BERICHT!
23ste Jaargang
VRIJDAG 2 OCTOBER 1931
No. 7016
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
S)e CcidóclieCou^arit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2A0 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
Franco per poet 12.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is rooi de Abonnó's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oenfc.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Morgen 3 October zullen onze
bureaux den geheelen dag ge
sloten zijn.
Daar 3 October op Zaterdag valt
kunnen wij niet zooals anders op
dezen Leidschen feestdag niet
verschijnen.
Vooral met het oog op ons groot
aantal lezers in de provincie zul
len wi| derhalve in beperkten om
vang en zeer vroeg uitkomen.
DE DIRECTIE.
De „bezuiniging" van de
Koningin.
De „Maasbode" heeft ook haar meening
gegeven over de aflasting van galamaal
tijd en schouwburiggaan bij het bezoek
der Koningin aan de Hoofdstad. En be
sluit
„Wij verstaan de geste van de Koningin
dan ook niet als bezuiniging in den mate-
rieelen zin des woords. Ware dit wel zoo
en deden allen insgelijks, dan zou de werk
loosheid nog veel feller worden. De be
doeling van het Staatshoofd kan geen an
dere zijn dan anderen een voorbeeld te
geven om groote groepen noodlijdenden niet
te prikkelen door onnoodige luxueuse uit
gaven
Doch dit is heel wat anders dan reëele
uitgaven doen, die -verantwoord zijn. Als
dit niet meer geschiedt, wordt juist een
angstpsychose gewekt, waarvoor in ons
land met zijn behoorlijken, financieëlen toe
stand absoluut geen reden bestaat".
In den zelfden geest hebben ook wij ge
schreven, en wij hebben onze meening nog
5ne kuinnen verduidelijken, toen een inzen
der ons blijkbaar misverstaan had.
Maar wij willen toch nog 'ns onderstree-
pen, dat het vooral in dezen tijd misdadig
kan zijn, om onnoodig luxueuse uitgaven
te doen, waarvan het gevolg is, dat groote
groepen noodlijdenden worden geprikkeld.
Nu vooral moet in de practijk worden ge
bracht en gezien de christelijke opvatting
omtrent den privaten eigendom, omtrent
het privaat bezit, bij welks gebruik (of niet
gebruik) men de aandacht moet gericht
houden op de behoeften en nooden van
gemeenschap en medemenschen.
V Het neutrale uithangbord.
Naar aanleiding van een uitlating van
„Het Volk" over het „hokje sstelsel"
schrijft de liberale „Vrijheid":
„De S. D. A. P. is hier de hoofdschul
dige en haar pers moest niet over het
hokjesstelsel schrijven, wanneer zij de
R. K. bestrijdt. Het is hier pot en ketel.
En „Het Volk" kan nog van de R. K.
leeren, die ten minste op hun hokjes
eerlijk het etiquet R. K. en niet een
misleidend „neutraal" of
En verder
„De R. K. beweging hangt fier de pau
selijke vlag uit, de socialistische ver
stopt het rood en lokt daardoor velen
in haar tenten, verleid door het uit
hangbord neutraal, modern of algemeen".
Niet alleen de S. D. A. P. verstopt
vaak haar eigen streven achter het ■uit
hangbord „modern" („moderne" vakbon
den!), ook het officieele Liberalisme gaat
heel dikwijls schuil achter de vermom
ming „neutraal"
En velen laten rich zóó vangen. Men
kan de onmogelijkheid en de onwaarheid
van zoo'n neutraliteit herhaaldelijk, be-
toogen en aanhooren, maar er zijn er,
die schijnen te verkiezen, ziende blind
te zijn!
TRAGISCHE BRAND TE
ROTTERDAM.
DRIE KINDEREN OMGEKOMEN.
Vader aan de verwondingen overleden;
de toestand van de moeder hopeloos.
Gisteren heeft in een woning aan de 2e
Lombards'traat te Rotterdam een korte,
maar hevige brand gewoed, welke aan drie
kinderen het leven heeft gekost en waarbij
twee zwaargewonden zijn gevallen, wier
toestand gisteravond laat zich hopeloos
liet aanzien. In genoemde straat woonde
in pand 86 op de tweede étage aan de
voorzijde het gezin Koenen, bestaande uit
den 24-jarigen J. K., zijn 27-jarige vrouw O.
KoenenWouters en drie kinderen, nl. een
meisje van 4 en twee jongetjes resp. van 3
jaar en 6 maanden.
Even over 9 uur werden menschen, die
zich in de 2e Lombardstraat bevonden,
opgeschrikt door het gerinkel van glas, dat
uit de 2e étage van pand 86 aan genoemde
straat kwam. Direct daarop sloegen fel de
vlammen naar buiten, die opkropen langs
den gevel en tot boven de zoldering uit in
de donkere avondlucht lekten: De heele
straat werd plotseling met een rossigen
schim overgoten.
