23ste Jaargang
ZATERDAG 19 DECEMBER 1931
No. 7083
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Uedluslreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nunimers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijt bladen
waaronder geïllustreerd Zondags*
blad.
V Hst privaat bezit in onzen tijd
Dat een Katholiek niet kan zijn sociaal
democraat, is een feit, waarop wij meerma
len in ons blad de aandacht vestigden, om
dat er altijd weer zijn, die een tegenover
gestelde meening onder ons ingang willen
dioen vinden.
Een Katholiek kan niot zijn sociaal
democraat, evenmin als een Katholiek de
liberale beginselen kan aanhangen. De
leer van het liberalisme is volstrekt niet
meer acceptabel of aanvaardbaar voor den
Katholiek, dan de princiepen van het so
cialisme.
Dat is alles heel duidelijk, voor den ook
maar eenigermate ontwikkelden Katholiek.
Wat voor letterlijk iedereen zonder
één uitzondering klaar is als de dag, is,
dat een Katholiek niet kan zijnoorn-
munist. Daarover behoeven we niet te pia-
ten, omdat het vanzelf sprekend is.
Wanneer men wel 'n.s heeft gelezen van
een christelijk „communisme", dan was
daarmede natuurlijk héél iets anders
bedoeld, dan het #.nti-godsdienstige stelsel,
dat zich communisme noemt!
Mot de uitdrukking christelijk „commu
nisme" bedoelt men te zeggen, dat de chris
telijke beginselen, eeuerzijds de wen-
schelijkheid en noodzakelijkheid van het
privaat-bezit erkennend, anderzijds op
het privaat-bezit zulke verplichtingen leg
gen, als ware het van de communiteit, van
de gemeenschap.
Van de plichten, verbonden aan het pri
vaat bezit, moge vooral in dezen tijd wel
ieder doordrongen zijn.
We herinneren ons, vrij langen tijd ge
leden, in een artikeltje, getiteld „de rollou-
de dubbeltjes" te hebben uiteengezet, dat
iemand zijn eigen geld maar niet mag uit
geven voor wat zin en lust hem ingeeft,
ook al is het voor dingen, die niet op zich
zelf te veroordeelen zijn, voor op zichzelf
niet afkeurenswaardige genietingen; dat hij
zijn dubbeltjes maar niet kan laten rollen,
waarheen 't hem mvalt, doch dat hij daar
bij naast zijn eigen belangen consciëntieus
voor oogen moét houden de belangen van
zijn medemenschen, van de maatschappij;
dat men ni.a.w. niet moreel vrij is, óók
niet in het op zich geoorloofde, te doen,
wat men royaal en gemakkelijk kan beta
len. Tegen deze uiteenzetting werd ons toen
door eenige serieuse personen aangevoerd,
dat 't nog al kras gezegd was.
Dooh dat was 't heelemaal niet. En nu
in dezen tijd van veler armoede en elleu-
de willen wij eens citeeren, wat heiligen
en kerkvaders over het privaat-bezit heb
ben geschreven.
St. Ambrosius: „Wat een ongerechtig
heid is het, wanneer ik weliswaar van
niemand iets wegneem, maar mijn eigen
goederen zorgvuldig voor mij zelf bewaar.
O dwaze meeningl Noemt gij uw goederen
uw eigendom? Het is even goed een mis
daad den armen aalmoezen te weigeren,
als men in staat is ze te geven, dan iets
van een ander te stelen of weg te nemen
St. Chrysostomus: „Is uw bezit wer
kelijk uw eigendom? De goederen der ar
men zijn aan uwe hoede toevertrouwd, oi
gij deze verkregen hebt door uw eigen ar
beid of door overerving".
St. Gregorius: „De aarde is ons gemeen
schappelijk bezit en zij draagt vruchten
voor allen".
St. Bernardus: „De armen roepen kla
gend: het is ons eigendom, dat gij verkwist
en on8 bezit, dat gij zoo roekeloos weg
werpt".
