DAGBLADWEZEN EN DAGBLAD
STUDIE.
COSTUUMS en JASSEN
aar „men" e
VRIJDAG 9 OCTOBER 1931
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG. V
OPENBARE LES A. J. LIEVEGOED.
De heer A. J. Lievegoed heeft heden
middag zijn voordrac. ten over dagblad
wezen aan de Leidsche Universiteit in
geleid met een openbare les over dag
bladwezen en dagbladstudie.
Spr. begon met te verklaren dat hij,
de uitnoodiging van het Leidsche Uni
versiteitsfonds aanvaardend, er zich be
wust van wa? een moeilijke en verant
woordelijke taak op zich te nemen. Reeds
hierom, wijl in Nederland een weten
schap van de pers, waarin hij steun zou
kunnen vinden, niet bestaat. Zulk een
wetenschap, die door vorsching, kritiek
en systematiseëring ons de kennis der
wetmatigheden van het dagbladwezen
zou kunnen brengen, moet hier nog ge
boren worden. Ook van een dagblad-
kunde, die de verschijningsvormen en
verschijnselen van het dagbladwezen tot
haar inhoud zou hebben, moet hier de
eerste grondslag nog worden gelegd. Wie
•hier dit terrein betreedt, -moet er zich
bewust van zijn grootendeels op eigen
gelegenheid verkenners werk te verrich
ten. Want al valt er voor algemeene
oriënteering omtrent het dagblad wezen
te putten uit een zeer omvangrijke bui-
tenlandsche wetenschappelijke litteratuur
over de pers, zoo kan toch de studie van
een besohavingsinstituut, dat zoo innig
saamgeweven is met het nationale leven
van een volk, alleen dan vruohtdragend
zijn, wanneer zij uitgaat van de natio
nale sfeer. Dagbladstudie in Nederland
om van dagbladwetenschap niet te.
spreken zal, met inachtneming van
het universeele verband van alle men-
schelijk weten, een echt Nederlandsch
karakter moeten dragen, en dan in dien
zin, dat zij niet alleen de pers in Ne
derland, maar ook de pers in de Neder-
landsche gewesten overzee, tot doel en
uitgangspunt heeft. Waarbij zich dan de
behandeling van de pers der voornaam
ste landen, waarmede Nederland in cul-
tureele of oeconomische betrekking staat,
vanzelf zal moeten aansluiten.
Ten einde aan te toonen dat de pers
niet alleen als studie-object aandacht
vereisoht, maar dat deze aandacht een
algemeene behoort te zijn en dat de stu
die van de pers als een afzonderlijk vak
verantwoord is, trad spr. nu de hoofd
functie van het dagbladwezen, die van
in- en voorlichting omtrent het dage-
lijksohe wereldgebeuren, in haar vier
voornaamste werkingen nader. Ten eer
ste de opvoedende werking. Dagelijks
wordt een wereldbibliotheek van journa
listieke lectuur voortgebracht, die, bui
ten het bereik der volksbibliotheken, de
allervoornaamste lectuur van het minst
critisohe deel der menschheid is, voor
wie zij zelfs vrijwel de eenige bron van
kennis vormt. Op grond van deze in
nauwelijks onderbroken rhythme geoefen-
den dagelijkschen invloed op geest en
ziel van het volk, behooren opvoeders,
sociologen, geestelijken, staatslieden voor
de pers ten minste zooveel aandacht te
■hebben als voor het onderwijs en de
volksontwikkeling. De tweede werking is
van verbindenden aard. Het dagblad we
zen heeft den strijd aangebonden met
tijd en ruimte. In de pers heeft de ver
keerstechniek haar climax bereikt. De
toenemende oeconomische en geestelijke
samenhang van alle deelen der wereld
vereisoht dit. In het oneindig gecompli
ceerde proces van het wereldleven vormt
de pers door haar verbindende werking
een der activeerende kraohten, die het
levend stroomend en doorzichtig helpt
maken. Haar voorsprong op andere
geestelijke verkeersmiddelen geeft haar
recht op de aandacht van al wie de ver
bindingen tusschen verspreide menschen-
groepen dienstbaar willen maken aan
