MEDEDEELING
23ste Jaargang
DINSDAG 29 DECEMBER 1931
No. 7087
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
DE ENCYCLIEK „LUX VERITATIS".
KERKNIEUWS
S)e£cki6clte0ou^omt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Niet tegen den Godsdienst!
De S. D. A. P. blijft telkens verklaren,
dat zij niet is tegen den Godsdienst.
Ware het zoo
Een Katholiek zou zich nóg niet met het
stelsel kunnen vereenigen, nóg niet lid kun
nen zijn der S.D.A.P., omdat een Katholiek
ook in het openbare leven de positieve erken
ning en belijdenis wenscht van den Gods
dienst maar er zou toch al veel ge-
Doch de S. D. A. P. is feitelijk niet
slechts ongodsdienstig, doch ook, in ver
schillende uitingen, anti-godsdienstig.
In een Kerstrede van den leider der S.
D. A. P., den heer Albarda, werden gege
ven eenige wel bezadigde en kalme
sociale en politieke geschouwingen, geïnspi
reerd. door „het socialisme, dat geen ande
ren weg kan zien dan die van het voeren
van den klassenstrijd". Hij predikte niet
den strijd tegen eigen hartstochten, om tot
een innerlijken vrede te gerakenhij spoor
de niet aan, om steun en hulp te vragen van
den Schepper en Ordenaar der dingen
zooals ook MacDonald,. Henderson en
Snowden doen maar louter en alleon
wekte hij op tot den klassenstrijd.
Dat is het ongodsdienstig karakter der
S. D. A. P.
En het anti-godsdienstig karakter toonde
zich met Kerstmis óók op verschillende ma
nieren, in radio en pers.
Het Kerstnummer van het links-socia
listisch weekblad „De Socialist" gaf op de
voorpagina zulk een godslasterlijke voor
stelling van het Kerstkind, dat wij onzen
lezers een beschrijving ervan willen bespa
ren.
En dan nog te durven beweren, dat een
Katholiek socialist zou künnen zijn, bij de
stembus de S. D. A. P. zou kunnen steu
nen, zonder.... zichzelf te beleedigenl
DE SOVJET-HEILSTAAT.
Dr. Wibaut laat een vriend, pas van een
jaarlijksoh bezoek aan Sovjet-Rusland, te
ruggekeerd, in „Vooruit" verbalen:
„Het gaat er hard vooruit", vertelde
hij ons. „ik geloof dat men thans zeggen
kan, dat de arbeiders eiken dag brood
krijgen, genoeg voor hun levensonder
houd. Het kómt niet veel meer voor, dat
er,voor brood in de rij moet worden ge
staan. Dat is een heel groot verschil met
een of twee jaar geleden. De arbeiders
krijgen ook nu en dan wat boter. (Jok nu
en dan wat thee. Geen groote hoeveel
heid. Maar meer dan een of twee jaar
geleden.
Is dit getuigenis niet welsprekend?
DIENSTPLICHTIGEN-
In de volgende maanden gaan weer dui
zenden jonge mannen soldaat worden. £r
is geen betere voorbereiding op den mili
tairen diensttijd denkbaar dan een retraite.
Niet alleen om den zegen, die iedereen van
een goede retraite ondervindt, maar ook
omdat men daar reeds aantreft zijn toe
komstige goede vrienden voor den kazerue-
tijd.
Zulk een retraite speciaal ingericht
voor dienstplichtigen zal te Noordwij-
kerhout worden gehouden van 36 Fe
bruari.
Men gelieve zich daartoe op te geven
bij ondergeteekende. De kosten bedragen
6.50 en kunnen tijdens de retraite worden
voldaan of vóór de retraite worden toege
zonden aan den Aalmoezenier. Na aanmel
ding ontvangt men te entoegangskaart met
verdere inlichtingen.
Aalmoezenier J. J. BROUWER,
Huijgensstraat 6, 'sGravenhage,
Tel. 116534; Giro 92320.
INVOER KAAS IN TSJECHO-
SLOWAKI JE.
Blijkens mededeeling van H. M.'s gezant
te Praag wordt de Neder.andsche kaas niet
getroffen door den jongsten invoercontin-
genteeringsmaatregel der Tsjeohosiowaak-
sche regeering.
