Naar werkverruiming en werkverschaffing WAT 'N TIJD H. M. PIERROT, Maarsmanssteeg 14 en 21 VRIJDAG 20 NOVEMBER 1931 DE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD PAG. 9 DE WERKLOOSHEID IN HET BELANG VAN MAATSCHAPPIJ EN INDIVIDU. HOE DE GEMEENTELIJKE DIENST VOOR SOCIALE ZAKEN ZIJN DOEL TRACHT TE BEREIKEN. Schrijven over den nood der tijden met een van zijn grootste uitwassen, de werk loosheid, valt niet moeilijk, nu wij dit vrees aanjagend spook steeds driester den kop zien opsteken. Kolommen en kolommen vol zouden ge vuld kunnen worden over deze ramp, die zich niet alleen gemeentelijk en nationaal, maar internationaal doet gevoelen. Maar, of daarpiee de gevolgen van de werkloos heid zouden verminderen? Iedereen weet, dat deze vraag ontkennend moet worden beantwoord. 't Ligt niet op onzen weg hier de oorza ken der werkloosheid te bespreken. Even min willen we trachten dit internationale vraagstuk op te lossen. Men zou zich krank zinnig kunnen denken over de oplossing daarvan en haar nog niet gevonden heb ben. We zouden een klaaglied kunnen aan heffen over de malaise, over den nood der tijden, reeds in alle toonaarden bezongen en bejammerd, reeds zoovele malen en in allerlei vorm als troef uitgespeeld om zwaardere eischen tot opheffing van eigen bezit te ontgaan We zouden zoo kunnen doorgaan, maar het werkloosheidsvraagstuk zou er niet door opgelost worden. We willen hier alleen iets vertellen van de pogingen, die de Leidsche Ge meentelijke Dienst voor Sociale Zaken aanwendt om de werkloostcid te vermin deren. Niet, natuurlijk niet om een eind te ma ken aan deze steeds kwellende zorg in onze Sleutelstad, want dat is een onmoge lijk iets. Maar iedere poging, die wordt aangewend om het groot aantal werkloo zen ook maar eenigermate te verminderen, dient toegejuicht te worden. En nu is deze dienst weer bezig met een werk, dat zeer waarschijnlijk gen vijf tigtal menschen gedurende den geheelmi winter werk verschaft. Men kome nu niet met de tegenwerping, dat dit aantal op een totaal van meer dan achttienhonderd werk loozen weinig te beteekenen heeft, want als we- zoo gaan praten behoeft er niets ge daan te worden. Daar komt nog bij, dat het plan voor werkverschaffing, dat thans in uitvoering is, aan de gemeente geen onnoodig geld kost. Opruiming voormalig Mare-kerkhof. Het plan, dat thans in uitvoering is, werd uitgedacht door den heer T. S. Gos- linga, die dit kon doen in dubbele functie van wethouder voor Sociale Zaken en voor zitter van de Commissie van de. Stedelijke Lichtfabrieken. De Lichtfabrieken hebben n.l. in het jaar 1916 aangekocht het kerkhof aan de voormalige Marepoort. Velen der jongeren weten dit kerkhof waarschijnlijk niet eens te liggen. Vanaf den Maresingel voor het abattoir kan men het zien liggen. Aan de Langegracht is het door den gestadigen uit bouw geheel aan het oog onttrokken. Het is gedeeltelijk aangelegd op de oude stads wallen, die nog duidelijk te zien zijn. Het grootste gedeelte hiervan is in 1916. aangekocht door de Stedelijke Lichtfa brieken, de rest door de firma Clos en Leembruggen. In 1910 was op deze begraafplaats het laatste lijk ter aarde besteld en zooals men weet is bij de begrafeniswet bepaald, dat een lijk twintig jaar moet rusten alvo rens het graf geschud mag worden. Na dertig jaar mag het kerkhof van bestem ming veranderen zonder eenige vergunning, doch wil men hiermede beginnen voor dien tijd dan is de toestemming van Ge deputeerde Staten der Provincie