P^G- }ste Jaargang
DINSDAG 17 NOVEMBER 1931
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
KKEI
Ne
vriende
rijven
ik hiei
veret
is bi
ng dl
7 symtf i
J]
hierl
ov
ha e si el
met
rgenoi
ympat
e £eicbelve Gou/fca/rtï
la IE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
ooi Leiden 19 cent pei week f 2J>0 pei kwartaal
lij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
'ranoo per poet f 2.95 per kwartaal
Gedlustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
'ijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
itbetaling Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
a Tljgba
Tooruii
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele ran het tarief berekend.
Kleine advertentiën, ran ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
eDit nummer bestaat uit drie bladen
lat W
•paganf* Waar beginnen met
1 't b bezuinigen?
n 't b
1 't Is een gezonde opvatting, dat iemand,
lie een ander iets voorhoudt, beginnen
noet met, zoo mogelijk, dat zelf in praetijk
je brengen.
Dit is een eisch, die het volk vaak on
bewust stelt aan hen, die het willen
leiden.
Wie van een ander verlangt, dat hij met
minder inkomen tevreden is, dat hij zich
'j neerlegt bij een salarisverlaging, moet be
ginnen met, zoo mogelijk, zichzelf eenzelfde
offer op te leggen.
Wie zegt, dat er bezuinigd moet worden,
moet, zoo mogelijk, die bezuiniging bij zich
zelf beginnen.
De Tweede Kamer nu heeft dezer dagon,
ons inziens, met dezen psychologisclien
eisoh, met dezen eisch, uit een gezonde op
vatting van het volk voortspruitend, te wei
nig rekening gehouden.
Wij hebben in de debatten over de sala
risverlaging iets gemist, wat wij zoo graag
daarin hadden vernomen..-
Wij hebben er in gemist een verklaring,
dat, als de salarissen moeten worden vei-
laagd, de Kamerleden zelf vrijwillig af
stand behooren te doen van een deel van
ji salaris.
Wij hebben er in gemist een verklaring,
dat, als anderen op hun tractement
bezuinigd zien, de Kamerleden voor zich
zelf een éind behooren te maken aan de
cumulatie van tractementen cn
pensioenen, zooals deze nu in de
praetijk bestaat.
Of in Leiden op de salarissen van het
gemeentepersoneel zal moeten worden be
zuinigd, is een vraag, die nog niet beant
woord behoeft te worden..
Maar, indien het zou moeben gebeuren
dan zou de vroedschap ook in zulk een
verlaging moeten betrekken alle leden van
het gemeentebestuur zelf, ook zelfs de
geringe presentiegelden van de Raads
leden.
d,
1931.
kt m
en vo
)p ho
ize lo
doen<
moo
nds
n zie
straa
b
on?
1 een
oni
ren
be-
ïohtj'
BINNENLAND
DE TOLMUREN.
THANS OOK BELGIE?
Regeeringsvoorstel, om de in
voerrechten op boter en
vleesch op goudbasis te bren
gen, d. i. met zeven te ver
menigvuldigen.
.Uit Brussel wordt gemeld, dat de Op
perste Economische Raad een regeerings
voorstel heeft goedgekeurd, om de voor-
ooriogsche invoerrechten op boter en
vleesch met zeven te vermenigvuldigen.
Het „Handelsblad" teekent hierbij aan,
dat België op het oogenblik nog de eenige
zuiveimarkt van beteekenis is. waar aan
onze export geen noemenswaardige moei
lijkheden in don weg worden gelegd. Het
invoerrecht op boter bedraagt er slechts
nog steeds, evenals v<£or den oorlog, 20
francs, d.i. pl.m. 1.40 per 100 K.G. De
Belgische Boerenbond dringt reeds langen
tijd aan op verhooging der invoertarieven.
Het door den Economischen Raad thans
goedgekeurde regeeringsvoorstel houdt dus
in, dat de invoerrechten op goudbasis ge
bracht worden.
Wanneer deze regeling óók door de Bel
gische volksvertegenwoordiging wordt aan
genomen, zal het invoerrecht op boter, dat
thans 20 francs bedraagt, 150 francs, dat
is dus 10.50 worden en dat op vleesch
105 francs of wel 7.35 inplaats van 15 frs.
