3)e £eidóGh&(£{wftm\k
23ste Jaargang
WOENSDAG 11 NOVEMBER 1931
No. 7050
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
WEER TERUG IN ROME.
KERKNIEUWS
BINNENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent por week f2.50 por kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per port ff2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is roor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935. REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewooe Advertentiën 30 cent per regel*
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele vsd het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waaris
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «n
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
De veranderingen in de Eeuwige Stad.
PAUS PIUS XI EN MUSSOLINI.
(Van onzen Romeinschen correspondent).
De trein schoot langs de donkere scha
duwen van de oude Romeinsche waterlei
dingen, remde knarsend onder de hooge
stationsoverkapping, terwijl sjouwers luid
hun diensben aanboden, en tusschen het
overstelpende gewoel, wat een aangeko
men internationale trein altijd meebrengt,
stonden mijn reisgezel en ik na eenige
maanden afwezigheid weer op Romein
schen bodem.
Je moet er even aan wennen, als je ver
wend in onze Hollandsche steden, plotse
ling weer staat in het rumoer van Italië s
hoofdstad: het nog tamelijk ongediscipli
neerde verkeer, het helsoh getoeter en het
rijden met open knalpot door de nauwe
bochtige straten, doet je even je oogen
dichtknijpen en Holland-weer in den geest
zien, waar geruischlooze auto's hun rich
ting aangeven en gehoorzaam aan den han
dig dirigeerenden verkeersagent langs de
kruispunten manoeuvreeren. En als dan
hier een agent op straat je beleefd naar
den overkant wijst, schiet het je weer te
'binnen, dat in Rome's hoofdstraten, juist
als op het station van Eindhoven de ijze
ren wet heer soht, dat voetgangers links
moeten houden.
De malaise.
Wat ons in Italië het eerst opviel, zoo
dra we de grens gepasseerd hadden, wa
ren de tallooze sterk suggestieve aanplak
biljetten in alle steden en dorpen, waarop
door afbeeldingen van droevig vragende
kinderkopjes of stoere arbeiderstypen het
volk aangespoord wordt, de nationale in
dustrie te steunen en geen buitenlandsch
goed meer te koopen. Op onze navraag rn
Rome aangaande de crisis, werd ons dan
ook geantwoord, dat het getal werkeloo-
zen ook hier angst wekkende verhoudingen
aanneemt, de juiste cijfers waren nog niet
bekend en zouden eerst na eenige dagen
gepubliceerd worden, maar het ergste was
zoo werd ons verzekerd dat de staat
weldra geen geld meer zou hebben, om de
werkeloozen te steunen. Daarbij komt nog
het feit, dat vooral in Italië, behalve de
officieele erkende werkeloozen, nog een heel
leger menschen zijn, die ook niet werken
en toch niet als werkeloos staan opge
schreven, zooals o.a. vele jongelui, die bij
hun ouders in 'wonen.
Een goed ding, wat men hier echter bij
de werkelooze arbeiders-toepast, is het la
ten aanleggen van wegen, het verfraaien
van de stad enz., om, zooals de Duce zicb
zelf eens uitdrukte, de werkeloosheidsziek
te bij de menschen tegen te gaan.
En zoodoende heeft Rome in de zomer
maanden een keurige opknapping ondert-
gaan. Door de afbraak van al de oude en
leelijke huizen rond het kolossale wit-mar-
meren nationale monument, het altaar des
vaderlands, is daar een grootsche ruimte
ontstaan. Nu is die ruimte, waarvan na
tuurlijk al lang bekend was, dat hij er zou
komen, al een jaar het onderwerp geweest
van heftige disputen. Een mensch schijnt
nu eenmaal te moeien disputeeren, bij ons
in Holland disputeert men in de kranten
over troonrede, salarisverlaging, begroo
ting, enz., maar aangezien deze onderwer
pen een gebied raken, waarover een mo
derne Italiaan minstens in het openbaar
een hartgrondig zwijgen bewaart, wordt er
over meer onschuldige dingen gedispu
teerd, waarvan dan dit te komen plein er
een van was. De een vond er moesten daar
weer nieuwe huizen gebouwd worden, ter
wijl de ander zei, dat er geen nieuwe hui
zen-gebouwd moesten worden. Nu hoor ik,
dat de zaak van kooger hand zeer goed is
opgelost, en dat er rond het nationale mo
nument een park gemaakt wordt van alle
boom- en plantsoorten, die in Italië voor
komen. Ook heeft men bij het afbreken
weer een groot aantal goed geconserveer
de reeten van tempels gevonden, die tot
het Forum Trajanum behoorden. Alles zal
nu met eerbied opgegraven worden en de
zielige resten van het eens zoo trotsche
Keizerforum zullen nu weer dienen moe
ten, om de grootheid van het jonge Italië
gesymboniseerd in het monument beter te
doen uitkomen.