noodig. Deze nu is verkregen. De heer Goslinga dacht het daarom goed thans met de opruiming te beginnen bij wijze van werkverruiming. De Stede lijke Lichtfabrieken is hier dus werkgeef ster voor den Dienst voor Sociale Zaken, .lie de arbeiders levert. Er is hierbij een re geling getroffen, waarbij de loonen der te erkgesteldo arbei.lers geheel in overeen stemming zijn met den aard van het werk. Evenwel, men was van meening, dat er in het oude kerkhof nog wel menschelijke overblijfselen zouden gevonden worden. Om de rust der overledenen zoo lange ja ren na hun dood niet te verstoren en uit een gevoel van piëteit jegens de nabpstaan den werd getracht voor deze overblijfselen n andere plaats te vinden Zulks gelukte, want met. do Commissie van Fabricage der Begraafplaatsen hier ter stede werd over eenstemming bereikt, om deze overblijfse len te doen overbrengen naar een massa graf op de begraafplaast aan de Groene- steeg. Zooals men weet wordt het kerkhof aan de Groenesteeg niet meer gebruikt be halve voor enkele familiegraven. Aan den Oostelijken kant nu lag een flink stuk grond, waarin nog geen enkel lijk begraven was. Hier nu wordt op het oogenblik het massa-graf gedolven ter grootte van duizend M.3 De overblijfselen, die men nu op het oude kerkhof vindt, zul len opnieuw gekist worden en bijgezet in de Groenesteeg. A' het werk, dat ook hier verricht moest worden, is of wordt uitgevoerd door te werkgestelden van de Arbeidsbeurs. De grond, die van de begraafplaats aan de Groenesteeg vrijkomt, is a^emaal schoon zand. Ook hiervoor heeft mên een be stemming gezocht en natuurlijk gevonden. Het wordt per schuit vervoerd naar de Driftstraat, waar het neergestort wordt voor het schoolterrein, dat later als specl- nlaats moet worden ingericht. Dit terrein, dat voorzien was van slooten, is daarvoor eerst geschikt gemaakt. Het zandvervoer per schuit geschiedt door werklooze schip- ners. De schuiten worden gevoerd tot ach ter het terrein der firma Boo en vandaar met kipkarren op rails naar de plaats van bestemming gebracht. Wanneer het werk aan de Groenesteeg klaar en het massagraf gereed is, wordt aan de opruiming van het oude kerkhof be gonnen. Het zand, dat van deze graafplaats vrij komt, zal worden gebruikt voor aanleg van den weg Rijnsburgerweg-Maredijk. Getracht zal worden later dezen weg eveneens door werkloozen, met steun even wel van de regeering, te doen uitvoeren. Ook hoopt men dit te kunnen doen met den aanleg van den weg van den Rijnsbur- gerweg naar den Lage Morsc-hweg langs de H.T.B.-baan. Dit zijn evenwel toekomst plannen, waarvan nog niets vast staat. Zoo werkt de Dienst voor Sociale Zaken thans om tenminste eenigszins in den nood der werkloosheid te voorzien, om ten minste een aantal personen bezig te hoe den. Gaarne zou de directeur er meerderen willen hebben, indien er maar productief werk kon worden gevonden. Toch wordt er zooveel mogelijk ge daan. Voor de Leidsche Duinwater Maat schappij werd de filter te Katwijk door geschool personeel schoon gemaakt en het werk aan het Kanaal aldaar door onge schoold personeel verricht. De terreinen rond het Academisch Zie kenhuis werden eveneens door de werk loozen opgeknapt en men hoopt thans ook aldus te kunnen doen met- de wildernis, die er thans nog bij de machinegebouwen van het Ziekenhuis heerscht. Zoo wordt er steeds gezocht en gezocht naar middelen om de werkloozen te hel pen en we meenen, dat men daarvoor niet dankbaar genoeg kan zijn. We hebben gisteren, op