DE BETEEKENIS VAN HET CONCILIE
VAN EPHESE.
Men seint uit Rome aan de „Msb.":
De H. Vader heeft, gelijk gemeld, een
nieuwe Encycliek, aanvangend met de
woorden „Lux Veritatis" uitgevaardigd,
ter herinnering aan het vijftiende eeuw-
foest van het Concilie van Ephese. Daarin
wordt op de eerste plaats dank gebracht
aan de beide comité's, welke te Rome de
groote gebeurtenis voorbereid en uitge
voerd hebben.
De Paus dankt hen voor hun arbeid en
is van meening, dat hij voor zijn woorden
aandachtige hoorders zal vinden, daar zij
niet alleen de Katholieken zullen verster
ken in hun geloof, doch ook den afgeschei
den broeders aanleiding zullen geven tot
nadenken over de Katholieke Kerk als be
waakster van de ware leer van Ohristus.
De Encycliek ontwikkelt in drie punten
historische en dogmatische argumenten
tegen de Nestoriaansche dwaalleer en zet
uiteen, dat in Ohristus twee naturen zijn:
een goddelijke en een menschelijke, welke
zich in de goddellijke persoon vereenigen,
dat daarom de Maagd Maria in waarheid
en werkelijkheid Moeder van God is en
dat den Paus van Rome krachtens godde
lijk recht het opperste en onfeilbare leer
gezag inzake geloof en zeden over de ge-
heele Kerk toekomt.
De Encycliek houdt zich in het bijzon
der met laatstgenoemd punt bezig en be
spreekt het ontstaan van de Nestoriaan
sche dwaalleer, welke reeds vijftienhon
derd jaar geleden trachtte de eenheid der
Kerk te verscheuren en toont aan de hand
van een reeks historische documenten aan,
hoe de christelijke hiërarchie steeds het
oppergezag van den Paus erkende, waarbij
herinnerd wordt aan den H. Cyrillus van
Alexandrië, den grooten verdediger van
het geloof.
De dwaalleer ook erkent zwijgend het
hoogste onfeilbare oordeel van Paus Ce-
lestinus I, waar hij herhaaldelijk aan den
Paus schrijft en zich verdedigt.
De dwaalleer wordt ver.
oordeeld.
Paus Celestinus toont hierbij groote
wijsheid en standvastigheid. Terwijl de
patriarch van de Oostersohe Kerk, de H.
Cyrillus, onmachtig blijkt te zijn het
moeilijke dogmatische vraagstuk op te los
sen, wendt Nestorius zich tot Rome, en
vereenigt de synode te Rome zich met een
oordeel, dat alle beroep op een hooger ge
zag uitsluit: de dwaalleer wordt veroor
deeld.
Hier herinnert de Encycliek aan de
moeilijkheid, welke door niet weinige oude
en nieuwe schrijvers wordt opgeworpen,
dat namelijk, waar Paus Celestinus de
waarheid al vastgesteld en de dwaalleer
veroordeeld had, het Concilie van Ephese
door het feit, dat het opnieuw het vraag
stuk „ex integro" behandelde en zich er
over uitsprak, daarmede te kennen gaf,
een gezag boven dat van den Paus te be
zitten.
Tegen deze moeilijkheid voert de Paus
de onwrikbare historische feiten aan.
Ephese.
De pauselijke legaten, die zich naar
Ephese begaven, om het voorzitterschap
van het Concilie op zich te nemen, hadden
van Paus Celestinus de nauwkeurige op
dracht, de aangelegenheid niet opnieuw
ter behandeling aan de vergadering voor
te leggen, doch haar te behandelen, als
reeds door den H. Stoel beoordeeld, als
zij te Ephese aangekomen zouden zijn.
Daar het Concilie bij hun aankomst
reeds een aanvang had genomen, eischten
zij de reeds opgemaakte acten op in naam
van den Paus.
Door den mond van den priester Philip-
pus, één der legaten, verklaarden zij plech
tig het primaatschap van den Paus van
Rome, legden het reeds uitgesproken oor
deel van den H. Celestinus aan de verga
dering voor en eischten de instemming
van alle Vaders.
