DE LEIDSCHE BEGROOTINGSDEBATTEN
WOENSDAG 9 DECEMBER 1931
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
.De Algemeene Beschouwingen voortgezet
De rij van sprekers in eerste instantie gesloten.
Hedenmiddag komen de wethouders aan het woord.
De werkloosheid nog steeds in het middelpunt der
belangstelling.
DE TWEEDE DAG.
De tweede dag der Algemeene Beschou
wingen over de Leidsche begrooting begon
in een trieste atmosfeer van druilerige mot
regen, die het reeds om 2 uur noodzake
lijk maakte alle lichten aan te steken.
Erg veel animo scheen er niet te be
staan, noch op de publieke tribune, noch
onder de raadsleden zelf. Toen het college
van B. en W. achter de groene tafel geze
ten was, was er nog geen enkel raadslid
te bespeuren, zoodat het college en bloc
zich weer terugtrok in de koffiekamer.
Bij de opening der zitting kreeg de heer
Coster het woord, die zijn vreugde uit
sprak over het succes van de uitgeschreven
leening.
Steun voor de werkloosheids-
voorstellen.
De heer Eikerbout bespreekt de hui
dige crisis en den druk, van de zijde der
pers en der banken uitgeoefend, om de loo-
nen te verlagen. Het is voor de arbeiders
een zware tijd. Niet alle levenskosten da
len, zooals de huren, welke nog even hoog
blijven. Men moet de crisis in algemeen
verband beschouwen en bij de behartiging
van de belangen der arbeiders rekening
houden met het algemeen belang, en met
het economisch mogelijke. Spr. wil niet
zeggen, dat alle voorstellen der S.D.A.P.
parade-voorstellen zijn, want elders wordt
bijv. inzake verstrekking van kleeding en
schoeisel verder gegaan dan het voorstel-
v. Stralen wenscht.
Ook met de steunregelingsvoorstellen
van den heer v. Stralen kan spr. grooten-
deels meegaan. Deze verdienen zeker de
aandacht. Spr. vestigt daarbij ook de aan
dacht op de werklooze landarbeiders.
Van een centrale levensmiddelendienst
verwacht spr. wel eenig nut, maar'het is
de vraag of de vrijheid er niet -te zeer door
wordt aangetast. Spr. beveelt aan, een
proef te nemen met vrije markten. Ook het
voorstel tot een onderzoek naar de moge
lijkheid van medezeggenschap heeft spr.'s
steun. Het saneeringsplan Bouwelouwen-
steegParadijssteeg heeft zijn sympathie,
maar na de mededeeling, dat deze zaak
spoedig ter sprake zal komen, zal spr. niet
op spoed aandringen. Spr. is geen voorstan
der van wederinvoering der zakelijke be
drijfsbelasting en bestrijdt dan ook het
desbetreffende voorstel.
Hij vestigt nog de aandacht op het ver
keer langs de Hoogewoerd en H. Rijndijk.
,De voorz.: Dit hoort niet thuis bij de
Alg. Beschouwingen.
De heer Eikerbout zal zeer alge
meen zijn. Het verwondert hem, dat daar
geen ongelukken gebeuren. Spr. dringt aan
op verbetering.
In het teeken der werkloos
heid.
