer bevre
digend werd geacht, maar dat het niette
min dringend noodig is, dat MacDonald
minstens drie weken volstrekte rust neemt.
De premier keerde na het onderzoek naar
de kliniek terug, waar hij tot het midden
van deze week zal blijven.
SPANJE
ALGEMEENE WERKSTAKINGEN.
Tegen de deportatie-politiek der regeering.
Als protest tegen de deportatie naar
Spaansch Guinea van revolutionairen, zet-
ten de extremisten te Madrid een alge-
meene werkstaking op touw. Deze poging
is echter volkomen mislukt. Vele personen
werden gearresteerd. De politie heeft
strenge voorzorgsmaatregelen getroffen. De
voornaamste strategische punten worden
bewaakt.
Ook te Sevilla is een algemeene werk
staking uitgebroken als protest tegen ge
noemde deportatie. De tramwagens wor
den geconvoyeerd door troepen. Zoo goed
als alle masazijnen zijn open gebleven.
Ook te Cadix is een algemeene staking
geproclameerd. Benden stakers wierpen de
spiegelruiten in van enkele uitstalkasten.
Reuter maakt melding van vele daden
van sabotage te Barcelona gepleegd langs
de spoorbanen Het aantal personen gear
resteerd wegens ongeoorloofgde pressie op
arbeiders, is tot ongeveer vijftig gestegen.
De voor Barcelona afgekondigde alge
meene werkstaking is in de stad zelf mis
lukt, doch in de buitenwijk der stad en in
de banlieue is de arbeid in een groot aan
tal fabrieken neergelegd. Er kwamen ver
scheiden botsineen voor tusschen politie en
extrimisten. Schoten werden gewisseld,
bommen ontploften, o.a. in het materiaal
depot van den onenbnren reinigingsdienst
en op den weg naar Tarrasa. Er werd pia-
terieele schade veroorzaakt.
Te Parransa, waar de werkstaking alge
meen is. blokkeerde extremisten de kazer
ne der guardia civil en maakten zich mees
ter van het gemeentehuis, doch gaven zich
later over aan de gewapende macht.
Een V.-D.-bericht meldt nader, dat de
communisten en syndicalisten voor geheel
Spanje het stakingsnarool hadden uitgege
ven. In alle groote steden legden de syndi
calisten het werk neer, de socialistische ar
beiders voleden het stakingsparool niet op.
Te Barcelona staakten de haven- en me
taalarbeiders. Te Sevilla, Cadizz en Soria
wordt algemeen gestaakt. Te Malaga en
Saragossa wordt slechts gedeeltelijk ge
staakt. In verscheidene steden moesten de
militairen ingrijpen to herstel van de orde.
Te Tarrasa bij Barcelona bestormden de
arbeiders het raadhuis en hingen de Sov-
jetvlag uit. Ook de 'landarbeiders in het
gebied van Medina Sidonia sloten zich bij
de stakingsbeweging aan.
CHINA
BITTERE ELLENDE TE SJANGHAI.
Leger van werkloozen en vluchtelingen.
Onze speciale correspondent te Sjanghai,
Walter Bosshard, seint, dat de toestand in
de stad Sjanghai hoogst verontrustend is.
Meer dan 180.000 geschoolde arbeiders zijn
werkloos tengevolge van de sluiting van
talrijke textiel- en andere fabrieken, Tien
duizenden vluchtelingen verscherpen den
ernst van den toestand. Het gebrek aan
levensmiddelen kan to ernstige ongeregeld
heden leiden, indien niet binnen zeer kor
ten tijd hulp wordt geboden. De beper
king der credietverleening en de stilstand
in zaken wekken groote onrust bij de Chi-
neezen.
Tijdens den wapenstilstand, die vier uur
duurde, zijn twee duizend vluchtelingen
uit West-Tsjapei verwijderd.
Er wordt van vredesonderhandelingen
gesproken, zoodra de Britsche gezant Nel
son Johnson, de Fransche gezant Wilden
en de Italiaansche zaakgelastigde zijn .aan
gekomen.