Alle deelnemers aan het Concilie stem
den met het oordeel in en betuigden den
Paus hun bijval, waarbij zij hem den be
waker van het geloof noemden.
Toen zij tot de veroordeeling van Nes
torius overgingen, verklaarden de H. Va
ders zich daartoe gehouden door den H.
Canon en de reeds gegeven verklaring van
den Bisschop van Rome.
Men heeft hier dus in geen geval te
doen met een nieuwe veroordeeling, doch
met de tenuitvoerlegging van het reeds
door Paus Celestinus gevelde oordeel.
Nadat bewezen is, dat ook ten tijde van
de Nestoriaansche dwaalleer in de Kerk
de erkenning van het opperste en onfeil
bare gezag van den Paus algemeen was,
zet de pauselijke Encycliek de beide an
dere leerstellingen, welke door het Con
cilie van Ephese verdedigd en bekrachtigd
zijn, uiteen en wel op de eerste plaats de
vereeniging van twee naturen in Christus
in één enkele goddelijke Persoon.
Heb bewijs en de verklaring van dit dog
ma is genomen uit de H. Openbaring, ver
vat in de H. Schrift en de Overlevering.
Daarom wordt niet gesproken van twee
personen in Christus, doch van één enkele
persoon, in zoo verre dezelfde Heiland God
en mensch tegelijk genoemd wordt, mensch
die geboren is en gevoed wordt, die lijdt
en sterft, God, die door Eigen kracht de
heerlijkste wonderen wrocht.
Eenheid der Kerk.
Deze waarheid biedt den Paus gelegen
heid, terug te komen op het feit van de
eenheid der ware Kerk, welke hot mys
tieke lichaam is van resus Christus, een
feit, dat in de vroegere Encycliek „Morta-
lium Animos" uitvoerig behandeld is.
Tevens herhaalt de H. Vader zijn va
derlijke uitnoodiging aan aile andersden
kende zonen, die door het schisma en door
oude en moderne dwaalleeren deze mystie
ke eenheid verscheurd hebben tot den
eenen herder terug te keeren.
Maria's Goddelijk Moeder
schap.
Tenslotte behandelt de Encycliek het
Goddelijk Moederschap van Maria.
Dit degma is niets anders dan een con
clusie uit de voorafgaande waarheid, als
Jesus Christus waarlijk God is, dan moet
zij, die Hem ter wereld heeft gebracht,
theotokos, de Moeder Gods, genoemd wor
den en als zij de Moeder Gods is, meet zij
zijn vol van genado en getooid zijn met
alle deugden. Wij moeten haar daarom
vereeren, liefhebben en navolgen.
De moeilijkheid, welke de Protestanten
tegen de Maria-vereering opwerpen, is
hiermee opgelost.
De Paus richt ook tot hen de vaderlijke
aansporing, het voorbeeld der Katholieken
te volgen en de bescherming der H. Maagd
in te roepen als Middelares en Voor
spreekster bij den Goddelijken Heiland.
De Encycliek richt hierop woorden van
teedere kinderliefde tot de Moeder van
den Verlosser, die ook onze Moeder is,
door Hemzelf op het kruishout aan ons
geschenken
Een laatste hartelijke aansporing richt
de Paus tot de andersdenkende broeders
der Oostersche Kerk. Zij, die Maria, even
als wij vereeren, die door zoovele eeuwen
de eenheid met den Apostolischen Stoel
hebben bewaard en bij het Concilie van
Ephese den Paus als den bewaker van
het geloof begroetten, worden vol warmte
uitgenoodigd, terug te keeren tot den
ouden gemeenschappelijken Vader, die in
den persoon van Paus Celestinus I vijf
tien eeuwen geleden met hen in wonder
bare eenheid van geest en hart, het hoog
ste voorrecht der H. Maagd, haar Godde
lijk Moederschap heeft afgekondigd.
Met verlangen ziet de H. Vader uit
naar den dag, waarop zij tot de eenheid
zullen terugkeeren, om zich met hem voor
de mozaieken van de basiliek van Santa
Maria Maggiore, welke den triomf van
Maria op het Concilie van Ephese ver
heerlijken, neer te werpen.