schepping van een wereldrechtsorde, aan
welvaart en levensveredeling. De derde
werking is van ordenenden aard. In den
modernen, democratischen staat voltrekt
zich een belangrijke faze van het ondoor
grondelijke proces der openbare mee-
ningsvorming in de pers, waar de voor
postengevechten in den strijd der mee
ningen worden geleverd en wat onbewust
in de maatschappij leeft tot bewustheid
wordt gebracht. Staatslieden, diplomaten,
politici, historici kunnen in de pers be
luisteren, wat eens teekenend genoemd
is: de samenspraak van een volk. De
vierde werking is een controleerende. De
pers is door haar dagelijkschen dienst
der openbaarheid het orgaan waardoor
het algemeene leven pas tot een open
baar leven wordt. Zij is ook het orgaan
waardoor een theoretische openbaarheid,
die de wet als waarborg stelt voor oir-
baarheid en gerechtigheid bij de behar
tiging van de hoogste belangen van den
staat (parlementarisme, rechtspraak), tot
een feitelijke openbaarheid wordt. Hier
door werd zij het beproefde controlemid
del en de zekerste waarborg tegen mis
bruik en rechtsverkrachting waar andere
middelen falen. Zij kan echter haar con
troleerende taak ook verzuimen, mede
plichtig zwijgen, de publieke controle op
het valsche spoor leiden, in dienst van
een overheersohende staatspartij zelfs de
openbaarheid weren en onderdrukken.
Om haar vermogen ten goede en ten
kwade verdient zij zelve de controle van
wie in de maatsohappij geestelijke leiding
hebben.
Spr. meende hiermee aangetoond te
hebben, dat het dagbladwezen in zijn
veelvuldige functie, in zijn veelledigheid,
die tegelijk 'n onsplitsbare eenheid vormt
pas veelzijdig bestudeerd kan worden,
indien het als een cultuurproduct met
eigen leven, gehoorzamend aan eigen
wetten, wordt beschouwd.
Vervolgens zette hij uiteen wat in Ne
derland den stoot tot de studie van het
dagbladwezen heeft gegeven. Het zijn de
journalisten, de geestelijke makers van
de krant, die het eerst de aandacht der
universiteiten voor deze studie hebben
gevraagd. In den kring dor vakgenooten
heeft de versnelde ontwikkeling van de
pers, die aan zijn bedienaren steeds
hooger eischen van kennis en inzicht
stelt, maar dezen ook noopt om hoogere
erkenning voor het instituut van het
dagbladwezen te vragen, tweeërlei wensch
doen rijzen: ten eerste, naar verheffing
van het geestelijk peil der journalisten
door een opleiding die meer rekening
houdt met de eischen waaran de moder
ne journalistiek heeft te voldoen; ten
tweede, naar verdiepte kennis aangaan
de het wezen der pers ook in den kring
van hen, die zonder zelf de journalistiek
te beoefenen, uit kracht van hun maat
schappelijke functie aan zulk een kennis
behoefte hebben, zooals bestuurders, be
drijfsvoerders, kortom allen die in de
maatsohappij leiding hebben. De Neder-
landsche Journalisten Kring heeft dien
overeenkomstig in zijn ledenvergadering
van 24 Mei 1930 te Haarlem als derde
van een drietal conclusies deze belang
rijke uitspraak gedaan: dat in eenigerlei
vorm aan een of meer universiteiten on
derwijs in onderwerpen, de pers, de pu
bliciteit en de journalistiek betreffende,
gewenscht is te achten. Hiermee werd
niet uitgesproken dat de opleiding van
den aspirant-journalist een universitaire
behoort te zijn, alleen dat aan de uni
versiteit gelegenheid moet worden ge
opend voor de studie van het dagblad
wezen. Toen het bestuur van den N. J.
K. zich in dien geest tot de universitei
ten en hoogescholen in Nederland richtte
is 't het Leidsche Universiteitsfonds ge
weest, dat het eerst blijk gaf van het
inzicht dat het dagbladwezen een plaats
onder de leervakken dér universiteit ver
dient.