In dc eerste negen maanden van het
loopende jaar heeft ons land 4 miliioen KG.
(van de 26 1/2 mill. K.G. totaal) naar Bel
gië uitgevoerd, dat is dus pl.m. 15 pet.
Van onzen totalen varkensvleeschexport
(versch), betrok België 101/4 miliioen KG.
of ruim 40 pet., en van onzen rund- en kalfs-
vleeschexport nam België bijna 31/2 mil
iioen K.G. af of wel meer dan de helft
Ter vergelijking deelen wij nog mede,
dat in Frankrijk een boterinvoerrecht wordt
geheven van 20 per 100 KG., thans ge
paard gaande met een contingenteering,
terwijl Duitschland 30 heft, doch boven
dien onzen uitvoer bemoeilijkt door een De-
visenverordnung.
FRANKRIJKS C 0NTING ENTEER INGS-
P0LITIEK.
Het Nederlandsche schapen-
vleesch-contingent voor No
vember reeds bereikt
Zooals bekend is, heeft de Fransche re
geering vastgesteld, dat gedurende den
tijd van 11 tot 30 November, de invoer van
schapenvleesch afkomstig uit Nederland
beperkt is tot 96.000 K.G.
Teneinde te voorkomen, dat zendingen
aan de Fransche grens worden opgehouden
wanneer dat quantum zal zijn bereikt,
heeft de Directie van den Landbouw door
bemiddeling van den rijkskeurmeester van
voor uitvoer bestemd vleesch, cijfers ver
zameld omtrent het aantal in de week van
8 tot 15 November geslachte schapen be
stemd voor Frankrijk.
De hoeveelheid bleek te bedragen 5471
stuks, aangezien het gemidJelde gewicht
der geslachte schapen plus minus 26 K.G.
bedraagt, moet worden aangenomen dat
het vastgesteld contingent reeds is bereikt,
zoodat te verwachten is, dal vóór 1 Decem
ber a.s. in Frankrijk géén schapenvleesch,
afkomstig uit Nederland, meer zal worden
toegelaten. „Hbld."
DE RIJKSMIDDELEN.
De opbrengst der rijksmiddelen over Oc
tober 1931 bedraagt 33.259..161 tegen
over ƒ41.064.505 over dezelfde maand van
het vorig jaar. (De raming bedroeg
39.158.020).
De inkomsten ten bate van het „Wegen
fonds" bedragen in October jl. 812.670.32
tegen ƒ704.644.07 in October 1930.
De inkomsten ten bate van het „Ge
meentefonds" bedragen in October jl.
ƒ5.673.190.53.
De inkomsten ten bate van het „Lee-
ningsfonds 1914" bedragen over de maand
October jJ. 4 068.612.33 tegen 5.226.877.88
in. October 1930.
VERHOOGING INVOERRECHTEN.
De Nederlandsche Maatschappij voor Nij
verheid en Handel heeft in een adres aan
de Tweede Kamer met aandrang verzocht,
om, wanneer de verhooging van invoerrech
ten onver- 1 oijk >rot geacht, het wets
ontwerp in dien zin te amendeeren, dat de
verhooging een tijdelijke zal zijn en voor
niet langer dan drie jaar zal worden vast
gesteld.
HET UITREIKEN VAN RIJBEWIJZEN.
Maatregelen tegen misbruik bij het
afleggen van vaardigheidsproeven.
Blijkens de Memorie van Antwoord aan
de Tweede Kamer op de Waterstaatsbe-
grooting worden maatregelen overwogen
teneinde voor het vervolg het misbruik, dat
wordt gemaakt bij het afleggen van proef
ritten, zooveel mogelijk te voorkomen.
Bij de algemeene herziening der Motor
en Rijwielwet zal in het bijzonder aandacht
worden geschonken aan de vraag, in hoe
verre de bij het aanvragen van rijbewijzen
in acht te nemen formaliteiten vereenvou
digd kunnen worden.