Haar hoe zou het staan met de
Katholieke Actie?
zoo hadden we ons al dikwijls afgevraagd.
Toen we Rome verlieten, had juist de strijd
haar hoogtepunt bereikt door het verschij
nen van de Pauselijke Encycliek en de ka
rige berichten van de persbureaux, toen de
vrede weer gesloten was, gaven slechts een
onvoldoende kijk, hoe de toestand zijn zou.
Een van onze eerste bezigheden in de
eeuwige stad was dan ook ter welingelich
te plaatse eens poolshoogte te nemen om
trent de tegenwoordige toestand. Daar
konden wij door de bepalingen van het be
reikte accoord en uitingen in onlangs ge
houden redevoeringen naast elkaar te leg
gen een goeden blik over de tegenwoordige
situatie krijgen. En die blik is helaas met
zeer optimistisch omtrent de duurzaam
heid van den vrede.
Gelijk men zich nog herinneren zal, zijn
beroepsorganisaties in de katholieke actie
verboden, daaréntegen zijn de katholieke
jeugdorganisaties weer toegestaan, echter
onder bedinging, dat ze naast hun vereeni-
gingsvlag steeds de nationale vlag zullen
voeren en dat ze niet in het openbaar aan
sport zullen doen. Nu ziet men gauw in.
dat vooral deze laatste clausule er op ge
richt is de jeugd uit de katholieke vereeni-
gingen weg te houden. Want hoeveel jon
gens b.v. willen in een club gaan, waar ze
geen voetbal spelen kunnen? Leest men
daarbij de voor kort door Mussolini ge
sproken woorden, dat volgend jaar alle kin
deren in de fascistische organisaties moe
ten zijn, dan ziet men hier weer de kiem
liggen van ernstige conflicten, temeer daar
altijd nog de encycliek van den Paus blijft
staan waarin hij het fascistische monopoli
op de jeugdopleiding veroordeelt.
Een andere ingrijpende verandering is,
dat de katholieke actie „essentieel" dio
cesaan geworden is. Tijden-s het conflict
nu werd er dikwijls in de kranten geschre
ven, dat het ongehoord was, dat een deel
van het Italiaansoh volk aan het hoofd van
een vreemde mogendheid (de Paus) gehoor
zaamde. Inzake de katholieke actie beval
do Paus echter als hoofd van de Kerk en
niet als monarch van de Vaticaansche
staat. Doordat nu de katholieke actie dio
cesaan geworden is, hebben sommige, na
tuurlijk de kerk vijandige elementen, er
al de conclusie uit getrokken, dat de Paus
toegegeven heeft, in dezen niets over de
Italiaansehe katholieken te zeggen te heb
ben. Ook hierin ligt dus weer een kiem
voor nieuwe moeilijkheden, daar de regee-
xing nu steeds beweren kan, dat de Paus
niets met de fascistische jeugdopvoeding
tt maken heeft.
Wat er echter ook voor strijd komen mo
ge, we weten, dat ten slotte toch altijd de
Paus altijd zal zegevieren.
DE BURGEMEESTER VAN
NIEUWKOOP
DE HEER VAN DER WEIJDEN HEEFT
EERVOL ONTSLAG GEVRAAGD.
In de hedenmorgen gehouden vergade
ring van den raad dezer gemeente, heeft
de Burgemeester, de edelachtb. heer P. A.