Van de beschaafde landen behoort Ne
derland tot de zeer weinige waar zulk
een contact van pers en universiteit tot
dusver geen vasten vorm verkreeg. In
Duitschland is reeds op breeden grond
slag een ernstig begin met de vestiging
van een dagbladwetenschap gemaakt. Tot
de vraagstukken, welke daar de bestu
deering van de pers hebben gestimu
leerd, behoort het veramerikaniseerings-
verschijnsel in de krantenwereld, de vor
ming van trusts, met de gevaren, die
daaruit voor pers en maatsohappij kun
nen voortkomen. In Nederland kan men
van veramerikaniseering zeker niet spre
ken. Tooh zijn er ook hier symptomen
van vervlakking en hyperpopulariaatie
in de pers, die in en buiten vakkringen
ongerustheid baren, en er zijn sympto
men van voortgezette conoentratie, die,
hoewel aanvankelijk meer uitvloeisel van
de noodzaak tot rationalisatie van het
dagbladbedrijf dan van bewuste indus
trialisatie van het krantenwezen, ook
ten onzent de studie van de pers tot
een maatschappelijken eisoh des tijds
doen worden. Moeilijk is ten onzent de
bestaansstrijd vooral van het dagblad
dat zich naar de behoeften richt van een
bijzonderen kring en men kan in de po
litieke partijpers, ook de confessioneele,
waarnemen hoezeer door de macht der
oeconomisch-technische omstandigheden
druk op het dagblad wordt geoefend om
zijn bijzonder karakter prijs te geven en
een meer algemeenen smaak te dienen.
Het gaat hier om hooge geestelijke be
langen. Ook Nederlandsoh-Indië heeft
zijn persproblemen, ontstaan meerendeels
uit het dualistisch karakter der Indische
maatschappij en uit haar oeconomische
structuur. De inheemsche pers worstelt
met het begrip van haar ware cultureele
taak. Tot het geestelijk beschavingsbezit
van het Westen, waaraan het Oosten
zich in toenemende mate laaft, zal ook
de kennis van het dagbladwezen hebben
te behooren.
Verder nagaande welke beteekenis de
studie van het dagbladweze-i voor pers
en maatschappij kan hebben, toonde spr.
aan, hoe de ontwikkeling van de moder
ne wereldpers alleen te begrijpen valt
door het dagbladwezen in zijn histori-
schen groei te zien. Dan merkt men op,
hoe de geestelijke, oeconomisohe en teoh*
nisohe krachten, noodig om de functie
van in- en voorlichting na: de eischen,
die een steeds versneld levenstempo
stelt, te kunnen vervullen, in het oeco
nomische stelsel waaronder wij thans
leven noodzakelijk voert tot de figuur
van de moderne krant. Cardinaal is
daarbij de rol die het snelheidselement
speelt, doordat het een overwicht van
technische bedrijfsuitrusting vergt, die
de hoogste oeconomisohe eischen stelt.
Spr. schetste nu in groote trekken de
ontwikkeling van de pers in verband
met de maatschappelijke ontwikkeling,
waarbij telkens technische uitvindingen
als het ware ontspringen aan de behoef
te om de theoretisch gegeven mogelijk
heid van nieuwe terreinvermeestering
voor de pers tot praktische verwezenlij
king te brengen. In de tweede helft der
negentiende eeuw gaan alle omstandig
heden, die de behoefte aan versnelde in-
en voorlichting stimuleeren, als he't ware
in elkaar werken. De cultureele ontwik
keling, die zich op politiek gebied ken
merkt door de opkomst van het libera
lisme en de verruiming van burgerschaps
rechten, waaronder ook de vrijheid van
drukpers, op oeconomisch gebied door
den uitbouw van het kapi-rlistische stel
sel, met industrialisatie en vehnoot-
schapsvorming, op wetenschappelijk ge
bied door de vorderingen der natuurwe
tenschappen en de vlucht de techniek,
heel dit proces ontgint, strook voor
strook, het terrein, waarop een mach
tige wereldpers kan ontstaan. De toene-
Voor een goed middagmaal
(verkrijgbaar van 5—8 uur)
a f 1.25 naar
GEMENGDE BERICHTEN
ONGELUKKEN.