St. Thomas van Aquine: „De goederen,
die velen bezitten, meer dan zij noodig
hebben, zijn verschuldigd voor het onder
houd der armen''.
Van al deze uitspraken Ï9 de bedoeling
en strekking, de menschen aan te sporen,
om milddadig en vrijgevig té zijn een
aansporing bijzonder voor onzen tijd!
V Geen malaise!
Malaise is betrekkelijk.
Wie wat achteruitgaat in verdiensten,
maar 't toch nog lang niet kwaad heeft, bij
beschouwt zich ook als een lijdend voor
werp van de malaise; hij is het ook tot op
zekere hoogte, inzoover ook hij zich bij
dien achteruitgang niet prettig, niet op z n
gemak gevoelt (Malaise komt van mal a
son aise, niet op z'o gemak). Maar dat is
toch geen reden, om ook luid in net klaag-
koor over de malaise mee te jannneren.
En wie heelemaal met is achteruitge
gaan ook hij klaagt mee over de ma
laise, alsof hij er alle reden vooi heeft.
Dat is onredelijk en heel verkecid.
Er zijn, helaas, duizenden en duizenden,
die terecht zich als beklagenswaardige
slachtoffers van de ciisis mogen beschou
wen; die reden hebben om te klagen.
Anderen, die daarvoor geen of geen vol
doende reden hebben, mogen niet, reden
loos en nutteloos, gaan moe-klagen. Daai-
door wordt de mentaliteit of geestesge
steldheid onder de monschen niet beter
integendeell
Want het overdreven geroep over
malaise kweekt diepere en ergere malaiso.
Velen moesten 'ns doen, alsof er geen
malaise was, wat betreft de hoeveel
heid hunner geldelijke uitgaven, zij
moesten 'ns even veel of zelfs meer uitge
ven, dan zij in een andeien tijd deden, in
dien zij er toe in staat zijn dat zou maat-
8ohappelijk heel nuttig zijn! Wij zeggen:
wat betreft de hoeveelheid hunner
geldelijke uitgaveu, de aard zal dikwijls
anders moeten zijn, omdat vele mede-men-
schen zoo veel behoeften en nooden hebben.
Doen in bovenstaanden zin alsof
er geen malaise is, daartoe moesten ve.on
zich geroepen achten!
DE KERSTREDE VAN DE KONINGIN.
Een verzoek van Joodsche zijde om het
tijdstip te vervroegen.
Het „Centraalblad voor isr. in Neder
land' betreurt hot, dat de feeslgioet, wel
ke de koningin uit zal spreken op Vrijdag
25 December a.s. te 4 uur, voor de radio
geschiedt juist op het moment waarop de
Sabbath reeds ingetreden is en de gods
dienstige jood, wil hij dezen voor hem nei-
ligen dag met schenden, de radio noch aati-
noch afsluiten mag.
Het blad heelt zich schriftelijk gewend
tot den particulier-secretaris van den ko
ningin waarin het mcdodeelt, dat „mdien
H. M. b.v. om 2 uur Haar radio-rede zou
houden, ue godsdienstige jood ook in de ge
legenheid zou zijn, om naar het gezagheb
bend woord van onze Hooge en Geëerbie
digde Landsvrouw te kunnen luisteren".
VREDES-BOODSCHAP.
Schrijven van het Ned. Episcopaat
Morgen zal in onze kerken worden voor
gelezen een Vredes-Boodschap van het
Doorluchtig Episcopaat, in verband met
den droeven toestand, waarin de wereld
verkeert.
TWEEDE KAMER.
De Tweede Kamer is gisteren na af
handeling van verscheidene wetsontwer
pen op Kerstreces gegaan.
R. K. UNIVERSITEIT.
Het bestuur der St. Radboudstichting
heelt in zijne vergadciing van 16 December
j.l. benoemd tot Guiator der it. K. Univer
siteit te Nijmegen den Hougedelgestrengen
heer mr. J. R. H. van Sciiaik, Voorzitter
der Tweede Kamer der Staten-Geueraal, te
den Haag.
