N00R0WIJKERH0UT
23ste Jaargang
ZATERDAG 5 DECEMBER 1931
No. 7071
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
e £cicbelve0ou^aTit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bi] onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per poEt f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnéte ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
Ge
w o n e
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Advertentiën 30 cent per
regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
Een critische stemming.
Critiek is gemakkelijk.
Dat wil, natuurlijk, niet zeggen, dat
men nooit zou mogen critiseeren. Na
tuurlijk niet.
Maar wie er van overtuigd is, dat het
gemakkelijk is, te critiseeren, zal bij
noodzakelijke critiek alle mogelijke gema
tigdheid en mildheid betrachten. En hij
zal in ieder geval, zoo mogelijk, opbou
wende critiek geven, en liever zelf doen
dan anderer werk becritiseeren.
Deze gedragslijn moet in toepassing
worden gebracht in het dagelijksch leven
als we dit allen zouden doen, dan
zou de onderlinge omgang heel wat aan
genamer, eerlijker en oprechter zijn.
Deze gedragslijn moet zeer in 't bijzon
der worden in acht genomen bij de be
oordeeling van de daden' der overheid in
dezen tijd.
In dezen tijd, waarin een verklaarbare
ontevredenheid velen er maar al te ge
makkelijk toe brengt, om aan de. over
heid eischen te stellen, welke deze on
mogelijk vervullen kan.
In dezen tijd, waarin een afschuwe
lijke, gewetenlooze demagogie of volks
misleiding de menschen met opzet wil
brengen tot het stellen van eischen aan
lands- en gemeentebestuur, welke zij
mogen dan in normale tijden redelijk zijn
in dezen tijd absoluut niet kunnen
worden verwezenlijkt.
Een Duitsoh spotblad bracht onlangs
een teekening van een arbeider, die de
zen zomer met zijn gezin voor enkele
dagen naar familie op vacantie ging en
vanwege voortdurenden regen onderweg
langen tijd moest schuilen. In verbitterde
stemming liet de teekenaar hem uitroe
pen: ,,'t Is me tegenwoordig ook een re
geering!"
Door overdrijving laat de caricaturist
tcherp lielit op een waarheid vallen. De
hier bespottelijk voorgestelde waarheid
is, dat velen tegenwoordig de regeering
voor allen tegenspoed aansprakelijk stel
len en voor alles alle hulp van de regoe-
ring meenen te kunnen verlangen en
eischen.
Van zulk een dwaze critische
stemming moeten we ons, als verstan
dige menschen, vrij zien te houden!
En het bedrijf dergenen, die deze stem
ming opzettelijk willen opwekken, moe
ten wij verachten!
AAN DE TERTIARISSEN.
Wij richten ons tot U door de dag
bladpers. Onze tijdschriften zijn maand
bladen, werken in noodtijden te lang
zaam.
Ge weet, hoe Paus en Bisschoppen
aandringen op spoedige hulp aan wérk-
loozen.
Die vermaning is voor one, Derde Or-
delingen, als 'n bevel.
Wij roepen U dant oe: ter liefde Gods,
als 't eenigszins kan,
laat doorwerken Uw personeel;
zet arbeiders aan 't werk. Nu!
Doet dat, al vraagt 't ook 'n offer!
Vergeet niet: Onze Orde is een
offerorde.
De orde van de alles offerende Fran-
ciscus.
Uw leefregel is de korte inhoud van
•het Evangelie. En Evangelie dat is: God
liefhebben boven alles, en de naaste lief
hebben als zich zelf!!!
Tertiarissen toont U zonen en dochter?
van de offerheid van Assisi!
Vergeet niet het voorbeeld van de
groote Derde Ordelinge Sint
Elisabeth, die zichzelf wegschonk
en haar goederen om hulpbehoevenden en
armen te helpen.
Denkt er om: Wat ge voor uw arme
broeders doet, doet ge voor Christus!
Secretariaat van de Derde Orde
der Minderbroeders te Weert
en der Capucijnen te Tilburg.
TWEEDE KAMER
BEGROOTING VAN ARBEID.
Bij.de verdere behandeling van de begroo
ting van arbeid is Minister Ver
schuur aan het woord.
Hij zegt, dat de crisis in sterke mate
haar spoor drukt op deze begrooting. Men
kan thans niet den eisoh stellen, dat in
een tempo wordt voortgegaan alsof er niets
aan de hand was. Uitbouw van de sociale
verzekering bijv. is uitgesloten. Maatrege
len, die geen of weinig geld kosten, worden
intusschen ter hand genomen. Daarnaast
moet krachtig gehandhaaft worden het
geen op sociaal gebied bereikt is. Voor in
voering van de arbeidswet voor arbeid op
kantoren, was alles gereed. Door de ont
stellende inzinking van ons economisch
leven wil de regeering deze uitbreiding
der toepassing van de arbeidswet nog
eens aanzien. De bescherming van kinde
ren buiten fabrieken en werkplaatsen
heeft sprekers aandacht.
