23ste Jaargang
No. 7095
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
UIT DE OMGEVING
VRIJDAG 8 JANUARI 193Z
S)e£cidiclve0ou^cmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij'onze Agenten 20 cent per week f2.60 per" kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
V Een zwak eenheidsfrontI
Als politiek niet is gegrond, niet gegrond
w i 1 zijn op erkenning van feitelijke moge
lijkheden, zich niet richt op het feitelijk
bereikbare als daarentegen politiek zich
louter laat leiden door overwegingen van
propagandistischen aard, afgezien van wat
mogelijk en bereikbaar is in de feitelijke
omstandigheden, dan botst en hotst het
vaak in het partijhuis, waarin de politiek
moet leven.
Dat zien we de laatste dagen weer heel
duidelijk bij de S. D. A. P..
't Rammelt er geweldig.
Vandaag is er principieel verschil over
dit, morgen weer over iets anders.
In het „Volk" worden de Rotterdamsche
wethouders der partij gecritiseerd, omdat
mede van hen is uitgegaan een voorstel van
B. en W. te Rotterdam om de loonen en
salarissen van het gemeentepersoneel te
verlagen.
Het Rotterdamsche blad der S. D. A. P.
de „Voorwaarts" durft het standpunt van
de Rotterdamsche wethouders niet afval
len.
Maar het Amsterdamsche partijorgaan
het „Volk" is verontwaardigd.
Het „Volk" betreurt, dat de S. D. wet
houders te Rotterdam medewerking heb
ben verleend aan het voorstel tot vermin
dering van de loonen en salarissen van het
Rotterdamsche gemeente-personeel buiten
alle overleg met het bestuur der S. D. A. P.
om. Het blad deelt mede, dat den lsten
November te Amsterdam op. een verga
dering van het partijbestuur met bestuurs
leden van alle gewestelijke en stedelijke
partijfederaties, S.D. raadsleden, wethou
ders, gedeputeerden, burgemeesters en
Kamerleden een gedragslijn was vastge
steld. Deze bijeenkomst kwam tot een een
stemmige opvatting in zake de houding aan
te nemen jegens de door de regeering door
te drijven gemeentelijke loonsverlagingen.
Niets zou door eenige raadsfractie in de
ze mogen geschieden buiten het partijbe
stuur om, waarbij op grond van de bespre
kingen in deze bijeenkomst de algemeene
leiding zou hebben te berusten, terwijl
het, bij onvoorziene omstandigheden, zoo
noodig een tweede bijeenkomst zou hebben
uit te schrijven, om in elk geval de een
drachtige gedragslijn te waarborgen.
„Het doet ons ten zeerste leed" -
volgt dan het „Volk" „dat onze gemeen
telijke vertegenwoordigers in de tweede
stad des lands zich niet aan deze al
ne gedragslijn, mede in overleg met hen
en met hunne instemming opgesteld,
houden hebben en geheel buiten het par
tijbestuur om hun eigen weg gegaan zijn,
terwijl in alle andere gemeenten, waar het
geval zich voordeed; onze vertegenwoor
digers. zich strikt bij de nauwkeurige af
spraak aangesloten hebben.
„Onze Rotterdamsche vrienden hebben
daarmee het eenheidsfront, dat onze partij
in moeilijken tijd te vormen had en dat
verzekerd scheen na de bijeenkomst op 1
November, doorbroken en daarmee aan
onze beweging ernstige schade toege
bracht."
Een eenheidsfront, gebaseerd op propa
gandistische ovei'wegingen los van de
overweging der werkelijkheid is ook heel
erg zwak
PROVINCIALE STATEN VAN
ZUID-HOLLAND.
Gistermorgen zijn het gebouw der Eer
ste Kamer de Provinciale Staten van Zuid-
Holland bijeengekomen in vergadering, on
der voorzitterschap van den Commissa
ris der Koningin in de provincie, jhr. mr.
dr. H. A. Karnebeek.
Bij den aanvang der bijeenkomst zegt de
voorz., de treurige médedeeling te moeten
doen, dat de heer Borghols, lid van Ged.
Staten, dezer dagen de vergaderingen der
Provinciale Staten niet kan bijwonen om
dat in den afgeloopen nacht zijn zoon
(priesterstudent aan het St. Joseph-Missie-
huis te Roozendaal) hem geheel onver
wachts door den dood ontvallen is. Spr. uit
namens de vërgadering innige deelneming
met het smartelijke verlies, dat den heer
Borghols en zijn vrouw thans opnieuw
heeft getroffen.
