23ste Jaargang DINSDAG 10 NOVEMBER 1931 No. 7049 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN KERKNIEUWS 3)e £eidAe4t&6oti/fca/nt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franoo per port f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummert S oent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent. Dit nummer bestaat uit drie bladen TEL. INT. ADMINISTRATIE 935. REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003. POSTBUS No. II iewone DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Advertentiën 30 cent per regeL Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur eu verhuur, koop en verkoop f 0.50. V Volksmisleiding Een bankwijkkantoor te Rotterdam door gemaskerden overvallen, een bankwijk kantoor te Amsterdam per auto overvallen, twee postzakken uit een postauto te Am sterdam per auto geroofd, een incasseer der van postquitanties bij Eindhoven aan gevallen, een notaris te Gorinchem aange vallen en beroofd, de kassier van een boe renleenbank te Schipluiden overvallen en bestolen Deze feiten somt het soc.-dem., dagblad „Vooruit' op. En het blad vraagt dan naar de oorzaak er van, want „in deze snelle op eenvolging, in dat veelvuldig optreden bin nen korten tijd, zijn deze gebeurtenissen voor ons land nieuw." Die oorzaak heeft het blad gauw gevon den..!. Zij ligt bij de huidige staatsmacht, bij de huidige regeeringWij lezen met ergernis deze demagogie ofwel volksmis leiding Onder den invloed van de bij uit stek felle economische crisis heeft de kapitalistische r verwildering ook in Nederland haar intrede gedaan. De remmen zijn weggeslagen. De staats macht heeft zich, als in Amerika, als een naakt filiaal van de niets ont ziende kapitalistische klase gevestigd. De ondernemersklasse dicteert, dat de loonen omlaag moeten en de rege e- T i n g slaat aan en volvoert de order. Het parool is: halen van de arbeiders klasse wat er van te halen valt. Er wordt een spoed-bezuinigingscommis- sïe ingesteld, die tot taak aanvaardt op alle werkzaamheden van de over heid, op „alle belangen van ons volk, geene, ook de laagste niet, uitgezon derd", te besparen, om geld in de wacht te sleepen. Geld, geldis de regeeringsleuze en de onder- nemersleuze die tegen de arbeiders klasse worden aangeheven. Geld, geld Uit dezen verwilderden bodem zien wij de bankovervallen en de postbe- roovingen ontspruiten. Geld, geldAls het dan alleen maar om geld en nog eens geld te doen is en alles geoor loofd is om -geld te bemachtigen, als geen beloften, geen contraeten, geen zeden daarvoor meer ontzien behoe ven te worden, dan maakt zich van de duistere, onderlagen der maatschappij dezelfde niets ontziende jacht naar geld meester. De van boven af inge zette verwildering vindt haar echo be neden. (Wij hebben enkele woorden gespatieerd. Red. „L. Crt."). Is zulk .geschrijf niet in hoogen mate er gerlijk is de kwalificatie „volksmislei ding" iets te sterk? De waarheid en werkelijkheid is deze, dat de staatsmacht, de regeering bezorgd is voor een ramp, die héél ons volk zou treffen dat de regeering er naar streeft en zich ten doel stelt,'om te voorkomen wat ook sociaal-democraten er- .kennen als een nationale ramp, de (om 't met 'n enkel woord aan te dui den) inflatie of waardedaling van den gul den. En nu kan men verschillen in apprecia tie of waardeering van de middelen, wel ke de regeering, om dat doel te bereiken, wil aanwenden. Die waardeering is ook on der Katholieken verschillend Maar dema- gagische laster moet het worden genoemd, wanneer men de huidige regeering voor stelt als „een naakt filiaal van de niets ont ziende kapitalistische klasse", als een soort combinatie van kapitalisten in den slecht- sten zin van het woord, wien het te doen is om:- „Geld, geld"! Zulk een voorlichting is allerdroevigst! En, als hetzelfde artikel aldus besluit„Wat de sociaal-democratie predikt, is niet ver wildering, maar organisatie" dan past deze brave zin niet erg wel aan bij het vooraf- FEUILLETON. Morgen beginnen wij met de plaatsing