UIT DE STEENINDUSTRIE.
Groote productiebeperking.
In principe is Vrijdag te Arnhem beslo
ten tot een drastische productiebeperking
in het giootste gedeelte der Nedeilandsche
steemndustrie, welke tot gevolg zal heb
ben, dat het meerdeel der groote fab.iekcn
in het begin van het nieuwe jaar zal wor
den stopgezet.
WERKLOOSHEID IN DE
SCHOENINDUSTRIE.
Invoer grooter aian de uitvoer.
Men schrijft uit Waalwijk d.d. 18 dezer
aan de „Msbd.":
Waarom alom groote werkloosheid in de
Schoenindustrie
Omdat de invoer met de seconde stijgt
en de uitvoer daalt. Zie maar hier naar de
cijfers van het Rijksbureau voor de Sta
tistiek:
In November 1930 werden ingevoerd
schoenen, geheel of voor het giootste deel
van leder gemaakt, 83.997 paar, en in No
vember van dit jaar bedroeg de invoer
208.065 paar.
Van Jan.Nov. werden in 1930 ingevoerd
1.171.000 paar sohoenen. Dit jaar bedroeg
de invoer geduiende dit tijdvak niet minder
dan 1.GU4.288 paar. Alleen uit Tsjecho-S!o-
wakije werd in Nov. van dit jaar ingevoerd
86.577 paar tegen 63.101 paar in de vorige
maand.
Vanuit Engeland werd dit jaar ingo-
voerd: Augustus 14.156 paar; September
18.131 paar; October 53.610 paar; Novem
ber 78.346 paar.
En de uitvoer? In Nov. 1930 bedroeg de
uitvoer 40.850 paar, en nu slechts 28.886
paar. Van Jan.Nov. 1930 bedroeg de uit
voer 423.316 paar, en dit jaar 338.868 paar.
Een kind weet nu, waaraan de werkloos
heid in de schoenindustrie voor een groot
deel is toe te schrijven.
UITSLUITEND
BIJ VOORUIT-
BETALING
VANAF HEDEN TOT EN
MET 28 DECEMBER AS., IS
DE GELEGENHEID OPENGE
STELD: AAN ONS BUREAU.
BEZORGERS IN DE STAD, EN
BIJ ONZE AGENTEN, OM IN
HET NUMMER VAN 31 DE
CEMBER DEN GEBRUIKE-
LIJKEN NIEUWJAARSGROET
TE PLAATSEN. DE PRIJZEN
DEZER ADVERTENTIEN ZIJN
1— 4 REGELS0.50
5— 8 m 1.—
9—12 1.50
13—16 „2—
DE ADMINISTRATIE
Vollallig en niet voltallig
Retraitenhuis te Noordwijkerhout.
2225 Doe. Jonge mannen Hillegom
e.a. voltallig. 2528 Dec. St. Jozefsgez.
Leiden voltallig. 2831 Dec. Mannen en
jongelingen. 25 Jan. Geh. mannen Hil-
legcm voltallig. 58 Jan. Jonge mannen
Hillegom en Noordwijkerhout voltallig.
912 Jan. Mannen en jongelingen Bos
koop e.a. 1215 Jan. Mannen en jongel.
Sassenheim e.a. 1619 Jan. Gehuwde
mannen Lisse voltallig. 2023 Jan. Ge
huwde mannen. 23—26 Jan. Gehuwde
mannen. 2730 Jan. Meisjes.
De vergoeding bedraagt 6.50. Aan
melding bij de Directie. (Tel. 6048).
11636
AMSTERDAM-WOERDEN TOLVRIJ?
In beginsel tot opheffing besloten.
De Gemeenteraad van Wilnis besloot gis
termiddag in beginsel tot ophefung van >ien
tol bij de Zuwe en wel met ingang van 1
Januari 1932.