De heer v. Stralen ziet zijn voorspel
ling bevestigd, dat deze begrootingsdebat-
ten in het teeken van de werkloosheid zou
den staan. Het gemeentebestuur heeft hier
een zeer moeilijke taak en spr. vraagt zich
af of het wel juist gezien is van het college
om deze taak op te dragen aan een nog
jong en onervaren wethouder. De eerste,
kennismaking van den nieuwen wethouder
met de leiders der vakorganisaties was al
niet bemoedigend. De wethouders heeft
toen een waarschuwing gekregen wat voor
zichtiger te zijn en het is gebleken, dat hij
deze waarschuwing wel ter harte heeft ge
nomen. In ieder geval heeft de overheid
een groote taak in deze malaise. Het Rijk
blijft schromelijk achter; van de huidige
regeering is zoo goed als niets te verwach
ten. Het eenige wat het rijk heeft gedaan,
is de oprichting van een crisis-comité, een
daad regelrecht gericht tegen onze socia
listische opvattingen. De heer Wilmer was
verheugd, dat de socialisten zijn toegetre
den. Enkele partijgenooten hebben inder
daad zitting genomen, doch alleen op zeke
re voorwaarden. Werkloozenzorg behoort
overheidszorg te zijn en als voorwaarde is
gesteld, dat het karakter van bedeeling zal
werden weggenomen, althans voor de ge-
organiseerden orbcider.
De heer Knuttel: De anderen zijn
vogelvrij.
De heer v. Stralen: De ongeorgani
seerden hebben niet dat eergevoel als ge-
organiseerden. Op ons aandringen gaat de
steun van het crisis-comité over de orga
nisaties.
De heer Wilmer: Dat gebeurt bij ons
al lang. Dat is niets nieuws.
De heer v. Stralen meent, dat de
christelijke arbeiders een zeer slappe hou
ding in de Kamer hebben aangenomen en
al hun eigen wenschen en eischen stuk voor
stuk hebben losgelaten. Dc voorstellen-v. d.
Tempel zijn alle afgestemd, ook door de
christelijke arbeiders-afgevaardigden. Tus-
schen ons en het college van B. en W. blijft
oen verschil van inzicht bestaan. Spr. ge
looft wel in de goede wil van het college,
maar het mankeert het college aan voldoen
de kracht. B. en W. leggen altijd den na
druk op hetgeen mogelijk is. Spr. is echter
niet overtuigd, dat al het mogelijke wordt
gedaan. Er worden wel veel werken uitge
voerd, maar het is de vraag of deze wer
ken den werkloozen ten goede komen. Over
de in uitzicht gestelde werken is het ant
woord op het Sectieverslag nog soberder
dan andere jaren. Omtrent het vee-markt-
plan verluidt, dat dit plan zal moeten wor
den opgeschort in verband met den stand
der financiën. Hoe staat het nu met de
demping van het Levendaal? In bewerking
is nog de aanleg van een weg van de Ma-
redijk naar den Rijnsburgerweg; spr. dringt
hierbij op spoed aan. Spr. heeft gelezen,
dat hiervoor rijkssubsidie zal worden aan
gevraagd. Hij hoopt, dat dit niet zal ge
beuren, want te vreezen is dan, dat de
voorwaarden van het rijk zullen worden
geaccepteerd en dc acceptatie daarvan zal
stuiten op tegenstand van de S.D.A.P. De
Leidsche Hout heeft bewezen, wat rijks
subsidie beteekende.
Wethouder G o s 1 i 11 g aDat is nogal
meegevallen.
De heer v. Stralen: Soms werd inder
tijd nog wel eens een tamelijk loon ver
diend.
Wethouder Goslinga: Je liep mij ach
terna om menschen bij de Leidsche Hout
te plaatsen.
De heer v. Stralen: De wethouder
kan niet ontkennen, dat tijden lang ge
werkt moest worden tegen een minimaal
loon, en dat de wethouder zelf pogingen
in het werk gesteld heeft om het rijk tob
betere voorwaarden te bewegen. Onder
rijkspressie worden soms schandalige loo-
nen uitgekeerd, bijv. te Leiderdorp.
Wij willen geen voorstellen doen, welke
door de regeering toch vernietigd wordeu.
De heer Knuttel: Dus jullie bukken
bij voorbaat voor de regeering.
De heer v. Stralen: Wij voelen niets
voor ijdele demonstraties en wenschen
slechts datgene voor te stellen dat uitvoer
baar is.
De heer Knuttel: Derhalve niets.
(Verschillende interrupties. De voorzitter
hamert).
