23ste Jaargang
MAANDAG 2 NOVEMBER 1931
No. 7042
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
UIT DE OMGEVING
SPORT
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi LeideD 19 cent par week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 pei kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad it voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegeD betaling ra.D 50 cent per kwartaal bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oenfc.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935. REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
Dit nummer bestaat uit drie bladen
KASBEHOEFTEN VAN DE
GEMEENTEN.
EEN WETSONTWERP.
Ingediend is een wetsontwerp tot het
verinnen van steun int s mjks aas 111 de
financiering der kasbeüoeiten van de ge
meen een.
±Lei eenige artikel van dit ontwerp luidt:
„1. In bijzondere gevallen kan aan ge
meenten, me ernstige bezwaren onaervui-
den in ue financiering barer kasbeboelten,
uit s -Lvijüs nas steun women verleend.
2. ue m liet eerste üd bedoeiue steun
worcit zooveel mogeujn verleend in den
vorm van renteuragenue voorscnotten oi
in uen vorm eener garantie wegens door
anueren te verieenen voorscnotten eu
slecnts onuer zoouamge voorwaarden als
üoor onze met <ie uitvoering van deze wet
beraste ministers, na vernoor van net be-
trunnen gemeeiiteuestuur en bet ooilege
van Uea. ouiten, women vastgesteld.
3. r-»e gemeente, <tie een steun ais- oeaoeld
in net iste nd uit s -Rijks kas ontvangt, is
verpnent ue oaaraan vei bonnen voorwaar
den na te leven en ue naartoe noonige
maatregelen tot stand te brengen".
Aan ne M. v. T. is bet voigende ont
leend:
li oor de terughoud endheid, welke in den
laatsten tijd ue geiumarkt heelt geken-
merJCD, zijn veie gemeenten, die naaruuor
niet meer in staat zijn naar kasbenoéfoen
te ïinancieren, in moeiiijKneden geiaant.
ioezeiiue omstandigUeid is oorzaak, dat de
Bank van N eueriandsche gemeenten, die
met een groot aantal gemeenten rekeiung-
courant-overeenitomsten iieeit gesloten,
kraoiitens welke aan me gemeenten creaie-
ten zijn toegestaan, tnans naar üquimteit
ernstig ziet bedreigd nu veie gemeenten
haar ueposito-geiuen moeten terugtrekken,
terwijl ne verleende eremeten weliswaar
kunuien worden opgezegd, doch door de ge
meenten met kunnen worden aigeiost. Het
gevolg van een en ander is geweest, dat de
evengenoemde bank alsook vede gemeenten
zensiandig zich tot de regeering hebben
gewend, met verzoek om steun int 's Bijks
kas.
Bet wetsontwerp strekt om den boven
omschreven steun onder de voorwaarden,
welke daarbij in het belang van een zoo
spoedig mogelijk herstel van het gemeenie-
crediet gesteld dienen te worden, mogelijk
te maken.
Het laatste lid is noodig ten einde de
verplichting der gemeenten om de overeen
gekomen voorwaarden na te leven, weste
lijk vast te leggen.
DE BRUG TE KEIZERSVEER.
Zaterdag is de groote brug bij Keizers-
veer geopend.
Om half twaalf werd de Minister van
Waterstaat, mr.'P. J. Ileymer, op het stad
huis te Raamsdonksveer ontvangen door
den burgemeester, den heer A. W. J. M.
Moons.
Onder de aanwezigen bevond zich ook
de Commissaris van de Koningin in Noord-
Brabant, mr. dr. A. van Rijckevorsel.
In de raadszaal verwelkomde de burge
meester den Minister en de overige aan
wezigen.
De toespraak werd beantwoord door Mi-
nistear Reymer.
Het gezelschap begaf zich hierop per
boot naar Dussen.
Hierna werd het woord gevoerd door
den Minister van Waterstaat Z.Exc. mr.
P. J. Reymer.
Tenslotte werd de brug door den Mi
nister voor het verkeer opengesteld.
Daarna werd het woord gevoerd door
den Commissaris der Koningin.
„DE MAANDAGMORGEN".