Een van de eersten die den brand ont
dekte was de spuit me ester L. Meenhout,
die de straat inrende en oogenblikkelijk
zijn spuitgasten alarmeerde. Toen hij op
de plaats des on'heils kwam waren twee
men-s ,-n reeds uit het brandende rwnd
gekomen. Het waren de 24-jarige J. Koe
nen, en diens vrouw de 27-jarige C. Koe
nenWouters, wier kleeren bij het uitbre
ken van den brand onmiddellijk vlam had
den gevat, en die in panischen schrik, bran
dend, de straat opgevlucht waren. De man
was op straat neergezegen, waar men zoo
goed en zoo kwaad als dat op dat moment
van vreeselijke verwarring ging, getracht
had de brandende kleeren te diooven. De
vrouw was een logement binnengedragen,
waar men haar de kleeren van het lijf had
gescheurd en met behulp van dekens de
vlammen had trachten te smoren. Ook de
man werd even later een naburig logement
binnengedragen.
Niemand vermoedde op dat oogenblik,
dat er n-og kinderen in het pand aanwezig
waren. Tot die vreeselijke ontdekking
kwam men eerst toen de vrouw even bij
kwam en zuchtte: „O God, mijn kinderen"
Inmiddels hadden spuitgasten twee slan
gen uitgelegd, waarmee vanaf de straat
zijde de 2e verdieping bespoten werd. In
een minimum van tijd was een ladder naar
deze verdieping opgesteld, waarlangs de
brandweermannen 'de nog steeds branden
de woning binnendrongen. Daar viel hun
oog al spoedig op de bedstede, waar twee
kleine figuren onbeweeglijk lagen. Het
waren de twee oudste kinderen, een meis
je van 4 en een jongen van 3 jaar, bij wie
de levensgeesten reeds geweken waren.
De bedsteden waren slechts licht door het
vuur aangetast en ook de lijkjes vertoon
den geen noemenswaardige brandwonden.
Deze twee kinderen zijn, waarschijnlijk
door de rook gestikt.
Een eindje verder lag echter een omge
vallen ijzeren kinderwagen en daarnaast
vond men het nagenoeg verkoolde lijkje
van het jongste kind van nog geen jaar.
Dekens werd aangebracht en daarin
werden de lijkjes langs de ladder op straat
gebuaoht, waar de G. G. D„ die met een
auto gearriveerd was, ze overnam.
De brand was ondertusschen reeds in
hevigheid afgenomen. In de kaïmer had
den de brandweerlieden een omgevallen
petroleumkachel en een pannetje branden
de was aangetroffen, de oorzaak van den
zoo noodlottigen brand.
Te kwart over negen reeds was de brand
geheel bedwongen. In een kwartier tijds
had het geheele drama zich afgespeeld.
Wij vernemen nader, dat in den afgeloo-
pen nacht, de vader, de 24-jarige J. Koe
nen, eveneens aan zijn wonden ic overle
den.
De toestand van zijn 27-jarige vrouw,
Cornelia Wouters, was hedenochtend ho-
De vermoedelijke oorzaak.
De man werkte voor een meubelfabriek,
waarvoor hij poetsdoeken vervaardigde.
Hij had een uitvinding gedaan waardoor
het mogelijk was mf. gebruik van zeer
weinig was, goede enHang bruikbare doe
ken te vervaardigen. Zeer waarschijnlijk
berust deze uitvinding hierop, dat aan de
was, waarin de doeken gedrenkt worden,
de een of andere ontplofbare stof als ben
zine word* toegevoegd.
Gisteravond is hij ook met de fabricage
van deze doeken bezig geweest. Hij had
daartoe een pannetje met was op een pe
troleumstel gezet. Op een gegeven oogen
blik is den vlam in de pan met was ge
sprongen, waarop een ontploffing gevolgd
is, die een groote voorraad poets ka toen in
de kamer onmiddellijk in lichten laaie
zette. In een oogwenk stond de kamer
in vlammen, die zich mededeelden aan de
kleeren van de vrouw enden man. Er stond
him niets anders te doen dan de vlucht te
nemen. Of zij nog een poging hebben ge
daan om de kinderen te redden is nog niet
gebleken. De toestand van beiden was
van dien aard dat het zeer onwaarschijn
lijk lijkt dat zij daartoe de gelegenheid
hebben gehad.
Bij informatie, vannacht te half één,
werd aan de „Msb." medegedeeld, dat hun
toestand hoogst bedenkelijk was. Waar
schijnlijk zullen ook zij, er het leven bij
moeten inschieten. Zij worden in het zie
kenhuis aan den Coolsingel verpleegd.
