BUITENLAND
LUCHTVAART
SPORT
DINSDAG 15 DECEMBER 1931
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. F
DUITSCHLAND
DE NOODVERORDENING.
De huiseigenaren en hun belangen.
Het door de noodverordening vastgeleg
de recht van de huurders, huurcontracten
op langen termijn met 1 April op te zeg
gen, heeft de Vereeniging van huiseigena
ren en den Bond van Eigenaars van indus
trie- en winkelhuizen aanleiding gegeven
een verzoekschrift aan de rijksministeries
van arbeid en justitie te richten, met het
verzoek, het opzegsrecht te beperken tot
die gevallen, waarin de huurders niet ac-
coord gaan met een huurverlaging, die on
geveer 20 pet. bedraagt.
Bij de vereenigingen van huiseigenaars
komen voortdurend telegrammen binnen
uit het geheele rijk, waarin wordt ver
klaard, dat de huurders het opzegsrecht be
nutten om de huren tot 50 pot. verlaagd te
krijgen.
De bovengenoemde vereenigingen heb
ben reeds mondelingen besprekingen met
de desbetrefefnde regeeringsinstanties in
geleid.
SPANJE
WAT DE SPAANSCHE PRESIDENT
VERDIENT.
Presidenten zijn niet voordeeliger dan
koningen.
De minister-president Azana heeft bij de
Cortes een wetsontwerp ingediend over de
organisatie van het civiele huis van den
president der Spaansche Republiek. Daar
bij wordt het salaris van den President
bepaald op ruim 200.000 gulden per jaar,
terwijl bovendien nog een bedrag van ruim
100.000 gulden wordt uitgetrokken voor
reis- en verblijfkosten. Bovendien wordt er
nog 150.000 gulden beschikbaar gesteld
voor de salarissen van personeel en onder
houdskosten. Op de nieuwe begrooting
staat nog een bedrag van 160.000 gulden en
220.000 gulden voor de bureaux van den
President.
Uit het bovenstaande blijkt, dat de Pre
sidenten al niet voordeeliger zijn dan ko
ningen.
Protest van 200.000 Basco-Navareezen.
Naar „El Debate" meldt, hebben twee
honderdduizend Basco-Navarreezen aan de
Spaansche regeering een schrijven ge
richt, waarin zij mede namens vijf en twin
tig duizend familieleden, die den geeste
lijken staat hebben omhelsd, nogmaals
wijzen op het onrecht, dat den religieuzen
door de anti-godsdienstige grondwetsarti
kelen wordt aangedaan.
ITALIË
BOMAANSLAGEN IN ITALIË
VOORKOMEN.
Gisteren is op het station van Domodos-
sola de uit Parijs komende schilder Maz-
zochi van Milaan gearresteerd, die mate
riaal bij zich had voor het vervaardigen
van heische machines. Mazzochi bekende
dit materiaal te hebben ontvangen van ver
tegenwoordigers der anti-fascistische groep
te Parijs; hij moest het overhandigen aan
een persoon, die het zou gebruiken voor
terroristische handelingen, üok deze per
soon heeft men kunnen arresteeren; het is
een gewezen P.T.T.-ambtenaar, Panzini ge
naamd. Hij had belangrijke documenten bij
zich. Beiden zullen terecht staan voor de
speciale rechtbank ter verdediging van den
staat.
Voorts heeft de politie een bankbedien
de Gandri gearresteerd, die ook in het be
zit bleek van materiaal voor bommenfabri-
cage. Gandri bekende eveneens zijn ingre
diënten van een vertegenwoordiger der
anti-fascistische concentratie te hebben
ontvangen, met het doel aanslagen te ple
gen.
OOSTENRIJK
DE PUTSCH-ACTIE IN OOSTENRIJK.
Dr. Pfrimer's pleidooi voor de rechtbank.
Zooals gemeld, is gisteren het koogver-
raad-proces begonnen tegen dr. Pfrimer
cum suis, die in September j.l. te vergeefs
getracht hebben een omwenteling in Oos
tenrijk te forceeren.
Bij zijn verhoor zeide Pfrimer, dat hij
zich niet schuldig achtte aan hoogverraad,
daar volgens zijn meening slechts van hoog
verraad kan worden gesproken, indien de
grondwet zelf wettig is, hetgeen volgens
zijn meening niet het geval is, omdat kei
zer Karei bij zijn aftreden de beslissing
over den staatsvorm aan het Oostenrijk-
sche volk heeft overgelaten. Het volk is
echter nooit gevraagd welken staatsvorm
het wenscht. De wettelijke bepalingen, die
op hem worden toegepast, zijn volgens
Pfrimer verouderd en kunnen niet meer
toegepast worden.
