23ste Jaargang WOENSDAG 9 DECEMBER 1931 No. 7074 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BINNENLAND 3)e Êcki6cli^(Sou^ant DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mododcelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit drie bladen V De tweeslachtigheid der S.D.A.P. De S. D. A. P. verkeert in moeilijkhe den vrn organisatorischen aard. De reeds lang wroetende oppositie in de S. D. A. P. is eindelijk zoo hoog geloopen, dat de leider der oppositie P. J. Schmidt zijn ontslag heeft genomen als lid van het hoofdbestuur der S. D. A. P. Dit uittreden is een gevolg van een uitspraak van het hoofdbestuur, waarin dit bestuur ver klaart, dat het „ontoelaatbaar" is, „wijl v< de partijdiscipline schadelijk en voor de partijeenheid gevaarlijk, dat een groep pa;', ?n ie elmatig bijeenkomt, om als georganiseerde oppositie in de partij afsprr'-en te maken en tegenleiding te geven''. Aan deze verklaring van het partijbe stuur is heel wat ruzie voorafgegaan. Eenigen tijd geleden bijv. was, op lang a. 0cn, van de oppositie een V. A. R. A.-uurtje gereserveerd. Maar toen zij hierin wilden zinspelen op de hulp van Moskou voor het nagestreefde doel van het Marxisme, greep de cenSuur in van het hoofdbestuur. Want het hoofdbestuur meende te moeten v: ideren volgens het verslag van een bestuursvergadc.ing „dat voor de V. A. E. A.-microfoon in zake beginsel en tactiek-vragen meenin gen worden gepropageerd, die r'" als de meeningen van onze sociaal-democra-- ti ai-beidersbeweging gelden". En is er veel meer, wat demon streert de reeds bestaande oneenigheid van de S. D. A. P. in eigen huis. De heeft voortdurend getracht, van twee wallen te eten. Terecht consta teert de „Tijd" gisteravond in een beschou wing over de Soc. Democr. Arbeiders partij In ons land vooral wil het socialis me van twee wallen eten. Het houdt den weg naar de revolutie open, maar tracht in wetgeving en bestuur te dringen om wettelijk te regeeren. Om de gunst van de massa, te winnen, •biedt het tegen de communisten op, nu in werkelijkheid gaan zijn her vormingen niet verder dan die van het parlementaire socialisme in de" landen, waarin het baas was of is. 't Zou voor do staatkundige verhoudin gen in ons land zeer gewenseht zijn, als er 'ns aan die tweeslachtigheid van de S. D. A. P. een einde kwam. En dat is blijkbaar alleen mogelijk door een afscheiding, een splitsing. HET KORTINGSWETJE. Voor provinciën en gemeenten gaat de korting op 1 Mei in. Er is een tweede Nota van Wijzigingen bij de Tweede Kamer ingediend op het wetsontwerp tot tijdelijke korting op de uitkeeringen aan provinciën en gemeen ten. De korting op de uitkeeringen aan de gemeenten zullen volgens het wetsontwerp ingaan op 1 Mei 1932, zulks in overeen stemming met het tijdvak waarover die xiitkeeringen loopen, en die aan de pro vinciën op 1 Januari 1932 in verband met het tijdvak waarover die uitkeeringen worden gedaan. Volgens de regeering verdient het ech ter voorkeur hierin uniformiteit te bren gen en wel in dien zin dat voor beide lichamen de datum van ingang der korting wordt gesteld op 1 Mei. Hiertoe strekt de Nota. KONINKLIJKE BESLUITEN. Burgemeester. Bij Kon. besluit is aan P. van Schou wen, op zijn verzoek met ingang van 1 Februari 1932, een eervol ontslag ver leend als burgemeester der gemeente Oude Tonge. TWEEDE KAMER BEGROOTING VAN ARBEID, HANDEL EN NIJVERHEID. De minister aan het woord. De re geering in een tragische positie. Scheepvaart, middenstand en industrie. Het distributie-apparaat bij ons te duur. Gisteren is de minister aan het woord ge komen. Minister V erschuur zegt, dat de re geering in een tragische positie verkeert. De inkomsten van den Staat worden steeds minder en de nooden, waarin moet worden voorzien, vermeerderen daarbij. De Staat kan thans ook niet overgaan tot het leenen van geld voor verschillende voorzieningen. Een te ruim beroep op do geldmarkt zou ons betalingsmiddel in gevaar kunnen bren gen. Niet alleen scheepvaart en middenstand, maar ook