Th. v. d. Weijden, vóór het sluiten van de
vergadering den leden medegedeeld, dat
hij om wille van zijn gezondheid, H. M. de
Koningin met ingang van 25 November as.
eervol ontslag heeft gevraagd als burge
meester dezer gemeente. Z.E.Achtb. dankte
den Raad en de bevolking voor de sympa
thie en de steun, welke hij gedurende de
12 jaren van zijn burgemeesterschap heeft
mogen ondervinden en hoopt van de leden
van den gemeenteraad nog in een intie
me samenkomst afscheid te kunnen nemen.
EM. PASTOOR A. G. v. d. BERG. t
Te Ottersum is op 65-jarigen leeftijd
overleden de zeereerw. heer A. G. van den
Berg, stichter en oud-pastoor der paro
chie vaoi de H. Liduina te 's-Gravenhage.
De overledene had nog pas eenige weken
zijn pastoraat oon gezondheidsredenen
neergelegd.
Mgr. L. Schioppa zestig jaar.
Gisteren heeft de Pauselijke nuntius te
's-Gravenhage, Mgr. L. Schioppa zijn zes
tigsten verjaardag gevierd.
Om 9 uur is in de R. K. kerk aan het
Bezuidenhout door den nuntius een stille
Mis opgedragen. De schoolkinderen uit de
parochie voerden daarbij eenige gezangen
uit.
Na afloop van de kerkelijke plechtigheid
werd Mgr. Schioppa ontvangen in de pas
torie en door pastoor Postma toegespro
ken.
Namens'de parochie bracht deze hem de
hartelijke gelukwenschen over en bood
hem een fraaie mand met bloemen aan.
Twee leerlingen der R. K. meisjesschool
kwamen vervolgens nog Mgr. Schioppa ge-
lukwenschen.
Gistermiddag was er een receptie in de
internuntiatuur aan het Bezuidenhout, be
zocht. door de leden van het corps diplo
matique, en Bisschop vaar Haarlem mgr.
Aengenent, mgr. Ta-skin, mgr. Hensen,
ministers en oud-ministers en tal van ande
re waardigheidsbekleeders.
In den loop van den dag kwamen zeer
vele schriftelijke en telegrafische geluk-
wenscben in, o.m. van de andere Bisschop
pen.
RIJK EN GEMEENTEN.
Leeningen alleen bij het Rijk?
Naar het „Volk" van zeer wel in-gelichte
zijde verneemt, heeft de regeering zicb
tot de directie van de Nederlandsche Bank
gewend met den aandrang om vooral geen
gemeentelijke leeningsbewijzen voor herdds-
conteering in aanmerking te doen komen.
Dit beteekent dus, dat de regeering be
werken wil, dat alle gemeentelijke aanvra
gen om kasgeldleeningen slechts bij de re
geering zelve terecht zullen komen, zoodat
zij de gemeenteleiding in handen heeft.
DE KONINGIN-MOEDER EN DE
PRINSES WENSCHEN 10 VAN HAAR
INKOMEN NIET TE ONTVANGEN.
DE KONINGIN VERLAAGT DE PACHT
VAN KROONDOMEINEN.
In de vergadering der Tweede Kamer
heeft minister De Geer gistermiddag bij
de algemeene beschouwingen over de Rijks-
begrooting medegedeeld zulks in ant
woord op een door den heer Kersten dien
aangaande gestelde vraag dat de Ko
ningin-Moeder en Prinses Juliana hem
eenige weken geleden bericht hebben, dat
zij voor 1932 10 pet. van haar inkomen niet
wensohen te ontvangen.
De Koningin heeft op andere wijze een
offer gebracht, nJ. door voor een groot deel
van de inkomsten uit de Kroondomeinen
ontheffing van de verschuldigde pacht te
verleenen.
Daarbij is H. M. niet afgegaan op haar
gewone adviseurs, maar oji advies van een
speciale oommissie onder voorzitterschap
van den heer Lovink. De opbrengst van de
Kroondomeinen is zeer aanzienlijk terugge-
loopen, veel meer dan 10 pet.
Ten deele zijn de gevolgen van deze
vermindering ook naar buiten gebleken.