Bij de voortzetting van het verhoor kwa
men de gebeurtenissen van den 13den Sep
tember j.l. ter sprake. Pfrimer verklaarde,
dat, wanneer de Heimatschutz in alle lan
den van Oostenrijk in actie was gekomen,
men naar zijn schatting over meer dan
200.000 man had beschikt. Dit had ertoe
moeten leiden, den invloed der sociaal-de
mocraten op de regeering te breken, het
geen het doel der actie was.
Pfrimer verklaarde, dat, al was er ge
zegd, dat verschillende leden der regee
ring aan de beweging zouden meedoen, dit
in dezen vorm niet juist was. Onderhande
lingen hierover zijn niet met vertegenwoor
digers der regeering gevoerd. Ik moest ech
ter, zeide Pfrimer, bij mijn kameraden de
zen indruk wekken, want als men een der-
gelijken opmarsch onderneemt, dan moet
men dien zoo voorbereiden, dat hij werke-
Birmenkort is de benoeming te verwach
ten van Mr. J. E. H. BARON VAN NA
GELD, oud-gezant te Boekarest tot buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd Minister
van H.M. in Mexico.
DOOR DEN MINISTER VAN WATERSTAAT, den heer P. Reymer, werd Zater
dag de Staatscommissie geinstalleerd, welke in opdracht heeft te onderzoeken, of en
in hoeverre de aanleg van een spaarbekke n-krachtwerk in Zuid-Limburg in verband
met de levering van elec. stroom in de aangrenzende provincies raadzaam is.
lijk kans heeft op succes. Ik zou een stum
per zijn geweest, wanneer ik iets derge
lijks niet eens aan mijn kameraden had
durven zeggen, te meer daar ik aanwijzin
gen had, dat sommige regeeringsleden niet
vijandig tegenover een dergelijke poging
zouden staan.
Voorts verklaarde Pfrimer, dat zijn pro
clamatie en het ontwerp-grondwet reeds in
1929 waren opgesteld, en wel op initiatief
van gezaghebbende personen. Is derhalve
het voorbereiden van een dergelijke zaak
hoogverraad, dan heeft niet hij, Pfrimer,
hoogverraad gepleegd, maar heel andere
heeren.
De verdachte zeide voorts, dat het plan
van de Heimwehr, de staatsmacht te ver
werven, duidelijk uit haar pogingen valt
af te leiden. Wanneer de regeering aan de
economische en politieke eischen van de
Heimwehr had voldaan, dan zou er geen
aanleiding bestaan hebben tot verdere
actie. Er bestond geen plan een Putsch ten
uitvoer te brengen of de grondwet op ge
welddadige wijze te veranderen.
Pfrimer ging vervolgens nader in op de
gebeurtenissen van den 13den September.
Hij vertoefde toen in het kasteel Spieler-
hof. Om vijf uur 's morgens ontving hij daar
bezoek van „Landesiat" Meyssner, wien bij
mededeelde, dat de Heimwehr te wapen
was geroepen. Toen Meyssner de vrees uit
te voor een botsing tusschen Heimwehr en
regeeringstroepen, heeft Pfrimer een daar
op betrekking hebbend bevel uitgevaardigd.
In den loop van den voormiddag begaf
Pfrimer zich naar het kasteel Klingenstein,
waar hij 's namiddags, toen hij vernam,
dat de andere landen niet zouden mee
doen, den gewapenden opmarsch aflastte.
De officier van Justitie vroeg Pfrimer
vervolgens, hoe hij zich het stellen van
eischen aan de regeering had voorgesteld.
Pfrimer: Wanneer de opmarsch geslaagd
zou zijn, zou ik waarschijnlijk „Landes-
hauptmann" Rintelen verzocht hebben, de
regeering met onze eischen in kennis te
stellen.
Officier: En als de regeering dan „neen"
had geantwoord?
Pfrimer: Bij een volkomen succes van
den opmarsch zou dit „neen" vermoedelijk
niet te verwachten zijn geweest.
Officier: U wilde ook een grondwet op
stellen?
Pfrimer: De regeering had moeten aftre
den en ons het gezag afstaan.
Officier: Wat had u gedaan in geval van
een weigerachtige houding der regeering?
Pfrimer: Met alle eventualiteiten kon
men geen rekening houden.
Op een andere vraag antwoordde Pfri
mer, dat voorzichtigheidshalve last was ge
geven tot bezetten der voorname openbare
gebouwen. Ook geeft hij toe, tot zijn onder
bevelhebbers gezegd te hebben: „Ik twij
fel niet, of de regeering zal zich neutraal
houden". Er was geen sprake van geweest,
ministers neer te schieten.