Komt deze opheffing inderdaad tot
stand, dan zal de weg AmsterdamWoer
den vrij van tollen zijn, aangezien ook de
gemeenteraad van Kamerik dezer dagen
besloot de twee in de gemeente bestaande
tollen te doen verdwijnen.
FRANKRIJKS CONTINGENTEERING.
Een regeling voor de opgehouden goederen.
De Directie van den Landbouw deelt me
de, dat bet Jourual Ufficiel van heden het
bericht bevat, dat met ingang van heden
zonder invoervergunningen alsnog in
Frankrijk zullen worden toegelaten al die
goederen, waarvan de invoer bij de decre
ten van 30 September en 10 November ].i.
was geoontiiigenleerd voor zoover ten ge-
noege der Fransehe douanen door overleg
ging der noodige bewijsstukken (vracht
brieven en derge.ijke) kan worden aange
toond, dat die gucJeien vóór de publi
catie van de kennisgéving betreffende het
uitgeput zijn van het contingent met recht-
streeksche bestemming naar Frankrijk
waren verzonden. Deze maatregel betreft
dus o.a. de te Parijs en eLers opgehouden
Nederlandsche vleeschwaren.
Ten aanzaen van de opgehouden boter en
bevroren vleosoh is bepaald, dal die in drie
gedeelten in het vrije verkeer kunnen wor
den toegelaten en wel een derde gedeelte
tusschen 20 December en 15 Januari a.s..
een derde gedeelte tusschen 15 Januari en
15 l-ebruari a.s. en een derde gedeelte na
15 Februari a.s. Zendingen, voor één ont
vanger bcs-temd en de 2U00 kg. niet te bo
ven gaande, zullen in één keer kunnen wor
den ingeklaard. Voor den invoer van deze
producten is echter invoervergunning noo
dig.
DE GOUDSCHE KERMIS
AFGESCHAFT.
Bij de begrooting voor het marktwezen
in den gemeenteraad van Gouda ontstond
een langdurige discussie over het door de
protestant-christelijke groepen ingediende
voorstel om in 1932 geen kermis te doen
houden. Bij de algeraeene beschouwingen
was over dit punt reeds veel gesproken, en
de wethouder van financiën had ver
klaard, dat hij bij aanneming van het
voorstel overleg zou plegen met het be
stuur van zijn partij over de beantwoor
ding van de vraag of hij in deze omstan
digheden zijn zetel moest blijven bozetten.
Ook de 80c. dom. fractie bad een voorstel
tot afschaffing van de kermis ingediend.
Bij de thans gevoerde besprekingen
kwamen geen nieuwe punten in het ge
ding. De heer De Witt Wijnen handhaaf
de zijn meening, dat de voorsteller geen
voldoende middelon tot dekking van de
13.060, die bij de afschaffing van de ker
mis voor de gemeente verloren gaan, heb
ben aangewezen, en verklaarde, dat hij de
verantwoordelijkheid voor het financieel
beleid niet langer zou kunnen dragen,
wanneer de kermis zou worden afgeschaft.
Ondanks deze verklaring besloot de raad
met 11 tegen 10 stemmen, den post van
13.000 van de begroting af te voeren.
De heer Kamphuysen (C.-Hstemde te
gen het voorstel, nadat hij had meegedeeld
een voorstel tot afschaffing van de kermis
in 1933 te zullen steunen, omdat dan tijdig
middelen tot dekking tegenover de ver
mindering van inkomsten zouden kunnen
worden aangewezen.
Op verzoek van wethouder De Witt Wij
nen werd de behandeling van de begroo
ting daarna geschorst.
R.-K. Muziekschool te Utrecht.
Naar wij vernemen heeft de heer Jan
NieLerk met ingang van 1 Januari a.s. we
gens drukke werkzaanihedeu ontslag aan
gevraagd als orgelleeraar aan de R. K.