vriendelijke uit- noodigng van den heer Wijkmans, direc teur van den Dienst voor Sociale Zaken, een bezoek aan deze werkverschaffing ge bracht en we kunnen niet anders doen dan lof brengen voor de wijze, waarop getracht wordt aan den nood der tijden tegemoet te komen. Toen wij, na in het dienstgebouw aan de Garenmarkt van den heer Wijkmans een uiteenzetting te hebben aanhoord over het werkplan, achtereenvolgens een bezoek brachten aan de begraafplaats Groene steeg, het terrein aan de Driftstraat en ten slotte aan de begraafplaats Marepoort, hebben we kunnen constateeren hoe er met animo werd gearbeid. De directeur en de opzichter van het werk, de heer Tierolf, spraken slechts woorden van lof over de te- wërkgestelden. onder wie een uitstekende geest heerscht. Moge het zoo blijven en mocen allen be seffen, dat hetgeen gedaan wordt, in de rste plaats geschiedt in hun eigen be- lane. t Ware te honen, dat er spoedig meer werkeelepenhoH kwam. ondat noer meer ischen in het genot gesteld konden wor den van te werken GEMENGDE BERICHTEN ONGELUKKEN. SLACHTOFFERS VAN HET VERKEER. Overreden en gedopd. Dinsdagavond werd cfe heer H. de Groot te Nieuwe Pekela aangereden door de stoomtram en zwaar gewond. Gisteren is het slachtoffer overledetu VROUW IN VLAMMEN. Brandend petroleumstel bijgevuld. Terwijl mej. de H. te Acht (Eindhoven) gisteren een brandend petroleumstel wilde bijvullen, sloeg de jdaip in de petroleum- kruik, die daarop mei ein hevigen slag ont plofte. De kleeren der vrouw werden met brandende petroleum overdekt. Radeloos liep ze naar de buren, die de brandende vrouw in een deken wikkelden. Dr. Burger- ding uit Best liet de ongelukkige direct naar het R. K. Gasthuis te Best overbren gen. Daar is zij voorzien van de H.H. Sa cramenten der Stervenden. Haar toestand is hoogst ernstig, GOEDERENWAGEN ONTSPOORD. Vertraging in den treinenloop. Gisterenmiddag is van den trein, die te 3,15 uur te Doetinchem moet aan komen, te Weel een goederenwagen ontspoord. Het onge.uk is vermoedelijk veroorzaakt door het overspringen van den wissel. Daar er hier slechts enkel spoor ligt, was de lijn versperd en moesten de reizigers voor bei de richtingen ter plaatse overstappen. Er ontstond door een etfjander ook later op den dag een aanzienlnpe vertraging in den treinenloop. De materieele schade is niet groot. UIT DE RADIO-WERELD Programma's voor Zaterdag 22 Nov. Huizen 1875 M Uitsluitend K. R. O.-uitzending. 8.009.15 Gramofoonplaten. 10.00—11.30 Concert K. R. O. Trio. 11.30 Godsd. Halfuurtje. 12.151.45 K. R. O.-Scxtet, Uit ,,Die Blume von Hawaii". P. Abraham. - 1.45 Gramofoonplaten. 2.30 Kinderuurtje. 4.15 Gramofoonplaten. 4.30 K. R. O. Kunst-Ensemble. 5.005.15 Esperantonieuws. 6.00—6.20 Journ. Weekoverzicht door P. de Waart. 6.40 Esparantoles. 7.10 Causerie. 7,45 Sportpraatje. 8.00 Radio-revue: „Naar de maan" van J. Cats Jr. K. R. O.-Salon-orkest o. 1. v. M. van 't Woud. Hierna Vaz Dias. 0.3011.00 K. R. O. Salon-Orkest o. 1. v. M. van 't Woud. 0.a. uit ,.Die Blume von Hawaii", P. Abraham en Marehe Lorraine Gnnne. 11.CO -12.00 Gramofoonplaten. Hilversum, 298 M. Uitsluitend V. A. R A.-uitzending. 6.457.00 en 7.307.45 Gymnastiekles. 8.00 Gramofoonplaten. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Concert. Trio Kreveld en Ru Mul der (voordracht). 12.00 Concert V. A. R. A.-septet o. I. v. Is. Eyl en Gramofoonplaten. 2.15 Kwartiertje van het Instituut voor Arbei.' ontwikkeling. 2.30 ^-amofoonplaten. 