Onder de huidige omstandigheden kan
ook niet worden gedacht aan bescherming
van den landarbeid. De regeering over
weegt echter een regeling voor den kin
derarbeid in den landbouw. Er heeft in
derdaad uitbreiding van dien arbeid
plaats.
Het is volkomen overbodig te velde te
trekken tegen werktijd verlenging. Daar
over wordt niet gedacht.
Den arbeid der gehuwde vrouw in het
bedrijfsleven acht spr. zeer schadelijk. Een
te algemeeii verbod zou echter in vele ge
vallen den nood verergeren.
Den heer Vos antwoordt spr. dat men
de geneugten van het versche brood in
vollen omvang kan genieten en wel om 12
uur. Wat, dr. Vos wilde, was meer econo
misch, dan sociaal-hgiënisch. Immers is
versch brood niet gezond. Versche ka
detjes bij het ontbijt zou het broodver-
bruik naar het' luxe gebruik verplaatsen.
Overwogen kan worden of de broodbezor
ging een uur vervroegd kan worden.
Naar aanleiding van de opmerkingen
van mej. Groeneweg antwoordt spr., dat
vroedvrouwenscholen vakscholen genoemd
kunnen worden, die niet vallen onder de
arbeidswet.
De toepassing der arbeidswet brengt
ontzaglijk veel arbeid mede. De arbeids
inspectie is uitgebreid. Per dag brengt zjj
ongeveer 1000 bezoeken. De controle is
dus intens, maar kan niet iedere overtre
ding voorkomen.
Spr .is het met mr. Joekes eens, dat wij
de internationale arbeidswetgeving zoo
veel mogelijk moeten verwerken in oüze
nationale wetgeving.
De verbindendverklaring der collectie
ve arbeidsovereenkomst is geenszins afbe
steld maar moet thans wachten in ver
band met de omstandigheden.
Hierna is de begrooting verder behan
deld.
HET CONFLICT IN DE TWENTSCHE
TEXTIELINDUSTRIE.
De Bonden zijn eensgezind.
De besturen van „De Eendracht", „St.
Lambertus" en „Unitas" vergaderden gis
termiddag te Enschede.
Besproken werd de voorbereiding be
treffende de staking, welke op 14 Decem
ber zal ingaan. Er werd volledige over
eenstemming verkregen. -
In den loop der volgende week zal met
de betrokken bondsleden in Twente wor
den vergaderd.
Het gerestaureerde en ver
fraaide Retraitenhuis te
Is ook opengesteld voor
Vrouwen en Meisjes.
Van 15—18 Dec. Retraite v. Meisjes
van 17 jaar en Ouder.
Vergoeding f6.50. Aanmelding
bij de Direcfie.
R. K. STATEN-CENTRALE „LEIDEN".
De algemeene vergadering van bovenge
noemde organisatie wordt gehouden op Za
terdag, 30 Januari 1932, des namiddags te
kwart voor drie uur in „Den Burcht" te
Leiden.
Agenda: Jaarverslag. Rekening en Ver
antwoording. Bestuursverkiezing. Het ge-
heele bestuur treedt af ingevolge het ge
paalde bij artikel 6 van het Reglement. De
aftredenaen zijn de heeren: C. G. J. Alke
made te Noord wijk; H. Bader te Sasseu-
heim; mr. E. J. M. H. Bolsius te Leiden;
H. A. Boekraad te Leiden; G. Bulten te
Voorhout; J. Korte kaas te Lisse en C.
Paardekooper te Oegsigeest. Er bestaan 2
vacatures, één wegens overlijden en één
wegens bedanken.
De aftredenden zijn herkiesbaar.
Voor de 9 plaatsen kan elke aangesloten
kiesvereemgiug opgeven 9 candidaten tot
uiterlijk 15 Januari 1932 bij den secretaris,
den heer G. Bulten te Voorhout.
Voorstellen.
Voorstel Zoeterwoude.
De vergauering van den R. K. Staten-
Kieskring „Leiden" verzoekt het bestuur:
lo. de activiteit van de Federatie van
Provinciale Kieskringen op te wekken;
2o. te bevorderen:
a. dat het reglement der Federatie wordt
herzien of een concept-reglement wordt
ontworpen, waarbij rekening wordt gehou
den met de door het dage.ijksch bestuur
der li. K. Staatspartij in 1926 en in No
vember 1930 gezonuen circulaire betreffen
de de veelzijdige samenstelling voor de
Provinciale Staten;
b. dat bedoelue wijziging of concept
daarna in de Provinciale Kieskringen zal
worden behandeld en ten slotte in de Fe
deratie wordt .vastgesteld;
c. dat door ae heaeratie regelen worden
vastgesteld betreffende de verKiezing voor
de candidaten voor Provinciale Staten,
welke in de reglementen der Kieskringen
moeten worden opgc. omen.