Aan de orde was daarna de vaststelling
van het provinciaal ambtenarenreglement;
in de discussie hierover is men blijven ste
ken.
DE RELLETJES TE ENSCHEDE.
De relletjes hebben zich gisteravond
op hef Pathmos herhaald bij de fabriek
Schutterveld aan dn Hengelosche straat,
waar de polite, die met steenen werd
gooid, eenige charges met de klanke sabel
uitvoerde en de menigte verspreidde. Op
den Rechtersweg waren alle lantaarns
nield en werd de politie met steenen ge
gooid uit de gangen naast de woningen,
Charges werden uitgevoerd in de Tuban-
tiastraat, de Penninkstraat, de Greve-
straat, aan den Rechtersweg en den Gool-
katenweg, waarbij rake klappen zijn uit
gedeeld. Tegen half tien ongeveer
laar de rust hersteld.
HET CONFLICT BIJ DE WERK
VERSCHAFFING.
Meer dan 2000 man hebben het werk
neergelegd.
Ter aanvulling van ons bericht omtrent
de staking bij de werkverschaffing wordt
nog gemeld:
De ontevredenheid onder de arbeiders,
werkende bij de ontginningen te Jipsing-
huizen, Rhederveld en Laudermarke, is he
den door de communisten dermate opge
voerd, dat meer dan 2000 man het werk
hebben neergelegd. Slechts 100 van de 600
menschen te Laudermarke zijn aan het
werk gebleven.
De Rijksinspecteur, de heer J. Buiskool,
heeft nog een onderhoud met de voorman
nen gehad, maar zij waren -niet voor rede
vatbaar.
De eigenlijke oorzaak ligt in de onte
vredenheid over het loon, dat gemiddeld
f 14 per week bedraagt. Daarbij kwam,
dat was aangezegd, dat het voorschot van
10, hetwelk de vorige week was ver
strekt, met het oog op de feestdagen, deze
k in mindering van het loon zou wor
den gebracht.
Een deel van de Groningsche woonschip
pers, die op de Laudermarke werken, is
in den arbeid gebleven.
Te Jipsinghuizen waren 800, te Rheder
veld 700 en te Laudermarke 600 menschen
aan het werk gesteld.
EEN ONTACTISCH POLITIONEEL
OPTREDEN.
In „Ons Noorden" schrijft een lezer uit
Friesland, een zekere Hoeke Wierema uit
Bolsward, een scherp protest tegen een po
litioneel optreden in den Kerstnacht tegen
katholieke kerkgangers.
Aan dezen fel-verontwaardigenden brief
ontleenen wij o.m. het volgende:
„Toen de parochianen van Roodhuis, die
hoofdzakelijk de landelijke bevolking van
deze kleine plattelands-parochie Uitmaken,
zich vóór de nachtmis naar de kerk spoed
den per fiets, per auto of wagen, werden zij
opgehouden door de controle. Daar op den
weg loerden met argusoogen de marechaus-
see's, om na te gaan of ieder fietser wel
een fietsplaatje had. En vóór de Hoogmis
verscheen ook nog een commies en politie
op 't tooneel.
Schrille tegenstelling.
Prikkelend optreden.
Hier mag wel eens de vraag worden ge
steld: wie is de acteur van dit bedrijf. Wie
heeft deze min "kiesche actie en scène ge
zet1? Eischte het algemeen belang en de al
gemeene veiligheid op dien dag, op die
uren een leiding van het publieke verkeer?
Geen sterveling die zulks zal durven bewe
ren. Werd het niet geëischt. was het niet
noodig, dan is het tactloos optreden onder
protest veroordeeld".
De,„Residentiebode" schrijft hierbij:
,.Tot zoover deze gerechtvaardigde klacht.
Er wordt wel eens geklaagd dat de po
litie en vooral de marechaussee bij de plat
telandsbevolking impopulair is.
Maar een politioneel optreden als hier
nu in den Kerstnacht geschiedde tegenover
een katholieke bevolking die zich in god
vruchtige stemming ter kerke spoedt, zou
deze stemming doen begrijpen.
