23ste Jaargang
ZATERDAG 3 OCTOBER 1931
No. 7017
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
3)e Êcid^clve6oii^Gmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi Leiden 19 cent pei week 12.50 pe» kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent pex week f 2,60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
EINDE ZOMERTIJD.
Men denke er aan, om vanavond, voor
het na bed gaan, de klokken een uur
uit te zetten.
V De nagedachtenis van
Mgr. Nolens.
Tijdens zijn leven, bij voorkomende ge
legenheden, heeft mgr. Nolens meermalen
blijk gegeven van zijn sympathie met het
streven om te komen tot oprichting van
een Bureau van de B. K. Staatspartij.
Hij deed dit dan niet in geestdriftige
bewoordingen, maar kalm en met klem,
zooals 't zijn gewoonte wa^. te praten, als
bij iets te zeggen bad, wat bij van groot
belang achtte.
En, gelijk gister is medegedeeld, is
deze sympathie bevestigd geworden door
de daad, waardoor de overleden staatsman
een kostbaar gedeelte van zijn bibliotheek
en eenige andere zaken voor het Bureau
van de R. K. Staatspartij beeft bestemd.
Een daad, die óók daarom van zooveel
waarde is, omdat er door wordt gepropa
geerd de belangrijkheid van een goed
geoutilleerd Bureau, waardoor de B. K.
Staatspartij haar taak naar binnen en naar
buiten met intensiteit, met zoo groot mo
gelijk resultaat zal kunnen volvoeren.
Voor deze daad van mgr. Nolens z. g.
zullen dankbaar zijn allen, die inzien de
waarheid, dat een ééne en onverdeelde
R. K. Staatspartij, welke haar taak zoo
goed mogelijk volvoert, een eminent, een
niet gemakkelijk te overschatten belang is
voor Kerk en Vaderland!
Wij willen hier ook afdrukken een ge
deelte van een brief, waarmede de sociaal
democraat Gerhard afscheid heeft geno
men van de Tweede Kamer. Het slot van
dit schrijven luidde:
„Ik voel mij gedrongen, hieraan de
betuiging te verbinden van mijn gróo-
te deelneming in het zware verlies,
dat de Kamer en met haar het land
heeft geleden in het verscheiden van
Monsgr. Nolens, een man, die aan
iedere richting eerbied voor omvang
rijke kennis en nobel karakter inboe
zemde, doch die bovendien in menig
een, waartoe ik behoor, warme gene
genheid voor den mensch in hem op
wekte".
Mogen w ij de nagedachtenis van Mgr.
Nolens eer en ook door voort te zetten zijn
streven ieder naar best vermogen
om de R. K. Staatspartij te behouden en
te versterken in éénheid en zoo groot mo
gelijke kracht!
DE MILLIOENENNOTA.
Geen salariskorting en geen
tariefsverhooging, zegt oud-
minister De Visser. Wat
dan?
Oud-minister dr. De Visser is, blijkens
een beschouwing in het christelijk-histo-
risch Nederlandsch Weekblad, van oor
deel, dat het heffen van hoogere invoer
rechten en het verlagen der salarissen van
de rijksambtenaren (niet gepaard gaande
met salarisverlaging voor het geheele over
heidspersoneel en semi-overheidsperso-
neel) tot gegronde bezwaren aanleiding
geeft.
Hij wil nu de 18 a 19 millioen, die
beide posten zouden opbrengen, op een
andere manier vinden. En wel door dit be
drag aan de inkomsten van het Leenings-
fonds te onttrekken en over te brengen
naar de gewone middelen der Rijksbegroo-
ting.
KATHOLIEKE NEDERLANDSCHE
BOEREN- EN TUINDERSBOND.
Algemeene vergadering.
De Algemeene Vergadering van den Ka
tholieken Nederlandschen Boeren- en Tuin-
dersbond wordt gehouden te Wageningen
op Maandag 19 en Dinsdag 20 October a.s.
Er is een samenkomst van de afgevaar
digden en verdere genoodigden van den
Kath. Ned, Boeren- en Tuindersbond in
de Senaatskamer der Landbouwhooge-
school te Wageningen, waar een begroe
ting van de algemeene vergadering door
het College van Rector en Assessoren der
Lanabouwhoogeschool zal plaats vinden.