Fa. HOLSWILDER
LEIDEN - HAARL.STR. 137
Gevestigd sedert 1845 9397
Ook voor corpulente figuren hebben wij een
GROOTE SORTEERING in
ZIE ONZE WINKELWEEK-AANBIEDING
BRANDEN.
Brand in de Amersfoortsche
Cavailerie-Kazerne.
Omstreek vijf uur gistermorgen nam de
wacht van de cavelerie-kazerne te Amers
foort een sterke brandlucht waar.
Bij onderzoek bleek brand te zijn ont
staan in het gymnastieklokaal, vrijstaand
van de kazerne en de stallen nabij de ondcr-
officierencantine.
De brandweer was spoedig ter pla-at3e
en bestreed het vuur met drie stralen. Daic
en deur van het gebouw zijn verbrand, be
nevens schermbenoodigdheden. De oorzaak
is vermoedelijk het inslaan van den bliksem,
da-ar in den steenen muur een scheur werd
ontdekt van ongeveer twee meter.
DE POSTDIEFSTAL TE 's-GRAVEN-
HAGE.
Het politie-onderzoek inzake den posl-
roof van Dinsdagavond 29 September aan
den Van Lennepweg te -Giraven'hage is.
terwijl de beide aangehoudenen zic-h in hei
Huis van Bewaring bevinden, nog in vollen
gang.
Zooals men weet is het deel van den buit,
dat de gearresteerde J. in zijn woning on
der een vloer had verborgen, n.l. 1/3 van
het gestolene, op diens aanwijzing te voor
schijn gebracht, terwijl van de rest behou
dens 'n paar hondeird gulden en de geopen
de a-an ge teekend e brieven, de duiten nog
zoek zijn.
Voor de afzenders van de aangeteeken-
de stukken, welke waarden bevatten doch
niet met waarde waren aangegeven, 'oe-
teekent dit verloop een verlies, omdat ver
goeding alleen wordt verstrekt wanneer
öf het aangegeven bedrag teil deele of ge
heel wordt vermist, öf wanneer het geheele
zonder waarde aangegeven aangeteekende
stuk is verdwenen. Bij den onderhavigen
postroof waren de gewone aangeteekende
stukken, zij het dan in beschadigden toe
stand teruggevonden. In één enkel geval,
n.l. dat van de nog vermiste Oostenrijksche
waarden, die wel waren aangegeven, heeft
op bevredigende wijze uitkeering aan de
benadeelden vanwege de postadministratie
plaats gehad.
Men zal zich herinneren, dat op den
avond van 29 September, te ongeveer halt
acht op den Raamweg een wielrijdster werd
aangereden door een twee-persoons-auto,
welke reed in de richting Wittebrug en dat
deze juffrouw en eventueele getuigen van
de aanrijding werden opgeroepen tot het
verstrekken van inlichtingen aan den com
missaris van politie in de afd. B.
Drie inbrekers gearresteerd.
De politie te Velp heeft na maanden
zoeken de hand weten te leggen op eeu
brutale inbrekersbende, die de omge
ving van Velp en Oosterbeek onveilig
maakte.
Dezen zomer is in een tijdelijk onbe
woonde villa in de Kastanjelaan te Velp
ingebroken. Voorts werden ook in Oos
terbeek verscheidene inbraken gepleegd in
onbewoonde villas', in één ervan zelfs drie
keer achtereen.
De politie slaagde er na veel moeite
in iemand te arresteeren, verdacht van de
inbraak te Velp. Hij bekende een hoeveel
heid wijn te hebben gestolen. Bovendien
werd nog een persoon aangehouden die
bekende,dat hij een ouderwetsche pendule
en eenig oud porselein ontvreemd had,
welke goederen evenwel in beslag werden
genomen. Verder werd nog iemand gear
resteerd, die bekende een stofzuiger mei
toebehooren te hebben ontvreemd en' ver
stopt in een stuk grond bij Arnhem. Ver
moed wordt, dat de drie aangehoudenen
samengewerkt hebben en ook de inbraken
in Oosterbeek op hun geweten hebben Zij
zijn ter beschikking der.Justitie gesteld.