Toelichting. De kies ver een tging te Zoe
terwoude meent thans met dat voorstel te
moe ten komen:
lo.. omdat wanneer men werkelijk eene
veelzijdige samenstelling wenscht, dit al
leen tot zijn recht kan komen, wanneer
door de i' ederatie regelen dienaangaan
de zijn vastgesteld;
2a. omdat blijkbaar geen enkele Provin
ciale Kieskring ui Zuid-Holland bij de can-
didaatstelliug der definitieve lijst rekening
heeft gehouden met genoemde circulaire
van de R. K. Staatspartij;
3o. omdat, wanneer thans hierin niet
wordt voorzien, aan een verandering van
het stelsel voorloopig niet gedacht zal wor
den;
4o. dat na de verkiezingen het meest ge-
schiksté tijdstip is ten aanzien van dit
punt, omdat, wanneer kort voor de verkie
zingen dit verandeid zou moeten worden,
persoonlijke of groepsbelangen van invloed
zouden kunnen zijn.
Prae-advies van het bestuur.
De Federatie van R. K. Kiesvereenigin-
gen in Zuid-Holland bestaat eigenlijk niet
meer.
Het bestuur is daarom van oordeel, dat
de door Zoeterwoude bedoelde wijziging
van het bestaande reglement of opstelling
van een nieuw concept, afgezien van de
vraag of op de wijze door Zoeterwoude
voorgesteld de kwestie moet worden be
handeld, thans niet in behandeling moet
worden genomen.
Het bestuur is van meening", dat onder
de oogen moet worden gezien of en in hoe
ver de zelfstandige besassing voor de ver
kiezingen der Provinciale Staten door de
Stabenkieskring zelf in handen moet wor
den gehouden. In dit verband moet een
nadere provinciale organisatie worden be
schouwd, indien deze noodig wordt geacht.
UITVOER VAN KAAS NAAR
TSJECHO-SLOWAKI JE.
De invoerrechten verlaagd.
Het Nederl. Corresponientiebureau te
Den Haag meldt:
De onderhandelingen van den Neder-
landschen gezant te Praag, dr. H. Muller,
met de regeering van Tsjecho-Slowakije,
om de invoerrechten op de Nederland-
sche kaas verlaagd te krijgen tot die,
welke voor Zwitsereche kaas gelden, heb
ben ten slotte een gunstig gevolg gehad.
Bij notawisseling zijn die rechten thans
vermindert tot Kc 294 per 100 K.G.
Vermoedelijk treedt dit nieuwe tarief
na minder dan twee weken in werking.
Daarvan mag een aanzienlijke vermeer
dering van onzen kaasuitvoer naar Tsje
cho-Slowakije worden verwacht, te meer,
daar in het voorjaar een groote tentoon
stelling van Nederlandsche kaas en groen
ten te Praag zeer de aandacht heeft ge
trokken.
t
EEN VUURTOREN VOOR DE
LUCHTVAART. Ver boven alles
uit. verheft zich aan het Woubrug-
sche Pad, tusschen Alphen a. d. Rijn
en Woubrugge, een der metalen
lichtmasten, welke straks onze avia-
teurs op hunne nachtelijke route de
weg naar veilige haven zullen wijzen.
HET DOCTORAAT DER ONEER.
In de Goddeloosheid.
In de „Telegraaf" stond te lezen onder
den titel: „eeredoctoraat in de Godloos
heid" do volgende mededeeling:
„Eeredoctoraten in de godloosheid zijn
voor zoover ons bekend tot dusver tij
dens het bestaan van de wereld nog niet
verleend. De eer van dit nieuwe komt
aan Moskou toe. Da-ar is onlangs de lei
der der godloozenpropaganda Jaroslawski
aan de Moskousche godloozen-universiteit
(die 10 Nov. j.l. geopend werd) tot eerc-
doctor in de godloosheid benoemd. Ver
wonderlijk is alleen dat do bolsjewieken
van zulke eere-titels geen afkeer heb
ben".
Het is intusschen niet onbekend geble
ven, dat de bolsjewieken, wier „vrijmoe
digheid" op dit stuk voor niets staat,
doende zijn om het afschuwelijke eere
doctoraat ook aan buitenlanders te vcr-
leenen die zich in den strijd tegen God
voldoende hebben onderscheiden naar
't ooi deel der Moskousche Goddeloozen-
uni versiteit.
Als men „De Tribune" mag geiooven,
wordt door de Nederlandsche communis
ten voor het eere-doctoraat voorgedragen
de heerHoving, de befaamde leider
van de vrijdenkers hier te lande.