Muziekschool te Utrecht.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Bisschoppelijk schrijven naar aanlei
ding van den crisis-nood in België. (Bui
tenland, 3de blad).
Wederom een dreigende Japansche op-
marsch in Mandsjoerije. (Buitenland, 3de
blad).
De beruchte Amerikaansche bandieten
leider Jack Diamond doodgeschoten. (Bui-
tenlandsche Berichten, 3de blad).
BINNENLAND.
Bepalingen omtrent uitvoer naar Frank
rijk. (1ste blad).
Het volgende jaar geen kermis te Gouda
Nu een welhouders-crisis? (1ste blad).
Groote beperking in de steen-productie.
(lste blad).
De crisis-toestand in de schoenindustrie.
(lste blad).
Te 's-Gravenpolder is een jonge vrouw
dood gevonden. (Gem. Ber., 3de blad).
De werkloozen-relletjes te Amsterdam.
(Gem. Ber., 3de blad).
De roofdoverval op den postauto te Den
Haag. (Gem. Ber., 3de blad).
EEN ARTIKEL OVER MGR.
LEO KIERKELS, PAUSE-
LIJK LEGAAT IN BRITSCH
INDIE Bladz. 5
WAT BRACHT DE AFGE-
L00PEN WEEK IN HET
BUITENLAND? Bladz. 13
EEN BLADZIJDE „VROUW
EN MODE" Bladz. 7
ONDERWIJS VOOR ACHTERLIJKE
KINDEREN.
Een paedagogisch instituut bij Nijmegen.
Naar wij nader vernemen, zullen de eerw.
Zusters van Liefde, Dochters van Maria
en Joseph te 's Bosch, die het landgoed
bclirauwen bij Hengstdal onder Nijmegen
aankochten, dit landgoed inrichten tot een
paedagogisch instituut, dat aansluit op de
inrichting voor achterlijke kinderen, welke
oeze Zusters besturen te Udenhout. Dit in
stituut zal vooial gewijd zijn aan het onder
zoek voor achterlijke kinderen.
Ruim 6 1/2 millioen werkloozen-steun
alleen in Amsterdam.
In antwoord op tot hem gerichte vra
gen heeft de burgemeester van Amsterdam
de heer W. de Vlugt, er op gewezen, dat
het totaal-bedrag in 1931, door de ge
meente Amsterdam aan werkloozensteun
uit te keeren, vermoedelgik ongeveer
ƒ6.600.000 zal bedragen. Over 1930 belie
pen deze uitkeeringen rond 2.600.000, of
vier millioen gulden minder. In deze cij
fers zijn niet begrepen de uitkee
ringen van de gemeente ten behoeve
van de werkloozenkassen. Omtrent de
grootte van deze uitkeeringen over 1931
valt thans nog niets ineded te deelenover
1930 beliepen zjj 615.000.
Bakkersarbeid in de Kerstweek.
Daar de collectieve arbeidsovereenkomst
voor het bakkersbedrijf niet regelt het ge
val, dat de Kerstdagen vallen op Vrijdag
en Zaterdag, heeft de centrale bedrijl'sconi-
missie besloten te adviseeren, den arbeids
duur in de Kerstweek te stellen op 41 uur.
Mede heeft de centrale beJrijfscommisaie
den werkgever» in overweging gegeven, op
den Tweeden Kerstdag het aantal brood
soorten zooveel mogelijk te beperken en
op dien dag slechts éénmaal brood te be
zorgen.
De minister van Arbeid heeft zijne be-
schikkiug van 15 December 1931, betreffen
de de regeling van den werktijd enz. in
brooubakkerijen op verschillende dagen in
het tijdvak van 23 December 1931 tot en
met 1 Januari 1932, in dien zin aangevuld,
dat aan het bepaalde onder A, sub le c
wordt toegevoegd „en den hiervoren toege-
stanen voorarbeid vanaf 11 uur des namid
dags op Vrijdag 25 December 1931".