Onmiddellijk daarna begint de vergade
ring. Op de dagorde komen de volgende
inleidingen voor: „Beschouwingen over
Voederbouw", inleiding te houden door
prof. is. C. Broekema, hoogleeraar en di
recteur van het Instituut voor Plantenvwr-
edling te Wageningen en „Zal de Neder-
landsche Land- en Tuinbouw uit zelfbehoud
nieuwe wegen moeten inslaan en zoo ja
welke?", inleiding te houden door prof.
dr. ir. G. Minderhoud, hoogleeraar aan de
Landbouwhoogeschool te Wageningen.
Hiertoe uitgenoodigd door den Senaat
der Landbouwhoogeschool zullen de deel
nemers aan de algemeene vergadering
Dinsdag 20 October in de gelegenheid
worden gesteld verschillende instituten,
laboratoria en andere instellingen van de
Landbouwhoogeschool te bezichtigen. De
profesoren, leiders dezer instituten, zullen
de deelnemers persoonlijk voorlichten.
HILVERSUM WEER OP 298.8 METER.
De gedelegeerde der NederlancLsche Om-
roepvereenigingen bij de Union Internatio
nale de Radiodiffusion te Genève bericht,
dat, aangezien op het laatste oogenblik
door Italië kennis werd gegeven, dat het
station Turijn nog niet gereed is voor de
op 1 October j.l. in te voeren golflengte-
verandering, het station-Hilversoim tot na
dere aankondiging met ingang van heden,
wederom op de oude golf van 298.8 Me
ter terug zal komen.
Lezing van prof. Piccard te 's Gravenhage.
Voor een vrij talrijk en zeer belangstel
lend gehoor heeft prof. Piccard uit Brus
sel, Donderdagavond in den Dierentuin te
s Gravenhage van zijn bekenden tocht in
de stratosfeer verteld.
De Prins, de Belgische gezant, Minister
Reymer, ir. Vogel, voorzitter van de Ko-
ninkl. Vereen, voor Luchtvaart, de heer
Plesman, de heer Wallaardt Saoré, de heer
Verbeek, president van de Kamer v. Koop
handel ea. woonden de lezing bij.
SPLITSING VAN STREEKNETTEN.
Vragen van den heer Van den Heuvel.
Het Eerste Kamerlid, de heer Van den
Heuvel heeft den Minister van Water
staat de volgende vraag gesteld:
Is de Minister bereid, mede te deelen,
of hij voornemens is, steun te geven aan
het blijkbaar bij het bestuur der Posterijen
en Telegrafie bestaande voornemen om
streeknetten, o.m. die te Arnhem en in
de Bloembollenstreek, in kleinere netten
te splitsen?
INDUSTRIEELE MOEILIJKHEDEN.
Overeenkomsten in vreemde valuta.
Donderdag hield het Verbond van Ne-
derl. werkgevers te Amsterdam een zeer
druk bezochte vergadering van leden die
belangstellen in de problemen, verband
houdende met de koersdaling van het En-
gelsche pond. eZ werd bij-gewoond door den
heer K. H. J. Heringa, chef van de afd.
Handel en Nijverheid van het departe
ment van Arbeid, H. en N.
De algemeene voorzitter, de heer H. P.
Gelderman C.M.zn., schetste de moeilijkhe
den, waaronder de Nederlandsche indus-
trieelen in de laatste jaren gebukt gingen
en de mate, waarin dei door de jongste ge
beurtenissen in Engeland in ernstige mate
zijn verscherpt. Spr." verbond hieraan een
waarschuwend woord voor alle verantwoor
delijke personen en lichamen iin Nederland
om uit de ervaring in Engeland leering te
trekken en mitsdien hier te lande tijdig
de tering naar de nering te zetten.
Het vertrouwen, door de Ned. Bank in
ons nationaal ruilmiddel uitgesproken, is
ten volle gerechtvaardigd en moet iin de
toekomst gehandhaafd blijven. Daartoe me
de te werken, is zeker alleréerst de plicht
van de overheid, maar-^ ook de industrieelen
van Nederland moeten daartoe hun volle
medewerking verleenen.'
Daarna gaf mr. N. F. Visser van IJzen-
doorn uit Den Haag, daartoe door het be
stuur uitgenoodigd, een overzicht ran de
Nederlandsche jurisprudentie in betrek
king tot de afwikkeling va-n overeenkoms
ten, in vreemde valuta gesloten.