De heer v. Stralen dringt nogmaals
aan op zooveel mogelijke uitbreiding van
de werkgelegenheid en verdedigt zijn voor
stel om ten spoedigste te komen tot den
aanleg van sport- en speelvelden bij den
Leidschen Hout.
De nog onbekende regeerings-
voorwaarden.
Vervolgens bespreekt spr. de regeerings-
voorwaarden voor de rijkssubsidie inzake
de werkloosheidsondersteuning. Zelfs de
heer Wilmer heeft verklaard, dat een ver
mindering van den steun niet overwogen
mag worden.
De heer Knuttel: Daar blijft hij
niet bij.
De heer v. Stralen: Wij zullen zien.
Spr. wenscht over deze rijkssubsidie alle
gegevens, alvorens een beslissing te nemen.
De voorz. wil het punt van de rijks
subsidie wel nader toelichten, maar dan
moeten wij de geheele kwestie der werk
loosheidsondersteuning tot nader order uit
stellen.
De heer v. Stralen wenscht geen uit
stel. Sommige van spr.'s voorstellen kun
nen beter nu behandeld worden en behoe
ven trouwens niet te wachten op de rijks
subsidie. Als de rijkssubsidie is geaccep
teerd worden de maatregelen afhankelijk
van de goedkeuring van den minister.
Thans echter is de raad nog vrij.
De voorz.: Bij een latere behandeling
kunnen alle mogelijkheden onder het oog j
worden gezien. Wanneer deze zaak thans
behandeld wordt, zullen vele raadsleden
weigeren een definitief oordeel te vormen.
Veertien dagen uitstel is verstandiger.
De heer v. Stralen wenscht echter
thans een uitspraak van den raad. De zaak i
is te urgent en hangt reeds te lang en spr.
ziet in uitstel een poging om zijn voorstel-
len te saboteeren.
Spr. gaat daarna over tot verdediging j
van zijn voorstellen tot een extra-uitkee- j
ring aan werkloozen voor kleeding en
schoeisel en tot verhooging van den steun- j
norm. De heer Knuttel doet er nog een
schepje op, maar dat is een parade-voorstel,
zonder kans op aanvaarding.
De heer Knuttel: Het uwe heeft ook
geen kans.
De heer v. -S t r a 1 e n verdedigt dan zijn
voorstellen tot buiten werking stelling van
de steunvermindering na 20 weken voor
bona fide werkloozen; om de uitgetrokken
werkloozen niet van de steunverleening af
te voeren; om de losse transportarbeiders
langer te steunen dan 42 dagen per jaar en
om een toeslag te verleenen op de kasuit-
keeringen.
Spr. dringt aan op gemeentelijke subsidie
aan de organisaties welke zich belasten
met het organiseeren van ontspannings
avonden voor de werkloozen, en het organi
seeren van cursussen voor jeugdige werk
loozen.
B. en W. hebben een Kersttoeslag voor
gesteld, doch spr. acht het bedenkelijk, dat
B. en W. er aan toevoegen „indien de mi
nister geen bezwaren heeft".
De heer Knuttel: Dat is ons nieuwe
staatsrecht.
De heer v. Stralen vindt dat een
schandelijk bukken voor een meneer uit
den Haag.
De heer Knuttel: Is dat democratie
of fascisme?
Nieuw voorstel.
De heer v. *S t r a 1 e n dringt er daarbij
op aan, dat de Kerstgave van 25 pet. van
den weeksteun te brengen op 50 pet. Spr.
dient een voorstel in om de geïncrimineer
de passage te schrappen cn de Kerstgave
te verhoogen.
Verbetering van arbeids
voorwaarden.
De heer Kuipers bespreekt de over
uren van de straatmakers en dringt er op
aan, dat deze zooveel mogelijk beperkt zul
len worden.
Verder verdedigt spr. zijn voorstel om
aan de losse gemeentearbeiders het mini
mum loon van de vaste gemeentewerklie
den uit te keeren. Bij de politie vraagt spr.
meer overleg met de vakbonden.