De Japansche minister Shigemitsu heeft
echter verklaard, dat onderhandelingen
In de geheele bloembollenstreek wordt op
't oogenblik een stille maar hoogst belang
rijke strijd gevoerd rondom de hernieuwing
van een collectief arbeidscontract.
De politieke en economische factoren,
die handel, landbouw en nijverheid der ge
heele wereld in dezen tijd beheerschen,
gaan aan het groote bedrijf der bloembol
lenstreek niet ongemerkt voorbij.
Integendeel, daar is een crisistoestand in
getreden als nooit gekend is.
Tal van ondernemingen, groote maar
vooral kleinere hebben een struggle for life
te voeren, waarvan zich de uitslag niet ver
zekerd gunstig, zelfs soms tot ondergang
voerend, laat aanzien.
Inderdaad is veler bestaan zeer onzeker
en doet zich de crisis terdege gelden op de
algemeene welvaart der streek.
De besturen van de diverse gemeenten
hebben de uiterste krachten in te spannen
om een groote laag der bevolking voor on
dergang en pauperisme te behoeden.
Met wijs beleid moet de Overheid trach
ten in stand te houden, wat in dagen van
voorspoed kon worden gewrocht.
Of dan gewanhoopt moet worden aan
herstel
't Zij' verre. Maar noodig is, dat men zich
niet zenuwachtig maakt en dat verzekerd
wordt de onontbeerlijke rust in het be
drijf.
De loonkwestie is een vraagstuk, dat die
rust zou kunnen bedreigen.
Daarom is de uitslag der onderhandelin
gen rondom het collectief arbeidscontract
van zoo groote beteekenis.
Immers het gaat daarbij natuurlijk om
de bestaansmogelijkheden van het geheele
bedrijf en tevens om de levensvoorwaarden
van de groote groep der arbeiders in deze
tuinbouwbranche.
't Laat zich aanzien, dat een zekere per
manente werkloosheid, die eerder niet ge
kend werd. ontstaat.
De strijd van de arbeiders om in de nood
druft te kunnen voorzien wordt daardoor
moeilijker en de zorgen van gemeentebe
sturen in dit opzicht steeds zwharder. zoo
zwaar zelfs, dat de streek, die zich 7.elf zoo
lang mogelijk hielp, op hulp van rijkswege
zal zijn aangewezen.
uitgesloten zijn, zoolang de Chineesche
troepen zich niet 15 mijlen terugtrekken
achter de stellingen, die zij thans innemen.
Beide partijen worden intusschen door
nieuwe troepen versterkt. De Chineesche
derde divise krijgt versterking van 10.000
man uit Hankau, terwijl 20.000 man Japan
ners uit Tokio in den strijd zullen worden
geworpen; De Chineezen mobiliseeren vrij
willigerscorpsen, die in de_achterhoede ge
bruikt zullen worden voor het handhaven
der orde in het achterland, zoolang de gere
gelde troepen aan het front vechten.
Chineesch verzoek aan den Paus.
De Chineesche vertegenwoordiger bij den
Volkenbond. Jen, heeft een verzoek aan
den Paus gericht, waarin hij om woorden
ten gunste van zijn land smeekt. De kardi
naal-staatssecretaris heeft hem geant
woord, dat de Paus hem zijn beste wen-
schen zendt en hem verzekert, dat hij zal
bidden voor den terugkeer van den vredes
toestand.
AMERIKA
OPSTAND IN COSTA RICA?
Leden der regeering ontvoerd.
Volgens particuliere berichten uit San
Jose zou in Costa Rica een opstand zijn
uitgebroken. In de straten zouden vuurge
vechten worden geleverd, waarbij een aan
tal personen gewond zou zijn. Naar ver
luidt zijn de vice-president en de minister
van financiën door de opstandelingen ont
voerd en zijn de president en de overige
ministers uit het regeeringspaleis gevlucht
naar de artilleriekazerne.