De dubbele moord te Zuidbroek.
De vier personen, die in verband met
den dubbelen moord te Zuidbroek in hech
tenis zijn geweest, zijn thans-allen op vrije
voeten gesteld.
Groningen in het donker.
Gisteravond ontstond om ruim zes uur in
de Electrische Centrale te Groningen een
ontploffing, ten gevolge waarvan de geheele
stad in het duister wesd gezet. De ontplof
fing verooozaakte geen brand. Tegen zeven
uur hadden de bewoners, die glijkstroom
gebruiken, weeer licht. Die met wissel
stroom zaten nog langen tijd daarna bij
kaars of petroleumlamp.
De ontploffing is ontstaan ten gevolge
van een defect in een kabel aan de Visck-
markt, waardoor een hoogspanningsdraad
gesprongen is. Door overbelasting is de
schakelaar eveneens uitelkaar gesprongen
waardoor de celdeur en de ruiten in de
buitenmuur werden vernield. De materie?
schade is nog niet te overzien, doch lij
op het oog.niet bijzonder belangrijk. Al'<
is in het werk gesteld om de stad zoo vl
mogelijk weer van licht te voorzien. E
klein deel van het westen was gisteren o
tien uur nog in het donker. Door het onj.
luk sloegen automatisch alle schakelafi
van heb gemeentelijk electrisch bedrijf
ten gevolge darvan ook van het pro
ciaal electrisch bedrijf door.
9203
i'
mende volksontwikkeling uit zich in gre-
tigen leeslust en drang naar kennis van
de buitenwereld, de groei van de groote
industriesteden schept de uitgebreide
oentra van lezers, die grondslagen voor
sterke dagbladbedrijven kunnen vormen,
de afschaffing van het dagbladzegel en
van andere drukkende belastingen op de
pers maakt gelden vrij voor verbetering
van den inhoud der krant. Maar de
snelheidseisch drijft de exploitatiekosten
van het dagblad steeds hooge?- op. De
inkomsten uit abonnementen dekken een
steeds kleiner percentage van de bedrijfs
kosten. Het is dan de ontdekking van de
exploitatiemogelijbheid, gelegen in de
werfkracht der advertentie, welke de
sluitpost brengt. De advertentie bevre
digt de oeconomische behoefte aan een
bewegelijke markt, waar alle vraag en
aanbod elkaar kunnen ontmoeten, en zij
herstelt tegelijk het verbroken evenwicht
in 'het dagbladbudget. Maar nu zijn ook
meteen alle voorwaarden aanwezig voor
het ontstaan van een dagblad-industrie,
welke het oeconomische element in de
pers boven het geestelijke laat wegen.
Hoe zal nu tegenover deze ontwikke
ling onze houding zijn? De oeconomiseh-
technisohe ontwikkeling hebben wij te
aanvaarden als een proces, dat geheel
afhankelijk blijkt van de oeconomisohe en
teohnisohe ontwikkelingsfactoren in het
leven der maatschappij. Hetgeen zich
aan geestelijk ongerechtigs in de pers
openbaart zal hoofdzakelijk met geeste
lijke wapenen bestreden moeten worden.
Wij zullen eohter wel te ondersoheiden
he'bben waar het kwaad eigenlijk steekt
en hoe het te verhelpen is. Dat een dag
blad, ook in zooverre het een particuliere
onderneming is, die openbare belangen
te dienen heeft, een oecoriomisch-geeste-
lijke twee-eenheid is, behoeft niet te be-
teekenen dat het een innerlijke tegen
strijdigheid vormt. Dat een geestelijk
goed een stoffelijke basis heeft, is een
normaal levensverschijnsel. Harmonie is
hier mogelijk. Het gevaar ligt daar, waar
'het stoffelijke over het geestelijke de
overhand verkrijgt. 'Kan men verwachten
dat. dit euvel, dat in verschillende lan
den onrustbarende afmetingen heeft aan
genomen, ten onzent te keeren zal zijn?