de industrie lijdt zeer onder de crisis. De regeering is overtuigd van den nood onzer scheepvaart. Deze nood is van zoo'n geweldigen omvang, dat de regecring hier slechts beperkte middelen kan aan wenden. Alles zal er op gericht moeten zijn de concurrentiemogelijkheid te verhoogen. Over de loodsgelden wordt met België on derhandeld. Van het resultaat daarvan hangt of wat de regeering kan doen voor de overige loodsgelden. Wat de binnenschip- perij betreft, deze is door den grootsten te genspoed getroffen. Men moet niet te veel hechten aan overheidsmaatregelen ten deze. Men kan hoogstens komen tot een meer bil lijke verdeeling van de vracht want tarief- verhooging zal de geneigdheid verminde ren om van het vrachtvervoer per schip ge bruik te maken. Spr. zal besprekingen ope nen met zijn ambtgenooten over deze zaak. De nood van den tijd drukt niet in 't al gemeen op den middenstand. Echter zijn er credietmoeilijkheden voor middenstandsbe- drijven. De Staat mag echter thans geen ruim beroep op geldmarkten doen. Naar do gedragingen der kleinhandelsprijzen wordt het onderzoek van regeeringswege voortge zet. Het distributie-apparaat is bij ons ook te duur. Men laat zich hier een komkommer per rijtuig thuis brengen. Goedkoopc le vensmiddelen, die moeten worden afgehaald worden niet verkocht. De commissie-Kan is er inderdaad nog niet. De praenatale zorg voor die commissie is buitengewoon zwaar. Bij de werkgevers was de geneigdheid grooter om mede te doen aan het overleg, dan bij de arbeiders. De regeering heeft toen nader haar bedoe lingen uiteengezet, waarna de bereidheid der arbeiders schijnt te zijn verkregen. Al les wat men vertelt over boekenonderzoek enz. is uitgedacht. Spr. hoopt, dat de ge boorte dezer commissie slagen zal. Een wij ziging van de IJkwet is in overweging. De automatische weegtoestellen leenen zich echter niet voor den ijk. Wat het cadeaustelsel betreft, hoopt spr. te leeren wat het ontwerp uitricht, dat in Duitschland is ingediend. De post voor Nederlandsch fabrikaat is in hoofdzaak bestemd voor propaganda in Nederland. BEGROOTING VAN BINNENLANDSCHE ZAKEN EN LANDBOUW. Zomertijd. Rede van den minister van Binnenlandsche Zaken. In de avondzitting van gisteren was Bin nenlandsche Zaken en Landbouw aan de orde. Bij de Algemeene Beschouwingen was al leen maar de zomertijd aan de orde. DE NIEUWE FRANSCHE GEZANT bij het Nederlaudsohe Hof, Baron de Vitrelles is te Den Haag aangekomen. De heer Zandt (St. G.) dringt aan op afschaffing van den Zomertijd. Tot spr.'s leedwezen wil de Minister ook van verkor ting van den termijn niets weten. De heer Bra at (Platteland) klaagt eveneens over den zomertijd. Verschillende autoriteiten hebben hem gezegd, dat er voor de spoorwegen niet} het minst bezwaar is tegen verkorting, ais"*men het maar voor Nieuwjaar weet. Spr. dient een motie in, waarin de Kamer als haar oordeel te ken nen geeft, dat de Zomertijd niet zal aan vangen vóór 1 Juni, en niet zal eindigen na 15 September. Deze motie wordt tegelijk met de algemeene beschouwingen behan deld. De Minister van Binnenland sche Zaken en Landbouw de heer Ruys de Beerenbrouck, merkt op. dat de Zomertijd behoort tot de aangelegen heden, welke een onderwerp van de aan houdende zorg der iegeering zijn. De heer Braat is van standpunt veranderd; als ver standig man schijnt hij tevreden te willen zijn met de mindere als hij het meerdere niet kan krijgen. Spr. is bereid een onder zoek in te stellen of inderdaad de spoor wegen geen bezwaar hebben tegen verkor ting van den Zomertijd. Spr. geeft den heer Braat den raad, om zijn motie in te trek ken, al wil spr. geenerlei toezegging doen dat hij ook, als de spoorwegen geen be zwaar hebben, tot den door den heer Braat gewenschten maatregel zal overgaan. De heer Braat trekt zijn motie in. De heer H i e m s t r a (S. D.) dringt ook aan op verkorting van den zomertijd. De Minister zal dit overwegen en er het volgend jaar op terugkomen. De algemeene beschouwingen worden ge sloten. Bij de