Her is NOG NIET
EVENVEEL RIJKSDAALDERS
nieuw
f
NATUREL REEPEN
Een WARME DEKEN komt NOG BEST VAN PAS.
is ook voor U de gelegenheid.
Voor ENKELE guldens
,HET LEIDSCHE WOLLEN DEKENHUIS"
«Groot Mooee"
VRIJDAG 22 JANUARI 1932
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD PAG. 11
BUITENLAND
HERSTELVRAAGSTUK
LAUSANNE VERDAAGD.
Nieuwe datum niet aangegeven.
De Britsche gezant te Bern heeft aan
de Zwihsersche bondsregeering medege
deeld, dat de conferentie, welke op 25
Januari te Lausanne zou aanvangen, uit
gesteld ia, zonder dat hiervoor een nieuwe
datum is bepaald.
In welingelichte kringen te Londen is
men van oordeel, dat de besprekingen, wel
ke met betrekking tot de conferentie van
Lausanne tot dusver geveerd zijn, het doo-
de punt nog niet te boven zijn. Men geeft
openlijk toe, met een zeer ernstige moei
lijkheid te doen te hebben, doch men blijft
de hoop koesteren, dat in de eerstvolgende
dagen een formule zal worden gevonden,
welke het houden van de conferentie in de
paaste toekomst mogelijk zal maken. Zoo
acht men het volstrekt niet uitgesloten,
dat men ten slotte er toe zal overgaan, de
meenings verschillen, welke tot dusver
slechts in de diplomatieke besprekingen
aan den dag zijn getreden, op een confe
rentie van vertegenwoordigers der betrok
ken regeeringen te behandelen. Under
deze omstandigheden zou het. mogelijk zijn,
dat in de naaste toekomst een hersteloon-
ferentie zal worden gehouden, zonder dat
Duitschland tevoren zijn toestemming heeft
gegeven tot een verlenging van het Huo-
ver-moratorium. Men heeft er te Londen
nota van genomen, dat Duitschland zich
met een dergelijke verlenging niet zou
kunnen vereenigen.
Minister-president MacDonald, die door
den Franschen premier Laval was uit.ge-
noodigd^ het week-end te Parijs door te
brengen, teneinde gezamenlijk de aetueele
vraagstukken te bespreken, heeft door be
middeling van den Bntschen gezant te Pa
rijs doen weten, dat het hem in verband
met zijn drukke werkzaamheden tot zijn
leedwezen niet mogelijk is, aan deze uit-
noodiging gevolg te geven.
„Uitstel van Lausanne enkel een kwestie
van Europa".
De Amerikaansche onderstaatssecretaris
Castle heeft heden verklaard, dat de Ver-
eenigde Staten niets uitstaande hebben
met het uitstellen van de conferentie van
Lausanne. Deze kwestie moet uitsluitend
door de Europeesche volken worden uit
gemaakt, zeide hij; het Amerikaansche
standpunt, dat het initiatief met betrek
king tot het schuldenvraagstuk van Europa
moet uitgaan, beeft zich niet gewijzigd.
SPANJE
EEN OPSTAND VAN EXTREMISTEN.
Krachtige regeeringsmaatregelen.
Naar uit Manresa en- Berga in Gataloiuë
wordt gemeld, is aldaar een anarohistisohe
beweging uitgebroken. Waarschijnlijk lag
het in de bedoeling Maandag a.s. een revo-
lutionnaire algemeene staking te doen uit
breken, welke thans echter te vroeg tot
uitbarsting is gekomen. De extremisten in
de beide genoemde steden hebben een
aantal sabotagedaden verricht; oa. lieten
zij eenige bruggen in de lucht vliegen. Uit
Saragossa zijn afdeelingen civiele garde m
vrachtauto's naar Manresa en Berga ge
zonden, terwijl ook een bataljon infanterie
uit Gerona en een eskadron cavalerie uit
Barbastro zich op marsch naar de beide
plaatsen hebben begeven.