HET KONINKLIJK HUIS.
10 pCt. aan de schatkist?
Een inzender in „De Vrijzinnig-demo
craat" verwijst in verband met den eisch
van „buitengewone ingetogenheid en offer
zin" door de Troonrede gesteld naar Hoofd
stuk I der Rijksbegrooting.
De redactie van het partij-orgaan dient
hem aldus van antwoord:
De bedragen, uitgetrokken op Hoofdstuk
I der Rijksbegrooting (Huis der Koningin)
berusten bijna alle op de voorschriften der
Grondiwet. Dat zij worden uitgetrokken, be
hoeft volstrekt niet te beteekenen, dat zij
inderdaad worden verbruikt. Wij meenen
zelfs te weten, dat alle leden van het
Koninklijk Huis nog steeds tien procent
van het inkomen ten bate van de schatkist
afstaan. Over het jaar 1928 het laatste
jaar, waarover de Staatsrekening tot dus
ver is verschenen was dit althans nog
't geval. De uitgave ten bate van de restau
ratie van het Paleis te Amsteram (het
meesterwerk van Jacob van Campen) kan
mein voorts bezwaarlijk een uitgave ten
bate van het Koninklijk Huis noemen.
MR. A. M. DE JONG.
Buitengewoon hoogleeraar aan de Nederl.
Handelshoogeschool.
Tot buitengewoon hoogleeraar in de
economie, inzonderheid het geld-, crediet-
en bankwezen en de handelspolitiek aan
de Ned. Handels-Hoogeschool is benoemd
de heer mr. A. M. de Jong, adjunct-secre
taris van de Nederlandsche bank te Am
sterdam.
Mr. A. M. de Jong werd geboren op 23
December 1893. Hij studeerde in de reohts-
en staatswetenschap te Leiden Sinds Scp-
tembr 1921 was hij werkzaam aan het se
cretariaat van de Nederlandsche Bank,
sinds 1929 in den rang van adjunct-secre
taris.
Op publicistisch gebied heeft mr. A. M.
de Jong naam gemaakt door een tweetal
omvangrijke studiën in „De Economist",
resp. gewijd aan de geschiedenis van de
leer der wisselkoersen voor Adam Smith
en aan de Engelsche Bankrestrictie in den
Napoleontischen tijd. Voorts publiceerde
hij verschillende artikelen over accueele
vraagstukken in „De Gids", i
hoofdwerk is geweest het Gedenkboek
van de Nederlandsche Bank, waarin do
geschiedenis in de jaren. 18141863 uit
voerig wordt beschreven.
EINDE ZOMERTIJD.
Wij herinneren er aan, dat de Zomertijd
eindigt den 4den October te 3 uur voormid
dag, zoodat in den nacht van Zaterdag 3
op Zondag 4 October de klokken één uur
moeten worden achteruitgezet.
DE LANDBOUW EN DE ENGELSCHE
CRISIS.
Regeeringshulp gevraagd.
Donderdagmiddag heeft op het Departe
ment van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw een bespreking plaats gehad tus-
schen de directie van den landibouw en tal
rijke organisaties, welke belang hebben bij
den export van land-, tuinbouw- en zuivel
producten naar Engeland.
De bijeenkomst stond onder leiding van
den inspecteur van Landbouw, den heer
Th. J. Mansholt.
Verschillende wenschen werden geuit
met betrekking tot regeeringsbulp tegen
de nadeelfge gevolgen van wisselenden ster-
lingkoers.
Ook kwam er o-a. een voorstel ter tafel
om de regeering het risico te doen dragen
voor fluctuaties in den koers van het pond
en op deze wijze den export weder moge
lijk te maken.
Ook werd het verzoek tot de regeering
gericht den termijnhandel in het pond ster
ling weder open te stellen.
De besprekingen, welke een voorloopig
karakter dragen, hadden tot resultaat, dat
er besloten is een speciale commissie in te
stellen, die deze voorstellen nader zal uit
werken. Deze commissie zal zich ook in
verbinding stellen met den president der
Nederlandsche Bank.
DE INVOER NAAR FRANKRIJK.
De toegestane contingenten.
Volgens telefonische mededeeling van
den Rijkslandbouwconsulent te Parijs
heeft de Fransche regeering besloten van
de volgende artikelen voor den tijd van 30
September j.l. tot en met 31 December
a.s. onderstaande contingenten ten invoer
toe te laten:
Versch en gekoeld vleesch, uitgezonderd
schapen 3900 tonbevroren vleesch 7000
ton; gezouten of gepekeld vleesch in rau-
wen staat, uitgezonderd ham, 400 ton, be
reid vleesch van varkens, runderen, „ou
autre" 325- ton, bereide vleeschwaren, uit
gezonderd leverpastei of falani en morta-
telli (Ital. soorten) 100 ton, vleeschconser-
ven 700 ton, boter 1200 ton.