Daarbij kan tevens worden overwogen,
of de keuring, aan de afgifte van het rij
bewijs voorafgaande, moet worden ver
scherpt, of de termijn, gedurende welken
de bevoegdheid, tot het besturen van mo
torrijtuigen. ontzegd kan worden, behoort
te worden verlengd en of de leeftijdsgrens
moet worden verhoogd.
Dat het onderzoek naar de rijvaardig
heid, indien dit uitsluitend van Rijkswege
zou geschieden, voor het Rijk een bron van
inkomsten zou behooren te worden, meent
de minister te moeten betwijfelen. Er moet
veeleer naar gestreefd worden, de kosten
voor belanghebbenden zoo gering mogelijk
te doen zijn. Door de wijze, waarop het
onderzoek tot nog toe is verricht, is dit
resultaat in het algemeen bereikt.
GEEN LAGERE SPOORWEG-
TARIEVEN.
In het Voorl. Verslag der Tweede Kamer
op de begrooting van Waterstaat werd de
vraag gesteld of, nu het indexcijfer in ons
land sterk is gedaald, de spoorwegtarieven
daarmede in overeenstemming behooren ie
worden gebracht.
De minister wijst er in zijn Memorie van
Antwoord op, dat de verwachte vervoers-
vermindering in sterke mate ingetreden
is en dat de stijging van den benzineprijs
en de uitbreiding van het autoverkeer niet
de gevolgtrekking wettigen, dat tariefver
laging in 't belang van het spoorwegbedrijf
zou zijn.
„EEN ROZENKRANS VAN DEN PAUS".
Een relletje om een nietigheid.
In het „Volk" kwam dezer dagen een
sensationeel bericht voor over een „rozen
krans van den Paus", die te Haarlem in
beslag was genomen. Deze rozenkrans was
een eereprijs van een verloting van „Hel-
iomare", de Vereeniging van R. K. Her
stellingsoorden voor Longlijders en Zwakke
Kinderen te Amsterdam, en stond aange
kondigd als een rozenkrans van jaspisstoe-
nen met goud gekettingd.
Deze prijs viel ten doel aan een schilders
knecht te Haarlem, die* aangezien hij niet-
katholiek was, aan een rozenkrans ge
schonken door den Paus al heel weinig
had.
De katholieke patroon van den schil
dersknecht, die, zooals wij allen, het bezit
van zulk een rozenkrans door den Paus ge
wijd, op hoogen prijs stelde, bood hem
1000.—. Maar de schildersknecht ging
daar niet op in, en dacht, als er grif zoo
veel voor geboden wordt, zal de rozen
krans wel meer waard zijn!
Dit is hem echter bitter tegengevallen.
Toen de schilder de prijs in ontvangst nam,
overtuigden deskundigen en niet-deskun-
digen hem, dat de stoffelijke waarde zelfs
geen 150.— bedroeg. De rozenkrans bleek
namelijk van verguld-zilver met lapiskralen.
Dit geeft voor dé waarde ©enig, hoewel ge
ring verschil. Tusschen jaspis cn lapis
beide half-edelsteenen bestaat nauwe
lijks verschil in prijs.
De winnaar van den prijs heeft daarop
een dreigbrief naar „Hcliomare" gezon
den, welke brief gerust een „poging tot
afpersing" kan worden genoemd, gelijk uit
het slot van het epistel moge blijken:
„Om dien en andere reedeuen eisch ik
een schadevergoeding van 5000.— zegge
vijf duizend gulden. Ik wil zoo als U het
waarschijnlijk ook liever zult willen deze
zaak netjes behandelen, zonder ruchtbaar
heid aan te geven, nviar verlang dan ook
door U op dezelfde"ltiauïer te worden be
handelt".
Natuurlijk behandelde het bestuur de
zaak „netjes" door den man te verzekeren,
dat hij inderdaad den uit Rome gezonden
rozenkrans had ontvangen, terwijl het hem
bovendien zijn bemiddeling aanbood, om
in Rome verdere inlichtingen in te win
nen. Maar ziende, dat het zaakje niet lukte,
zooals hij het onderhands gedacht had
klaar te spelen, ging hij miuder „netjes" te
werk en haalde er de politie en het
|„Volk"» bij.