Tenslotte stelt de H. Vader, om de te
genwoordige viering in de herinnering te
doen voortleven, voor de geheele Kerk het
officie en de Mis van het moederschap
van Maria vast.
De Encycliek draagt den datum van
Kerstmis.
DE KERSTGROET VAN DE
KONINGIN.
De sociaal-democratische pers is 't
spreekt van zelf met den Kerstgroet van
de Koningin niet ingenomen.
Het dagblad V oor uit schrijft o.m.:
Do koningin, zoo luidt de mythe, is de
verpersoonlijking van het heele volk. Het
werd nu echter duidelijk, dat zij een
mensch is, als al die andere menschen,
met haar eigen persoonlijke opvattingen,
die niet de opvattingen zijn van dat ge
heele volk, maar slechts overeenstem
men met de opvattingen van een grooier
of kleiner deel van het volk. Wat zij
voordroeg was een vriendelijk Zondags-
schoolpreekje, van ethisch-irenischen
aard, in den trant zooals christelijk-histo-
rische predikanten die eiken Zondag uit
spreken.
Voor de Joden, terwille van wier Sab-
bathwetten de toespraak vervroegd was,
voor de Roomschen, die aan gansch an
dere predicaties gewend zijn, voor de
Gereformeerden, van wier preekstoel het
pleegt te donderen en te bliksemen, voor
ongeloovigen, wier koningin tooh ook de
radio-spreekster is, voor die allen moet
de toespraak een ontgoocheling geweest
zijn. Om nog te zwijgen van hen, die de
toespraak vooral aesthetisch recenseer
den en hun critiek op voordracht en uit
spraak in den huiselijken kring niet ach
terwege hielden.
Bij andere gelegenheden wordt op de
Koningin gesmaald, omdat zij zou nazeg
gen, wat anderen haar eerst hebben voor
gezegd.
Nu wordt haar verweten, dat zij haar
eigen persoonlijke overtuiging heeft uitge
sproken.
Dwaasheid!
De Volkskrant schrijft o.m.:
„Indien er ooit een tijd is geweest dat
het volk in zijn breede geledingen be
hoefte heeft aan godsdienst om het hoofd
te bieden aan de moeilijkheden die het
overstelpen zonder tot verzet over te
slaan, dan is het deze.
Daarom ook heeft het woord, dat de
koningin op Kerstdag sprak, honderddui
zenden ontroerd: het woord der Chris
tin, dat uit de diepte van kommer en
duisternis, van stormen'en beproevingen,
heen wees naar Emmanuel: God met ons.
„Onze tijd vraagt veel moed, veel
geestkracht, veel geloof".
Is het niet verheugend en bemoedi
gend, dat Nederlands koningin dit woord
sprak, nu de officieele wereld in bijeen
komsten en congressen en de hoofden
van staten opzettelijk of schuw elke her
innering aan het Godsbestaan en het
Godsbestuur mijden, alsof de wereld met
zuiver stoffelijke middelen ware te re-
geeren en van de techniek alleen redding
ware te verwachten".
Gemeld wordt, dat de uitzending van den
Kerstgroet der Koningin zoowel in Surina
me a's in Curasao en op de Bovenwindsche
eilanden uitstekend is overgekomen.
NATIONAAL CRISIS-COMITé.
In de afgeloopen week is bij het Na
tionaal Crisis-Comité ingekomen een be
drag van 53.396.11. In totaal is thans
door het comité ontvangen 330.964.67.
RIJKS KA AS MER KEN.
De minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft, met ingang van 1 Janu
ari 1932, de prijzen der rijkskaasmerken
vastgesteld op 0.3 cent per merk voor vol
vette kaas en 0.25 cent per merk voor niet
volvette kaas. Tot dusver bedroegen de prij
zen der merken resp. 0.4 oent en 0.3 cent
per stuk.
Het „Centrum" en de „Utrechtsche
Courant".
De „Utrechtsche Courant" van gisteren
avond bevat de volgende mededeeling:
„Tegemoetkomend aan het nadrukkelijk
verlangen van de Kerkelijke Overheid heb
ben de Uitgevers van het „Centrum" en de
„Utrechtsche Courant" sedert maanden on
derhandelingen gevoerd om de beide ge
noemde Katholieke bladen saam te voegen
tot één te Utrecht verschijnend Katholiek
Dagblad.