Tenslotte verdedigt spr. zijn voorstel tot
het invoeren van een arbeidsreserve en
dringt hij aan op het vast aanstellen van
personeel, dat reeds jaren lang in lossen
dienst is van de gasfabriek.
Waardeering.
De heer v. d. Reydeu spreekt zijn
waardeering uit voor het beleid van B. 011
W. Het is verklaarbaar, dat sommige par
tijen steeds meer eischen in het belang van
één klasse. Wanneer de S.D.A.P. zelf ach
ter de groene tafel zit, zal zij ervaren, dat
het niet aangaat met fraaie leuzen te wer
ken. De communist verwijst naar het „heer
lijke'' Rusland, maar vergeet zelf het goe
de voorbeeld te geven. Gelukkig dat B. cn
W. inzien, dat het belang van één klasse
niet mag worden bevorderd ten koste van
het algemeen belang.
Financieele vraagstukken.
De heer V erwey heeft in de sectie
vergaderingen het financieele vraagstuk
besproken, doch spr. is niet tevreden over
de antwoorden van B. en W. Men kweekt
een soort paniekstemming, waarvan de ar
beiders de dupe worden. Voor Leiden be
staat geen enkele reden, om aan die pa
niekstemming mee te doen en de begroo
ting van 1932 wijkt dan ook niet veel af
van die van vorige jaren. In de laatste we
ken heeft het rijk een aanslag gepleegd
op de uitkeering uit het Gemeentefonds,
maar overigens heeft de gemeente vele
vaste bronnen van inkomsten, waarop de
crisis weinig invloed zal hebben. Leiden is
geen rijke gemeente, doch er is geen redon
om in wanhoop neer te zitten.
Wethouders Goslinga: Wie doet dat
hier? Niemand.
De heer V e r w e y: In den raad komt
toch herhaaldelijk tot uiting, dat men nood
zakelijke maatregelen in verband met de
werkverruiming achterwege wil laten met
het oog op de tijdsomstandigheden. De ge-
verdodigt spr. zijn voorstel om spoedig aan
de orde te stellen het saneeringsplan Bou-
welouwesteegParadijssteeg. Spr. wenscht
een uitspraak van den raad, omdat beloften
van den wethouder wel eens niet ten uit
voer worden gebracht. Hij gaat den ver
vallen toestand van dat stadsgedeelte na
en vindt dat dit gedeelte zoo spoedig mo
gelijk moet verdwijnen.
Vervolgens verdedigt spr. zijn voorstel
om alle woningen, die het eigendom van de
gemeente zijn, rechtstreeks onder gemeen-
tebeheor te brengen. Een van dc dingen,
welke spr. het meest hinderen, is het feit,
dat bewoners van gemeentewoningen vaak
op straat wordeu gezet. Spr. zou willen, dat
de raad daarin wat te zeggen had.
De heer Huurman: Dan kunnen wij
iederen dag wel vorgaderen.
De heer K ooistra verdedigt daarna
nogmaals de stichting van een gemeente
lijke woningbeurs, een telken jare ter spra
ke komend voorstel. Ook dit jaar heeft spr.
weinig hoop op succes. Vervolgens bestrij.lt
spr. de meening van B. en W. als zou de
invoering van de straatbelast in-g geen over
matige huurverhooging ten gevolge heb
ben gehad. Dat is wel het geval cn 9pr.
haalt voorbeelden daarvan aan. Zelfs B.
en W. hebben in sommige gevallen gecischt,
dat de straatbelasting op de huurders zou
moeten worden verhaald.
De zitting wordt daarna verdaagd tot
's avonds 8 uur.
AVONDVERGADERING.
Verkeersproblemen.