van een nieuwe roman als feuilleton. R.K. STAATSPARTIJ. PARTIJRAAD. De Partijraad der R. K. Staatspartij wordt gehouden Vrijdag 27 .November 1931, te 17 uur en Zaterdag 28 November 1931, te 10 uur, in de tuinzaal van het Gebouw van het Koninklijk Zoölogisch Botanisch Geliootschap (de Dierentuin), Benoordeu- houtsche weg ingang hoofuhek Konings kade te 's Gravenhage. Voor Vrijdag vermeldt de agenda: Herdenking van wijlen mgr. dr. H. .No- lens, in leven voorzitter van den Partij- rada der R. K. Staatspartij, door prof. oir. P. J. M. Aalberse. Installatie van den nieuwen voorzitter van den Partijraad. Rede van prol. mr. dr. L. Triebeis, hoog leeraar aan de R. K. Handelshoogeschool te Tilburg over de Encycliek „Quadrage- simo Anno Schorsing der vergadering tot 20 uur, waarna benandeling der huishouuehjke agenda ingekomen stukken, waaronder o.m.: Brief namens het bestuur van den Bond van R. K. Kiesvereenigiiigen in Gelderland-, d.d. 6 October 1931, waarin dit Bestuur de navolgende motie van de Algemeene Ver gadering van den Bond ter kennis brengt van den Partijraad: „De vergauering van afgevaardigden voor den Bond van it. K. Kiesvereeiiigingen in Geiaenauu, genouaeu te Nijmegen op 3 October 1931, betreurt de indiening van liet wets>ontwerp-Terpstra, hoofdzakelijk om de daarin voorgestelde uniforme leerlingen- schaal, waardoor een enorme schade zou worden toegebracht vooral ten platte- lande aan het onderwijs, besluit deze motie ter kennis te brengen van de R. K. Kamerfracties, de Pers, den Partijraad en gaat over tot de orde van den dag". Verkiezing van een lid van het Dago- lijksch Bestuur in de vacature-M. van Hom. .benoeming Kas-Commissie voor het dienstjaar 1931. Behandeling der, ingevolge art. 15 lid 4 Partij reglement ingekomen voorstellen der Rijkskieskringorganisatie. De R.K. iiijkskiesKringorganisatie Hel der stelt voor: le. In den vervolge worde niet meer ge sproken van R.K. iviesvereemgingen, doch van: Afdeclmgen der R.K. Staatspartij. 2e. De algemeene vergadering -aezer Rijkskieskringorganisatie sprak voorts als haar oordeel uit, dat het wenschelijk was, dat de Partijraad zich beraadde, welke maatregelen getrollen zouden kunnen wor den, om de moeilijkheden te overwinnen, weine ontstaan dooruat leden van de Partij zich bij de verkiezingen voor de Gemeen teraden door voorkeui stemmen doen ver kiezen. Ook in dezen Kieskring zijn hier door groote moeilijKneden ontstaan, die het meer en meer wenschelijk maken, dat een afdoende oplossing voor dit vraagstuk wor de gevonden. Het Partijbestuur zal met 1 rekening houden bij een regiementsherziening; met 2 is het P^ B. het volkomen eens. De R.K. RijkskiesKiiUgorganisatie Arn- hein-Nijmegen stelt voor: De Partijraad besluit dat de Stichting „Dr. Schaepmanfonds" rekening en verant woording schuldig is aan den Partijraad en dat daartoe zoo noodig de Stichtings- acte gewijzigd wordt. In het praeadvies van het Partijbestuur wordt uitvoerig uiteengezet, dat publiciteit bestaat en wijziging niet noodig en niet gewensckt is. Rondvraag. a. Behandeling en beantwoording dor eventueel schriftelijk ingediende vragen. b. Mondelinge rondvraag. Behandeling van het rapport der Com missie belast met de toetsing van het Kiesreglement-1927 aan de daarmede in de praktijk opgedane ervaringen. Den verderen gang van zaken stelt Let P. B. zich als volgt voor, dat na de behan deling van het rapport der Kiesreglement- Commissie in den Partijraad de volledige technische nitwerking zal kunnen worden in handen gesteld eener deskundigen commissie, welke, rekening houdend met dé gedachtenwisseling in den Partijraad, op korten termijn aan het P. B. een ontwerp- kiesreglement zal voorleggen. Het P. B. zal daarna op dezen grondslag zijn voorstel aan den Partijraad indienen, hetwelk dan zoo spoedig mogelijk aan de verschillen-ie Partijinstanties zal worden toegezonden. Naar het P. B. vertrouwt zal dit in het be gin van 1932 kunnen geschieden, zoodat er in dat stadium voldoende tijdruimte be schikbaar is voor een