Hiermede was het verhoor van Pfrimer
ten einde.
DE GROOTSTE COMMUNISTISCHE
SPIONNAGE-CENTRALE VAN
EUROPA.
De Weensche politie heeft een geheime
internationale spionnage centrale der Com
munisten ontdekt, die met de meest mo
derne technische hulpmiddelen is uitgerust
en die geheel onafhankelijk van post en te
legraphic steeds met de kopstukken der
communistische internationale in verbin
ding stond. Deze geheime dienst beschikte
over groote geldelijke bedragen, die door
de recherche in beslag genomen zijn en
die uit Moskou waren toegezonden.
Tot nog toe zijn drie mannen en twee
vrouwen gearresteerd. Thans is reeds ko
men vast te staan dat deze dienst haar
berichten door middel van een kortegolf-
zender in Baden en Wiener-Neustadt aan
de communistische agenten bekend maakte
Het onderzoek duurt nog voort.
ROEMENIE
DOET PRINS NICOLAAS VAN ZIJN
RECHTEN AFSTAND?
De „Dimineata" meldt, dat elk oogen-
blik verwacht kan worden, dat pftns Ni-
colaas afstand zal doen van zijn rechten
als lid van het Roemeensche Koninklijk
Huise. Hij zou alsdan ook zijn militairen
rang verliezen. De prins was tot nu toe
generaal-inspecteur van het Roemeensche
leger en voorzitter van den oppersten-le-
gerraad, een positie, die speciaal voor hem
werd geschapen, na den terugkeer van zijn
broer, koning Carol.
De prins zou ook afstand moeten doen
van zijn naam en zou slechts met speciale
toestemming van den koning in Roemenië
kunnen blijven. Aangezien het huwelijk,
dat prins Nicolaas als lid der koninklijke
familie heeft aangegaan, ongeldig is ver
klaard, zou hij volgens Roemeensch recht
een nieuw huwelijk moeten sluiten. Naar
verluidt, zou de prins dezer dagen Roeme
nië verlaten.
CHINA
CRISIS TE NANKING.
Tsjang Kai Sjek afgetreden.
Naar uit Sjanghai wordt gemeld heeft
Tsjang Kai Sjek zijn ontslag ingediend als
president der nationale regeering. Het
werd aanvaard.
Verder worden het^ftreden van den mi
nister van financiën en nog vele andere
wijzigingen in het ministerie verwacht.
Het bericht van het aftreden van
Tsjang Kai Sjek heeft een geweldige sen
satie teweeg gebracht.
Dit aftreden schijnt afgedwongen te
zijn door de Canton-groep, onder leiding
van Sunfo en Wang Hing Wei, revolutio
nair leider en lid van de Koeomintang.
Men heeft blijkbaar van de in den lande
heerschende teleurstelling over de resolu
tie van den Volkenbondsraad ten aanzien
van het Japansch-Öhineesch conflict, ge
bruik gemaakt, om tegen Tsjang Kai Sjek
stemming te maken.
Chauvinistische studenten en aanhan
gers van den linkervleugel der Koeoming-
tang, die heftig tegen de door Tsajng Kai
Sjek gevoerde politiek gekant is, hebben
hoofdzakelijk deze propaganda geleid.
BUITENL. BERICHTEN.
ONGELUKKEN.
SCHIP IN VLAMMEN.
ONTZETTENDE RAMP OP DE
JANGTSE.
Drie honderd dooden.
In de delta van de Jangtse heeft gis
teren op het stoomschip „Tateh", dat hon
derden Chineesche passagiers aan boord
had, een ernstige ontploffing plaats ge
had, welke onmiddellijk door brand gevolgd
werd.
Drie honderd personen moeten verdron
ken zijn, of in de vlammen omgekomen.
Een nader Reuter-telegram uit Shang
hai meldt:
Overlevenden van de ramp, welke plaats
greep op de Jangtse, aan boord van de
„Tateh", veertig mijl van Shanghai, heb
ben verschrikkelijke verhalen gedaan over
den omvang der ramp, waarbij drie hon
derd passagiers het leven lieten.
Er had een geweldige ontploffing plaats
in de machinekamer van het sohip, waarna
een brand uitbrak, die weldra heel de „Ta
teh" in vlammen zette.
Afschuwelijke tooneelen speelden zich
aan boord af. Vele gewonden sprongen in
het ijskoude water, andere werden door
de vlammen omsingeld en verbrandden le
vend.