De premier Azana bevestigde het uit
breken der extremistische beweging en
deelde o.a. mede, dat de oproerkraaiers de
telefoondraden hadden doorgesneden. D'e
Spaansche regeering had besloten, de actie
met kracht te onderdrukken.
Naar het syndicalistisch hoofdkwartier
te Cordova verklaart, is de beweging door
monarchisten en communisten ontketend,
die beide de bedoeling hebben, de repu
bliek is discrediet te brengen. Door de
syndicalisten wordt de beweging niet goed
gekeurd.
De minister van Mar me heeft verschil
lenden oorlogsbodems bevolen, naar Barce
lona op te stoomen. Zoowel te Barcelona,
als te Valencia en Madrid is een aantal
personen, die een vooraanstaande rol in de
anarchistische beweging spelen, gearres
teerd, te Barcelona o.a. de leider der in
ternationale anarchistische federatie. Du-
ruti.
De ministerraad is bijeengekomen onder
voorzitterschap van den president der re
publiek Alcala Zaniora, ten einde over den
toestand te beraadslagen. Na afloop van
de bijeenkomst verklaarde de minister van
Arbeid, dat de regeering vast besloten is,
de onlusten met de grootste energie te on
derdrukken.
In een communiqué van den minister
van Binnenlandsche Zaken wordt medege
deeld, dat de oproerlingen een spoorlijn
hebben bezet en zich eveneens meester
hebben gemaakt .van de telefoonlijnen, met
inbegrip van de telefooncentrale te Navas-
cues, al&mede van een munitie- en dyna-
mietmagazijn. De premier Azana heeft als
zijn meening te kennen gegeven, dat de
aanstichters der beweging anarchisten zijn,
die het republikeinsche régime in discre
diet willen brengen. Hij heeft een bezoek
gebracht aan het departement van Oorlog
ten einde met den minister gezamenlijk de
maatregelen te bespreken, welke genomen
moeten worden om aan de opstandige be
weging paal en perk te stellen. Aan «len
generaal, die het bevel voert over de troe
pen, welke voor het onderdrukken van den
opstand zijn uitgezonden, heeft Azana per
soonlijk geseind, dat het zijn wensch is,
ONZE
ontvangt U de waart
opgericht 1875.
Haarlemmerstraat hoek Donkersteeg 2-4-6
HEVIGE AARDSCHOK BIJ DEN
VESUVIUS.
Geen teekenen van uitbartsing.
De directeur van het observatorium op
den Vesuvius, prof. Alessando Malladra,
deelt het volgende mede:
„Woensdagavond 11 uur 19 is een hevige
ardschok van plaatselijken oorsprong
geconstateerd. De gebouwen van het ob
servatorium, evenals de andere gebouwen
in de omgeving, trilde sterk. De schok
werd gevolgd door een langdurig gerom
mel. Dit wijst op een aardverschuiving
ov$t een groote oppervlakte in den vul
kaan in Oostelijke richting."
Tot dusver zijn er geen berichten ont
vangen, dat ook in de aan den Vesuvius
grenzende gebieden de schok zou zijn
waargenomen, zoodat deze hoofdzakelijk
beperkt is gebleven tot den vulkaan. De
krater van den Vesuvius bleef donker, en
er zijn geen teekenen, die zouden wijzen
op een naderende uitbarsting.
Woensdagochtend zijn voorts ten Noor
den van Genua lichte aardschokken waar
genomen.
NOMADENOVERVAL IN KASJMIR.
Politiepost geplunderd.
Uit Jammu (Kasjmir) wordt gemeld: De
nomadiseerende stam der Gujars heeft den
j politiepost van een dorp in de nabijheid
overvallen en zich van de aanwezige wa
pens en een aantal bankbiljetten meester
gemaakt. Vervolgens plunderden zij in het
dorp viif winkels en huizen en verbrand
den eenige postzakken.
dat een kwartier na de aankomst der troe
pen de orde geheel hersteld zal zijn.