De pers zal in het algemeen dezelfde
normen van zedelijkheid vertoonen als
de maatsohappij, waarin en waardoor zij
leeft. De geestelijke hygiëne van de pers
zal dus het doeltreffendst betracht kun
nen worden door de bevordering van de
geestelijke hygiëne der maatschappij. Dat
het publiek, tot inzicht gekomen van
misbruiken in de pers, hierop invloed
vermag uit te oefenen, toonde spr. met
versohillende voorbeelden aan. Troostrijk
blijft de ervaring, dat hetgeen metter
daad aanzien aan een blad verzekert,
een gezag is, dat in laatste instantie op
enkel geestelijke kwaliteiten berust.
De studie var de pers zal voorts ook
dienstbaar kunnen zijn aan het herken
nen van nieuwe ontwikkelingsmogelijkhe
den op het gebied van het dagbladwe
zen. Spr. daoht hier aan metamorfozen
van het dagbladwezen als radiokrant,
lichtkrant, wandkrant, filmkrant. Voor
de journalistiek van nu is he1 zaak om
tijdig de waarde van nieuwe vormen te
onderzoeken en zich de leiding in de han
teering niet te laten ontglippen. In zulke
dingen kan de dagbladstudie voeling
houden met de concrete verschijnselen
die uit het leren tot haar komen en zic-h
behoeden voor het zich verliezen in een
abstracte begrippenwereld.
Had spr. tot dusver het dagblad wezen
besproken in zijn beteekenivoor pers en
maatsohappij, hij besloot met het aange
ven van de beteekenis, die de studie
voor versohillende takken van weten
schap kan hebben. De geschiedkunde
vindt er haar bronnenmateriaal, de
rechtswetenschap kan er de zich in de
maatschappij vormende rechtsbegrippen
uit leeren kennen, de sociologie kan er
polsslag en hartklop van het maatschap
pelijke leven in beluisteren, de oecono-
mie er een mijn van materiaal in vin
den. Zoo kan dan het dagbladwezen, zelf
opgebouwd met de stoffen van het stroo-
mende «leren van den dag, weer bouw
stoffen leveren aan de wetenschap. Want
het is in het da-gbladwezen, dat het le
ven in zijn beweging zelf gespiegeld
wordt.
Ten slotte richtte spr. een woord tot
de studenten. Algemeen, zeid. hij o.m.,
is het versohijnsel dat de jeugd weer
naar een geestelijke verantwoording zoekt
voor haar levenshouding. Zij eischt die
ook van anderen.. Er is eohter kennis
van feiten en omstandigheden noodig om
te weten waar men kan eischen en wat
men eischen kan. Op het gebied van het
dagbladwezen hoopte spr. iets van die
kennis te kunnen brengen.
SLACHTOFFERS VAN HET VERKEER.
Door een vrachtauto over
reden en gedood.
Gistermiddag is een tienjarig jongetje
te Opende door een vrachtauto uit Doezum
overreden en op slag gedood.
Overreden en gedood.
Gisterenavond viel de heer B. fruitkoop
man te Oostesbeek, toen hij te Ede met
paard en wa-gen uit een boomgaard reed
van den wagen. De wielen gingen den on
gelukkige over het hoofd. De dood trad on-
middelijk in.
Vrachtauto tegen een boom.
Drie gewonden.
Gisteren raakte door onbekende oorzaak
de auto van iemand uit Maastricht op den
Rijksstraatweg ZwolleMeppel met de
rechterwielen achter de tramrails van de
D.S.M. en vloog,- toen zij weer op den weg
gekomen was, tegen een boom. De auto,
een geheel nieuwe wa-gen en niet verzekerd,
werd vernield. De bestuurder bekwam
vleesohwonden door glasscherven en lichte
inwendige kneuzingen, zijn eohtgenoote vrij
zware beenwonden, een eveneens inzittende
schoonzuster een liohte hersenschudding.
Vrachtauto over den kop.
Eén persoon zwaar gewond.