Deze onderhandelingen zijn j.l. Woens
dagavond afgebroken ten gevolge van de
mededeling van het „Centrum dat buiten
zijn medeweten een zeer aanzienlijk deel
van zijn belang is overgedragen aan cene
combinatie buiten het Aartsbisdom.
De „Utrechtsche jCourant" zal derhalve
als zelfstandig Katholiek Dagblad van
Utrecht blijven voortbestaan".
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Encycliek van Z. H. den Paus. (1ste blad)
Nieuwe aanval op Spaansche kloosters?
(Buitenland, 3do blad).
Gandhi te Bombay teruggekeerd. (Bui
tenland, 3de blad).
China's nieuwe president. (Buitenland,
2de blad).
BINNENLAND.
Noodlottige brand te Tilburg. Vijf per
sonen in de vlammen omgekomen, (lste
blad).
De deelneming aan de a.s. Jaarbeurs te
Utrecht, (lste blad).
Vanmorgen is te Voorhout een Vereeni-
gingsgebouw geopend, (lste blad).
Te Alphen is een vrouw in brand ge
raakt. (lste blad).
DE REISBESCHRVING VAN
DR. FELIV RUTTEN Blad. 5
EEN GEILLUSTREER I AR
TIKEL OVER MANL^JOE-
RIJE Bladz. 5
KUNNEN VELE ARBEIDERS
TERUG NAAR DE DORPEN? Bladz. 10
Adverïeniiën. bestemd voor
ons Blad van Zaiertlai 2 Jan.
e.k., moeten uiterlijk DONDERDAG a.s.
in ons bezit zijn.
Advertentiën, die ons op lateren datum
bereiken, zijn niet van plaatsing ver
zekerd.
DE WEKELIJKSCHE COPIE, BE
STEMD VOOR DE KRANT VAN ZATER-
DAG, VERZOEKEN WIJ ZOOVEEL MO
GELIJK DONDERDAG OM 12 UUR IN
ONS BEZIT TE DOEN ZIJN.
Em. Pastoor C. J. Bouman.
De zeereerw. heer C. J. Bouman, oud
pastoor van Schipluiden is sedert eenigo
weken ter verpleging opgenomen in het zie
kenhuis „St. Antoniushceve" te Voorburg.
De laatste dagen was zijn gezondheidstoe
stand zeer achteruitgaande, zoodat hem
Zondag j.l. de laatste H.H. Sacramenten
zijn toegediend.'
ONVERWACHT HOOGE DEELNEMING
AAN DE JAARBEURS.
Het nieuwe gebouw direct op de volle
capaciteit.
Het Vredenburg blijkt bovendien noodig.
De stand der deelneming voor de 26,ste
Nederlandsche Jaarbeurs, die van 15 tot
en met 24 Maart te Utrecht zal worden ge
houden, is thans drie maanden voor de
opening der voorjaavsbeurs zeer gun
stig. De totale beschikbare netto-expcsiiic-
ruimte in do drie gebouwen en de tijdelijk©
hal is, op eenige monsterkamers na, ge
heel verhuurd. In de groep „Bouwmateria
len" en „Wegenbouw" en de groep „Meu
belen" overtreft de vraag de beschikbare
j ruimte.
In het derde jaarbeursgebouw, dat bij
de a.s. Voorjaarsbcurs voor het eerst in
gebruik genomen zal worden, zijn aanstonds
op de verdiepingen de monsterkamers aan
de zijde van de lichtbal aangebracht, zoo-
I dat ook het nieuwe gebouw bij de a. s.
Voorjaarsbeurs op volle capaciteit zal
worden geëxploiteerd.
Het Vredenburgplein zal, evenals bij de
vorige Voorjaarsbcurs, in zijn volle uitge
strektheid als jaarbeursterrein voor stands
in de open lucht en voor tijdelijke pavil-
joens worden ingericht. Do toeneming van
het aantal deelnemers betreft in hoofd-
zaak Nederlandsche industrieën.