behandeling in de plaatselijke Kiesvereenigingen en in de Kieskringorganisaties, en voor het indienen van amendementen. Het voorstel kan dan met de ingediende amendementen definitief worden behan deld in de aomervergadering-1932 van den Partijraad. Schorsing der vergadering bot Zaterdag morgen, 10 uur. Zaterdag is o.m. aan de orde: Behandeling van het onderwerp „Toe zicht op de Bankwezen" aan de hand der uitgebrachte praeadviezen van de heeren H. E. M. Kahmann, directeur der Neder- landsche Landbouwbank te Amsterdam en Prof. H. A. Kaag, hoogleeraar aan de R. K. Handelshoogeschool te Tilburg. Zaterdagmorgen 8.15 uur zal in de Kerk van den H. Willibrordus in ae Assendelft- straat (parochiekerk van Mgr. Nolens) een gezongen H. Mis van Requiem worden op gedragen voor de zieierust van den over leden voorzitter van den Partijraad Z.Exc. mgr. dr. Nolens. Het' Partijbestuur ver trouwt, dat zooveel mogelijk alle leden aan dezen oproep, om den overleden leider der R. K. Staatspartij op deze wijze in him ge bed te herdenken, zullen gevolg geven en in de kerk zullen plaats nemen. TOEZICHT OP HET BANKWEZEN. Bespreking in den R. K. Partijraad. Van de R. K. Staatspartij verschenen, onder den titel „Toezicht op het Bankwe zen", inleidingen van den heer H. Kahmann, directeur van de Nederlandsche Landbouw bank en van prof. H^A. Kaag, hoogleeraar aan de R. K. Handekihoogeschol te Tilburg. Deze inleidingen zullen worden besproken in de vergadering van den Partijraad der R. K. Staatspartij op 28 November a.s. De inleiders komen o.m. bot de volgende conclusies: a. Privaat-economisch. Gelijk de ervaring leert, kan de Staat zich veelal niet aan liet verleenen van hulp onttrekken, wanneer, tengevolge van de débacle eener groote particuliere crediet- bank, een eenigszins bolangrijke groep der burgers in haar besU^.i wordt bedreigd. Wanneer het bedrijf vat-n kleinere instel lingen (waaronder begrepen z.g. particu- lieer zaken) „vastloopt", blijft die hulp wel iswaar veelal uit, maar worden welhaast steeds de minst draagkrachtigen gedu peerd. Op deze gronden vindt rechtvaardiging de taak van den Staat om zooveel moge lijk door maatregelen vooraf hulp ach teraf overbodig te maken en nadeel te voorkomen. Die maatregelen zullen zich moeten be perken tot het houden van toezicht, en het bevorderen van zoo groot mogelijke open baarheid. Zelfs de indruk van medebeheer door den Staat moet worden vermeden. b. Sociaal-economisch. Principieel belangrijker dan het afweren of voorkomen van nadeelen voor crediteu ren, is het richten van de algemeene gestie der banken op de volkswelvaart. Bij de ontwikkeling van het bankwezon ii. zijn tegenwoordigen vorm, ontstaan moeilijkheden ten aanzien der crodietver- leening ten behoeve van het volkshuishou den, voornamelijk ten gevolge van de groo te vrijheid van crediteuren met betrekking tot opzegging van sa! 'i. Deze moeilijkheden worden verscherpt door dc combinatie van „langen „kort" crediet bij dezelfde in stellingen. Het Staatstoezicht op de Nederlandsohe Bank behoort te worden uitgebreid met een functionaris, die meer voor de belangen van het sociaal-economisohe leven in het geheel heeft te waken. Als zoodanig ware de hierna te noemen Algemeen-Commissaris voor het Bank-ve zen aan te wijzen. Ook bij de samenstelling van de Com- r-issie van Advies en den Raad van Com missarissen dient meer dan tot dusver met vorenbedoelde belangen rekening te wor den gehouden. Het geheele toezicht op het bankwezen zou zich moeten concenbreeren in een „Al gemeen Commissaris voor het Bankwezen", aan wien verschillende bevoegdheden zou den moeten worden verleend ten einde tijdig ingrijpen van bevoegde instanties mugeiijk te maken. Met het oog op het contact met het eco nomisch leven, behoort hij als zoodanig deel uit te maken van den Economischen Raad, welken de Regeering voornemens is in te stellen. UIT DE MEUBELINDUSTRIE. In verband met de heerschende malaise in de meubelindustrie hebben op een be spreking de besturen van den Bond van meube.iabrikanten