Bij de heropening der zitting was het
woord aan den heer Groene veld, die
vraagt waar het praeadvies blijft op zijn
voorstel van verleden jaar inzake een on
derzoek naar de mogelijkheid van een ge
meentelijke autogarage. Hij wijst nogmaals
op het nut van een dergelijke centrale in
stelling voor gemeente-auto's. Omtrent het
verkeer merkt spr. dat de desbetreffende
verordeningen niet worden nageleefd, o.a.
wat betreft de maximum-snelheid en het
voorrang verleenen aan het rcchtsgaande
verkeer.
Uit het C.H. kamp.
De heer Wilbrink inorkt op, dat wij
in een onzekeren tijd. leven. In dit opzicht
is hij het met den heer Knuttel cons. Die
onzekerheid ontslaat het gemeentebestuur
niet van zijn plicht om zich zoo goed moge-
7 I IlltSli VtVU Z.IIU U11V.UU UIU tlVIl 4UU
meente moet haar sociale taak m royale ,|jk door d(,Mn donkcK.n tijd haen tc slaan.
Ofschoon spr. het College van B. en W. .net
n,n vertrouwen tegemoet treedt, betreurt spr.
het toch, dat het college eenigen tijd gele-
spr. eenige voorstellen ingediend om de be
lastingopbrengst te verhoogen.
Zoo wil spr. het aantal opcenten op do
vermogensbelasting verhoogen van 15 tot
50; dit is een billijke belasting. Verder wil
spr. een belasting op de bouwterreinen in
voeren (al zal dat niet veel opbrengen); en
weder-invoeren de zakelijke belasting op
het bedrijf.
Spr. doet verder nog een middel aan de
hand om de uitgaven der gemeente te ver
kleinen, n.l. de gemeentelijke vergoeding
voor de rente van^3choolbesturen te verla
gen.
Wethouder Goslinga: Dat is wette
lijk vastgelegd.
De heer V erwey kan niet inzien, dat
den besloten heeft, aan dc bioscopen, café's
1 e.d. gelegenheid tc geven 's middags voor
stellingen te geven en muziek te maken.
Het Christelijk leven kan in dezen tijd al-
1 leen uitkomst geven en het ware beter, dat
j het college hal blijven medewerken om de
Zondagsrust te bevorderen. Het college van
B. en W. is in de eerste plaats verantwoor
ding schuldig aan God en dan pas aan de
I vertegenwoordigers der burgerij. Van de
zijde der C.H. fractie is overigens niet de
noodzakelijkheid gevoeld om met voorstel-
len en wenschen te komen. Spr. zegt even
wel alle steun van zijn fractie toe aan de
maatregelen, welke B. en W. zullen voor-
do gemeente moet meehelpen om sommige H;j 'verklaart zich lego„ dc mt>tia
personen aan een hooge rente te helpen.
Tegen de zakelijke bedrijfs
belasting.
Do heer Beekenkamp wenscht iets
in het midden te brengen over het voorsiel
tot wederinvoering van de zakelijke be
drijfsbelasting. Spr. haalt de meening van
prof. Bordewijk aan, die deze belasting
hoogst schadelijk noemt. .Spr. sluit zich aan
bij hetgeen de heer Wilmer gezegd heeft
omtrent het kapitalisme en den klasse-
strijd.
Een stem uit den middenstand.
De heer Bergers dankt B. en W. voor
het beleid in het afgeloopen jaar. Spr. is
bereid om zoo kort mogelijk te zijn. Elk
jaar stijgt het aantal voorstellen. Men
schijnt te denken, dat men meer krijgt,
naar mate de verlangenslijst grooter is.
Voor enkele voorstellen gevoelt spr.
Eek om optochten met muziek en banic-
j ren toe te staan op Zondagmiddag. De heer
I v. Eek komt op voor de vrijheid, maar vrij-
1 heid kan ook bestaan in een nalaten.
De lieer Knuttel: Dat begrijp ik niet.
De heer Wilbrink: Ik zal ook maar
geen moeite doen om u dat aan het ver
stand te brengen. De communistische partij
heeft trouwens een eigenaardig begrip van
vrijheid, getuige de knieval, welke de Hol-
landsctoe communisten voor Moskou moeten
doen.