Op door de heeren Braat en Kersten ge
stelde vragen antwoordde de minister, dat
<- ik de salarissen van de leden van het
Kabinet aan de ten aanzien van de amb
tenaarssalarissen voorgestelde korting zou
den worden onderworpen.
DE MIDDENSTAND EN DE NOOD IN
DEN TUINBOUW.
Een enquête onder de leden van den
R. K. Middenstandsbond.
De Ned. R. K. Middenstandsbond hooft
zich onlangs reeds met een adres tot de
Regeering gewend om aandacht te vra
gen voor de moeilijkheden, die in versohei
den gemeenten voor den middenstand, zijn
ontstaan door den noodtoestand in den
tuinbouw.
Om deze actie met succes te kunnen
voortzetten, heeft de diocesane R. K. Mid
denstandsbond in het bisdom Haarlem
thans aan alle leden in de plaatsen, die
van den tuinbouw afhankelijk zijn in meer
dere of mindere mate, een Vragenlijst toe
gezonden teneinde feitelijke gegevens te
verzamelen omtrent de moeilijkheden die
de middenstand ondervindt bij het innen
der periodieke betalingen, en de teruggang
die in de ambachtsbedrijven plaats vindt.
Gezorgd is dat de herkomst der verstrek
te gegevens absoluut geheim blijven zal,
zoodat voor geen enkel middenstander er
bezwaar tegen kan bestaan, de vragenlijst
binnen den gestelden termijn, n.l. voor 16
Nov. aanstaande, in te dienen.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Toenemende werkloosheid in Duitsch-
land, afnemende werkloosheid in Engeland.
(Buitenl. 2e blad).
Onafhankelijke Mandsjoerijsche regoe-
ring gevormd onder bescherming der Ja
panners. (Buitenl. 2e blad).
Scheepsramp in de Golf van Biscaye?
(Buitenl. Berichten 2e blad).
BINNENLAND.
De behandeling der Staatsbegrooting in
de Tweede Kamer. De Ministers Ruys
en de Geer aan woord. Minister Reymer
over de Waterstaatsbegrooting. (1ste blad).
Afstand van inkomen door Koningin,
Koningin-Moeder en Prinses, (le blad).
Een adres van de Ver. van Ned. Ge*
meenten inzake wetsontwerp tot tijdelijke
korting op de uitkeeringen. (1ste blad).
Inbraken in de Mijnstreek. (1ste blad).
De moord te Gorcum. (Gem. Berichten,
3de blad on 1ste blad).
Ernstige aanrijding bij de Gooische
Boer te Bussum. (Gem. Berichten, 3de
blad).
Verschillende inbraken opgehelderd.
(Gom. Berichten, 3de blad).
Het koperen feest van den Bond voor
Groote Gezinnen. (2de blad).
OMGEVING.
De burgemeester van Nieuwkoop, de
hoer P. A. Th. v. d. Weijden, heeft ontslag
aangevraagd. (1ste blad).
Inbraak in pastorie en kerk te Oud-Ade.
(Omgeving, 1ste blad).
Reductie pachtprijzen.
Aan huurders van landerijen van het R.
K. Kerk- en Armbestuur tc Limmen ia over
1931 een reductie van 20 pet. verleend.
DE CREMATIE VAN WIJLEN NOTARIS COURRECH STAAL
die te Gorkum vermoord werd, heeft op Westerveld plaats
gehad. Het stoffelijk overschot wordt het crematorium
binnengedragen.
DE AANGEHOUDENE C. SLOB die be
kend heeft den moord op notaris Cour-
rech Staal te Gorkum gepleegd te
hebben.
Naar bekend ie heeft de vrouw van den
dader van den moord op notaris Courrcch
Staal gistermiddag aan de politic ver
klaard, dat zij het gestolen geld ten be
drage van ƒ6100 heeft verbrand. Bij infor
matie vernamen wij van den commissaris
van politie te Gorkum, dat aan de juist
heid van deze verklaring wordt getwijfeld.
Vandaag zal door een inspecteur en een re
chercheur een extra huiszoeking in de wo
ning van het echtpaar worden verricht.