en van den Neder:. Bond van behangers- en meubelmakerspatroons aan de gezellenorganisaties als voorloopige maatregel een loonsverlaging van 5 pCt. voorgesteld voor de vier maanden, weiike het bestaande co.lecCef arbeidscontract nog geldt. De werknemersvertegenwoordigers waren niet bereid, dit voorstel met een gunstig advies aan hun leden voor te leg gen. UIT HET BAKKERSBEDRIJF. De besturen der drie patroonsbonden in het bakkersbedrijf hebben aan de betrokken arbeidsorganisaties de collectieve arbeids overeenkomst voor de groote steden opge zegd; deze houdit op van kracht te zijn met ingang van 1 Januari a.s. Tijdelijke korting op bij de wet vastgestel de jaarwedden. Volgens het verslag der Tweede Kamer over gemoemd wetsontwerp zouden ver-< scheidene leden boven de voorgestelde re geling de voorkeur hebben gegeven aan de heffing van een vast, voor allen gelijk per centage van 3 pCt. De salarissen van de hoogere ambtenaren zijn in verhouding tot de overige in het algemeen reeds laag en deze leden achtten het niet billijk door mid del van progressie de hoogere ambtenaren opnieuw in een naar verhouding ongunstige positie te brengen. Andere leden stelden hier tegenover dat zij, die een betrekkelijk groot salaris heb ben. daarvan gemakkelijker een zeker ge deelte kunnen afstaan dan zij. die slechts weinig verdienen. Van verschillende zijden werd verschuiving van den datum van in gang der korting bepleit tot 1 April. De grenswijziging van 's-Gravenhage. Onder voorzitterschap van den burge meester heeft gistermiddag en -avond de commissie uit de burgerij te 's Gravenhage vergaderd ter behandeling van liet voor stel inzake de grenswijziging. De burgemeester heeft de discussie inge leid met enkele historische beschouwingen en er verder op gewezen, dat door samen werking van de betrokken gemeenten en met een streekplan niet is te vorkrijgen, wat in dit geval noodig is. Zonder grens wijziging zullen zich later moeilijkheden voordoen, welke thans nog vermeden kun nen worden. De burgemeester eindigde zijn betoog met aan de commissie voor te stellen aan Ged. Staten te berichten, dat het onder havige voorstel voor den verderen groei en de ontwikkeling in liet belang der ge meente noodzakelijk wordt geacht, dat do vereeniging met Voorburg en Rijswijk heb gevolg is van de ontwikkeling tot één woon- eenheid, welke onmiddellijk verband houdt met haar ligging cn er toe geleid heeft, dat de ingezetenen van Voorburg cn Rijs wijk in hoofdzaak dezelfde belangen heb ben als die van 's Gravenhage en dat vast stelling van do nieuwe grenzen daarom niet anders kan zijn dan in het belang van de verdere ontwikkeling van het geheel. Mr. S. Co-hen Fzn. (lib.) ontwikkeldo voornamelijk financieele bezwaren, welke voor de kleine gemeenten zullen ontstaan. 0.a. op deze gronden het voorstel bestrij dend, gaf mr. Cohen toch een weg aan, welke ook, volgens hem, kan leiden tot op lossing van de moeilijkheden, welke B. en W. van Den Haag door annexatie denken te kunnen oplossen. Spr. beval n.l. een streekplan aan. De eenige r.-k.tegenstander van annexa tie, de heer J. H. van Buitenen, bestreed eveneens het voorstel. Mr. Noteboom (a. r.) lichtte het begin sel van zijn partij toe, dab n.l. eexbiedi- ging van het historisch gewordene vraagt. In het onderhavige geval besbaat voor an nexatie geen rechtsgrond. De heer D. van Staveren (s. d.) verde digde het voorstel, daarbij ook samenwer king, waarin de nieuwe gemeentewet voor ziet, bestrijdend, omdat deze omslachtig u, volgens dezen spr., en niet efficient. De drie christelijk-historische togensbau- ders hebben allen het woord gevoerd. De heer H. W. Tilanus wees op het his torisch gewordene. Wanneer de noodzaak er is zou spr. voor deze annexatie stemmen, doch de noodzaak ziet hij niet. Er wordt geen grond geannexeerd, doch burgers. Deze annexatie is een voorbereiding van socialisatie. Mr. dr. A. A. van Rhijn, de tweede chris telijk-historische tegenstander, ontwikkel de bezwaren tegen een te groot bestuurs gebied, en