De heer V erwey: Die zit!
j De heer Knuttel: Maar die blijft niet
I zitten
De heer Wilbrink bespreekt daarna
het voorstel inzake de medezeggingschap.
Spr. had verwacht dat de hoer v. Eek een
practisch voorbeeld had gesteld. Met do
1 medezeggenschap bijv. bij de Arbeiderspers
is het al heel treurig gesteld. De arbeiders
I der gemeente Leiden hebben aan een dor-
iets. De heer v. F.ck wil eïn gemeentelijke "lede,rekenschap behoefte.
°,„i A1» r|e socialisten zelf geen medezeggen-
rechte klaagt over de hooge prijzen. Spr.
verklaart zich tegen wederinvoering van
de zakelijke bedrijfsbelasting en tegen de
verhooging van de opcenten op de vermo
gensbelasting. Men moet niet vergeten, -lat
het voor den middenstander noodzakelijk
is om te zorgen voor den ouden dag. Voor
levensmiddelenbedrijf, een oud voorstel.
Dit jaar heeft de heer v. Eek hpt vlee-sch
eruit gelaten, en dat is maar goed ook,
want in Amsterdam ligt dat op één oor. Er
is gesproken over ga-s en licht voor den
middenstand. De gemeente moet den mid
densband helpen bij zijn noodzakelijke be
zuinigingen.
Spr. heeft een enquête ingesteld naar
de verlaging der prijzen en is tot de eon- I bout' z,el\"P.r- ook Dc huisvrou-
clusie gekomen, dat het publiek ten on-j
schap practisch kunnen aanvaarden, met
welk recht eischen zij dan van de andere
partijen dat zij deze medezeggenschap in
voeren. Spr. kan zijn stem aan de motie
niet geven. Vervolgens bestrijdt spr. het
voorstel inzake een gemeentelijke lcvens-
middelenvoorziening. Do noodzakelijkheid
vrije markten (zooals de heer Elken-
wen zullen altijd aan de deur blijven koo-
pen. Bovendien vraagt spr. zich af, of de
coöperaties de prijzen niet kunnen drukken,
als deze werkelijk te hoog zijn. Het voor
stel om de functie van Maatsch. Hulpbe
toon aan B. en W. over te dragen begrijpt
spr. heelemaal niet. Wat verwacht men
daarvan. B. en W. zullen dat zelf niet kun
nen doen, maar zullen geheel af moeten
zorgen.
Wethouder Goslinga: V.O.V.
De heer Bergers: Dat is wel heel
aardig, maar te duur.
Tenslotte zegt spr. dat hij binucnkuit
eens een hartig woordje zal spreken over
verlaging der slachttarieven.
Gemeentelijke Oudeliedenhuis.
Mevr. de C 1 e r-d e B r u ij n verdedigt
haar voorstel tot de oprichting van een ge
meentelijk Tehuis voor Ouden van Dagen.
Er behoort een tehuis tc zijn, waarin nie
mand een godsdienst wordt opgedrongen,
waaraan hij geen behoefte heeft. Spr.
meent, dat aan zulk een huisvesting een
groote behoefte is. In deze inrichting moet
dan ook gelegenheid zijn tot samenwoning
van mannen en vrouwen.
ambtenaren en arbeiders wordt gezorgd, ncn aoon' «uien geneei ai moeten
maar de middenstander moet voor zichzeif ?aan h"n ambtenaren. Wel komt or dan
een commissie van bijstand, doch deze heeft
I slechts adviseerende stem. I11 elk opzicht
j lijkt dit voorstel spr. een achteruitgang,
i Evenmin gevoelt spr. er iets voor om het
reglement tc wijzigen. Wat betreft de uit
keering van de steun via dc vakoraanisa-
j ties, zegt spr. dat het voor bona fida ar-
beiders weinig zal voorkomen, dat zij 11a
twee jaar werkloosheid bij Maatsch. Hulp
betoon terecht zullen komen. Bovendien
voorziet spr. administratieve moeilijkheden.