2.40 Literair praatje door Hilda Vorwey T leer. 3,10 Kamermuziek door het Bacil-kwar tet. 4.30 G. Stuiveling: „De student en de oorlog". 4.50 Beoefening der Huismuziek. 5.25 S. D. A. .P-kwartiertje. 5.40 Vraaggesprek: „Paleis-Raad'huis- kwestie." 6.15 r,".ng en piano. 6.30 Literair halfuurtje. 7.00 Vervolg zang en piano. 7.15 „Novotny financiert", hoorspel. S.15 Tweede acte van „Tristan und TsoL de" van R. Wagner. Uitzending vanuit de i Stadsschouwburg door de Wagner-Vereen. I 9.30 Bestuursmededelingen, i 9.40 Concert V. A. R. A.-orkest. 10.00 Teun de Klepperman. 10.15 Ooncert (vervolg). 10.45 V. A. R. A.-Varia. 10.50 Vaz Dias. 11.00 Vervolg en slot concert. 11.3012.00 Gramofoonplaten. D a v e n t r y, 1554 M 10.35 Morgenwijding. 11.05 Lezing. Van een steigpr gevallen. Gisterenmiddag omstreeks vier uur is op de flesschenfabriek te Zwijndrecht een ern stig ongeluk gebeurd. De autogeen-lasscher Spits van de firma Been en Bauduin uit Dordrecht is van een*10 Meter hoogen stei ger gevallen en in stervenden toestand naar het Diaconessen-ziekenhuis te Dordrecht overgebracht, waar hij later aan de gevol gen is overleden. 1.20—2.20 Lichte muziek. 3.50 Orkestconcert o. 1. v. Leslie Wood- gate. Gladys Naish (sopraan). 4.50 Programma door de „Winners" van het Padvinders Muziekfeest. 5.05 Orgelconcert door Reginald Foort. 5.35 Kindcruurtje. 6.20 Berichten. 6.50 Volksliederen uit West-Europa (Gramofoon). 7.10 en 7.30 Lezing. 7.50 Variété-programma. 9.20—9.35 Berichten. 9.55 Orkestconcert o. 1. van Joseph Le wis. 0.a. Siegfried Idylle, Wagner. 10.5512.20 Dansmuziek door Ambrose en zijn Band uit het May Fair Hotel. Radio Par ia 1725 M 8.05 Gramofoonplaten. 9.20 Orkestconcert. 12.50 Gramofoonplaten. 5.20 1 'iGstconcert. 9.05 Avond der Chansonniers. Vroolijke A ndprogramma. Langenberg 473 M. 6.257.20 Gramofoonplaten. 9.35—9.50 en 11.30 dito. 12.251.50 Orkestconcert. I.552.45 Gramofoonplaten. 4.20—5.20 Orkestconcert. 7.20 Orkestconcert. 0.a. Fantasie „Aus der alten und neuen Welt", uit Dvorak's Werken. Kalundborg 1153 M. II.201.20 Strijkorkest. 2.501.50 Orkestconcert. 7.4511.20 Dansmuziek voor de oudore generatie. 0,a. Walsen van Strauss en Waldt- >1. Brussel, 508 e n 338 M. 5öb meter: 5.20 Orkestconcert. 6.35 Gramofoonplaten. 8.20 Concert. Oa. Piet Ilein rhapsodie, Anrooy. 9.20 Vervolg concert. Fant. „Tosca", Puc cini. 338 meter: 5.20 Orkest poneert. 6.50 Gramofoonplaten. 8.20 „Ohristl" Uitzending vanuit *de Vlaamsche Opera. Rome, 441 M. 8.20 Opera „Madame Butterfly'' van G. Juecini. Ill Z e e s o n, 1635 M. 7.20 Hoorspel „Das Leben dos Jacques Offenbach" van E. Sohwabaoh. Muziek van Offenbach. 8.35 ,,Musik dea AUtaga" o. I. v. E- Scid- ler. 9.50 Berichten en hierna tot 11.20 Popu lair concert door de kapel Arkadi Flato. En toch wilt U gaarne met St. Cadeautjes geven. GA EENS RUSTIG KIJKEN BIJ: Wij hebben er onze geheelc aandacht aan gewijd ooglijke en voordenligo artikelen te brengen. Dezo bieden wij inet het oog op do tijdsomstandigheden zeer voordeelig aan; zoodat hij ons koopen voor UBezuinigen is! ZIEHIER ENKELE ONZER PRIJZEN: 10736 In onze Uurwerk en Luxe-zaak: Moderne Klok v.af t 9.50, llorlogeH v.af' f I 50, Bronzen Pendule m. vazen v.aff 9.90, Wekkers v.af t 1.65, Bronzen (koper) Palmpot v.af 11.95, Eiken Krantenliungor v.af f 1.45. In onze zaak in Lederwaren, enz.: Damestasschen vanaf 50 ct., Zakmanicures vanaf 15 ct., Kapdoozen vanaf 85 ct., Manicuurdoozen vanaf 60 ct. - Vergeet niet bjj aanschatfen of completeoron dat wij in GERO-ZILVERARTIKELEN