beval samenwerking tu&schen de onderhavige gemeenten aan. De derde christelijk-historische tegen stander, de heer A. Kloosterman, ontwik kelde o.a. bezwaren van moreelen aard te gen de voorgestelde grenswijziging. De heer G. P. Bon (r. k.) verdedigde dc grenswijziging o.a. op grond van de recht vaardigheid. Immers vele inwoners van Voorburg en Rijswijk profitceren van in stellingen te 's Gravenhage. Samenwer king zal niet voldoende zijn. De heer C. van Spronsen (lib.) bestreed, dat de Escamppoldcr en aangrenzende ter reinen voor tuinbouw bestemd zijn, aange zien deze gronden tegen prijzen, welke voor bouwgrond gelden, zijn verkocht. De heer R. Winkel (v.d.) wees op het sterke verbrokkelen van écu bestuursge bied met alle nadeelen van decentralisatie. I Efficiency in gemeentebestuur, i» zeker I thans geboden. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De Duitsche regeering zou aansturen op een algemeene prijsdaling. (Buitenl. 2e blad). Botsingen met Katholieken in Spanje. (Buitenl. 2e blad). Het conflict in Mandsjoerije. (Buitenl. 2e blad). BINNENLAND. De a.s. vergadering van den Partijraad dor R. K. Staatspartij, (late blad). De verdachte van den roofmoord te Gor- cum heeft een volledige bekentenis afge legd. (Gem Ber. 3de blad). Nadere bijzonderheden over den bank overval te Schipluiden. (Gcm Bcr. 3de bad.) Nog geen licht ir.zake den moord in den polder Blijdorp. (Gem Ber. 3de blad) Te Bergen is een vrouw gearresteerd we gens poging tot vergiftiging van haar man. (Gera. Ber. 3de bladd). Prof. mr. C. W. de Vries (lib.) bestreedt de formuleering van het voorstel. De heer A. van Ivesteren (lib.) meende, dut het voorstel van Ged. Staten eenzijdig is geformuleerd cn dat er te weinig re kening is gehouden met het standpunt van de kleine gemeenten. De vergadering heeft zich ton slotte met 29 tegen 14 stemmen veroenigd mot het voorstel van Ged. Staten met botrekking tot de grenswijziging. Twee tegenstanders van de annexatie, de heer Alblas (ll.G.S.) en mi\ Cohen (lib.) waren afwezig. Prof. dr. Jac. van Ginneken. Prof. dr. Jac. van Ginneken S.J., hoog leeraar aan de R.K. Universiteit te Nij megen, mocht een brief ontvangen van den Pauselijl^en Internuntius Zijn Exc. Mgr. Laurcntius Schioppa, aartsbisschop van Justinianopoii, waarin gemel wordt, dat Zijn Exc. een résumé van Prof. van Ginne- ken's studie: „De Nederlandsche Priester roepingen der laatste 5 jaar" (in het Jaar boek van het R.-K. Centraal Bureau voor Onderwijs en Opvoeding 1931, blz. 431—491) aan den H. Vader had opgezonden en in antwoord daarop de opdracht had ontvan gen aan den schrijver mededceling te do«>n van 's Pausen hooge ingenomenheid met deze belangrijke verhandeling, en hem den Apostolischen Zegen van Zijne Heiligheid over te brengen; cn dat Zijn Exc. zich ge lukkig gevoelde, zich van die souvereino op dracht te mogen kwijten. BENOEMINGEN. In het Bisdom Haarlem. Z. D. H. Exc. de Bisschop van Haar lem heeft een nieuwe parochie opgericht onder den titel van de H.H. Martelaren van Gorkiun te Koog a. d. Zaan en aldaar benoemd tot pastoor den weleerw. heer P. J. Simons, die assistent was te Zaandam. Z. H. Exc. heeft benoemd: Tot Professor in de Schriftuur aan liet Thoologicum te Warmond den Z.E. H.G. heer N. Greitemann tot secretaris van het Bisdom don zeor- eerw. heer II. W. Agtcrof, en tot kapolaan de volgende weleerw, hee ren: Lisse, H. Agatha, J. Schotten Hillegom, H. Mart., W. v. Benton; 's-IIage, H. Jos., D. Schoenmaker; Haarlem, O.L.Vr. K. v. d. A. Roz., W. Warmenhuizen, en j Hillegersberg, H Liduina, Th v. Haas- j '■er' RETRAITENHUIS ST. PETRUS CANISIUS, BERGEN N.-H. Rectificatie. Zoo juist word ik er op gewezen, dat in „St. Bavo" de Retraite van 24—27 Nov. i voor Getrouwde Vrouwen staat aangege ven als voltallig. Dat is een vergis- s i n g g .Er zijn in die dagen nog ver- schillende plaatsen beschikbaar cn gaarne worden nog opgaven voor die Retraite ont vangen. PATER A. M. PHILIP PON A, 1 Directeur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1