Voor de provincies Biscaye, Ala va, N.v
varra en Guipuzcoa is een algemeen gede
legeerde benoemd met opdracht om de on
lusten in dit gebied, welke een politiek
karakter dragen, te onderdrukken.
Te Barcelona zijn twintig anarchisten
gearresteerd.
Uit La Coruna wordt gemeld, dat de al
gemeene s>ta-iung aldaar voortduurt en dat
de toestand ernstiger is geworden. Arbei
ders, die uit een sigarettenfabriek kwamen,
werden door de vrouwen van stakers aan
gevallen, zoodat de politie tusschenbeide
moest komen. Toen de betoogers zich ble
ven verzetten, opende de guardia civil het
vuur. Drie personen werden op slag ge
dood, terwijl een vierde stervende is. Ver
scheiden personen werden voorts minder
ernstig gewond.
SPANJE'S JESUIETEN.
Het verbanningsdecreet reeds onder
teekend?
Naar de Madrileensche oorrespondent
van de „Daily Telegraph" aan zijn blad
meldt, gaan er te Madrid hardnekkige ge
ruchten, dat de president der republiek
Zamora, het decreet tot onmiddellijke ont
binding van de orde der Jesuieten in Span
je reeds heeft onderteekend.
Minister-president Azana sprak deze
geruchten Woensdagavond echter beslist
tegen.
De minister van justitie weigerde mede
te deelen, oi de. regeering de verbanning
door middel van een decreet of door een
speciale wet zal gelasten.
Een mededeeling hieromtrent, zeide de
minister zou de basis van onze politiek
blootleggen.
De Jesuieten maken zich gereed voor
vertrek.
Uit het novicenhuis van Loyola wordt
inmiddels gemeld, dat do tweehonderd
studenten en professoren reeds alle toe
bereidselen voor een eventueel vertrek heb
ben gemaakt.
Men gelooft evenwel, dat een zeker aan
tal paters in het college zullen mogen blij
ven.
In ieder geval zal de basiliek van Loyola
geen staatseigendom kunnen worden ver
klaard, daar zij eigendom is van de pro
vinciale regeering.
Sectarisme.
De laiciseenng der scholen heeft in ver
schillende plaatsen o.a. te Yekla, Artojone
in de provincie Rampeluna en te Molma
de Segura in de provincie Murcia hevige
protesten uitgelokt van de zijde der bevol
king.
De gemeenteraden van hun kant zetten
de laiciseënngscampagne hardnekkig
voort. Zoo besloot de gemeenteraad van
Ferrol de beelden en godsdienstige emble
men van de openbare wegen, waar zij ge
plaatst zijn te laten wegnemen. Eveneens
werd besloten, een belasting te heffen op
de klokken der kerken en de uren vast te
stellen, waarop de klokken mogen luiden.
Te Aimenas, een stadje in Catalomë,
heeft de gemeenteraad de vorige week, tot
groote verbazing en verantwaardiging dor
geheele bevolking, het besluit genomen
dat het prachtige kruis, dat als een mach
tige obelisk reeds sedert eeuwen zich ver
heft op de Plaze de Solderilla aan den in
gang van een oude stadswijk, afgebroken
en verwijderd moet worden, onder voor
wendsel, dat daardoor de verkeersregeling
verbeterd zal worden.
Na de seculariseering der kerkhoven en
de verwijdering van de kruisbeelden uit
de scholen slaan de moderne beeldstormers
thans hun heiligschennende handen aan
de kunstzinnige kruisbeelden, die reeds
eeuwen getuigen van het geloof van het
Spaansche volk ten plattelande.
CHINA
BAN Dl ETEN-TER R EUR IN HOEPEH.
Ruim 164.000 slachtoffers.