Op den Rijksweg Zuid hoek Mauritsstr.
te Geleen zijn gistermorgen twee vracht
auto's tegen elkaar gebotst. Een der auto's
sloeg over den kop en werd totaal vernield.
De bestuurder had slechts lichte verwon
dingen bekomen. De inzittende J. Fransen
uit Maastricht, bleek zwaar gewond en
moest naar het ziekenhuis te Sittard wor
den overgebracht. Zijn toestand is vrijwel
hopeloos. Een derde persoon, die achter
in de auto gezeten had en door den schok
eruit geslingerd was, bekwam weinig letsel.
De andere auto liep geen averij op.
EEN FRANSCHE STOOMTRAWLER
OVERVAREN.
De bemanning door de „Flandria" gered.
Gisterenavond is de stoomtrawler IJM.
330 „Flandria" in de visschershaven te
IJmuiden teruggekeerd met de geheele be
manning, 14 koppen, van den Franschen
stoomtrawler B 1373 „Nicola-s Pierre" aan
boord. Genoemde Fransche stoomtrawler
is in den nacht van Woensdag op Donder
dag ongeveer half drie tijdens zwaar storm
weer in de Zichtgronden benoorden Ter
schelling aangevaren door een onbekend
gebleven driemast zeilschip. De botsing was
zoo hevig, dat de trawler heel spoedig in
zinkenden toestand verkeerde, zoodat de
bemanning slecht enkele minuten over had
om zich in de scheepsboot te begeven.
Door de woeste zee ging dit niet zonder
groote inspanning-, doch het mocht hun ge
lukken daarin plaats te nemen en van het.
sohip verwijderd te zijn alvoren het in de
diepte verdween.
Den ganschen nacht hebben deze 14 men-
schen in een sloep, welke half vol water
stond, op de ruwe zee rondgedreven toen
ze gelukkig werden opgemerkt door den
stoomtrawler „Flandria" welke onmiddel
lijk koers zette naar de boot. Met buiten
gewoon groote moeite en zeemanschap ge
lukte het den Nederlandschen schipper de
sloep met de schipbreukelingen te naderen,
waarna de uitgeputte menschen aan boord
van den trawler werden geheschen.
Bij het aan boord halen beliepen drie
Franschen eenige verwondingen op, geluk
kig evenwel niet van ernstigen aard.
Ormniddelijk nadat de schipbreukelingen
aan boord waren, zette de „Flandria" koers
naar IJmuiden, waar de trawler gisteren
avond behouden aankwam. De drie gewon
den werden met behulp van het Roode
Kruis direct na aankomst naar het Roode
Kruis-ziekenhuis te Beverwijk overgebracht
De overige 11 geredden werden liefderijk
opgenomen in het Koning Willemshuis te
IJmuiden.
Het zeilschip, dat de trawler heeft over
varen, heeft de reis voortgezet, zonder dat
van de zijde der bemanning daarvan hulp
geboden is.
Dame in brand geraakt.
Gisteravond was een juffrouw in de
keuken van haar woning in de FrajlS Hals
straat te Haarlem bezig haar japon in
benzine te wasschen terwijl een petroleum
toestel in de onmiddellijke nabijheid stond
te branden. Plotseling vloog de benzine in
brand, waardoor de juffrouw brandwonden
aan gezicht, armen en handen kreeg. Een
houten schot en de gordijnen vatten vlam,
doch buren wisten het vuur te dooven. De
juffrouw is door leden van den ongevallen-
dienst verbonden.
Dood teruggevonden.
De 17-jarige zoon der familie G. wonende
te Ossendrecht was sinds eenigen tijd in
betrekking bij een bakker te Berchem (bij
Antwerpen) Dinsdagavond te 6 uur na be
ëindiging van zijn dagelijksche taak heeft
de jongeman de woning van zijn patroon
verlaten, doch keerde dien dag niet meer
terug.
Nadat de politie met het geval in ken
nis was gesteld heeft deze naar het „Dbl.
van Noord Brabant" meldt Woensdagmid
dag den jongen in de omgeving van Ber
chem dood teruggevonden. De oorzaa-k is
op het oogenblik nog niet bekend.