Chineesche vaartuigen en een Japansch
stoomschip waren spoedig ter plaatse; ze
naderden zoo dicht mogelijk het brandende
schip en slaagden erin, talrijke passagiers
te redden.
De „Tateh" had zes honderd passagiers
aan boord.
HET VERGAAN VAN DE „TESEO".
Omtrent het vergaan van de groote sleep
boot „Teseo", die, zooals gemeld, in de wa
teren van Sardinië is gezonken, wordt
thans medegedeeld, dat zich bij het zinken
van het schip 148 personen aan boord be
vonden, van wie er 112 gered werden, zoo
dat er 36 personen zijn omgekomen. Een
onderzoek naar de oorzaak van de ramp
is ingesteld.
De „Teseo", welke een waterverplaatsing
had van 156 ton, behoorde vroeger tot de
Oostenrijksche marine en werd in 1920 door
de Italiaansche marine overgenomen.
CYCLOON IN ITALIË.
Te Sarno, provincie Salerno, heeft een
hevige storm ernstige schade aangericht
aan openbare gebouwen en tal van particu
liere woningen. Een twintigtal personen
werd licht gewond.
De telegrafische verbindingen werden
verbroken.
DE STORM IN NOORD-AFRIKA.
Van de bemanning van het aan de kust
van Noord-Afrika vergane Fransche wacht
schip zijn 4 man levend gered. Er bestaat
geen hoop meer, dat de overige leden der
bemanning nog gered kunnen worden.
De zware storm heeft in geheel Noord-
Afrika talrijke menschenlevens gevorderd.
De scheepvaart ondervindt ernstige belem
meringen en sleohts zeer groote schepen
kunnen uitvaren. De storm ging van hevige
regens vergezeld, waardoor zooals gemeld,
in Tunis groote overstroomingen veroor
zaakt zijn.
In de haven van Bizerta bedraagt de
schade 10 millioen francs. De in de stad
aangerichte schade kon nog niet worden
GROOTE INBRAAK TE STOCKHOLM.
Een half millioen buit.
Zaterdagmorgen zijn dieven, vermoede
lijk door middel van valsche sleutels het
klaslokaal binnengedrongen van een belas-
tingkantoor ,waar zij een buit bemachtig
den ian 500.000 kronen.
In hetzelfde lokaal, lagen nog bedragen
van in totaal een millioen kronen, die blijk
baar door de dieven niet opgemerkt zijn.
Het onmiddellijk ingestelde politie-ou-
derzoek schijnt reeds thans eenige ophel
dering in de inbraak-affaire te hebben ge
bracht. De politie heeft twee personen, die
op het betrokken belastingkantoor werk
zaam zijn, verhoord.
In Zweden is ook de fiscus tegen derge
lijke schade door verzekering gedekt. In
dien uit het onderzoek echter blijkt, dat
de inbrekers niet van valsche, maar van
de werkelijke sleutels van het belastingkan
toor hebben gebruik gemaakt, zal de pré
mie niet door de verzekering worden uit
gekeerd en is de schade geheel voor reke
ning van de stad Stockholm.
Vliegtuig gestolen.
Vrijdag is een particulier vliegtuig op
een vliegveld te Londen gestolen, terwijl
de eigenaar van het vliegtuig in het res
taurant op het vliegveld zat te eten. Do
dief werd terstond achtervolgd, doch kon
niet ingehaald worden. Daar er echter niet
voldoende benzine aan boord was, was de
dief spoedig gedwongen te landen, zoodat
hij toen gearresteerd kon worden.
Roofmoordenaar te dood veroordeeld.
De jury-rechtbank te Berlijn heeft den
24-jarigen metselaar Ernst Reins, wegens
moord en roof ter dood veroordgeeld. Zijn
zuster Sofie Reins werd wegens heling tot
zeven maanden gevangenisstraf veroor
deeld, onder aftrek van voorloopige hech
tenis, zoodat zij direct in vrijheid wordt
gesteld. De moeder werd
DE RAMP VAN DE
„OOIEVAAR".
WIERSMA TREFT GEEN SCHULD.
Piloot van Dijk gelooft niet, dat een open»
staand luik het ongeluk heeft
veroorzaakt.
Aneta seint uit Medan: De Deli Crt. had
een interview met den piloot van De Raaf,
Van Dijk, over de ramp van De Ooievaar.
De heer Van Dijk verwerpt de theorie, als
zou het openstaande luik oorzaak van de
ramp geweest zijn. Deze oorzaak kan
slechts gelegen zijn in de weigering van
een der drie motoren op het kritieke oogen-
blik, waarop van den grond moest worden
losgekomen. Een vliegtuig als De Ooievaar
met een lading van 5100 kilogram, kan, na
1600 Meter over het veld getaxied te heb
ben, bij weigering van een der motoren
niet los komen. Met een lading van 4750
kilogram zou het echter nog mogelijk zijn
geweest.