Naar aanleiding hiervan ontspon zich
een levendig debat. Aan den inleider wer
den verschillende vragen geste-ld, waarna
de voorzitter kon constatee^en, dat deze
gedachtenwisseling tot verheldering van
inzichten had bijgedragen. „Hbld.'
Gisteren is te Amersfoort, 80 jaar oud,
overleden de heer M. Grommelin, oud-bur
gemeester der gemeente Koudekerk.
Men deelt mede, dat in verband met
de ongunstige tijdsomstandigheden, de ge
bruikelijke herfstjachten op herten
dit jaar op het Loo niet zullen worden ge
houden.
Bij Kon. besluit van 30 September is,
met ingang van 1 November benoemd tot
burgemeester der gemeente H a v e 11 e E.
J. Eggink.
Gedep. Staten van Groningen
hebben, onder voorbehoud van de goedkeu
ring door dein minister van Arbeid, be
noemd tdt directeur van den Prov. Keu
ringsdienst van Eet- en Drinkwaren dr. H.
W. de Boer, directeur van den keurings
dienst te Enschede.
GEMENGDE BERICHTEN
HET TBAGISCH ONGELUK TE ROTTERDAM. In een perceel aan de Wilde Zee-
steeg te Rotterdam heeft Donderdagavond een erhstigen brand gewoed, waarbij het
gezin Koenen, bestaande uit vader, moeder en drie kinderen als slachtoffer is ge
vallen. De drie kinderen verbrandden leve nd, terwijl de vader en moeder in hope-
loozen toestand naar het ziekenhuis werden overgebracht; beide ouders zijn daar
overleden. de plaats van het ongeluk.
DE ONBEWAAKTE
OVERWEGEN.
AUTO DOOR GOEDERENTREIN
GEGREPEN
Bestuurder op slag gedood.
Gisteravond omstreeks zes uur werd
op den onbewaakten overweg tusschen
•den Maastrichterweg en het gehucht
Leerop een luxe-auto, komende uit de rich
ting Roermond en bestuurd door den heer
A I. T. Tiel Groenestege, directeur van de
Coöperatieve Roermondsche Stoomzuivel-
fabriek, door een goederentrein uit de
richting Maastricht gegrepen en totaal ver
splinterd. De heer Tiel Groenestege werd
gedood. Het slachtoffer was gehuwd en 48
jaar oud. Het lijk, dat geheel verminkt
was, is naar het ziekenhuis te Roermond
vervoerd De trein, die op weg was naar
Eindhoven, ondervond aanmerkelijke ver
traging.
SLACHTOFFERS VAN HET VERKEER.
Twee fietsers aangereden. Een
kind gedood.
Donderdagavond zijn twee wielrijders,
mej. B. Ho-mink en de heer H. Exter-
cate uit Delden, terwijl zij zioh per rij
wiel van Hengelo naar hun woonplaats
begaven, halverwege door een tegemoet-
rijdende auto aangereden. Beide perso
nen werden gewond, de man ernstig, de
dame minder ernstig. Ook het 4-jarig
dochtertje van den heer E., dat op het
rijwiel van haar vader gezeten was, liep
verwondingen op. De drie slachtoffers
werden naar het ziekenhuis te Delden
overgebracht, waar het kind gisternacht
is overleden.
Men vermoedt dat de bestuurder van
de auto verblind werd door de lichten
van een tegenkomende auto. >jTel."
Wielrijder onder een tractor.
Slachtoffer dood opgeno
men.
Op den hoek van de Laan van Meer-
dervoort en de Fahrenheitstraat te Den
Haag is gisternamidag te ongeveer
kwart over vier een jongen, die- per fiets
wilde oversteken, door een tractor met
aanhangwagen, welke met steenen was
geladen, overreden.
De jongeman kreeg een van de wielen
over de borst en gaf vrijwel onmiddellijk
den geest.
Blijkens het polite-onderzoek was het
slachtoffer de 14-jarige electriciensleer-
ling ;W. A. M. uit de Cillierstraat. De
schuldvraag was gisteravond nog niet uit-
Het stoffelijk overschot van M. is naar
het ziekenhuis Zuidwal overgebracht.
Aan de gevolgen overleden.
De rijksveldwachter C. Drever te 's-Gra-
venpolder, die Woensdagmiddag door een
Belgische auto op den straatweg tusschen
VGravenpolder en Kloetinge is aangere
den is gistermorgen aan de bekomen ver
wondingen overleden.
Verdronken.