VERLIEZEN OP AANDEELEN.
Drie milliard in twee jaar.
Gelijk gemeld, is er een staat gepubli
ceerd van de Amsterdamsehe Bank,
waarin de verliezen worden berekend van
116 op onze Beurs genoteerde binnen-
landsche aandeelen. Op deze aandeelcn
is in twee ja-ar tijds 6o pet. verloren, dat
is voor een waarde van drie milliard gul
den
Drie milliard! Men kan zich dat getal
niet voorstellen. Men begrijpt het beter,
schrijft de „Res.", al? we zeggen, dat dit
I bedrag een derde van het belastbaar ver-
mogen 1929-1930 bedraagt. Een derde cr
van is alléén op 116 binnenlandsche aan-
cleelen verloren.
En dan dorst nog pas de heer Oude
geest te zwetsen over den toenemenden
j rijkdom in ons land!
Wat een voorlichting!
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Duitsche socialisten tegen verdere
loonsverlaging. (Buitenl. 2e blad).
De Britsche douane-politiek in conflict
met Frankrijk. (Buitenl. 2e blad).
BINNENLAND.
Een voorstel tot steun aan den tuin
bouw in West-Friesland en de bloembollen
teelt te Breezand. (1ste blad).
De Tsjechoslowaaksche invoerrechten
op Nederlandsche kaas verlaagd, (late
blad).
Tweede Kamer; de Minister van Arbeid
aan het woord. (1ste blad).
Roofoverval te Kesteren. (Gem. Be
richten, 4de blad).
Vier huizen te Raamsdonksveer afge
brand. (Gem. Ber„ 4de blad).
Het afscheid van den Burgemeester van
Nieuwkoop (lste blad).
De oprichting van een Leidsch Steun
comité. (3e en 1ste blad).
EEN GEÏLLUSTREERDE PA
GINA OVER DIEREN DIE
'S WINTERS SLAPEN Bladz. 5
HET BUITENLANDSCH
WEEKOVERZICHT Bladz. 13
WAT VOERT ONZE TUIN-
BOUW UIT NAAR ENGE
LAND? Bladz. 14
PERSSTEMMEN OVER
HET CONTINGENTEE-
RINGSWETJE Bladz. 14
FEUILLETONBladz. 13
RADIO-PROGRAMMA'S Bladz. 7
STEUN TUINBOUW IN WEST
FRIESLAND EN BLOEMBOLLEN
TEELT TE BREEZAND.
Een wetsontwerp.
Ingediend is een tweede nota van wij
ziging en verhooging van hoofdstuk V
der Rijksbegrooting 1931.
Hierin deelt de minister mee, dat ten
einde de ernstige economische en maat
schappelijke gevolgen, die uit een ge
dwongen stopzetten van de tuinbouwbe
drijven voor West-Friesland zouden voort
vloeien, zooveel doenlijk te verhoeden en
overwegende, dat een crcdiethulp hier
op een herstel binnen redelijken termijn
van de zelfstandigheid van den gesteun-
den bedrijfstak het uitzicht opent, voor
gesteld wordt, ter voorkoming van de
zwaarste en onmiddellijk dreigende gevol
gen van de heerschende depressie, ten
behoeve van den tuinbouw in West-
Friesland 700.000 ter beschikking te
stellen.
Dit renteloos regeeringscrediet wordt
ter beschikking gesteld van de gemeen
tebesturen in den betrokken kring, om
vattende de gemeenten begrensd door de
Zuiderzee en den Wieringermeerpolder en
verder ten Noorden, Westen en Zuiden
bepaald door de grenzen der mede hier
in begrepen gemeenten Winkel, Q.-Nie-
dorp, Behagen, St. Maarten, Warmen-
huizen, Oud-Karspel, Koedijk, Oudorp,
Noord- en Zuid-Schermer, Graft, De Rijp,
Schermerhorn en Aven'horn.
Het crediet wordt renteloos ter be
schikking gesteld van de gemeenten op
aanvraag door deze bij de. nader te noe
men centrale commissie van advies op
voorwaarde, dat de gemeente bij ieder
door haa.r aan noodlijdende tuinders te
verstrekken renteloos crediet hiervan
slechts 70 pet. gebruikt en de rest uit
eigen middelen bijpast.
Voorts stelt de regeering ten behoe
ve van de bloembollenteelt te Breezand,
gemeente Anna Paulowna, oen renteloos
crediet beschikbaar van 50.000.
Dit regeeringscrediet wordt renteloos
ter beschikking gesteld van het gemeente
bestuur van Anna Paulowna, op voor
waarde, dat dit eveneens een renteloos
crediet opent van 50.000 en in ieder
verleend crediet renteloos voor een der
de wordt bijgedragen door crediteuren
der noodlijdenden.