Sedert enkele weken heeft het katho
lieke Maandagochtendblad „De Maan
dagmorgen" een uitbreiding ondergaan en
een omvang gekregen van 20 pagina's,
zoodat „De Maandagmorgen" alleen maar
op Maandagmorgen kan worden uitgele
zen door degenen, die niets te doen heb
ben; anderen zullen er uitpikken, wat hun
belangstelling heeft. En de zeer prettige,
gevarieerde inhoud geeft deze lectuur iets
aantrekkelijks. Wij willen dat nu zeggen,
oandat zoo vaak ook door katholieken neu
trale en andere kranten ten onrechte hoo-
ger worden gewaardeerd, dan de katholie
ken. Van de drie bladen, die op Maandag
morgen verschijnen is de katholieke
Maandagmorgen ongetwijfeld de grootste
en de beste.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buux en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De bewapeningsvacantie gisteren inge
gaan. (Buitenland 2e blad).
Troepenbeweging in Mandsjoerije. (Bui
tenland 2e blad).
Negentien-jarig Engelsch meisje wil een
recordvlucht maken naar Kaapstad. (Luoht-
vaart 2e blad).
Ontploffing in een Schotsche mijn. Tien
dooden. (Buitenl. Berichten 2e blad).
BINNELAND.
Kasbehoeften van de gemeenten; verloe-
ning van steun uit 's Rijks kas; indiening
van een wetsontwerp. (1ste blad).
Brug bij Keizersveer geopend; de eerste
uit het wegenfonds. (1ste blad).
De Lichtstoet van de
Graal te Leiden op
den vooravond van
Allerheiligen.
De kop van den stoet
op de Hooigracht.
Foto Slegtenhorst
STICHTING SPAARFONDS
BODEMCULTUUR.
Naar de „Res." verneemt, zal de derde,
tevens slotuitdeelingslijst in het faillisse
ment van bovengenoemde stiohting vanaf
a.s. Maandag worden nedergelegd ter grif
fie van de Arrondissementsrechtbank te
's-Gravenkage.
Deze laatste uitdeeling zal bedragen 9.3
pCt. van het ingelegde geld.
De vorige twee uitkeeringen bedroegen
resp. 30 en 8 pCt., zoodat in totaal 47.3
pCt. zal bedragen.
DE TEXTIELINDUSTRIE.
De plannen der Twentsche
arbeiders bij het eventueel
uitbreken van het dreigend
conflict.
De Twentsche correspondent van het
„Hibld." schrijft:
Donderdag hebben te Utrecht de gecom
bineerde besturen van de vier textielarbei
ders-organisatie® het besluit genomen, geen
genoegen te nemen met de in de fabrieken,
■üer Ensohedesche en der Twentsch-Gelder-
sche Fabrikantenvereniging aangekondig
de loonsverlaging van 5 pet., en tot daad
werkelijk verzet over te gaan.
Daar deze verlaging reeds op Maandag
9 November zal ingaan, zullen de textiel
arbeiders bonden zoo spoedig mogelijk met
de er bij betrokken leden vergaderng, wxen
zal woraen geadviseerd om tot verzet over
te gaan. Reeds heeft de kleinste der vier
organisaties, nJ. de Landelijke Federatie
van Textielarbeiders, ledenvergaderingen
gehouden, waarin met algemeene stemmen
tot den strijd werd besloten, indien niet een
ingrijpen van den rijksbemiddelaar een en
ander voorkomt, kan verwacht worden, lat
op 9 November in Twente een nieuwe strijd
zal ontbranden, waarbij tussoken de 16 en
18.Q00 arbeiders betrokken zijn.
De vraag rijst nu, op welke wijze de actie
zal worden gevoerd. Het groote oonflict
van 1923 werd begonnen met een staking
aan éten fabriek, n.l. aan „Kremersmaten"
van Van Heek en Co. Daarop volgde een
uitsluiting door alle bij de Fabrikanten
vereniging aangesloten firma's. In arbei
derskringen is men echter thans van mce-
ning, dat de fabrikanten eenzelfde tactiek
niet meer zullen toepassen, maar rustig
zullen doorwerken wanneer aan één fabriek
wordt gestaakt. De actie zal dan ook op
andere wijze geschieden en naar wij verna
men ligt het in de bedoeling de staking
op verschillende fabrieken te proclameeren,
zoouat het een groot, massale actie wordt.
De kraoht der organisaties is ditmaal aan
merkelijk grooter dan m 1923, daar verre
weg het grootste deel der arbeiders, totaal
pl.m. 14.000, georganiseerd zijn.
De aangekondigde loonsverlaging geldt
alleen voor de fabrieken van de Enschede-
tenvere-emging. De Bond van Textielonder-
sche en de Twentsch-Geldereohe Fabrikan-
ncmingen in en buiten Twente, waarbij o.a.
de firma Gelderman te Oldenzaal is aange
sloten, zijn niet in deze zaak betrokken.