Gisteren werd uit de Kötelbeek te Sit-
tard het lijk opgehaald van den 32-jarigen
W. M.
Het tweejarig dochtertje van den
landbouwer J. te Altvorst bij Maasbommel
raakte gisteren, terwijl het met andere
kinderen aan het spelen was, in een sloot
nabij de woning. Alhoewel spoedige hulp
het kind uit het water ophaalde, mochten
aangewende pogingen om de levensgeesten
weer op te wekken niet meer baten.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
President Hindenburg 84 jaar.
Afscheidsrede van Snowden in het Brit-
sche Lagerhuis.
Een gevaarlijke rooksluier over New-
York.
BINNENLAND.
Doodelijk ongeluk op een onbewaakten
overweg bij Leerop. (Gem. Ber., 1ste blad).
Bij een auto-ongeluk te Hengelo werd
een kind gedood. (Gem. Ber., 1ste blad).
De brand te Rotterdam heeft vijf slacht
offers geëischt. (Gem Ber., 1ste blad).
Ongeluk in een Lunapark.
In het Lunapark te Hoogland heeft
dezer dagen een 22-jarige jongeman J.
Beun uit Soesterberg, vermoedelijk bij
het gaan staan in een auto van de The
Swing, een ongeluk gehad. Hij is met een
zware schedelfractuur in het Sint Elisa-
bethgasthuis te Amersfoort opgenomen,
waar hij thans aan de gevolgen is over
leden.
De brand in de Lombardstraat
te Rotterdam. Het vijfde
slachtoffer overleden.
Gistermiddag omstreeks half drie is
ook de vrouw aan de gevolgen overleden
zoodat bij den noodlottigen brand thans
5 menschenlcvens zijn te betreuren.
Fabrieksbrand te Meppel.
Gisternacht heeft een hevige brand
gewoed in de fabriek en opslagplaats
van de firma Wallage en Zoon aan de
Smildervaart te Meppel.
De fabriek, waarin groote voorraden,
vellen en lompen, enz. waren opgesla
gen, brandde geheel uit Alleen de muren
bleven staan. De brand werd om half 3
ontdekt door den heer G. Nijland. De
brandweer werd gealarmeerd en nog geen
kwartier later gaf de motorspuit reeds
met 2 stralen water. Om ongeveer 4 uur
was men na hard werken het vuur na
genoeg meester. Om half 7 kon de brand
weer inrukken.
Het fabrieksgebouw en de voorraad
waren op beurspolis verzekerd, doch in
Engelsche ponden, zoodat tengevolge van
de koersdaling de firma aanzienlijke
schade lijdt. De fabriek wordt, naar wij
vernemen, weer opgebouwd. Het perso
neel wordt voorloopig te werk gesteld
bij filialen en pakhuizen der firma in
andere plaatsen. De oorzaak is vermoe
delijk broeiing of kortsluiting.
Boerderij afgebrand. Tien
varkens en kalveren een prooi
der vlammen.
Donderdagmorgen ontstond brand in de
kapitale vóór enkele jaren pas nieuw gr-
bouwde boerderij van v. d. H. aan de
Zandstraat te Reek, meldt het „Hgz.".
Toen het hoofd des huizes den brand ont
dekte, stond het gehele achterhuis in
lichte laaie De bewoners kondon slechts
met moeite worden gered. Bijna de gv-
heele inboedel ging verloren, een 10-tal
varkens en enkele kalveren kwamen in
de vlammen om.
Alles brandde tot den grond toe af. Om
trent de oorzaak tast men nog in het
duister. Men vermoedt van kortsluiting De
boerderij met inboedel was slechts laag
verzekerd.
VERDUISTERING BIJ DE TURMAC-
FABRIEKEN.
De dader poogt een eind aan zijn
leven te maken.
Bij de Turmac-sigarettcnfabrieken te
Amsterdam was men sinds langen tijd tot
de ontdekking gekomen, dat er uit de par
tij horloges, welke de firma aan de klan
ten cadeau geeft, groote hoeveelheden
vermist werden. Een door de politie inge
steld onderzoek leidde er toe een der be
dienden van deze verduistering te verden
ken. Toen de politie, na uitgebreid mate
riaal tegen den dader verzameld te heb
ben, tot zijn arrestatie oevrging, trachtte
de man door dolksteken een einde aan ziin
leven te maken. Hij bracht zich een drie
tal niet levensgevaarlijke wonden toe.
Op het oogenblik wordt hij in een zie
kenhuis verpleegd.