Heeft de Paus nu werkelijk een gouden
rozenkrans beloofd en een verguld-zilveren
gestuurd? Natuurlijk niet! Mgr. Eras, de
procurator der Nederlandsche bisschoppen
bij de H. Stoel, heeft de toedracht der zaak
gegeven.
ISa een door mgr. voorgedragen verzoek
bij Z. H. den Paus bezorgde een beamule
van het VatioaaD het geschenk bij mgr.
Eras zonder eenige toevoeging. De qualifi-
catie van jaspissteenen met goud geket
tingd is dus niet van Z.H. den Paus afkom
stig. Het was de persoonlijke meening van
mgr. Eras, die den ketting voor goud hield
cn dit te goeder trouw schreef. Ware de
rozenkrans hetzij te Rome, hetzij te Am
sterdam ter toetsing gegeven, dan had ook
het geringe misverstand voorkomen gewor
den, waarvan de winnaar een gewiekst ge
bruik trachtte te maken, om zich te verrij
ken en den Roomschen een hak te zetten.
DE STADHUISBOUW TE
'S-GRAVENHAGE.
Ook in Den Haag vordert de stadhuis
bouw niet zoo snel
Bij het afdeelingsonderzoek der gemeen-
tcbegrooting is gevraagd of inzake den
Stadhuisbouw reeds opdracht aan archi
tecten is verstrekt. Zoo niet, wanneer zal
dit dan plaats vinden en welke termijn
wordt alsdan daarbij gesteld? Weer an
dere leden vroegen of dit werk niet uit
gesteld moet worden tot bei ere tijden.
B. en W. hebben geantwoord, dat de on
derhandelingen nog in een stadium zijn,
dat daaromtrent hier bezwaarlijk inlich
tingen kunnen worden gegeven, maar ze
vertrouwen, dat de gevoerde besprekingen
tot een bevredigenden uitslag zullen leiden.
De commissie van advies legt de laatste
hand aan een programma van eischen
voor den ideeënwedstrijd voor het maken
van een plan voor den bouw van een stad
huis en voor de omgeving daarvan, over
welk programma tezijnertijd de Stadhuis
commissie zal gehoord worden.
Overeenkomstig de mededeeling in de
Raadsvergadering van 29 Sept. 1930, is aan
de architecten Dudok, Kropholler, Luth-
mann. Roosenburg en Staal gevraagd, of
zjj in beginsel bereid waren aan den wed
strijd deel te nemen. B. en W. stellen zich
voor, zoodra het programma van cisehen
is xastgesteld, zich nader met de architec
ten in verbinding te stellen.
DE HAAGSCHE RAAD VOOR
ANNEXATIE.
Met 2815 stemmen.
De gemeenteraad van 's Gravenhage
heeft gisteravond met 2S15 stemmen het
voorstel van B. en W. aangenomen om
Gedep. Staten te antwoorden, dat hij met
hun voorstel in zake de grenswijziging ae-
coord gaat.
Vóór hebben gestemd de leden Spiesz,
Mobach, mevr. De Vries, Stokvis, Van Lan
gen, Buisman, Van Harmelen, Luberli,
Drees cn Vrijenhoek (soc.-dem.), De Vries
(a.-r.), Quant, Feber, mej. Loeff, Neder pel,
Van den Gever, Moonen, De Jong en Mooy-
man (r.-k.), De Visser (comm.), Marchanl,
Josephus Jitta en Joëls (v.-d.).
Tegen waren de leden: Van JJeresteyn,
Van der Bilt, Eymers, Van Bommel, mej.
Blaauw, Varenkainp en Polak (lib.), Snoeck
Henkemans, Folmer, De Niet (c.-h.), Duy-
ineur van Twist, Van Steenbergen, Van der
Loo cn Smitskanip (a.-r.) en Michon (H.
G. S.).
De heer Schaddelee (comm.) was afwezig
ei. de heer Hartmann kwam te laat do zaal
binnen. N
DE STAKINGEN IN TWENTE.
Communistische invloeden.