ruim gesorteerd en tevens zoer voordeelig zijn. FEUILLETON. ACHTER EEN MASKER Uit het Engelsch van HAEDON HILL. 8) Toen Dick's vuurproef eindelijk begon, stond er niets op zijn gezicht te lezen, dat wees op de hevigste inwendige be roeringen. Een verschrikt dienstmeisje leidde inspecteur Pearman binnen, een nuchter man, wiens optreden deed den ken aan een handelsreiziger, die er een genoegen in schept, zich als politie-amb- tenaar te vermommen. Zelfs de döode op den grond, dien hij vluchtig met zijn zachte blauwe oogen opnam, hield hem er niet van terug, beleefd voor Lord Monksilver te buigen. Daarop riep hij den dokter apart in een hoek en de an deren zagen dat zijn blauwe oogen zich verhardden, toen hij naar de uiteenzet ting van den dokter luisterde. Dit is buitengewoon droevig, mi- lord, zei hij, zich ten slotte tot Lord Monksilver wendend. Dokter Gidleigh verklaart dat hier geen andere mogelijk- heid is dan moord. Toen ik uit Wrox- ford hier heen ging, hoopte ik dat het een ongeluk zou zijn. Ik ontving juist van morgen nog een brief van meneer Wensla- de, waarin hij een aanklacht betreffende eeli ring. introk en nu ligt hij hier dood 1 Daarop richtte hij zijn oogen op den revolver. Ja, ik begrijp wat u bedoelt, dokter, zei hij. Deze zou hier niel kunnen liggen, als het een' geval van zelfmoord was. Hij zweeg, en terwijl hij een stukje krijt uit zijn zak nam, teekende hij den om trek van het wapen op het vloerkleed. Toen nam hij het op en onderzocht het. Dit is een éénlcopsch pistool met vóórla ding, die ze vroeger gebruikten bij duels. Heelmaal geen wapen, dat je bij een mo dernen moordenaar verwacht! Herkent een van de heeren het Er kwam geen antwoord en de inspec teur wijdde nu al zijn aandacht aan de ligging van den doode. De dokter merkte op dat de dominee het fatale schot moest hebben gekregen, juist toen hij op zijn stoel voor zijn schrijftafel wilde gaan zit ten. Dan moet de moordenaar door het huis zijn genaderd en in de deur hebben gestaan, toen hij schoot meende inspecteur. En nu milord en meneeren, verteld u me nu zoo nauwkeurig mogelijk wat u van de zaak weet, alstublieft. Lord Monksilver streek met zijn magere hand over zijn voorhoofd en verhaalde hoe hij zijn broer verlaten had door de voor deur van de pastorie na een ochtendbezoek en dat hij, in gezelschap van zijn secreta ris over het grasveld liep, toen een pistool schot hen had doen omdraaien, terwijl zijn neef eenige seconden later uit de open staande deur van de studeerkamer was komen rennen, met de uitroep, dat zijn va der zwaar gewond was. Kan uw lprdsehap bij benadering de i tijd schatten, die verliep tusschen uw af scheid van meneer Wenslade en het schot Ik liep vlug; hoogstens anlerhalve minuut, was het antwoord. Mijn broer moei dadelijk door zijn gegaan naar zijn studeerkamer toen hij de voordeur achter mij dicht deed. Carter Raveuscar bevestigde deze ver klaring en daarop wendde de inspecteur zich lot Dick. Het" ontging de anderen niet dat Dick nauwelijks een paar woorden ge sproken had of Pearman haalde zijn noti tieboelcje uit zijn zak en schreef daar een paar dingen in op. Dick herhaalde wat li ij zoo even aan Raveqscar had verteld. Er was niet de minste tegenstrijdigheid in zijn verklaring en zij was even nauwkeu rig als de eerste keer, al kwamen de woor den. in het besef allicht, van het gevaar dat hij liep, er moeilijker uit dan toen hij zijn medcdeeling aan den secretaris deed Pearman stelde maar één vraag: U