Wat betreft afval van versoh gekoeld en
bevroren vleesch, zoo valt dit niet onder
contigenteering.
Uitgedrukt in kilo's levend gewicht:
Levende runderen 2300 ton
koeien 1400 ton
koeien 1400
stieren 500 ton
vaarzen 1400 ton
kalveren 140 ton
varkens 3000 ton
speenvarkens 40 ton
De contingenteering van melk, melk
producten en kaas volgt.
NIEUWE REGENPROEVEN VAN DFN
HEER VERAART.
Naar gemeld wordt, zal de heer Ver
aart in den loop dezer maand boven de
Noordzee te Scheveningen met een "aan
tal driemotori-ge vliegtuigen een proef
neming houden ?oor het neerslaan van wol
ken. Aan deze vlucot zal deelnemen het
giootste Fokker vliegtuig der K.L.M. ,.De
Adelaar" en eenige vliegtuigen van het
type F 12, voor zoover deze beschikbaar
kunnen worden gesteid in verband met
den dienst op Indiê.
Voorts heeft de heer Veraart van de
Ford Motor Comp. de toezegging ontvan
gen, dat het driemoiorigo metalen Ford
vliegtuig, waarmede voor eenige weken
hier te lande op de vliegvelden demonstra
ties zijn gegeven en dat thans door ver
schillende landen in Europa een rond
vlucht onderneemt, behoudens onvoorziene
omstandigheden gratis ter beschikking zal
worden gesteld om de proefneming zoo
goed mogelijk te doen slagen. Er zal zoo
wel in Schiphol ais in Waalhaven worden
opgestegen. Elk dezer vliegtuigen kan tot
een hoogte van 4000 5000 meter stijgen,
hetgeen de heer Veraart van zeer groot
belang acht.
NIEUW SPOORBOEKJE
VERSCHENEN.
Het kleine, bruine spoorboekje is giste
ren versohenen. In deze kleine uitgave
het dikkere, blauwe boekje moet nog ver
schijnen staan ook de naciitsneltreinver-
bindingen. De winterdienst gaat 4 Octo
ber in.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De oppositie in Duitschland sluit zich
aaneen tegen de rijksregeering. (Buitenl.
2de blad).
De Heimwehr-putsch in Oostenrijks par^
lement besproken .(Buitenland (2de blad).
Noodlanding van Kingsford Smith.
(Luchtvaart 4de blad).
BINNENLAND.
Waardevol geschenk uit de nalatenschap
van mgr. Nolens aan de R. K. Staatspartij.
(4de blad).
Drie kinderen verbrand te Rotterdam;
Vader aan de verwondingen overleden;
de toestand van de moeder hopeloos.
De Nijmeegsche pont met zeventig pas-
sagiiers in aanvaring met een slee.p Geen)
ongelukken gebeurd. (Gem. Berichten, 3de
blad).
De storing op de 298.8 meter; wijzigingi
der golflengte. (Radio, 3de blad).
Invoercontingenten voor Frankrijk. (1ste
blad).
Een speciale commissie voor den uit
voer naar Engeland. (1ste blad).
Juweliersfirma te Amsterdam bestolen.
(Gem. Berichten, 3de blad).
Een commissie ingesteld inzake onder
zoek storing radio. (2de blad).
Benoeming buitengewoon hoogleeraar
aan de Ned. Handelhoogeschool. (1ste blad)
Ambtsaanvaarding prof. mr. J. M. van
Bemmelen.
Consecratie van nieuwe kerk te Lisse.
(lste blad).
PROF. MR. J. M. VAN BEMMELEN
die heden zijn inaugurcele rede hield aa;
de Leidsche Universiteit.
Katholieken leert toch Esperanto!
Reeds dikwijls spoorden wij u hiertoe
aan, en het moet gezegd, niet zonder suc
ces. Maar wij blijven toch nog vèr achter:
als wij bijv. zien, dat de Arb. Fed. reeds
53 afd. heeft, dan maken wij mot nog
geen 30 afd. een poover figuur. Nu begin
Oct. de Nijm. Schriftelijke Cursus weer
een aanvang neemt, die eiken Zaterdag per
radio toegelicht wordt, teekene men daar
spoedig op in. 't Is 'n eenig goede en goed-
koope gelegenheid! Adres: H. de Lepper,
Voorstadslaan 187, Nijmegen. Prijs 4 gul
den. Giro: 104463.
FRATER WIGB. v. ZON,
R eusel.