Maandagmorgen had „De Volkskrant"
een onderhoud met den heer Mensink,
hoofdbestuurder van den R.K. Textielar-
beidersbond „St. Lambertus" te Enschedé.
De heer Mensink deelde mee, dat in
Enschedé overeenkomstig het parool
der organisaties de arbeidèrs op normale
wijze den arbeid hebben hervat, uitgezon
derd bij de firma Jannink, waar de organi
saties besloten heben. den arbeid neer te
loggen, op grond van liet feit, dat de zaak
Jannink een op zich zelf staande kwes
tie is. De heer Mensink vestigde er de aan
dacht op, dat de staking bij Jannink al
leen geldt voor de wevers, in hoofdzauk ten
gevolge van de lage loonen bij ver doorge
voerde rationalisatie.
Voor de firma Jannink is het parool der
organisaties algemeen opgevolgd.
Er heerschte Maandagmorgen een vol
maakte kalmte bij de voor de fabriek aan
wezigen. Alleen door het feit, dat vele
menschen zich van de fabriek verwijderden,
kon men zien, dat er iets bijzonders aan de
hand was.
Burgemeester Bergsma en politie waren
in de omgeving der fabriek aanwezig, doch
er gebeurde vanzelfsprekend niets bijzon
ders.
Vermoedelijk communisten hebben Zater
dag bij het pitgaail der fabriek in duizend
tallen. een oproep verspreid, met mislei
dende onderteekening, om Maandag bij allo
bedrijven het werk neer te leggen.
De samenwerkende organisaties hebben
Zaterdagmiddag zoo vlug mogelijk haar
menschen op deze misleiding gewezen, met
het gevolg dat in Enschedé deze onrustzaai
ers geen succes hadden.
Maandagmorgen werden door dezelfde
onverantwoordelijke personen weer biljet
ten verspreid om de arbeiders tegen hun
organisatiebesturen op te zetten. Het be
hoeft geen betoog, dat wie aan den oproep
van deze lieden gehoor geeft, zelf de con
sequenties van zijn optreden heeft te aan
vaarden en zichzelf en zijn gezin niet an
ders dan in ernstige mate kan dupeeren.
De heer Mensink vertelde tenslotte, een
bericht te hebben ontvangen, dat in A 1-
mclo bij de katoenspinnerij „Twente",
bhoeudens door enkele arbeiders, de arbeid
niet was hervat, hetgeen er dus op zou dui
den, dat zooeven bedoelde onrustzaaiers
daar wel succes hebben gehad.
Een staking, op deze wijze uitgebroken,
kan niet anders worden aangeduid dan als
„directe actie", welke door de organisatie-
besturen niet erkend wordt, zoodat de ver
antwoordelijkheid en de gevolgen dus op de
mensehen zelve terugva'len.
De heer Mensing gaf nog als zijn meening
te kennen, dat het drijven van communis
tische zijde in niet geringe mate, ja, zeer
sterk, in de hand gewerkt wordt, door het
optreden van de werkgevers, die zonder
nadere motiveeringen na onvoldoende over
leg zijn overgegaan tot aankondiging der
5 percent loonsverlaging, zonder rekening
te houden met het feit, dat reeds door ver
doorgevoerde rationalisatie-maatregelen,
matig geschat, de taricfloonen met £0—30
percent verlaagd zijn.
HET DEENSCHE VLEESCH
IN NEDERLAND.
De Minister overweegt beperking van
den invoer.
Op de vragen van den heer Braat be
treffende het nemen van maatregelen
tot beperking van den invoer van Deensch
vee hier te lande heeft minister Ver
schuur geantwoord, dat blijkens de sta-
tistick van den in-, uit- en doorvoer in
1929 in ons land uit Denemarken werd
ingevoerd aan versc-h rund- en kalfs-
vleesch 200 ton, in 1930: 11.038 ton, gc-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Zal er een linksch front in Duitschland
gevormd worden tegen de nationaal-socia-
listen? (Buitenland, 2de blad).
De invoerrechten, welke Engeland wil
gaan heffen. (Buitenl., 2de blad).
De toestand in Mandsjoerije. Verscher
ping van de Japansch-Russiche betrekkin
gen. (Buitenl., 2de blad).