dfdecling Binncnlandsch Bestuur waren verschillende opmerkingen gemaakt, die in het antwoord van den Minister zijn opgenomen. De Minister begint mot do opmer kingen over de biosooop te beantwoorden. Wat het bijprogramma betreft, zal nagaan of zijn opvatting in de Memorie De in aanbouw zijnde Basiliek van de H. Theresia te Lisieux. •an Antwoord meegedeeld, op juiste gron den berust. Of de strafbepalingen in de bioscoopwet moeten worden verscherpt, kan spr. thans niet uitmakenevenmin kan hij beoorder- len of het toezicht der Keuringscommissie den laatst en tijd minder streng is gewor den. Het bezwaar dat men door lange ja ren in de commissie te zitten minder streng wordt is wel van belang en zal kun- •n worden overwogen. Wat de wijziging der Kieswet aangaat moet spr. opmerken, dat in de stukken niet is gesproken van kleine partijen, maar van kleine partijtjes, dus zeer onbeteeke- nende uitingen van het staatkundig open baar loven on geen goed georganiseerde, goed geleide groepen, wel een eigen staat kundig beginsel. De heer Braat behoeft zich dus niet ongerust te maken. De verdecling van het land in vier dis tricten ook voor de Tweede Kamer acht spr. vooralsnog niet gewenseht. Aan afschaffing van den stemplicht welke oen paar jaar geleden door spr. is oorgesteld, doch door de Kamer is afge wezen kan spr. thans niet denken. De zaak der lijkverbranding wardt door mevr. van Itallie wel wat eenvoudig voor gesteld. Tegenover hen, die volledige vrij heid willen staan anderen, die de lijkver branding onder geen enkele voorwaarde willen. De crisis, die alle overheerscht en aan hot kabinet een ander karakter heeft ge geven maakt dat het verstandige politiek zal zijn, als de Regcerng zich in hoofdzaak aan de crisismoeilijkhedcn wijdt. Daarom moeten de lijkverbranding cn de Zondags wet voorloopig blijven rusten. Ten aanzien van het voorjaarsfeest in den Dierentuin te Den Haag verwijst spr. den lieer Duymaer van Twist naar den burgemeester van die gemeente. De zakelijke bedrijfsbelasting heeft meer vijanden dan vrienden. Spr. geeft too dat zij drukt op de bedrijven, en do Re- gceriug hoopt, dat door afschaffing daar van <lc concurrentie-mogelijkheid der be drijven wordt vergroot. De Rcgeering moet rich echter vergewissen van het resultaat Ier afschaffing voor den bclastingheffer, i.e. dc gemeente en hier moet de Regeering oorzichtig zijn en geen onberaden stap- pen doen. Dit zou een verbod van hef fing der belasting zijn. De toestand in de binnenschipporij valt onder verschillende departementen en daarom moet spr. zich met groot e voorzich tigheid over deze kwestie uitlaten. Tegen een algemeene steunregeling bestaan groo- te financiedlo bezwaren. Plaatsing bij dc werkverschaffing is de eenige uitkomst. Spr. wil echter met zijn ambtgenooten overleggen of op andere wijze de schippe rij kan worden geholpen. Maatregelen als de thans gevraagde bchooren niet tot spreker's competentie. De wensch om de salarissen der burge meesters, secretarissen en ontvangers uni form te regelen is al meer geuit, doch vroe ger op financieele overwegingen afgewe zen. Dit stemt tot voorzichtigheid. De bescherming van het natuurschoon zal spr. met zijn ambtgenoot van Onder wijs K. en W. bespreken en hem aanma nen spoed te betrachten. .Wat dc loon-kwestie te Amsterdam be treft dat was goedgekeurd door Ged. Sta ten van Noord-Holland. Geen wettelijko instantie kwam daartegen in beroep. Wel kwam een buitenstaander met bpzwaren bij de Regeering maar deze was niet ver plicht daarop in te gaan, al wil zij niet ge acht worden de beslissing van Amsterdam goed te keuren. Hier was geen goedkeu ringsplicht. Spr. komt thans tot de samenvoeging van gemeenten en het Aengwirdensche geval. Hij wijst er op, dat in zulke geval len het initiatief wordt genomen door Ged. Staten. Spr. is het niet eens met de mee ning van den heer v. d. Heuvel dat samen voeging alleen mag geschieden als al de samen te voegen gedeelten het daarover eens zijn. Richtsnoer moet zijn het alge meen belang. De