Volgens Uhineesche rapporten hebben
de bandieten in de provincie Hoepeh in de
laatste twee jaar niet minder dan 1G4.551
slachtoffers gemaakt. Behalve deze perso
nen, wier dood vaststaat, zijn er nog 946.0U0
vermisten, terwijl 7800 personen, voor wie
losgeld wordt geëischt, door de bandieten
worden vastgehouden, in totaal zijn 310.0U0
huizen verbrand. De in het genoemde
tijdsverloop aangerichte schade wordt ge
schat op bijna 30 millioen gulden.
MANDSJOERIJSCHE ENQUÊTE
COMMISSIE BIJEEN.
Reis via Washington.
De tijdens de Raadszitting te Parijs dour
den Volkenbondszaad ingestelde commissie
van onderzoek naar den toestand in
Mandsjoerije, is gisteren bijeen gekomen
in een vergadering te Geneve, teneinde het
werkprogram en de taak, die de Volken
bond haar heeft opgedragen, vast te stel
len. De kosten, weLfce aan het uitzenden
der commissie verbonden zijn, en die vol
gens de beslissing van den Raad tezamen
door Japan en China gedragen worden,
worden geraamd op een millioen (Zwitser-
sohej guudiranes. De commissie zal waar
schijnlijk legen het einde van Januari of
het begin van februari vertrekken en zich
in de eerste plaats naar Washington bege
ven om daar contact te zoeken met de
Amerikaansche regeering. Het verblijf der
commissie in Mandsjoerije zal waarschijn
lijk negen a tien maanden duren.
In een otficieeie, door den V uikenJ?onds-
raad gepubliceerde nota, deelt Briand de
benoeming der commissie mee, en ver
klaart hij dat de voorwaarden, waaronder
de commissie zal moeten werken, niet meer
overeenstemmen met de omstandigheden,
waaronder tol instelling er van besloten
werd. Japan en China handhaven echter
hun plechtig aangegane verplichtingen en
waarborgen, dat geen territoriale doelein
den in Mandsjoerije worden nagestreefd.
Mondsjoerije's grondwet wordt 5 Februari
afgekondigd.
De nieuwe grondwet van de Mandsjoerij-
sche republiek zal op 5 Februari worden
afgekondigd, in de grondwet wordt be
paald, dat de nieuwe republiek democra
tisch is. üe regeering moet het vertrou
wen van het volk bezitten. Regeering en
president zullen door het parlement wor
den gekozen.
De grondwet bepaalt verder de absolute
gelijkheid van rechten van alle inwoners.
In bijzondere gevallen heeft de president
dictatoriale volmachten. De nieuwe regee
ring zal als munteenheid den Mandsjoerij-
schen dollar uitgeven. De justitie zal naar
Japausch voorbeeld worden georganiseerd.
BUITENL. BERICHTEN.
CYNISCHE ROOVERS.
Te Kirdjali in Zuid-Bulgarije hebben,
volgens een bericht in de Berlijnsche bla
den uit Sofia, vijf gemaskerde roovers, die
zwaar bewapend waren, een inval gedaan
in een moskee tijdens een godsdienstöefe-
ning.
Ongeveer 50 Turken, die in gebed wa
ren dwongen zij de handen omhoog te ste
ken waarna zij zich meester maakten van
al het geld en alle sieraden, die zij bij zich
droegen. Den buit verzamelden zij op een
„gebedstapijt".
Een Turk, die geen geld bij zich had,
werd uitgekleed en geranseld.
Vervolgens dwongen de bandieten de
aanwezigen te bidden voor een gelukkig
ontsnappen der roovers. Ten slotte moes-
ten de geplunderden met het gezicht op
den grond gaan liggen, waarop de roo
vers de moskee sloten en de vlucht na-
men. De ingeslotenen werden eerst na 2
uur bevrijd,
COMPLOT TEGEN SARRASANI?
Verdachte omstandigheden.