BUITENL. BERICHTEN.
ONGELUKKEN.
SNELTREIN IN FRANKRIJK
ONTSPOORD.
Helsche machine op de rails.
Zaterdagavond is de sneltrein Ventimi-
gliaParijs, nabij Marseille ontspoord.
Het ongeluk werd veroorzaakt door ont
ploffing van een helsche machine, die op ae
rails geplaatst was; toen de locomotief van
den trein juist over een kleine brug reed,
volgde een geweldige explosie waarvan de
knal tot ver in den omtrek gehoord kon
worden.
De locomotief reed na de ontsporing met
den tender, een bagagewagen en een res
tauratierijtuig nog een honderd meter
door, alvorens tot staan te komen. Drie
volgende rijtuigen vielen van den 6 k 8
meter hoogen spoordijk. Eenige passagiers
werden licht gewond.
Op het moment van de explosie zag men
nabij de plaats van het ongeluk een auto,
die in snelle vaart wegreed in de richting
Marseille.
Nader wordt gemeld, dat men veronder
stelt hier met een misdadigen aanslag van
bandieten te doen te hebben, wier doel het
zou zijn de reizigers van den verongeluk
ten trein te berooven.
Indien nu niet tot stand zon komen een
collectief arbeidscontract zou de loon-
vTaag een voortdurende strijdvraag blij
ven, die het geheele jaar door van ongun-
stigen invloed zou zijn. Een zekere onrust
zou komen te heerschen.
Op deze plaats te spreken over de hoe
grootheid van het loonbedrag is niet wen-
schelijk. Daarover gaan de onderhandelin
gen en daarbij zal de maat van een mensch-
waardig bestaan voor den arbeider een der
meest doorslaggevende factoren zijn.
Maar wel kan in 't algemeen betoogd
worden, dat het hoogst wenschelijk is, dat
een collectief arbeidscontract tot stand
komt.
Dat geeft rust- in het geheele bedrijf, is
voor de stabiliteit van de diverse onderne
mingen van levensbelang en geeft aan de
arbeiders althans eenige verzekerdheid
voor hun bestaan.
Voorkomen worden dan neigingen, aan
vechtingen, pogingen om in het hoog-sei-
zoen tot uiterste dwingende maatregelen
over te gaan. die zich later weer in het af-
loopen van het seizoen wreken en die al
tijd nadeelige gevolgen meebrengen.
Hetgeen van de onderhandelingen tus
schen patroons- en arbeidersorganisaties
bekend wordt, wijst er op, dat extremitei
ten, door al te gToot pessimisme of door
ondoordacht- optimisme ingegeven, worden
vermeden. Men streeft blijkbaar naar een
uitkomst, die de kans op rustige ontwik
keling verzekert.
Nog meer dan anders beheerscht de
ernst en de wil om door den ongunst der
tijden heen te komen de onderhandelingen.
Dat kan niet anders dan ten goede ko
men aan den wederopbloei van het bedrijf
en aan de waarborging voor een zekere le
vensexistentie van den arbeidersstand.
Maar dat geeft ook waarbore voor de
rust, noodig in deze moeilijke tijden, waar
in al te zeer door elementen van wanorde
eesneculeerd wordt op ontevredenheid.
Die rust te verzekeren is voor de par
tijen, die thans in onderhandeling zijn, een
der punten waarop zij ook het oog moeten
cericht houden.
Niet door een partij, maar aan weerszij
den moet hieraan gedicht worden. Over
ig tot samenwerking door patroons en ar
beiders komt beiden en de geheele gemeen
schap dan ten goede.
G. BULTEN.
Voorhout.
AUTO DOOR AFSLUITB0 0MEN
GEREDEN.
Op den weg Oppeln-Beuthen bij Groes-
Strehlitz reed gisteren een auto, waarin
twee personen waren gezeten, door de af-
sluitboomen van den spoorweguvergang.