geschiedenis der samen voegingen der laatste 10 jaar leert dat de bezwaren der tegenstanders na eenigen tijd volkomen zijn verdwenen. Met nauwkeurigheid en met onbevan genheid moet worden nagegaan of samen- roeping eisch is; het moet ultimatum re- mediurn zijn. Dit geldt in het bijzonder de berucht" Aengwirdenzaak. Toen dc Commissaris der Koningin spr. meedeelde, dat hij voor nemens was den secretaris van Schotcr- land tot waarnemend burgemeester van Aengwirden te benoemen werden daarvoor zulke goede argumenten aangevoerd, dat spr. zich daarmee kon vereenigen. En de practijk heeft bewezen dat dit een goed besluit is geweest. Dat de belangen der gemeente bij de centrale regcering in goede handen zijn, heeft spr. tot zijn genoegen door den heer Rutgers van Rozenburg hoor en bevestigen. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Nieuwe Duitsche noodverordening. (Bui tenland, 3de blad). Een Kulturkampf in Roemenië. (Bui tenland, 3de blad). Boodschap van president Hoover. (Bui tenland, 3de blad). BINNENLAND. Tweede Kamer. „Arbeid" en „Binnen landsche Zaken" (1ste blad). De korting op de uitkeeringen aan ge meenten eerst 1 Mei 1932 van kracht. (1ste blad). Tot 1 Januari kunnen geen snijbloemen meer in Frankrijk worden ingevoerd, (1ste blad). Het stoffelijk overschot der bij Bangkok verongelukte vliegers zal naar Nederland worden gebracht. (3de blad). Verschillende ernstige verkeersongeval len. (Gem. Ber., 2de blad). Brand in een vlasfabriek te St. Jan steen. (Gem. Berichten, 2de blad). EEtN BRIEF VAN ONZEN MEDEWERKER TE LON- DEN OVER DEN POLITIE- KEN TOESTAND Bladz. DE GEMEENTEBEGROO- TING VAN LEIDEN Bladz. 5 er Men kan gerust zijn: het toezicht wordt niet alleen in Leeuwarden maar ook in Den Haag uitgeoefend. De heer Hierna! ra (ft. D. A. P.) Dc waarnemende burgemeester heeft niet hel vertrouwen van de bevolking. De Minis t e r moot opmerken, dat dat de burgemeester het vertrouwen der gemeentenaren moet hebben, om niet te worden ontslagen? De heer van Dijk (A.-1L). De waarne mende burgemeester staat als voorstan der der annexatie vierkant tegenover do belangen der gemeente. De Wi nister moet opmerken, dat Gcdep. Staten sterke voorstanders zijn van de annexatie en het gaat om de vraag op welke wijze dc waarnemende burge meester zijn taak vervult. Spr. vindt in deze debatten echter aanleiding om dc zaak van groot Heerenveen met een ver grootglas te bezien. Wat dc burgemeestersbenoeming te Piershil en Goudswaard betreft daar was geen Staatkundig Gereformeerde meer derheid. Spr. zal gaarne van den heer Duys de gegevens over den burgemeester van Blok zijl, waarover hij beschikt, ontvangen cn daarna zien of er termen zijn dien burge meester een opmerking te maken. Bij benoemingen vallen personen wol eens togen, zij vallen ook wel eens mee. Er is verschil genoeg, maar dc eisohen waaraan een burgemeester nioet voldoen worden zóó groot dat het schier een bo- venmenschclijke taak is, zich een oordeel over een candidaat te vestigen. De algemeene beschouwingen worden gesloten- Hierna worden de volgnummers der bc- grooting behandeld. NEBO. De Bond van Patroons in het Steen-, Hout graniet- cn Kunststeen bed rijf in Ne derland (Secretariaat van Diemenstraat 13R, Den Haag), heeft, besloten aan do van 6—17 April 1932 te Den Haag to houden bouw tentoonstelling „NEBO" door een collectieve inzending deel tc nemen. HET CONFLICT IN DE TEXTIEL INDUSTRIE. Nadat dc besturen van het N. V. V., R. K. Werkliedenverbond on Christelijk Nationaal Vakverbond zioh aanvankelijk gewend hadden tot de Wcrkgevcrsverecni- ging Centraal Overleg heeft daarna he denmiddag een bespreking plaats geluid tusschen de besturen van genoemde ar- beidersvakeentralcn en do commissie ad hoe uit dc Enschedcsche cn Twentsoh-Gol- dersche Fabrikanten Vcreenigingen ter bespreking van het conflict in de textiel industrie. Er werden voorloopigo bespre kingen gevoerd, welke Donderdag a-s. i zullen worden voortgezet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1