De heer Knuttel heeft een 8-tal voors'el-
len ingediend, waarvan hij de kans op aan
neming zelf zeer gering acht. Zij ziin dan
ook niet de moeite waard 0111 te worden be
sproken. Spr. hoopt voor den heer Knuttel,
dat hij nog eens naar Rusland zal worden
geroepen. Dan zal hij dc Russische terreur
eens voelen.
Dc heer Knuttel: Wat is dat nu voor
j onzin. Daar is niets van aan.
I De lieer W i 1 b r ink haalt het getuige
nis aan van Duitsche communisten, die een
heel ander beeld ophangen van het „hecr-
c"' Rusland. Het vijfjaren plan, zoo be-
Wcriingkwesties.
De heer Kooistra meent, dat de op
ruiming van krotwoningen niet in het ge
wenschte tempo geschiedt. In dit verba
wierookt door«den heer Knuttel, is een mis
lukking.
Vervolgens bestrijdt spr. het voorat el van
mevr. de Cler inzake een gemeentelijk te
huis voor ouden van dagen. Ook met het
voorstel om cje gemeentewoningon onder
het beheer der gemeente te brengen kan
spr. zich niet vereenigen. Dan krijgen wij
iedere vergadering interpellaties, zonder
kans dat de rand deze kwestie in dc finos-
ses kan bespreken. Spr. sluit zich aan bij
den heer Wilmer, die uitvoerig praeadvies
wenschte over do al of niet aanvaarding
van de rijksregeling inzake dc werkloozen-
stcun. In dat verband acht hij uitstel van
de voorstellen-v. Stralen gowenscht. Spr.
gelooft niet, dat aanvaarding van do rijks
regeling noodzakelijke verslechtering in de
wprkloozensteun zal meebrengen. Spr. ein
digt met Gods zogen toe te wenschen over
liet werk van het gemeentebestuur.
Nederland wat volkshuisvesting
betreft aan de spits.
Dc heer H 11 u r m a 11 kan in groote trek
ken het beleid van B. en W. onderschrij
ven. Den heer Knuttel zal spr. niet volgen
op zijn buitenlandscho reis, omdat er wei
nig bij was, dat op dc belangen van Leiden
sloeg. Spr. vraagt den lieer Knuttel of er
ook godsdienstvrijheid in Rusland hcerscht.
Do heer Knuttel: In TJusland hoerscht
minstens een even groote godsdienstvrij
heid als hier.
Do heer Huurman: Dc lieer Knuttel
moet. dat. niaar eens uitleggen. Ik hob men
schen gesproken die 0111 hun godsdienst
door de Sovjets mot den dood zijn be
dreigd.
De heer Knuttel; Absoluut uitgeslo
ten.
De heer Iluur 111 an: Dc kerken worden
verbrand.
De heer Knuttel: Hoogstens 10 pet.
De heer W i 1 111 e r: O, 10 pet. nog wel
De heer Huurma 11 noemt de rode van
den heer Knuttel in 't algemeen larie. De
lieer Kooistra heeft een roerend beeld op
gehangen van de arme drommels, die uit
de gemeentehuizen zijn gezet. I11 1930 had
den slechts 3 gevallen van uitzetting plaats,
in 1931 geen enkelMen moet rekening
houden met dc realiteit. Ook wat betreft
het saneeringsplan Bouwelouwcstoog. De
heer Kooistra kan weten, hoe moeilijk liet
sancercn van dc oude stad is. Waar wil hij
bet geld vandaan halen?