zei, dat u op de trap was. en dat u het volle gezicht op de studeerkamer deur had, toen u het sehot hoorde vallen. Was u op dat oogenblik op weg naar de studeerkamer Dick aarzelde het onderdeel van c<-n se conde. Ja, zei hij toen zenuwachtig. Ik hoorde mijn vader in de hall aankomen en in de studeerkamer gaan. Ik wilde hein over iet-s spreken. De inspecteur sloot zijn notitieboekje, weifelend nog eens overlezend wat hij ha I opgeschreven, alsof hij nog iets meer had willen noteeren, als hij zich er toe had kunnen dwingen, nog iets te vragen. Hij wor 1 daarin misschien verhinderd, door de •athétische woorden, die lord Monksilver •p dat mqment sprak: „Geef me je arm, Ravcnscar. Ik moet naar huis. Dit is te veel voor mij ge •v eest. Met een klap werd toen het boekje ge sloten cu na nog wat gefluister met dok ter Glidleigh, ging de inspecteur weg om zich bij zijn ondergeschikten te voegen, voor een grondig onderzoek, waai toe hij zich verplicht achtte, maar waar» an hij weinig resultaat verwachtte. HOOFDSTUK V. De schuilplaats. De taxi, die Carter Ravcnscar van Wa terloo-station gehaald had, stopte aan het benedeneinde van Wardourstreet. Nadat hij den chauffeur betaald had, liep Raven scar vlugs langs de goor vervallen huizen en ging een winkel binnen midden in ,de -traat. Zooals in de meeste zaken in deze buurt, werden er tweedehands artikelen verkocht. Het was ei stoffig cn volge propt met allerlei goed::en van den meest uiteenloopenden aard. Wapenrustingen uit de middeleeuwen, tapijtwerk van oude weefgetouwen, „grootvader '-klokken van lalcren datum, Saraccenschc zwaarden van echt Damascener staal en prachtige in irclegde Venetiaansche dolken stonden en hingen in hopelooze wanorde temiddon van artikelen als Louis Seize kastjes. Terwijl hij een kostbare Cremona viool, lie van de vuile zoldering afhing angst vallige ontweek, keek Ravenscar mot een zonderlingen lach om zich heen en riep: Vader, en hij stampte met zijn stok op den grond. Een deur met van boven glas er in achter in den winkel klikte en .oen strompelde een hoog bejaarde tr.an die op vee Mokken leunde, den winke' in, d e ezelfrle naam droeg als er op de winks .leur stond, n.i. Thomas Jenkins. Alle machtig! ik dactit. dat het een- klant was, riep Mr. Jenkins ui'. Je moet mij niet zoo aan 't schrikken niaken, beste jongen. Waarom liep je niet door naar het kantoor? Dat is nog al duidelijk; ik was bang. dat zij er was en ik moest eerst even met jou praten, vader. Neen, zij is boven, antwoordde de oude antiquair. Ze heeft vanmorgen wat in de krant gelezenZe voelde zich niet in staat inet werk te beginnen en omdat er niet bijzonder ve i' Iq doen was, heb ik haar gezegd, dat zo cot nnrgiu kon doen waar ze zin in had. Ravenscar was geërgerd door wat de oude vertelde. Je had toch moeten begrijpen, zei hij op geprikkelde toon, dat ze geen cou rant in handen moest krijgen, begon hij. maar hij hield zich in en zei na een pauze: Ja, 't is mijn eigen schuld Ik had je moeten waarschuwen, maar een monsch '.••ui ook niet overal aan denken. Ik bon juist gekomen met de bedoeling, zoo iets te voorkomen, 't Was beter dat ik haar eerst gesproken had. Thomas Jenkins snoof en protesteerde dat hij er niets aan doen kon; toon wees hij naar een donkere trap, waarop verschil lende kleine voorwerpen op een hoop la- cen. Je weet den wag naar de woonkamer, zei hij, daar is ze op t' oogen blik. (Wordt vervolgdï

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1931 | | pagina 9