De wagen bleef op de raii6 staan en werd
door een trein gegrepen. Een der inzitten
den, de cüreceur van een verzekeringsmaat
schappij uit Stuttgart, was op slag dood.
De ander, verzeKermgsinspecteur Kohier
uit üppeln, werd zwaar gewond.
KOUDEGOLF IN ITALIË,
Bij Padua 15 gr. vorst
De koudegolf in Noord-ltalië houdt aan.
De lagunen in Venetio zijn zelis toegevro-
reu. Ongeveer 20 barken en gondels, die in
het ijs vastgevroren waren, zijn door de
brandweer bevrijd, met een geunprovi-
seerueu kleinen ijsbreker.
De temperatuur is verder gedaald. In het
gebergte bij 'irente valt veel sneeuw, ter
wijl de temperatuur tot 24 gr. onder nui is
gedaald.
VERDACHT PAKKET IN DE
ST. PIETER GEVONDEN.
Zaterdagavond is door een aantal sam-
pietrnu acuter een leeuw van de ciaftouibe
van Raus innooentius XI in de dt Eietex
te Rome een verdacht pakket gevonden,
dat door hen in de lontein, welke zich voor
de nieuwe facade van het Vatrcaansch sta
tion bevindt, werd geworpen.
Vervolgens is het naar net fort Prenesti-
na overgebracht, waar het onder leidiug
van artillerie-officieren zal worden ge
opend.
MARIA-KAPEL GEPLUNDERD.
Bij het openen van de kathedraal van
Valencia constateerde men Zondagmorgen,
dat de Maria-kapel geheel geplunderd was.
Het altaar was in stukken geslagen, ter
wijl de voorwerpen van den eeredienst op
deu grond lagen.
De geloovigen, verontwaardigd over deze
heiiigscnennis, hielden verscheidene mani
festaties. Om vijf uur had een nieuwe ka
tholieke betooging plaats.
Het kwam hierbij tot botsingen tusschen
katholieken en republikeinen. Verscheidene
personen werden gearresteerd en tal van
personen gewond.
Voor heden is de algemeene staking af
gekondigd.
DE BRAND BIJ SARRA8ANI.
De clown Libot, dien men aanzag voor
den brandstichter in het circus barraeani
te Antwerpen, is in vrijheid gesteld, omdat
men geen bewijzen tegen hem heeft gevou-
den.
De justitie is thans op zoek naar een
zekeren Mauss, die destijds een rol heeft
gespeeld tijdens de bekende incidenten, dio
te Luik tegen Sarrasani werden uitgelokt.
TSJITSJERIN WIJDT ZICH AAN
MUZIEK.
Telkens opnieuw duiken in de pers be
richten op, volgens welke Tejitsjerin, de
thans 73 jaah oude ex-volkscommissaris van
Buitenlandsche Zaken der Sovjet-unie ge
heel aan lager wal zou zijn geraakt. Dit is
echter,niet zoo Tsjitsjcrin, die een vrij
behoorlijk pensioen geniet, bewoont te Mos
kou een klein huisje, waar hij geheel terug
getrokken zijn dagen slijt. Van buiten- noch
binnenlandsche politiek wil hij meer iets
weten. Het eenige, wat hem nog belang in
boezemt, is muziek en litteratuur.
Tqjitsjerin was al van jongsaf een
hartstochtelijk muziekliefhebber en ontwik
kelde zich later tot een uitstekend pianist,
die menig uur tan kunstgenot aao zijn
vrienden bereidde. Op het oogenhhfc is hij
bezig met het schryven van een werk over
Mozart.
Een gewoonte heeft hij uit zijn diploma-
ten tijd overgehouden, een gewoonte, dio
hem destijds bij zijn medewerkers berucht
maakte namelijk de voorkeur voor wer
ken in den nacht. Menigmaal liet hij hoofd
ambtenaren tegen het krieken van den dag
wekken en in aileryl naar het Kremlin ko
men. Vaak moesten zij dan nog een paar
uur kleumend van kou zitten wachten, al
vorens hun hoogste chef zich herinnerde,
dat hij hen had laten roepen.