De Ooievaar had een zware lading, doch
van overbelasting is geen sprake, daar een
lading van 5250 kilogram geoorloofd was.
De omstandigheden wijzen uit, dat de snel
heid van De Ooievaar ongeveer 120 kilo
meter bedroeg, hetgeen de vliegsnelheid
is, terwijl weigering van een motor op het
kritieke oogenblik, waarop het vliegtuig
van den grond moest loskomen, ingrijpen
uitsluit.
De meening van den heer Van Dijk is,
dat het ongeval uitsluitend is toe te schrij
ven aan het noodlot, waarbij wijlen Wiers-
ma volstrekt geen schuld treft. Deze had
geen andere keuze dan te trachten alsnog
los te komen, hetgeen even moet zijn ge
lukt, daar het vliegtuig over een vier meter
breede sloot werd gebracht. Het neerstor
ten was echter onafwendbaar, daar de in
valshoek te groot was. De motoren van De
Ooievaar zullen voor onderzoek naar Ba
tavia worden overgebracht..
De competitie van den Schaakbond voor
Leiden en Omstreken.
De uitslag van een wedstrijd, gisteren
avond te Zoeterwoude (H.R.) gespeeld tus
schen het tweede tiental van Inter Nos
te Boskoop en de schaakclub te Zoeter
woude was de volgende:
Boskoop IIZoeterwoude:
A. SytzemaW. Demmendal 01
H. TrimpF. J. de Bruijn 01
J. van VeenB. J. Wittenberg 10
C. v. Veen—E. v. d. Valk 1/21/2
J. BoumanH. v. d. Poel 10
S. KokW. Hoogzaad XX
J. Goudkade—H. Staats 0—1
Joh. de RuijterP. v. d. Hoeven 10
M. SchrijverJ. Berk l0
J. Loef—N. v. d. Poel 0—i
Totaal 41/2X—41/2X
Een uitslag, die niet verwacht werd.
Boskoop heeft zich uitstekend geweerd.
De afgebroken partij staat zelfs iets gun
stiger voor Inter Nos, zoodat de vermoe
delijke einduitslag een kleine overwinning
voor deze club zal zijn.
De Haagsche Schaakbond en de clubs te
Leiden en Omgeving.
Het Bestuur van den Haagschen Schaak
bond (deze bond is reeds enkele jaren ge
leden opgericht) heeft aan de verschillen
de clubs in de afdeeling Zuid-Holland
Noord een schrijven gezonden, met het
verzoek als lid tot dezen bond te willen
toetreden. In overleg met het bestuur van
den Ned. Schaakbond heeft de Haagsche
Schaakbond nl. het voornemen de leiding
der competitie-wedstrijden in deze afdee
ling over te nemen, zoodat dan waarschijn
lijk alleen clubs, die lid van den Haagschen
Schaakbond zijn, daaraan deel kunnen
nemen.
Aangezien deze aansluiting contributie
betaling met zich brengt, zullen zeer waar
schijnlijk de kleine clubs er niet veel voor
voelen toe te treden, vooral ook, waar de
clubs te Leiden en omgeving reeds ver-
eenigd zijn in den Schaakbond voor Leiden
en Omstreken en daarin een competitie
kunnen blijven vormen. Alleen het Leidsch
Schaakgenootschap komt clan in een eigen
aardige positie te verkeeren. Bij niet aan
sluiting zal het eerste tiental waarschijn
lijk niet in de hoogste groep van Zuid-Hol
land mede kunnen spelen, in welke groep
het de beide laatste jaren als no. 1 uit
kwam. De mogelijkheid bestaat dan, nu de
verbindingen goed zijn, dat het Leidöch
Schaakgenootschap medespeelt in de
groep Noord-Holland Zuid, waarin o. m.
geplaatst zijn: Haarlem, Zaandam, Ver-
ecnigd Amsterdamsch Schaakgenootschap
II en de Amsterdamsche Schaakclub II.
Wij zijn wel benieuwd, welke besluiten
te dezer zake zullen genomen worden.
De comp. van den Ned. Schaakbond.
De twee afgebroken partijen van den
wedstrijd Leidsch Schaakgenootschap II—
H. Westerkwartier II zijn thans beslist. De
partij van De Jong is remise, die van Tjals-
raa gewonnen voor hem verklaard, zoodat
de einduitslag een 6—4 overwinning voor
de Leidsche club is geworden.