Men zou haast meenen'dat hier een com
munistische godsdiensthater de hand in 't
spel heeft gehad om de Kerstmisstemming
der menschen zoo ergerlijk te storen.
Daarom is zeker de vraag ad rem „Van
wie is deze ergerlijke order uitgegaan om
op dit uur en in dien nacht deze controle
uit te oefenen".
Welke autoriteit is verantwoordelijk voor
dit provoceerende.en ontactisch optreden?
ENGELANDS INVOERRECHTEN OP
BLOEMEN.
De „Daily Herald" meldt, dat er Dinsdag
een chaos heersohte op Oovent Garden
(de Londensche groenten-, aardappelen- en
bloemenmarkt) vanwege de peroeptie der
invoerrechten op buitenlandsche bloemen,
die Maandag te middernacht van kracht
zijn geworden. Dinsdag reeds hebben
douanebeambten en handelaars een ge
meenschappelijke vergadering gehouden,
doch men kon niet tot een besluit komen,
aangezien niemand kon zeggen, hoe de in
voerrechten moeten worden berekend en
geheven. Voor sommige soorten bloemen,
waartoe de meeste Fransche soorten be-
hooren, is een recht vastgesteld van twee
pennies per Engelsch pond en voor andere
negen pennies per Engelsch pond en tot
deze laatste behooren de meeste uit Ne
derland ingevoerde bloemen.
Eén der moeilijkheden is nu, hoe de amb
tenaren in de havens de invoerrechten
moeten berekenen. Een normale consigna
tie bestaat al uit duizènd doozen, aldus
een door het blad geinterviewd handelaar.
Gaan ze nu al die doozen stuk voor stuk
wegen, dan kan het wel gebeuren, dat de
bloemen (teere kasproducten) verlept zijn,
als ze op Govent Garden aankomen. Be
ter z/ou het dan ook zijn, indien de ambte
naren de oonsdgnabiefacturen als grond
slag aannemen.
Volgens zegsman aal het gevolg dezer
invoerrechten al spoedig zijn, dat de han
del in buitenlandscha bloemen er feitelijk
onmogelijk door wordt gemaakt, hetgeen
wellicht indirect de bedoeling is.
TT.lArL»
UITVOER VAN VLEESCH NAAR
FRANKRIJK.
In een gisteren vanwege de Vereeniging
van Nederlandsche expediteurs van vleesch
en vleeschproducten in Den Haag gehou
den vergadering van exporteurs die meenen
aanspraak te kunnen maken op een aan
deel in den thans gecontingenteerden in
voer van vleesch in Frankrijk, is na eenige
besprekingen, onder voorzitterschap van
den heer S. van Zwanenberg, het advies
aan de regeering vastgesteld. Als basis
zal in het algemeen worden aangenomen
de periode van 1927 tot en met eind Juni
1931. De commissie van advies bestaat uit
de heeren S. van Zwanenberg, OssNij
megen, F. J. M. Smits van Oyen, Boxtel, en
F. Stout, Nieuwerkerk a. d. Amstel. Een
consentenbureau voor belanghebbenden
bij dezen handel zal te Nijmegen, waar het
secretariaat van de Vereeniging is geves
tigd, worden ingericht. In het bijzonder ten
behoeve van den export van schapen zal
spoed worden betracht.
Uit de vergadering, die namens de re
geering werd bijgewoond door den heer P.
Bonthuis, werd dank gebracht aan de re
geering en aan den heer van Zwanenburg
voor hun activiteit en leiding ten deze.
ROOFOVERVAL
TE OLDENZAAL.
ALLEENWONENDE MAN IN BED
^OVERVALLEN.
Een vermoedelijke dader aangehouden.
Te Oldenzaal is in den afgeloopen nacht
een roofoverval gepleegd op den alleen
wonenden brandstoffenhandelaar B. Borg
huis, aan de Vestingstraat.
Omstreeks twee uur zijn twee mannen
zijn woning binnengedrongen en hebben zij
zich begeven naar het bed van den heer B.
Onder bedreiging met een revolver en een
mes, hebben de bandieten den verschrik
ten man de plaats gevraagd, waar zijn geld
lag. De heer B..gaf den aanvallers daarop
honderd gulden, welke o.m. in het bed was
verborgen. De mannen bonden toen de han
den van den heer B. met gordijnkoord op
zijn rug vast, terwijl zijn beenen op drie
plaatsen werden vastgesnoerd. Een zak
doek werd hem daarop nog voor den mond
gebonden en een handdoek voor de oogen.