De Antwerpsche correspondent van de
Msb. meldt:
Het onderzoek naar de oorzaak van de
brandramp bij Sarrasani wordt met verdub
belden ijver voortgezet.
De justitie schijnt enkele nieuwe gege
vens te bezitten, waardoor de vermoedens
van kwaadwilligheid weer zouden versterkt
worden. Vandaar dan ook, dat de verzeke-
rings-maatschappij een premie van 50.000
francs heeft uitgeloofd aan dengene. die den
schuldige zou doen ontdekken.
Men gaat thans wederom meer in de rich
ting van misdaad zoeken, nu uit Brussel be
richten zijn binnengekomen over de lage
manier, waarop te Luik een campagne zou
zijn gevoerd tegen Sarrasani.
Een Brusselscbe drukker had enkele we
ken geleden van een zekeren Libot opdracht
gekregen om pamfletten tegen Sarrasani te
drukken. Volgens Libot geschiedde zulks
voor rekening van de vereeniging van Bel
gische Music Hall-artisten.
Toen de man zijn rekening niet betaalde,
ging de drukker er op uit, doch hij vond
Libot niet bij de Vereeniging, die trouwens
verklaarde van niets te weten.
Op nadere inlichtingen begaf de drukker
zich naar het Koninklijk Circus, waar Libot
in een Duitsch ensembe als clown zou zijn
opgetreden.
De directeur beweerde hem echter niet te
kennen, doch het was wel merkwaardig, dat
Libot den anderen dag s morgens om 6 uur
reeds met het geld bij den drukker stnod.
Eenige dagen later kwam Libot opnieuw
bij den drukker. Hij verklaarde, dat hij voor
Duitschers werkte en dat zij een belooning
ad 10.000 francs hadden beloofd en een goe
de betrekking in hun circus. Hij toonde ook
de reiju's van de werkloozen van Luik die
hij ha-d aangeworven om dezer dagen tegen
Sarrasani te betoogeh.
De man betaalde daarvoor 11.000 francs.
Libot had dus een betaalden stoet georgani
seerd met twee vracht-auto's op één waar
van een Duitsche soldaat stond, die een'
Belg doodde; op den anderen lag een Belgi
sche vrouw, die door een Duitscher gemar
teld werd.
De betooging had weinig bijval, te meer,
daar Sarrasani bij de eerste vertooning
meedeelde, dat de opbrengst der voorstel
ling zou worden afgedragen aan de werk-
loozen vart Luik. Het- Duitsche circus had
in Luik grooten bijval.
Libot verzocht aan den drukker ook
Vlaamsche pamfletten te drukken, welke
waarschijnlijk bestemd waren voor een zelf
de opgezet spelletje te Antwerpen. De druk
ker had echter geweigerd.
Deze mededeelingen, welke het eerst in
de Duit-sche pers verschenen zijn, blijken bij
nader onderzoek op waarheid te berusten.
Zij worden te Brussel verder onderzocht.
Het gerechtelijk onderzoek te Antwerpen
heeft, zooals reeds bekend, uitgewezen, dat
circus-personeel van Sarrasani tot twee uur
's nachts in de kleedkamer heeft gewerkt.
De „plakkers" zouden volgens hun verkla
ringen, een paar maal een persoon hebben
bemerkt, die hun totaal onbekend wae.
Duitsche bladen hebben gemeld, dat vlak
bij de filaats der ramp een paar ledige ben-
ziuebussen waren gevonden, van een merk,
dat Sarrasani niet gebruikt. Dit is niet ge
heel en al juist. Men heeft tusschen de wa
gens een bus gevonden, welke volgens het
personeel, niet door hen zou zijn gebruikt.
SMOKKELEN VAN DEVIEZEN.
Ten bedrage van millioenen.
Door beamten van de Duitsche douane
recherche is een geval van deviezensmok-
kel ontdekt, waarbij het gaat om millioenen
rijksmark.