Men stolt het vaak voor alsof het ge
meentebestuur weinig of niets doet inzake
do volkshuisvesting. De socialisten moeten
maar eens een kijkje nemen in het buiten
land. Nederland slaat in dit opzicht aan de
spits. Vervolgens keert spr. zich tegen de
poging 0111 de zakelijke belasting op het
bedrijf weder in te voeren, een belasting
welke spr. onbillijk cn niet doorvoorba.ir
noemt. Een verhooging van de opcenten op
de vermogensbelasting acht spr. in dezen
tijd niet op zijn plaats. Dit voorstel is
reeds 12 jaar achtereen verworpen en spr.
acht de Leidsche burgerij met 00 opcenten
op do gemeentefondsbelasting als genoeg
belast.
Economische theorieën.
Dc heer Bosman spreekt zijn voldoe
ning erover uit, dat do begrooting sluitend
is gemaakt, al meent hij, dat do geraamde
baten wel eens onder de raming zullen blij
ken. In ieder geval zal men moeten blijven
zinnen op bezuinigingen. Spr. wijst op Den
Haag, waar men erin geslaagd is, om aan
merkelijk te bezuinigen op do gemeente-
huishouding. Een van dc beste middelen
om do werkloosheid tc bestrijden acht do
heer v. Eek medewerken aan het welvaarts
peil van do massa te verhoogen. Daar
mede is spr. het eens. Dat verhoogt do
koopkracht van de massa. Nu zijn er ver
schillende wijze om dat doel te bereiken.
1m Rusland volgt men het oudo liberale
prnicipe; daar produceert men zoo lang
mogelijk en zoo goedkoop mogelijk. Men
«erkt dag en nacht door, cn mechaniseert
zooveel mogelijk de productie. De S.D.A.P.
staat hier vierkant tegenover: de soeialis-
ten willen juist duur werken en zoo kort
mogelijk. Met loonsverhooging bereikt men
echter alleen een grooterc werkloosheid en
nimmer kan loonsverhooging liet welvaarts
peil van den arbeider verhoogen. althans
«.p den duur. Inkorting van den arbeidsdag
kan dat evenmin, hetgeen spr. nader aan
toont. De S-urcndag heoft de arbeider ze|f
moeten betalen. Rationalisatie noemt spr.
de eenige wijze om het welvaartspeil van-
den arbeider omhoog te brengen. Daardoor
wordt de productie goedkoop, dc omzet
wordt vergroot en de arbeidsgelegenheid
breidt zich uit. Spr. komt dus tot de con
clusie, (lat de middelen, welke de S.D.A.P.
aanprijst, juist de tendenz hebben om hot
welvaartspeil van de arbeiders te verla
gen.
Do belastingvoorstellen van den heer
V e.-woy komen al heel ontijdig. Men meent,
lat do werkman deze belastingen niet be
ta ill doch dat is naiof. Ook in deze be
lastingen betaalt de kleine man mee, al
bemerkt hij het niet.
Kpr. dringt nog eens aan op het aan
trekkelijk maken van Leiden als industrie
stad. Spr. vindt het aanbrengen van sport
velden bij de L. Hout wel mooi, maar liet is
de V)nag of Leiden er thans gelden voor
over kan hebben. Iets anders zal zijn, wan
neer men dat werk kan uitvoeren in werk-
ver-rhaffing met steun van het Rijk. De
L. Hout onder geirnxmtobeheor brengen 7,011
spr. niet fair vinden tegenover particnl.»-
rou. «lie daarvoor gelden storten. Ook voor
hef voorste.' inzake de medezeggenschap ge
voelt spr. niets. In algemeen is zulk e< n
medezeggenschap pen belemmering voor de
bedrijfsleiding
Is eigen beheer duur?
De lieer 8 c h 11 e r bespreekt liet
eigen bei 1 eer-systeem van do gemeente. B.
en W. willen ook dezen winter het schil
derwerk in eigen beheer nemenspr.
dringt daarbij aan op spoed. Er zijn 214H
werkloozen ingeschreven waarvan 115
werklooze schilders. Waarom moet mpn al
leen blijven stilstaan bij dc schilder??