Ook zijn te Enschede eenige fabrieken liet
georganiseerd, o.a. de belangrijke onderne
ming „Rigtersbleek" van de firma G. J. van
Heek en Zonen. De niet georganiseerde fa
brieken zullen voorloopig de loonsverlaging
niet invoeren.
R. K. KAMER-CENTRALE, LEIDEN.
De algemeene vergadering zal worden
gehouden op Zaterdag 21 November 1931,
des namiddags 1.30 uur, in het café-restau
rant „Harmonie". Markt te Gouda.
Op den dag van deze vergadering zal in
de Parochiekerk vawjv- Vrouw Hemel
vaart, aan den Kleiweg te Gouda, des mor
gens te 10 uur, een H. Mis worden opgedra
gen voor de zielerust van mgr. dr. Willem
Hubert Nolens, z.g.
De agenda vermeldt o.m.: Verslag van
den 12 en 13 Juni gehouden Partijraad. Be
handeling van de agenda voor den op 27 en
28 November a.s. te houden Partijraad,
(deze agenda wordt nog toegezonden),
waarop voorkomt de bespreking van het
„Verslag van de commissie, belast met de
toetsing van 't Kiesreglement 1927, aan de
daarmede in de praktijk opgedane ervarin
gen. (Dit verslag, 51 pagina's druks, is a 25
cent per exemplaar verkrijgbaar aan iet
Algemeen Secretariaat der R. K. Staats
partij, Laan van Meerdervoort 65, 's-Gra
venkage. Iedere bestelling moet gepaard
gaan met toezending van het verschuldigue
bedrag. Inleidingen door de heeren Heems
kerk en Tobé, uit Leiden. De heer P.
Heemskerk zal spreken over: „De taak der
overheid ten opzichte van het gezin"; de
heer H. L. J. Tobé zal spreken over: „Het
gezin en het arbeidende meisje". Deze in
leidingen worden gehouden naar aanleiding
van de aan den Partijraad uitgebrachte
praeadviezen, verzameld in de brochure
„Gezin en Overheid". Tegen den prijs van
4C cent per exemplaar met gelijktijdige
toezending van het verschuldigde bedrag
is deze brochure thans verkrijgbaar bij het
Algemeen Secretariaat der R. K. Staatspar
tij, Laan van Meerdervoort 65, 's-Graven-
Resultaat van de korting op de uitkeering
uit het Gemeentefonds.
Een medewerker van het „Vaderland"
heeft aan de hand van de bedragen, welke
de grootste gemeenten aan salarissen uit
geven, berekend hoeveel het Rijk door de
verlaagiie uitkeering besparen zal.
Voor Amsterdam is de volgende bereke
ning te maken:
Volgens het jongste verslag (1930) betref
fende de arbeidszaken werd aan de werk
lieden uitbetaald in dat jaar rond 23 mil-
lioen, aan de ambtenaren 27 yk millioen
(politie inbegrepen), terwijl met mederexe-
ning van sommige categoriën van onder
wijspersoneel de totale salarispost stijgt
tot rond 54 millioen. De desbetreffende
korting zal dus aldaar bedragen rond an
derhalf millioen.
Voor Rotterdam ware, volgensdezelfde
methode, het kortingsbedrag te stellen op
ongeveer één millioen gulden maximaal.
De personeelsuitgaven in Den Haag zul
len ongeveer 20 a 21 millioen bedragen;
de besparing op de residentie wordt dus
ongeveer 6 ton. Het zou, als de gemeente
niet tot salarisverlaging overgaat, leiden
tot verhooging der opcenten van 6 op 14.
Op Utrecht zou het Rijk 150.000 be
sparen. Al met al een bedrag van ruim drie
millioen.
BRUTALE ROOFOVERVAL.
MAN IN ZIJN WONING
OVERVALLEN.
Een som geld ontvreemd.
Zaterdagnacht heeft te Heesch (N.-B.)
een brutale roofoverval plaats gehad.
Zekere P. uit Heesoh had in den loop
van de vorige week een paard verkocht.
Het geld, dat hij daarvoor ontvangen
had, droeg hij bij zioh, hetgeen den da
ders blijkbaar bekend is geweest. Te
omstreeks drie uur 's nachts werd P. in
zijn woning door een drietal personen
overvallen en gebonden, waarna de per
sonen zich van het geld, dat de man nog
steeds bij zich had, meester n^aakte.
Daarna bonden zij hem en verlieten met
medeneming van nog enkele voorwerpen,
de woning.
P. werd eerst Zondagmorgen door bu
ren gevonden, die hem bevrijdden.