De bankier, dr. Gutherz, de vertegen
woordiger van het bankiershuis Singer und
Griedlander, dat zijn hoofdzetel te Londen
heeft, is gearresteerd. Waarschijnlijk zul
len in den loop van de volgende dagen ver
dere arrestaties van bankiers en privé-per-
sonen volgen.
In verband met de arrestatie van dr.
Gutherz vernemen wij nog het volgende:
De eerste zaken in deviezen, welke dr.
Gutherz als vertegenwoordiger van zijn huis
Singer und Friedlander in Duitschland af
wikkelde, waren in overeenstemming met
de wettelijke bepalingen.
Met toestemming van de betrokken auto
riteiten, bracht hij Duitsche waardepapie
ren van de Londensche markt naar Berlijn.
Later ruilde hij deze tegen andere Duitsche
papieren om. Deze nieuwe stukken wilde hij
dan weer mee naar Londen nemen.
De papieren, waarmee hij hier zaken wil
de doen, hadden een waarde van meer dan
een millioen mark.
De beambten van de douane-recherche
kwamen echter te weten, dat dr. Gutherz
de nieuwe waardepapieren niet naar Lon
den overmaakte, doch dat hij met ver
scheidene kleine commissiehuizen en privé-
bankiers in verbinding trad. Hij verkocht
de omgeruilde Duitsche waardepapieren en
opende bij zijn zakenvrienden bankrekenin
gen in rijksmarken.
De bepalingen luiden echter, dat deze
batik-rekeningen door de banken als zoo
genaamde geblokkeerde rekeningen moeten
worden gehouden en dat de rekeninghouder
niet meer het recht heeft vrij over de gel
den te beschikken.
Dr. Gutherz handelde in strijd met deze
bepalingen. Schijnbaar hebben Engelsohe
firma's niet alleen door bemiddeling van dr.
Gutherz haar schulden bij Duitsche firma's
in rijksmarken betaald, doch ook inkoopen
gedaan.
Toen dr. Gutherz gisteren naar Mariën-
bad wilde vertrekken en daarmede het
Duitsche rijksgebied zou hebben verlaten,
werd hij door de beambten in den D-trein
gearresteerd.
Meer dan een half millioen rijksmark is
reeds in beslag genomen.
Verhaal van een eeuw geleden weer
opgerakeld.
Vóór Kerstmis bevatten de bladen het
bericht, dat een 11-jarige jongen in een
eenzaam gelegen boschwachtershuis in den
Eifel een inbreker, die zich als duivel had
vermomd, had doodgeschoten.
Uit een uitgebreid onderzoek in den ge-
heelen Eifel is thans komen vast te staan,
dat deze gebeurteis inderdaad in het dis
trict Monschau aan de Belgische grens
honderd jaar geleden heeft plaats gehad.
Het verhaal werd aan de stamtafels in
den Eifel weer eens verteld, ging eenige
dagen Van mond tot mond, totdat eindelijk
een correspondent van een plaatselijk blad
de zaak actueel maakte en haar zelfs in
het district Adenau liet afspelen.
De redacteur van het plaatselijk blad
publiceerde het bericht en gaf het aan een
persbureau door, dat geen verder onder
zoek instelde, omdat de redacteur sinds ja
ren als een betrouwbaar correspondent
bekend stond.
Het bericht ging daarna door de pers
in binnen- en buitenland doch bezorgde
aan het kleine postkantoor te Adenau
grooten last. Ter gelegenheid van het-
Kerstfeest kwamen uit alle streken van
Duitschland en ook uit het, nabij gelegen
buitenland zendingen te Adenau aan, ge
adresseerd aan den dapperen jongen, die
den duivel doodgeschoten had, De post kon
den jongen echter niet vinden en heeft ten
slotte alle zendingen aan de afzenders
moeten retourneeren.
N.V. Hollandsch -Zwitsersche Chocoladefabriek.
VRAAGT ZE