Na de woning doorzocht te hebben, hebben
de bandieten het huis door den voordeur
verlaten. Tegen vijf uur was het den heer
B. mogelijk, zóó luid om hulp te roepen,
dat een voorbijganger hem hoorde. Deze
waarschuwde terstond de marechaussee,
die den man uit zijn benarde positie be
vrijdde, waarop een uitgebreid onderzoek
werd ingesteld. Een signalement van de da
ders is heel vaag bekend. Op verzoek van
de marechaussee te Oldenzaal is vanmor
gen te Zutphen echter een verdachte aan
gehouden, die reeds vroeg Oldenzaal had
verlaten. De man is naar Oldenzaal over
gebracht.
wel in dubbele ploeg wordt gewerkt;
3e. Wijl door het hoofdbestuur van „St-
Lambertus" er de voorkeur aan is gegeven
om de minimum-uürloonen te handhaven
acht de fabrikanten-vereeniging de verbete
ring der kindertoeslagregeling thans niet
meer aan de orde en zullen de leden daar
toe ook niet meer bereid zijn.
4e. Ten aanzien van het verzoek onder
4 gedaan, zal aan de leden van den fabri-
kantenbond in overweging worden gegeven,
om in de toekomst met dien wensch reke
ning te houden.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Conferentie tusschen de leiders der Duit-
sche partijen inzake verlenging van den
ambtstijd van president Hindenburg.
(Buitenl. 2de blad).
Een gewichtige stap der Vereen. Staten
inzake het Mandsjoerijsche conflict. (Bui
tenl. 2de blad).
Herleving van den godsdienststrijd in
Mexico. (Buitenl. 2de blad).
Storm over Bali en Lombok. (Ned.-Oost-
Indië).
Een aanslag op den Keizer van Japan.
(Telegrammen).
BINNENLAND.
Engelands invoerrecht op bloemen. (1ste
blad).
Het wrak van de vergane Stanfries IV
gr vcnden. (Gem. Berichten, 3de blad).
Roofoverval op een alleenwonenden man
te Oldenzaal. (1ste blad).
og water op den Rijn. De overstroo
ming in Groningen. (Laatste Berichten).
De loop de bevolking in het afgeloopen
jr~«\ (1ste blad).
Jhr. Ruys tijdelijk minister van defensie.
Na-ar het Corr. Bureau verneemt, zal, te
rekenen van heden, gedurende de afwezig
heid van den minister van Defensie in ver
band met diens reis naar Ned.-Indië, de
minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw worden belast met de leiding
van de aangelegnheden van het departe
ment van Defensie.
De loonactie in de Ti'burgsche Textiel
industrie.
Zooals we reeds meldden heeft het
hoofdbestuur van „St. Lambertus" na ern
stig beraad gemeend de laatste voorstellen
der fabrikanten-vereeniging tot loonsher-
ziening, gezien de omstandigheden, niet te
mogen afwijzen.
Het hoofdbestuur van „St. Lambertus"
meende daarnaast op enkele punten de aas-
dacht van het bestuur der fabrikanten-ver
eeniging te moeten vestigen in het vertrou
wen dat ten aanzien daarvan door de werk
gevers een welwillende houding zou worden
aangenomen. Dé bedoelde punten waren de
volgende
le. Om aan de uurwerkers die slechts
enkele oenten boven het vastgestelde mini
mum-loon verdienen geen verlaging van loo
nen toe te passen;
2e. de in de vergadering van Februari
1928 vastgestelde vergoeding van het aan
draaien van kettingen, indien in twee ploe
gen wordt gewerkt, niet te doen vervallen;
3e. ©en kindertoeslag te doen verstrek
ken tot 14 inplaats van 13 jaar;
4e. bij voorkomende slapte niet steeds
de ongehuwde arbeiders werkloos te stellen,
maar het te verrichten werk zooveel moge
lijk over de arbeiders te verdeelen.