BINNENLAND.
De regeering overweegt maatregelen,
om den invoer van vleesch te beperken.
(lste blad).
De stakingen in Twente, (lste blad)
De opbrengst der Rijksmiddelen, (lste
blad).
Nederlandsche invoer in België en Frank
rijk. (lste blad).
durende de eerste negen maanden van
het loopende jaar: 9049 ton. De uitvoer
van vleesch uit Denemarken wordt in
dat land direct noch indirect met regcc-
ri'ngsgeld gesteund.
De vleeschprijzen zijn in den loop der
laatste maanden aanmerkelijk gedaald en
het is niet twijfelachtig, dat do invoer
van het Deensche vleesch, hoewel dezo
niet meer dan pl.m. 10 pet. van het to
tale verbruik aan rundvleesch hier te
lande bedraagt, daarop een belangrijken
invloed heeft uitgeoefend.
Aanwijzingen, dat dc aanbiedingen
van Deensch vleesch op dc Nederland
sche markt binnenkort beduidend zul
len verminderen, acht dc minister niet
aanwezig.
Hot is hem bekend, dut de huidige,
grooto invoer van versch rundvleesch
ernstige ontevredenheid wekt in do krin
gen der Nederlandsche veehouders. Zoo
als bekend is zijnerzijds in overleg getre
den met de Deensche Rogeering over de
vraag, of het mogelijk zou zijn, dat van
Deensche zijde de uitvoer van vleesch
naar ons land kon worden beperkt. Deze
stappen hebben niet tot het gewenschte
resultaat geleid.
Thans overweegt de minister om den
invoer van vleesch te beperken. Indien
het onlangs ingediende invoer-contingen-
teerings-wetsontwerp tot wet wordt ver
heven, zal worden overwogen, of daar
van gebruik kan worden gemaakt, om
den invoer van vleesch tijdelijk te bo-
p erken.
EEN NIEUWE
PHARMACEUTISCHE FABRIEK.
Om de smokkelarij tegen te gaan.
Dezer dagen is het aantal pharmaccuti-
sche fabrieken ins ons land vergroot door do
vestiging van een nieuwe pharmaceutisoho
fabriek in Den Haag.
De eigenaar van deze fabriek, dc heer
Opfennann, een bekend figuur op het ter
rein der pharinaceutische industrie gaat
hier zijn ,.Dolorsan"-preparaten vervaardi
gen, die vier verschillende producten om
vat. Dc reden, dat wij hiervan melding ma
ken, ligt in de oorzaak, die den oigenaar
ondanks de malaise tot oprichting van een
nieuwe fabriek heeft gedrongen.
Want bij de uitgebreide smokkelhandel
die reeds aan onze grenzen gedreven
wordt, was ook die in dc praeparaten van
deze fabriek zeer groot.
Dit vond zijn oorzaak in het feit, dal
de producten alcoholhoudend zijn, zo'dat
zeer hooge invoerreohten moesren worden
betaald.
Dat dit werkelijk het geval is blijkt uit
oen verklaring van dr. Kuhn in dc Schlcsi-
scho Aerztc-Korrespondenz.
„Dolorsan bevat kampfer, ammoniak, bo
vendien rozemarynolie en jodium, alles in
alrohol opgelost, welke tengevolge van zijn
oplosbaarheid in lipaid als medicijndrager
fungeert en de afzonderlijke, opbouwmdo
stoffen van het middel diep in het weefsel
brengt."
De producten, het pijnstillende Dolor
san, aegrosan (tot verbetering der blood-
same»stclling( anginasin (tegen angina) on
laryngsan (tegen verkoudheid) zullen nu in
ons land worden vervaardigd, zoodat de
smokkelhandel hierin zal verdwijnen.
Daar bovendien ook do Hollandscho
Pharmaceutische fabrieken hiervan zullen
kunnen profiteeren, daar Brocades cn
Stheeman, Nanning e.a. deze producten
reeds in commisie hebben genomen en cr
met doktoren wordt samengewerkt is dezo
nieuwe fabriek in dezen tijd een verheu
gend verschijnsel te noemen.