De politie, die eerst Zondagmiddag
met het voorgevallene in kennis werd
gesteld, heeft de zaak in onderzoek. Van
de daders ontbreekt tot dusver elk spoor.
Koningin-Moeder licht ongesteld.
Ten gevolge van een lichte ongesteld
heid van de Koningin-Moeder is het ver
trek van het Loo naar Den Haag niet de
finitief
De directie van de Koninklijke
Stoomschoenenfabriek A. H. van Schijn-
del heeft aan haar personeel bekend ge
maakt, dat de fabriek met ingang van 7
November, door de crisis-omstandigheden,
wordt stop gezet. 180 arbeiders en
arbeidsters worden bierdoor werkloos. Er
worden echter nog pogingen tot regeling
beraamd.
In een onderhoud, deelde de wethou
der van financien der gemeente Eind
hoven, de heer J. van Engeland mede,
dat de kas-positie der gemeente liquide is
en voorloopig geen enkel gevaar oplevert.
Op de vraag, of de gemeente ook tot ver
laging der loonen en salarissen zou over
gaan, gaf de wethouder ontwijkend ten
antwoord, dat er drastische maatregelen
noodig zullen zijn.
De laatste uitkeering van het spaarfonds
voor Bodemcultuur, (lste blad).
Brutale roofoverval te Heesch (lste blad).
Hoe tie smokkelhandel tiert. (Gem. Ber.
3de blad).
LEIDEN.
De lichtstoet van de Graal, (lste blad).
A. T. 0.—D. A. L. 3-3.
Zondagmorgen werd op het S. O. O.-
terrein bovengenoemde wedstrijd gespeeld
welke in een gelijk spel eindigde.
Na een half uur spelen nam A. T. O.
de leiding doordat de keeper van D. A.
L. een voorzet van de rechtsbuiten van
A. T. O. verkered beoordeelde. Nog voor
de rust maakte D. A. L. door haar mid-
voor gelijk.
Na de rust kwam D. A. L. er beter
in en wist zij resp. door haar midvoor
Goddijn en rechtsbuiten Planjo oen 31
voorsprong te verkrijgen, welke voor
sprong zij tot 7 min. voor tijd wist te
handhaven.
De midhalf maakte er met oen praoht-
sohot 32 van en even voor tijd maakte
A. T. O. uit een vrijen schop gelijk (33)
Scheidsrechter Loef leidde, behoudens
enkele eigenaardige beslissingen, naar be-
hooren.
ZWEMMEN
Nieuw Europeesch record.
Op heb Internationaal zwemfeest van
Hellas te Maagdenburg heeft de Duit-
schor Wittenberg een nieuw Europeesch
record op zijn naam gebracht door 2000
Meter borstzwemmen af te leggen in 2
min. 46.2 sec.
SASSENHEIM.
Rijksveldwachter aangereden en ernstig
gewond.
Hedenochtend had op den Leidschon
Straatweg te Den Haag een ernstige aan
rijding plaats.
De rijksveldwachter L. K., wonende te
Sassenheim, wilde, komende uit de Mar
lotlaan, den rijweg van den Lcidsche
Straatweg oversteken om op het rijwielpad
te komen. Met vrij groote snelheid nader
de echter een personenauto. De veldwach
ter weifelde daardoor bij het oversteken,
met gevolg dat hij werd aangereden. Het
bleek, dat hij verschillende verwondingen
aan hoofd en handen en een kneuzing van
den rug had bekomen. In bewusteloozen
toestand is hij doqr den Geneeskundigen
Dienst naar het Ziekenhuis aan den Zuid-
wal vervoerd.
NOORDWIJK.
Geboren: Clazina Theodora d. van
J. Noordermeer en E. Duivenvoorde
Nicolaas Wijnandus z. van Th. J. Verweij
en C. J. M. v. Kampen Trijna Ever-
dina d. van M. Binnendijk en J. Tijster
man Johanna Alida d. van F. Plug en
M. Zuidhoek Bertha Maria Johanna
d. van A. P. Koeman en J. v. Egmond.
Overledeir; Maria Snel 92 j.
Willem Plug 76 j., wedr. van W. Verbaan.
Gevestigd: Fam. L. v. Werkhoven
van Voorhout M. J. Hermans van den
Haag II. M. Grondhuis van Veur.
Vertrokken: J. Bink naar Oegst-
geest A. Zuidhoek naar Noordwijker-
liout H. M. Hoek naar Katwijk V.
Ph. ten Burg naar den Haag B. Becht-
hold naar Amsterdam A. Th. Braana
naar Wassenaar.