Het hoofdbestuur van .,St. Lambertus"
ontving van de Ver. van Tilburgsche fabri
kanten van wollen stoffen een schrijven dat
op het volgende neerkomt:
le. Door het besluit tot handhaving der
minimum-uurloonen zal in de practijk een
groot deel uurwerkers van 24 jaar en ouder
in het geheel geen loonsverlaging onder
gaan. Een afwijking der aangekondigde 5
pct./verlaging kan daarop niet in uitzicht
worden gesteld;
2e. Ten aanzien van 't aandraaien van
kettingen acht de fabrikanten-vereeniging
zich verplicht het genomen besluit te hand
haven en de vergoeding uniform te doen
Het vertrek van minister Deckers naar
Indië.
De minister van defensie, mr. dr. L. N.
Deckers heeft gistermiddag om 1.46 uur
met den boottrein der Rotterdamsche
Lloyd Den Haag verlaten om zich naar
Marseille te begeven, waar hij zich, zooals
bekend is, heden aan boord van de Siba-
jak zal inschepen naar Oost-Indië. Een
groot aanbal autoriteiten en vrienden van
den minister waren op het perron aanwe
zig om afscheid van hem te nemen en hem
een goede reis *n behouden aankomst te
wenschen.
Allereerst werden opgemerkt de minis
ter van koloniën, de heer S. de Graaff en
de minister van justitiè, mr. dr. Donner.
Voorts de secretaris-generaal van het de
partement van defensie, mr. Woltman, de
ohef van den generalen staf, gen.-maj. Seyf-
fardt en de chef van den marinestaf viee-
admiraa] mr. Jager, de commandant der
eerste decisie gen. maj. W. Roell, de inspec
teur van het wapen der Kon. marechaus
sees kol. Kappelhof, en de inspecteoir van
den geneeskundigen dienst gen.-maj. dr.
Diehl.
Onder de verdere aanwezigen werden
nog opgemerkt de voorzitter van de Eer
ste Kamer baron de Vos van Steenwijk,
de gep. generaals Borel en Weber, overste
Alting van Geusau en de maj.-int. Schutte,
het Tweede Kamerlid Duymaer van Twist,
leger- en vlootpredikant in algemeenen
dienst ds. Janssen, en de oud-hoofdaalmoe
zenier mr. Evers.
Eenige minuten voor het vertrek van de
trein arriveerde de minister aan het sta
tion met zijn beide adjudanten, kap. van
Weel en de luit. ter zee der eerste klasse
Bozuwa, welke laatstgenoemde de reis zal
meemakpn.
Öp het perron werden de heeren verwel
komd door den heer Ruys, directeur der
Rotterdamsche Lloyd. Minister Deckers
onderhield zich nog eenige oogenblikken
met zijn collega's en met de verdere aan
wezigen, die allen een hartelijk afscheid
van hem namen. Aan eenige journalisten
verklaarde de minister, dat hij naar Indië
ging om de verschillende personeelvraag-
stukken en materieele kwesties verband
houdende met de marine nader onder 'de
oogen tp zien, mede in verband met de
moeilijke tijdsomstandigheden. Nadat de
minister en zijn adjudant in de gereserveer
de coupé hadden plaats genomen, hadden
zij nog vele handen te drukken. Precies
OEGSTGEEST.
DE HEER G. LUBBE.
In ons blad van Maandag moesten wij
mededeelen, dat de heer G. Lubbe met 1
Maart eervol ontslag had aangevraagd als
ontvanger onzer gemeente.
Men zou het ons zeker euvel duiden, in
dien wij het bij deze eenvoudige mededee-
ling zouden laten. Vooral ook omdat het
betreft een ambtenaar die de gemeente
bijna 49 jaar heeft gediend.
Alles heeft zijn bestemden tijd. „Er is
een tijd van komen en een tijd van gaan".
Deze spreuk zal ook de heer Lubbe bij het
nemen van zijn besluit- wat hem onge
twijfeld zwaar zal zijn gevallen, omdat hpt
zijn hartewensch was de gemeente 50
jaar te mogen dienen eenigszins tot
richtsnoer zijn geweest. Ook de gezond
heidstoestand van den hger Lubbe maakt©
ontslagaanvrage gewenscht.
De heer Lubbe kan echter terecht toch
bogen, niet alleen op een langen staat
van dienst, maar ook op een eervolle.
Geboren te Oegstgeest 27 Jan. 1859 werd
hij 17 April 1883 tijdens het Burgemeester
schap van Terwee buiten do aanbeveling
geschieden, ongeacht of er in enkele, dan 1 op het vastgestelde uur vertrok de trein. 1 om benoemd als gemeente-ontvanger.