Bloedige botsing In Opper-Sileziü.
Na een betooging van de Reiohebanner
in Bischdorf (Opper-SileziëJ werd de spie
ker, Musiol, door ongeveer 100 Hitieria-
nen en Staihelm-ledon aangevallen. Hij
greep in noodweer naar zijn revolver en
schoot drie aanvallers neer; zelf werd hij
neergeslagen en met steenen en knuppels
zwaar gewond.
0EGSTGEEST.
K.R.O.-film. Onder zeer groote be
langstelling werd gisteiavond in het Ver-
eenigingsgebouw „bt. Willibrord", waarin
vaststaand ingebouwd bioscooptocstel
aanwezig ie, de K.R.O.-film vertoond.
De inhoud van deze film behoeven we
niet te geven, omreden dit reeos eerder in
dit bLad is geschied.
Pastoor de Vetten verwelkomde bij den
aanvang de aanwezigen en sprak zijn vol
doening uit over de groote opkomst, bpre-
ker gaf oen korte uiteenzetting over de
totstandkoming der K.R.O. en bracht hul
de aan den voorzitter Pastoor Perquin.
Vervolgens hoopte spreker, dat het resul
taat van deze filmvertooning moge zijn,
dat nog veien zich zullen aansluiten als lid
van de K.R.U., waarvoor de heer J. v. Vei-
zen gaarne alle inlichtingen zal geven.
Een zeer aardige attractie bedacht de
firma Koelman, die by den uitgang v an het
Vereemgiugsgebouw den bezoeaore een
verrassing en tevens reclame-aanbod voor
de leieiunken radio-toestehen verstrekte.
Des middags werd een goueelte der fiLin
vertoond voor de kinderen met als boegift
een leuke teekenfilm.
VOORHOUT.
Gemeenteraad. De vergadering van
den Raad dezer gemeente is verzet van
Woensdagmiddag 2 uur op Vrijdagmiddag
a.s. om 2 uur.
Waterbronnen In de lucht
In de stad Theodosia op de Krim wer
den de ruinen van 140 bronnen en daarbij
behoorende waterleidingen gevonden. Deze
waterleiding voerde naar een nabijgelegen
3 k 400 meter hoogen bergketen, waar eoh-
ter merkwaardig genoeg, geen bronnen
aanwezig waren, doch slechts eigenaardige
steenhoopen in den vorm van holle kegels
van 30 meter hoogte, waarvan men er op
een afstand van 3 kilometer 13 stuks telt
Thans is het geheim van deze 2000 jaron
oude bouwwerken door den Belgischen pro
fessor Knapen opgelost De werking be
rust op het princiep dor nauwverwekking.
Wanneer vochtige warme lucht met een
koud voorwerp in aanraking komt, dan zet
zich het water op zijn oppervlakte af, zooals
men zoo vaak kan zien bij het bestaan van
glazen of in den winter van ruiten. Men
berekende dat in ieder van deze kegels
in 8 uur 55 kubieke meter water verzameld
werd.
Dergelijke dingen vindt men ook op an
dere plaatsen, zoo b.v. bij Bizerta waar
zonder regenval de waterdamp zich tegen
koudere zandlagen condenseert, door een
ondoordringbare leemlaag tegengehouden
en in bronnen verzameld wordt.
Zoo komt het ook dat in Californië waar
het maandenlang niet regent, de bronnen
door en door vochtig zijn en in do steppen
de bodem bedekt is met gras, dat het wa
ter in den vorm van dauw uit de luoht
haalt.
De geleerde rioht nu in Zuid-Frankrijk
bij Var bij wijze van proef zulke bronnen
in den vorm van koepelvormige gebouwen
op, waar de warme lucht van bo\cn door
openingen naar binnen komt, terwijl zij
langs onder weer naar buiten gaat, waar
bij zich het vocht tegen de koude wanden
condenseert. Het water wordt beneden in
een reservoir verzameld.
